Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς

2 Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς

Arthur Conan Doyle Η Επιστροφή Του Σέρλοκ Χολμς Digital Press Translation 2005 3

4 Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς

Arthur Conan Doyle Η Επιστροφή Του Σέρλοκ Χολμς Arthur Conan Doyle Digital Press Translation 2005 5

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς Τίτλος Πρωτοτύπου : The Return Of Sherlock Holmes (Blackmask Online 1999) Μετάφραση : Γεωργούτσος Αρης 2005 (Digital Press Translations) Εξώφυλλο : (Internet search) Εικονογράφηση από: The Sherlock Holms Museum of Baker Street Βιβλία & Εργαλεία Αναφοράς: Magenta Golden Lexicon 2003 Encarta Dictionary 2000 Encarta Standard Encyclopedia 2003 Oxford Learner s English-Greek Dictionary Oxford Advanced Learner s Dictionary Concise Oxford Dictionary (11 th Ed.) The Reader s Digest Great Encyclopaedic Dictionary Λεξικό Της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Μπαμπινιώτη) ΝΕΟ Λεξικό Της Ελληνικής Γλώσσας (Σταφυλίδη) Μείζων Ελληνικό Λεξικό (Τεγόπουλου-Φυτράκη) Αντιλεξικό (Βοσταντζόγλου) Online Etymology Dictionary Το παρόν e-book όπως και το πρωτότυπο e-text το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την μετάφραση διαθέτονται στο Internet υπό το καθεστώς PUBLIC DOMAIN. (Σχόλια, διορθώσεις στο email που αναφέρεται, με τον τίτλο του βιβλίου ως Θέμα) 6

Arthur Conan Doyle Περιεχόμενα Περιεχόμενα 7 1. Η Περιπέτεια της Κενής Οικίας 9 2. Η Περιπέτεια του Οικοδόμου από το Νόργουντ 43 3. Η Περιπέτεια των Χορευτών 79 4. Η Περιπέτεια του Μοναχικού Ποδηλάτη 117 5. Η Περιπέτεια του Αποκλειστικού σχολείου 147 6. Η Περιπέτεια Του Μαύρου Πήτερ 195 7. Η Περιπέτεια του Καρόλου Αυγούστου Μίλβερτον 227 8. Η Περιπέτεια των Έξι Ναπολέοντων 254 9. Η Περιπέτεια Των Τριών Σπουδαστών 287 10. Η Περιπέτεια των Χρυσών Πενς-Νε 314 11. Η Περιπέτεια του Αγνοούμενου Επιθετικού 349 12. Η Περιπέτεια της Επαύλης Αμπυ 382 13. Η Περιπέτεια της Δεύτερης Κηλίδας 418 7

8 Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς

Arthur Conan Doyle 1. Η Περιπέτεια της Κενής Οικίας (30/07 έως 03/08/2004) Επρόκειτο περί της άνοιξης του έτους 1894 όταν το Λονδίνο ολόκληρο είχε ενδιαφερθεί, και οι κοσμικοί κύκλοι είχαν θορυβηθεί, εκ της δολοφονίας του Εντιμότατου Ρόναλντ Αντέρ υπό τις πλέον ιδιάζουσες κι ανεξήγητες περιστάσεις. Το κοινό έχει προ πολλού ενημερωθεί αναφορικά με τις λεπτομέρειες του εγκλήματος οι οποίες προήλθαν εκ της διενεργηθείσας αστυνομικής έρευνας εντούτοις σημαντικό μέρος της αποσιωπήθηκε κατά την περίοδο εκείνη, αφού η υπόθεση της εισαγγελικής αρχής υπήρξε τόσο συντριπτικά ισχυρή ώστε δεν κρίθηκε σκόπιμο να παρατεθούν τα γεγονότα. Μόνον σήμερα, στο πέρας περίπου δέκα ετών, μου επιτρέπεται να παράσχω εκείνους τους απόντες κρίκους που απαρτίζουν το σύνολο της εξαιρετικής αυτής αλυσίδας. Το έγκλημα έχρηζε ενδιαφέροντος αυτό καθαυτό, εντούτοις το ενδιαφέρον δεν σήμαινε τίποτα για εμένα εν συγκρίσει με τα ασύλληπτα επακόλουθα, τα οποία μου προκάλεσαν τόσο το μεγαλύτερο σοκ όσο και έκπληξη έναντι κάθε άλλου συμβάντος της περιπετειώδους ζωής μου. Ακόμη και σήμερα, κατόπιν ενός τόσο σημαντικού διαστήματος, βρίσκω τον εαυτό μου συγκλονισμένο καθώς το συλλογιέμαι, και νοιώθω για μια ακόμη φορά το αναπάντεχο ξεχείλισμα ευχαρίστησης, έκπληξης, και δυσπιστίας οι οποίες κατέκλυσαν παντελώς το μυαλό μου. Να αναφέρω στο κοινό το οποίο εκδήλωσε κάποιο ενδιαφέρον προς εκείνες τις ματιές τις οποίες κατά καιρούς τους προσέφερα, όσον αφορά τις σκέψεις και τη δράση ενός αξιόλογου ανθρώπου, πως δεν θα έπρεπε να με θεωρήσουν υπαίτιο για το ότι δεν μοιράστηκα τα όσα γνώριζα μαζί τους, διότι θα το είχα θεωρήσει πρωταρχικό μου καθήκον να το πραγματοποιήσω αν δεν είχα εμποδιστεί κατόπιν ρητής απαγόρευσης από τα ίδια του τα χείλη, η οποία ανεκλήθη μόλις την τρίτη ημέρα του προηγούμενου μηνός. Ενδέχεται να θεωρηθεί πως η στενή μου σχέση με τον Σέρλοκ Χολμς με είχε ωθήσει να επιδείξω βαθύτατο 9

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς ενδιαφέρον ως προς το έγκλημα, και πως κατόπιν της εξαφάνισης του μήτε στιγμή δεν έπαψα να ασχολούμαι επισταμένως με τα διάφορα προβλήματα τα οποία εκτίθονταν ενώπιον του κοινού, και πέραν αυτού αρκετές υπήρξαν οι φορές κατά τις οποίες επιχείρησα προς προσωπική μου τέρψη να θέσω σε χρήση τις μεθόδους του ως προς την επίλυση τους, μολονότι με μέτρια επιτυχία. Δεν υπήρξε τίποτα, ωστόσο, το οποίο να με προσέλκυσε τόσο όσο η τραγωδία του Ρόναλντ Αντέρ. Καθώς μελετούσα τα στοιχεία της δικαστικής έρευνας, τα οποία οδήγησαν στην ετυμηγορία του φόνου εκ προμελέτης κατά αγνώστου ή αγνώστων, συνειδητοποίησα περισσότερο ξεκάθαρα παρά ποτέ την απώλεια την οποία είχε υποστεί η κοινωνία εξαιτίας του θανάτου του Σέρλοκ Χολμς. Υπήρχαν αρκετά σημεία σχετικά με την παράδοξη αυτή ιστορία τα οποία, ήμουν βέβαιος, θα του ήταν εξαιρετικά ελκυστικά, και οι προσπάθειες της αστυνομίας θα είχαν υποβοηθηθεί, είτε ενδεχομένως προβλεφθεί, εκ της εξασκημένης παρατηρητικότητας και του άγρυπνου μυαλού του υπέρτατου διώκτη του εγκλήματος της Ευρώπης. Όλη μέρα καθώς πραγματοποιούσα τις επισκέψεις μου στριφογυρνούσα στο μυαλό μου την υπόθεση, και δεν ανακάλυψα ουδεμία εξήγηση η οποία να μου φαινόταν επαρκής. Αναλαμβάνοντας τον κίνδυνο να αφηγηθώ μια πολλάκις ειπωμένη ιστορία θα ανακεφαλαιώσω τα γεγονότα όπως γνωστοποιήθηκαν στο κοινό κατά την περαίωση της δικαστικής έρευνας. Ο Εντιμότατος Ρόναλντ Αντέρ ήταν ο δεύτερος γιος του Έρλ 1 των Μέϊνουθ, κατά την περίοδο εκείνη Κυβερνήτη μιας εκ των Αυστραλιανών Αποικιών. Η μητέρα του Αντέρ είχε επιστρέψει από την Αυστραλία για να υποβληθεί σε εγχείρηση καταρράκτη, και η ίδια, ο γιος της Ρόναλντ, κι η κόρη της Χίλντα διέμεναν μαζί στον αριθμό 427, επί της Παρκ Λέην. Ο νεαρός κυκλοφορούσε εντός της καλής κοινωνίας, δεν είχε, καθόσον έγινε γνωστό, εχθρούς, κι ούτε ιδιαίτερες επιβλαβείς συνήθειες. Υπήρξε αρραβωνιασμένος με την 1 (Σ.τ.Μ.) Earl Τίτλος ευγενείας, ανώτερος του υποκόμη και κατώτερος του μαρκησίου. Προερχόμενο από την αρχαία Αγγλική Eorl, η οποία έρχεται από αρχαιότερη Γερμανικής καταγωγής. (πηγή: Encarta Dictionary 2000) 10

Arthur Conan Doyle δεσποινίδα Έντιθ Γούντλεϋ, των Κάρστερς, αλλά ο αρραβώνας είχε διαλυθεί κοινή συναινέσει ορισμένους μήνες νωρίτερα, και δεν υπήρχαν ενδείξεις πως είχε αφήσει κάποια εξαιρετικά άσχημα συναισθήματα στο διάβα του. Κατά τα άλλα η ζωή του κυλούσε εντός ενός στενού και συμβατικού κύκλου, διότι οι συνήθειες του ήταν μετρημένες και η φύση του φλεγματική. Εντούτοις για τον καλόβολο νεαρό αριστοκράτη ήταν που ο θάνατος ήρθε υπό την πλέον παράδοξη και απρόσμενη μορφή μεταξύ των ωρών της δέκατης με ενδέκατης και είκοσι πρώτων λεπτών την νύχτα της 30ης Μαρτίου, του 1894. Στον Ρόναλντ Αντέρ άρεσαν τα χαρτοπαίγνια, έπαιζε διαρκώς, εντούτοις ποτέ για τέτοια στοιχήματα τα οποία να του προξενούσαν προβλήματα. Ήταν μέλος των χαρτοπαικτικών λεσχών, Μπάλντουϊν, Κάβεντις, και Μπάγκατελ. Αναφέρθηκε πως κατόπιν του δείπνου την ημέρα του θανάτου του είχε παίξει μια παρτίδα Ουίστ στην προαναφερθείσα λέσχη. Είχε επίσης παίξει εκεί και το απόγευμα. Οι καταθέσεις όσων είχαν παίξει μαζί του του κ. Μιούρεϋ, του Σερ Τζων Χάρντυ, και του Ταγματάρχη Μοράν απεκάλυψαν πως επρόκειτο περί ενός παιχνιδιού Ουίστ, και πως είχαν πέσει αρκετά χαρτιά στο τραπέζι από όλους τους εξίσου. Ο Άντερ είχε χάσει κάπου πέντε λίρες, τίποτα το ιδιαίτερο. Η περιουσία του ήταν αρκετά μεγάλη, και μια τέτοια απώλεια για κανέναν λόγο δεν θα τον επηρέαζε. Έπαιζε σχεδόν καθημερινά είτε στη μια είτε την άλλη λέσχη, ωστόσο επρόκειτο περί προσεκτικού παίκτη, και συνήθως σηκωνόταν νικητής. Κατά την κατάθεση κατέστη γνωστό πως παίζοντας σε συνεργασία με τον Ταγματάρχη Μοράν είχε στην πραγματικότητα κερδίσει περί τις τετρακόσιες είκοσι λίρες σε μια παρτίδα μερικές εβδομάδες νωρίτερα από τον Γκόντφρυ Μίλνερ και τον Λόρδο Μπάλμοραλ. Αυτά ήσαν όλα όσα γνωστοποιήθηκαν σχετικά με την πρόσφατη ζωή του κατά την διεξαγωγή της προανακριτικής έρευνας. Την νύχτα του εγκλήματος επέστρεψε από την λέσχη ακριβώς στις δέκα. Η μητέρα του κι η αδελφή του απουσίαζαν περνώντας τη βραδιά με κάποιον συγγενή. Η υπηρέτρια 11

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς κατέθεσε πως τον άκουσε να μπαίνει στο μπροστινό δωμάτιο του δευτέρου ορόφου, το οποίο γενικά χρησιμοποιούσε ως καθιστικό του. Η ίδια είχε ανάψει την φωτιά εκεί, και καθώς κάπνιζε είχε ανοίξει το παράθυρο. Δεν ακούστηκε κανένας ήχος από το δωμάτιο μέχρι τις έντεκα και είκοσι, την ώρα της επιστροφής της Λαίδης Μέϊνουθ και της κόρης της. Επιθυμώντας να πει καληνύχτα, είχε επιχειρήσει να μπει στο δωμάτιο του γιου της. Η πόρτα ήταν κλειδωμένη εκ των έσω, και ουδεμία απόκριση δεν έλαβε στις φωνές και τα χτυπήματα της. Βοήθεια κλήθηκε και η πόρτα παραβιάσθηκε. Ο ατυχής νέος βρέθηκε να κείτεται πλησίον του τραπεζιού. Το κεφάλι είχε φριχτά θρυμματισθεί από σφαίρα περιστρόφου, ωστόσο κανένα όπλο οιουδήποτε είδους δεν ευρέθη στο δωμάτιο. Στο τραπέζι υπήρχαν δυο τραπεζογραμμάτια των δέκα λιρών έκαστο, δεκαεπτά λίρες, και δέκα σε ασημένια και χρυσά, τα χρήματα διευθετημένα σε μικρούς σωρούς διαφορετικών ποσών. Υπήρχαν επίσης ορισμένοι αριθμοί επί ενός φύλλο χαρτιού με τα ονόματα ορισμένων φίλων από την λέσχη πλάι τους, εκ του οποίου εικάστηκε πως προ του θανάτου του είχε επιδοθεί σε ανάλυση των απωλειών και των κερδών του στα χαρτιά. Μια ενδελεχής εξέταση των συνθηκών εξυπηρέτησε μόνον στο να καταστήσει την υπόθεση περισσότερο πολύπλοκη. Καταρχάς, ουδεμία εξήγηση δεν ήταν δυνατόν να δοθεί ως προς τον λόγο για τον οποίο ο νεαρός είχε κλειδώσει την πόρτα εκ των έσω. Υπήρχε περίπτωση να το είχε πράξει ο δολοφόνος και κατόπιν να είχε διαφύγει από το παράθυρο. Η απόσταση ήταν τουλάχιστον έξι μέτρα, εντούτοις, κι ένα παρτέρι ολάνθιστων κρόκων βρίσκονταν από κάτω. Κανένα από τα λουλούδια, ούτε και το έδαφος έφεραν κάποιες ενδείξεις πως είχαν διαταραχθεί, ούτε υπήρχαν ίχνη επί της στενής λωρίδας χλόης που χώριζε το σπίτι από τον δρόμο. Προφανώς, λοιπόν, ο ίδιος ο νεαρός ήταν εκείνος ο οποίος είχε κλειδώσει την πόρτα. Όμως πώς συνάντησε τον θάνατο του; Κανείς δεν ήταν δυνατόν να έχει σκαρφαλώσει στο παράθυρο δίχως να αφήσει ίχνη. Υποθέτοντας πως κάποιος είχε 12

Arthur Conan Doyle πυροβολήσει διαμέσου του παράθυρου, θα επρόκειτο όντως περί ενός εξαιρετικά ικανού ατόμου, ο οποίος να ήταν σε θέση να επιφέρει ένα τόσο θανάσιμο πλήγμα. Αλλά πάλι, η Πάρκ Λέην αποτελεί μια πολυσύχναστη λεωφόρο, και υπάρχει και μια στάση αμαξιών σε απόσταση μικρότερη των εκατό μέτρων εκ της οικίας. Ουδείς είχε ακούσει πυροβολισμό. Και εντούτοις υπήρχε ο νεκρός άντρας, και η σφαίρα από το περίστροφο, η οποία είχε ανοίξει σαν μανιτάρι, όπως ανοίγουν οι σφαίρες μαλακού βλήματος, και προκαλέσει καθαυτό τον τρόπο ένα τραύμα το οποίο θα επέφερε ακαριαίο θάνατο. Έτσι είχαν οι περιστάσεις του Μυστηρίου της Παρκ Λέην, οι οποίες περιπλέκονταν περισσότερο εκ της παντελούς έλλειψης κινήτρου, αφού, όπως έχω ήδη αναφέρει, ο νεαρός Αντέρ δεν ήταν γνωστό ότι είχε εχθρούς, και καμία απόπειρα δεν είχε επιχειρηθεί να αφαιρεθούν χρήματα ή τιμαλφή από το δωμάτιο. Ολημερίς στριφογυρνούσα τα γεγονότα εκείνα ξανά και ξανά στο μυαλό μου, καταβάλλοντας έντονη προσπάθεια να ανακαλύψω μια θεωρία η οποία θα τα συνέδεε όλα, και να εντοπίσω την ακολουθία της ελάχιστης αντίστασης την οποία ο καημένος ο φίλος μου είχε δηλώσει πως αποτελούσε την έναρξη κάθε έρευνας. Ομολογώ πως ελάχιστη ήταν η πρόοδος μου. Το απόγευμα διέσχισα περπατώντας το Πάρκο, και περί τις έξι η ώρα βρέθηκα στο άκρο της Πάρκ Λέην από την μεριά της οδού Όξφορντ. Μια παρέα χασομέρηδων που βρισκόταν στον πεζόδρομο, κοιτώντας όλοι τους ένα συγκεκριμένο παράθυρο, με οδήγησε στο σπίτι το οποίο είχα έρθει να δω. Ένας ψηλός, λεπτός άντρας με χρωματιστά γυαλιά, τον οποίο εντόνως υποπτεύθηκα ως ντετέκτιβ με πολιτική περιβολή, ανέλυε κάποια θεωρία του, ενώ οι υπόλοιποι συνωστίζονταν τριγύρω για να ακούσουν τα όσα έλεγε. Πλησίασα όσο πλησιέστερα του μου επιτρεπόταν, ωστόσο οι παρατηρήσεις του μου φάνηκαν τόσο εξωφρενικές, ώστε απομακρύνθηκα και πάλι με κάποια αγανάκτηση. Καθώς έφευγα έπεσα πάνω σε έναν ηλικιωμένο σκεβρωμένο άντρα, ο οποίος βρισκόταν πίσω μου, και έριξα κάτω αρκετά από τα βιβλία τα οποία μετέφερε. 13

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς Θυμάμαι πως καθώς τα σήκωνα παρατήρησα τον τίτλο ενός εξ αυτών, «Η Προέλευση της Λατρείας των Δέντρων», και μου εδόθη η εντύπωση πως ο τύπος πρέπει να ήταν κάποιος φτωχός βιβλιόφιλος ο οποίος, είτε εξ επαγγέλματος είτε ως ερασιτεχνική ενασχόληση, ήταν συλλέκτης άσημων έργων. Επιχείρησα να απολογηθώ για το ατύχημα, εντούτοις ήταν εμφανές πως τα βιβλία τα οποία είχα, τόσο ατυχώς, κακοποιήσει ήταν εξαιρετικά πολύτιμα αντικείμενα στα μάτια του ιδιοκτήτη τους. Με ένα γρυλισμό περιφρόνησης στράφηκε από την άλλη, και είδα την σκυφτή ράχη του και τις λευκές του φαβορίτες να εξαφανίζονται μέσα στο πλήθος. 14

Arthur Conan Doyle Οι παρατηρήσεις μου όσον αφορά το Νο. 427, της Παρκ Λέην, ελάχιστα προσέφεραν στη διαλεύκανση του προβλήματος το οποίο είχε προσελκύσει το ενδιαφέρον μου. Το σπίτι χωριζόταν από τον δρόμο από έναν χαμηλό τοίχο με κιγκλίδωμα, συνολικά όχι πάνω από ενάμιση μέτρο σε ύψος. Ήταν εξαιρετικά εύκολο, επομένως, για τον οποιονδήποτε να μπει στον κήπο, όμως το παράθυρο ήταν εντελώς απρόσβατο, αφού δεν υπήρχε κάποια υδρορροή ή κάτι άλλο το οποίο να βοηθούσε και τον πλέον δραστήριο άντρα να σκαρφαλώσει μέχρι εκεί. Πιότερο προβληματισμένος παρά ποτέ επέστρεψα στο Κένσινγκτον. Δεν είχα μπει στο γραφείο για περισσότερο από πέντε λεπτά όταν η υπηρέτρια ήρθε να αναφέρει πως ένα άτομο επιθυμούσε να με δει. Προς έκπληξη μου δεν ήταν άλλος από τον παράξενο ηλικιωμένο συλλέκτη βιβλίων, το αυστηρό, ρυτιδωμένο πρόσωπο πλαισιωνόταν από λευκά μαλλιά, και οι πολύτιμοι τόμοι του, μια ντουζίνα τουλάχιστον, βρίσκονταν σφηνωμένοι κάτω από το δεξί του χέρι. «Εκπλήσσεστε που με βλέπετε, κύριε», είπε, με μια παράξενη, βραχνή φωνή. Παραδέχθηκα πως όντως ήμουν. «Να σας πω, έχω φιλότιμο, κύριε, κι όταν έτυχε να σας δω να εισέρχεστε σε ετούτο το σπίτι, καθώς ερχόμουν κουτσαίνοντας πίσω σας, σκέφτηκα από μέσα μου, δεν μπαίνω να δω αυτόν τον ευγενικό κύριο, και να του πω πως ακόμη κι αν ήμουν κομμάτι απότομος στους τρόπους μου δεν το ήθελα, και πως του είμαι υποχρεωμένος που μάζεψε τα βιβλία μου.» «Μην το σκέφτεστε, δεν ήταν τίποτα», είπα. «Επιτρέπεται να ρωτήσω πως γνωρίζατε ποιος ήμουν;» «Να σας πω, κύριε, αν δεν αποτελεί υπερβολική οικειότητα εκ μέρους μου, πως είμαι γείτονας σας, γιατί θα βρείτε το μικρό μου βιβλιοπωλείο στη γωνία της Οδού Τσέρτς, και θα χαρώ να σας δω, είμαι βέβαιος. Ίσως να συλλέγετε κι ο ίδιος, κύριε ορίστε το Βρετανικά πτηνά, και το Catullus, και το Ο Ιερός Πόλεμος ευκαιρία το καθένα τους. Με πέντε 15

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς τόμους θα συμπληρώνατε το κενό στο δεύτερο ράφι. Δείχνει αφρόντιστο, έτσι δεν είναι, κύριε;» Έστρεψα το κεφάλι μου για να κοιτάξω την προθήκη πίσω μου. Όταν ξαναγύρισα ο Σέρλοκ Χολμς στεκόταν χαμογελώντας στην άλλη πλευρά του γραφείου μου. Σηκώθηκα όρθιος, κοιτώντας τον για μερικές στιγμές με απόλυτη έκπληξη, και έπειτα καθώς φαίνεται πρέπει να λιποθύμησα για πρώτη και τελευταία φορά στην ζωή μου. Το σίγουρο είναι πως μια γκρίζα ομίχλη στροβιλίστηκε μπροστά στα μάτια μου, κι όταν διαλύθηκε ανακάλυψα το κολάρο μου λυμένο και την αψιά γεύση του κονιάκ στα χείλη μου. Ο Χολμς έσκυβε πάνω από την καρέκλα μου, με το φλασκί του στο χέρι. «Αγαπητέ μου Γουώτσον», είπε με την καλώς ενθυμούμενη φωνή του, «Σου οφείλω χίλια συγνώμη. Δεν είχα ιδέα πως θα επηρεαζόσουν τόσο έντονα.» Τον άρπαξα από τον χέρι. 16

Arthur Conan Doyle «Χολμς!» φώναξα. «Στα αλήθεια είσαι εσύ; Είναι δυνατόν να είσαι πράγματι ζωντανός; Κατάφερες να σκαρφαλώσεις έξω από εκείνη την φριχτή άβυσσο;» «Στάσου μια στιγμή», είπε. «Είσαι σίγουρος πως είσαι όντως σε θέση να συζητήσεις; Σου προκάλεσα ένα σοβαρό σοκ με την αδικαιολόγητα δραματική μου επανεμφάνιση.» «Είμαι καλά, μα αλήθεια, Χολμς, με δυσκολία πιστεύω τα μάτια μου. Μα τους ουρανούς, αν σκεφθείς εσύ από όλους πως στέκεσαι στο γραφείο μου!» Τον έπιασα και πάλι από το μανίκι και ένοιωσα το λεπτό, μυώδες χέρι από κάτω. «Μάλιστα, δεν είσαι φάντασμα, όπως και να είναι», είπα. «Αγαπητέ μου παλιόφιλε, χαίρομαι τόσο που σε βλέπω. Κάθισε και πες μου πως βγήκες ζωντανός από εκείνο το τρομερό βάραθρο.» Κάθισε απέναντι μου και άναψε ένα τσιγάρο με τον παλιό, ατάραχο τρόπο του. Φορούσε την φτωχική ρεντιγκότα του βιβλιοπώλη, ωστόσο το υπόλοιπο από εκείνο το άτομο κείτονταν σε ένα σωρό λευκών μαλλιών και παλιών βιβλίων πάνω στο γραφείο. Ο Χολμς έδειχνε ακόμη πιο λεπτός και νευρώδης από ότι παλιά, εντούτοις υπήρχε μια κάτωχρη χροιά στο αετίσιο του πρόσωπο η οποία μου φανέρωνε πως η πρόσφατη ζωή του δεν υπήρξε κι η καλύτερη δυνατή. «Χαίρομαι που μου δίνεται η ευκαιρία να τεντωθώ, Γουώτσον», είπε. «Δεν είναι αστείο ένας ψηλός άνθρωπος να υποχρεώνεται να κρύψει ένα κεφάλι από το παράστημα του για αρκετές ώρες απανωτά. Τώρα, όσον αφορά τις συγκεκριμένες εξηγήσεις έχουμε, αν μου επιτρέπεται να ζητήσω την συνεργασία σου, μια επίμοχθη κι επικίνδυνη νυχτερινή δουλειά μπροστά μας. Ίσως να ήταν καλύτερα αν σου αφηγούμουν την πλήρη ιστορία όταν η συγκεκριμένη δουλειά λάβει τέλος.» «Είμαι γεμάτος περιέργεια. Θα προτιμούσα αφάνταστα να τα ακούσω τώρα.» «Θα έρθεις μαζί μου απόψε;» «Όταν το θελήσεις και όπου θελήσεις.» 17

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς «Είναι όντως σαν τον παλιό καιρό. Θα έχουμε χρόνο για μια μπουκιά δείπνο πριν χρειαστεί να φύγουμε. Λοιπόν, ας μιλήσουμε τότε, για εκείνο το βάραθρο. Δεν συνάντησα μεγάλη δυσκολία να βγω έξω, για τον απλούστατο λόγο πως ποτέ δεν έπεσα μέσα του.» «Δεν έπεσες ποτέ μέσα του;» «Όχι, Γουώτσον, ποτέ δεν ήμουν μέσα. Το σημείωμα μου προς εσένα ήταν απολύτως αυθεντικό. Ελάχιστα αμφέβαλα πως είχα φτάσει στο τέλος της καριέρας μου όταν αντιλήφθηκα την σχετικά απειλητική μορφή του μακαρίτη Καθηγητή Μοριάρτι να στέκεται απάνω στο στενό μονοπάτι το οποίο οδηγούσε στη σωτηρία. Διέκρινα έναν αδιάλλακτο σκοπό σε εκείνα τα γκρίζα μάτια. Αντάλλαξα μερικά σχόλια μαζί του, συνεπώς, και έλαβα την ευγενική άδεια να γράψω ένα σύντομο σημείωμα το οποίο κατόπιν έλαβες. Το άφησα μαζί με την ταμπακέρα και το ραβδί μου και προχώρησα διασχίζοντας το μονοπάτι, με τον Μοριάρτι να με ακολουθεί καταπόδας. Όταν έφτασα στο τέλος του στάθηκα σε κάποια απόσταση. Δεν τράβηξε όπλο, αλλά μου ρίχθηκε και τύλιξε τα μακριά του χέρια γύρω μου. Γνώριζε πως το παιχνίδι του είχε τελειώσει, και το μόνο το οποίο τον απασχολούσε ήταν να με εκδικηθεί. Φτάσαμε παραπατώντας μέχρι το χείλος του κενού. Είχα κάποια ιδέα, ωστόσο, μπαρίτσου, του γιαπωνέζικου συστήματος πάλης, το οποίο αρκετές υπήρξαν οι φορές που μου απέβη ιδιαίτερα χρήσιμο. Ξεγλίστρησα από την λαβή του, κι εκείνος με μια φρικιαστική κραυγή κλώτσησε ξέφρενα για μερικές στιγμές και αγωνίστηκε να αρπαχτεί από τον αέρα με τα δυο του χέρια. Όμως παρά τις προσπάθειες του δεν κατάφερε να ανακτήσει την ισορροπία του, και έπεσε. Με το πρόσωπο μου σκυμμένο πάνω από το χείλος τον είδα να πέφτει στο κενό. Κατόπιν προσέκρουσε σε ένα βράχο, αναπήδησε, και βυθίστηκε στο νερό.» Άκουσα με κατάπληξη την εξήγηση του, την οποία ο Χολμς αφηγήθηκε ανάμεσα σε ρουφηξιές από το τσιγάρο του. 18

Arthur Conan Doyle «Μα τα ίχνη;» φώναξα. «Είδα με τα ίδια μου τα μάτια πως δυο ζευγάρια ποδιών κατηφόρισαν το μονοπάτι και κανένα δεν επέστρεψε.» «Προέκυψε κάπως έτσι. Τη στιγμή που ο Καθηγητής είχε εξαφανισθεί μου ήρθε η ιδέα πως η Μοίρα μου είχε προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία. Γνώριζα πως ο Μοριάρτι δεν ήταν ο μοναδικός που είχε ορκιστεί να με δει νεκρό. Υπήρχαν τουλάχιστον άλλοι τρεις των οποίων η επιθυμία να με εκδικηθούν θα ενισχυόταν από τον θάνατο του αρχηγού τους. Ήταν όλοι τους οι πλέον επικίνδυνοι άνθρωποι. Ήταν βέβαιο πως κάποιος εξ αυτών θα με έβρισκε. Εξάλλου, αν όλος ο κόσμος πειθόταν πως ήμουν νεκρός τότε εκείνοι θα ένοιωθαν περισσότερο τολμηροί, και θα κινούνταν πιότερο απροκάλυπτα, οπότε αργά ή γρήγορα θα είχα την ευκαιρία να τους εξολοθρεύσω. Τότε θα ερχόταν η στιγμή να ανακοινώσω πως βρισκόμουν ακόμη στη γη των ζωντανών. Τόσο ταχύτατα λειτουργεί ο εγκέφαλος ώστε πιστεύω πως τα είχα συλλογισθεί όλα πριν ακόμη ο Καθηγητής Μοριάρτι φτάσει στον πάτο του Καταρράκτη Ρεϊσενμπάκ. «Σηκώθηκα και εξέτασα το βραχώδες τοίχωμα πίσω μου. Στην εμπεριστατωμένη αναφορά σου επί του ζητήματος, 19

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς την οποία διάβασα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον μερικούς μήνες αργότερα, επιμένεις πως το τοίχωμα είναι απόκρημνο. Δεν είναι ωστόσο απολύτως αληθές. Ορισμένες μικρές εσοχές υπήρχαν, όπως και μια ιδέα γεισώματος. Ο βράχος ήταν τόσο ψηλός ώστε το να τον σκαρφαλώσεις ήταν εμφανώς αδύνατον, και καθίστατο εξίσου αδύνατο να διασχίσω το λασπώδες μονοπάτι δίχως να αφήσω κάποια ίχνη. Θα μπορούσα, είναι αλήθεια, να έχω αντιστρέψει τις μπότες μου, όπως έχω κάνει σε παρόμοιες περιπτώσεις, αλλά η παρουσία τριών ζευγαριών από ίχνη προς μια κατεύθυνση θα είχε μετά βεβαιότητας υπαινιχθεί μια παραπλάνηση. Γενικώς, τη στιγμή εκείνη, το καλύτερο που μπορούσα να κάνω ήταν να διακινδυνέψω μια αναρρίχηση. Δεν επρόκειτο περί εύκολης δουλειάς, Γουώτσον. Ο καταρράκτης μούγκριζε από κάτω μου. Δεν είμαι ευφάνταστο άτομο, όμως σου δίνω τον λόγο μου ότι μου φάνηκε πως άκουσα την φωνή του Μοριάρτι να μου φωνάζει μέσα από την άβυσσο. Ένα λάθος θα είχε αποβεί μοιραίο. Αρκετές φορές, καθώς τούφες από χορτάρι ξεριζώνονταν στα χέρια μου ή όταν το πόδι μου γλιστρούσε πάνω στις υγρές εσοχές του βράχου, συλλογίστηκα πως θα χανόμουν. Όμως πάλεψα και ανέβηκα, και τελικά έφτασα σε ένα γείσωμα αρκετά βαθύ και καλυμμένο από αφράτα πράσινα βρύα, όπου κατόρθωσα να παραμείνω αθέατος υπό τις καλύτερες δυνατές ανέσεις. Εκεί βρισκόμουν ακουμπισμένος όταν εσύ, αγαπητέ μου Γουώτσον, κι όλοι όσοι σε ακολουθούσαν ερευνήσατε με τον πλέον συμπαθητικό κι ανεπαρκή τρόπο τις περιστάσεις του θανάτου μου. «Εντέλει, όταν είχατε όλοι σας σχηματίσει τα αναπόφευκτα και εντελώς εσφαλμένα συμπεράσματα σας, αναχωρήσατε για το ξενοδοχείο και απέμεινα μονάχος. Θεωρούσα πως είχα φτάσει στο τέλος των περιπετειών μου, ωστόσο ένα εξαιρετικά απρόσμενο συμβάν μου έδειξε πως υπήρχαν αρκετές εκπλήξεις φυλαγμένες για μένα. Ένας τεράστιος βράχος, πέφτοντας από πάνω μου, με προσπέρασε θορυβωδώς, προσέκρουσε στο μονοπάτι, και αναπήδησε βουτώντας μέσα στο χάσμα. Προς στιγμής σκέφτηκα πως 20

Arthur Conan Doyle επρόκειτο για τυχαίο γεγονός όμως μια στιγμή αργότερα, κοιτώντας πάνω, είδα το κεφάλι ενός άντρα ενάντια στον σκοτεινιασμένο ουρανό, κι άλλος ένας βράχος χτύπησε στο γείσωμα επί του οποίου ήμουν ξαπλωμένος, λίγα μόλις εκατοστά από το κεφάλι μου. Φυσικά, το μήνυμα ήταν προφανές. Ο Μοριάρτι δεν ήταν μόνος του. Ένας συνεργός και η μοναδική αυτή ματιά μου είχε δώσει να καταλάβω το πόσο επικίνδυνος ήταν ο συνεργός εκείνος είχε παραμείνει φρουρός ενώ ο Καθηγητής μου είχε επιτεθεί. Εξ αποστάσεως, αθέατος από εμένα, είχε καταστεί μάρτυρας του θανάτου του φίλου του και της απόδρασης μου. Είχε μείνει περιμένοντας, κι έπειτα, κάνοντας το γύρο της κορυφής του βράχου, είχε αποπειραθεί να επιτύχει εκεί που ο σύντροφος του είχε αποτύχει. «Δεν κάθισα να το σκεφθώ για πολύ, Γουώτσον. Είδα ξανά το βλοσυρό πρόσωπο να κοιτάζει πάνω από τα βράχια, κι ήξερα ότι αποτελούσε τον προάγγελο άλλου ενός βράχου. Πάλεψα να κατεβώ στο μονοπάτι. Δεν πιστεύω πως θα το είχα κάνει έτσι αψήφιστα. Ήταν εκατό φορές πιο δύσκολο από ότι να ανέβω. Όμως δεν είχα χρόνο να συλλογισθώ τον κίνδυνο, γιατί άλλος ένας βράχος πέρασε πλάι μου καθώς κρεμόμουν από την άκρη του γεισώματος. Στα μισά της διαδρομής γλίστρησα, μα με την βοήθεια του θεού κατέβηκα, κομματιασμένος και ματωμένος, στο μονοπάτι. Έβαλα φτερά στα πόδια μου, διανύοντας δέκα μίλια πάνω στα βουνά μέσα στο σκοτάδι, και μια εβδομάδα αργότερα βρέθηκα στη Φλωρεντία με την βεβαιότητα πως κανείς στον κόσμο δεν γνώριζε τι είχα απογίνει. «Έναν μόνο είχα εμπιστευθεί τον αδελφό μου τον Μάϊκροφτ. Σου οφείλω πολλά συγνώμη, αγαπητέ μου Γουώτσον, όμως κρινόταν απολύτως αναγκαίο να θεωρηθώ νεκρός, και είναι απολύτως βέβαιο πως δεν θα είχες γράψει μια τόσο πειστική αφήγηση του ατυχούς μου τέλους αν δεν πίστευες ο ίδιος πως ήταν αλήθεια. Αρκετές φορές κατά την διάρκεια των τελευταίων τριών ετών έπιασα την πένα μου για να σου γράψω, αλλά πάντοτε φοβόμουν μήπως κι η θερμή σου 21

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς εκτίμηση για μένα να σε έβαζε σε πειρασμό να κάνεις κάποια απερισκεψία η οποία θα πρόδιδε το μυστικό μου. Για το λόγο αυτόν απομακρύνθηκα από κοντά σου το απόγευμα όταν μου έριξες τα βιβλία, γιατί βρισκόμουν σε κίνδυνο την ώρα εκείνη, και κάθε έκφραση έκπληξης η συναισθήματος εκ μέρους σου ίσως να είχε επισύρει προσοχή στην ταυτότητα μου και να οδηγούσε στα πλέον απαράδεκτα και ανεπανόρθωτα αποτελέσματα. Όσο για τον Μάϊκροφτ, επιβαλλόταν να του αποκαλυφθώ ώστε να βρω τα χρήματα τα οποία χρειαζόμουν. Η εξέλιξη των γεγονότων στο Λονδίνο δεν πήγε τόσο καλά όσο έλπιζα, διότι η δίκη της σπείρας του Μοριάρτι άφησε δυο από τα πλέον επικίνδυνα της μέλη, τους επί το πλείστον ορκισμένους εχθρούς μου, ελεύθερους. Ταξίδεψα για δυο χρόνια στο Θιβέτ, συνεπώς, και ψυχαγωγήθηκα επισκεπτόμενος την Λάσα και περνώντας μερικές ημέρες με τον ηγέτη των Λάμα. Ίσως να έχεις διαβάσει τις εξαιρετικές εξερευνήσεις ενός Νορβηγού ονόματι Σίγκερσον, όμως είμαι βέβαιος πως δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό σου πως λάμβανες νέα από το φίλο σου. Κατόπιν διέσχισα την Περσία, είδα την Μέκκα και πραγματοποίησα μια σύντομη αλλά ενδιαφέρουσα επίσκεψη στην Καλίφα του Χαρτούμ, τα αποτελέσματα της οποίας απέστειλα στο Υπουργείο Εξωτερικών. Επιστρέφοντας στην Γαλλία αφιέρωσα ορισμένους μήνες σε μια μελέτη περί των παραγώγων άνθρακα-πίσσας, την οποία διεξήγαγα σε ένα εργαστήριο στο Μοντπελιέ, στην Νότια Γαλλία. Έχοντας ικανοποιηθεί από την έκβαση της, και μάθει πως μοναχά ένας εκ των εχθρών μου απέμενε πλέον στο Λονδίνο, ετοιμαζόμουν να επιστρέψω όταν οι κινήσεις μου επισπεύσθηκαν από τούτο το αξιοσημείωτο Μυστήριο της Παρκ Λέην, το οποίο όχι μόνον με προσέλκυσε με τα χαρακτηριστικά του, αλλά το οποίο φάνηκε να προσφέρει ορισμένες από τις πλέον προσωπικές ευκαιρίες. Ήρθα αμέσως στο Λονδίνο, επισκέφθηκα υπό την αληθινή μου ταυτότητα την οδό Μπέϊκερ, κάνοντας την κ. Χάντζσον να βιώσει μια βίαιη υστερική κρίση, και ανακαλύπτοντας πως ο Μάϊκροφτ είχε διατηρήσει το διαμέρισμα μου και τα χαρτιά μου ακριβώς όπως ήταν ανέκαθεν. Έτσι έγινε, 22

Arthur Conan Doyle αγαπητέ μου Γουώτσον, ώστε στις δυο η ώρα σήμερα βρέθηκα στην παλιά μου πολυθρόνα στο παλιό μου δωμάτιο, κι ευχόμενος μονάχα να έβλεπα τον παλιό μου φίλο τον Γουώτσον στην αντικρινή καρέκλα την οποία τόσο συχνά κοσμούσε.» Έτσι είχε η εξαιρετική αφήγηση την οποία άκουσα εκείνο το Απριλιάτικο απόγευμα μια αφήγηση η οποία θα μου ήταν εντελώς απίστευτη αν δεν είχε επιβεβαιωθεί από την παρουσία της ψηλής, ισχνής μορφής και του οξυδερκούς, ενθουσιώδους προσώπου, το οποίο είχα φαντασθεί πως δεν θα έβλεπα ποτέ ξανά. Άγνωστο πως, είχε μάθει περί της δικής μου θλιβερής απώλειας, και η συμπαράσταση του φαινόταν περισσότερο από την συμπεριφορά του παρά από τα λόγια του. «Η δουλειά αποτελεί το καλύτερο αντίδοτο ενάντια στη θλίψη, αγαπητέ μου Γουώτσον», είπε, «κι έχω μια δουλίτσα για τους δυο μας απόψε η οποία, αν κατορθώσουμε να την φέρουμε σε ένα αίσιο τέλος, από μόνη της θα δικαιολογήσει τη ζωή ενός ανθρώπου επί του πλανήτη.» Μάταια τον ικέτεψα να μου πει περισσότερα. «Θα ακούσεις και θα δεις αρκετά πριν έρθει το πρωί», απάντησε. «Έχουμε τρία χρόνια παρελθόντος να συζητήσουμε. Ας αρκεστούμε σε αυτό ως τις εννέα και μισή, οπότε και θα ξεκινήσουμε για την αξιοσημείωτη υπόθεση της κενής οικίας.» Ήταν όντως όπως τον παλιό καιρό, όταν, την προκαθορισμένη ώρα, βρέθηκα καθισμένος πλάι του σε μια δίτροχη άμαξα, με το περίστροφο μου στην τσέπη και την αγωνία της περιπέτειας στην καρδιά μου. Ο Χολμς ήταν παγερός, βλοσυρός και σιωπηλός. Καθώς η λάμψη από τις λάμπες του δρόμου άστραψε επί των ασκητικών χαρακτηριστικών του είδα πως τα φρύδια του ήταν χαμηλωμένα σε περισυλλογή και ότι τα χείλη του ήταν σφιγμένα. Δεν γνώριζα τι ανήμερο θηρίο επρόκειτο να κυνηγήσουμε στη σκοτεινή ζούγκλα του εγκληματικού Λονδίνου, όμως ήμουν για τα καλά βέβαιος, από την συμπεριφορά του μοναδικού αυτού κυνηγού, πως η υπόθεση ήταν εξαιρετικά σοβαρή, ενώ το σαρδόνιο χαμόγελο το οποίο κατά καιρούς έσπαζε την ασκητική του 23

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς αυστηρότητα δεν προμήνυε κάτι καλό σχετικά με το αντικείμενο της αναζήτησης μας. Είχα υποθέσει πως πηγαίναμε προς την Οδό Μπέϊκερ, όμως ο Χολμς σταμάτησε το αμάξι στην γωνία της Πλατείας Κάβεντις. Παρατήρησα πως καθώς βγήκε έξω έριξε μια επίμονη ερωτηματική ματιά δεξιά και αριστερά, και σε κάθε επόμενη γωνία έκανε τα αδύνατα δυνατά για να εξασφαλίσει πως δεν παρακολουθούμασταν. Το βέβαιον είναι πως η διαδρομή μας ήταν μοναδική. Η γνώση του Χολμς όσον αφορά τις παρόδους του Λονδίνου ήταν αξεπέραστη, και στην προκειμένη περίσταση πέρασε βιαστικά, και με σίγουρο βήμα, μέσα από ένα δίκτυο ιπποστασίων και στάβλων την ύπαρξη των οποίων ποτέ δεν γνώριζα. Βγήκαμε εντέλει σε ένα δρομάκι, πλαισιωμένο από παλιά, σκοτεινά σπίτια, το οποίο μας οδήγησε στην Οδό Μάντσεστερ, και κατόπιν στην Οδό Μπλάντφορντ. Εδώ έστριψε γοργά σε ένα στενό πέρασμα, πέρασε μέσα από μια ξύλινη πόρτα σε μια ερειπωμένη αυλή, και κατόπιν άνοιξε με ένα κλειδί την πίσω πόρτα ενός σπιτιού. Μπήκαμε παρέα και την έκλεισε πίσω μας. Το μέρος ήταν θεοσκότεινο, όμως μου ήταν εμφανές πως επρόκειτο περί μιας κενής οικίας. Τα πόδια μας έτριζαν και κροτάλιζαν πάνω στο γυμνό σανίδι, και το απλωμένο χέρι μου άγγιξε έναν τοίχο από τον οποίο η ταπετσαρία κρεμόταν σε λωρίδες. Τα παγωμένα, λεπτά δάκτυλα του Χολμς έκλεισαν γύρω από τον καρπό μου και με οδήγησαν μπροστά μέσα από ένα μακρύ διάδρομο, μέχρι που διέκρινα αμυδρά το θολό φεγγίτη πάνω από την πόρτα. Εδώ ο Χολμς έστριψε απότομα στα δεξιά, και βρεθήκαμε σε ένα μεγάλο, τετράγωνο, αδειανό δωμάτιο, με βαθιές σκιές στις γωνίες του, αλλά αμυδρά φωτισμένο στο κέντρο από τα φώτα του δρόμου απέξω. Δεν υπήρχε λάμπα κοντά και το παράθυρο ήταν σκεπασμένο από παχιά σκόνη, έτσι ώστε το μόνο που ήταν δυνατόν ήταν να ξεχωρίζουμε τα περιγράμματα μας. Ο σύντροφος μου ακούμπησε το χέρι του στον ώμο μου και έφερε τα χείλη του κοντά στο αυτί μου. «Γνωρίζεις που βρισκόμαστε;» ψιθύρισε. 24

Arthur Conan Doyle «Σίγουρα στην Οδό Μπέϊκερ», απάντησα, κοιτώντας μέσα από το θολό παράθυρο. «Ακριβώς. Βρισκόμαστε στην Οικία Κάμντεν, η οποία βρίσκεται απέναντι από το παλιό μας διαμέρισμα.» «Όμως για ποιόν λόγο βρισκόμαστε εδώ;» «Επειδή προσφέρει μια εξαιρετική θέα αυτού του γραφικού τετραγώνου. Θα σου ήταν πρόβλημα, αγαπητέ μου Γουώτσον, να πλησιάσεις πιο κοντά στο παράθυρο, λαμβάνοντας κάθε προφύλαξη να μην φανείς, και κατόπιν να κοιτάξεις το παλιό μας διαμέρισμα το σημείο εκκίνησης για τόσες πολλές από τις περιπετειούλες μας; Θα ανακαλύψουμε αν τα τρία χρόνια της απουσίας μου πήραν μαζί τους την ικανότητα μου να σε εκπλήσσω.» Προχώρησα κλεφτά μπροστά και κοίταξα απέναντι στο γνώριμο εκείνο παράθυρο. Καθώς τα μάτια μου έπεσαν πάνω του άφησα μια πνιχτή κραυγή έκπληξης. Το στόρι ήταν κατεβασμένο και ένα δυνατό φως έκαιγε στο δωμάτιο. Η σκιά ενός άντρα ο οποίος καθόταν σε μια καρεκλά έπεφτε σε ένα 25

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς σαφές, μαύρο περίγραμμα πάνω στην φωτεινή επιφάνεια του παράθυρου. Δεν υπήρχε περίπτωση να γίνει λάθος, η πόζα του κεφαλιού, οι τετράγωνοι ώμοι, η σαφήνεια των χαρακτηριστικών. Το πρόσωπο ήταν μισό-στραμμένο, και το αποτέλεσμα έμοιαζε με εκείνες τις μαύρες σιλουέτες που άρεσε στους παππούδες μας να κορνιζάρουν. Επρόκειτο περί ενός τέλειου αντίγραφου του Χολμς. Τόσο ξαφνιασμένος ήμουν που άπλωσα το χέρι μου για να βεβαιωθώ πως ο ίδιος άνθρωπος στεκόταν πλάι μου. Τρανταζόταν από ένα βουβό γέλιο. «Λοιπόν;» είπε. «Μα τους ουρανούς!» φώναξα. «Είναι θαυμάσιο.» «Ευελπιστώ πως ο χρόνος τον μαρασμό δεν έφερε μα μήτε κι η συνήθεια ξεθύμανε της άπειρη ποικιλία μου 2,» είπε, και αναγνώρισα στην φωνή του την χαρά και την περηφάνια την οποία ο καλλιτέχνης αποκομίζει από το ίδιο του το δημιούργημα. «Πράγματι μου μοιάζει κάπως, έτσι;» «Θα ήμουν έτοιμος να ορκιστώ πως ήσουν εσύ.» «Τα εύσημα για την εκτέλεση οφείλονται στον Μεσιέ Όσκαρ Μεννιέ, από την Γκρενόμπλ, ο οποίος αφιέρωσε μερικές ημέρες πλάθοντας το εκμαγείο. Πρόκειται για μια κέρινη προτομή. Τα υπόλοιπα τα κανόνισα ο ίδιος κατά την διάρκεια της απογευματινής μου επίσκεψης στην Οδό Μπέϊκερ. «Μα γιατί;» «Επειδή, αγαπητέ μου Γουώτσον, είχα τον πλέον δυνατό ενδεχομένως λόγο να επιθυμώ ορισμένοι άνθρωποι να θεωρήσουν πως βρίσκομαι εκεί όταν στην πραγματικότητα είμαι αλλού.» «Και σκέφτηκες πως το διαμέρισμα παρακολουθείται;» «ΉΞΕΡΑ πως παρακολουθείται.» «Από ποιόν;» «Από τους παλιούς μου εχθρούς, Γουώτσον. Από την γοητευτική οργάνωση της οποίας ο αρχηγός κείτεται στους καταρράχτες του Ρεϊσενμπάκ. Θα πρέπει να θυμάσαι πως γνώριζαν, και μόνο εκείνοι, πως ήμουν ακόμη ζωντανός. Αργά 2 (?) I trust that age doth not wither nor custom stale my infinite variety 26

Arthur Conan Doyle ή γρήγορα θεωρούσαν πως θα επέστρεφα στο διαμέρισμα μου. Το παρακολουθούσαν διαρκώς, και σήμερα το πρωί με είδαν να φθάνω.» «Πως το ξέρεις;» «Επειδή αναγνώρισα τον σκοπό τους όταν έριξα μια ματιά έξω από το παράθυρο μου. Είναι ένας αρκετά άκακος τύπος, Πάρκερ το όνομα, καροτσέρης το επάγγελμα, και ένας εξαιρετικός εκτελεστής της γκιμπάρντας 3. Δεν θα νοιαζόμουν αν επρόκειτο μόνο για αυτόν. Όμως με ενδιέφερε υπερβολικά όσον αφορά το κατά πολύ απειλητικότερο άτομο το οποίο βρισκόταν στο κατόπι μου, τον επιστήθιο φίλο του Μοριάρτι, τον άντρα που έριξε τα βράχια από τον γκρεμό, τον πλέον πανούργο και επικίνδυνο εγκληματία του Λονδίνου. Αυτός είναι ο άντρας ο οποίος με καταδιώκει απόψε, Γουώτσον, και αυτός είναι ο άντρας που δεν έχει την παραμικρή ιδέα πως καταδιώκουμε εμείς ΑΥΤΟΝ.» Τα σχέδια του φίλου μου τελικά αποκαλύπτονταν. Από ετούτο το πρόσφορο καταφύγιο οι παρατηρητές παρατηρούνταν και οι ιχνηλάτες ακολουθούνταν. Εκείνη η οστεώδης σκιά εκεί πάνω αποτελούσε το δόλωμα και εμείς τους κυνηγούς. Σιωπηλά καθόμασταν παρέα στο σκοτάδι και παρακολουθούσαμε τις βιαστικές φιγούρες που περνούσαν και ξαναπερνούσαν από μπρος μας. Ο Χολμς ήταν σιωπηλός κι ασάλευτος εντούτοις ήμουν σε θέση να διακρίνω ότι βρισκόταν σε οξυμένη επαγρύπνηση, και πως τα μάτια του ήταν καρφωμένα επίμονα στη ροή των περαστικών. Επρόκειτο περί μιας μουντής και θυελλώδους βραδιάς, κι ο άνεμος σφύριζε διαπεραστικά μέσα στο μακρύ δρόμο. Πολύς κόσμος πήγαινε πέρα δώθε, οι περισσότεροι τυλιγμένοι στα παλτά και τα φουλάρια τους. Μια δυο φορές μου φάνηκε πως είχα δει την ίδια φιγούρα νωρίτερα, και πρόσεξα ιδιαίτερα δυο άντρες που φάνηκαν να έχουν βρει καταφύγιο από τη βροχή στην είσοδο ενός σπιτιού σε μικρή απόσταση παραπάνω στο δρόμο. Προσπάθησα να τραβήξω την προσοχή του συντρόφου μου πάνω τους, όμως εκείνος άφησε ένα μικρό επιφώνημα 3 (Σ.τ.Μ) Jewish Harp Εβραϊκή άρπα 27

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς ανυπομονησίας και συνέχισε να παρατηρεί το δρόμο. Αρκετές ήταν οι φορές που κούνησε νευρικά τα πόδια του και ράπισε τα δάκτυλα που πάνω στον τοίχο. Μου ήταν πρόδηλο πως γινόταν ολοένα και πιο ανήσυχος και πως τα σχέδια δεν έβαιναν όπως προσδοκούσε. Τελικά, καθώς τα μεσάνυχτα πλησίασαν κι ο δρόμος σταδιακά άδειασε, βημάτισε πάνω κάτω στο δωμάτιο με ανεξέλεγκτο εκνευρισμό. Επρόκειτο να κάνω κάποιο σχόλιο όταν σήκωσα τα μάτια μου προς το φωτισμένο παράθυρο και ένοιωσα και πάλι σχεδόν μια εξίσου έντονη έκπληξη όπως προηγουμένως. Άρπαξα το χέρι του Χολμς και έδειξα προς τα πάνω. «Η σκιά κινήθηκε!» φώναξα. Όντως, δεν ήταν πλέον το προφίλ, αλλά η πλάτη εκείνη η οποία ήταν στραμμένη προς το μέρος μας. Το βέβαιο ήταν πως τρία χρόνια δεν είχαν αμβλύνει την τραχύτητα της διάθεσης ή της ανυπομονησίας του με μια λιγότερη δραστήρια νοημοσύνη από την δική του. «Φυσικά, κινήθηκε», είπε. «Είμαι ένας τόσο ανόητος σκιτζής, Γουώτσον, που θα έστηνα ένα κραυγαλέο ανδρείκελο και θα περίμενα πως κάποιοι από τους πλέον έξυπνους ανθρώπους της Ευρώπης θα εξαπατούνταν από αυτό; Βρισκόμαστε εδώ και δυο ώρες σε ετούτο το δωμάτιο, και η κ. Χάντζσον έκανε κάποια αλλαγή στην φιγούρα οχτώ φορές, είτε μια κάθε ένα τέταρτο της ώρας. Εργάζεται από μπροστά έτσι ώστε η σκιά της να μην γίνεται ποτέ φανερή. Αχά!» Τράβηξε την αναπνοή του με μια δριμεία, εξημμένη ανάσα. Στο αμυδρό φως είδα το κεφάλι του να στρέφεται εμπρός, η όλη συμπεριφορά του παγωμένη σε προσήλωση. Απέξω, ο δρόμος ήταν εντελώς ερημωμένος. Εκείνοι οι δυο άντρες θα μπορούσαν να βρίσκονται σκυμμένοι σε εκείνη την πόρτα, όμως δε τους έβλεπα πλέον. Τα πάντα ήταν ακίνητα και σκοτεινά, εκτός μόνο από το φωτισμένο κίτρινο παράθυρο εμπρός μας με τη μαύρη φιγούρα να διαγράφεται στο κέντρο του. Ξανά μέσα στην απόλυτη σιωπή άκουσα εκείνη την λεπτή, συριστική νότα που πρόδιδε υπερβολικά καταπιεσμένη αναστάτωση. Μια στιγμή αργότερα με τράβηξε πίσω στην πιο 28

Arthur Conan Doyle σκοτεινή γωνία του δωματίου, κι ένοιωσα το προειδοποιητικό του χέρι στα χείλη μου. Τα δάχτυλα που με είχαν πιάσει έτρεμαν. Ποτέ δεν είχα δει τον φίλο μου τόσο αναστατωμένο, κι όμως ο σκοτεινός δρόμος απλωνόταν ακόμη μοναχικός και ακίνητος μπροστά μας. Μα ξάφνου είχα επίγνωση εκείνου που οι οξυμένες αισθήσεις του είχαν ήδη εντοπίσει. Ένας χαμηλός, κλεφτός ήχος έφτασε στα αυτιά μου όχι από την κατεύθυνση της Οδού Μπέϊκερ, αλλά από το πίσω μέρος του ίδιου οικήματος στο οποίο κρυβόμασταν. Μια πόρτα άνοιξε και έκλεισε. Μια στιγμή αργότερα βήματα σύρθηκαν κατηφορίζοντας το διάδρομο βήματα τα οποία προσπαθούσαν να είναι αθόρυβα, αλλά τα οποία αντηχούσαν τραχιά μέσα στο άδειο κτίριο. Ο Χολμς μαζεύτηκε πίσω πάνω στον τοίχο κι έκανα και εγώ το ίδιο, με το χέρι μου να σφίγγεται γύρω από τη λαβή του περιστρόφου μου. Καταβάλλοντας προσπάθεια για να δω μέσα στο σκοτάδι, διέκρινα το αμυδρό περίγραμμα ενός άντρα, μια ιδέα πιο μαύρο από το σκότος της ανοικτής πόρτας. Στάθηκε προς στιγμής, και έπειτα κινήθηκε εμπρός, σκυφτά, απειλητικά, μέσα στο δωμάτιο. Απείχε μόλις τρία μέτρα από εμάς, κι ετοιμάστηκα να ορμήσω πάνω του, προτού να 29

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς αντιληφθώ πως δεν είχε ιδέα για την παρουσία μας. Πέρασε σχεδόν πλάι μας, έσκυψε πάνω από το παράθυρο, και πολύ απαλά κι αθόρυβα το σήκωσε κάπου δυο παλάμες. Καθώς χαμήλωσε στο επίπεδο του ανοίγματος το φως από το δρόμο, δίχως να θαμπώνεται απ το σκονισμένο τζάμι, έπεσε πάνω στο πρόσωπο του. Ο άντρας φαινόταν να έχει καταληφθεί από έξαψη. Τα μάτια του έλαμπαν σαν αστέρια και τα χαρακτηριστικά του κινούνταν σπασμωδικά. Ήταν ηλικιωμένος, με λεπτή, προτεταμένη μύτη, ψηλό, φαλακρό μέτωπο, και πελώριο γκρίζο μουστάκι. Ένα καπέλο όπερας ήταν σπρωγμένο στο πίσω μέρος του κεφαλιού του, κι ένα βραδινό επίσημο πουκάμισο ξεχώριζε μέσα από το ανοικτό του παλτό. Το πρόσωπο του ήταν λιπόσαρκο και μελαψό, χαραγμένο από βαθιές, τραχιές ρυτίδες. Στο χέρι του κρατούσε ότι έμοιαζε να είναι ένα ραβδί, μα καθώς το άφησε στο πάτωμα έβγαλε ένα μεταλλικό ήχο. Τότε, από την τσέπη του παλτού του τράβηξε ένα ογκώδες αντικείμενο, και καταπιάστηκε με κάποια εργασία η οποία τελείωσε με έναν ηχηρό, κοφτό κλικ, όπως θα έκανε ένα ελατήριο ή ένα κλείστρο που θα τραβιόταν. Γονατιστός ακόμη στο πάτωμα έσκυψε εμπρός κι έριξε όλο του το βάρος και τη δύναμη πάνω σε κάποιο μοχλό, έχοντας ως αποτέλεσμα, έναν παρατεταμένο, θόρυβο περιστροφής και συρσίματος, καταλήγοντας για ακόμη μια φορά με ένα ηχηρότατο κλικ. Κατόπιν ίσιωσε το σώμα του, και είδα πως αυτό που κρατούσε στο χέρι του ήταν κάποιου είδους όπλο, με ένα αλλόκοτα δύσμορφο κοντάκι. Άνοιξε την θαλάμη, έβαλε κάτι μέσα, και τράβηξε το κλείστρο. Κατόπιν, σκύβοντας κάτω, ακούμπησε την άκρη της κάνης πάνω στο πρεβάζι του ανοικτού παράθυρου, και είδα το μακρύ του μουστάκι να πέφτει πάνω από την λαβή και το μάτι του να γυαλίζει καθώς κοιτούσε μέσα από το στόχαστρο. Άκουσα έναν αχνό αναστεναγμό ικανοποίησης καθώς αγκάλιασε το κοντάκι στον ώμο του, και αντίκρισε εκείνο τον εκπληκτικό στόχο, τον μαύρο άντρα στο κίτρινο φόντο, να στέκεται στην άλλη άκρη της ματιάς του. Προς στιγμή έμεινε παγωμένος και 30

Arthur Conan Doyle ασάλευτος. Κατόπιν το δάκτυλο του σφίχτηκε πάνω στην σκανδάλη. Ένα παράξενο, δυνατό σφύριγμα ακούστηκε, και ένα παρατεταμένο τρίξιμο σπασμένου γυαλιού. Την στιγμή εκείνη ο Χολμς τινάχτηκε σα τίγρης πάνω στην ράχη του σκοπευτή και τον πέταξε κάτω. Ήταν όρθιος και πάλι στη στιγμή, και με εξαιρετική δύναμη άρπαξε τον Χολμς από το λαιμό όμως τον χτύπησα στο κεφάλι με τη λαβή του όπλου μου κι εκείνος έπεσε ξανά στο πάτωμα. Έπεσα από πάνω του, και καθώς τον κρατούσα, ο σύντροφος μου άφησε ένα διαπεραστικό σφύριγμα με την σφυρίχτρα του. Ακούστηκε θόρυβος ποδιών που πλησίαζαν τρέχοντας από το πεζοδρόμιο, και δυο ένστολοι αστυνομικοί, μαζί με ένα ντετέκτιβ με πολιτικά, όρμησαν μες από την μπροστινή πόρτα και μπήκαν στο δωμάτιο. «Εσύ είσαι, Λεστρέιντ;» είπε ο Χολμς. «Μάλιστα, κ. Χολμς. Ανέλαβα την υπόθεση προσωπικά. Χαίρομαι που σε βλέπω ξανά στο Λονδίνο, κύριε.» «Πιστεύω πως χρειάζεσαι λίγη ανεπίσημη βοήθεια. Τρεις ανεξιχνίαστοι φόνοι σε διάστημα ενός χρόνου είναι 31

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς πολλοί, Λεστρέιντ. Εντούτοις χειρίσθηκες το Μυστήριο του Μολεσεϋ με λιγότερη εκ της συνήθους ήθελα να πω, πως την χειρίσθηκες αρκετά καλά.» Είχαμε όλοι σηκωθεί όρθιοι, ο κρατούμενος μας ασθμαίνοντας, έχοντας έναν γεροδεμένο αστυφύλακα σε κάθε πλευρό του. Ήδη μερικοί χασομέρηδες είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται στο δρόμο. Ο Χολμς πήγε μέχρι το παράθυρο, το έκλεισε, και κατέβασε τις κουρτίνες. Ο Λεστρέιντ είχε βγάλει δυο κεριά και οι αστυνομικοί είχαν ξεσκεπάσει τις λάμπες τους. Είχα επιτέλους την δυνατότητα να ρίξω μια καλή ματιά στον κρατούμενο μας. Επρόκειτο περί ενός εξαιρετικά αρρενωπού και εντούτοις κακόβουλου προσώπου εκείνο το οποίο ήταν στραμμένο πάνω μας. Έχοντας το μέτωπο ενός φιλοσόφου και το σαγόνι ενός ηδονιστή, ο άντρας θα έπρεπε να έχει ξεκινήσει με αφάνταστες ικανότητες για καλό ή για κακό. Όμως ήταν αδύνατον να κοιτάξεις εκείνα τα αποτρόπαια γαλάζια μάτια, με τα βαριά, κυνικά βλέφαρα, ή εκείνη την προτεταμένη, επιθετική μύτη, και το απειλητικό, χαρακωμένο βαθιά μέτωπο, δίχως να διακρίνεις τα πλέον έκδηλα προειδοποιητικά σινιάλα της Φύσης. Δεν έδειξε την παραμικρή σημασία προς εμάς, αλλά τα μάτια του παρέμεναν καρφωμένα στο πρόσωπο του Χολμς με μια έκφραση στην οποία το μίσος κι η έκπληξη ήταν εξίσου συνδυασμένα. «Κτήνος!» συνέχισε να μουρμουρίζει. «Πονηρό, πονηρό κτήνος!» «Ω, Ταγματάρχη!» είπε ο Χολμς, διορθώνοντας το αναστατωμένο κολάρο του «τελεύουν τα ταξίδια με των εραστών το αντάμωμα», καθώς λέει ένα παλιό έργο. Δε νομίζω πως είχα την ευχαρίστηση να σε συναντήσω από τότε που επέσυρα την προσοχή σου καθώς κειτόμουν στο γείσωμα πάνω από τους καταρράκτες του Ρεϊσενμπάκ.» Ο Ταγματάρχης παρατηρούσε ακόμη το φίλο μου λες κι ήταν υπνωτισμένος. «Πανούργο, πανούργο κτήνος!» ήταν το μόνο που έλεγε. 32

Arthur Conan Doyle «Δεν σας σύστησα ακόμη», είπε ο Χολμς. «Κύριοι, ο Ταγματάρχης Σεμπάστιαν Μοράν, απόστρατος του Ινδικού Στρατού της Αυτού Μεγαλειότητας, και ο καλύτερος κυνηγός μεγάλων θηραμάτων που παρήγαγε ποτέ η Ανατολική μας Αυτοκρατορία. Πιστεύω πως έχω δίκιο, Ταγματάρχη, λέγοντας πως το ρεκόρ σας όσον αφορά τις τίγρεις παραμένει ακλόνητο;» Ο αγριεμένος ηλικιωμένος δεν είπε τίποτα, όμως κοιτούσε ακόμη τον σύντροφο μου με τα άγρια μάτια του και το τραχύ μουστάκι του έμοιαζε και ο ίδιος με τίγρη. «Αναρωτιέμαι πώς το απλούστατο στρατήγημα μου κατόρθωσε να εξαπατήσει έναν τόσο παλιό shikari 4», είπε ο Χολμς. «Θα πρέπει να σου ήταν εξαιρετικά γνώριμο. Δεν έδεσες ένα μικρό παιδί κάτω από ένα δέντρο, κρυμμένος από πάνω του με το τουφέκι σου, και περίμενες από το δόλωμα να σου φέρει την τίγρη σου; Το άδειο ετούτο σπίτι είναι το δικό μου δέντρο κι εσύ η τίγρη μου. Είχες πιθανότατα άλλα όπλα σε εφεδρεία σε περίπτωση που εμφανίζονταν περισσότερες τίγρεις, ή στο απίθανο ενδεχόμενο να αποτύγχανες στο σημάδι σου. Αυτοί,» έδειξε ολόγυρα, «αποτελούν τα άλλα μου όπλα. Ο παραλληλισμός είναι ακριβής.» Dictionary) 4 (Σ.τ.Μ.) Shikari κυνηγός ή οδηγός μεγάλων θηραμάτων της Νότιας Ασίας. (Encarta 33

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς Ο Ταγματάρχης Μοράν τινάχτηκε εμπρός, με ένα γρύλισμα οργής, όμως οι αστυνομικοί τον τράβηξαν πίσω. Το μένος επί του πρόσωπου του αποτελούσε ένα τρομερό θέαμα. «Ομολογώ πως μου επεφύλασσες μια μικρή έκπληξη», είπε ο Χολμς. «Δεν ανέμενα πως θα προέβαινες κι εσύ στη χρήση της παρούσης κενής οικίας και του τόσο πρόσφορου παράθυρου της. Είχα φαντασθεί πως θα δούλευες από το δρόμο, όπου ο φίλος μου ο Λεστρέιντ κι η κομπανία του σε περίμεναν. Εξαιρουμένου αυτού όλα πήγαν όπως το περίμενα.» Ο Ταγματάρχης Μοράν στράφηκε στον υπηρεσιακό Ντετέκτιβ. «Είτε υπάρχει είτε δεν υπάρχει ένας δίκαιος λόγος για την σύλληψη μου», είπε, «δε βλέπω το λόγο για τον οποίο θα πρέπει να ανεχτώ τα σαρκαστικά σχόλια του ατόμου αυτού. Αφού βρίσκομαι στα χέρια του νόμου τότε ας γίνουν τα πάντα με νόμιμο τρόπο.» «Καλώς, είναι αρκετά λογικό αίτημα», είπε ο Λεστρέιντ. «Έχεις κάτι άλλο να προσθέσεις, κ. Χολμς, πριν αποχωρήσουμε;» Ο Χολμς είχε πάρει στα χέρια του το ισχυρό αεροβόλο από το πάτωμα και εξέταζε το μηχανισμό του. «Ένα θαυμαστό και μοναδικό όπλο», είπε, «αθόρυβο και τρομερής ισχύος. Γνώριζα τον Φον Χέρντερ, τον τυφλό Γερμανό μηχανικό, που το κατασκεύασε κατόπιν παραγγελίας του μακαρίτη Καθηγητή Μοριάρτι, Για χρόνια γνώριζα την ύπαρξη του, όμως ποτέ πριν δεν μου εδόθη η ευκαιρία να το αγγίξω. Το παραδίδω ειδικά στη φύλαξη σου, Λεστρέιντ, ως επίσης και τις σφαίρες που χρησιμοποιεί.» «Να είσαι βέβαιος πως θα το φροντίσουμε, κ. Χολμς», είπε ο Λεστρέιντ, καθώς όλη η ομάδα κινήθηκε προς την πόρτα. «Έχεις να πεις κάτι άλλο;» «Να ρωτήσω μόνο ποια κατηγορία προτίθεσαι να επιλέξεις;» 34

Arthur Conan Doyle «Ποια κατηγορία, κύριε; Μα, φυσικά, την απόπειρα δολοφονίας του κ. Σέρλοκ Χολμς.» «Δεν γίνεται, Λεστρέιντ. Θα πρότεινα να μην ανακατευτώ διόλου με το ζήτημα. Σε εσένα, και μόνο εσένα, ανήκουν τα εύσημα της εξαιρετικής σύλληψης την οποία πραγματοποίησες. Μάλιστα, Λεστρέιντ, Σε συγχαίρω! Με τη συνήθη συνταγή πανουργίας και τόλμης τον συνέλαβες.» «Τον συνέλαβα! Συνέλαβα ποιόν, κ. Χολμς;» «Τον άνθρωπο που ολόκληρο το σώμα ματαίως αναζητούσε τον ταγματάρχη Σεμπάστιαν Μοράν, ο οποίος πυροβόλησε τον Εντιμότατο Ρόναλντ Αντέρ κάνοντας χρήση μιας διασταλτικής σφαίρας από αεροβόλο όπλο μέσω του ανοικτού παράθυρου της πρόσοψης του δευτέρου πατώματος του Νο 427, επί της Παρκ Λέην, την 30η του προηγουμένου μηνός. Αυτή είναι η κατηγορία, Λεστρέιντ. Και τώρα, Γουώτσον, αν είσαι σε θέση να αντέξεις το ρεύμα ενός σπασμένου παράθυρου, πιστεύω πως μισή ώρα στο γραφείο μου με ένα πούρο ίσως να σου προσφέρει μια εποικοδομητική ψυχαγωγία. Τα παλιά μας δωμάτια είχαν μείνει όπως ήταν υπό την επίβλεψη του Μάϊκροφτ Χολμς και της άμεσης φροντίδας της κ. Χάντζσον. Καθώς μπήκα αντίκρισα, είναι αλήθεια, μια ασυνήθιστη τάξη, όμως τα παλιά γνώριμα ήταν όλα στην θέση τους. Υπήρχε η γωνία των χημικών κι ο λεκιασμένος από οξύ, πάγκος από ξύλο πεύκου. Εκεί πάνω σε ένα ράφι βρισκόταν η σειρά των θαυμαστών άλμπουμ αποκομμάτων και βιβλίων αναφοράς τα οποία πολλοί από τους συμπολίτες μας με ευχαρίστηση θα έκαιγαν. Οι χάρτες, η θήκη του βιολιού, κι η βάση για τις πίπες ακόμη και το Περσικό πασούμι που περιείχε τον καπνό όλα συνάντησαν τη ματιά μου καθώς κοίταξα τριγύρω. Υπήρχαν δυο ένοικοι στο δωμάτιο ο ένας τους ήταν η κ. Χάντζσον, που χαμογέλασε πλατιά μόλις οι δυο μας εισήλθαμε στο δωμάτιο ο άλλος το περίεργο ανδρείκελο που είχε διαδραματίσει έναν τόσο καταλυτικό ρόλο στις νυχτερινές μας περιπέτειες. Επρόκειτο περί μιας προτομής του φίλου μου σε χρώμα κεριού, τόσο 35

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς θαυμάσια φτιαγμένης ώστε αποτελούσε ένα τέλειο ομοίωμα. Ακουμπούσε πάνω σε ένα μικρό τραπέζι με μια παλιά ρόμπα του Χολμς, τόσο καλά τυλιγμένη γύρω του ώστε η ψευδαίσθηση από τον δρόμο ήταν απολύτως τέλεια. «Ελπίζω πως λάβατε όλες τις προφυλάξεις, κ. Χάντζσον;» είπε ο Χολμς. «Πήγα κοντά του γονατιστή, κύριε, όπως ακριβώς μου είπατε.» «Υπέροχα. Φέρατε εις πέρας την κατάσταση περίφημα. Μήπως παρατηρήσατε που πήγε η σφαίρα;» «Ναι, κύριε. Φοβάμαι πως χάλασε την όμορφη προτομή σας, γιατί πέρασε μέσα από το κεφάλι και χτύπησε στον τοίχο. Την μάζεψα από το χαλί. Ορίστε!» Ο Χολμς μου την πρότεινε. «Μια μαλακή σφαίρα περιστρόφου, όπως αντιλαμβάνεσαι, Γουώτσον. Ιδιαίτερα ευφυές, διότι ποιος θα περίμενε να βρει ένα τέτοιο πράγμα να έχει ριχθεί από αεροβόλο. Πολύ καλά, κ. Χάντζσον, σας είμαι εξαιρετικά υποχρεωμένος για τη βοήθεια σας. Και τώρα, Γουώτσον, να σε δω και πάλι στην παλιά σου θέση, γιατί υπάρχουν αρκετά σημεία τα οποία θα ήθελα να συζητήσω μαζί σου.» Είχε πετάξει την φτωχική ρεντιγκότα, και ήταν πλέον ο παλιός Χολμς με την ποντικόχρωμη ρόμπα του την οποία και πήρε από το ομοίωμα του. «Τα νεύρα του γέρο shikari δεν είχαν χάσει την σταθερότητα τους ούτε τα μάτια του την οξύτητα τους», είπε, με ένα γέλιο, καθώς επιθεώρησε το κομματιασμένο μέτωπο της προτομής του. «Ακριβώς στην μέση του κεφαλιού και καταμεσής του εγκεφάλου. Ήταν ο καλύτερος σκοπευτής στην Ινδία, και θεωρώ πως υπάρχουν ελάχιστοι καλύτεροι στο Λονδίνο. Έχεις ακούσει το όνομα;» «Όχι, δεν το έχω.» «Μάλιστα, μάλιστα, έτσι είναι η δόξα! Αλλά, πάλι, αν θυμάμαι σωστά, δεν είχες ακούσει το όνομα του Καθηγητή Μοριάρτι, ο οποίος είχε ένα από τα σπουδαιότερα μυαλά του 36

Arthur Conan Doyle αιώνα. Δώσε μου μονάχα τον κατάλογο των βιογραφιών από το ράφι.» Γύρισε τις σελίδες νωχελικά, ακουμπώντας πίσω στην πολυθρόνα και στέλνοντας μεγάλα σύννεφα καπνού από το πούρο του. «Η συλλογή από M είναι εξαιρετική», είπε. «Ο Μοριάρτι ο ίδιος αρκεί για να κάνει κάθε γράμμα ένδοξο, κι εδώ έχουμε τον Μόργκαν το δολοφόνο με το δηλητήριο, και τον Μάθιους, ο οποίος μου ξερίζωσε τον αριστερό μου κυνόδοντα στην αίθουσα αναμονής στο Τσάρινγκ Κρος, και τέλος, εδώ είναι ο αποψινός μας φίλος. Μου έδωσε το βιβλίο, και διάβασα: ΜΟΡΑΝ ΣΕΜΠΑΣΤΙΑΝ, ΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ. Άνεργος. Παλαιότερα μέλος της 1 ης Bengalore των Pioneers. Γεννηθείς στο Λονδίνο, το 1840. Γιος του Αυγούστου Μοράν, C.B., άλλοτε Βρετανού Υπουργού στην Περσία. Μορφωμένος στο Ήτον και την Οξφόρδη. Υπηρέτησε στην Εκστρατεία Τζογουάκι, στην 37

Η Επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς Εκστρατεία του Αφγανιστάν, στο Χαρασιάμπ 5 στις διεκπεραιώσεις, στο Σερπούρ, και στην Καμπούλ. Συγγραφέας του Μεγάλα θηράματα των Δυτικών Ιμαλαΐων, του 1881 Τρεις Μήνες Στην Ζούγκλα, του 1884. Διεύθυνση: Οδός Κόντουϊτ. Λέσχες: Αγγλο- Ινδική, Τάνκερβιλ, Χαρτοπαικτική Λέσχη Μπαγκατέλ.» Στο περιθώριο ήταν γραμμένο, με το ακριβές χέρι του Χολμς: «Ο δεύτερος πλέον επικίνδυνος άνθρωπος στο Λονδίνο.» «Είναι εκπληκτικό», είπα, καθώς του επέστρεψα το βιβλίο. «Η καριέρα του υπό συζήτηση προσώπου είναι εκείνη ενός αξιέπαινου στρατιώτη.» «Όντως», απάντησε ο Χολμς. «Έως κάποιου σημείου τα πήγε καλά. Υπήρξε πάντοτε άνθρωπος με σιδερένια πυγμή, κι η ιστορία λέγεται ακόμη στην Ινδία σχετικά με το πώς σύρθηκε σε έναν υπόνομο στο κατόπι μιας ανθρωποφάγου τίγρη. Υπάρχουν μερικά δέντρα, Γουώτσον, τα οποία μεγαλώνουν σε ένα συγκεκριμένο μέγεθος κι έπειτα άξαφνα αναπτύσσουν κάποια δύσμορφη ιδιαιτερότητα. Θα το συναντήσεις συχνά στους ανθρώπους. Έχω μια θεωρία πως το άτομο αντιστοιχίζεται κατά την ανάπτυξη του με ολόκληρη τη διαδοχή των προγόνων του, και πως μια τόσο αιφνίδια τροπή προς το καλό ή το κακό επισημαίνει κάποια ισχυρή επιρροή η οποία προέκυψε στη διαδοχή της γενεαλογίας του. Το πρόσωπο γίνεται, όπως ήταν, η επιτομή της ιστορίας της ίδιας του της οικογένειας.» «Είναι μάλλον εξαιρετικά ευφάνταστο.» «Καλά, δεν επιμένω έπ αυτού. Όποια κι αν υπήρξε η αιτία, ο Ταγματάρχης Μοράν κάπου άρχισε να κινείται λανθασμένα. Δίχως κάποιο απροκάλυπτο σκάνδαλο κατάφερε να μετατρέψει την Ινδία σε ένα εξαιρετικά καυτό μέρος για το άτομο του. Αποστρατεύθηκε, ήρθε στο Λονδίνο, αποκτώντας και πάλι κακό όνομα. Εκείνο τον καιρό ήταν που τον 5 Charasiab 38