Η σωστή διατροφή του αθλητή είναι τόσο σημαντική, όσο και η προπόνηση.

Η σωστή διατροφή του αθλητή είναι τόσο σημαντική, όσο και η προπόνηση.

Ο αθλητισμός είναι τρόπος ζωής.

Η σωστή διατροφή είναι απαραίτητη καθ όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Στον αθλητισμό είναι αναπόσπαστο κομμάτι, αφού η σωστή επιλογή κατανάλωσης τροφών, είναι ένας σημαντικός παράγοντας που θα συμβάλλει στην καλή ή κακή απόδοση του αθλητή, στη νίκη ή την ήττα αντίστοιχα.

Κύριοι σκοποί της σωστής διατροφής στον αθλητισμό Να παρέχουν ενέργεια. Να δημιουργούν και να επιδιορθώνουν ιστούς σε περίπτωση τραυματισμού. Να προληφθούν κάποιοι παράγοντες, οι οποίοι θα μπορούσαν να περιορίσουν την αθλητική απόδοση κατά τη διάρκεια του αγώνα (Υπογλυκαιμία Αφυδάτωση).

Θρεπτικά συστατικά και αθλητισμός Μέσα από τις διαφορές τροφές που καταναλώνουμε προσλαμβάνουμε ορισμένα θρεπτικά συστατικά τα όποια παίζουν καθοριστικό ρολό στον αθλητισμό. Μπορούμε να διακρίνουμε δύο ομάδες θρεπτικών συστατικών: Τα μακροθρεπτικά και τα μικροθρεπτικά συστατικά. Στην άθληση μας ενδιαφέρουν κυρίως τα μακροθρεπικά συστατικά

Μακροθρεπτικά συστατικά Είναι τα κύρια συστατικά των τροφίμων και αποτελούν είτε τα βασικά συστατικά από τα οποία «κτίζεται» το σώμα μας (πρωτεΐνες, λίπη), είτε τα καύσιμα για τις λειτουργίες του οργανισμού (υδατάνθρακες)

Υδατάνθρακες Οι υδατάνθρακες είναι κυρίως υπεύθυνοι για την παραγωγή ενέργειας στον ανθρώπινο οργανισμό. Ένα γραμμάριο υδατάνθρακα κατά τη διάσπασή του αποδίδει 4 kcal.

Τροφές που περιέχουν μεγάλες ποσότητες υδατανθράκων Ψωμί, ζυμαρικά, ρύζι, κ.α. Ζάχαρη, μέλι, μαρμελάδα, κ.α. Όλα τα φρούτα και τα λαχανικά. Γάλα, γιαούρτι

Πρωτεΐνες Οι πρωτεΐνες συμβάλλουν κυρίως στην προμήθεια των απαραιτήτων αμινοξέων, τα όποια είναι αναγκαία για την σωστή λειτουργιά του οργανισμού. Στον αθλητισμό, ένα από αυτά τα αμινοξέα, η λευκίνη, είναι το πιο σημαντικό στην διέγερση της σύνθεσης μυϊκών κύτταρων, κάτι που απασχολεί πολλούς αθλητές.

Τροφές που περιέχουν μεγάλες ποσότητες πρωτεϊνών Κρέας, ειδικά το μοσχαρίσιο Ψάρια, ιδικά ο τόνος Γαλακτοκομικά Ξυροί καρποί, ιδιαίτερα τα φιστίκια

Λίπη Η μεγαλύτερη σημασία των λιπών σαν πηγή ενέργειας στον αθλητή αναγνωρίζεται κυρίως στην εξοικονόμηση της ενέργειας από τους υδατάνθρακες που είναι μια μικρή και περιορισμένη αποθήκη ενέργειας. Δηλαδή, όσο περισσότερο βασίζεται ο αθλητής στα λίπη σαν πρωταρχική πηγή ενέργειας, τόσο περισσότερο διατηρεί και προστατεύει τους υδατάνθρακες.

Τα λίπη χωρίζονται σε ωφέλιμα και επιβλαβή. Τα ωφέλιμα, τα οποία συνιστάται οι αθλητές να καταναλώνουν, είναι τα μονοακόρεστα και τα πολυακόρεστα λιπαρά που προμηθεύεται κάνεις κυρίως μέσα από : Ελαιόλαδο (μονοακόρεστα λιπαρά) Καρύδια, αμύγδαλα και φυτικές μαργαρίνες (πολυακόρεστα λιπαρά)

Τα επιβλαβή λίπη αποτελούν τα κορεσμένα λιπαρά τα όποια σχετίζονται με καρδιαγγειακά νοσήματα και διάφορες μορφές καρκίνου. Για το λόγο αυτό πρέπει να αποφεύγονται τα ζωικά λίπη όπως πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα, fast food κ.α., γιατί περιέχουν μεγάλες ποσότητες κορεσμένων λιπαρών

Ενεργειακά ποτά

Συστατικά: Η καφεΐνη είναι μια ουσία που συχνά περιέχεται στα ποτά αυτά και λειτουργεί ως «τονωτικό» που επιταχύνει τις λειτουργίες σώματος και εγκεφάλου. Η γλυκόζη είναι βασικό συστατικό που λειτουργεί ως άμεση πηγή ενέργειας για το σώμα και το μυαλό. Τα αμινοξέα συμβάλλουν στη δόμηση των κυττάρων και την ανάπτυξη των ιστών. Οι προστιθέμενες βιταμίνες συμβάλλουν στην ανάπτυξη του οργανισμού και την επιτέλεση αρκετών βασικών λειτουργιών.

Κίνδυνος κατανάλωσης τους: Το γεγονός ότι μπορεί να περιέχουν μεγάλη ποσότητα καφεΐνης, όπως και άλλες διεγερτικές ουσίες, τα καθιστά συχνά ακατάλληλα έως και επικίνδυνα για τους εφήβους, καθώς επιβραδύνουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους και διαταράσσουν τον ύπνο τους. Τα ποτά αυτά, σύμφωνα με μελέτες, μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα αϋπνίας, ακράτεια ούρων κατά τη διάρκεια του ύπνου τους, ανησυχία και ευερεθιστότητα.

Συμπληρώματα διατροφής

Πλεονεκτήματα Η χρήση συμπληρωμάτων λοιπόν μπορεί να διορθώσει τυχόν βιταμινικές ανεπάρκειες. Υπάρχουν άτομα που έχουν αλλεργία ή δυσανεξία σε κάποια τρόφιμα και δεν μπορούν να πάρουν τα θρεπτικά συστατικά από τη φυσική τους πηγή. Τέλος, τα συμπληρώματα μπορούν να συμβάλλουν στην ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού ατόμων με χρόνιες παθήσεις, εγκαύματα ή μετά από χειρουργεία διότι πολύ συχνά τα άτομα αυτά ούτε μπορούν να φάνε ούτε έχουν την όρεξη να φάνε.

Μειονεκτήματα Η αυξημένη κατανάλωση βιταμίνης Α που μπορεί να συμβεί με τη χρήση κάποιων συμπληρωμάτων μπορεί να οδηγήσει σε υπερβιταμίνωση Α με επακόλουθο την τύφλωση ή ακόμα και το θάνατο! Άλλο πρόβλημα που σχετίζεται με τη λήψη των συμπληρωμάτων είναι η χρήση τους λόγω κακής πληροφόρησης. Ο περισσότερος κόσμος δεν αντιλαμβάνεται ότι κάποια συμπληρώματα, ακόμα και οι απλές βιταμίνες μπορεί να είναι τοξικές για το συκώτι.

Ακόμη, είναι γνωστό ότι η απορρόφηση των περισσοτέρων θρεπτικών συστατικών επιτυγχάνεται καλύτερα όταν λαμβάνονται από φυσικές τροφές. Τέλος, σχεδόν όλες οι ουσίες μεταβολίζονται στο συκώτι και μπορούν να αλληλεπιδρούν με άλλες ουσίες ή φάρμακα που εισέρχονται στον οργανισμό με απρόβλεπτες καμιά φορά συνέπειες π.χ αν κάποιος παίρνει φάρμακα σημαντικά για την υγεία του και πάρει ταυτόχρονα χωρίς τη συμβουλή ειδικού και συμπλήρωμα διατροφής μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στην απορρόφηση του φαρμάκου!

Υπερτροφές Τρία άγνωστα στους περισσότερους από εμάς φυτά -η σπιρουλίνα, το ιπποφαές και η χλωρέλλα- κλείνουν μέσα σε ελάχιστη ποσότητα πλήθος πολύτιμων ουσιών, δημιουργώντας μια φυσική και αβλαβή ενίσχυση

ΙΠΠΟΦΑΕΣ Πρόκειται για ένα από τα αρχαιότερα φυτά -θεωρείται ότι υπήρχε πριν από την εποχή των παγετώνων-, το οποίο, αν και ευδοκιμεί ακόμα και στα πιο φτωχά χώματα, είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Περιέχει 190 πολύτιμες ουσίες, οι περισσότερες από τις οποίες βρίσκονται στο έλαιο των καρπών του δίνει άμεση ενέργεια, βοηθάει στην επούλωση των πληγών, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και συμβάλλει στη ρύθμιση του μεταβολισμού.

Είναι εξαιρετικά φτωχή σε θερμίδες και δεν περιέχει καθόλου χοληστερίνη. Αν και «πράσινη» τροφή, αποτελεί πολύ καλή πηγή πρωτεΐνης. Ταυτόχρονα, τροφοδοτεί τον οργανισμό με 58 φορές περισσότερο σίδηρο από το ωμό σπανάκι. Εχει αντιοξειδωτική δράση χάρη στην περιεκτικότητά της σε β-καροτένιο και περιέχει βιταμίνες Β12 και Ε. ΣΠΙΡΟΥΛΙΝΑ

ΧΛΩΡΕΛΛΑ Ένα μικροσκοπικό πράσινο φύκι από τα βάθη της Ανατολής θεωρούν οι επιστήμονες ικανό να καταπολεμήσει ασθένειες του lifestyle, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης τύπου 2 και οι καρδιαγγειακές νόσοι. Μελέτες δείχνουν ότι συμβάλλει στη μείωση του ποσοστού λίπους στο σώμα και των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, βοηθώντας όσους πάσχουν από διαβήτη τύπου 2, παχυσαρκία ή καρδιακές παθήσεις. Παράλληλα, θεωρείται ότι χαρίζει ευεξία, βοηθάει τη διαδικασία της πέψης και έχει αντικαταθλιπτική δράση

Οι παραπάνω τροφές, λόγω του πλήθους πλεονεκτημάτων, θα μπορούσαν πολύ πιθανά στο μέλλον,,να λειτουργήσουν ως φυσικά αναβολικά και να αντικαταστήσουν τα χημικά και επεξεργασμένα συμπληρώματα τροφών, τα όποια έχουν ενοχοποιηθεί για πολλές ασθένειες και δυσλειτουργίες του οργανισμού

Στη διάρκεια της μελέτης μας οι μαθητές της Α Λυκείου απάντησαν σε μια σειρά ερωτήσεων σχετικές με το θέμα μας. Οι απαντήσεις αναλύονται στα παρακάτω διαγράμματα:

Πόσα γεύματα πρέπει να καταναλώνει καθημερινά ένας αθλητής 23% 71% 3% 3% 3 γεύματα 1 γεύμα 2 γεύματα 5 γεύματα

Πόσο ρόλο πιστεύετε ότι παίζει η διατροφή ενός αθλητή στην επίδοσή του 7% 7% 86% καθόλου λίγο πολύ

Τί πρέπει να καταναλώνει ένας αθλητής την ημέρα του αγώνα 3% 30% 67% υδατάνθρακες πρωτεΐνες λιπάρα

Ονομάστε 2 τρόφιμα τα οποία απαγορεύεται να καταναλώνει ένας αθλητής 7% 46% 47% γλυκά fast food άλλο

Ονομάστε 3 αθλήματα που πιστεύετε οτι απαιτούν υψιλή πρόσληψη θερμίδων 6% 19% 34% 41% άρση βαρών μαραθώνιος κολύμβηση άλλο

Επιτρέπεται ένας επαγγελματίας αθλητής να ξεφύγει έστω και ελάχιστα από το διατροφολόγιό του 40% ναι όχι 60%

Πιστεύετε πως είναι απαραίτητο γι έναν αθλητή που θέλει να πετύχει υψηλή επίδοση να παίρνει συμπληρώματα 20% ναι όχι 80%

Συμπερασματικά θεωρούμε ότι η πλειοψηφία των μαθητών γνωρίζει το σημαντικό ρόλο της διατροφής στον αθλητισμό, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα από την τήρηση ή μη ενός ισορροπημένου διαιτολογικού προγράμματος συμπληρωματικά με την άσκηση ενός επαγγελματία αλλά και ερασιτέχνη αθλητή.

Μαθητές που συμμετείχαν: Περλέσι Μάριος Τσιμπίδη Γεωργία Τζανάκης Ιάκωβος Μανιατάκη Μυρτώ Παπαρβανίτης Φάνης ΤΕΛΟΣ