9212 32 مجم ع مقاالت 32 صفح 304-302 تا اردیب شت ماي تخمیه پارامتز ای مو ثز پالس ای ج ت پذیزی ح سي وشدیک گسل در 2 ز یذ صػفشا ی 1 ػهی زغ خب ی 1 دا ؾد ی کبسؽ بعی اسؽذ پژ ؾگب ثی ان ههی صنضن ؽ بعی ي ذعی صنضن ت شا a.hassankhani@iiees.ac.ir 2 اعتبدیبس پژ ؾگب ثی ان ههی صنضن ؽ بعی ي ذعی صنضن ت شا h.zafarani@iiees.ac.ir چكیذي ا یت ثشآ سد صسیر زشکت بی يست م بؽی اص صيی نشص ک ث عبص بی اقغ دس یک عبختگب اسد خ ا ذ ؽذ ثش گب اضر اعت ايب پی ثشد ث یژگی بی خبؿ زشکبت ز ص ضدیک اثشات يخشة آ س ی عبص ب یکی اص چبنؼ بی پیؼ س ثشای صنضن ؽ بعب ي ذعب صنضن يیثبؽذ. یکی اص ي ى تشی آثبس خ جؼ یش ي ذ صيی دس ز ص ضدیک گغم پبنظ بی پشی د ثه ذ بؽی اص پذیذ خ ت پزیشی يیثبؽ ذ ک ػ ذتب دس ي نف ػ د ثش گغم پذیذاس يیؽ د. ثشسعی یژگی بی يشث ط ث ای پبنظ ب ثشای طشازی عبص بی يقب و دس ثشاثش خ جؼ یش ي ذ صيی دس ز ص ضدیک گغم اص ا یت یژ ای ثشخ سداس اعت. دس ای تسقیق ثب اعتفبد اص یک س ػ ؽجی عبصی تؼی ی پبنظ بی پشی د ثه ذ صیبدی ت نیذ ؽذ اعت. آ گب یک يذل تسهیهی ي بعت ک دس ادثیبت ف ی ثشای ؽکم پبنظ پشی د ثه ذ پیؾ بد ؽذ اعت ثیب يیؽ د. ای يذل ثب اعتفبد اص تؼذاد صیبدی اص سک سد بی ث دعت آيذ کبنیجش يیؽ د پبسايتش بی اعبعی آ اص خ ه داي فشکب ظ غبنت يشث ط ث پبنظ ب ي سد تدضی تسهیم قشاس يیگیش ذ. اژي اي كلیذي: ز ص ضدیک گغم پبنظ پشی د ثه ذ پزیشی ؽجی عبصی تؼی ی داي فشکب ظ غبنت. پذیذ خ ت Ali Hassankhani 1, Hamid Zafarani 2 1 M.Sc. student of International Institute of Earthquake Engineering and Seismology. 2 Assistant Professor of International Institute of Earthquake Engineering and Seismology. Abstract Importance of correct estimation of possible motions which can be created by earthquake and have impact on structures, are obvious. But, understanding the special characteristics of nearfault motions and their destructive influences on structures are so challenging for both seismologists and earthquake engineers. One of the most important aspects of near-fault movement is long period pulses frequently resulted from directivity effects. Studying characteristics of this kind of pulses for design of resistant structures have a high importance. In this study, a large number of pulse-like motions have been generated by the deterministic simulation method of wave-number-finite-element; which calculate synthetic ground motion seismograms for hypothetical fault ruptures occurring on faults of spatial finite extent embedded in a 1D layered earth model. Afterwards an analytical model has been calibrated against y simulated near-fault records, and its significant parameters including amplitude and prevailing frequency of pulse have been studied.
2 Key Words : Near- fault, Long-period pulse, Directivity, Deterministic simulation, Amplitude, prevailing frequency. 1 مقذم 1611 ثجت ا نی گبؽت دس ز ص ضدیک گغم دس صيی نشص پبسکفیهذ صيی سا ثشای اسای س ػ بی يختهف ؽجی عبصی خ جؼ یش ي ذ صيی خ ت تخ ی یژگی بی خ جؼ یش ي ذ صيی فشا ى کشد ب گ ث د عبخت ب داخم 2003(. پبپبخ سخی )يب س دیظ صيی الی ای ث د پ عت خ د چی ب گغم ب ي ج بی ي ج بی تجذیم یبفت فشآی ذ پیچیذ ا ؼکبعی ؽکغت يشصی یش ي ذ صيی تبثیش کب ذگی ثش س ی تخ ی یژگی بی خ جؼ اص آ خب ک پبسايتش بی يشث ط ث خ جؼ یش ي ذ ايب يیگزاسد صيی دس ز ص ضدیک گغم دس يطبنؼ طشازی عبص بی ي ذعی اص دعتیبثی ث ای تالػ ثشای ا یت یژ ای ثشخ سداس اعت يتبعفب ثبیذ گفت پبسايتش ب ضش سی يیثبؽذ. ك زذاكثش پ دب عبل تبسیخچ ثجت سك سد دس عشاعش د یب ثشاي دسثشگیشي زبالت ا تؾبس ي ج دس يسیط ع عبختگب فشآی ذ گغیختگي س ي گغم ساثط ذعي ثی عبختگب گغم ك ايكب ق ع داس ذ كبفي یغت. ييؽ د. ثشاي ای يغبن خص صب دس ز ص ضدیك گغم ؽذیذتش ازغبط 1666 چيچي دس تبی ا صنضن 1666 يثبل قجم اص ق ع صنضن سك سد بؽي اص 20 اصيیت تشكی دس عشاعش د یب ت ب زذ د كیه يتش 20 صنضن بي ثب ثضسگبي ثیؼ اص فت دس فبصه ك تش اص 55 سك سد صنضن تبی ا 5 اص گغم خ د داؽت. صنضن تشكی سك سد ث ای يد ػ اضبف كشد ايب ت ب د ع بسی ي گغیختگي گغم ث دا ؼ يب اضبف ؽذ دس زبني ك ضاسا ع بسی ي يست م. 1666( ) چی گض کبسا ق ع داسد ايكب دیگش ي ذعی صنضن سا ثشآ داؽت ک ثب ای ي ض ع صنضن ؽ بعب تي سی اعتفبد اص س ػ بی گ بگ ؽجی عبصی اػى اص تدشثی پبسايتش بی يشث ط ث خ جؼ یش ي ذ صيی دس ز ص دسصذد تخ ی. ثشای. ثشآی ذ ضشیت اط ی ب قبثم قج نی ضدیک گغم ثب دس ت عؼ س اثط کب ذگی غم خذیذ )NGA( دس کبنیفش یب ثشای يطبنؼ ضشیت اثش فشادی اس دس ص ایبی يختهف گغم ذع اص س ؽ بی ؽجی عبصی ک ک گشفت ؽذ اعت عبختگب غجت ث آ 2002(. )اعپ دیچ کبسا ػذد ي ج گغغت یکی اص ای س ػ ب س ػ ؽجی عبصی اخضای يسذ د سا ثب دس ظش يختهف يی ثبؽذ ک ث عیه آ يیت ا سک سد بی گشفت ؽشایط يختهف ذعی عبختگب ی دس ز ص ضدیک گغم ؽجی پبنظ بی پشی د ثه ذ زبصم اصای س ػ دس ای ص ست عبصی کشد يد ػ اسصؽ ذی خ ت تدضی تسهیم دس اختیبس يسققی قشاس ع بسی بی. اص ای س ػ ثشای ؽجی عبصی پبنظ پشی د ثه ذ يید ذ 2013 2012( )صػفشا ی کبسا صنضن فشضی دست شا صنضن ثى. سضبیت ثخؾی ث دعت آيذ اعت تبیح اعتفبد ؽذ دس يشزه ثؼذ ثبیذ پبسيتش بی يشث ط ث پبنظ بی پشی د ثه ذ سا ثشای ای ي ظ س يیت ا اص س اثط اص ای سک سد ب اعتخشاج کشد. ک صست آ ب اعتفبد کشد قبثم اط ی ب ی عبد سیبضی اسای ؽذ )يب س دیظ ت عط سک سد بی اقؼی ي خ د تبییذ ؽذ ثبؽذ 2003(. پبپبخ سخی 3 ر ش تحقیق خ ت ا دبو تسقیق سعیذ ث تبیح يطه ة ثبیذ د يشزه صیش ث
3 تشتیت ا دبو پزیشد :. 3-9 ت نیذ پبنظ بی پشی د ثه ذ ث تؼذاد کبفی ثب دس ظش گشفت ع بسی بی نشص ای يختهف. ثشای ای ي ظ س دس اثتذا ثبیذ س ؽی ا تخبة ؽ د ک تبیح زبصم اص آ ثب سک سد بی اقؼی ي خ د ز ص ضدیک دس د یب تطبثق خ ثی داؽت ثبؽذ ىچ ی اعتفبد اص آ دس قبط يختهف خ ب تبیح قبثم قج نی سا اسای داد ثبؽذ. س ػ اخضای يسذ د ػذد ي ج گغغت ش د یژگی ثبال سا داسد نزا ثشای ت نیذ پبنظ بی پشی د ثه ذ اص ای س ػ اعتفبد کشد ایى. دس گبو ا ل ثبیذ یک يذل الی ای )ؽبيم اطالػبت عشػت اي اج ثشؽی فؾبسی چگبنی ش الی ( ا تخبة ؽ د. دس ای تسقیق اصيذل اسای ؽذ ثشای ي طق کبنیفش یب )فشا کم 2006( اعتفبد ؽذ اعت. دس اداي ثشای ایدبد یک خبيؼ آيبسی ي بعت ؽشایط يختهف ذعی عبختگب ی اص خ ه ثضسگبی صنضن ع گغم عشػت گغیختگی صا ی ؽیت گغم قبط کب ی صنضن تؼذاد ایغتگب ب ف اصم ایغتگب ی ي بعت دس ظشگشفت ؽذ. پظ اص نسبظ کشد ي قؼیت بی يختهف تؼذاد صیبدی سک سد بی ؽجی عبصی ؽذ ث دعت آيذ ک ای سک سد ب دس د ي نف ػ دی )Y( ي اصی گغم )X ) دس دعتشط يیثبؽ ذ. 3-3. تطجیق پبنظ بی ت نیذ ؽذ ثب یک يذل تئ سی يؼتجش خ ت تخ ی داي فشکب ظ غبنت پبنظ. دس ای يشزه اص یک ساثط سیبضی يؼتجش ک پبسايتش بی س دی آ ؽبيم پبسايتش بی داي فشکب ظ غبنت پبنظ ثبؽذ ى چ ی ت عط تؼذاد صیبدی سک سد اقؼی ز ص ضدیک د یب کبنیجش ؽذ اعت )يب س دیظ پبپبخ سخی 2003( ااعتفبد يیؽ د : V(t) = A/2 [1 + Cos (2πf p t / ϒ) ] Cos ( 2πf p t + ν ) )1( ساثط )1( تبثغ عشػت - صيب ثشای یک پبنظ پشی د ثه ذ يیثبؽذ ک دس آ A يیضا داي پبنظ f p فشکب ظ غبنت پبنظ يیثبؽذ ثقی پبسايتش ب يشث ط ث ؽشایط فبص ظب شی پبنظ يیثبؽ ذ. دس بیت ثب اعتفبد اص تطبثق پبنظ بی ت نیذی يذل سیبضی ثبال پبسايتش بی ي سد ظش اعتخشاج يیؽ ذ. دس ؽکم بی )1( )2( ای اص سک سد بی ؽجی عبصی ؽذ ثشای صنضن ای ث ثضسگبی 7 ثبعشػت گغیختگی 0.7 ثتب گغم ايتذاد نغض صا ی ؽیت 54 دسخ دس قط کب ی فشضی ا ل تطبثق آ ثب يذل رکش ؽذ دس د ي نف ػ دی ي اصی ثب گغم بیؼ داد ؽذ اعت : شکل 9. ي نف ػ د ثش گغم پبنظ ؽجی عبصی ؽذ
5 A = 0.13 m ( شکل 9-9. تطبثق پبنظ پشی د ثه ذ ؽکم )1( ثب يذل رکش ؽذ ) f p = 0.4 Hz شکل 3. ي نف ي اصی ثب گغم پبنظ ؽجی عبصی ؽذ Hz A = 0.42m(.3 شکل 9- تطبثق پبنظ پشی د ثه ذ ؽکم )2( ثب يذل رکش ) f p = 0.52 ؽذ 2 وتیج گیزي ثشسعی یژگی بی يشث ط ث خ جؼ یش ي ذ صيی دس ز ص ضدیک گغم اس ثشای صنضن ؽ بعب ي ذعی طشاذ عبص یک دغذغ ثضسگ ث ؽ بس يیآيذ اعت. دس ای يقبن ثب اعتفبد اص یک س ػ ؽجی عبصی يؼتجش تؼذاد ا ج ی اص سک سد بی ز ص ضدیک ثب ي قؼیت بی يختهف قشاسگیشی ایغتگب گغم ص ایبی يختهف ؽیت گغم ت نیذ ؽذ. دس گبو ثؼذی ثب يقبیغ ای سک سد بثب یک يذل تئ سی ک دس ادثیبت ف ی ثشای ؽکم پبنظ ز ص ضدیک پیؾ بد ؽذ اعت پبسايتش داي فشکب ظ غبنت پبنظ تخ ی صد ؽذ. اص ای داد ب يیت ا دس طشازی عبص بی ي ذعی اقغ دس ز ص ضدیک گغم ک ث ؽذت خطش نشصػ بی ثضسگ ثب خص صیبت یژ ز ص ضدیک آ ب سا ت ذیذ يیک ذ اعتفبد کشد.
4 مىابع George P. Mavroeidis, Apostolos S. Papageorgiou (2003)''A Mathematical Representation ofnear-fault Ground Motions'', Bull. Seismol.Soc. Am, 93 :3,1099-1131. Hutchings, L., Ioannidou, E., Foxall, W., Voulgaris, N., Savy, J., Kalogeras, I., Scognamiglio, L.,andStavrakakis, G., (2007).' A physically based strong ground-motion prediction methodology; application to PSHA and the 1999 Mw~6.0 Athens earthquake', Geophys. J. Int. 168,659 680. H. Zafarani n, H. Vahidifard, A. Ansari (2012). 'Sensitivity of ground-motion scenarios to earthquake source parameters in the Tehran metropolitan area, Iran '. Soil Dynamics and Earthquake Engineering 43, 342 354. Hamid Zafarani, Hesam Vahidifard, and Anooshirvan Ansar I (2013).' Prediction of Broadband Ground-Motion Time Histories: The Case of Tehran, Iran'.Earthquake Spectra 29 (2), 633-660. Arthur Frankel (2009), A Constant Stress Drop Model for Producing Broad Band Synthetic Seismograms : Comparison with the Next Generation Attenuation Relations, Bull. Seismol. Soc. Am., 99:2A, 664 680. Paul Spudich and Brian S. J. Chiou (2008) Directivity in NGA Earthquake Ground Motions: Analysis Using Isochrone Theory. Earthquake Spectra: February 2008, Vol. 24, No. 1, pp. 279-298.