Ν.addison =επινεφριδιακή ανεπάρκεια

Ν.addison =επινεφριδιακή ανεπάρκεια Πεξηγξάθεθε πξώηε θνξά από ηνλ Thomas Addison πρλόηεξε αηηία ηόηε ε θπκαηίσζε,ηώξα ε απηναλνζία (70-90%), ε ππααλάπηπθηεο ρώξεο πξώηε αηηία ε θπκαηίσζε θαη νη κπθεηηαζηθέο ινηκώμεηο πρλόηεηα λ. Αddison ζηηο αλαπηπγκέλεο ρώξεο είλαη 35-60/1000000 πιεζπζκνύ ζε 3 κειέηεο θζάλεη θαη ζηα 144/1000000 πιεζπζκνύ

ΠΑΘΟΥΤΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΧΣΟΠΑΘΗ ΔΠΙΝΔΦΡΙΓΙΑΚΗ ΑΝΔΠΑΡΚΔΙΑ θαηαζηξνθή ησλ ηξηώλ δσλώλ ηνπ θινηνύ ΓΔΤΣΔΡΟΠΑΘΗ ΔΠΙΝΔΦΡΙΓΙΑΚΗ ΑΝΔΠΑΡΚΔΙΑ αλεπαξθήο παξαγσγή ACTH TΡΙΣΟΠΑΘΗ ΔΠΙΝΔΦΡΙΓΙΑΚΗ ΑΝΔΠΑΡΚΔΙΑ αλεπαξθήο παξαγσγή CRH

CRH CRH ΤΠΟΦΤΗ ΤΠΟΦΤΗ KOΡTIΖΟΛΗ ACTH KOΡTIΖΟΛΗ ACTH ΛΔΟΣΕΡΟΝΗ Α2 Α1 Νa K ΑΛΔΟΣΕΡΟΝΗ Α1 Α2 Νa K ΝΕΦΡΟ ΝΕΦΡΟ ΦΤΘΟΛΟΓΘΚΑ ΑΣΟΜΑ ΑΘΕΝΕΘ ΜΕ ΠΡΩΣΟΠΑΘΗ ΕΠΘΝΕΦΡΘΔΘΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΘΑ ΤΠΟΘΑΛΑΜΟΤΠΟΦΤΘΑΚΗ-ΕΠΘΝΕΦΡΘΔΘΑΚΗ ΛΕΘΣΟΤΡΓΘΑ

CRH CRH ΤΠΟΦΤΗ ΤΠΟΦΤΗ KOΡTIΖΟΛΗ ACTH KOΡTIΖΟΛΗ ACTH ΑΛΔΟΣΕΡΟΝΗ Νa K ΑΛΔΟΣΕΡΟΝΗ Νa K Α2 Α2 ΝΕΦΡΟ Α1 ΝΕΦΡΟ Α1 ΔΕΤΣΕΡΟΠΑΘΗ ΕΠΘΝ. ΑΝΕΠΑΡΚΕΘΑ ΣΡΘΣΟΠΑΘΗ ΕΠΘΝ. ΑΝΕΠΑΡΚΕΘΑ

ΑΙΣΙΕ ΕΠΙΝΕΥΡΙΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

ΑΤΣΟΑΝΟΗ ΔΠΙΝΔΦΡΙΣΙΓΑ (ΑΑD) (ΙΓΙΟΠΑΘΗ) Αςηοάνοζη διεπγαζία καηαζηπέθει ηον θλοιό επινεθπιδίων ην 86% ησλ αζζελώλ αληηζώκαηα έλαληη δηαθόξσλ ζηεξνεηδηθώλ ελδύκσλ θαη από ηξεηο δώλεο ηνπ επηλεθξηδηαθνύ θινηνύ (θπξίσο 21ΟΗιάζε) 10% ζπγγελώλ πξώηνπ βαζκνύ έρνπλ αληηζώκαηα=απμεκέλνο θίλδπλνο αλάπηπμεο λόζνπ

Πρώιμα ευρήματα αυτοάνοσης επινεφρίτιδας Αύμεζε ηεο δξαζηεξηόηεηαο ξελίλεο πιάζκαηνο κε θπζηνινγηθή ή ρακειή αιδνζηεξόλε= πξννδεπηηθή πξνζβνιή ηεο ζπεηξνεηδνύο δώλεο Αξγόηεξα 1)κεησκέλε αληαπόθξηζε ζηε δηέγεξζε κε θνξηηθνηξνπίλε 2) αύμεζε ACTH 3)κεησκέλα επίπεδα θνξηηδόιεο =πξνζβνιή ηεο ζηειηδωηήο δώλεο

υνύπαρξη με άλλες ενδοκρινικές παθήσεις 50-60% ησλ αζζελώλ ε ΑΑD ζπλππάξρεη κε άιια απηνάλνζα λνζήκαηα (Polyglandular Autoimmune Diseases, PGAD I θαη PGDAII)

PGAD type 1(Autoimmune Polyendocrinopa-thy-candidiasisectodermal dystrophy APECED) Kύξηεο εθδειώζεηο ηνπ ζπλδξόκνπππνπαξαζπξενεηδηζκόο, ρξόληα θαληηληίαζε θαη ΑΑD 1ε ΔΚΓΗΛΧΗ ΚΑΝΣΙΝΣΙΑΗ <5 ΔΣΗ 2ε ΔΚΓΗΛΧΗ ΤΠΟΠΑΡΑΘΤΡΔΟΔΙΓΙΜΟ <10 έηε 3ε ΔΚΓΗΛΧΗ ADDISON<15 έηε ΜΔΣΑΛΛΑΞΗ AIRE gene ρξσκόζσκα 21q22.3 Τπεύζπλν γηα ξύζκηζε Σ-ιεκθνθπηηάξσλ Μεγάιε ζπρλόηεηα ζηνπο Φηιαλδνύο,αξδήληνπο θαη Ιξαλνύο Δβξαίνπο

Κλινικές εκδηλώσεις PGAD συνδρόμων που σχετίζονται με ADD ΓΙΑΣΑΡΑΥΗ ΣΤΠΟ Ι ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΕ ΤΥΝΟΣΗΣΑ ΤΠΟΠΑΡΑΘΤΡΔΟΔΙΓΙΜΟ 89% ΚΑΝΣΙΝΣΙΑΗ 75% ADDISON 60% ΓΟΝΑΓΙΚΗ ΑΝΔΠΑΡΚΔΙΑ 45% ΤΠΟΘΤΡΔΟΔΙΓΙΜΟ 12% Γ Ι 1% ΤΠΟΤΠΟΦΤΙΜΟ <1 ΑΠΟΙΟ ΓΙΑΒΗΣΗ <1

ΓΙΑΣΑΡΑΥΗ ΤΥΝΟΣΗΣΑ ΣΤΠΟ Ι ΜΗ ΔΝΓΟΚΡΙΝΙΚΔ ΤΝΓΡΟΜΑ ΓΤΑΠΟΡΡΟΦΗΗ 25% ΑΛΧΠΔΚΙΑ 20% ΚΑΚΟΗΘΗ ΑΝΑΙΜΙΑ 16% ΥΡΟΝΙΑ ΔΝΔΡΓΟ ΗΠΑΣΙΣΙΓΑ 9% ΛΔΤΚΗ 4%

Ο ππνπαξαζπξενεηδηζκόο νθείιεηαη ζε αληηπαξαζπξενεηδηθά αληηζώκαηα έλαληη ηνπ calciumsensing receptor H κπθεηίαζε θπξίσο ζηόκαηνο θαη λπρηώλ. Είλαη ρξόληα, ππνηξνπηάδνπζα θαη αλζεθηηθή ζηηο ζπλήζεηο ζεξαπείεο ηελ επηλεθξηδηαθή αλεπάξθεηα ηα αληηζώκαηα είλαη ελαληίνλ ησλ P450scc,P450c17,P450C21επηλεθξηδηαθσλ ελδύκσλ Δπζαπνξξόθεζε νθείιεηαη ζε αληηζώκαηα έλαληη ηεο πδξνμπιάζεο ηεο ηξππηνθάλεο θαη έλαληη ησλ ελδνθξηληθώλ θπηηάξσλ ηνπ ιεπηνύ εληέξνπ πνπ παξάγνπλ ρνινθπζηνθηλίλε 7 θνξέο απμεκέλε ζπρλόηεηα Addison ζε άηνκα κε θνηιηνθάθε θαη απμεκέλε ζπρλόηεηα θνηιηνθάθεο ζε άηνκα κε Addison

Φαίλεηαη από επαλαμηνιόγεζε ησλ παιαηώλ κειεηώλ θαη πξόζθαησλ ζηνηρείσλ όηη ν ζδ Ι είλαη 12 θνξέο πην ζπρλόο θαη δπζπιαζίεο ηνπ εμωδέξκαηνο (ππνπιαζία αδακαληίλεο, δπζηξνθία ησλ νλύρσλ, επαζβεζησκέλεο πιάθεο ζηε κεκβξάλε ηνπ ηπκπάλνπ) βξίζθνληαη ζηα 2/3 ησλ αζζελώλ κεξηθνί ζπζηήλνπλ screening γηα Addison ζε άηνκα κε ΔΘ

PGAD type II (Schmidt syndome) πλύπαξμε Addison κε απηνάλνζεο ζπξενεηδηθέο λόζνπο θαη ΔΘ Aληηζώκαηα έλαληη ζηεξνεηδηθώλ ελδύκσλ ηνπ θινηνύ επηλεθξηδίσλ ππάξρνπλ θαη εδώ ΔΘ όηαλ ππάξρεη εκθαλίδεηαη πξηλ ηελ Addison Aπηνάλνζε ζπξενεηδηθή λόζνο εκθαλίδεηαη πξηλ, θαηά ηε δηάξθεηα ή θαη κεηά ηελ Αddison Πξσηνπαζήο ππνγνλαδηζκόο κπνξεί λα πξνεγεζεί ηεο Addison πρλόηεηα ηεο λόζνπ 15-45/1000000 κεηαμύ 20-40 εηώλ 50% πεξηπηώζεσλ είλαη νηθνγελείο

Κλινικές εκδηλώσεις PDAD συνδρόμων με ΓΙΑΣΑΡΑΥΗ ΣΤΠΟ ΙΙ ΔΝΓΟΚΡΙΝΙΚΔ ADD ΤΥΝΟΣΗΣΑ ΔΠΙΝΔΦΡΙΓΙΑΚΗ ΑΝΔΠΑΡΚΔΙΑ 100% ΑΤΣΟΑΝΟΔ ΘΤΡΔΟΔΙΓΙΚΔ ΝΟΟΙ 70% Γ Ι 50% ΓΟΝΑΓΙΚΗ ΑΝΔΠΑΡΚΔΙΑ 5-50% ΑΠΟΙΟ ΓΙΑΒΗΣΗ <1% ΜΗ ΔΝΓΟΚΡΙΝΙΚΔ ΛΔΤΚΗ 4% ΑΛΧΠΔΚΙΑ, ΚΑΚΟΗΘΗ ΑΝΑΙΜΙΑ,ΜΤΑΘΔΝΙΑ, ΘΡΟΜΒΟΠΔΝΙΚΗ ΠΟΡΦΤΡΑ,ΡΔΤΜΑΣΟΔΙΓΗ ΑΡΘΡΙΣΙ <1%

ΥΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΕΠΙΝΕΥΡΙΣΙ ΦΤΜΑΣΙΧΓΗ Αηκαηνγελήο δηαζπνξά θπκαηηώδνπο εζηίαο νπνπδήπνηε κέζα ζην ζώκα Αξρηθά δηνγθωκέλα επηλεθξίδηα κέζα ζε 2 έηε ίλωζε θαη ηειηθά θπζηνινγηθό κέγεζνο ή θαη κηθξόηεξα θπζηνινγηθνύ Επηλεθξηδηαθέο επαζβεζηώζεηο 50% ησλ πεξηπηώζεσλ Επαλάθηεζε ηεο θπζηνινγηθήο ιεηηνπξγίαο κεηά ζεξαπεία ζπάληα ΜΤΚΗΣΙΑΙΚΗ Θζηνπιάζκσζε θαη παξαθθνθηδησκάησζε. πάληα ζε θξππηνθόθθσζε, θνθθηδηνηδσκύθσζε θαη βιαζηνκύθσζε Επαζβεζηώζεηο είλαη ζπρλέο Επαλάθηεζε ηεο ιεηηνπξγίαο κεηά καθξά ζεξαπεία κπνξεί λα

ΗΘV ΛΟΘΜΩΞΗ Νεθξσηηθή αδξελαιίηηο ιόγσ θπηηαξνκεγαινηνύ, θξππηόθνθθνπ ή κεηάζηαζε από ζάξθσκα Καξνsi Πεξηζζόηεξνη αζζελείο έρνπλ θπζηνινγηθά επίπεδα θνξηηδόιεο θαη κεησκέλε απάληεζε ζε δηέγεξζε κε ACTH Mεξηθνί αζζελείο έρνπλ θπζηνινγηθή ή απμεκέλε βαζηθή θνξηηδόιε ζπκπηώκαηα επηλεθξηδηαθήο αλεπάξθεηαο θαη θπζηνινγηθή απάληεζε ζηελ ACTH ιόγσ πεξηθεξηθήο αληίζηαζεο ζηε δξάζε ησλ γιπθνθνξηηθνεηδώλ Η έληνλε κειάγρξσζε ηνπ δέξκαηνο αζζελώλ νθείιεηαη ζε απμεκέλα επίπεδα α-ηληεξθεξόλεο πνπ δηεγείξεη MSH ππνδνρέα Φάξκαθα ησλ ινηκώμεσλ ηνπ AIDS θεηνθνλαδόιε,ξηθακπηθίλε ζπκβάιινπλ ζηε επηλεθξηδηαθή δπζιεηηνπξγία

ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΚΟ ΕΜΥΡΑΚΣΟ Αηθλίδηα επηλεθξηδηθή αλεπάξθεηα νθείιεηαη ζε: ακθνηεξόπιεπξν επηλεθξηδηαθό έκθξαθην ιόγσ αηκνξξαγίαο ή ζξόκβσζεο επηλεθξηδηαθήο θιέβαο ρεηίδεηαη κε: κεληγγηηηδηνθνθθηαηκία (Waterhouse Friderichsen) ή ςεπδνκνλάδα ζπάληα από ζηξεπηόθνθθν, ληζζέξηα, ζηαθπιόθνθθν ή ακκόθηιν Επηβαξπληηθνί παξάγνληεο: Αληηπεθηηθή αγσγή(ζπλήζσο πξώηεο 2-12 κέξεο ζεξαπείαο), αγσγή κε επαξίλε, ζξνκβνεκβνιηθή λόζνο, αληηθσζθσιηπηδαηκηθό ζύλδξνκν,ηξαύκα, κεηεγρεηξεηηθή θαηάζηαζε θαη νπνηνδήπνηε ζνβαξό stress Παζνγέλεζε: Η απμεκέλε ξνή ηνπ αίκαηνο πνπ δηεγείξεηαη από ACTH ζε απάληεζε ζην stress

METAΣΑΣΘΚΗ ΝΟΟ πρλή ιόγσ πινύζηαο αηκάησζεο 40-60% ζε θαξθίλν πλεύκνλα, 30% κε κειάλσκα, 14-20% αζζελώλ κε θαξθίλν ζηνκάρνπ, θόινπ πάληα θιηληθή επηλεθξηδηαθή αλεπάξθεηα ζπρλά ηα ζπκπηώκαηα απνδίδνληαη ζηνλ θαξθίλν ΦΑΡΜΑΚΑ Μεξηθά θάξκαθα αλαζηέιινπλ βηνζπλζεηηθή νδό ηεο θνξηηδόιεο, ακηλνγινπηεζηκίδε, θεηνθνλαδόιε,κεηπξαπόλε, ζνπξακίλε ε άηνκα κε θπζηνινγηθό ππνζαιακν-ππνθπζηαθό-επηλεθξηδηθό άμνλα δελ πξνθαινύλ θιηληθά ζεκαληηθή επηλεθξηδηαθή αλεπάξθεηα Άιια θάξκαθα επηηαρύλνπλ κεηαβνιηζκό ηεο θνξηηδόιεο όπσο βαξβηηνπξηθά, θαηλπηνίλε θαη ξηθακπηθίλε Πξνθαινύλ επηλεθξηδηαθή αλεπάξθεηα ζε πεπιοπιζμένη ςποθςζιακή επινεθπιδική λειηοςπγία και ζε άηομα με Addison ζε θεπαπεία με γλςκοκοπηικοειδή Φάξκαθα πνπ θαηαζηέιινπλ ηελ παξαγσγή CRH ή ACTH όπσο κεγεζηξόιε ή νπνηνεηδή πξνθαινύλ δεπηεξνπαζή ή ηξηηνπαζή επηλεθξηδηαθή αλεπέξθεηα

Αιτίες δευτεροπαθούς επινεφριδικής ανεπάρκειας ΠΑΝΤΠΟΦΤΙΜΟ Καηαζηξνθή ππνθπζηαθνύ ηζηνύ από όγθν, Λνίκσμε θπκαηίσζε, Ιζηνπιάζκσζε, Γηεζεηηθέο λόζνη όπσο ιεκθνθπηηαξηθή ππνθπζίηηο, Sheehan syndrome (ζε ηνθεηό κε κεγάιε απώιεηα αίκαηνο θαη ππόηαζε), Τπνθπζηαθή απνπιεμία (αηκνξξαγία ζηελ ππόθπζε), Αλεπξύζκαηακεγάια ελδνθξαληαθά πάληα κεηαζηάζεηο πξνθαινύλ θιηληθά ζπκπηώκαηα AΝΔΠΑΡΚΔΙΑ ACTH Γελεηηθέο αλσκαιίεο ηεο ππόθπζεο όπσο κεηαιιάμεηο PROP-1 HESX-1 LHX4

ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ACTH Έιιεηςε απάληεζεο ηεο ACTH ζην CRH αηηίεο απηνάλνζεο ιόγσ ηνπ όηη: ζπλππάξρεη κε άιια απηνάλνζα αίηηα παξνπζία ιεκθνθπηηαξηθήο ππνθπζίηηδαο παξνπζία αληηππνθπζηαθώλ αληηζσκάησλ Σν ύλδξνκν ηξηπιό Η κε κεκνλσκέλε αλεπάξθεηα ACTH αισπεθία αηξνθία ηππόθακπνπ, ιεκθνθπηηαξηθή δηήζεζε ησλ ζπιάθσλ ηεο ηξίραο ηόρνο ησλ απηναληηζσκάησλ είλαη ηα θνξηηθνηξόθα θύηηαξα ηεο ππόθπζεο ν ηππόθακπνο θαη ηα ζπιάθηα ησλ ηξηρώλ

Έλα ζπάλην ζύλδξνκν κε πξώηκε εκθάληζε παρπζαξθίαο,θόθθηλα καιιηά θαη δεπηεξνπαζή επηλεθξηδηαθή αλεπάξθεηα Οθείιεηαη ζηε κεηάιιαμε ηνπ γνληδίνπ POMC θαη ηε κε παξαγωγή α-msh κε απνηέιεζκα: Tε κε αιιεινεπίδξαζε κε ηνπο ππνδνρείο 4 ηεο κειαληλνθνξηίλεο πνπ ξπζκίδνπλ ηελ όξεμε Σε κε αιιεινεπίδξαζε κε ηνπο ππνδνρείο 1 ηεο κειαληλνθνξηίλεο ζηα ζπιάθηα ησλ ηξηρώλ γηα ηελ παξαγσγή ηεο επκειαλίλεο (θαθέ-καύξν) Σε κε αιιεινεπίδξαζε κε ηνπο ππνδνρείο 2 ηεο κειαληλνθνξηίλεο ζηελ ζηειηδσηή δώλε ησλ επηλεθξηδίσλ θαη ηελ παξαγσγή ηεο θνξηηδόιεο

Άλλες σπάνιες αιτίες μεμονωμένης ανεπάρκειας ΑCTH Μηα ζπγγελήο αλεπάξθεηα νδεγεί ζε κεησκέλε ιεηηνπξγία ηεο PC1(έλδπκν πνπ απνθόπηεη ηελ ACTH από ην POMC) Mεηάιιαμε ηνπ παξάγνληα Tpit απαξαίηεην γηα ηελ παξαγσγή ηνπ POMC Oηθνγελήο αλεπάξθεηα CBG (ηξαλζθνξηίλε). Οκόδπγνη αζζελείο έρνπλ ζύλδξνκν ρξόληαο θόπσζεο θαη ρξόληνπ πόλνπ πνπ κηκείηαη ηλνκπαιγία Πξσηλή θνξηηδόιε <1,8mg/Dl. Eπίπεδα free θνξηηδόιεο θαη ACTH είλαη θπζηνινγηθά

ΟΞΔΙΙΚΗ ΜΔΓΔΣΡΟΛΗ Πξνγεζηίλε κε γιπθνθνξηηθνεηδηθή δξαζηεξηόηεηα Η δηαθνπή ηεο πξνθαιεί δεπηεξνπαζή επηλεθξηδηαθή αλεπάξθεηα Δπηλεθξηδηαθή αλεπάξθεηα κπνξεί λα ζπκβεί θαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζεξαπείαο κε κεγεζηξόιεόρη ζαθήο κεραληζκόο πηζαλώο αγσληζηηθή δξάζε- ζπλδεόκελε κε ηνλ ππνδνρέα ησλ γιπθνθνξηηθνεηδώλ θαη αληαγσληζηηθή δξάζε -κπινθάξνληαο ηε ζύλδεζε πην ηζρπξώλ ελδνγελώλ γιπθνθνξηηθνεηδώλ όπσο ε θνξηηδόιε)

ΟΠΙΟΕΙΔΗ-ΚΡΑΝΙΑΚΗ ΚΑΚΩΗ ΟΞΔΙΑ ΥΟΡΗΓΗΗ απμάλεη έθθξηζε ACTH θαη θνξηηδόιεο Κωδείνη-κεηώλεη απνγεπκαηηλή θνξηηδόιε Μοπθίνη ζηελ αλαηζζεζία κπινθάξεη αύμεζε επηπέδσλ θνξηηδόιεο ζηελ εγρείξεζε Επηζθιεξίδηα αλαηζζεζία δελ θαηαζηέιιεη ηελ έθθξηζε ηεο θνξηηδόιεο κεηεγρεηξεηηθά Υξόληα ρξήζε νπηνεηδώλ -πηζαλή δεπηεξνπαζή επηλεθξηδηαθή αλεπάξθεηα ΚΡΑΝΙΑΚΗ ΚΑΚΧΗ (απηνθηλεηηζηηθά αηπρήκαηα,κπόμ, πνδόζθαηξν)-8% επηλεθξηδηαθή αλεπάξθεηα

Tριτοπαθής επινεφριδική ανεπάρκεια ΥΡΟΝΙΑ ΥΡΗΗ ΓΛΤΚΟΚΟΡΣΙΚΟΔΙΓΧΝ θαηαζηέιιεη έθθξηζε CRH = κεησκέλε έθθξηζε ΑCTH θαη POMC= αηξνθία θινηνύ επηλεθξηδίσλ Παξαγσγή θνξηηδόιεο απνθαζίζηαηαη κεηά παξαηεηακέλε ρνξήγεζε ACTH Σα επηλεθξίδηα δηαηεξνύλ ηελ παξαγσγή αιαηνθνξηηθνεηδώλ Πξνζεθηηθό ηζηνξηθό γηα ρξήζε θξεκώλ, θάξκαθσλ, ζπκπιεξσκάησλ δηαηξνθήο, βνηάλσλ,ιεπθαληηθώλ θξεκώλ

ΥΔΙΡΟΤΡΓΙΚΗ ΘΔΡΑΠΔΙΑ ΤΝΓΡΟΜΟΤ CUSHING Tα καθξνρξόληα πςειά επίπεδα θνξηηδόιεο όηαλ δηαθόπηνληαη απόηνκα κεηά ηε ρεηξνπξγηθή επέκβαζε Καηαζηάζεηο πνπ θαηαζηξέθνπλ ηελ έθθξηζε CRH ζηνλ ππνζάιακν (όγθνη,δηεζεηηθέο λόζνη, αθηηλνβνιία) Prader-Willi ζύλδξνκν ζπλήζσο αλεπάξθεηα απμεηηθήο νξκόλεο θαη γνλαδνηξνπίλεο - δηαπηζηώλεηαη θαη επηλεθξηδηαθή αλεπάξθεηα ζε ζεηξά αζζελώλ κε ην ζύλδξνκν

ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ

ΥΤΜΙΚΗ ΑΝΟΙΑ Αληηζώκαηα έλαληη θαη ησλ 3 δσλώλ ηνπ θινηνύ 60-75% αζζελώλ κε πξσηνπαζή επηλεθξηδηαθή αλεπάξθεηα(ζπάληα ζηνπο α βαζκνύ ζπγγελείο) o Αληηγόλα ζηόρνη : CYP21A2(21- hydroxylase, 64%)CYP11A1 9%, o CYP17(17α hydroxylase, 5%) Παξνπζία αληηγόλσλ =ηζρπξόο παξάγσλ θηλδύλνπ γηα απηνάλνζε επηλεθξίηηδα ζηα παηδηά πεξηζζόηεξν παξά ζηνπο ελήιηθεο ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΔΠΙΝΔΦΡΙΓΙΑΚΗ ΑΝΔΠΑΡΚΔΙΑ ΑΚΟΛΟΤΘΔΙ 4 ΣΑΓΙΑ

1)απμεκέλε δξαζηεξηόηεηα ξελίλεο θαη θπζηνινγηθή ή ρακειή αιδνζηεξόλεο 2)ρακειή αληαπόθξηζε ηεο θνξηηδόιεο ζε δηέγεξζε κε ACTH 3)Απμεκέλε ACTH κε θπζηνινγηθή θνξηηδόιε 4)Υακειή πξσηλή θνξηηδόιε Η ζπγθέληξσζε απηναληηζσκάησλ ζηνλ νξό ηδίσο έλαληη CYP21A2 ζπζρεηίδεηαη ηζρπξά κε ην βαζκό ηεο επηλεθξηδηαθήο δπζιεηηνπξγίαο ANTΙΧΜΑΣΑ ΔΝΑΝΣΙ ΑΛΛΧΝ ΔΝΓΟΚΡΙΝΧΝ ΟΡΓΑΝΧΝ ΔΙΝΑΙ ΤΥΝΑ Δ ΑΤΣΟΑΝΟΗ ΔΠΙΝΔΦΡΙΣΙΓΑ

ΚΤΣΣΑΡΙΚΗ ΑΝΟΙΑ Μεησκέλε ιεηηνπξγία ησλ Σ-θαηαζηαιηηθώλ ιεκθνθπηηάξσλ θαη απμεκέλνο αξηζκόο Ιa ζεηηθώλ Σ θπηηάξσλ. Η παξνπζία ιεκθνθπηηαξηθήο δηήζεζεο ζηα επηλεθξίδηα ππνζηεξίδεη πεξαηηέξσ ηελ ζπκκεηνρή ηεο θπηηαξηθήο αλνζίαο ΓΔΝΝΔΣΙΚΗ Απηνάλνζε επηλεθξίηηδα κπνξεί λα είλαη νηθνγελήο ή όρη PGAD I απηνζσκηθό ππνιιεηπόκελν PGAD II-απηνζσκηθό ππνιιεηπόκελν, θπξίαξρν ή πνιπγνληδηαθό πζρέηηζε κε HLA Απηνάλνζε επηλεθξίηηο-hla B8, DR3, DR4 PGAD II-DQA1*0501,DQB1*0201,DRB1*0404 PGAD I-AIRE gene 21q22.3

ε κεξηθέο νηθνγέλεηεο κε πνιπαδεληθό απηνάλνζν ζπλδξόκν ΘΘ δελ ππάξρεη ζύλδεζε κε ην ζύζηεκα HLA Απηνάλνζε ζπξενεηδίηηο,σνζεθηθή αλεπάξθεηα εθδειώζεηο ηνπ PGADII δελ ζρεηίδνληαη κε ΗLA OXI HLA ΓΟΝΘΔΘΑ CYP11A1, CYP17 ζηόρνη αληηζσκάησλ ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο απηνάλνζεο αδξελαιίηηδνο Πνιπκνξθηζκόο ηνπ γνληδίνπ θιάζεο ΘΘ MHC2TA ζρεηίδεηαη ζεηηθά κε γελεηηθό θίλδπλν απηνάλνζεο επηλεθξίηηδνο

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

ΑΝΑΛΟΓΗ ΣΗ ΣΑΥΤΣΗΣΑ ΔΓΚΑΣΑΣΑΗ ΔΠΙΝΔΦΡΙΓΙΑΚΗ ΑΝΔΠΑΡΚΔΙΑ ΟΞΔΙΑ ΔΠΙΝΔΦΡΙΓΙΑΚΗ ΚΡΙΗ πκβαίλεη ζε άηνκα κε ρξόληα ADDISON ππό ζπλζήθεο stress ή ζνβαξή ινίκσμε πνπ δελ αύμεζαλ ηε δόζε ησλ γιπθνθνξηηθνεηδώλ ή πνπ είραλ επίκνλε έκκεζε ιόγσ γαζηξεληεξηθώλ δηαηαξαρώλ Μεηά ακθνηεξόπιεπξε αηκνξξαγία επηλεθξηδίσλ(κεηά από κεληγγηηηδνθνθθηαηκία,waterhause Friderichsen) ε αδηάγλσζηε ΑDDISON κεηά από ζπλζήθεο ινίκσμεο ή stress ε δεπηεξνπαζή ή ηξηηνπαζή επηλεθξηδηαθή αλεπάξθεηα ζε έληνλν stress ή κεηά ππνθπζηαθή απνπιεμία Μεηά από απόηνκε δηαθνπή γιπθνθνξηηθνεηδώλ αθόκε θαη εηζπλεόκελσλ

Κςπιόηεπα ζςμπηώμαηα είναι: o ππόηαζε θαη shock(>90%) o Κνηιηαθόο πόλνο ή πόλνο ζηα πιεπξά θαη ρακειά ζην ζώξαθα (>86%) πηζαλώο ιόγσ νξνγνλίηηδνο o Ππξεηόο (>66%) o Ναπηία, έκεηνο(>47%) o ύγρπζε(>42%) o Rebound(>22%) o Μειάγρξσζε ή όρη αλάινγα κε ηελ αηηία o Αζζελείο κε ρξόληα επηλεθξηδηαθή αλεπάξθεηα ζε θξίζε πηζαλόλ λα είλαη κειαγρξσηηθνί κε απώιεηα βάξνπο θαη άιιεο ειεθηξνιπηηθέο αλσκαιίεο o Ο ζπλδπαζκόο ππξεηνύ θαη θνηιηαθνύ άιγνπο κπνξεί λα νδεγήζεη ζε ρεηξνπξγηθή επέκβαζε κε ζαλαηεθόξα απνηειέζκαηα

Η θπξηόηεξε νξκνληθή αλεπάξθεηα ηεο επηλεθξηδηαθήο θξίζεο είλαη ησλ αιαηνθνξηηθνεηδώλ Γηα απηό ε επηλεθξηδηαθή θξίζε ζπάληα ζε δεπηεξνπαζή ή ηξηηνπαζή αλεπάξθεηα Mπνξεί λα ζπκβεί ζε αζζελείο κε θαξκαθνινγηθέο δόζεηο γιπθνθνξηηθνεηδώλ αν δεν καλύπηονηαι οι απαιηήζειρ ζε αλαηοκοπηικοειδή Διιεηςε γιπθνθνξηηθνεηδώλ ζπκβάιεη ζηε ππόηαζε κέζσ : 1.κείσζεο ηεο αγγεηαθήο αληαπόθξηζεο ζηελ αγγεηνηελζίλε ΙΙ, 2.μειωμένης σύνθεσης του υποστρώματος ηεο ξελίλεο θαη 3.κεησκέλεο παξαγσγή πξνζηαθπθιίλεο Δξγαζηεξηαθή δηάγλσζε: Aηθλίδηα πηώζε αηκαηνθξίηε, ππεξθαιηαηκία, ππνλαηξηαηκία ππννγθαηκία Αξρηθή δηάγλσζε ζπρλά ιαζεκέλε

Φρόνια επινεφριδική ανεπάρκεια= συμπτώματα χρόνιας ανεπάρκειας γλυκοκορτικοειδών αλατοκορτικοειδών και ανδρογόνων στις γυναίκες o Σα ζπκπηώκαηα αξρίδνπλ πξννδεπηηθά θαη δελ είλαη εηδηθά o Καηαβνιή, θόπσζε πνπ βειηηώλεηαη κε θαηάθιηζε o Αδπλακία γεληθεπκέλε θαη όρη ζε ζπγθεθξηκέλεο κπηθέο νκάδεο o Αλνξεμία o Απώιεηα βάξνπο ιόγσ αλνξεμίαο θαη αθπδάησζεο o Γαζηξεληεξηθά ζπκπηώκαηα (λαπηία εκεηόο, θνηιηαθό άιγνο, δηάξξνηα) o Τπόηαζε θπξίσο νξζνζηαηηθή νθείιεηαη θπξίσο ζηελ αλεπάξθεηα αιδνζηεξόλεο ζε απμεκέλα επίπεδα ελδνζειίλεο, αγγεηνζππαζηηθνύ πεπηηδίνπ θαη αδξελνκεληνπιίλεο κεησκέλα επίπεδα επηλεθξίλεο θαη λνξεπηλεθξίλεο o ε ππεξηαζηθνύο βειηηώλεηαη ε πίεζε επνκέλσο ε ππέξηαζε είλαη ηζρπξό ζηνηρείν έλαληη ηεο επηλεθξηδηαθήο αλεπάξθεηαο

o Τπνγιπθαηκία ιόγσ κεησκέλεο παξαγσγήο γιπθόδεο από ην ήπαξ θαη απμεκέλεο επαηζζεζίαο ζηελ ηλζνπιίλε πρλή ζε ηδηνπαζή αλεπάξθεηα ACTH, ζηελ δεπηεξνπαζή αλεπάξθεηα ιόγσ έιιεηςεο GH,θαη ζηα παηδηά κε πξσηνπαζή αλεπάξθεηα θαη ζε αζζελείο κε ζδ Ι κπαιγίεο, αξζξαιγίεο Φπρηαηξηθέο εθδειώζεηο(ςύρσζε,νξγαληθό ςπρνζύλδξνκν,θαηάζιηςε,απώιεηα κλήκεο) εμνπαιηθή δπζιεηηνπξγία(ζηνπο άληξεο ζπαληόηεξα γηαηί δηαηεξνύλ ηελ παξαγσγή αλδξνγόλσλ) ακελόξξνηα(ιόγσ απηνάλνζεο αλεπάξθεηαο σνζεθώλ, απώιεηαο βάξνπο,ρξόληαο λόζνπ) Δπαζβέζησζε πηεξπγίνπ σηόο(ζηνπο άληξεο,δελ βειηηώλεηαη από ηε ζεξαπεία ππνθαηάζηαζεο)

Δπηζπκία γηα αιάηη θαη πάγν Λεύθε κνληιίαζε πιελνκεγαιία εσζηλνθηιία Μειάγρξσζε ιόγσ ππεξπαξαγσγήο ACTH πην έληνλε : ζε πεξηνρέο έθζεζεο ζηνλ ήιην, ηξηβήο θαη πίεζεο, ζηηο παιάκεο όζρεν, κεξνγελλεηηθέο πηπρέο ζηηο ζειέο ησλ καζηώλ, ζηηθηή κειάγρξσζε ζηα νύια ζηε ζθιεξή ππεξώα, θάησ από ηε γιώζζα, ελώ παξαηεξείηαη γεληθεπκέλε κειάγρξσζε ζηα ζεκεία απηά ζηνπο καύξνπο θαη ηλδηάλνπο ηεο Ακεξηθήο Φαθίδεο γίλνληαη ζθνπξόηεξεο θαη πνιιέο θαηλνύξγηεο εκθαλίδνληαη Σα καιιηά θαη λύρηα γίλνληαη ζθνπξόηεξα, ελώ ζηα λύρηα εκθαλίδνλαηη ζθνπξόρξσκεο κπάληεο ηηο νπιέο πνπ απνθηήζεθαλ κεηά ηελ αλεπάξθεηα,νπιέο πξσηκόηεξεο δελ γίλνληαη κειαγρξσζηηθέο όπσο εθείλεο πνπ απνθηνύληαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζεξαπείαο

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΔΕΤΣΕΡΟΠΑΘΟΤ ΚΑΙ ΣΡΙΣΟΠΑΘΟΤ ΕΠΙΝΕΥΡΙΔΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΙΓΙΑ Η ΔΙΚΟΝΑ ΔΚΣΟ ΑΠΟ: Mειάγρξσζε δελ ππάξρεη ιόγσ ηεο κε ππεξέθθξηζεο ACTH Δελ ππάξρεη αθπδάησζε θαη ε ππόηαζε είλαη ήπηα Τπνλαηξηαηκία ζε κηθξό βαζκό ιόγσ αλάξκνζηεο αύμεζεο ηεο βαδνπξεζζίλεο ιόγσ έιιεηςεο ηεο θνξηηδόιεο Τπνγιπθαηκία πνην ζπρλή Γαηξεληεξηθά ζπκπηώκαηα είλαη ιηγόηεξν ζπρλά Τπεξθαιηαηκία δελ ππάξρεη ιόγσ ύπαξμεο αιδνζηεξόλεο

EΡΓΑΣΗΡΙΑΚΗ ΔΙΑΓΝΩΗ Απόδεημε ρακειήο έθθξηζεο θνξηηδόιεο Απόδεημε γηα ην αλ ε αλεπάξθεηα θνξηηδόιεο είλαη ACTH εμαξηώκελε ή όρη Αλαδήηεζε ηεο αηηίαο ηεο αλεπάξθεηαο θνξηηδόιεο

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΠΘΝΕΦΡΘΔΘΚΗ ΚΡΘΗ ΥΡΟΝΘΑ ΕΠΘΝΕΦΡΘΔΘΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΘΑ

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΠΙΝΕΥΡΙΔΙΚΗ ΚΡΙΗ ΔΠΔΙΓΟΝΣΑ ΜΔΣΡΑ Σνπνζέηεζε ελδνθιέβηαο γξακκήο Αηκνιεςία γηα ειεθηξνιύηεο, γιπθόδε, θνξηηδόιε ACTH. Γελ πεξηκέλνπκε γηα ηα απνηειέζκαηα. Έθρπζε ηαρέσο 2-3 lt 0,9% NaCl κε 5% Dextrose πξώηεο 12-24 ώξεο. Παξαθνινύζεζε πεξηθεξηθήο θαη θεληξηθήο θιεβηθήο πίεζεο θαη ζθύμεηο γηα ζεκεία ππεξθόξησζεο. Υνξήγεζε 4mg dexamethasone sodium phosphate iv ή πδξνθνξηηδόλε 100mg /6σξν (παξεκβαίλεη ζηηο κεηξήζεηο θνξηηδόιεο). Αιαηνθνξηηθνεηδή δελ είλαη απαξαίηεηα Τπνζηεξηθηηθά κέηξα

ΜΔΣΡΑ ΜΔΣΑ ΣΗ ΣΑΘΔΡΟΠΟΙΗΗ ΣΟΤ ΑΘΔΝΟΤ o πλέρηζε έθρπζεο ΝαCl 0,9% ζε ρακειόηεξν ξπζκό ηηο επόκελεο 24-48 ώξεο o Δληνπηζκόο θαη ζεξαπεία πηζαλήο ινίκσμεο o Short Synacten Test o Kαζνξηζκόο ηεο αηηίαο θαη ηνπ ηύπνπ ηεο επηλεθξηδηθήο αλεπάξθεηαο o Μείσζε ηεο δόζεο ησλ γιπθνθνξηηθνεηδώλ αλα 1-3 κέξεο o Έλαξμε ππνθαηάζηαζεο αιαηνθνξηηθνεηδώλ κε θινπξνθνξηηδόλε 0,1mg ηελ εκέξα από ην ζηόκα κεηά ηε δηαθνπή ηνπ νξνύ

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΦΡΟΝΙΑ ΠΡΩΣΟΠΑΘΟΤ ΕΠΙΝΕΥΡΙΔΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΝΣΗΡΗΗ ΤΠΟΚΑΣΑΣΑΗ ΓΛΤΚΟΡΣΙΚΟΔΙΓΧΝ Η πδξνθνξηηδόλε έρεη κηθξό ρξόλν εκίζεηαο δσήο θαη δηαηξείηαη ζε 2 ή 3 δόζεηο. 15-20mg ην πξσί θαη 5-10mg ην απόγεπκα.ή ηξείο θνξέο ηελ εκέξα δόζε 10-5-2.5πξσί, λσξίο απόγεπκα,αξγά απόγεπκα ή λσξίο ην βξάδπ. Άιιεο δόζεηο πνπ πξνηείλνληαη είλαη 10 πξσί 5 ην απόγεπκα 5 ην βξάδπ,ή15-25mg ζε 2ή 3 δόζεηο Λόγσ αιαηνθνξηηθνεηδνύο δξάζεο ηεο πδξνθνξηηδόλεο κεηώλεηαη ε δόζε ησλ αιαηνθνξηηθνεηδώλ Ο θπζηνινγηθόο θηξθάδηνο ξπζκόο ηεο θνξηηδόιεο δελ πεηπραίλεηαη πιήξσο, έηζη εμεγνύληαη πξσηλά ζπκπηώκαηα θόπσζεο λαπηίαο θαη θεθαιαιγηώλ πνπ ππνρσξνύλ κε ηελ πξώηε δόζε

Dexamethazone 0,5 mg ή prednizone 5(2,5-7.5)mg από ην ζηόκα πξν ηεο θαηάθιηζεο. πκπιεξσκαηηθή δόζε πδξνθνξηηδόλεο ην κεζεκέξη 5-10mg από ην ζηόκα. Σα θάξκαθα απηά είλαη ρξήζηκα ζε αζζελείο πνπ δελ ζέινπλ πνιιαπιέο δόζεηο θαη ζε αζζελείο κε έληνλα ζπκπηώκαηα λσξίο ην πξσί ή αξγά ην απόγεπκα Παρύζαξθνη αζζελείο κεηαβνιίδνπλ γιπθνθνξηηθνεηδή πην γξήγνξα ρξεηάδνληαη κεγαιύηεξεο δόζεηο ηα παηδηά γίλεηαη αθξηβώο ην αληίζεην Φάξκαθα πνπ επηηαρύλνπλ ηνλ επαηηθό κεηαβνιηζκό ζηεξνεηδώλ όπσο θαηλπηνίλε, βαξβηηνπξηθά ζεκαίλνπλ αύμεζε δόζεο δεμακεζαδόλεο

Παρακολούθηση δόσης ε ρακειή δόζε ζπκπηώκαηα επηλεθξηδηαθήο αλεπάξθεηαο εκθαλίδνληαη ε πςειή δόζε αύμεζε βάξνπο, πιεζώξα πξνζώπνπ θαη άιια ζπκπηώκαηα Cushing Πιάζκα ACTH-θαηεζηαικέλα επίπεδα ή ζηα θαηώηεξα θπζηνινγηθά δειώλνπλ ππεξβνιηθή ππνθαηάζηαζε. Η επηλεθξηδηαθή αλεπάξθεηα λσξίο ην πξσί ζε ζεξαπεία κε πδξνθνξηηδόλε ζεκαίλεη όηη ε ACTH είλαη 2-8 θνξέο πςειόηεξε γηα αξθεηέο ώξεο λσξίο ην πξσί θαη αξθεηέο ώξεο κεηά ηε ιήςε ηεο θνξηηδόλεο

ΤΠΟΚΑΣΑΣΑΗ ΑΛΑΣΟΚΟΡΣΙΚΟΔΙΓΧΝ Φινπξνθνξηηδόλε 0,1(0,05-2)mg από ην ζηόκα Η ρακειόηεξε δόζε επαξθήο γηα ππνθαηάζηαζε κε πδξνθνξηηδόλε Η πςειόηεξε δόζε ζε αζζελείο κε δεμακεζαδόλε θαη πξεδληδνιόλε γηα λα δηαηεξεζεί ε δξαζηεξηόηεηα ηεο ξελίλεο ηνπο ζηα αλώηεξα θπζηνινγηθά όξηα Η ππνθαηάζηαζε αιαηνθνξηηθνεηδώλ πξέπεη λα απμάλεηαη ην θαινθαίξη ηδίσο ζε πςειέο ζεξκνθξαζίεο. Ειεύζεξε θαηαλάισζε άιαηνο ηδηαίηεξα ζηελ άζθεζε ε ππεξηαζηθνύο αζζελείο κεηά ηελ αγσγή πεξηνξηζκόο ηνπ άιαηνο θαη κείσζε ηεο δόζεο ηεο θινπξνθνξηηδόλεο ε πεξίπησζε αλάγθεο αληηππεξηαζηθήο ζεξαπείαο ηόηε λα απνθεύγνληαη ηα δηνπξεηηθά θαη ηδίσο ε ζπεηξνλνιαθηόλε

Παξαθνινύζεζε ηνπ αζζελνύο 1. γηα πίεζε(ζε θαζηζηή θαη ύπηηα ζέζε), 2. νίδεκα, 3. επίπεδα θαιίνπ θαη 4. επίπεδα ξελίλεο πιάζκαηνο Τπέξηαζε, νίδεκα θαη ππνθαιηαηκία είλαη ζεκεία ππεξβνιηθήο ππνθαηάζηαζεο αιαηνθνξηηθνεηδώλ. ε αζπκπησκαηηθνύο αζζελείο κε θπζηνινγηθνύο ειεθηξνιύηεο θαη απμεκέλε δξαζηεξηόηεηα ξελίλεο δεν αςξάνοςμε ηη δόζη ςποκαηάζηαζηρ αιαηνθνξηηθνεηδώλ γηαηί κπνξεί λα εκθαληζηεί νίδεκα θαη ππνθαιηαηκία

Τπνθαηάζηαζε DHEAS ζπζηήλνπκε κόλν ζε γπλαίθεο κε θαθή πνηόηεηα δσήο κεησκέλε libido θαη θαηάζιηςε Έλαξμε κε 25-50 mg γηα 3-6 κήλεο κέρξη ηε βειηίσζε ησλ ζπκπησκάησλ Ο αζζελήο πξέπεη λα θνξά εηδηθό βξαρηόιη ή κεληαγηόλ θαη λα έρεη καδί ηνπ ζύξηγγεο πξνγεκηζκέλεο κε 4 mg dexamethasone

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΒΑΡΗ ΛΟΙΜΩΞΗ Ή ΦΕΙΡΟΤΡΓΕΙΟΤ Γηα ζνβαξό ρεηξνπξγείν δόζεηο πνπ αληηζηνηρνύλ κε 100-150 mg πδξνθνξηηδόλεο γηα 2-3 εκέξεο ζε δηαηξεκέλεο δόζεηο ή κηζή δόζε πξηλ ην ρεηξνπξγείν θαη ππόινηπε ηελ 1ε κεηεγρεηξεηηθή εκέξα ε κέηξηαο βαξύηεηαο ρεηξνπξγεία δόζεηο αληίζηνηρα κε 50-75 mg πδξνθνξηηδόλεο πξηλ θαη κεηά ην ρεηξνπξγείν ε κηθξέο ρεηξνπξγηθέο επεκβάζεηο δόζεηο αληίζηνηρεο κε 25 mg πδξνθνξηηδόλεο κόλν ηελ εκέξα ηνπ ρεηξνπξγείνπ

Θεραπεία μέτριας λοίμωξης ή stress Αύμεζε ηεο δόζεο γιπθνθνξηηθνεηδώλ 2-3 θνξέο γηα 3 εκέξεο ρσξίο λα ζπκβνπιεπηεί εηδηθό Δελ αιιάδεη ε ππνθαηάζηαζε αιαηνθνξηηθνεηδώλ. Επηθνηλσλία κε γηαηξό αλ ε ινίκσμε δηαξθέζεη πεξηζζόηεξν από 3 κέξεο Δελ ρξεηάδεηαη επηπξόζζεηε δόζε γηα νδνληηαηξηθέο δηεξγαζίεο ππό ηνπηθή αλαηζζεζία

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΔΕΤΣΕΡΟΠΑΘΟΤ ΚΑΙ ΣΡΙΣΟΠΑΘΟΤ ΕΠΙΝΕΥΡΙΔΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΘΔΘΑ ΜΕ ΕΚΕΘΝΗ ΣΗ ΠΡΩΣΟΠΑΘΟΤ ΑΝΕΠΑΡΚΕΘΑ ΑΛΛΑ ΠΑΝΘΑ ΑΠΑΘΣΟΤΝΣΑΘ ΑΛΑΣΟΚΟΡΣΘΚΟΕΘΔΗ ΚΑΘ ΤΝΗΘΩ ΥΡΕΘΑΖΕΣΑΘ ΤΠΟΚΑΣΑΣΑΗ ΑΛΛΩΝ ΟΡΜΟΝΩΝ

Πξηλ ην 1950 ε πξόγλσζε ηεο Addison ήηαλ βαξεηά, 80% αζζελώλ πέζαηλαλ ηα πξώηα 2 έηε από ηε δηάγλσζε. ΗΜΕΡΑ ΟΘ ΑΘΕΝΕΘ ΜΕ ΑΤΣΟΑΝΟΗ ADDISON ΜΠΟΡΟΤΝ ΝΑ ΖΟΤΝ ΜΘΑ ΦΤΘΟΛΟΓΘΚΗ ΖΩΗ ΜΕ ΕΝΣΟΝΗ ΦΤΘΚΗ ΔΡΑΣΗΡΘΟΣΗΣΑ