ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ
ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΥΠΕΡ-& ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ ΠΡΟΛΑΚΤΙΝΩΜΑ ΣΥΓΓΕΝΗΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ (ανεπάρκεια 21- υδροξυλάσης) ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ
ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Προϋπάρχων ρ ρχ σακχαρώδης διαβήτης (συνήθως ΣΔ τύπου 1) υπεργλυκαιμία από την σύλληψη Πρωτοδιαγνωσθείς σακχαρώδης διαβήτης (συνήθως ΣΔ τύπου 1) υπεργλυκαιμία σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή Διαβήτης εγκυμοσύνης υπεργλυκαιμία μετά το 1 ο τρίμηνο
ΠΡΟΫΠΑΡΧΩΝ ή ΠΡΩΤΟΔΙΑΓΝΩΣΜΕΝΟΣ Σ. ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ 02 0,2 03% 0,3% των κυήσεων Επιπλοκές μητέρας Υπογλυκαιμία Κετοξέωση Λοιμώξεις (πχ. πυελονεφρίτιδα) Εμφάνιση ή επιδείνωση επιπλοκών ΣΔ Τοξιναιμία Πρόωρος τοκετός
ΠΡΟΫΠΑΡΧΩΝ ή ΠΡΩΤΟΔΙΑΓΝΩΣΜΕΝΟΣ Σ. ΔΙΑΒΗΤΗΣ & ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Επιπλοκές εμβρύου Αυτόματες αποβολές Συγγενείς ανωμαλίες Ενδομήτριος θάνατος Καθυστέρηση ενδομητρίου ανάπτυξης Διαβητική εμβρυοπάθεια (μακροσωμία οργανομεγαλία) Επιπλοκές νεογνού Σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας Άπνοια Υπογλυκαιμία Υπασβεστιαιμία Υπομαγνησιαιμία Υπερχολερυθριναιμία Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια Μαιευτικές κακώσεις
ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ & ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΔ ΥΝΟΣ για ΜΑΛΙΕΣ ΧΕΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥ ΥΓΓΕΝΕΙ ΙΣ ΑΝΩΜ ΣΧ ΣΥ 2-3% Υγιείς μάρτυρες 12% ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ στο 1 ο ΤΡΙΜΗΝΟ
ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΕΜΒΡΥΪΚΗΣ ΥΠΕΡΙΝΣΟΥΛΙΝΑΙΜΙΑΣ
Σ. ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Επιπλοκές Όσο μεγαλύτερη η διάρκεια του ΣΔ Όσο χειρότερη η ρύθμιση της νόσου Όσο μεγαλύτερη μγ ρηηη ηλικία της μητέρας Όσο μικρότερη η διάρκεια της εγκυμοσύνης Τόσο συχνότερες και σοβαρότερες οι επιπλοκές
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΠΙΤΥΧΗ ΕΚΒΑΣΗ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ ΣΕ ΠΡΟΫΠΑΡΧΟΝΤΑ ΣΔ Προγραμματισμός εγκυμοσύνης ενημέρωση αντιμετώπιση πριν την σύλληψη: απώλεια βάρους ρύθμιση νόσου έλεγχος & αντιμετώπιση επιπλοκών Ρύθμιση νόσου κατά την εγκυμοσύνη Παρακολούθηση η εμβρύου
ΠΡΟΫΠΑΡΧΩΝ ΣΔ : ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Απόλυτη αντένδειξη: στεφανιαία νόσος διαβητική νεφροπάθεια με κρεατινίνη ορού >3mg/dl ή κάθαρση κρεατινίνης <50ml Σχετική αντένδειξη: παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΓΚΥΟΥ με ΠΡΟΫΠΑΡΧΟΝΤΑ ΣΔ Δίαιτα διαβήτου (1800-2500Kcal/24h) Ινσουλινοθεραπεία: εντατικοποιημένο σχήμα (>2 ενέσεις /24h) προοδευτική αύξηση των δόσεων Συχνός αυτοέλεγχος ( > 3 φορές / 24h ) Έλεγχος οξόνης ούρων Τακτική ιατρική παρακολούθηση Οφθαλμολογική εξέταση / τρίμηνο Στόχος θεραπείας Σαιμ. νηστείας: < 95 mg% Σαιμ. 1 h μεταγευ- ματικά: < 130-140 mg%
ΑΝΑΓΚΕΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ Ν ΣΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ: % αύξησηη δοσολογίας ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ ΚΥΗΣΕΩΣ
ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΑΝΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ OGTT Αύξηση από την βασική τιμή
ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ 2,5 15,0% των κυήσεων Ευρύτερος ορισμός: Διαταραχή του μεταβολι- σμού των υδατανθράκων, η οποία διαπιστώνεται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης. ό ό Ειδικός ορισμός: Διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων, η οποία παρουσιάζεται μετά το 1 ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, λόγω αδυναμίας των β-κυττάρων του παγκρέατος να αντιρροπήσουν την εμφανιζόμενη ινσουλινοαντοχή.
ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ (screening test) 24 η 28 η εβδομάδα κυήσεως Χορήγηση 50gr γλυκόζης per os (ανεξαρτήτως χρόνου λήψης τροφής) Προσδιορισμός σακχάρου πλάσματος σε 1 h Θετική δοκιμασία: Σ πλ. > 140mg%
ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ (screening test) σε εγκύους αυξημένου κινδύνου 12 η - 18 η εβδομάδα 24 η -28 η εβδομάδα 32 η -33 η εβδομάδα
ΕΓΚΥΕΣ ΑΥΞΗΜΕΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ για ΔΙΑΒΗΤΗ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ Διαβήτης εγκυμοσύνης σε προηγούμενη εγκυμοσύνη Κληρονομικό ιστορικό ΣΔ Παχυσαρκία (ΒΜΙ > 30Kg/m 2 ) Μεγάλη αύξηση ΒΣ κατά την εγκυμοσύνη Ηλικία > 30 ετών Μαιευτικό ιστορικό: Υπέρβαρα νεογνά (> 4Kg) Ενδομήτριος θάνατος Υδράμνιο Τοξιναιμία Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών?
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΔΙΑΒΗΤΟΥ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ Δοκιμασία φόρτισης με γλυκόζη (OGTT) Προηγείται δίαιτα επαρκής σε υδατάνθρακες επί 3μερο (200-250gr/24h) Xορήγηση 100gr γλυκόζης per os (μετά από ολονύκτια νηστεία) ) Προσδιορισμός σακχάρου πλάσματος ανά 1h επί 3h Θετική δοκιμασία: Τουλάχιστον δύο τιμές μεγαλύτερες από: Χρόνος (min) Σ πλ. (mg%) 0 95 60 180 120 155 180 140 Κριτήρια κατά Carpenter & Coustan 4 th International Workshop Conference on Gestational Diabetes, Chicago, 1997
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΓΚΥΟΥ με ΔΙΑΒΗΤΗ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ Διαιτητική αγωγή: 1800 2500Kcal/24h, Y:50%, Π: 20%, Λ: 30% αποφυγή απλών υδατανθράκων μικρά & συχνά γεύματα Τακτικός αυτοέλεγχος Ινσουλινοθεραπεία: 0515 0,5-1,5 U/Kg ΒΣ σε αποτυχία της διαιτητικής αγωγής Σαιμ νηστείας >105mg% κριτήρια ECHO εμβρύου Στόχος θεραπείας: Σαιμ. νηστείας: < 95mg% Σαιμ. 1 h μεταγευματικά: < 130-140mg%
ΑΠΩΤΕΡΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΔΙΑΒΗΤΗ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ Για την μητέρα: ΣΔ τύπου 2 (25-50%) Παθολογική ανοχή γλυκόζης ΔΕ σε επόμενη εγκυμοσύνη (60-70%) Για τα παιδιά: Παχυσαρκία Παθολογική ανοχή γλυκόζης ΣΔ τύπου 2
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΠΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΔΙΑΒΗΤΗ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ Τακτικός προσδιορισμός Σαιμ, την πρώτη εβδομάδα μετά τον τοκετό OGTT με 75gr γλυκόζης, 2-3 μήνες μετά τον τοκετό ή στο τέλος του θηλασμού Άν OGTT κφ προηγηθείσα διαταραχή ανοχής στην γλυκόζη Άν OGTT παθολογικό: παθολογική ανοχή γλυκόζης ΣΔ Προσδιορισμός Σαιμ νηστείας / έτος
ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ & ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Επιπλοκές μητέρας: Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια Τοξιναιμία Αποκόλληση πλακούντα Πρόωρος τοκετός Θυρεοτοξική κρίση Επιπλοκές εμβρύου - νεογνού: Αυτόματες αποβολές Καθυστέρηση ενδομητρίου αναπτύξεως Ενδομήτριος θάνατος Υπερθυρεοειδισμός εμβρύου/ νεογνού Υποθυρεοειδισμός εμβρύου/ νεογνού - βρογχοκήλη
ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ & Νόσος Graves ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ 0,2 % των κυήσεων πρωτοδιαγνωσθείσα υπό φαρμακευτική αγωγή υποτροπή Τοξικό αδένωμα Τοξική πολυοζώδης βρογχοκήλη
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ (1) Προπυλθειουρακίλη: ρ αρχική δόση < 300mg / 24h (εκτός εξαιρέσεων) ελάχιστες δυνατές δόσεις διακοπή 1-2 εβδομάδες πριν τον τοκετό Στόχος θεραπείας: free T 4 στα ανώτερα φυσιολογικά όρια
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ (2) Προπρανολόλη: 40-120mg / 24h για μικρό χρονικό διάστημα Lugol (κεκορεσμένο διάλυμα ιωδ. καλίου): αποφεύγεται Θεραπευτική δόση Ι 131 : απαγορεύεται Θυρεοειδεκτομή: 2 ο αποτυχία φαρμακευτικής αγωγής αντιδράσεις υπερευαισθησίας ανεπιθύμητες ενέργειες τρίμηνο κυήσεως
ΜΗΤΕΡΑ ΠΛΑΚΟΥΝΤΑΣ ΕΜΒΡΥΟ ΘΥΡΟΞΙΝΗ ΘΕΙΟΝΑΜΙΔΕΣ ΙΩΔΙΟ ΠΡΟΠΡΑΝΟΛΟΛΗ ΛΙΘΙΟ TSI
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Αρχικός έλεγχος με προσδιορισμό free-t 3, free- T 4, TSH, αντι-tg, T αντι-tpo Τακτική παρακολούθηση με μέτρηση επιπέδων free T 4 για την εκτίμηση της ανταπόκρισης στην λαμβανόμενη αγωγή και προσαρμογή δοσολογίας Προσδιορισμός TSI την 24 η 28 η εβδομάδα κυήσεως ς( (επί νόσου Graves ) ) άν υπάρχει αύξηση > 500% σημαντικός κίνδυνος εμβρυϊκού-νεογνικού υπερθυρεοειδισμού
ΠΑΡΟΔΙΚΟΣ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ της 2 3 % των κυήσεων 50% των περιπτώσεων ασυμπτωματικός σπάνια χρειάζεται φαρμακευτική αγωγή γή δεν έχει επιπτώσεις στο έμβρυο ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ
ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ & ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Επιπλοκές μητέρας: τοξιναιμία πρόωρος τοκετός αποκόλληση πλακούντα Επιπλοκές εμβρύου - νεογνού: αυτόματες αποβολές καθυστέρηση ενδομητρίου αναπτύξεως ενδομήτριος θάνατος εμβρυϊκή δυσχέρεια εμβρυϊκός / νεογνικός υποθυρεοειδισμός - βρογχοκήλη Απώτερες επιπλοκές: μειωμένος δείκτης νοημοσύνης
ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ & ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ 0,3 % των κυήσεων Αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα (Hashimoto) Μετεγχειρητικός υποθυρεοειδισμός Μεταθεραπευτικός υποθυρεοειδισμός
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Θυροξίνη δόση έναρξης: 1,8μg / Kg ΒΣ τακτική παρακολούθηση με μέτρηση επιπέδων TSH για την εκτίμηση της ανταπόκρισης στην λαμβανόμενη αγωγή και προσαρμογή δοσολογίας Στόχος θεραπείας: TSH < 2,5 miu/ml
ΑΝΤΙΘΥΡΕΟΕΙΔΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ & ΑΠΟΒΟΛΕΣ 1 ου ΤΡΙΜΗΝΟΥ Γυναίκες ευθυρεοειδικές με θετικά αντιθυ- ρεοειδικά αντισώματα στο 1 ο τρίμηνο εμφανίζουν 2πλάσια 4πλάσια συχνότητα αυτό- ματων αποβολών. Η αιτιολογία παραμένει άγνωστη. Η χορήγηση θυροξίνης για την μείωση του αυξημένου κινδύνου αποβολών είναι υπό δι- ερεύνηση.
ΜΙΚΡΟΠΡΟΛΑΚΤΙΝΩΜΑ (διαμ <10mm) & ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Κίνδυνος αύξησης του αδενώματος:<5% Διακοπή αγωγής με αγωνιστές της ντοπαμίνης με την διαπίστωση εγκυμοσύνης. Τακτική παρακολούθηση με μέτρηση επιπέδων Prl & έλεγχο οπτικών πεδίων (συνήθως ανά τρίμηνο). Επανέναρξη αγωγής με βρωμοκρυπτίνη εφ ό- σον διαπιστωθεί αύξηση των διαστάσεων του αδενώματος.
ΜΑΚΡΟΠΡΟΛΑΚΤΙΝΩΜΑ (διαμ μ >10mm) & ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Κίνδυνος αύξησης του αδενώματος: 15-25% Διασφηνοειδική αφαίρεση του αδενώματος πριν την εγκυμοσύνη Σε περίπτωση μη προγραμματισμένης εγκυμοσύνης: χαμηλές δόσεις βρωμοκρυπτίνης σε όλη την διάρκεια της εγκυμοσύνης συχνή παρακολούθηση με μέτρηση επιπέδων Prl & έλεγχο οπτικών πεδίων, MRI κατά περίπτωση διασφηνοειδική επέμβαση επί πιεστικών φαινομένων ή υποφυσιακής αποπληξίας
ΣΥΓΓΕΝΗΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ Ανεπάρκεια 21-υδροξυλάσης ρ ξ κλασσικής μορφής ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Αγωγή με δεξαμεθαζόνη: 20μg/KgΒΣ σε 3 δόσεις/ 24h
ΤΕΛΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ