Ο όλοσ του Εργαςτθρίου ςτθ Διάγνωςθ και Ραρακολοφκθςθ Αςκενών με Ηπατίτιδα B και C Αιμιλία Χατηθγιάννθ Επίκουρθ Κακθγιτρια Βιοπακολογίασ-Κλινικισ Μικροβιολογίασ
Κανζνα Διλωςθ ςυμφερόντων
ECDC 2010, 2012 Χρόνια Ηπατίτιδα B και C
www.euro.who.int/hepatiti
Φυςικι Ρορεία Ιογενών Ηπατιτίδων 57% θπατικισ κίρρωςθσ οφείλεται ςε HBV ι HCV λοίμωξθ WHO (2013). Hepatiti C Fact Sheet No 164. Hepatiti B Fact heet No 204 78% ΗΚΚ οφείλεται ςε HBV ι HCV λοίμωξθ
>1 000 000 κάνατοι/ζτοσ οφείλονται ςε HBV ι HCV λοίμωξθ Τα περιςςότερα άτομα με HBV ι HCV λοίμωξθ δεν το γνωρίηουν, ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ανάπτυξθσ βαριάσ θπατικισ νόςου και μετάδοςθσ του ιοφ WHO 2014
ΕΛΛΑΔΑ Ν= 9974 52.7% είχαν εξεταςτεί για HBV 20.7% είχαν εξεταςτεί για HCV Επιπολαςμόσ HBV = 2.39% HCV = 1.87% Θεραπεία HBV = 32.4% HCV = 57.7% Papatheodoridi G et al., J Viral Hepat. 2014
Διαγνωςτικό Κενό τίγμα Ζλλειψθ Απορριτου Πρόςβαςθ ςε Εξζταςθ Πρόςβαςθ ςε Θεραπεία
Δείκτεσ Ηπατίτιδασ -Point of Care ΗΠΑΣΙΣΙΔΑ Β ΗΠΑΣΙΣΙΔΑ C HBAg Anti-HCV Ευαιςκθςία 89% Ειδικότθτα 90 % ε εφκολα προςβάςιμεσ εξωτερικζσ μονάδεσ Διεφρυνςθ ζλεγχου Αφξθςθ του ποςοςτοφ διάγνωςθσ Άμεςθ παραλαβι αποτελεςμάτων ΕΡΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΣΤΟ ΕΓΑΣΤΗΙΟ
Δείκτεσ Ηπατίτιδασ ςτο Εργαςτιριο Ροςοτικόσ Ρροςδιοριςμόσ Ευρφ Φάςμα Μζτρθςθσ Μικρόσ Πγκοσ Δείγματοσ Αυτοματοποιθμζνεσ Μζκοδοι Ταχεία Μζτρθςθ Ακρίβεια Ράνελ Ειδικότθτα Επιβεβαιωτικά Tet Ευαιςκθςία μεταλλάξεισ Μίγμα μονο και πολυκλωνικών αντιςωμάτων
Αξιολόγθςθ HBAg δοκιμαςιών (Ν=70) με διαφορετικά παγκοςμίωσ ςτελζχθ (γονότυποι - υπότυποι) H. Scheiblauer et al. Vox Sanguini, 2010
Ζλεγχοσ Ιαιμίασ -PCR Ρραγματικοφ Χρόνου Ευαιςκθςία Ειδικότθτα Ταχφτθτα Ροςοτικι μζτρθςθ ΗΠΑΣΙΣΙΔΑ Β ΗΠΑΣΙΣΙΔΑ C HBV DNA HCV RNA http://www.ncbi.nlm.nih.gov/probe/doc/techqpc
Method Template requirement Senitivity copie /pecificity Temperature requirement Primer/ deign Time to detect min Senitive to biological inhibitor RT-PCR ddna, RNA 1-10 / 95 C 55-60 C 68-72 C (Cyclic) 2/imple 40-120 Ye LCR DNA 1-10 / 94 C 65 C (Cyclic) 4/imple 100-180 Ye LAMP DNA, RNA 5 / 60-65 C (Iothermal) 4-6/complex 60-90 Le NASBA RNA, DNA 1 / 37-41 C (Iothermal) 2/imple 60-120 Ye RCA Circular DNA 10 / TMA RNA, DNA 1-10 / thda ddna 1-10 / 30-65 C (Iothermal) 50-60 C (Iothermal) 60-65 C (Iothermal) 1/imple 60-90 Le 2/imple 120-140 Ye 2/imple 75-90 Le Sibnarayan Datta, Soumya Chatterjee, and Vijay Veer World J Gatroenterol. 2014
Εργαςτθριακόσ Ζλεγχοσ για HBV Λοίμωξθ Clau Niederau, World J Gatroenterol. 2014
Εργαςτθριακι Διάγνωςθ Ηπατίτιδασ Β HBAg anti-hbc anti-hb IgM anti-hbc Αξιολόγθςθ Αρνθτικό Αρνθτικό Αρνθτικό Ευπακισ Αρνθτικό Θετικό Θετικό Παλαιά λοίμωξθ Αρνθτικό Αρνθτικό Θετικό Εμβολιαςμόσ Θετικό Θετικό Αρνθτικό Θετικό Οξεία λοίμωξθ Θετικό Θετικό Αρνθτικό Αρνθτικό Χρόνια λοίμωξθ HBeAg / Anti-HBe
ALT HBV-DNA ταδιοποίηση Υρονίας Ηπατίτιδας Β HBeAg (+) HBeAg (-)/Anti-HBe (+) Ανοσολογική Ανοσολογική Μη αναπαραγωγική Αναπαραγωγική ανοχή κάθαρση υάση υάση Ελάχιστη υλεγμονή και ίνωση Ενεργός υλεγμονή Ανενεργός υορία Ενεργός υλεγμονή Hadziyanni SJ, Viral Hepat Rev 1995 Yim HJ, et al. Hepatology, 2006
Αςαφζσ Ορολογικό Ρροφίλ HBAg anti-hbc anti-hb IgM anti-hbc Αξιολόγθςθ Αρνθτικό Θετικό Αρνθτικό Αρνθτικό 1. Λφςθ φυςικισ λοίμωξθσ (πιο ςυχνά) 2. Ψευδϊσ Θετικό: Ευπακισ 3. Χρόνια HBV λοίμωξθ - ΚΡΤΠΣΙΚΗ
Κρυπτικι (OCCULT) HBV Λοίμωξθ HBAg (-) / HBV DNA (+) Μεταλλάξεισ ΗBV DNA + Bulletin of the World Health Organization 2010;88:66-73 Jaime Morale-Romero et al, Virue 2014
Ευαιςκθςίασ Μεκόδων Ανίχνευςθσ HBAg Νζα αυτοματοποιθμζνθ τεχνολογία Χριςθ περιςςότερων μονοκλωνικϊν και πολυκλωνικϊν αντιςωμάτων Ανίχνευςθ μεταλλάξεων περιοχι a - ecape mutant Λανκάνουςασ (κρυπτικισ) Paul F. Coleman, EID, 2006
Η Ειδικότθτα εξαςφαλίηεται με επιβεβαιωτικζσ δοκιμαςίεσ Ψευδϊσ κετικά αποτελζςματα Χαμθλό /co ςιμα Επιβεβαίωςθ: HBAg confirmatory tet: επϊαςθ με anti-hb ΗΒAg w+ Ορολογικό προφίλ Επιβεβαιωτικι Εξζταςθ Hua Shao, et al. Lab Med. 2012
Ζναρξθ Θεραπείασ ALT HBV DNA Clau Niederau, World J Gatroenterol. 2014
Χρόνια HBV Λοίμωξθ Ανοςοανοχι HBeAg + HBeAg + Χρόνια Ηπατίτιδα HBeAg - Φορία Κίρρωςθ ΗΚΚ HBeAg - Χρόνια Ηπατίτιδα Απώλεια HBAg Ενεργοποίθςθ Hadziyanni SJ et al, Adv Pharmacol, 2013
Εργαςτθριακοί Ρρογνωςτικοί Δείκτεσ και Δείκτεσ Σταδίου Εξζλιξθ Φυςικι Πορεία Απάντθςθ ςε Θεραπεία Δείκτεσ Φλεγμονισ Δείκτεσ Κνωςθσ Δείκτεσ ΗΚΚ Ρεριβάλλον Ξενιςτισ Ιόσ
Μζτρθςθ Επιπζδων HBAg Χωριςτι εξζταςθ με ευαιςκθςία 0,05 IU/mL Κλινικι ςθμαςία Διαφοροποίθςθ Φορζων Πρόγνωςθ (HBAg κάκαρςθ, HKK) Παρακολοφκθςθ Αγωγισ με IFN Παρακολοφκθςθ Αγωγισ με NA? Brunetto M, J Hepatol 2010
ΑΝΑΡΑΑΓΩΓΗ ΤΟΥ HBV ΣΤΟ ΗΡΑΤΟΚΥΤΤΑΟ Είςοδοσ + (-) rc-dna Γονιδίωμα ξενιςτι Hot Pol II ΕΝΩΜΑΣΩΗ ΙΙΚΟΤ DNA 3.5 Kb 2.4 Kb 2.1 Kb 0.7 Kb cccdna ΜΕΣΑΓΡΑΦΗ mrna Μεταφορά mrna pg-rna 3.5 Kb Pre-C/C mrna ριβόςωμα P P Pre-C Core ΜΕΣΑΦΡΑΗ HBcAg HBV Υποδοχζασ Συνυποδοχζασ Ζκδυςθ Μεταφορά ςτον πυρινα 2.4 Kb 2.1 Kb 0.7 Kb HBX Μεταφορά mrna HBAg S M L Pre-S2 Pre-S1 e e e e e e e ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ER (-) DNA (+) DNA HBeAg e e e e HBAg Κενά ιικά ςωμάτια e HBV ιικά ςωμάτια Dane
copie/cell cccdna και pgrna cccdna και pgrna Καλφτεροσ δείκτθσ υπολειπόμενου ιοφ Bιοψία ιπατοσ Juergen Beck and Michael Naal World J Gatroenterol. 2007 Lara et al., Hepatology 44:694-702, 2006 Baeline Firt year 4-5 year
HBV core-related antigen (HBcrAg) Lumipule G HBcrAg HBcAg + HBeAg + precore πρωτεΐνεσ (p22cr) του HBV που παράγονται από το προγονιδιακό (pregenomic) RNA (cccdna) Νζα δοκιμαςία για ερευνθτικι χριςθ Μεγαλφτερθ ευαιςκθςία από HBAg Καλι ςυςχζτιςθ με HBV DNA και ενδοθπατικό cccdna Suzuki et al. J. Med. Virol., 2009
Ανίχνευςθ Ιικών Γονοτφπων, Υποτφπων, Μεταλλάξεων και Αντοχισ ςε Αντιικά
Βιοδείκτεσ Κνωςθσ Άμεςοι (extracellular matrix turnover παραγωγι/αποδόμθςθ) Ζμμεςοι (θπατοκυτταρικι βλάβθ, ςυνκετικι ικανότθτα) υνδυαςμοί - PANELS
Ανοςολογικοί Δείκτεσ Ih-Jen Su et al, 2013
HCV Λοίμωξθ Για τθ διάγνωςθ οξείασ λοίμωξθσ HCV RNA+ anti-hcv +/- ALT προθγοφμενο πρόςφατο anti-hcv Για τθ διάγνωςθ χρόνιασ λοίμωξθσ Anti-HCV=1 θ Εξζταςθ HCV RNA - Διάγνωςθ Barbara Rehermann & Michelina Nacimbeni, Nature Review Immunology, 2005 ΝΕΕ ΘΕΡΑΠΕΙΕ ΑΠΟΚΡΙΗ = ΙΑΗ
FDA approved Through the proce to be prequalified by WHO UNITAID, WHO 2015
Anti-HCV Prevalence(%) HCV Screening Recommendation ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΚΙΝΓΤΝΟΤ Peron who ever injected illegal drug Peron with elected medical condition: receipt of clotting factor concentrate before 1987, ever on chronic (long-term) hemodialyi and with peron peritently abnormal alanine aminotranferae level Prior recipient of tranfuion or organ tranplant (before July 1992) ΔΚΘΔΗ Healthcare, emergency medical, and public afety worker after needle tick, harp, or mucoal expoure to HCV-poitive blood Children born to HCV-poitive women ΗΛΙΚΙΑ (Birth Cohort) Adult born during 1945 to 1965 receive 1-time teting for HCV Source: CDC and Prevention. MMWR. 2012:RR61:1-32. 7.0 6.0 5.0 4.0 3.0 2.0 1.0 0 1910 1988 1994 1999 2002 hould 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 Year of Birth
Εργαςτθριακι Διάγνωςθ HCV Λοίμωξθσ HCV ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΑΝΗΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ STOP ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΕΚΘΕΣΗ HCV RNA ΘΕΤΙΚΟ ΑΝΗΤΙΚΟ CDC 2013 HCV ΛΟΙΜΩΞΗ ΟΧΙ HCV ΕΡΑΝΕΛΕΓΧΟΣ ΣΕ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥΣ 6 ΜΗΝΕΣ Ή ΡΟΣΦΑΤΗ HCV ΛΟΙΜΩΞΗ Ή ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Επιβεβαίωςθ Αντιςωμάτων δεν είναι Αρχικόσ Ζλεγχοσ απαραίτθτθ EIA 1.0 EIA 2.0 EIA / CIA 3.0 Core NS3 NS4a NS5b Επιβεβαιωτικόσ Ζλεγχοσ ΔΕΝ ΑΡΑΙΤΕΙΤΑΙ MMWR 2013 ΑΝΟΟΑΠΟΣΤΠΩΜΑ 2.0 ΑΝΟΟΑΠΟΣΤΠΩΜΑ 3.0 Core NS3 NS4a NS5b MMWR 1998 2003, Kamili et al. Clin Infect Di. 2012- MMWR 2013
Σχζςθ Δείγματοσ / cut off MMWR, 2013; Adapted from Kamili, et. al, Clin Infect Di 2012
Αντι-HCV (EIA) + Διαγνωςτικόσ Αλγόρικμοσ Αντι-HCV (EIA) + HCV RNA + - Ενεργόσ Λοίμωξθ ΕΙΑ Cut off ratio RIBA Ψευδϊσ Θετικό - + Αποδρομι Λοίμωξθσ
Μοριακι Ανίχνευςθ HCV RNA ΑΠΑΡΑΙΣΗΣΗ ΓΙΑ ΣΗ ΔΙΑΓΝΩΗ Real Time PCR Όριο 10 IU/mL Ευρφ φάςμα μζτρθςθσ Αυτοματοποίθςθ Επαναλθψιμότθτα ΣΑΣ Kamili, et. al, Clin Infect Di 2012
HCV core Ag Δείκτθσ ιαιμίασ Αυτοματοποιθμζνθ δοκιμαςία Πρόβλθμα: ευαιςκθςία Πρόβλθμα: HCV RNA/HCV Ag ratio E. Hadziyanni et al Annal of Gatroenterology, 2013
Ανίχνευςθ HCV RNA και Μζτρθςθ Ιικοφ Φορτίου ςε Θεραπεία PegIFN-R: repone guided therapy Ιολογική απόκριςη vrvr HCV RNA (-) w2 - RVR HCV RNA (-) w4, ervr HCV RNA (-) w4-12 EVR HCV RNA (-) ή >2 log 10 w12 - null repone HCV RNA <2 log 10 w12 - partial repone HCV RNA >2 log 10 w12, HCV RNA (+) w24 ΕΟΤ και 6 μήνεσ μετά HCV RNA (-) = SVR Νζα DAA και INF free Ποςοτικά τθ 2 θ εβδομάδα ωσ μζτρο ελζγχου ςυμμόρφωςθσ Ποιοτικά Σζλοσ Θεραπείασ (ΕΟΣ) 12 εβδομάδεσ μετά ΕΟΣ για ζλεγχο μακροχρόνιασ διατθροφμενθσ απόκριςθσ (SVR)
HCV Γονότυποι (g1-6) Απαραίτθτθ Εξζταςθ Θεραπευτικι Αγωγι με DAA θμαντικοί και οι υπότυποι του γονοτφπου 1 Μελλοντικά κεραπείεσ ανεξαρτιτωσ γονοτφπου
Αντοχι ςε DAA HCV γενετικι ετερογζνεια ςυγγενϊν ςτελεχϊν (quacipeie) περιλαμβάνονται reitance-aociated variant (RAV)
Ανίχνευςθ Αντοχισ. Ρρζπει να εξετάηεται? Με τθ νζα τεχνολογία μπορεί να ανιχνευκοφν <0,5% Πριν τθν ζναρξθ αγωγισ - Baeline tet? + ςε μεγάλο ποςοςτό αςκενϊν οι οποίοι όμωσ αποκρίνονται ςτα νζα φάρμακα Εξαίρεςθ Q80K (imeprevir) 9-48% αςκενϊν με HCV g 1a ( SVR) ε αποτυχία αγωγισ Ο πλθκυςμόσ ανκεκτικϊν ςτελεχϊν εμπλουτίηεται Σα ανκεκτικά ςτελζχθ ςε proteae inhibitor και non-nucleoide inhibitor εξαφανίηονται ςταδιακά ςε περίπου ζνα χρόνο μετά τθ κεραπεία
Απαραίτθτεσ Εργαςτθριακζσ Εξετάςεισ ςτθ Θεραπεία τθσ Χρόνιασ Ηπατίτιδασ C HCV RNA +/- HCV RNA IU/mL HCV ΓΟΝΟΤΥΡΟΣ ΓΟΝΟΤΥΡΟΣ IL28B ΒΙΟΧΗΜΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ HCV RNA +/-
Ο όλοσ του Εργαςτθρίου Διάγνωςθ Βιοχθμικζσ Εξετάςεισ Ορολογικοί Δείκτεσ Εξετάςεισ Μοριακισ Βιολογίασ Βιοδείκτεσ Ανοςολογία Γενετικι Ραρακολοφκθςθ
ΕΥΧΑΙΣΤΩ ΡΟΛΥ ΤΝΕΡΓΑΣΕ ΚΑΙ ΠΡΟΩΠΙΚΟ ΕΡΓΑΣΗΡΙΟ ΒΠΠΚ, ΕΚΠΑ, ΙΠΠΟΚΡΑΣΕΙΟ ΓΝΑ ΠΡΟΩΠΙΚΟ ΗΠΑΣΟΛΟΓΙΚΟΤ ΕΡΓΑΣΗΡΙΟΤ ΛΑΡΑ ΑΝΔΡΕΑ - ΒΙΟΛΟΓΟ ΠΑΝΟΤ ΕΦΗ - ΣΕΧΝΟΛΟΓΟ ΑΝΑΓΝΩΣΟΠΟΤΛΟΤ ΑΝΝΑ - ΣΕΧΝΟΛΟΓΟ ΠΑΝΟΠΟΤΛΟΤ ΕΛΕΝΗ - ΣΕΧΝΟΛΟΓΟ