1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΙΚΤΥΟ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2008 2009 ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: Β ΓΕΡΙΟΥ Συντονιστική Οµάδα 1. Μαρία Πιτζόλη Ευθυµίου (Συντονίστρια) 2. Ειρήνη Κωνσταντίνου 3. Ελένη Σπύρου Αγκαστινιώτη 4. Χριστιάνα Ιωάννου 5. Λούκας Κυριάκου 6. Θέα Θεοδούλου (Σχολιατρική Υπηρεσία) 7. Αργύρης Αργυρού (Εκπρόσωπος Κοινοτικού Συµβουλίου) 8. Φύλιος Αγαθοκλέους (Εκπρόσωπος Συνδέσµου Γονέων) 9. Ιωάννης Αλµάς (Εκπρόσωπος Μαθητικού Συµβουλίου) Θέµα: ΧΤΙΖΩ ΓΕΡΑ ΤΟ ΣΩΜΑ ΜΟΥ ΜΕ ΥΓΙΕΙΝΗ ΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Έτος προγράµµατος: 1 ο Στόχοι Προγράµµατος Οι µαθητές : 1. Να αποκτήσουν γνώσεις για την υγιεινή διατροφή και την αξία της στη ζωή του ανθρώπου. 2. Να βελτιώσουν τις διατροφικές συνήθειες τους, τόσο στο σπίτι όσο και στο σχολείο. 3. Να αντιληφθούν τη σηµασία της άσκησης και να την εισαγάγουν στην καθηµερινή τους ζωή. 4. Να αναπτύξουν αντιστάσεις σε ανθυγιεινά προϊόντα και διαφηµίσεις. 5. Να καλλιεργήσουν στάσεις και δεξιότητες που θα τους βοηθήσουν στη ζωή του ως υγιείς και σωστούς καταναλωτές. 6. Να γνωρίσουν και να αναπτύξουν φιλία και συνεργασία µε τα παιδιά του Α ηµοτικού Γερίου. Προγραµµατιζόµενες ραστηριότητες Εµπλουτισµός των γνώσεων Η έννοια της υγιεινής διατροφής. ανθυγιεινές (βλαβερές). ιάκριση των τροφών σε υγιεινές και

Η σηµασία του συνδυασµού και της ποικιλίας τροφίµων για την καλή υγεία και ανάπτυξη. Γνωριµία µε τις οµάδες τροφών και τα βασικά είδη θρεπτικών συστατικών που χρειάζεται το ανθρώπινο σώµα για να είναι υγιές. Γνωριµία µε τη µεσογειακή διατροφή και παρότρυνση να τη χρησιµοποιούν. Επισήµανση των κινδύνων που προκύπτουν από την κακή διατροφή και υπερκατανάλωση (νοσήµατα, διατροφικές διαταραχές: βουλιµία, ανορεξία, παχυσαρκία, καρδιακά νοσήµατα.) Απόκτηση δεξιοτήτων «ανάγνωσης» ετικετών στις συσκευασίες τυποποιηµένων προϊόντων (συστατικά, ηµεροµηνία λήξης, θρεπτική αξία, συστατικά, χρωστικές ουσίες, συντηρητικά). ηµιουργία σχετικής πινακίδας σε κάθε τάξη 2 ηµιουργικές ραστηριότητες ηµιουργία του δέντρου της υγιεινής διατροφής. ηµιουργία του ανθρώπου που τρέφεται υγιεινά και αυτού που δεν τρέφεται υγιεινά. Καταγραφή της πυραµίδας ή του σπιτιού της µεσογειακής διατροφής και να την ερευνήσουν. Ετοιµασία προτάσεων ηµερήσιου ισορροπηµένου υγιεινού προγράµµατος διατροφής (ποικιλία τροφών από όλες τις οµάδες). Μελέτη αθλητικών προτύπων Ετοιµασία πόστερ για αγαπηµένους αθλητές. ηµιουργία της πυραµίδας της άθλησης. Μελοποίηση ποιηµάτων µε θέµα τη διατροφή και άσκηση. Ετοιµασία έργων ζωγραφικής, κολάζ αφισών και πανό µε θέµα την υγιεινή διατροφή και άσκηση. Συγγραφή σχετικών παραµυθιών ή µικρών θεατρικών σκηνών και παρουσίασή τους. Συλλογή παροιµιών, αινιγµάτων, γλωσσοδετών, λαχνισµάτων σχετικών µε τη διατροφή και την άσκηση. Εικονογράφησή τους. Γνωριµία µε την κυπριακή παραδοσιακή κουζίνα και την κουζίνα άλλων λαών. Συλλογή παραδοσιακών συνταγών Εκτύπωσή τους σε βιβλιαράκι. Παρασκευή σχετικών φαγητών και γλυκών. Ετοιµασία σχετικών ακροστιχίδων, κρυπτόλεξων, σταυρόλεξων. Συνεντεύξεις από ηλικιωµένους µε θέµα τις διατροφικές συνήθειες της παιδικής τους ηλικίας. Καταγραφή τους και σύγκριση µε τις δικές µας διατροφικές συνήθειες. Συλλογή δηµοσιευµάτων, άρθρων για τη διατροφή και σχολιασµός τους. Ακρόαση, επεξεργασία, εικονογράφηση, δραµατοποίηση σχετικών παραµυθιών και ιστοριών όπως Ο ωραίος αρείος, Το δικαστήριο των τροφών, ίαιτα για ελέφαντες, Ο Μάκης ο Ενζυµάκης και η µάχη στο στοµάχι, Το παιδί που έτρωγε γρήγορα, Ιστορία µέσα σε µια σαλάτα, Ο πρίγκιπάς Λεµονής και η όµορφη Κρεµµύδω, Των οσπρίων η γιορτή, Ο Λουκουµάκης στην Καραµελοχώρα, Σοκολατάκης και Ζαχαρούλα Τρυποδόντη, Η όνα η Τερηδόνα και το µυστικό της

γαµήλιας Τούρτας, Ο ιπποπόταµος Ιππόλυτος, Μια φορά ήταν η Κολοτούµπα, Φρουτοπία, Η Φίφη και η Φωφώ, οι φαντασµένες φάλαινες. Αλλαγή των στίχων του τραγουδιού του Λουκιανού Κελαϊδόνη «Ναι Όχι» ώστε να έχουν περιεχόµενο σχετικό µε τη διατροφή. Παρακολούθηση σχετικών ταινιών DVD- συζήτηση Ετοιµασία γεύµατος µε αγαπηµένα φαγητά των παιδιών, η παρασκευή των οποίων θα γίνει µε πιο υγιεινά υλικά. Κατασκευή καπέλων µε φρούτα, µασκών µε φρούτα, φιγούρων, Ζώων που δίνουν γάλα, µόµπιλε µε φρούτα και άλλα υγιεινά φαγητά, σχετικά επιτραπέζια παιχνίδια,κούκλων µε κουτάλες, µήλου µε σχετικό σύνθηµα- µαγνητάκι. Μελέτη γελοιογραφιών σχετικών µε τη διατροφή. Σύνθεση ιστορίας κόµικς µε την υιοθέτηση της υγιεινής διατροφής και άσκησης. Φύτεµα δηµητριακών ή οσπρίων και παρακολούθηση της ανάπτυξής τους. 3 ιεξαγωγή project Ανάπτυξη project µε θέµατα όπως: Η διατροφή των παππούδων και των γιαγιάδων µας Υγιεινή διατροφή και νηστεία Τα φρούτα του φθινοπώρου Φρουτοµανία Η διατροφή των Ελλήνων στην αρχαιότητα και σήµερα Η διατροφή των αθλητών Τρόποι προστασίας από επικίνδυνα τρόφιµα Από το σπόρο στο ψωµί Οι διαφηµίσεις τροφίµων στην τηλεόραση Η αξία της άθλησης στην αρχαιότητα Ολυµπιακοί αγώνες. Η µάστιγα της πείνας. Γιατί πεινούν οι άνθρωποι; Τι φταίει; Τι µπορεί να γίνει; (συζήτηση προβληµατισµός πρόταση λύσεων). Σύνδεση µε µαθήµατα του αναλυτικού προγράµµατος Συλλογή και µελέτη εικόνων από πίνακες ζωγραφικής που δείχνουν τη στιγµή του φαγητού σε διάφορες εποχές όπως «Μυστικός είπνος», Μουσείο εικόνων Ελληνικού Ινστιτούτου, Ρενουάρ, «Το γεύµα των βαρκάρηδων», Βαν Γκογκ «Χωρικοί που τρώνε πατάτες», Θεόφιλος, «Κύπελο µε φασόλια», «Κοµάτια ψωµί». Συζήτηση και παρασκευή φαγητών και γλυκών που συνδέονται µε γιορτές (Γενέθλια, Χριστούγεννα, Πάσχα, Τσικνοπέµπτη, Καθαρά ευτέρα, Σαρακοστή). Σύνδεση µε τα κείµενα και τις ενότητες των βιβλίων των Ελληνικών. Προσέγγιση σχετικών θεµάτων µέσα από όλα τα µαθήµατα του αναλυτικού προγράµµατος. Μελέτη διατροφή των θεών του Ολύµπου, νέκταρ και αµβροσία (Μυθολογία), των αρχαίων Σπαρτιατών, των αρχαίων Αθηναίων, των Βυζαντινών. Μελέτη της διατροφής των µοναχών, των ερηµιτών, των αγίων καθώς επίσης και της νηστείας.

ηµιουργία και επεξεργασία γραφικών παραστάσεων π.χ. «ποιο φρούτο µου αρέσει περισσότερο». Ακρόαση και χορός παραδοσιακών τραγουδιών «Μήλο µου κόκκινο», «Νεραντζούλα φουντωτή», «Μωρή κοντούλα λεµονιά». Ακρόαση και εκµάθηση τραγουδιών σχετικών µε τη διατροφή και άσκηση. 4 Άθληση Οργάνωση παιχνιδιών και αθλοπαιδιών στο διάλειµµα (σχοινάκι, στεφάνες, τένις, µπάτµιτον, ποδόσφαιρο, καλαθόσφαιρα). ιοργάνωση πρωταθληµάτων, πεζοποριών µε τη συµµετοχή γονιών και άλλων φορέων της κοινότητας µε γενικό σύνθηµα «Περπατώ για την υγεία µου». Γνωριµία µε άγνωστα αθλήµατα. ιαγωνισµοί ιεξαγωγή διαγωνισµού για το σύνθηµα του προγράµµατός µας και τύπωµα του σε φανελίτσες ή κονκάρδες. ιαγωνισµός δηµιουργίας µιας πρωτότυπης συνταγής βασισµένης στην υγιεινή διατροφή, µε εµπλοκή προσώπων του οικογενειακού περιβάλλοντος. Επιλογή και βράβευση κάποιων συνταγών από κριτική επιτροπή έπαινος σε όλους τους συµµετέχοντες. Έρευνες ιεξαγωγή έρευνας για τις διατροφικές συνήθειες των παιδιών του σχολείου, επεξεργασία και παρουσίαση των αποτελεσµάτων (συνεργασία µε Α Γερίου). Εφαρµογή παρεµβατικών προγραµµάτων µε βάση τα αποτελέσµατα της ερεύνας. Έρευνα σχετικά µε τη διαφήµιση τροφίµων και ποτών στον τύπο και στην τηλεόραση. ηµιουργία διαφηµίσεων από µέρους των παιδιών- παρουσίαση. Επισκέψεις Επισκέψεις σε φρουταρίες, υπεραγορές, αρτοποιείο, φυτώρια, γήπεδα, αθλητικά κέντρα, πολυπροπονηρήριο, γαλακτοβιοµηχανίες, φάρµες,εργοστάσια εµφιάλωσης νερού. Καθιέρωση Εβδοµάδων και Μέρας ράσης Καθιέρωση Εβδοµάδας Υγιεινής ιατροφής (συνεργασία µε Α Γερίου). Καθιέρωση Εβδοµάδας Φρούτων Φρουτοµανία.

Καθιέρωση Εβδοµάδας Άσκησης (συνεργασία µε Α Γερίου). Εκδηλώσεις για την Ευρωπαϊκή Μέρα Υγιεινής ιατροφής και Μαγειρικής για παιδιά (8 η Νοεµβρίου), την Παγκόσµια Ηµέρα Υγιεινής ιατροφής, (16 Οκτωβρίου), την Παγκόσµια Εβδοµάδα ιατροφής την Παγκόσµια Μέρα Τροφίµων. Ετοιµασία και παράθεση υγιεινού προγεύµατος και µεσογειακού γεύµατος, σε συνεργασία µε το Σύνδεσµο Γονέων του Σχολείου. ιοργάνωση Ηµέρας «υγιεινής ιατροφής και Άσκησης» ως επιστέγασµα της όλης εργασίας. (συνεργασία µε Α Γερίου). 5 Ενηµέρωση Ενηµέρωση των παιδιών, των γονέων της Σχολικής Εφορείας και του Κοινοτικού Συµβουλίου για το Πρόγραµµά µας µε σκοπό της ευαισθητοποίηση και την εµπλοκή όλων (συνεργασία µε Α Γερίου). Ενηµέρωση της Κοινότητας Συνεργασία µε την τοπική εφηµερίδα. Οργάνωση διαλέξεων από ειδικούς (διατροφολόγους, ιατρούς παιδίατρούς, µάγειρα, αθλητές, επισκέπτρια υγείας) τόσο προς τα παιδιά όσο και προς τους γονείς Βιωµατικά εργαστήρια. Παρότρυνση των παιδιών να προσφέρουν υγιεινά κεραστικά όταν γιορτάζουν (φρούτα, σπιτικά γλυκά). ίπλωµα Υγιεινού Κεραστικού. Στόλισµα χριστουγεννιάτικου δέντρου στην αυλή του σχολείου και στην πλατεία του χωριού µε στολίδια από όσπρια ή άλλα είδη υγιεινής διατροφής. Έλεγχος των προϊόντων που προσφέρει το κυλικείο. Να διαµορφωθεί και να εµπλουτιστεί η ποικιλία τροφών που παρέχει το κυλικείο στα παιδιά (µε βάση τον εγκεκριµένο κατάλογο τροφίµων του Υπουργείου). Ετοιµασία από τα παιδιά ενηµερωτικού φυλλαδίου τρίπτυχου για την υγιεινή διατροφή και άσκηση και αποστολή προς όλα τα σπίτια της κοινότητας. Ενηµέρωση των παιδιών για την σηµασία του προγεύµατος ετοιµασία από τα παιδιά προτύπων πρωινών και αποστολή των εισηγήσεων τους στο σπίτι ως εβδοµαδιαίο πρόγραµµα υγιεινού προγεύµατος. ηµιουργία Αλφαβήτας της Υγιεινής ιατροφής και άσκησης (συγγραφή και εικονογράφηση) και αποστολή προς όλες τις οικογένειες. ηµιουργία κώδικα υγιεινής διατροφής και άσκησης, ο οποίος θα αποσταλεί και στα σπίτια των παιδιών (µαγνητάκι για το ψυγείο). Έκδοση εντύπου στο τέλος του χρόνου µε εργασίες, σχέδια, φωτογραφίες από τις δραστηριότητες των παιδιών στα πλαίσια του προγράµµατος. Προγραµµατισµένη αξιολόγηση (αρχική αξιολόγηση, παρακολούθηση εφαρµογής του προγράµµατος, αξιολόγηση των διαδικασιών, αξιολόγηση του αποτελέσµατος).

6 Αρχική αξιολόγηση Καταγραφή των διατροφικών συνήθειων των παιδιών µετά από έρευνα, κατασκευή σχετικών γραφικών παραστάσεων και αξιολόγηση των αποτελεσµάτων της έρευνας από τα παιδιά. Εξακρίβωση των προϋπάρχουσων γνώσεων των παιδιών στο θέµα «σωστή, υγιεινή διατροφή» µέσα από ποικιλία δραστηριοτήτων (πχ. Καταιγισµό ιδεών). Συντρέχουσα αξιολόγηση Παρακολούθηση και καθηµερινή αξιολόγηση του Προγράµµατος κατά τη διάρκεια λειτουργίας του. ιεκπεραίωση διαφόρων µελετών, εργασιών στον Η.Υ., συµπλήρωση των φύλλων εργασίας και διεξαγωγή άλλων δηµιουργικών εργασιών και δραστηριοτήτων. Συστηµατική παρατήρηση της συµπεριφοράς και της στάσης των παιδιών κατά τη διάρκεια διεξαγωγής των δραστηριοτήτων. Τελική αξιολόγηση ιεξαγωγή έρευνας για τις διατροφικές συνήθειες των παιδιών µετά την εφαρµογή του Προγράµµατος. Συγκριτικά αποτελέσµατα. Αξιολόγηση των εργασιών που έγιναν τη σχολική αυτή χρονιά, στα πλαίσια του Προγράµµατος. Καταγραφή των απόψεων και των συναισθηµάτων των παιδιών για το Πρόγραµµα που εφαρµόσαµε ούτως ώστε να διαφανεί κατά πόσο τα παιδιά απόλαυσαν την όλη διαδικασία εφαρµογής του, καθώς και κατά πόσο διαφοροποίησαν τις απόψεις και στάσεις τους στο θέµα.

7