ΤΝΗΘΗ ΑΙΣΙΑ ΤΠΔΡΘΤΡΔΟΔΙΓΙΜΟΤ Γηάρπηε ηνμηθή βξνγρνθήιε (νόζορ Graves) Πνιπνδψδεο ηνμηθή βξνγρνθήιε Σνμηθφ αδέλσκα ηνπ ζπξενεηδή αδέλα Θπξενηνμίθσζε απφ ζπξενεηδίηηδα ππνμεία ινρείαο ζησπειή-αλψδπλε
ΑΛΛΔ ΜΟΡΦΔ ΤΠΔΡΘΤΡΔΟΔΙΓΙΜΟΤ Αζπλήζεηο Δμσγελήο ζπξενηνμίθσζε Τπεξζπξενεηδηζκφο απφ ακηνδαξφλε Απαζεηηθφο ππεξζπξενεηδηζκφο Θπξενεηδίηηδα απφ αθηηλνβνιία (I131) Θπξενηνμηθή πεξηνδηθή παξάιπζε παληφηεξεο Αληίζηαζε ζηηο ζπξενεηδηθέο νξκφλεο Τπεξβνιηθή παξαγσγή ρνξηνληθήο γνλαδνηξνπίλεο Τπεξζπξενεηδηζκφο απφ αδέλσκα ηεο ππφθπζεο Τπεξζπξενεηδηζκφο απφ κεηαζηαηηθφ θαξθίλν ζπξενεηδή Έθηνπνο ζπξενεηδηθφο ηζηφο χλδξνκν McCune-Albright
ΔΞΩΓΔΝΗ ΘΤΡΔΟΣΟΞΙΚΩΗ thyrotoxicosis factitia Λήςε κεγάισλ πνζνηήησλ ζπξενεηδηθψλ νξκνλψλ Αηηηνινγία ζπρλφηεξε αηηία ε ζεξαπεία ππνθαηάζηαζεο (ςποθςπεοειδιζμόρ) ή θαηαζηνιήο (κακοήθεια) κε ζπξνμίλε ζθφπηκε ιήςε γηα απψιεηα βάξνπο ηπραία ιήςε, θπξίσο απφ παηδηά ςπρηαηξηθνί αζζελείο hamburger toxicosis (κιμάρ με θςπεοειδείρ αδένερ βοδιών) Κιηληθή εηθφλα παξφκνηα κε ηε δηάρπηε ή ηελ πνιπνδψδε ηνμηθή βξνγρνθήιε απνπζία εμφθζαικνπ θαη βξνγρνθήιεο
ΔΞΩΓΔΝΗ ΘΤΡΔΟΣΟΞΙΚΩΗ thyrotoxicosis factitia Γηάγλσζε ηζηνξηθφ ρακειή TSH θαη επί ιήςεο Σ4 : FT4 θαη θθ FT3 επί ιήςεο Σ3 : FT4 θαη FT3 Γηαθνξηθή δηάγλσζε απφ άιιεο θαηαζηάζεηο κε ρακειή πξφζιεςε ζην ζπηλζεξνγξάθεκα ζπξενεηδίηηδα ππνμεία ή ζησπειή ππεξζπξενεηδηζκφο απφ ησδηνχρα έθηνπνο ζπξενεηδηθφο ηζηφο (struma ovarii ή λειηοςπγικέρ μεηαζηάζειρ) Σε εξωγενή θςπεοηοξίκωζη σαπακηηπιζηικά σαμηλά ηα επίπεδα ηηρ θςπεοζθαιπίνηρ οπού
Θεξαπεία ΔΞΩΓΔΝΗ ΘΤΡΔΟΣΟΞΙΚΩΗ thyrotoxicosis factitia δηαθνπή πξνζιακβαλφκελεο νξκφλεο κείσζε ησλ επηπέδσλ ηεο Σ4 θαηά 50% ζε 7 εκέξεο ζε παηδηά (αλ θαηά ιάζνο ήπηαλ ράπηα ζπξνμίλεο) πξφθιεζε εκέηνπ πιχζε ζηνκάρνπ ρνξήγεζε δσηθνχ άλζξαθα β-απνθιεηζηέο αθηηλνινγηθά ζθηαγξαθηθά πιηθά αλαζηνιή κεηαηξνπήο ηεο Σ4 ζε Σ3 ρνιεζηπξακίλε πιαζκαθαίξεζε
ΤΠΔΡΘΤΡΔΟΔΙΓΙΜΟ ΑΠΟ ΑΜΙΟΓΑΡΟΝΗ Η ιήςε ακηνδαξφλεο κπνξεί λα πξνθαιέζεη ππεξζπξενεηδηζκφ ή ππνζπξενεηδηζκφ Τπεξζπξενεηδηζκφο απφ ακηνδαξφλε ζπρλφηεξνο ζε ησδηνπεληθέο πεξηνρέο ζπρλά ππνθείκελε νδψδεο βξνγρνθήιε ζπλήζσο κεηά ηνπο 3 πξψηνπο κήλεο ή αθφκε θαη κεηά ηε δηαθνπή ηνπ θαξκάθνπ Τπνζπξενεηδηζκφο απφ ακηνδαξφλε ζπρλφηεξνο ζε πεξηνρέο πινχζηεο ζε ηψδην ππνθείκελε απηνάλνζε ζπξενεηδηθή λφζνο ζπλήζσο ηνπο πξψηνπο κήλεο ηεο αγσγήο
ΤΠΔΡΘΤΡΔΟΔΙΓΙΜΟ ΑΠΟ ΑΜΙΟΓΑΡΟΝΗ Παζνγέλεηα ηχπνπ Ι : ππεξζπξενεηδηζκφο απφ ηψδην (ζπρλφηεξε) ην ηψδην απνηειεί ην 37% ηνπ κνξηαθνχ βάξνπο ηεο ακηνδαξφλεο ηχπνπ IΙ : ζπξενηνμίθσζε ιφγσ ζπξενεηδίηηδαο (ζπαληφηεξε) θαηαζηξνθηθή θιεγκνλή ηνπ ζπξενεηδηθνχ ηζηνχ Κιηληθή εηθφλα ζπρλά απνπζηάδεη ε ηαρπθαξδία πξνέρεη ε απψιεηα βάξνπο θαη ε θαηαβνιή δπλάκεσλ Πξνθπιάμεηο θαηά ηε ρνξήγεζε ακηνδαξφλεο πξέπεη λα απνθεχγεηαη ζε αζζελείο κε ηζηνξηθφ ζπξενεηδνπάζεηαο πεξηνδηθή κέηξεζε ησλ νξκνλψλ πξηλ ηε ρνξήγεζε, ζε ηξεηο κήλεο θαη κεηά αλά εμάκελν
ΤΠΔΡΘΤΡΔΟΔΙΓΙΜΟ ΑΠΟ ΑΜΙΟΓΑΡΟΝΗ Θεξαπεία ε ππεξζπξενεηδηζκφ απφ ηψδην αληηζπξενεηδηθά θάξκαθα γηα κεγάιν δηάζηεκα (μήνερ) ± β-απνθιεηζηέο ε ζπξενεηδίηηδα θνξηηθνεηδή ± β-απνθιεηζηέο Διαθοπική διάγνωζη με έγσπωμο ςπεπησογπάθημα Δεν μποπεί να γίνει ζπινθηπογπάθημα λόγω ηος θοπηίος ιωδίος θέςε γηα ζπξενεηδεθηνκή φηαλ θξίλεηαη επηβεβιεκέλε ε ζπλέρηζε ηεο ακηνδαξφλεο εάλ απνηχρεη ε θαξκαθεπηηθή αγσγή φηαλ είλαη αλαγθαία ε ηαρεία επίηεπμε επζπξενεηδηζκνχ
ΑΠΑΘΗΣΙΚΟ ΤΠΔΡΘΤΡΔΟΔΙΓΙΜΟ Ηιηθησκέλα άηνκα Κιηληθή εηθφλα θαηάζιηςε, απάζεηα ζπρλά εζθαικέλε δηάγλσζε κπμνηδήκαηνο ζπλήζσο εθδειψζεηο απφ ην θαξδηαγγεηαθφ ζχζηεκα κέηξεζε ζπξενεηδηθψλ νξκνλψλ ζε ειηθησκέλα άηνκα κε θιεβνθνκβηθή ηαρπθαξδία ή θνιπηθή καξκαξπγή Γηαθνξηθή δηάγλσζε θαθνήζεηα (απώλεια βάποςρ) κπνπάζεηα
ΘΤΡΔΟΔΙΓΙΣΙΓΑ ΑΠΟ ΑΚΣΙΝΟΒΟΛΙΑ Δπηπινθή ρνξήγεζεο Ι 131 γηα ζεξαπεία θαξθίλνπ ή ηνμηθήο βξνγρνθήιεο Κιηληθή εηθφλα έμαξζε ή πξψηε εκθάληζε ππεξζπξενεηδηζκνχ ζπάληα νμέα θιεγκνλψδε θαηλφκελα κε πφλν θαη επαηζζεζία εθδήισζε 1-2 εβδνκάδεο κεηά ηε ιήςε ηνπ Ι 131 δηάξθεηα 3-4 εβδνκάδεο Θεξαπεπηηθά θνξηηδφλε (κπνξεί λα δνζεί θαη πξνιεπηηθά) κε ζηεξνεηδή αληηθιεγκνλψδε β-απνθιεηζηέο
ΘΤΡΔΟΣΟΞΙΚΗ ΠΔΡΙΟΓΙΚΗ ΠΑΡΑΛΤΗ πάληα επηπινθή ηνπ ππεξζπξενεηδηζκνχ ζπρλφηεξα ζε άλδξεο αζηαηηθήο θαηαγσγήο Κιηληθή εηθφλα νμεία ραιαξή παξάιπζε θπξίσο ησλ θάησ άθξσλ δηαξθεί ψξεο έσο εκέξεο ππνθαιηαηκία θαη ζπρλά αξξπζκία Οηθνγελεηαθφ ηζηνξηθφ ζπρλά απηνάλνζε λφζνο ηνπ ζπξενεηδή Δθιπηηθνί παξάγνληεο έληνλε άζθεζε γεχκα κε πνιινχο πδαηάλζξαθεο ή αιάηη
ΘΤΡΔΟΣΟΞΙΚΗ ΠΔΡΙΟΓΙΚΗ ΠΑΡΑΛΤΗ Γηάγλσζε ππεξζπξενεηδηζκφο ζπλήζσο λφζνο Graves ζπαληφηεξα νδψδεο βξνγρνθήιε ραξαθηεξηζηηθή εηζβνιή ηεο κπτθήο αδπλακίαο ηε λχρηα ή ην πξσί ππνθαιηαηκία ± αξξπζκία δξαζηεξηφηεηα ηεο αληιίαο Na-K είζνδνο Κ ζηα θχηηαξα Γηαθνξηθή δηάγλσζε απφ πεξηνδηθή ππνθαιηαηκηθή παξάιπζε ε ζπξενηνμηθή παξάιπζε δελ ππνηξνπηάδεη φηαλ ειεγρζεί ν ππεξζπξενεηδηζκφο ε πεξηνδηθή παξάιπζε είλαη νηθνγελήο λφζνο
ΘΤΡΔΟΣΟΞΙΚΗ ΠΔΡΙΟΓΙΚΗ ΠΑΡΑΛΤΗ Θεξαπεία ΚCl 2g αλά 2 ψξεο απφ ην ζηφκα πξνπαλνιφιε 20-40 mg αλά 6 ψξεο απφ ην ζηφκα αληηζπξενεηδηθά θάξκαθα Καιφ είλαη λα απνθεχγεηαη ε ελδνθιέβηα ρνξήγεζε δηαιπκάησλ θαιίνπ γιπθφδεο Καηά ηε δηάξθεηα ηεο ζεξαπείαο ζηελή παξαθνινχζεζε ησλ ειεθηξνιπηψλ θαη ηνπ ειεθηξνθαξδηνγξαθήκαηνο
ΑΝΣΙΣΑΗ ΣΙ ΘΤΡΔΟΔΙΓΙΚΔ ΟΡΜΟΝΔ Οκάδα απφ δηαθνξεηηθέο θιηληθέο νληφηεηεο ζπλήζσο νηθνγελήο λφζνο Παζνγέλεηα κεησκέλε αληαπφθξηζε ησλ ηζηψλ ζηηο ζπξενεηδηθέο νξκφλεο Σξεηο παξαιιαγέο κεκνλσκέλε ππνθπζηαθή αληίζηαζε κεκνλσκέλε αληίζηαζε ησλ πεξηθεξηθψλ ηζηψλ γεληθεπκέλε αληίζηαζε ζπλήζσο νη πεξηθεξηθνί ηζηνί παξνπζηάδνπλ κεγαιχηεξε αληίζηαζε απφ ηελ ππφθπζε
ΑΝΣΙΣΑΗ ΣΙ ΘΤΡΔΟΔΙΓΙΚΔ ΟΡΜΟΝΔ Κιηληθή εηθφλα δηάρπηε βξνγρνθήιε ζε φινπο ηνπο αζζελείο θαηά πεξίπησζε ππεξζπξενεηδηζκφο ζε ππνθπζηαθή αληίζηαζε ππνζπξενεηδηζκφο ζε πεξηθεξηθή αληίζηαζε επζπξενεηδηζκφο ή ππνζπξενεηδηζκφο ζε γεληθεπκέλε αληίζηαζε ζε παηδηά ππεξθηλεηηθφηεηα, καζεζηαθέο δπζθνιίεο, θαζπζηέξεζε νκηιίαο λνεηηθή θαη ζσκαηηθή πζηέξεζε Γηάγλσζε TSH θαη ηαπηφρξνλα FΣ4 θαη FΣ3 Γηαθνξηθή δηάγλσζε αδέλσκα ππφθπζεο πνπ παξάγεη TSH
ΑΝΣΙΣΑΗ ΣΙ ΘΤΡΔΟΔΙΓΙΚΔ ΟΡΜΟΝΔ Θεξαπεία κε εηδηθή ζπλήζσο θακία ζεξαπεπηηθή παξέκβαζε ε κεξηθή αληίζηαζε, αληηζηαζκίδεηαη απφ ηελ αχμεζε ηεο ελδνγελνχο παξαγσγήο ζπξενεηδηθψλ νξκνλψλ επί ζπκπησκάησλ ππνζπξενεηδηζκνχ ρνξήγεζε ζπξνμίλεο ε ζεξαπεία εμαηνκηθεχεηαη αλάινγα κε ηελ απάληεζε ησλ ηζηψλ ζηε ζπξνμίλε ζπρλά απαηηείηαη ρνξήγεζε κεγάισλ δφζεσλ ζπξενεηδηθψλ νξκνλψλ παξαθνινχζεζε θπξίσο κε θιηληθά θξηηήξηα
ΤΠΔΡΒΟΛΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΥΟΡΙΟΝΙΚΗ ΓΟΝΑΓΟΣΡΟΠΙΝΗ Τπεξζπξενεηδηζκφο ζε 10-20% ησλ αζζελψλ κε ηξνθνβιαζηηθνχο φγθνπο θαινήζεο κχιε θχεζε θαθφεζεο ρνξηνθαξθίλσκα ή εκβξπηθφ θαξθίλσκα φξρεσλ Κιηληθή εηθφλα ζπλήζσο ήπηα ζπρλά κφλν βηνρεκηθφο ππεξζπξενεηδηζκφο Γηέγεξζε ηνπ ζπξενεηδή απφ ηελ HCG νκνηφηεηα κε ην κφξην ηεο TS αιιά βηνινγηθή δξάζε 1/1000 αζζελείο κε ζπξενηνμίθσζε έρνπλ επίπεδα >300 IU/ml Θεξαπεία ρεηξνπξγηθή αθαίξεζε πξσηνπαζνχο φγθνπ / ρεκεηνζεξαπεία αληηζπξενεηδηθά θάξκαθα θαη β-απνθιεηζηέο
ΤΠΔΡΘΤΡΔΟΔΙΓΙΜΟ ΑΠΟ ΑΓΔΝΩΜΑ ΣΗ ΤΠΟΦΤΗ ρεδφλ απνθιεηζηηθά ζε ελήιηθεο Μαθξναδέλσκα (> 1 cm) πνπ εθθξίλεη TSH ηα κηθξά αδελψκαηα δελ πξνθαινχλ ζπκπηψκαηα ψζηε λα εληνπηζηνχλ έγθαηξα Κιηληθή εηθφλα δηάρπηε βξνγρνθήιε ζεκεία θαη ζπκπηψκαηα ππεξζπξενεηδηζκνχ ζεκεία θαη ζπκπηψκαηα ππνυπνθπζηζκνχ ρσξνθαηαθηεηηθά ζπκπηψκαηα θεθαιαιγίεο δηαηαξαρέο φξαζεο-νπηηθψλ πεδίσλ
Γηάγλσζε FT4 θαη FT3 κε TSH δηαθνξηθή δηάγλσζε απφ αληίζηαζε ζηηο ζπξενεηδηθέο νξκφλεο ρσξνθαηαθηεηηθά ζπκπηψκαηα ραξαθηεξηζηηθή αχμεζε ηεο α-ππνκνλάδαο ηνπ κνξίνπ ηεο TSH Θεξαπεία ΤΠΔΡΘΤΡΔΟΔΙΓΙΜΟ ΑΠΟ ΑΓΔΝΩΜΑ ΣΗ ΤΠΟΦΤΗ α-ππνκνλάδα TSH / TSH >1 αληηζπξενεηδηθά θάξκαθα ρεηξνπξγηθή αθαίξεζε δηαζθελνεηδηθά ± εμσηεξηθή αθηηλνζεξαπεία ± αλάινγα ζσκαηνζηαηίλεο εάλ έρνπλ ππνδνρείο ζσκαηνζηαηίλεο ± ληνπακηλεξγηθνί αγσληζηέο
ΤΠΔΡΘΤΡΔΟΔΙΓΙΜΟ ΑΠΟ ΜΔΣΑΣΑΣΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΣΟΤ ΘΤΡΔΟΔΙΓΗ πάληεο πεξηπηψζεηο ζπιαθηψδνπο θαξθηλψκαηνο εθηεηακέλεο κεηαζηάζεηο κεηά νιηθή ζπξενεηδεθηνκή ιεηηνπξγηθή απηνλνκία κεγάισλ κεηαζηάζεσλ Γηάγλσζε ζεξκέο εζηίεο πξφζιεςεο Ι 131 ζε πεξηνρέο έμσ απφ ηελ θνίηε ηνπ αδέλα απμεκέλε Σ3 θαη ζπξενζθαηξίλε νξνχ Θεξαπεία αληηζπξενεηδηθά θάξκαθα β-απνθιεηζηέο Ι 131
ΔΚΣΟΠΟ ΘΤΡΔΟΔΙΓΙΚΟ ΙΣΟ Σεξάησκα σνζήθεο (struma ovarii) ζπαληφηεξα ζε άιιε ζέζε Γηάγλσζε ππεξζπξενεηδηζκφο ρακειή πξφζιεςε ζην ζπηλζεξνγξάθεκα ηνπ ζπξενεηδή θπζηνινγηθή ή απμεκέλε ζπξενζθαηξίλε νξνχ απαηηείηαη νινζσκαηηθφ ζπηλζεξνγξάθεκα κε Ι131 Γηαθνξηθή δηάγλσζε ζπξενεηδίηηδα ππεξζπξενεηδηζκφο απφ ησδηνχρα
ΤΝΓΡΟΜΟ McCUNE-ALBRIGHT Κιηληθή εηθφλα πνιπνζηηθή ηλψδεο δπζπιαζία ραξαθηεξηζηηθφ ζπηλζεξνγξάθεκα νζηψλ θαθεγαιαθηφρξσεο θειίδεο κε αλψκαια φξηα πξψηκε ήβε θαη άιιεο ελδνθξηληθέο δηαηαξαρέο Παζνγέλεηα ππεξζπξενεηδηζκνχ απηφλνκνη ππεξιεηηνπξγνχληεο φδνη ηνπ ζπξενεηδή Θεξαπεία ππεξζπξενεηδηζκνχ παξφκνηα κε ηελ νδψδε ηνμηθή βξνγρνθήιε