دكتر صديقه آيتي و همكاران 343 مجله علمي سازمان نظام پزشكي جمهوري اسلامي ايران دوره 24 شماره 4 زمستان 343-349 385: مقاله تحقيقي بررسي عوامل مو ثر بر شلي كف لگن چكيده دكترصديقه آيتي دكترفاطمه وحيد * 2 3 دكترحبيب اله اسماعيلي. استاديار زنان و زايمان دانشگاه علوم پزشكي مشهد 2. دانشيار زنان و زايمان دانشگاه علوم پزشكي مشهد 3. استاديار پزشكي اجتماعي دانشگاه علوم پزشكي مشهد زمينه: اختلالات كف لگن ازشكايتهاي شايع مراجعين به درمانگاه زنان ميباشد كه در كشورآمريكا حدود %50 گزارش شده است. در اين مقاله در صدد هستيم تا عوامل مو ثر بر شلي كف لگن را مورد بررسي قرار دهيم. روش كار: مطالعه حاضر يك مطالعه مورد شاهدي است كه درآن 00 نفر از زناني كه داراي درجاتي از شلي ديواره لگن (گروه مورد) بودند با 00 نفر از زناني كه شلي نداشتند (گروه شاهد) باهم مقايسه شدند. دادههاي مورد نياز مطالعه با استفاده از پرسشنامه از مراجعهكنندگان به درمانگاه زنان طي مدت 4 ماه جمعآوري گرديد و پس از جمعآوري دادهها و كدبندي وارد رايانه شد سپس با استفاده از نرمافزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. در تجزيه و تحليل از آزمونهاي كاي دو t-student ورگرسيون لوجيستيك استفاده شد. در همه آزمونها P-value كمتر از 0/05 به عنوان نتايج معنيدار تلقي گرديد. يافتهها: نتايج نشان داد گروه داراي شلي كف لگن نسبت به گروه كنترل نمايه توده بدني بيشتري داشتند (27/6±3/7 ( در مقابل 23/9±3/7 (0/00 >P). ميانگين سن اولين زايمان درگروه مورد كمتربود. (8/5±3/ در مقابل 9/7±3/5 0/0=P) و تعداد حاملگي در آنها بيشتر بوده است (4/±2/9 در مقابل 2/±/2 0/00>P). همچنين سابقه عمل جراحي استفاده از فورسپس يا واكيوم تولد نوزاد بيشتر از 4 كيلوگرم در دو گروه تفاوت معنيداري داشت (0/0 >P). در اين مطالعه رابطه معنيداري بين شغل افراد نوع زايمان آنها و ايجاد شلي كف لگن به دست نيامد. نتيجهگيري: با استفاده از نتايج به دست آمده مشخص شدكه زايمانهاي مشكل و با استفاده از ابزاركمكي و جنينهاي درشت و چاق از عوامل عمده مستعدكننده شلي كف لگن ميباشند. * نشاني نويسنده مسي ول: مشهد بيمارستان قاي م (عج) گروه زنان تلفن: -05 847493 واژگان كليدي: عوامل خطرساز شلي كف لگن زايمان سخت تاريخ دريافت مقاله: 384//2 تاريخ اصلاح نهايي: 385//25 تاريخ پذيرش مقاله: 385/2/ فكس: 05-8407493 پستالكترونيك: ff_vahid @ yahoo. com
344 بررسي عوامل مو ثر بر شلي كف لگن مقدمه اختلالات كف لگن شامل بي اختياري ادراري بي اختياري مدفوعي و پايين افتادگي اعضاء لگني از شكايتهاي شايع مراجعين به درمانگاه زنان ميباشد. در كشور آمريكا %50 زنان زايمان كرده داراي درجاتي از شلي كف لگن ميباشندكه 0-20 % آنها علامتدار ميشوند و % آنها در طول حياتشان نياز به ترميم جراحي كف لگن دارند []. پرولاپس رحم سيستوسل وركتوسل تقريبا جزء شايعترين انديكاسيونهاي اعمال جراحي زنان ميباشند. مركز مطالعات آماري بينالمللي پرولاپس اعضاي لگني را سومين علت شايع هيستركتومي در زنان معرفي كرده است [2]. علت اصلي اختلالات كف لگن ناشناخته است ولي به نظر ميرسد كه عوامل متعددي در ايجاد آن دخالت دارند. مطالعات اپيدميولوژيك قبلي عوامل مستعدكننده متعددي را براي اختلالات كف لگن پيشنهاد نمودهاند كه شامل زايمان طبيعي با به كارگيري وسايلي چون فورسپس يا واكي وم اپيزيوتومي نوزاد درشت بيحسي اپيدورال و سن بالاي مادر مي باشد و عوامل مستعدكننده ديگر شامل هيستركتومي قبلي افزايش سن ياي سگي و چاقي است [3 4]. فاكتورهاي سرشتي ديگر مثل نحوه متابوليسم كلاژن نيز به عنوان عوامل مستعدكننده معرفي شدهاند [3]. در مطالعهاي كه در سال 2002 در كشور آمريكا صورت گرفته است نشان داده شده كه افزايش تعداد زايمان و چاقي احتمال ايجاد اختلالات كف لگن را شديدا بالا ميبرند. همچنين در اين بررسي نتيجهگيري شده كه احتمال ايجاد اين اختلالات در نژادهاي مختلف متفاوت است. برطبق اين مطالعه زنان آفريقايي آمريكايي كمترين خطر را براي ايجاد پرولاپس دارند و زنان اسپانيايي تبار بيشترين احتمال پرولاپس را داشتهاند [5]. هدف مطالعه ما بررسي عوامل مستعدكننده اختلالات كف لگن در سطح جامعه خودمان است. بسياري از زنان جامعه داراي علاي م مختلف اختلالات عملكرد كف لگن شامل بي اختياري ادراري اختلالات دفع ادرار بي اختياري مدفوع و اختلالات عملكرد جنسي ميباشند و بسياري از آنها علاي م خود را با وسايل مكانيكي فيزيوتراپي يا رفتار درماني درمان ميكنند و تعدادي نيز نياز به اعمال جراحي ترميمي دارند. روش كار بررسي حاضر مطالعهاي مورد شاهدي كف لگن به صورت دو گروهي انجام پذيرفت. به طوري كه 00 بيمار با شلي كف لگن و 00 نفر از زناني كه داراي شلي ديواره لگن نبودند به دلايل ديگري مراجعه كرده بودند به عنوان شاهد انتخاب شدند ) افراد مبتلا براساس معاينه باليني و در برخي از موارد با استفاده از مانوروالسالوا توسط متخصص زنان انتخاب ميشدند). دادههاي مورد نياز از طريق تكميل پرسشنامههاي تهيه شده در اين زمينه از مراجعهكنندگان به درمانگاه زنان بيمارستان قاي م (عج ( از تاريخ 83/2/5 لغايت 83/6/20 به دست آمده است. اين پرسشنامهها حاوي اطلاعاتي پيرامون سن سن اولين زايمان شغل تحصيلات تعداد زايمانها سابقه جراحي لگني و... ميباشد. پس از جمعآوري دادهها و كدبندي اطلاعات وارد رايانه شده با استفاده از نرمافزار SPSS پس از اطمينان از صحت ورود دادهها به تجزيه و تحليل دادهها پرداختيم. در قسمت تحليلي براي مقايسه نسبتها از آزمون كي دو و براي مقايسه ميانگين در دو گروه از آزمون t-student استفاده گرديد. در انتها جهت تعيين عوامل مو ثر از مدل رگرسيون لوجستيك استفاده شد و نسبت شانس (OR) 2 براي هر يك از متغيرها محاسبه گرديد. در كليه آزمونهاي انجام 2- Odds Ratio است. كه با هدف تعيين عوامل مو ثر بر شلي - Pessary مجله علمي سازمان نظام پزشكي جمهوري اسلامي ايران / دوره 24 شماره 4 زمستان 385
دكتر صديقه آيتي و همكاران 345 بدون شلي 29/5±8/7 9/7±3/5 50(%50) 59(%59) 23/9±3/7 %3 /2±/2 نتيجه آزمون t=57/4 t=6/8 χ2=30/2 χ2=2/3 t=6/8 χ2=/33 t =7/8 P< 0/00 P=0/0 P<0/00 P=0/006 P<0/00 P=0/200 P<0/00 جدول - مقايسه برخي عوامل مو ثر در شلي كف لگن در دو گروه مورد و شاهد داراي شلي كف لگن 40/7±9/5 سن 8/5±3/ سن اولين زايمان 28(%28) تحصيلات(ديپلم و بالاتر) 42(%42) تحصيلات همسر(ديپلم و بالاتر) BMI 27/6±3/7 %9 وضعيت شغلي (شاغل ( 4/±2/9 تعداد زايمانها شده سطح معنيدار 5 درصد مدنظر بود. براي كليه افرادي كه وارد طرح شدند در مورد اهداف اين طرح توضيح داده ميشد و رضايت آنها را جلب كرديم. نتايج نتايج نشان داد ميانگين و انحراف معيار سن در گروه مورد 40/7±9/5 و در گروه شاهد 29/5±8/7 بودكه از نظرآماري اختلاف معنيداري دارند (0/00 >P ). حداقل و حداكثر سن در گروه داراي شلي كف لگن به ترتيب 24 و 70 سال و در گروه بدون شلي كف لگن 6 و 57 بود. سن اولين زايمان (0/0=P ( سطح تحصيلات (0/00>P ) سطح تحصيلات همسر P=0/006) ( P=0/00) BMI ( در دو گروه تفاوت معنيداري داشت (جدول ). ولي شغل افراد تحت مطالعه روش زايمان و تعداد زايمان آنها در دو گروه تفاوت آماري معنيداري نداشت (جدول ). همچنين استفاده از ابزار كمكي موقع زايمان (0/006 = P ) سابقه عمل جراحي (0/005 = P ) سابقه تولد نوزاد بيشتر از 4 كيلوگرم (0/00=P) اختلال عملكرد گوارشي (0/00=P) اختلال عملكرد سيستم ادراري (0/00=P) اخ تلال عملكردجنسي (0/00=P) در دو گروه مورد و شاهد متفاوت بودند اما از نظر نوع زايمان تفاوت معنيداري نداشتند (جدول 2). براي متغير وابسته كه در اين مطالعه ابتلاء يا عدم ابتلاء به شلي كف لگن و يك متغير دو حالته ميباشد از مدل رگرسيون لوجيستيك استفاده نموديم تا بتوان تا ثير هر كدام از متغيرها را به طور مستقل بر شلي كف لگن مشخص نمود. لذا عوامل مو ثر اصلي يعني متغيرهاي معنيدار در جداول يك و دو در يك مدل رگرسيون لوجيستيك وارد شد كه نتايج نهايي در جدول 3 آمده است. به طوري كه با افزايش سن احتمال شلي كف لگن بيشتر ميشود.(OR=/4) همچنين عدم استفاده ازفورسپس يك عامل نگهدارنده براي ابتلاء به شلي كف لگن ميباشد.(OR=0/6) سابقه عمل جراحي و سابقه بچه با وزن بيشتر از 4 كيلوگرم نيز خطر شلي كف لگن را افزايش مي دهد. بحث پرولاپس اعضاء لگني درصد زيادي از زنان با سن بالا را تحت تا ثير قرار ميدهد. هر چند كه مرگومير قابل توجهي ندارد اما ميزان از كارافتادگي همراه با پرولاپس قابل توجه ميباشد و بر روي سيستم ادراري گوارشي و فعاليت جنسي تا ثير ميگذارد و باعث ميشود بسياري از زنان در فعاليت روزانه خود محدود شوند [6]. در اين مطالعه مشخص شد كه افزايش سن در بروز شلي كف لگن مو ثر است در مطالعات مختلف تا ثير افزايش سن در احتمال
و 346 بررسي عوامل مو ثر بر شلي كف لگن P=0/006 جدول 2- مقايسه برخي عوامل مو ثر مربوط به زايمان در دو گروه مورد و شاهد استفاده از ابزار داراي شلي كف لگن بدون شلي كف لگن 2(%2) 3(%3) 5(%5) 86(%86) 4(%4) 83(%83) 86(%86/0) نتيجه آزمون x2=7/8 x2=7/7 x2=6/8 x2=5/05 x2=76/6 x2=5/5 χ2=0/43 P=0/005 P<0/00 P P <0/00 <0/00 P< 0/00 P =0/83 وجود سابقه عمل جراحي (هيستركتومي) داشتن سابقه زايمان بيشتر از 4 كيلو وجود اختلال عملكرد گوارشي وجود اختلال عملكرد سيستم ادراري وجود اختلال عملكرد جنسي روش زايمان (طبيعي ( 2(%2) 4(%4) 26(%26) 4(%4) 59(%59) 7(%7) 87 (%87/0) جدول - 3 ضرايب مدل رگرسيون لوجستيك OR P متغير ضريب رگرسيون دامنه اطمينان 95 درصدي (/096 /94) /4 <0/00 0/35 سن 0/9) و (0/03 0/6 0/039 /79 عدم استفاده از فورسپس 22/6) و (/63 5/29 0/03 /635 سابقه عمل جراحي 2/8) و (2/6 6/87 0/00 /928 سابقه بچه با وزن بيشتر از 4 كيلوگرم بروز شلي كف لگن ثابت شده است. اين مسا له در سنين بالا شايعتر ميباشدكه علت احتمالي آن ضعف عمومي همه بافتها و از جمله عضلات و نوع بافت همبندي كف لگن ميباشد [6]. علاوه بر اين با گذشت زمان اثر تجمعي علل مختلف بر روي كف لگن افزايش مييابند. بيشترين موارد پرولاپس بعد از سن ياي سگي اتفاق ميافتد همه بافتهاي لگني داراي گيرنده استروژني ميباشند و تغييرات آتروفيك كه در نبود استروژن اتفاق ميافتد يكي از علل ايجاد شلي كف لگن هستند. از طرفي با افزايش سن و طولاني شدن وضعيت كمبود استروژني پوكي استخوان اتفاق ميافتد و تغييرات گوژپشتي ستون مهرهها حاصل از پوكي استخوان باعث جابجايي دهانه ورودي لگن به وضعيت افقي ميشود اين تغيير در دهانه ورودي لگن اجازه ميدهد تا وزن محتويات شكمي به طور مستقيم بر روي كف لگن فشار بياورد [6]. همچنين نشان داده شده كه بعد از ياي سگي مصرف هورمون استروژن به ميزان 5 سال يا بيشتر از شلي كف لگن محافظت ميكند. - در مطالعه ما حداقل و حداكثر سن در گروه بيمار به ترتيب 70 24 سال و در گروه شاهد 6 و 57 سال بوده است. درمطالعه مشابهي كه توسط سوزان ال. هندريكس و همكارانش انجام شده نشان داده شدكه همه اشكال شلي كف لگن در افراد مسنتر بيشتر است [2]. - در اين بررسي سن اولين زايمان در دو گروه اختلاف معنيدار داشت. همچنين در اين مطالعه مشخص شد سابقه استفاده از وسايلي چون فورسپس يا واكي وم در زايمان در ايجاد شلي كف لگن نقش دارد. در مطالعهاي مشابه كه توسط موآلي و همكارانش صورت گرفته نتايج مشابهي به دست آمده به طوري كه در مطالعه وي افراد بيمار سن كمتري در اولين زايمان خود مجله علمي سازمان نظام پزشكي جمهوري اسلامي ايران / دوره 24 شماره 4 زمستان 385
دكتر صديقه آيتي و همكاران 347 داشتهاند (25/8±5/3 در مقايسه با ( 28/4±4/9 و تعداد موارد استفاده از فورسپس يا واكي وم نيز در آنها بيشتر بوده است. 64).[] درصد در مقايسه با 44 درصد ( براساس اين مطالعه سطح تحصيلات نيز در بروز شلي لگن مو ثر بوده است. در مطالعهاي كه توسط سوزان. ال. هندريكس و همكارانش انجام شد ارتباط چنداني ميان سطح تحصيلات شغل و نحوه زندگي افراد با احتمال ايجاد پرولاپس به دست نيامده است [2] ولي اختلاف به دست آمده در مطالعه ما بيشتر ناشي از وضعيت اجتماعي كشورماست كه افراد تحصيل كرده روز به روز رو به افزايش هستند. روش زندگي نيز در ايجاد پرولاپس نقش دارد و بلندكردن اشياء سنگيني كه حمل آنها نيازمند مانوروالسالوا يا نگهداشتن نفس ميباشد باعث تحميل استرس فيزيكي به كف لگن ميشود. چاقي نيز كه در كشور آمريكا اپيدميك ميباشد فشار وارده به كف لگن را افزايش داده و تحرك را كاهش ميدهد [6]. در اين مطالعه براي بررسي روش زندگي افراد آنها را به دو گروه شاغل و خانهدار تقسيم كرديم كه 8 نفر از افراد داراي شلي لگن شاغل بودند در حالي كه اين تعداد در گروه بدون شلي 3 نفر بود اين اختلاف از نظر آماري معنيدار نبود در نتيجه شغل از ليست عوامل مو ثر بر شلي كف لگن حذف شد. در مطالعات مختلف نتايج متفاوتي در زمينه ارتباط شغلي با ايجاد شلي كف لگن به دست آمده است. در يك بررسي درآمريكا رابطه معنيداري بين شغل و ايجاد شلي كف لگن به دست نيامد. از طرفي در مطالعه ديگري در كشور آلمان نشان داده شده كه 40 درصد از زنان داراي پرولاپس رحمي سابقه انجام كارهاي سنگين را داشته اند در مقايسه با 7 درصد در گروه كنترل [2]. بررسي BMI در دو گروه نشان دادكه افزايش BMI در بروز شلي كف لگن دخالت دارد اختلاف از نظر آماري معنيدار است. در مطالعات مختلف چاقي به عنوان يك عامل مو ثر در ايجاد شلي كف لگن معرفي شده است [ 7]. 2 در مطالعه ما نيز چاقي يك عامل مستعدكننده براي ايجاد شلي كف لگن محسوب ميشود. در اين مطالعه اكثر افراد در گروه كنترل BMI نرمال داشتند. براساس مطالعه در سال 2002 نشان داده شده كه زنان آفريقايي آمريكايي كمترين احتمال زنان اسپانيايي تبار بيشترين احتمال را براي پرولاپس داشتند همچنين افزايش پاريتي ) البته اين افزايش تا 5 صدق ميكند ( و BMI احتمال پرولاپس را شديدا بالا ميبرند. طبق اين مطالعه رابطهاي ميان تحصيلات شغل نحوه زندگي بيماريهاي مزمن زمان ياي سگي سابقه مصرف سيگار مصرف قهوه سابقه هيستركتومي و ايجاد پرولاپس به دست نيامد. در مطالعه ما مشخص شد سابقه جراحي قبلي لگن در ايجاد شلي كف لگن مو ثر است. در اين مطالعه منظور از جراحي ژنيكولوژي هيستركتومي به هر علتي ميباشد. در مطالعه مشابه كه توسط موآلي و همكارانش صورت گرفته نيز نتايج مشابهي به دست آمده به طوري كه سابقه عمل جراحي ژنيكولوژي در گروه داراي شلي 35 درصد در مقايسه با 6 درصد در گروه كنترل بوده است. كاراسيك واستيل نيز يافتندكه هيستركتومي قبلي با افزايش قابل توجهي در بياختياري مدفوعي و شلي كف لگن همراه است. براي تعيين دقيق ارتباط بين جراحي لگن قبلي و ايجاد پرولاپس نياز به بررسي بيشتر از نظر علت هيستركتومي ميباشد [8]. در اين مطالعه همچنين مشخص گرديدكه ميانگين تعداد زايمانها در دو گروه داراي اختلاف معنيداري است به طوري كه ميانگين تعداد زايمانها در گروه داراي شلي 4/ و در گروه بدون شلي 2/ بوده است. در مطالعهاي مشابه كه در سال 2002 توسط آقاي Sherard انجام شده نيز افزايش تعداد زايمان به عنوان يكي از علل افزايش دهنده شلي كف لگن معرفي شده است [9]. صدمه به عضلات و عصبرساني لواتورآني هنگام زايمان واژينال شايع است كه ميتواند علت قسمتي از تحليل و - Life Style
348 بررسي عوامل مو ثر بر شلي كف لگن كش آمدن رباطها در زندگي آينده باشد. درجاتي از آسيب نيز در بافت همبند اطراف رحم و اطراف واژن هنگام زايمان رخ ميدهد. اما معمولا اتساع واژن هنگام زايمان را علت ايجاد پرولاپس ميدانند [8]. در مطالعهاي كه توسط Ratveit و همكارانش تحت عنوان بي اختي اري ادراري بعد از زايمان طبيعي يا سزارين انجام شد. شيوع بي اختياري در گروه زنان بدون فرزند 0 درصد در گروهي كه تحت سزارين قرار گرفتند 5/9 درصد و در گروهي كه زايمان واژينال داشتهاند 2 درصد به دست آمد و نيز نشان داد شده كه سزارين انتخابي فقط به مقدار خيلي ناچيزي احتمال پرولاپس راكاهش ميدهد و همچنين مشخص شد كه سزارين در طول يك زايمان فعال اثرات مشابهي بر روي ارگانهاي لگني دارد [0]. در نتايج بدست آمده در مطالعه ما بين شلي كف لگن و نوع زايمان رابطه معنيداري وجود نداشت. به طوري كه تعداد سزارين در افراد داراي شلي 3 مورد و در افراد بدون شلي 4 مورد بوده و اين اختلاف از نظر آماري معنيدار نبود (0/83=P ). كه البته علت سزارين و مرحله انجام آن مورد بررسي قرار نگرفته است. در مطالعه ما مشخص گرديدكه 26 نفر از افرادي كه شلي كف لگن دارند سابقه اي از تولد نوزاد درشت (وزن 4 كيلوگرم ( داشتهاند. در مقايسه با گروه كنترل كه فقط 5 نفرآنها چنين سابقهاي را داشتند. موآلي و همكارانش در تحقيق خود رابطهاي را ميان تولد نوزاد با وزن بيشتر از 4 كيلوگرم و ايجاد شلي لگن نيافتند. (0/000>P) []. - موالي و همكارانش در تحقيقي كه از جولاي 999 تا جولاي 2000 به طول انجاميد نشان دادندكه تفاوت معنيداري در نژاد سن كنوني پاريتي و گراويتي افراد داراي شلي كف لگن نسبت به گروه كنترل وجود ندارد. اما اين افراد با مقايسه با گروه كنترل BMI بيشتري داشتند (±6/3 28/6 در مقايسه با 26/4±6/ ( سن كمتري در اولين زايمان خود داشتند (25/8±5/3 در مقايسه با 26/4±6/ ( استفاده از فورسپس در زايمان خود داشتهاند (%64 در مقايسه با %44) و همچنين سابقهاي از جراحي ژنيكولوژي قبلي داشتند (%34 در مقايسه با %6). در اين مطالعه همچنين نشان داده شده است كه بعد از ياي سگي استفاده از هورمون به ميزان 5 سال يا بيشتر محافظت 2 كننده است. در مطالعه ديگري كه توسط كوري 3 روتويت و همكارانش صورت گرفته نشان داده شده است كه شيوع بي اختياري در زنان زايمان نكرده %0 در زناني كه تحت سزارين قرار گرفتند %5/9 و در زناني كه زايمان واژينال داشتهاند %2 است. براساس شدت بياختياري ادراري (موارد متوسط تا شديد ( شيوع در گروه اول %3/7 در گروه دوم %6/2 و در گروه سوم %8/7 بوده است. در مطالعه ديگري در كشور ايتاليا در سال 2000 سن مادر پاريتي وزن طول مدت مرحله دوم زايمان وزن نوزاد شرايط زايمان و وضعيت پرينه به عنوان عوامل مو ثر در ايجاد پرولاپس و اختلالات كف لگن معرفي شدهاند []. در مطالعهاي كه توسط جكسون و همكارانش صورت گرفت عواملي مثل بيماريهاي مزمن ريوي نژاد سفيد استفاده اخير استروژن و BMI بيشتر از عوامل مو ثر در ايجاد بياختياري استرسي ادرار معرفي شدند [2]. در مطالعه ما سن بالاتر سن پايين در اولين زايمان BMI بالاتر. زايمان با استفاده از ابزار سابقه عمل جراحي لگني و سابقه جنين درشت به طور واضحي با ايجاد اختلالات كف لگن در آينده ارتباط داشته است. بنابراين براساس اين پژوهش مشخص گرديدكه افزايش سن خانمها سن كم مادر در طي اولين حاملگي انجام زايمانهاي تروماتيك انجام كارهاي سنگين و روش زندگي افزايش BMI و سابقه اعمال جراحي لگني و افزايش تعداد زايمانها و زايمان نوزادان درشت در ايجاد شلي كف لگن دخالت دارندكه منجر به عوارض زياد براي - Pamela A.Moalli 2- Susan L.Hendrix 3- Couri Routveit مجله علمي سازمان نظام پزشكي جمهوري اسلامي ايران / دوره 24 شماره 4 زمستان 385
دكتر صديقه آيتي و همكاران 349 سنگين توسط خانمها و كاهش تعداد زايمانها و جلوگيري از زايمانهاي مشكل ميتوان از اين عارضه جلوگيري نمود. انجام عمل سزارين در پيشگيري از اين عارضه نقشي ندارد. بنابراين به بهانه كاستن شلي كف لگن در آينده نبايد از اين روش جهت زايمان استفاده نمود. بيمار خواهد شد و نياز به اعمال جراحي و در نتيجه هزينه بيمار و اجتماع را افزايش ميدهد. اغلب اين موارد قابل پيشگيري بوده و با اجتناب از افزايش وزن و انجام كارهاي مراجع. Moalli PA, Ivy SJ, MeyR LA, et al. Risk factors Associated with pelvic floor disorder in women undergoing surgical repair. Obstet Gynecol 2003; 0: 869-74. 2. Menefee SA, Lewis LW. Incontinence, prolapse and Disorders of the pelvic floor. In: Berek JS.Novak 's Gynecology.3 th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2002: 645-70. 3. Gurel H, Gurel SA. Pelvic relaxation and associated risk factors. Acta Obstet Gynecol Scand 999; 78(4): 290-3. 4. Carley ME, Turner RJ, Scott DE, et al.obstetric history in women with surgicaly corrected adult urinary incontinence or pelvic organ prolapse. Am Assoc J Gynecol Laparosc 999; 6(): 85-9. 5. Hendrix SL, clark A, Nygaard I, et al. Pelvic organ prolapse in the women's health Initiative: Gravity and gravidity. Am J obstet Gynecol 2002; 86(6): 60-6. 6. Zimmerman CW.Surgical correction of Defects in pelvic support. In: Rock JA, jones HW. Telinds's operative Gynecology. 9 th ed. Philadelphia :Lippincott Williams & Wilkins; 2003: 927-965. 7. Taray CM, Dorr CH. Relxation of pelvic supports. In: Decherney AH, Nathan L. Current Obstetric & Gynecology. 9 th ed. New York:Mc Graw-Hill; 2003: 776-797. 8. Karasick S, Spettell CM. The role of parity and hysterectomy on the development of pelvic Floor abnormalities revealed by defecography. Am J Roentgend 997; 69(6): 555-8. 9. Sherard GB, Dorezal JM.Pregnancy, Labor, Delievery and pelvic organ prolapse. Obstet Gyncol 2002; (Spt ) 00: 98-6. 0. Rortveit G, Daltveit AK, Hannestad YS, et al. Urinary incontinecnce after vaginal delivery or cesarean section. N Engl J Med 2003; 348(0): 900-7.. Troiano L, Pregazzi, Bortolip, et al. Post partum urogenitial and perineal prolapse. Minerva Gynecol 2000; 52(7,8): 299-305. 2. Jackson RA, Vittinghoff E, Kanaya AM, et al. Urinaty incontinence in elderly Women: findings from the health, aging, and composition study. Obstet Gynceol 2004; 04(2): 30-7.