Marco Paolini ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Αιμίλιος Γολέμης ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΒΟΛΕΪ ΣΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 14 60 ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ UNDER 14
Marco Paolini με τη συνεργασία του Mirco Giappesi Volley Ετήσιος προγραμματισμός της προπόνησης βόλεϊ ΓΙΑ ΗΛΙΚΙΕΣ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 14 Μετάφραση- Επιμέλεια Αιμίλιος Γολέμης
Απαγορεύεται η ανατύπωση, η μετάφραση, η αντιγραφή, μερική ή ολική (φωτοτύπηση, φωτογράφηση, αντιγραφή, έκθεση της περιεχόμενης ύλης), η αναπαραγωγή διαφανειών κ.λ.π. του παρόντος βιβλίου χωρίς τη γραπτή άδεια του εκδότη. Τίτλος πρότυπης έκδοσης: Programmazione Annuale Dell Allenamento, Calzetti Mariucci Editore, 2008 Πρώτη έκδοση στην Ελληνική γλώσσα από τις Εκδόσεις Αθλότυπο Αθήνα, Ιανουάριος 2015 Μετάφραση Επιμέλεια: Αιμίλιος Γολέμης COPYRIGHT Εκδόσεις Αθλότυπο Λ. Βουλιαγμένης 49, 116 36 Αθήνα Τηλ.: 210.3606.894, 2117156086 Fax: 210.3643.762 www.athlotypo.gr e-mail:info@athlotypo.gr All rights reserved ISBN: 978-960-9537-13-1
Volley Ετήσιος προγραμματισμός της προπόνησης βόλεϊ ΓΙΑ ΗΛΙΚΙΕΣ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 14 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή 5 Προπονητικές μονάδες Φάση 1 Ανάπτυξη των ειδικών κινητικών δεξιοτήτων και τα πρώτα στοιχεία του επιθετικού χτυπήματος 7 Προπονητικές μονάδες 01-12 8 Φάση 2 Η μανσέτα και το επιθετικό χτύπημα 33 Προπονητικές μονάδες 13-24 34 Φάση 3 Το σέρβις και το επιθετικό χτύπημα 59 Προπονητικές μονάδες 25-36 60 Φάση 4 Η πάσα με δάχτυλα για επίθεση και οι πασαδόροι 85 Προπονητικές μονάδες 37-48 86 Φάση 5 Συστήματα παιχνιδιού στις ηλικίες ΚΑΤΩ ΤΩΝ 14 111 Προπονητικές μονάδες 49-60 112 3
Volley Ετήσιος προγραμματισμός της προπόνησης βόλεϊ ΓΙΑ ΗΛΙΚΙΕΣ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 14 Εισαγωγή Για να ετοιμάσω έναν ετήσιο προγραμματισμό για μια ηλικιακή ομάδα κάτω των 14 ετών (τόσο για αγόρια όσο και για κορίτσια), έλαβα ένα μέσο επίπεδο σαν σημείο αναφοράς και έκανα τις επιλογές μου κάτω από ένα πρίσμα τόσο διδακτικό όσο και απευθείας τεχνικό. Ετοιμάστηκαν λοιπόν 60 προπονήσεις διαιρεμένες σε πέντε διδακτικές φάσεις, κάθε μία από τις οποίες περιέχει δώδεκα προπονήσεις. Η αρχική φάση ασχολείται με την πάσα με δάχτυλα σαν το πρώτο βασικό προς διδασκαλία στοιχείο επειδή, εκτός του ότι αποτελεί μια θεμελιώδη τεχνική κίνηση, αντιπροσωπεύει κι ένα εργαλείο παιχνιδιού (μπορούν να γίνουν αγώνες minivolley, αλλά και βόλεϊ για μεγαλύτερα παιδιά, παίζοντας μόνο με πάσες με δάχτυλα), αποτελεί πάνω από όλα ένα ειδικό διδακτικό εργαλείο. Για να γίνει σωστά μια πάσα με δάχτυλα χρειάζεται πρωταρχικά να υπολογιστεί η τροχιά της μπάλας και να γίνει νωρίτερα η αναγκαία μετακίνηση του αθλητή. Όλο αυτό είναι ένα στοιχείο εξαιρετικά εξειδικευμένο στο βόλεϊ! Η δεύτερη φάση αναπτύσσει την τεχνική της μανσέτας περισσότερο σαν μια κίνηση στήριξης και μανσέτας υποδοχής παρά σαν μια κίνηση αμυντικής παρέμβασης: η υποδοχή στις ηλικίες κάτω των 14 πραγματοποιείται μετά από ένα σέρβις «από κάτω» και αυτό βοηθάει μεν στην ανάπτυξη ενός σύνθετου παιχνιδιού, δεν είναι όμως ιδανικό για τη σε βάθος εκμάθηση αυτού του τεχνικού στοιχείου. Αυτός είναι και ο λόγος που κάποιες φορές συνιστάται ακόμα και η χρησιμοποίηση του κυματιστού (floating) σέρβις που οδηγεί και στην ανάλογη υποδοχή, η οποία μπορεί να εναλλάσσεται από τη μπροστινή μανσέτα στην πλάγια μανσέτα προς τα αριστερά ή προς τα δεξιά. Η τρίτη διδακτική φάση αντιμετωπίζει το θέμα του σέρβις με το οποίο αρχίζουν να συνδέονται η υποδοχή, η πάσα και το επιθετικό χτύπημα (καρφί). Εδώ, θα είναι η ευκαιρία να αναπτυχθεί τόσο το σέρβις «από κάτω» (χωρίς να επικεντρωνόμαστε υπερβολικά σε αυτή την τεχνική), όσο και να διδαχθούν τα πρώτα στοιχεία του κυματιστού σέρβις, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στο να μη μπερδεύουν οι μαθητές την κίνηση του σέρβις με αυτήν του επιθετικού χτυπήματος. Η τέταρτη φάση αντιμετωπίζει το θέμα των πασαδόρων. Στη φάση αυτή, γίνεται το πέρασμα από την τεχνική της πάσας με δάχτυλα, που όλα τα παιδιά θα πρέπει να γνωρίζουν τέλεια, στην τεχνική της πάσας για επίθεση, απόλυτα εξειδικευμένης τεχνικής ενός ειδικού ρόλου: του πασαδόρου. Από τον καθορισμό αυτού του βασικού ρόλου εξαρτώνται ακόμα και οι επιλογές των συστημάτων του παιχνιδιού που θα υιοθετηθούν: συνιστάται το σταδιακό πέρασμα από τη φάση όπου όλοι κάνουν πάσα όταν βρίσκονται στη θέση 3 (κάτι τυπικό στις ηλικίες κάτω των 13) στο σχηματισμό με τρεις πασαδόρους τοποθετημένους σε σχήμα τριγώνου, οι οποίοι αρχικά θα κάνουν πάσα μόνο από τη μπροστινή γραμμή, όταν βρίσκονται στη θέση 3 και στη θέση 2. Στη συνέχεια, θα μπορέσει να εισαχθεί και η διείσδυση από τις θέσεις 1 και 6 και το τελευταίο βήμα θα μπορεί να είναι το δίδυμο των πασαδόρων (τυπικό για τις ηλικίες κάτω των 16), αρχικά χωρίς διείσδυση και στη συνέχεια με διείσδυση από τις θέσεις 1, 6 και 5. Τέτοια συστήματα παιχνιδιού εξετάζονται στην πέμπτη και τελευταία διδακτική φάση μαζί με τα πρώτα στοιχεία του μπλοκ και της άμυνας. Θα έχετε παρατηρήσει -ίσως με έκπληξη- ότι δεν υπάρχει ούτε μία φάση αφιερωμένη στο επιθετικό χτύπημα! Ε καλά, είναι απλά ένα αστείο γιατί το επιθετικό χτύπημα/καρφί εξετάζεται ΠΑΝΤΑ σε κάθε διδακτική φάση αφού -είτε μας αρέσει είτε όχι- είναι το πιο σημαντικό στοιχείο στο μοντέρνο βόλεϊ και προφανώς είναι ιδιαίτερα ερεθιστικό για τους μικρούς μας μαθητές. 5
Volley Ετήσιος προγραμματισμός της προπόνησης βόλεϊ ΓΙΑ ΗΛΙΚΙΕΣ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 14 Άρα, ανακεφαλαιώνοντας με συντομία: 1. Η πάσα με δάχτυλα 2. Η μανσέτα 3. Το σέρβις 4. Η πάσα για επίθεση και τα συστήματα του παιχνιδιού 5. Το παιχνίδι με στοιχεία μπλοκ και άμυνας και ΠΑΝΤΑ το επιθετικό χτύπημα!!! Ας μπούμε τώρα με λεπτομέρειες στον προγραμματισμό και ας πούμε από την αρχή ότι υποθέτουμε τη διεξαγωγή τριών προπονήσεων την εβδομάδα, οι οποίες αντιμετωπίζουν κάθε φορά ένα ζευγάρι τεχνικών θεμάτων. Η τρίτη προπόνηση στην πραγματικότητα είναι μια σύνθεση των δύο προηγούμενων και ενίοτε μπορεί να είναι και συντομευμένη (αυτό ειδικά στην περίπτωση που έχετε στη διάθεσή σας δύο προπονήσεις την εβδομάδα). Οι προπονήσεις αυτές μπορούν να επαναλαμβάνονται: αυτό είναι ιδιαίτερα αναγκαίο για την εδραίωση αυτών που διδάχτηκαν και για την παγίωση των ικανοτήτων που αποκτήθηκαν. Στη συνέχεια, κάθε προπονητής θα είναι ελεύθερος να διαλέξει μια ακολουθία του τύπου: Εβδομάδα 1 + Εβδομάδα 2 + Επαναληπτική της Εβδομάδας 1 + Επαναληπτική της Εβδομάδας 2 είτε Εβδομάδα 1 + Επαναληπτική της Εβδομάδας 1 + Εβδομάδα 2 + Επαναληπτική της Εβδομάδας 2 είτε άλλους συνδυασμούς. Στην πραγματικότητα, οι προτεινόμενες εξήντα προπονήσεις και οι επαναλήψεις που γίνονται στην κατάλληλη στιγμή, θα απασχολήσουν τους κάτω των 14 αθλητές σας για ένα διάστημα δέκα μηνών δραστηριότητας, σε συνδυασμό με τους αγώνες των αναπτυξιακών πρωταθλημάτων και των τουρνουά που θα πρέπει πάντα να προσπαθείτε να λαμβάνουν μέρος. Εάν είναι δυνατόν, σας συμβουλεύω να επεκτείνετε τη δραστηριότητα για ακόμα ένα μήνα δουλειάς, ίσως και μεταφερόμενοι στην παραλία και να προτείνετε στους αθλητές σας κάποιες από τις προπονήσεις να γίνουν εκεί με την πρόσθετη επιβάρυνση της άμμου. Η εξάσκηση του αγαπημένου μας αθλήματος στην αμμουδιά τύχαινε πάντα ιδιαίτερης εκτίμησης από εμάς τους προπονητές, αλλά θέλω να σημειώσω ότι πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι οποιαδήποτε κινητική δραστηριότητα πραγματοποιείται σε συνθήκες μη σταθερότητας (ισορροπίας) αναπτύσσει περισσότερο τα προπονούμενα ερεθίσματα τόσο από άποψη σωματική όσο και τεχνική. Αυτό θα πρέπει να μας ωθεί ακόμα περισσότερο να παίζουμε βόλεϊ στη θάλασσα τους καλοκαιρινούς μήνες. Τελειώνοντας, ας κάνουμε κάποιες σκέψεις για κάθε μια προπονητική μονάδα: η δομή που έχουμε επιλέξει προβλέπει πάντα μια αρχική φάση προθέρμανσης με ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας, κοιλιακούς, ασκήσεις συναρμογής χεριών-ποδιών κι ένα εισαγωγικό παιχνίδι. Ακολουθεί μια κεντρική φάση με ασκήσεις που αντανακλούν το θέμα της προπόνησης, οι οποίες αναπτύσσουν ιδιαίτερα την ατομική τεχνική των βασικών στοιχείων αλλά, προοδευτικά και σε μια εκπαιδευτική διαδικασία, φτάνουν στην τελική φάση που έχει πάντα τη μορφή αγώνα. Το τελικό παιχνίδι θα είναι κύρια του τύπου 2 εν. 2, με τη σκέψη ότι είναι ο καλύτερος για την κινητική ανάπτυξη των αθλητών σας αλλά και ο πιο διασκεδαστικός. Θα χρησιμοποιήσουμε επίσης και το 1 εν. 1, το 3 εν. 3 και το 4 εν. 4 για να φτάσουμε στο πιο σημαντικό σχήμα για τις ηλικίες κάτω των 14: στο 6 εν. 6. 6
Volley Προπονητικές ομάδες ΦΑΣΗ 1 Ανάπτυξη των ειδικών κινητικών δεξιοτήτων και τα πρώτα στοιχεία του επιθετικού χτυπήματος
Προπονητική μονάδα 01 Ετήσιος προγραμματισμός της προπόνησης βόλεϊ Πρώτη φάση Κάτω των 14 ετών Ανάπτυξη των ειδικών κινητικών δεξιοτήτων και τα πρώτα στοιχεία του επιθετικού χτυπήματος Οργάνωση της προπόνησης ΑΡΧΙΚΗ ΦΑΣΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΦΑΣΗ ΤΕΛΙΚΗ ΦΑΣΗ > Δρομικές ασκήσεις > Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας > Κοιλιακοί > Εισαγωγικό παιχνίδι Δραστηριότητα 1 Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας Δραστηριότητα 2 Κοιλιακοί 20 > Αίσθηση των χεριών, αρχική θέση για την πάσα με δάχτυλα, η φορά για επίθεση και το επιθετικό χτύπημα ΑΡΧΙΚΗ ΦΑΣΗ Δραστηριότητα 3 Εισαγωγικό παιχνίδι Ασκήσεις σχετιζόμενες με αριθμούς > Αγώνας σκυταλοδρομίας με τρέξιμο και διάφορες δεξιότητες 5 1 Συσχετίζουμε τις ασκήσεις με αριθμούς και οι αθλητές πρέπει να τις απομνημονεύσουν και να τις εκτελέσουν, για παράδειγμα: 1. Τρέξιμο προς τα εμπρός 2. Τρέξιμο προς τα πίσω 3. Πλάγιο τρέξιμο προς τα δεξιά 4. Πλάγιο τρέξιμο προς τα αριστερά 5. Περιστροφές των χεριών προς τα εμπρός 6. Περιστροφές των χεριών προς τα πίσω 7. Τρέξιμο με αναπήδηση και τέντωμα του χεριού προς τα πάνω 8. Τρέξιμο με αναπηδήσεις και εναλλαγές χεριών στο τέντωμα προς τα πάνω 9. Τρέξιμο με γόνατα ψηλά 10. Τρέξιμο με επαφή των χεριών με τις φτέρνες. Ο τεχνικός μπορεί να ζητήσει την ταυτόχρονη εκτέλεση περισσότερων της μιας ασκήσεων. ΤΕΛΙΚΗ ΦΑΣΗ Δραστηριότητα 1 Σκυταλοδρομία με τρέξιμο δεξιοτήτων 10 1 Σε ομάδες των τριών σε συναγωνισμό. Κάθε ομάδα ξεκινάει από την τελική γραμμή και μπροστά σε κάθε ομάδα υπάρχουν 6 κώνοι, σε απόσταση ενός μέτρου ο ένας από τον άλλο, και ένα στρωματάκι. Ξεκινούν οι πρώτοι κάθε ομάδας κρατώντας μια μπάλα στο χέρι και κάνουν σλάλομ ανάμεσα στους κώνους. Φτάνοντας στο στρώμα, πρέπει να πετάξουν την μπάλα στον αέρα, να κάνουν μια κυβίστηση στο στρώμα και να ξαναπιάσουν την μπάλα στον αέρα ή αφού θα έχει κάνει μια αναπήδηση στο έδαφος. Επιστρέφουν με σλάλομ ανάμεσα στους κώνους και δίνουν την μπάλα στον επόμενο, που με τη σειρά του κάνει την άσκηση και μετά με τον ίδιο τρόπο στον τρίτο της ομάδας. Παραλλαγές Όπως η προηγούμενη άσκηση με τη διαφοροποίηση ότι τώρα δεν είναι ο αθλητής που κάνει το σλάλομ αλλά η μπάλα που κυλάει ανάμεσα στους κώνους και ο αθλητής την «οδηγεί» στο σλάλομ αυτό. Ο αθλητής μπορεί να χρησιμοποιεί: μόνο τα πόδια (μόνο το αριστερό ή μόνο το δεξί πόδι) μόνο τα χέρια στο «πήγαινε» τα πόδια και στην επιστροφή τα χέρια ή το ανάποδο Ο προπονητής θα ενημερώνει για τον τρόπο εκτέλεσης της άσκησης λίγο πριν την εκκίνηση. 8
Αίσθηση των χεριών, αρχική θέση για την πάσα με δάχτυλα, η φορά για επίθεση και το επιθετικό χτύπημα Προπονητική μονάδα 01 Άσκηση 1 Οι μαθητές με μία μπάλα μπροστά τους πραγματοποιούν μικρές πάσες προς το έδαφος με τα δύο χέρια, ελέγχοντας τη σωστή θέση και την ώθηση που δίνουν τα χέρια. Άσκηση 2 Όπως και η άσκηση 1, κάνοντας τώρα τις πάσες με τα πόδια ελαφρά λυγισμένα και πιο δυνατή και γρήγορη ώθηση με τα χέρια, εναλλάσσοντας το πόδι που είναι μπροστά, μια το δεξί και μια το αριστερό. Άσκηση 3 Οι μαθητές μπροστά στον τοίχο και πολύ κοντά σ αυτόν, κάνουν μικρές αλλά πολύ γρήγορες πάσες, ελέγχοντας τη σωστή θέση των χεριών και τοποθετώντας εναλλάξ το δεξί και το αριστερό πόδι μπροστά. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΦΑΣΗ Άσκηση 4 Στην ίδια θέση με την προηγούμενη άσκηση, μόνο που τώρα οι μαθητές πετούν την μπάλα με τα δύο χέρια από χαμηλά προς τον τοίχο και στη συνέχεια, μετά την αναπήδηση της μπάλας στον τοίχο, την ελέγχουν με τη σωστή τεχνική «πιασίματος» της μπάλας στο στοιχείο «πάσα με δάχτυλα». Άσκηση 7 Φορά για την επίθεση με τη θέση των ποδιών σχεδιασμένη στο πάτωμα και με ανέβασμα του μαθητή σε μια καρέκλα. 3 σειρές των 10 επαναλήψεων. Άσκηση 8 Επιθέσεις (μιμητικές κινήσεις) με ένα μπαλάκι του τένις στον τοίχο. Άσκηση 5 20 Άσκηση 6 Ίδια άσκηση με πέταγμα της μπάλας στον τοίχο από την αρχική θέση της πάσας με δάχτυλα και εκ νέου έλεγχος της τεχνικής «πιασίματος» της μπάλας μετά την αναπήδησή της στον τοίχο. Άσκηση 9 Όπως και η προηγούμενη άσκηση με μια κανονική τώρα μπάλα, σταματώντας μετά από κάθε χτύπημα. Σε ζευγάρια με μία μπάλα. Ο Α εκτελεί ένα πιάσιμο και ένα νέο πέταγμα της μπάλας προς τον Β. Ο Β κάνει μια πάσα με δάχτυλα. Αλλαγή μετά από 25 πάσες. Η σειρά: δάπεδο τοίχος επανάκτηση της μπάλας 10 Άσκηση 10 Ομάδες των 4 στο φιλέ: σε κάθε ομάδα ο Α είναι πάνω σε μια καρέκλα και κρατά μια μπάλα ψηλά πάνω από το ύψος του φιλέ με το χέρι τεντωμένο. Οι Β, C και D με τη σειρά πραγματοποιούν τη φορά της επίθεσης και καρφώνουν χτυπώντας την μπάλα που κρατά ο Α. 10 επιθέσεις ο κάθε επιθετικός (σύνολο 30) και αλλάζει ο Α. 9
Προπονητική μονάδα 02 Ετήσιος προγραμματισμός της προπόνησης βόλεϊ Πρώτη φάση Ανάπτυξη των ειδικών κινητικών δεξιοτήτων και τα πρώτα στοιχεία του επιθετικού χτυπήματος Οργάνωση της προπόνησης 20 5 Κάτω των 14 ετών ΑΡΧΙΚΗ ΦΑΣΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΦΑΣΗ ΤΕΛΙΚΗ ΦΑΣΗ > Δρομικές ασκήσεις > Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας > Κοιλιακοί > Εισαγωγικό παιχνίδι Δραστηριότητα 1 Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας > Πάσα με δάχτυλα με ανάλυση των τροχιών > Επίθεση χωρίς άλμα ΑΡΧΙΚΗ ΦΑΣΗ > Αγώνας σκυταλοδρομίας με στρωματάκια Δραστηριότητα 3 Εισαγωγικό παιχνίδι Σκυταλοδρομία με πλάγια βήματα μέσα σε στεφάνια 10 1 Δραστηριότητα 2 Κοιλιακοί ΤΕΛΙΚΗ ΦΑΣΗ Δραστηριότητα 1 Σκυταλοδρομία με πέταγμα και πιάσιμο της μπάλας στον αέρα 1 Σε ομάδες των τριών σε συναγωνισμό. Κάθε ομάδα ξεκινάει από το βάθος του γηπέδου με την μπάλα στη γραμμή των 9 μέτρων Ξεκινούν οι πρώτοι κάθε ομάδας, παίρνουν την μπάλα, πλησιάζουν στο φιλέ, πετούν την μπάλα πάνω από το φιλέ και την ξαναπιάνουν στον αέρα. Την πετούν πάλι πάνω από το φιλέ προς το γήπεδο απ όπου ήρθαν, την ξαναπιάνουν στον αέρα, επιστρέφουν και δίνουν την μπάλα στον επόμενο παίχτη, ο οποίος ακουμπάει την μπάλα στην τελική γραμμή και ξεκινάει τη δική του διαδρομή. Το ίδιο και με τον τρίτο της ομάδας. Γίνονται τουλάχιστον 3 διαδρομές για κάθε μαθητή. 10
Πάσα με δάχτυλα με ανάλυση των τροχιών και επιθετικό χτύπημα χωρίς άλμα Προπονητική μονάδα 02 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΦΑΣΗ Άσκηση 1 Οι μαθητές με μια μπάλα μπροστά τους, πετούν την μπάλα με τα δύο τους χέρια προς τα πάνω, χτυπούν «παλαμάκια» όταν η μπάλα φτάσει στην κορυφή της τροχιάς της (σημείο μηδέν) και στη συνέχεια ελέγχουν την μπάλα πιάνοντάς την στη σωστή αρχική θέση. Άσκηση 4 Παιχνίδι 1 εναντίον 1 με πέταγμα της μπάλας από τον Α και σταμάτημα από τον Β με «σωστό τεχνικά» πιάσιμο και αρχική θέση πάσας με δάχτυλα. Άσκηση 6 Φορά για επίθεση με τη θέση των ποδιών σχεδιασμένη στο έδαφος και άλμα πάνω από ένα χαμηλό εμπόδιο. 3 σειρές των 10 αλμάτων. Άσκηση 7 Επιθέσεις με μπαλάκι του τένις χωρίς άλμα, πάνω από φιλέ στο ύψος ενός μέσου ανθρώπου. Άσκηση 2 Οι μαθητές σε ζευγάρια πετούν την μπάλα μιμούμενοι την πάσα με δάχτυλα και χτυπάνε «παλαμάκια» (συγχρόνως!) στην κορυφή της τροχιάς, στη συνέχεια ελέγχουν και σταματούν την μπάλα στη σωστή αρχική θέση και με τη σωστή θέση «πιασίματος» της μπάλας. Άσκηση 5 20 Σε ζευγάρια με μια μπάλα, ο Α κάνει πάσα με δάχτυλα για τον Β. Ο Β έχει ένα στεφάνι στο χέρι και το βάζει στο έδαφος, ενώ η μπάλα είναι στην κορυφή της τροχιάς της, έτσι ώστε η μπάλα να αναπηδήσει μέσα στο στεφάνι. Στη συνέχεια, μετά την αναπήδηση, ακολουθεί πιάσιμο και πέταγμα της μπάλας από τον Β προς τον Α, ενώ σηκώνει το στεφάνι για να συνεχιστεί η άσκηση. Άσκηση 3 Οι μαθητές τοποθετούνται σε τριάδες. Ενώ οι δύο συμπαίκτες πραγματοποιούν την ίδια προηγούμενη άσκηση, ο τρίτος κάνει μικρές πλάγιες μετακινήσεις ακολουθώντας την τροχιά της μπάλας και κάνει ένα μικρό λύγισμα των ποδιών τη στιγμή που η μπάλα είναι στην κορυφή της παραβολής (και άρα συγχρονίζεται με τα «παλαμάκια» των άλλων δύο συμπαικτών). 10 Άσκηση 8 Όπως η προηγούμενη άσκηση με την μπάλα στο χέρι για μια πάσα στον εαυτό του μαθητή και επίθεση. 10 Άσκηση 9 Σε ζευγάρια με μια μπάλα και σε απόσταση 5 μέτρων από τον τοίχο. Ο Α, στα δεξιά του Β, κάνει μια πάσα με δάχτυλα για τον Β, ο οποίος καρφώνει στο έδαφος, έτσι ώστε η αναπήδηση της μπάλας στον τοίχο να του την επαναφέρει στο χέρι. Σταματάει την μπάλα και την ξαναδίνει στον Α και επαναλαμβάνεται η άσκηση. Αλλαγή μεταξύ Α και Β μετά από 25 καρφιά. 11
Προπονητική μονάδα 03 Ετήσιος προγραμματισμός της προπόνησης βόλεϊ Πρώτη φάση Ανάπτυξη των ειδικών κινητικών δεξιοτήτων και τα πρώτα στοιχεία του επιθετικού χτυπήματος Οργάνωση της προπόνησης 20 5 Κάτω των 14 ετών ΑΡΧΙΚΗ ΦΑΣΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΦΑΣΗ ΤΕΛΙΚΗ ΦΑΣΗ > Δρομικές ασκήσεις > Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας > Κοιλιακοί > Εισαγωγικό παιχνίδι Δραστηριότητα 1 Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας > Πάσα με δάχτυλα > Επιθετικά χτυπήματα σε τοίχο ΑΡΧΙΚΗ ΦΑΣΗ Δραστηριότητα 3 Εισαγωγικό παιχνίδι Ασκήσεις σχετιζόμενες με αριθμούς Συσχετίζουμε τις ασκήσεις με αριθμούς και οι αθλητές πρέπει να τις απομνημονεύσουν και να τις εκτελέσουν, για παράδειγμα: > Αγώνας σκυταλοδρομίας με στρωματάκια 1 10 Δραστηριότητα 2 Κοιλιακοί 1. Τρέξιμο προς τα εμπρός 2. Τρέξιμο προς τα πίσω 3. Πλάγιο τρέξιμο προς τα δεξιά 4. Πλάγιο τρέξιμο προς τα αριστερά 5. Περιστροφές των χεριών προς τα εμπρός 6. Περιστροφές των χεριών προς τα πίσω 7. Τρέξιμο με αναπήδηση και τέντωμα του χεριού προς τα πάνω 8. Τρέξιμο με αναπηδήσεις και εναλλαγές χεριών στο τέντωμα προς τα πάνω 9. Τρέξιμο με γόνατα ψηλά 10. Τρέξιμο με επαφή των χεριών με τις φτέρνες. Ο τεχνικός μπορεί να ζητήσει την ταυτόχρονη εκτέλεση περισσότερων της μιας ασκήσεων. ΤΕΛΙΚΗ ΦΑΣΗ Δραστηριότητα 1 Σκυταλοδρομία με στρωματάκια 1 Οι ομάδες ξεκινούν από την τελική γραμμή με ένα στρωματάκι η κάθε ομάδα. Στην πορεία, κάθε μία ομάδα θα πρέπει να οργανώσει τη μεταφορά ενός μέλους της ομάδας τη φορά, από τη μια μεριά του γηπέδου στην άλλη. Σε αυτό το σημείο, γίνεται αλλαγή του αθλητή που μεταφέρεται πάνω στο στρωματάκι και επαναλαμβάνεται η μετακίνηση από τη μια μεριά του γηπέδου στην άλλη. Το ίδιο γίνεται και με το τρίτο μέλος της ομάδας. Ο μεταφερόμενος πάνω στο στρωματάκι μπορεί να μεταφέρεται με διαφόρους τρόπους, οι οποίοι είναι στη διακριτική ευχέρεια των συναθλητών του. 12
Πάσα με δάχτυλα και χτυπήματα σε τοίχο Προπονητική μονάδα 03 Άσκηση 1 Οι μαθητές πετούν την μπάλα με τα δύο χέρια από κάτω προς τον τοίχο, και στη συνέχεια, μετά την αναπήδηση, ελέγχουν με κοντρόλ την μπάλα εφαρμόζοντας τη σωστή τεχνική στην αρχική θέση πραγματοποίησης μιας πάσας με δάχτυλα. Άσκηση 4 Οι μαθητές σε ζευγάρια πετούν ψηλά την μπάλα μιμούμενοι μια πάσα για επίθεση και χτυπούν (συγχρόνως!) «παλαμάκια» στην κορυφή της τροχιάς. Στη συνέχεια, κάνουν ένα κοντρόλ και σταματούν την μπάλα στη σωστή αρχική θέση της πάσας και με τη σωστή τεχνική των χεριών. Άσκηση 2 Όπως και η άσκηση 1, κάνοντας τώρα το πέταγμα της μπάλας στον τοίχο ξεκινώντας από την αρχική θέση της πάσας με δάχτυλα και μετά την αναπήδησή της εκ νέου κοντρόλ με τη σωστή τεχνική. Άσκηση 3 Οι μαθητές με μία μπάλα ο καθένας, πετούν την μπάλα με τα δύο χέρια προς τα πάνω, χτυπούν «παλαμάκια» στην κορυφή της τροχιάς (νεκρό σημείο) και μετά κάνουν ένα κοντρόλ της μπάλας στη σωστή αρχική θέση. Άσκηση 20 5 Οι μαθητές τοποθετούνται σε τριάδες. Ενώ οι δύο συμπαίκτες πραγματοποιούν την ίδια προηγούμενη άσκηση, ο τρίτος κάνει μικρές πλάγιες μετακινήσεις ακολουθώντας την τροχιά της μπάλας και κάνει ένα μικρό λύγισμα των ποδιών τη στιγμή που η μπάλα είναι στην κορυφή της παραβολής (και άρα συγχρονίζεται με τα «παλαμάκια» των άλλων δύο συμπαικτών). ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΦΑΣΗ Άσκηση 6 Σε ζευγάρια με μια μπάλα, ο Α κάνει πάσα με δάχτυλα για τον Β. Ο Β έχει ένα στεφάνι στο χέρι και το βάζει στο έδαφος, ενώ η μπάλα είναι στην κορυφή της τροχιάς της, έτσι ώστε η μπάλα να αναπηδήσει μέσα στο στεφάνι. Στη συνέχεια, μετά την αναπήδηση, ακολουθεί πιάσιμο και πέταγμα της μπάλας από τον Β προς τον Α, ενώ σηκώνει το στεφάνι για να συνεχιστεί η άσκηση. Αλλαγή μετά από 15 πάσες με δάχτυλα. Άσκηση 8 Χτυπήματα σε τοίχο: μία μπάλα ο καθένας. Καρφώνει μπροστά στον τοίχο, σταματώντας την μπάλα μετά από κάθε χτύπημα. Η σειρά είναι: έδαφος-τοίχος-πιάσιμο της μπάλας. 30 χτυπήματα ο καθένας. Άσκηση 7 Πλάγια βήματα ανάμεσα και μέσα σε στεφάνια. Άσκηση 9 Επιθέσεις με μπαλάκι του τένις χωρίς άλμα, πάνω από φιλέ στο ύψος ενός μέσου ανθρώπου. Άσκηση 10 Ομάδες των 4 στο φιλέ: σε κάθε ομάδα ο Α είναι πάνω σε μια καρέκλα και κρατά μια μπάλα ψηλά πάνω από το ύψος του φιλέ με το χέρι τεντωμένο. Οι Β, C και D με τη σειρά πραγματοποιούν τη φορά της επίθεσης και καρφώνουν χτυπώντας την μπάλα που κρατά ο Α. 10 επιθέσεις ο κάθε επιθετικός (σύνολο 30) και αλλάζει ο Α. 13
Μία πρόταση δουλειάς που ξεκινά από μια προσεκτική μελέτη της μεθοδολογίας σε αυστηρές θεωρητικές βάσεις και η οποία εξελίσσεται σε 5 διδακτικές φάσεις: Ανάπτυξη των ειδικών κινητικών δεξιοτήτων και τα πρώτα στοιχεία του επιθετικού χτυπήματος Η μανσέτα και το επιθετικό χτύπημα Το σέρβις και το επιθετικό χτύπημα Η πάσα με δάχτυλα για επίθεση και οι πασαδόροι Συστήματα παιχνιδιού στις ηλικίες ΚΑΤΩ ΤΩΝ 14 Παρουσιάζονται 60 προπονητικές μονάδες χωρισμένες σε 5 διδακτικές φάσεις από 12 προπονήσεις η κάθε μία. Εάν υποτεθεί ότι πραγματοποιούνται 3 προπονήσεις την εβδομάδα, οι οποίες αντιμετωπίζουν ένα δύο τεχνικά θέματα, η τρίτη προπόνηση είναι μια σύνθεση των δύο προηγούμενων. Οι εβδομάδες δουλειάς μπορούν να επαναλαμβάνονται για να παγιώνεται η μάθηση και να σταθεροποιούνται τα τεχνικά στοιχεία. Οι 60 προτεινόμενες προπονήσεις με τις όποιες επίκαιρες επαναλήψεις επιτρέπουν μια συνεχόμενη δραστηριότητα με διάρκεια από τους 10 μήνες μιας αγωνιστικής περιόδου μέχρι την ολοκλήρωση ενός πιθανού προγράμματος δύο χρόνων. Κάθε προπονητική μονάδα έχει δομηθεί με μία αρχική φάση προθέρμανσης που ολοκληρώνεται πάντα με ένα εισαγωγικό παιχνίδι, μία κεντρική φάση με ασκήσεις κύρια ατομικής τεχνικής σε διδακτική διαδικασία και μία τελική φάση παιχνιδιού. Κύριο θέμα και για τις τρεις φάσεις το λαμπερό αγωνιστικό πνεύμα που θα επιτρέπει μια επωφελή και πάντα διασκεδαστική προπόνηση. Ο Mirco Giappesi συνεργάστηκε στην επεξεργασία των προπαιδευτικών ασκήσεων και των εισαγωγικών παιχνιδιών. ISBN: 978-960-9537-13-1 UNDER 14