ΑΛΚΟΟΛ & ΟΔΗΓΗΣΗ
Ασ ξεκινόςουμε με μια παραδοχό που δεν αμφιςβητεύται: Τόςο η κατανϊλωςη οινοπνευματωδών ποτών όςο και η οδόγηςη αποτελούν εκφρϊςεισ τησ κοινωνικόσ πραγματικότητασ. Το αλκοόλ εύναι παρόν ςε αρκετϋσ εκδηλώςεισ κοινωνικόσ ςυναναςτροφόσ και η οδόγηςη αποτελεύ μύα ευρύτατα διαθϋςιμη επιλογό μετακύνηςησ και κινητικότητασ.
Από μόνεσ τουσ και ξεχωριςτϊ η κϊθε μύα από τισ δύο αυτϋσ επιλογϋσ και όταν η χρόςη τουσ υπακούει ςε ςυγκεκριμϋνουσ κανόνεσ και λαμβϊνονται ςυγκεκριμϋνα μϋτρα μπορεύ να εύναι και αςφαλεύσ και ευχϊριςτεσ!!! Τι γύνεται όμωσ όταν οι επιλογϋσ αυτϋσ δηλαδό το αλκοόλ και η οδόγηςη ςυνδυαςτούν; Πόςο αποδεκτό ό πόςο καταςτροφικό μπορεύ να εύναι το αποτϋλεςμα ;
Πλϊνεσ και Πραγματικότητα γύρω από το Αλκοόλ και την Οδόγηςη.
Τα ςτοιχεύα τόςο για την Ελλϊδα, όςο και για την Ευρωπαώκό Ένωςη αλλϊ και παγκόςμια εύναι αποκαλυπτικϊ: Στην Ελλϊδα κϊθε χρόνο θρηνούμε 2.000 ςυνανθρώπουσ μασ, και περιθϊλπουμε 4.000 βαριϊ και 30.000 ελαφρϊ τραυματιςμϋνουσ ςε τροχαύα ατυχόματα με τουσ νϋουσ να ανϋρχονται ςτο 30% των θυμϊτων. Η ευθύνη για το 50% αυτών των τροχαύων ατυχημϊτων αποδύδεται ςτη χρόςη αλκοολούχων ποτών.
Σύμφωνα με τη ςτατιςτικό υπηρεςύα τησ Ευρωπαώκόσ Ένωςησ, Ένα ατύχημα ςτα 4 οφεύλεται ςτην κατανϊλωςη οινοπνεύματοσ, ενώ περιςςότερα από 40.000 ϊτομα πεθαύνουν ετηςύωσ ςε τροχαύα ατυχόματα που προκαλούνται από τη χρόςη αλκοολούχων ποτών. Στατιςτικϊ ςτοιχεύα από τισ Ηνωμϋνεσ Πολιτεύεσ δεύχνουν ότι 40% του ςυνόλου των θανϊτων ςε οδικϊ δυςτυχόματα οφεύλονται ςε οδόγηςη υπό την επόρεια αλκοόλ.
Ποιεσ όμωσ εύναι οι ςυνηθϋςτερεσ απόψεισ ςτην ςχϋςη οδόγηςη και κατανϊλωςησ αλκοόλ? Πόςο κοντϊ ςτην αλόθεια ό ςτον μύθο βρύςκονται αυτϋσ? Να θυμηθούμε κϊποιεσ απ αυτϋσ και να προςπαθόςουμε να τισ αποκρυπτογραφόςουμε. Έτςι λοιπόν:
«Όταν πιω λύγο, οδηγώ καλύτερα» Εύναι η ποιο επικύνδυνη ϊποψη! Τύποτα δεν εύναι τόςο επικύνδυνο όςο η ιδϋα, ότι ϋχουν αυξηθεύ οι ικανότητεσ μασ για οδόγηςη, ενώ ςτην πραγματικότητα από τα 400 ερεθύςματα που αξιολογούςαμε φυςιολογικϊ ςε απόςταςη 2km, αξιολογούμε μετϊ βύασ 150 «πιωμϋνοι» και αυτϊ με πολλϋσ εκπτώςεισ...! Το χϊςμα αυτό μεταξύ φανταςύωςησ και πραγματικότητασ εύναι από τισ πιο επικύνδυνεσ δρϊςεισ τησ αλκοόλησ.
«Εμϋνα δεν με πιϊνει το ποτό» Καινούργια βιολογικό αντύληψη και βϋβαια μεγϊλη πλϊνη. Υπϊρχουν, φυςικϊ, βιολογικϋσ διαφορϋσ, όμωσ, αυτϋσ εύναι τόςο μικρϋσ, χωρύσ πρακτικό ςημαςύα, γιατύ όταν ο χρόνοσ αντύδραςησ από 0,5 sec φτϊςει 1,1 sec, η 1,3 sec δεν ϋχει καμύα διαφορϊ! Όλα τα ϊτομα μεθούν και ςε όλουσ μειώνονται οι ικανότητεσ. Απλϊ, οι εκδηλώςεισ διαφϋρουν. Άλλοι εύναι χαρούμενοι, ϊλλοι ςτενοχωρημϋνοι, ϊλλοι επιθετικού και ϊλλοι όρεμοι.
«Θα πιω καφϋ μετϊ και θα ςυνϋλθω» Καμύα ουςύα και κανϋνα μϋτρο δε μπορεύ να αναςτεύλει ό να μειώςει την αρνητικό δρϊςη τησ αλκοόλησ ςτην οδόγηςη παρϊ μόνον ο ύπνοσ. Μόνο ο χρόνοσ μπορεύ να ςυμβϊλλει ςτην ανϊκτηςη τησ νηφαλιότητασ και όχι ο καφϋσ, τα κρύα ντουσ ό ο εμετόσ ό η ϊςκηςη. Αντιθϋτωσ, ο καφϋσ επιβραδύνει το μεταβολιςμό αλκοόλησ!
«Θα ξαπλώςω λύγο και μετϊ μπορώ να οδηγόςω» Μύθοσ απύθμενοσ! Οι μεγαλύτερεσ παρενϋργειεσ που δημιουργεύ το αλκοόλ, εμφανύζονται μετϊ από μύα περύπου ώρα και εύναι ολϋθριεσ. Εϊν πιει κανεύσ αρκετϊ, μπορεύ να χρειαςτούν και πϊνω από 12 ώρεσ για να επανϋλθει ςε φυςιολογικό κατϊςταςη.
«Τουσ καλούσ οδηγούσ τουσ επηρεϊζει λιγότερο το αλκοόλ» Σε δοκιμαςύεσ με οδηγούσ αγώνων ρϊλι, καθώσ και με οδηγούσ που δοκιμϊζουν αυτοκύνητα, διαπιςτώθηκε ότι επηρεϊζονται το ύδιο όςο και οι «κοινού οδηγού» από τη λόψη αλκοολούχων ποτών, ακόμη και ςε μικρϋσ ποςότητεσ. Γι αυτό, ϊλλωςτε, ο πρωταθλητόσ τησ Φόρμουλα 1, Φιλανδόσ Χϊκκινεν, υποςτηρύζει ότι πρϋπει να νομοθετηθεύ μηδενικό ποςότητα αλκοόλησ ςτο αύμα των οδηγών.
Δυςτυχώσ, το αλκοόλ μπαύνει γρόγορα ςτο αύμα και από εκεύ επηρεϊζει όλα τα όργανα και τον εγκϋφαλο με αποτϋλεςμα να «μουδιϊζει» τισ λειτουργύεσ που εύναι απαραύτητεσ για την οδόγηςη. Ούτε ο ςκϋτοσ καφϋσ, ούτε το ϊνοιγμα του παραθύρου, ούτε η ψαγμϋνη μουςικό, ούτε ϋνα κρύο ντουσ μπορούν να αποβϊλλουν το αλκοόλ. Χρειϊζεται ο απαραύτητοσ χρόνοσ μϋχρι να αποδομηθεύ.
«Το λευκό κραςύ εύναι ϋνα ελαφρύ ποτό» Ένα ποτόρι λευκό ό κόκκινο κραςύ ϋχει την ύδια περιεκτικότητα ςε αλκοόλ με ϋνα μπουκϊλι μπύρα ό μια δόςη ουύςκι.
«Η κατανϊλωςη του ύδιου ποτού καθυςτερεύ τη μϋθη ςε ςχϋςη με την κατανϊλωςη διαφορετικών ειδών αλκοολούχων ποτών ςε ϋνα βρϊδυ» Τα επύπεδα περιεκτικότητασ αλκοόλ ςτο αύμα προςδιορύζουν το βαθμό ςτον οπούο εύμαςτε μεθυςμϋνοι ό νηφϊλιοι. Το αλκοόλ εύναι πϊντα αλκοόλ και ϋνα ποτό εύναι πϊντα ϋνα ποτό, ανεξαρτότωσ αν πύνουμε κραςύ ό ουύςκι. Η χρόςη, όμωσ, το ύδιο βρϊδυ, διαφορετικών ποτών μπορεύ να προκαλϋςει ςημαντικό δυςανεξύα. Επιπλϋον, με τα ςφηνϊκια μεθϊ κανεύσ πιο εύκολα, διότι λαμβϊνει μεν μικρό ποςότητα υγρών, αλλϊ ςημαντικό αλκοόλη.
Τι ςυμβαύνει ςτην πραγματικότητα ςτον οργανιςμό μασ όταν Οδηγούμε;
Ο εγκϋφαλοσ μασ ( ςύμφωνα με οριςμϋνεσ μελϋτεσ ) όταν κινούμαςτε ςε μϋτρια κυκλοφορύα επεξεργϊζεται περύπου 300 πληροφορύεσ το λεπτό. Οι πληροφορύεσ αυτϋσ αφορούν: ςτον προςδιοριςμό τησ ακριβούσ θϋςησ του ςτο δρόμο, την οδικό ςυμπεριφορϊ του αυτοκινότου μασ, τον υπολογιςμό τησ πορεύασ του αυτοκινότου το αμϋςωσ επόμενο χρονικό διϊςτημα, τισ κινόςεισ των ϊλλων αυτοκινότων κλπ. Συνεπώσ, ακόμα και ςτισ πιο ομαλϋσ ςυνθόκεσ, η οδόγηςη εύναι μια δύςκολη και απαιτητικό διαδικαςύα.
Πώσ επιδρά το αλκοόλ ςτην οδήγηςη; Το αλκοόλ δρα ωσ καταςταλτικό, μειώνοντασ τισ λειτουργικϋσ ικανότητεσ. Πύνοντασ, ο εγκϋφαλοσ επεξεργϊζεται τα μηνύματα που δϋχεται από τα αιςθητόρια όργανα πιο αργϊ, ενώ και οι εντολϋσ προσ τουσ μυσ καθυςτερούν. Η καθυςτϋρηςη αυτό μεταβϊλλεται από 10% ϋωσ 30%. Μειώνεται η ικανότητα διενϋργειασ δύο ό περιςςοτϋρων λειτουργιών ταυτόχρονα.
Το αλκοόλ καταςτϋλλει κϊποιεσ λειτουργύεσ, οι οπούεσ ενεργούν ωσ φρϋνα, με αποτϋλεςμα, ϊλλεσ λειτουργύεσ να γύνονται «ξϋφρενεσ», χωρύσ τισ αναςτολϋσ, τισ οπούεσ υπαγορεύει η ψυχραιμύα και η φρόνηςη. Έτςι, μειώνεται η ικανότητα εκτύμηςησ του κινδύνου, ενώ παρϊλληλα αυξϊνει η αύςθηςη αυτοπεπούθηςησ, με αποτϋλεςμα οι οδηγού που ϋχουν πιεύ να υπερεκτιμούν τισ δυνατότητεσ τουσ. Αυτό ςε ςυνδυαςμό με την ανϊληψη μεγαλύτερων ρύςκων (που επιφϋρει και πϊλι το αλκοόλ) οδηγεύ ςε ατυχόματα.
Με την χρόςη αλκοόλ : μειώνεται η περιφερειακό μασ όραςη που εύναι ϊκρωσ απαραύτητη για την αςφαλό οδόγηςη. προκαλεύται υπνηλύα, τα μϊτια θολώνουν και δε βλϋπουμε καθαρϊ τα αντικεύμενα και τα απϋναντι αυτοκύνητα και ούτε μπορούμε να εκτιμόςουμε την ταχύτητϊ τουσ. μειώνεται η ικανότητα μασ να βλϋπουμε μακριϊ την νύχτα κατϊ 25% με ταυτόχρονη εμφϊνιςη θολών και διπλών ό πολλαπλών ειδώλων.
Η χρόςη αλκοόλ : αυξϊνει το χρόνο αντύδραςησ μασ, μειώνει την ικανότητα αναγνώριςησ κινδύνου, μειώνει την ικανότητα παρακολούθηςησ τησ αλλαγόσ των ςυνθηκών και την ικανότητα αντύληψησ των καταςτϊςεων ςτο δρόμο, μειώνει την ικανότητα ςυνδυαςμού πληροφοριών, και αποςταθεροποιεύ την αλληλουχύα των διαδοχικών κινόςεων που πρϋπει να γύνουν. Ο κακόσ αυτόσ ςυνδυαςμόσ των κινόςεων και των ενεργειών, δημιουργεύ κατϊ κανόνα το δυςτύχημα.
Έτςι λοιπόν ϋνασ οδηγόσ που ϋχει καταναλώςει αλκοόλ, θα αντιμετωπύςει κϊποιο ό και όλα από τα ακόλουθα αν οδηγόςει: Θα εμφανύςει καθυςτϋρηςη ςτα αντανακλαςτικϊ του (διπλϊςιοι ό και τριπλϊςιοι χρόνοι αντύδραςησ). Θα υποτιμόςει τισ αποςτϊςεισ και την ταχύτητα των ϊλλων οχημϊτων ςτο δρόμο, Θα επηρεαςτεύ η όραςό του, Θα επιβραδυνθεύ ο χρόνοσ αντύδραςησ και Εύναι ςχεδόν ςύγουρο ότι θα υπερεκτιμόςει τισ δυνατότητϋσ του, και θα προβϊλλει ϋνα αύςθημα υπερβολικόσ αυτοπεπούθηςη
Εντοπύζοντασ τον μεθυςμϋνο οδηγό ςτο δρόμο Εϊν υποπτευθούμε ότι ςε κϊποιο από τα οχόματα ςτην πορεύα μασ, επιβαύνει μεθυςμϋνοσ οδηγόσ, δεν επιχειρούμε να το πληςιϊςουμε ό να το ςταματόςουμε, αλλϊ καλούμε την τροχαύα ό την αςτυνομύα. Ένασ μεθυςμϋνοσ οδηγόσ παρουςιϊζει τα εξόσ ςυμπτώματα: Δεν μπορεύ να κρατόςει ςταθερό πορεύα ςτη λωρύδα κυκλοφορύασ του ό αλλϊζει απότομα λωρύδεσ. Οδηγεύ πολύ γρόγορα ό πολύ αργϊ.
Μειώνει και αυξϊνει ταχύτητα χωρύσ αιτύα. Πληςιϊζει επικύνδυνα ϊλλα οχόματα. Κϊνει επικύνδυνεσ προςπερϊςεισ. Σταματϊει απότομα. Κϊνει επικύνδυνουσ ελιγμούσ. Παύρνει ανοιχτϊ τισ ςτροφϋσ. Οδηγεύ χωρύσ φώτα. Οδηγεύ με κατεβαςμϋνα τα παρϊθυρα ενώ κϊνει κρύο. Έχει πολύ δυνατϊ τη μουςικό.
Από όλα τα παραπϊνω βγαύνει αβύαςτα και ανεπιφύλαχτα το ςυμπϋραςμα, ότι : Αλκοόλ και οδόγηςη, εύναι ϋνασ θανϊςιμοσ ςυνδυαςμόσ
Πωσ λοιπόν θα επιςτρϋψουμε αςφαλεύσ ςτο ςπύτι, όταν βγαύνουμε για να διαςκεδϊςουμε; Αποφαςύζουμε ότι: Δεν πύνουμε όταν πρόκειται να οδηγόςουμε ό δεν οδηγούμε αν ϋχουμε πιει.
Θεωρώντασ ότι η πρόληψη εύναι το πϊν, Προγραμματύζουμε με τουσ φύλουσ μασ τον τρόπο επιςτροφόσ μασ Φροντύζουμε εκ των προτϋρων κϊποιοσ από την παρϋα να μην πιει, ώςτε να μεταφϋρει τουσ υπόλοιπουσ ςτο ςπύτι με αςφϊλεια.
Αν παρόλα αυτϊ δεν υπϊρχει ο νηφϊλιοσ οδηγόσ τησ παρϋασ τότε: Δεν οδηγούμε αν ϋχουμε πιεύ. Ενημερωνόμαςτε για τα δρομολόγια των μϋςων μαζικόσ μεταφορϊσ. Φροντύζουμε να ϋχουμε αρκετϊ χρόματα μαζύ μασ ςε περύπτωςη που χρειαςτεύ να καλϋςουμε ταξύ Έχουμε μαζύ ϋναν αριθμό ραδιοταξύ. Σύγουρα ο χώροσ ςτον οπούο διαςκεδϊζουμε θα ϋχει κϊποιουσ αριθμούσ ραδιοταξύ.
Δεν επιςτρϋφουμε ποτϋ μόνοι μασ. Αν πρϋπει να περπατόςουμε αποφεύγουμε τα ςκοτεινϊ ό μη αςφαλό ςημεύα Δεν μπαύνουμε ςε αυτοκύνητο που ο οδηγόσ του ϋχει πιει αλκοόλ. Προτιμϊμε να καλϋςουμε ϋνα ταξύ για να πϊμε ςτον προοριςμό μασ.
Εϊν ϋχουμε καλεςμϋνουσ ςτο ςπύτι, προςφϋρουμε περιςςότερα μη αλκοολούχα ποτϊ και υπενθυμύζουμε τούσ κινδύνουσ που κρύβει το αλκοόλ για την αςφϊλειϊ τουσ κατϊ την οδόγηςη. Σταματϊμε να προςφϋρουμε αλκοόλ περύπου μιϊμιςη ώρα πριν την ώρα κατϊ την οπούα υπολογύζουμε ότι το πϊρτι ό το δεύπνο θα τελειώςει και οι καλεςμϋνοι μασ θα επιςτρϋψουν πύςω ςτα ςπύτια τουσ.