ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ <<ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΕΧΝΙΚΟΤΑΚΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ <<ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΕΧΝΙΚΟΤΑΚΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ>> Παπανικολάου Αλεξάνδρα: 270143 ΑΘΗΝΑ 2013 1

ΠΕΡΙΛΗΨΗ Σκοπός της παρούσης μελέτης ήταν η σύγκριση ποιοτικών χαρακτηριστικών επιθετικού παιχνιδιού μεταξύ των Ελληνικών ομάδων της Β' Εθνικής κατηγορίας (Football League Ι) με τις Ελληνικές ερασιτεχνικές ομάδες και παράλληλα η διαπίστωση της επίδρασης αυτών στην εκτίμηση του αγωνιστικού επιπέδου και στο ποδοσφαιρικό θέαμα που παρουσιάζεται στα πρωταθλήματα αυτά. Για την πραγματοποίηση της έρευνας το δείγμα αποτέλεσαν συνολικά 16 αγώνες ποδοσφαίρου της αγωνιστικής περιόδου 2012-2013. Συγκεκριμένα μελετήθηκαν 8 αγώνες από το Ελληνικό επαγγελματικό πρωτάθλημα και 8 αγώνες από το ερασιτεχνικό πρωτάθλημα και η επιλογή των αγώνων έγινε με τυχαία δειγματοληψία. Για τις ανάγκες της έγγραφης των αγώνων χρησιμοποιήθηκε αναπαραγωγικό μέσο JVC (video cassette recorder no. HR-D300E) ενώ η εγγραφή των αγώνων έγινε σε κασέτες VHF (120 λεπτών). Για τη στατιστική ανάλυση και επεξεργασία των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 16. Η ανάλυση των δεδομένων περιλάμβανε τη χρήση απλής ανάλυσης διασποράς σε ένα επίπεδο (Ανάλυση Διακύμανσης μονής κατεύθυνσης) στις μεταβλητές που παρατηρήθηκαν μεταξύ Ελληνικών και των ευρωπαϊκών αγώνων. Όλα τα αποτελέσματα εκφράστηκαν ως ποσοστό επί τοις εκατό ενώ το επίπεδο σημαντικότητας ορίστηκε στο p<0.05. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι Επαγγελματικές ομάδες παίζουν περισσότερο συνολικό καθαρό χρόνο παιχνιδιού (p=0,05) και πραγματοποιούν επίσης περισσότερες εύστοχες μεταβιβάσεις στο παιχνίδι σε σχέση με τις ερασιτεχνικές (p=0,00). Επίσης η ανάλυση διακύμανσης έδειξε ότι οι Επαγγελματικές ομάδες παρουσιάζουν περισσότερες παρεμβάσεις από τις Ερασιτεχνικές ομάδες (p=0,00) στο παιχνίδι, ενώ οι Ερασιτεχνικές ομάδες παρουσιάζουν περισσότερες αποτυχημένες μεταβιβάσεις από τις Επαγγελματικές 2

ομάδες (p=0,00) στο παιχνίδι. Ακόμη η Ανάλυση Διακύμανσης έδειξε στατιστικά σημαντική αυξημένη συμμετοχή των αμυντικών και επιθετικών ποδοσφαιριστών των Επαγγελματικών ομάδων κατά ( p =0,04) σε σχέση με τους αντίστοιχους ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές, ενώ ο συνολικός αριθμός παικτών που έρχονται σε επαφή με την μπάλα στο παιχνίδι προς το συνολικό χρόνο παιχνιδιού είναι περισσότερος (p=0,01) στο Επαγγελματικό Πρωτάθλημα. Τα αποτελέσματα αυτά είναι απαραίτητο να αξιολογηθούν από όσους εμπλέκονται με την προπονητική διαδικασία. Λέξεις Κλειδιά: Ποδόσφαιρο, επαγγελματικό ποδόσφαιρο, ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο, τεχνικοτακτικά στοιχεία 3

Εισαγωγή Το ποδόσφαιρο θεωρείται το πιο δημοφιλές άθλημα στον κόσμο, καθώς παρακολουθείται καθημερινά από εκατομμύρια ανθρώπους ( Stolen 2004). Το ποδοσφαιρικό θέαμα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κριτήρια προσέλκυσης θεατών και σαφέστατα είναι συνδεδεμένο με την υψηλή ατομική και ομαδική αγωνιστική απόδοση. Ο ποδοσφαιρικός αγώνας είναι η πιο σπουδαία πηγή δεδομένων για να εξαχθούν συμπεράσματα που αφορούν την τακτική. Το ποδοσφαιρικό θέαμα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κριτήρια προσέλκυσης θεατών και σαφέστατα είναι συνδεδεμένο με την υψηλή ατομική και ομαδική αγωνιστική απόδοση. Η Ευρωπαϊκή Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (U.E.F.A.) λαμβάνοντας υπόψη την απόδοση των ομάδων σε εθνικό επίπεδο, επιλέγει κατά τις ευρωπαϊκές διασυλλογικές διοργανώσεις διαφορετικό αριθμό ομάδων για κάθε χώρα, αναγνωρίζοντας και διατηρώντας με αυτό τον τρόπο το ποδοσφαιρικό θέαμα σε υψηλό επίπεδο. Η απόδοση στο ποδοσφαιρικό παιχνίδι είναι ένα σύνθετο και πολυδιάστατο μέγεθος. Οι παράγοντες που την επηρεάζουν είναι κυρίως η επιδεξιότητα στις αγωνιστικές συνθήκες, η τακτική ευφυΐα σε περιορισμένο χώρο και χρόνο, η εξειδικευμένη φυσική κατάσταση καθώς και τα ψυχικά χαρακτηριστικά των ποδοσφαιριστών τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό επίπεδο. Σύμφωνα με τον Merce και συν (2007) η 4

επιτυχία ενός ποδοσφαιριστή εξαρτάται από παράγοντες όπως η ψυχολογία, η φυσική κατάσταση, ο συντονισμός και η γνωστική ικανότητα. Η ανάλυση των ποδοσφαιρικών αγώνων είναι κατά τη σημερινή εποχή ένας από τους βασικότερους παράγοντες εξέλιξης της προπονητικής του ποδοσφαίρου και η πιο σπουδαία πηγή δεδομένων για να εξαχθούν συμπεράσματα που αφορούν την τακτική του παιχνιδιού (Zubillaga και συν 2007; Martinez and Lago-Ballesteros 2007). Πολλές μελέτες έχουν προσπαθήσει να διερευνήσουν χαρακτηριστικά του ποδοσφαιρικού αγώνα και να αναλύσουν την επίδραση αυτών στην εξέλιξη ή στο αποτέλεσμά του. Άλλες ασχολήθηκαν με τον τρόπο εκδήλωσης της επίθεσης και εξέτασαν την περιοχή της τελικής προσπάθειας Taylor και συν (2005). O Jones και συν (2004) προσπαθώντας να εκτιμήσουν κάποιες παραμέτρους που επηρεάζουν την επιτυχή κατάληξη ενός αγώνα για μια ομάδα, διαπίστωσαν πως η παρατεταμένη διατήρηση της κατοχής της μπάλας είναι ένας σημαντικός δείκτης απόδοσης. Σε μελέτη που πραγματοποίησαν ο Armatas και συν (2007) σε αγώνες των παγκοσμίων κυπέλων του 1998 και 2002, εξέτασαν τη σχέση του χρόνου επίτευξης των τερμάτων και διαπίστωσαν πως τα περισσότερα από αυτά επιτυγχάνονται στο δεύτερο ημίχρονο, θεωρώντας ως βασικές αιτίες το παιχνίδι τακτικής, την ελάττωση της συγκέντρωσης, την έλλειψη ισορροπίας και τη φυσική κατάσταση.. Ο Shestakov και συν (2007) 5

αναφέρουν πως η δράση των ποδοσφαιριστών πρέπει να είναι συνυφασμένη με την πίεση του χρόνου και του χώρου σε απρόβλεπτες καταστάσεις, ενώ η οργάνωση του ομαδικού παιχνιδιού απαιτεί συντονισμένες κινήσεις των ποδοσφαιριστών και αποτελεί ένα πολύπλοκο φαινόμενο. Σύγχρονες έρευνες αναλύουν πολλές παραμέτρους της τεχνικής και τακτικής συμπεριφοράς των ποδοσφαιρικών ομάδων, πιο συγκεκριμένα ο Balyan1 και συν (2007) παρατήρησαν υψηλού επιπέδου εθνικές ομάδες, οι οποίες αγωνίστηκαν σε παγκόσμια πρωταθλήματα με σκοπό την απεικόνιση του τεχνικού και τακτικού τους προφίλ. Οι κοντινές και μακρινές μεταβιβάσεις, οι κερδισμένες μονομαχίες, οι αμυντικές κεφαλιές, οι επιτυχημένες σέντρες, τα σουτ, τα φάουλ και ο χρόνος κατοχής υπήρξαν κριτήρια αξιολόγησης της γενικής αγωνιστικής τους απόδοσης. Σε έρευνα των Hughes and Maloney (2007), όπου πραγματοποιήθηκε μέτρηση των τεχνικών στοιχείων των Εθνικών ομάδων ποδοσφαίρου στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα το 2004, διαπιστώθηκε πως το τεχνικοτακτικό επίπεδο των ομάδων παρότι είναι σημαντική παράμετρος απόδοσης δεν είναι πάντοτε καθοριστικός παράγοντας επίτευξης ευνοϊκών αποτελεσμάτων ή κατάκτησης της πρώτης θέσης, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Εθνική Ελλάδος που ενώ κατέκτησε το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, βρέθηκε στη δέκατη θέση αξιολόγησης τεχνικοτακτικών χαρακτηριστικών. Παρ όλα αυτά η 6

ποιότητα του αγωνιστικού επιπέδου και του ποδοσφαιρικού θεάματος εξαρτάται από την επίτευξη υψηλών δεικτών απόδοσης των τεχνικών και τακτικών δεξιοτήτων Η γρήγορη και επιτυχής εναλλαγή της μπάλας στον αγωνιστικό χώρο είναι ένα από τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν το ποιοτικό παιχνίδι. Όταν μάλιστα συνδυαστεί και με την ανάλογη αποτελεσματικότητα τότε αναδεικνύει την απόλυτη υπεροχή απέναντι σε κάθε αντίπαλο. Όπως αναφέρουν οι Martinez και Lago-Ballesteros (2007) οι μικρότερες και οι διαδοχικές ταχείς μεταβιβάσεις προσδιορίζουν τις επιτυχημένες ομάδες. Η δεξιοτεχνία στη λήψη και τον έλεγχο της μπάλας είναι εξαιρετικής σημασίας για τη διατήρηση ενός υψηλού επιθετικού ρυθμού και η γρήγορη και αποτελεσματική εφαρμογή της, δίνει μεγάλο πλεονέκτημα στην επιθετική ανάπτυξη και την ταχύτητα μίας ομάδας. Το υψηλό ποσοστό αποτυχίας σε αυτόν τον τομέα του παιχνιδιού (ανάμεσα στο 15% με 20%) δεν οφείλεται τόσο σε τεχνικές ατέλειες και την έλλειψη γνώσης (αίσθησης του παιχνιδιού) αλλά κυρίως στην έλλειψη συγκέντρωσης Wein (2004). Σκοπός της παρούσης μελέτης ήταν η σύγκριση ποιοτικών χαρακτηριστικών επιθετικού παιχνιδιού μεταξύ των Ελληνικών ομάδων Β' Εθνικής κατηγορίας (Super League Ι) με τις Ελληνικές ερασιτεχνικές ομάδες και παράλληλα η διαπίστωση της επίδρασης αυτών στην 7

εκτίμηση του αγωνιστικού επιπέδου και στο ποδοσφαιρικό θέαμα που παρουσιάζεται στα πρωταθλήματα αυτά. Υλικό και μέθοδοι: Για την πραγματοποίηση της έρευνας το δείγμα αποτέλεσαν συνολικά 16 αγώνες ποδοσφαίρου της αγωνιστικής περιόδου 2012-2013. Συγκεκριμένα μελετήθηκαν 8 αγώνες από το Ελληνικό επαγγελματικό πρωτάθλημα και 8 αγώνες από το ερασιτεχνικό πρωτάθλημα. Η επιλογή των αγώνων έγινε με τυχαία δειγματοληψία, ενώ τα κριτήρια που τέθηκαν για την εισαγωγή των ομάδων στο συνολικό δείγμα ήταν τα εξής: α) κάθε ομάδα τόσο από το επαγγελματικό όσο και από το ερασιτεχνικό πρωτάθλημα δε θα συμμετείχε πάνω από δύο φορές στη διαδικασία παρατήρησης και β) οι αγώνες θα αποτελούνταν από ομάδες οι οποίες δεν έθεταν στόχο μόνο τον πρωταθλητισμό αλλά και την παραμονή τους στην κατηγορία. Ο σκοπός των παραπάνω περιορισμών ήταν η συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσότερων ομάδων στο συνολικό δείγμα αλλά και να επιτευχθεί ομοιομορφία στη σύνθεση και στη σύγκριση της δυναμικότητας των ομάδων μεταξύ του Ελληνικού και των ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων 8

Διαδικασία Η διαδικασία αρχικά περιλάμβανε την εγγραφή σε βίντεο των αγώνων. Στη συνέχεια ακολούθησε η ταυτόχρονη παρατήρηση μέσω του βίντεο όλων των αγώνων από δυο παρατηρητές-συγγραφείς, οι οποίοι κατέγραφαν τις μετρούμενες μεταβλητές, ενώ σε περίπτωση διαφωνίας υπήρχε και τρίτος παρατηρητής-συγγραφέας. Οι μεταβλητές που μετρήθηκαν ήταν οι εξής: χρόνος παιχνιδιού σε sec στο α' ημίχρονο, χρόνος παιχνιδιού σε sec στο β' ημίχρονο, συνολικός χρόνος παιχνιδιού σε sec, επιτυχημένες μεταβιβάσεις στο α' ημίχρονο, επιτυχημένες μεταβιβάσεις στο β' ημίχρονο, σύνολο επιτυχημένων μεταβιβάσεων, αποτυχημένες μεταβιβάσεις στο α' ημίχρονο, αποτυχημένες μεταβιβάσεις στο β' ημίχρονο, αριθμός μεταβιβάσεων στο α ημίχρονο, αριθμός μεταβιβάσεων στο β ημίχρονο, σύνολο μεταβιβάσεων, αμυντικοί, επιθετικοί, παρεμβάσεις α ημιχρόνου, παρεμβάσεις β ημιχρόνου, σύνολο παρεμβάσεων στο παιχνίδι, 2 επαφές με την μπάλα, σύνολο επιτυχημένων μεταβιβάσεων/ συνολικό αριθμό μεταβιβάσεων, σύνολο παρεμβάσεων στο παιχνίδι/ συνολικό χρόνο παιχνιδιού, 2 επαφές με την μπάλα/ σύνολο των παρεμβάσεων. Οι παραπάνω καταγράφονταν και συλλέγονταν σε φόρμα καταγραφής για την περαιτέρω στατιστική επεξεργασία και ανάλυση των αποτελεσμάτων. 9

Όργανα μέτρησης Για τις ανάγκες της έγγραφης των αγώνων χρησιμοποιήθηκε αναπαραγωγικό μέσο JVC (video cassette recorder no. HR-D300E) ενώ η εγγραφή των αγώνων έγινε σε κασέτες VHF (120 λεπτών). Στατιστική Ανάλυση Για τη στατιστική ανάλυση και επεξεργασία των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 16. Η ανάλυση των δεδομένων περιλάμβανε τη χρήση απλής ανάλυσης διασποράς σε ένα επίπεδο (Ανάλυση Διακύμανσης μονής κατεύθυνσης) στις μεταβλητές που παρατηρήθηκαν μεταξύ Ελληνικών και των ευρωπαϊκών αγώνων. Όλα τα αποτελέσματα εκφράστηκαν ως ποσοστό επί τοις εκατό ενώ το επίπεδο σημαντικότητας ορίστηκε στο p<0.05. 10

Αποτελέσματα Η Ανάλυση Διακύμανσης έδειξε ότι οι Επαγγελματικές ομάδες παίζουν περισσότερο συνολικό καθαρό χρόνο παιχνιδιού (p=0,05). ΧΡΟΝΟΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ SEC Α ΗΜ ΧΡΟΝΟΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΣΕ SEC Β ΗΜ ΧΡΟΝΟΣ ΣΕ SEC 2000 1500 1000 500 0 ΟΜΑΔΕΣ ΧΡΟΝΟΣ ΣΕ SEC 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 ΟΜΑΔΕΣ ΣΥΝΟΛΟΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΣΕ SEC ΧΡΟΝΟΣ ΣΕ SEC 4000 3000 2000 1000 0 ΟΜΑΔΕΣ Γράφημα 1. Χρόνος παιχνιδιού Η Ανάλυση Διακύμανσης έδειξε ότι οι Επαγγελματικές ομάδες πραγματοποιούν περισσότερες εύστοχες μεταβιβάσεις στο παιχνίδι (p=0,00). 11

ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΕΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΙΣ Α ΗΜ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΩΝ 300 250 200 150 100 50 0 ΟΜΑΔΕΣ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΕΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΣ Β ΗΜ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΩΝ 300 250 200 150 100 50 0 ΟΜΑΔΕΣ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΕΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΙΣ Α ΗΜ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΩΝ 300 250 200 150 100 50 0 ΟΜΑΔΕΣ Γράφημα 2. Αριθμός μεταβιβάσεων Η Ανάλυση Διακύμανσης έδειξε ότι οι Ερασιτεχνικές ομάδες παρουσιάζουν περισσότερες αποτυχημένες μεταβιβάσεις από τις Επαγγελματικές ομάδες (p=0,00) στο παιχνίδι. 12

ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΤ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΩΝ Α ΗΜ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΩΝ 155 150 145 140 135 130 125 ΟΜΑΔΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΤ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΩΝ Β ΗΜ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΩΝ 190 185 180 175 170 165 160 155 150 145 ΟΜΑΔΕΣ Γράφημα 3. Αριθμός αποτυχημένων μεταβιβάσεων Η Ανάλυση Διακύμανσης έδειξε ότι οι Επαγγελματικές ομάδες παρουσιάζουν περισσότερες παρεμβάσεις από τις Ερασιτεχνικές ομάδες (p=0,00) στο παιχνίδι. 13

ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ Α ΗΜ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ 400 300 200 100 0 ΟΜΑΔΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ Β ΗΜ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ 400 300 200 100 0 ΟΜΑΔΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ 800 600 400 200 0 ΟΜΑΔΕΣ Γράφημα 4. Αριθμός παρεμβάσεων Η Ανάλυση Διακύμανσης έδειξε στατιστικά σημαντική αυξημένη συμμετοχή των αμυντικών και επιθετικών ποδοσφαιριστών των 14

Επαγγελματικών ομάδων κατά ( p =0,04) σε σχέση με τους αντίστοιχους ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές. Επιπλέον ο συνολικός αριθμός παικτών που έρχονται σε επαφή με την μπάλα στο παιχνίδι προς το συνολικό χρόνο παιχνιδιού είναι περισσότερος (p=0,01) στο Επαγγελματικό Πρωτάθλημα. 1 ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΗΝ ΜΠΑΛΑ 2 ΕΠΑΦΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΜΠΑΛΑ ΑΡΙΘΜ ΕΠΑΦΩΝ 300 200 100 0 ΑΡΙΘΜ ΕΠΑΦΩΝ 300 200 100 0 ΟΜΔΕΣ ΟΜΑΔΑ 3 ΕΠΑΦΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΜΠΑΛΑ 4 ΕΠΑΦΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΜΠΑΛΑ ΑΡΙΘΜ ΕΠΑΦΩΝ 200 150 100 50 0 ΑΡΙΘΜ ΕΠΑΦΩΝ 200 150 100 50 0 ΟΜΑΔΕΣ ΟΜΑΔΕΣ Γράφημα 5. Αριθμός επαφών με την μπάλα Επίσης οι τα αποτελέσματα έδειξαν ότι παρουσιάζεται αυξημένη ταχύτητα παιχνιδιού στους αγώνες τους, με τους παίκτες των Επαγγελματικών ομάδων να έρχονται σε επαφή με την μπάλα περισσότερες φορές (p=0,01). Η Ανάλυση Διακύμανσης έδειξε ότι στις Επαγγελματικές ομάδες ο συνολικός αριθμός δύο επαφών του 15

ποδοσφαιριστή με την μπάλα προς το συνολικό αριθμό επαφών μέσα στο παιχνίδι είναι σημαντικά αυξημένος (p=0,01). 16

Συζήτηση- Συμπεράσματα Ο σκοπός της παρούσης μελέτης ήταν η σύγκριση ποιοτικών χαρακτηριστικών επιθετικού παιχνιδιού μεταξύ των Ελληνικών ομάδων Β' Εθνικής κατηγορίας (Super League Ι) με τις Ελληνικές ερασιτεχνικές ομάδες και παράλληλα η διαπίστωση της επίδρασης αυτών στην εκτίμηση του αγωνιστικού επιπέδου και στο ποδοσφαιρικό θέαμα που παρουσιάζεται στα πρωταθλήματα αυτά. Ο καθαρός χρόνος παιχνιδιού αποτελεί ένα ποσοτικό αλλά και παράλληλα σημαντικό ποιοτικό συστατικό του ποδοσφαιρικού αγώνα που εάν είναι εμπλουτισμένος από ένα γρήγορο παιχνίδι επιδρά πολλαπλάσια ως δείκτης ενός ποιοτικότερου θεάματος. Σε αγώνες του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος του 1992 ο μέσος όρος του πραγματικού παιχνιδιού ήταν 57 λεπτά ενώ κατά μέσο όρο χρειάστηκε να πραγματοποιηθούν 1100 αλλαγές δραστηριοτήτων από κάθε παίκτη Bangsbo (1994). Σύμφωνα με τα αποτελέσματά μας οι Επαγγελματικές ομάδες παίζουν περισσότερο συνολικό καθαρό χρόνο παιχνιδιού σε σχέση με τις Ερασιτεχνικές. Αυτό οφείλεται στο καλύτερο τεχνικοτακτικό επίπεδο των ομάδων το οποίο συμβάλει στη συνεχή ροή του παιχνιδιού. Επιπλέον, πιθανόν σ αυτό συμβάλουν και οι λιγότερες διακοπές παιχνιδιού εξαιτίας του μικρού αριθμού σφυριγμάτων των Ευρωπαίων διαιτητών, καθώς και η μικρότερη καθυστέρηση επανέναρξης του 17

παιχνιδιού, στοιχεία τα οποία χρήζουν περεταίρω διερεύνησης. Ο επιπλέον χρόνος των Επαγγελματικών ομάδων είναι μία παράμετρος που δημιουργεί ευνοϊκότερες προϋποθέσεις ανάπτυξης ενδιαφέροντος των φιλάθλων και αυτό πρέπει να προσεχθεί για την αναβάθμιση του ελληνικού ποδοσφαίρου στον τομέα αυτόν. Μία από τις βασικότερες συνιστώσες της υψηλής ταχύτητας παιχνιδιού αποτελεί η σωστή μεταβίβαση. Υψηλής ποιότητας μεταβίβαση ορίζεται εκείνη που διακρίνεται από τα χαρακτηριστικά της ακρίβειας, της δύναμης, της απλότητας και της αποτελεσματικότητας της εφαρμογής της, αλλά και από τακτικά στοιχεία όπως της σωστής επιλογής, της αντίληψης του χώρου (περιφερική όραση), της συνεργασίας και του συγχρονισμού των ποδοσφαιριστών που εμπλέκονται σε αυτήν. Η πλειοψηφία των λανθασμένων μεταβιβάσεων οφείλονται, πέρα από την έλλειψη δεξιότητας του παίκτη που μεταβιβάζει και σ αυτόν που την υποδέχεται Wein (2004). Οι επιτυχημένες μεταβιβάσεις είναι παράγοντας υψηλότερης επιθετικής απόδοσης, αλλά πολλές φορές δεν αποτελούν προϋπόθεση της νίκης στον αγώνα ή κατάκτησης τίτλου σε ένα σύνολο αγώνων. Ως παράδειγμα μπορεί να αναφερθεί η Εθνική ομάδα της Ιταλίας η οποία κατέκτησε το παγκόσμιο πρωτάθλημα του 2006 έχοντας χαμηλότερο ποσοστό επιτυχημένων κοντινών μεταβιβάσεων σε σύγκριση με τις ομάδες που αντιμετώπισε, αλλά υπερτέρησε τεχνικοτακτικά στην 18

αμυντική συμπεριφορά Balyan1 και συν (2007). Έτσι αποτυπώνεται το συμπέρασμα πως το παιχνίδι που βασίζεται σε συχνές και εύστοχες μεταβιβάσεις αποτελεί σημαντική παράμετρο υψηλού επιθετικού επιπέδου και θεμέλιο λίθο καλής κυκλοφορίας της μπάλας και κυριαρχίας στο παιχνίδι, αλλά δεν είναι η μοναδική προϋπόθεση επιτυχής αγωνιστικής κατάληξης. Η πραγματοποίηση περισσότερων μεταβιβάσεων στους Επαγγελματικούς αγώνες σε σχέση με τους αντίστοιχους Ερασιτεχνικούς είναι ένα στοιχείο που καταδεικνύει τη μεγαλύτερη ταχύτητα παιχνιδιού και τις περισσότερες εναλλαγές φάσεων σε ολόκληρο το γήπεδο, αφού με βάση τα αποτελέσματα της παρούσης έρευνας η συμμετοχή - παρέμβαση των αμυντικών και των επιθετικών των Επαγγελματικών ομάδων στη ανάπτυξη του επιθετικού παιχνιδιού είναι σημαντικά μεγαλύτερη από εκείνες των ποδοσφαιριστών των Ερασιτεχνικών ομάδων. Βασική προϋπόθεση αυτών των διαφορών πιθανόν να είναι η υψηλότερη κινητικότητα των Επαγγελματιών ποδοσφαιριστών, η καλύτερη φυσική κατάσταση, η αναπτυγμένη τακτική ευφυΐα, ο περισσότερος χρόνος καθαρού παιχνιδιού, η ομαδικότητα, ο μικρότερος χρόνος ατομικής κατοχής της μπάλας και οι λιγότερες επαφές με την μπάλα κ.ά. Επίσης σημαντική είναι και η διαπίστωση μετά από ανάλυση ότι οι ομάδες που προκρίθηκαν στους τελικούς στο παγκόσμιο κύπελλο το 1998, είχαν πραγματοποιήσει περισσότερες μεταβιβάσεις σε 19

σχέση με τις υπόλοιπες Reed (2004). Αντίθετα σε έρευνα που διενεργήθηκε στο πρωτάθλημα της Ισπανίας Martinez και Lago- Ballesteros (2007), διαπιστώθηκε πως το άμεσο και γρήγορο παιχνίδι είναι πιο αποδοτικό σε επίτευξη τερμάτων (40,2%), σε σχέση με το παιχνίδι κατοχής της μπάλας (32,6%) ή τις αντεπιθέσεις (27,1%), επιβεβαιώνοντας την άποψη πως η νίκη δεν επηρεάζεται μόνο από τα ποσοστά της διατήρησης της μπάλας,αλλά και από άλλους παράγοντες όπως από την ταχύτητα υποδοχής της μπάλας (π.χ δύο επαφές με τη μπάλα), με την οποία αποφεύγεται η πίεση των αντιπάλων και είναι στοιχείο στο οποίο οι Επαγγελματικές ομάδες υπερτερούν με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης. Οι μεταβιβάσεις στους αγώνες των Επαγγελματικών ομάδων, εκτός από την ποσοτική τους διαφορά σε σχέση με τους αντίστοιχους Ερασιτεχνικούς είναι επιπλέον και πιο εύστοχες κατά 4,56%, στοιχείο που αποδεικνύει και την ποιοτική διαφορά του επιπέδου απόδοσης στον τομέα του δημιουργικού παιχνιδιού, της βελτίωσης του ρυθμού του αγώνα και της ανάπτυξης επιθετικού ποδοσφαίρου. Η επίτευξη των περισσότερων εύστοχων μεταβιβάσεων των Επαγγελματικών ομάδων οφείλεται σε ένα σύνολο παραγόντων όπως η υψηλή ικανότητα της εφαρμογής της τεχνικής δεξιότητας της μεταβίβασης και της υποδοχής, πολλές φορές σε συνθήκες έντονης πίεσης χρόνου και χώρου, η υψηλή αίσθηση της αντίληψης του χώρου και της περιφερικής όρασης, οι 20

σωστές επιλογές σε σχέση με τις θέσεις αντιπάλων και συμπαικτών, χαρακτηριστικά που πιθανότατα δεν παρουσιάζονται με την ίδια ποιότητα στο Ερασιτεχνικό πρωτάθλημα. Η ελαχιστοποίηση των επαφών με την μπάλα παρέχει σημαντικό πλεονέκτημα στην επιτιθέμενη ομάδα αφού με τον τρόπο αυτό αποφεύγει την πίεση της αντιπάλου, δεν της δίνει τη δυνατότητα να αναλύσει γρήγορα τις τρέχουσες καταστάσεις στον αγωνιστικό χώρο και δημιουργεί άμεσα έλλειμμα στην αμυντική της ισορροπία. Η ικανότητα συνδυασμού επιτυχημένων μεταβιβάσεων και λίγων επαφών στην υποδοχή της μπάλας, με ταυτόχρονη κινητικότητα των υπολοίπων συμπαικτών- ποδοσφαιριστών στον αγωνιστικό χώρο επιταχύνει το ρυθμό και αυξάνει την ποιότητα του αγώνα. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν πως οι ποδοσφαιριστές των Επαγγελματικών ομάδων χρησιμοποιούν στο παιχνίδι τις δύο επαφές της μπάλας περισσότερο, γεγονός που αποδεικνύει την υψηλότερη τεχνικοτακτική τους συμπεριφορά. Σε μελέτη του Lemoine και συν (2005) που διερεύνησαν το παιχνίδι με μία επαφή της μπάλας, διαπίστωσαν πως παρέχει ταχύτητα, αποτελεσματικότητα και αξιοπιστία καθώς και το ότι απαιτεί ικανότητα πρόβλεψης και κίνησης των επιτιθεμένων σε ελεύθερους χώρους πριν τους αμυνόμενους. Επιπλέον αναφέρουν πως αυτό επιτυγχάνεται με διατήρηση μικρών αποστάσεων μεταξύ των ποδοσφαιριστών, ενώ η απλότητα και η σαφής πληροφόρηση κατά τη 21

διάρκεια του αγώνα είναι σημαντικοί παράγοντες επιτυχίας αυτού του τρόπου παιχνιδιού. Αυτό καταδεικνύει την αναγκαιότητα της επιθετικής αρχής της κινητικότητας σε συνδυασμό με την ομαδική και ατομική τακτική ικανότητα. Αξιολογώντας τις ποδοσφαιρικές ομάδες όσον αφορά τις μεταβιβάσεις, ο Scoulding (2004) αναφέρεται στο χώρο στον οποίο πραγματοποιούνται αυτές και διακρίνει τις πολύ καλές και μέτριες ομάδες, αφού οι τελευταίες έχουν την τάση να εκτελούν περισσότερες μεταβιβάσεις μπροστά από την αμυντική τους περιοχή, κοντά στην κεντρική γραμμή του γηπέδου. Σημαντική διαπίστωση του James και συν (2002) είναι πως οι Ευρωπαϊκές ομάδες σε σχέση με τις Βρετανικές δαπανούν περισσότερο χρόνο αγώνα μπροστά από την άμυνά τους για να ξεκινήσουν το επιθετικό τους παιχνίδι, ενώ υπάρχει διαφορά και στην πλευρά ανάπτυξης των επιθετικών προσπαθειών,αφού παρατηρείται μια πιο έντονη εκδήλωση επιθετικών προσπαθειών των Βρετανικών ομάδων από τη δεξιά πλευρά σε σχέση με τις Ευρωπαϊκές. Σε μελέτη του Taylor και συν (2005) παρατηρήθηκε ότι γενικά υπάρχει μια τάση εκδήλωσης επιθετικού παιχνιδιού από τη δεξιά πλευρά του γηπέδου και αντίθετα μια ανάλογη αμυντική αδυναμία από την αριστερή, στοιχείο που διαπιστώνεται και στην ατομική τακτική των ποδοσφαιριστών και παίζει σπουδαίο ρόλο στην στρατηγική που πρέπει να εφαρμοστεί που θα τροποποιήσει την τεχνικοτακτική συμπεριφορά. 22

Ο υψηλός ρυθμός παιχνιδιού απαιτεί εφαρμογή της δεξιότητας της μεταβίβασης ανεξάρτητα από τη θέση που αγωνίζονται οι ποδοσφαιριστές, όπως οι κεντρικοί αμυντικοί, οι επιθετικοί και ο τερματοφύλακας, που συμμετέχουν ολοένα και περισσότερο στο επιθετικό παιχνίδι στο σύγχρονο ποδόσφαιρο. Σύμφωνα με τα αποτελέσματά μας διαπιστώνεται πως στη γρήγορη αυτή κυκλοφορία της μπάλας συμμετέχουν περισσότερο οι Επαγγελματίες αμυντικοί και οι επιθετικοί σε σύγκριση με τους Ερασιτέχνες. Το στοιχείο αυτό δείχνει πλουραλισμό στην ανάπτυξη και μεγαλύτερη έκταση της κίνησης της μπάλας στο παιχνίδι, με αποτέλεσμα την ευρύτερη εναλλαγή φάσεων στον ποδοσφαιρικό αγώνα. Επιπλέον αντικατοπτρίζει την τεχνικοτακτική ικανότητα των αμυντικών και επιθετικών να υποστηρίζουν την ομαδική κατοχή της μπάλας. Ο Bergier και συν (2007) αναφέρουν πως οι ατομικές δράσεις των παικτών που τελειώνουν με σουτ προς την εστία είναι ιδιαίτερα σπουδαίες. Η σημασία των επιτυχημένων μεταβιβάσεων είναι μεγάλη στη δημιουργία φάσεων και επίτευξης τερμάτων, αφού οι συνδυασμοί 2-4 παικτών συνήθως προηγούνται των επιτυχημένων επιθετικών ενεργειών Bergier και Buraczewski (2007). Έτσι διαφαίνεται ότι η σημασία των εύστοχων μεταβιβάσεων δεν ευνοεί μόνο την κατοχή της μπάλας αλλά πιθανόν να οδηγεί σε ευκαιρίες σκοραρίσματος. Η συμμετοχή του τερματοφύλακα παρατηρήθηκε ελαφρώς μεγαλύτερη σε 23

σχέση με τα Ερασιτεχνικά πρωταθλήματα χωρίς να είναι στατιστικά σημαντική, δείχνοντας όμως την αυξημένη τάση συμμετοχής του τερματοφύλακα στο παιχνίδι με την μπάλα. Επίσης πρέπει να σημειωθεί ότι η τεχνική απόδοση μιας ομάδας παρουσιάζεται καλύτερη σε δεξιότητες όπως τα τάγκλιγκ, οι μεταβιβάσεις και οι εναέριες μονομαχίες όταν εκείνη αγωνίζεται εντός έδρας Wayne και συν (2005). Είναι αναγκαίο λοιπόν να εξεταστεί λεπτομερέστερα το πώς επηρεάζεται το αγωνιστικό προφίλ κάθε ομάδας ανάλογα με την έδρα, τις καιρικές συνθήκες, το σύστημα παιχνιδιού, την τεχνική ποιότητα και τη φυσική κατάσταση του αντιπάλου, και να αναλυθεί η διαφοροποίηση αυτών, ώστε να εντοπιστούν πιθανές νέες διαφορές των Ερασιτεχνικών και Επαγγελματικών ομάδων σε σχέση με περισσότερες μεταβλητές. Τα αποτελέσματα έρχονται να διαπιστώσουν τις ποιοτικές διαφορές μεταξύ Ερασιτεχνικών και Επαγγελματικών ομάδων, ειδικά στον τομέα της ανάπτυξης και δημιουργίας επιθετικού παιχνιδιού. Ο μεγαλύτερος χρόνος παιχνιδιού, οι περισσότερες και αποτελεσματικότερες μεταβιβάσεις, ο ταχύτερος ρυθμός παιχνιδιού, η πιο ομαδική και γρήγορη δράση των παικτών στην κυκλοφορία της μπάλας και ο πλουραλισμός στην εξέλιξη του παιχνιδιού με την αυξημένη συμμετοχή αμυντικών και επιθετικών στο Επαγγελματικό 24

πρωτάθλημα αποδεικνύει το υψηλότερο αγωνιστικό επίπεδο των ομάδων που συμμετέχουν σε αυτό. Συμπερασματικά η παρούσα έρευνα διαπιστώνει την ανάγκη της αναβάθμισης του παιχνιδιού των Ερασιτεχνικών ομάδων της μέσα από μία καλύτερα δομημένη προπονητική παρέμβαση, η οποία θα αποσκοπεί στη βελτίωση της ατομικής και ομαδικής τακτικής, των γενικών αλλά και ειδικών τεχνικών δεξιοτήτων, ανάλογα με τη θέση του ποδοσφαιριστή στο σύστημα της ομάδας του. Έτσι θα υπάρξει και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα των ομάδων αυτών. 25

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Armatas, V.; Yiannakos, A.; Sileloglou, P. (2007).Relationship between time and goal scoring in soccer games: Analysis of three World Cups. International Journal of Performance Analysis in Sport, Volume 7, Number 2, pp. 48-58(11) 2. Bangsbo Jens (1994). Προπόνηση Φυσικής κατάστασης στο ποδόσφαιρο μια επιστημονική προσέγγιση. Μετάφραση και επιστημονική επιμέλεια Κων/νος Μανδρούκας. Σελ 62, 77 3. Bergier Józef, Soroka Andrzej and Buraczewski Tomasz (2007) Analysis of actions ended with shots at goal in Women s European Football Championships Journal of Sports Science and Medicine, Suppl. 10, 199-209 4. Brown Redwood, Athalie (2008).Passing patterns before and after goal scoring in FA Premier League Soccer, International Journal of Performance Analysis in Sport, Volume 8, Number 3,, pp. 172-182(11) 5. Hughes Mike and Maloney Craig (2007). A technical analysis of elite male soccer players by position and success. Journal of Sports Science and Medicine, Suppl. 10 26

6. James N., Mellalieu S.D., Hollely C. (2002).Analysis of strategies in soccer as a function of European and domestic competition. International Journal of Performance Analysis in Sport, Volume 2, Number 1, 15 pp. 85-103 (19) 7. Jones P.D.; James N.; Mellalieu S.D. (2004) Possession as a performance indicator in soccer. International Journal of Performance Analysis in Sport, Volume 4, Number 1, pp. 98-102(5) 8. Konstadinidou Xanthi, Tsigilis Nikolaos (2005).Offensive playing profiles of football teams from the 1999 Women's World Cup Finals. International Journal of Performance Analysis in Sport, Volume 5, Number 1, pp. 61-71(11) 9. Lemoine, A., Jullien, H., Ahmaidi, S.(2005). Technical and tactical analysis of one-touch playing in soccer - Study of the production of information. International Journal of Performance Analysis in Sport, Volume 5, Number 1, pp. 83-103(21) 10. Les Reed (2004). Basic team Coaching pp 36, edition FA Learning Ltd, Manchester. 11. Luhtanen P., Belinskij A., Häyrinen M.,Vänttinen T. (2001).A comparative tournament analysis between the EURO 1996 and 2000 in soccer. International Journal of Performance Analysis in Sport, Volume 1, Number 1, pp. 74-82(9) 27

12. Martinez Luis Casais and Ballesteros Joaquin Lago (2007). Analysis of offensive playing patterns in soccer. Journal of Sports Science and Medicine Suppl. 10 13. Merce Juan, Garcia Ramon, Pardo Alberto, Gallach Jose Enrique, Mundina Jose Javier and González Luis-Millan (2007). Analysis of technical-tactical parameters in young soccer players. Journal of Sports Science and Medicine Suppl. 10, pp 8 14. Shestakov Mikhail, Kosilova Nadegda, Talalaev Andrey, Zasenko Nina, Zubkova Anna and Averkin Аlexey (2007). Intelligent system of tactics analysis in a soccer team. Journal of Sports Science and Medicine, Suppl. 10, pp 18 15. Scoulding Α; N. James; J. Taylor (2002). Passing in the Soccer World Cup. International Journal of Performance Analysis in Sport, Volume 4, Number 2, pp. 36-41(6) 16. Taylor, Joseph B.; Mellalieu, Stephen D.; James, Nic (2005). A Comparison of Individual and Unit Tactical Behaviour and Team Strategy in Professional Soccer. International Journal of Performance Analysis in Sport, Volume 5, Number 2, pp. 87-101(15) 17. Tucker Wayne, Mellalieu Stephen D., James Nic, Taylor Joseph B. (2005). Game Location Effects in Professional Soccer: A Case 28

Study. International Journal of Performance Analysis in Sport, Volume 5, Number 2, pp. 23-35(13) 18. Τοκμακίδης Σ. Βόλακλης Κ (2003). Φυσική κατάσταση και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αθλητών ποδοσφαίρου. Το ποδόσφαιρο. Επιμέλεια Α.Σωτηρόπουλος. Εκδόσεις Τελέθριον. Αθήνα. 19. Wein Horst (2004)..Developing game intelligence in soccer. Reedswain Publishing pp. 74-82(9) 20. Weineck Jurgen.(1992). Optimales Fussballtraining. Perimed Spitta. Germany. 21. Zubillaga Asier, Gorospe Guillermo, Mendo Antonio Hernández and Villaseñor Angel Blanco (2007)..Match analysis of 2005-06 Champions League Final with Amisco system. 29