ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΠΔΙΡΑΙΧ ΣΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΧΗ ΚΑΙ ΓΙΟΙΚΗΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΧΝΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΙΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝΣΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΧΝ (MBA) Γηπισκαηηθή Δξγαζία

Transcript

1 ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΠΔΙΡΑΙΧ ΣΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΧΗ ΚΑΙ ΓΙΟΙΚΗΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΧΝΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΙΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝΣΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΧΝ (MBA) Γηπισκαηηθή Δξγαζία ΔΙΑΧΕΙΡΙΗ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΩΝ ΑΠΟ ΕΙΗΓΜΕΝΕ Ε ΧΡΗΜΑΣΙΣΗΡΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΣΑΙΡΕΙΕ Αλαζηαζίνπ Νηθνιίλα Δπηβιέπσλ Καζεγεηήο: Ισάλλεο ώξξνο Πεηξαηάο, 2018 [Πληκτρολογήςτ ε μια φράςη από το ζγγραφο ή τη ςύνοψη για 1 ζνα ενδιαφζρον

2 i

3 ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΩΝ ΑΠΟ ΔΙΗΓΜΔΝΔ Δ ΥΡΗΜΑΣΙΣΗΡΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ ΔΣΑΙΡΔΙΔ Αλαζηαζίνπ Νηθνιίλα ΠΔΡΙΛΗΦΗ ηφρνο ηεο παξνχζαο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο είλαη ε αλάιπζε ηνπ ζέκαηνο ηεο Γηαρείξηζεο Απνηειεζκάησλ απφ εηζεγκέλεο ζε ρξεκαηηζηεξηαθή αγνξά εηαηξείεο. Πξφθεηηαη γηα έλα πνιχ ζνβαξφ γεγνλφο πνπ δεκηνπξγείηαη ζηηο επηρεηξήζεηο επεξεάδνληαο ηηο αγνξέο, ηελ νηθνλνκία θαη θαη επέθηαζε ην θνηλσληθφ ζχλνιν. Γηα ην ιφγν απηφ ε κειέηε ησλ αηηηψλ, ησλ απνηειεζκάησλ, θαζψο θαη νη ηξφπνη αληηκεηψπηζεο ηεο κάζηηγαο απηήο είλαη πνιχ ζεκαληηθή. Ξεθηλάκε κε ηελ εηζαγσγή θαη ηε παξνπζίαζε ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ θαζψο θαη πεξαηηέξσ ζηνηρείσλ, ελλνηψλ, αξρψλ θαη θαλφλσλ ηεο ινγηζηηθήο, εμεγψληαο ην ζθνπφ πνπ εμππεξεηνχλ θαη πσο απηέο νη θαηαζηάζεηο παξαπνηνχληαη γηα ηελ εμππεξέηεζε ζπκθεξφλησλ. ηε ζπλέρεηα ζα αλαθεξζνχκε ζηε δηαρείξηζε απνηειεζκάησλ, δειαδή ζηηο αηηίεο πνπ απνηεινχλ ηε πεγή ηνπ πξνβιήκαηνο, ζηηο πηζαλέο κνξθέο πνπ κπνξεί λα έρεη ε παξαπνίεζε, ηηο ζπλέπεηεο απηήο, ελψ ζην ηέινο παξνπζηάδεηαη κειέηε εληνπηζκνχ παξαπνίεζεο νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ κε ρξήζε ηνπ κνληέινπ παιηλδξφκεζεο Jones. ii

4 ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ Πεξίιεςε Πεξηερόκελα i ii Κεθάιαην 1 : Δηζαγσγή 1.1 Παξνπζίαζε Οηθνλνκηθώλ Καηαζηάζεσλ Γεληθέο Αξρέο θαη Υαξαθηεξηζηηθά ησλ Οηθνλνκηθώλ Καηαζηάζεσλ Λνγηζηηθέο Πνιηηηθέο Αξρέο Καηάξηηζεο Οηθνλνκηθώλ Καηαζηάζεσλ 6 Βηβιηνγξαθία 1 νπ Κεθαιαίνπ 10 Κεθάιαην 2: Γηαρείξηζε Απνηειεζκάησλ 2.1 Έλλνηεο θαη Υαξαθηεξηζηηθά Γηαρείξηζεο Απνηειεζκάησλ Κίλεηξα Γηαρείξηζεο Απνηειεζκάησλ Κίλεηξα ιφγσ πκβαηηθψλ Τπνρξεψζεσλ Γαλεηαθέο πκβάζεηο Αληακνηβή Γηνίθεζεο Γηαπξαγκάηεπζε κε πλδηθάηα Κίλεηξα ιφγσ Ρπζκηζηηθνχ Πιαηζίνπ Ρπζκηζηηθφ Πιαίζην Κιάδνπ Αληηκνλνπσιηαθέο Ρπζκίζεηο Πξνζπάζεηα Φνξνδηαθπγήο Πξαθηηθέο Γηαρείξηζεο Απνηειεζκάησλ Σαμηλφκεζε Δπηπέδνπ Πξαθηηθψλ Γηαρείξηζεο Απνηειεζκάησλ ηξαηεγηθή Καιχηεξεο πζρέηηζεο Μεηαβνιή Λνγηζηηθψλ Πξαθηηθψλ κε Πιήξε Απνθάιπςε Μεηαβνιή Λνγηζηηθψλ Πξαθηηθψλ ρσξίο Απνθάιπςε Υξήζε κε Δπηηξεπφκελσλ Λνγηζηηθψλ Πξαθηηθψλ Καηεγνξίεο Πξαθηηθψλ Γηαρείξηζεο Απνηειεζκάησλ Λνγηζηηθή Κάζαξζε (Big Bath Charges) Γεκηνπξγηθή Λνγηζηηθή κέζσ Δμαγνξά Δπηρεηξήζεσλ 23 iii

5 Γεκηνπξγνχκελα Απνζεκαηηθά Οπζηαζηηθφηεηα Αλαγλψξηζε Δζφδσλ Λνγηζηηθή Απάηε Έλλνηα θαη Υαξαθηεξηζηηθά Λνγηζηηθήο Απάηεο Σν Σξίγσλν ηεο Απάηεο Η Δπθαηξία Δμνξζνινγηζκφο ηνπ αηφκνπ Πηέζεηο θαη θίλεηξα Κίλεηξα Παξαπνίεζεο Οηθνλνκηθώλ Καηαζηάζεσλ από ηελ Πιεπξά ηεο Γηνίθεζεο Κίλεηξα πνπ απνξξένπλ απφ ηε ιεηηνπξγία ηεο θεθαιαηαγνξάο Κίλεηξα πνπ πξνέξρνληαη απφ ζπκβαηηθέο ππνρξεψζεηο ηεο επηρείξεζεο Κίλεηξα πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε ζπκπεξηθνξά ησλ κειψλ ηεο Γηνίθεζεο Κίλεηξα πνπ ζρεηίδνληαη κε ην ξπζκηζηηθφ πιαίζην ιεηηνπξγίαο ησλ Δπηρεηξήζεσλ Κίλεηξα πνπ πεγάδνπλ απφ ηε θνπιηνχξα ηεο επηρείξεζεο 31 Βηβιηνγξαθία 2 νπ Κεθαιαίνπ 32 Κεθάιαην 3 : Δλαιιαθηηθέο Δπηινγέο Γηαρείξηζεο Απνηειεζκάησλ 3.1 Απνζβέζεηο Παγίσλ Έλλνηα ησλ Απνζβέζεσλ Παγίσλ Λφγνη Υξήζεο ησλ Απνζβέζεσλ Παγίσλ Γλσζηνπνηήζεηο ησλ Απνζβέζεσλ Παγίσλ Απνζβέζεηο Παγίσλ θαη Γηαρείξηζε Απνηειεζκάησλ Πξνβιέςεηο Έλλνηα ησλ Πξνβιέςεσλ Δπηκέηξεζε ησλ Πξνβιέςεσλ Γλσζηνπνηήζεηο ησλ Πξνβιέςεσλ Πξνβιέςεηο θαη Γηαρείξηζε Απνηειεζκάησλ 38 iv

6 3.3 Απνζέκαηα- Κόζηνο Παξαγσγήο Έλλνηα ησλ Απνζεκάησλ Καηεγνξίεο ησλ Απνζεκάησλ Απνγξαθή ησλ Απνζεκάησλ Δπηκέηξεζε ησλ Απνζεκάησλ Μέζνδνη Τπνινγηζκνχ ηνπ Κφζηνπο Απνζεκάησλ Αλαγλψξηζε ησλ Απνζεκάησλ Γλσζηνπνηήζεηο ησλ Απνζεκάησλ Κφζηνο Παξαγσγήο Απνζέκαηα θαη Γηαρείξηζε Απνηειεζκάησλ Λνγαξηαζκνί Δλεξγεηηθνύ Έλλνηα ηνπ Δλεξγεηηθνχ Λνγαξηαζκνί Δλεξγεηηθνχ θαη Γηαρείξηζε Απνηειεζκάησλ πκκεηνρέο ζε Δπηρεηξήζεηο Έλλνηα ησλ πκκεηνρψλ ζε Δπηρεηξήζεηο Γλσζηνπνηήζεηο ησλ πκκεηνρψλ ζε Δπηρεηξήζεηο πλαιιαγέο ζε Ξέλν Νόκηζκα Έλλνηα ησλ πλαιιαγψλ ζε Ξέλν Νφκηζκα πλαιιαγκαηηθή Γηαθνξά Γλσζηνπνηήζεηο ησλ πλαιιαγψλ ζε Ξέλν Νφκηζκα πλαιιαγέο ζε Ξέλν Νφκηζκα θαη Γηαρείξηζε Απνηειεζκάησλ Έζνδα Έλλνηα ηνπ Δζφδνπ Δπηκέηξεζε Δζφδνπ Αλαγλψξηζε ηεο πλαιιαγήο Γλσζηνπνηήζεηο Δζφδσλ Έζνδα θαη Γηαρείξηζε Απνηειεζκάησλ Δηδηθνί Δζσηεξηθνί Λνγηζηηθνί Υεηξηζκνί Δηδηθνί Δζσηεξηθνί Λνγηζηηθνί Υεηξηζκνί θαη Γηαρείξηζε Απνηειεζκάησλ Σξόπνη Δληνπηζκνύ Γηαρείξηζεο Απνηειεζκάησλ 61 v

7 Βηβιηνγξαθία 3 νπ Κεθαιαίνπ 66 Κεθάιαην 4: Μεζνδνινγία 4.1 Αλάιπζε Μνληέιν Jones Γείγκα ηαηηζηηθή Αλάιπζε 70 Βηβιηνγξαθία 4 νπ Κεθαιαίνπ 72 Κεθάιαην 5: πκπεξάζκαηα 73 Βηβιηνγξαθία Γηπισκαηηθήο 75 vi

8 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 1: ΔΙΑΓΧΓΗ 1.1 Παξνπζίαζε Οηθνλνκηθώλ Καηαζηάζεσλ Οη νηθνλνκηθέο κνλάδεο ππνρξενχληαη λα γλσζηνπνηνχλ πιεξνθνξίεο απαξαίηεηεο γηα ηε δηελέξγεηα εθηηκήζεσλ πνπ νδεγνχλ ζηελ νξζνινγηθή ιήςε απνθάζεσλ πνπ αθνξνχλ ηελ απνηειεζκαηηθή θαηαλνκή ησλ νηθνλνκηθψλ πφξσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηελ επηρείξεζε. Οη πιεξνθνξίεο απηέο έρνπλ ηε κνξθή νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ. Οη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο κίαο επηρείξεζεο απνηεινχλ κία δνκεκέλε νηθνλνκηθή παξνπζίαζε ηεο νηθνλνκηθήο ηεο ζέζεο θαη ησλ ζπλαιιαγψλ πνπ έρνπλ αλαιεθζεί απφ απηή. Πξφθεηηαη γηα κία επίζεκε θαηαγξαθή ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο κίαο επηρείξεζεο κε ιεπηνκεξή παξνπζίαζε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ ηεο ζηνηρείσλ. Σα ζηνηρεία απηά πξνθχπηνπλ απφ ηελ ζπγθέληξσζε θαη επεμεξγαζία κεγάινπ φγθνπ δεδνκέλσλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ην ινγηζηηθφ ζχζηεκα ηεο επηρείξεζεο. Οη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο απνηεινχλ κία απφ ηηο βαζηθφηεξεο κεζφδνπο πιεξνθφξεζεο θαη παξνπζίαζεο ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ κίαο επηρείξεζεο ζην εμσηεξηθφ ηεο πεξηβάιινλ, θαζψο επηηξέπνπλ ηε δηεξεχλεζε θαη ηε κειέηε ησλ νηθνλνκηθψλ ζπλζεθψλ θάησ απφ ηηο νπνίεο ιεηηνπξγεί. Γεκηνπξγνχληαη ζε κνξθή πηλάθσλ ζηνπο νπνίνπο εκθαλίδνληαη ηα ζηνηρεία ηνπ απεηθνλίδνπλ ηελ πεξηνπζηαθή δηάξζξσζε ηεο θαη ζπγθεθξηκέλα, εκθαλίδνπλ ηηο πεγέο απφ ηηο νπνίεο έρνπλ αληιεζεί ηα θεθάιαηα ηεο, ηηο επελδχζεηο ζηηο νπνίεο έρνπλ ρξεζηκνπνηεζεί, θαζψο θαη ηα νηθνλνκηθά απνηειέζκαηα απηήο γηα κία νξηζκέλε ρξνληθή πεξίνδν. θνπφο ηνπο είλαη θπξίσο ε παξνρή πιεξνθνξηψλ ζρεηηθψλ κε ηελ νηθνλνκηθή ζέζε, ηελ απφδνζε θαη ηηο ηακεηαθέο ξνέο ηεο επηρείξεζεο ζηνπο ελδηαθεξφκελνπο (κέηνρνη, ηξάπεδεο, πηζησηέο) πξνθεηκέλνπ λα ηηο αμηνπνηήζνπλ ζηε ιήςε νηθνλνκηθψλ απνθάζεσλ. Οη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο δείρλνπλ επίζεο ηα απνηειέζκαηα ηεο δηαρείξηζεο ησλ νηθνλνκηθψλ πφξσλ. Οη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο γηα λα εμππεξεηήζνπλ ην ζθνπφ ηνπο πξέπεη λα παξέρνπλ πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηα αθφινπζα ζηνηρεία ηεο επηρείξεζεο: ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία 1

9 ηηο ππνρξεψζεηο ηα ίδηα θεθάιαηα ηα έζνδα θαη ηα έμνδα, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ θεξδψλ θαη ησλ δεκηψλ ηηο ηακηαθέο ξνέο ε φηη αθνξά ηα Γηεζλή Λνγηζηηθά Πξφηππα, κία πιήξεο ζεηξά ησλ ζηνηρείσλ πνπ ζπλζέηνπλ ηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο πεξηιακβάλεη: ηελ θαηάζηαζε Οηθνλνκηθήο Θέζεο(Ιζνινγηζκόο), πνπ παξνπζηάδεη πιεξνθνξίεο γηα ηνπο νηθνλνκηθνχο πφξνπο πνπ ειέγρεη κηα επηρείξεζε(ην ελεξγεηηθφ ηεο), ηηο ππνρξεψζεηο θαη ηα ίδηα θεθάιαηα(θαζαξή ζέζε) ηεο επηρείξεζεο. Η ζπνπδαηφηεηα απηψλ ησλ πιεξνθνξηψλ έγθεηηαη ζην φηη επηηξέπνπλ λα εθηηκεζεί ε ξεπζηφηεηα, δειαδή ε δπλαηφηεηα ηθαλνπνίεζεο ησλ βξαρπρξφλησλ ππνρξεψζεσλ, θαη ε θεξεγγπφηεηα, δειαδή ε δπλαηφηεηα καθξνρξφληαο επηβίσζεο ηελ θαηάζηαζε ζπλνιηθώλ εζόδσλ(ζπλέλσζε Καηάζηαζεο Απνηειεζκάησλ θαη Αλαγλσξηζκέλσλ Δζόδσλ-Δμόδσλ), πεξηιακβάλεη πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε έζνδα, ρξεκαηννηθνλνκηθά θφζηε, κεξίδην θεξδψλ ή δεκηψλ απφ ζπγγελείο επηρεηξήζεηο θαη θνηλνπξαμίεο, έμνδα θφξνπ, ην θέξδνο ή ηε δεκία ηεο ρξήζεο ηελ θαηάζηαζε κεηαβνιώλ ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ πνπ λα παξνπζηάδεη είηε φιεο ηη κεηαβνιέο ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ, είηε ηηο κεηαβνιέο ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ εθηφο απφ εθείλεο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ζπλαιιαγέο κε ηνπο κεηφρνπο πνπ δξνπλ ππφ ηελ ηδηφηεηά ηνπο σο κέηνρνη ηελ θαηάζηαζε ηακηαθώλ ξνώλ, ε νπνία παξνπζηάδεη κφλν ηηο ηακηαθέο θηλήζεηο, δειαδή ηηο εηζπξάμεηο-πιεξσκέο δηαρσξηδφκελεο ζε ηακηαθέο ξνέο απφ ιεηηνπξγηθέο δξαζηεξηφηεηεο, επελδπηηθέο δξαζηεξηφηεηεο θαη ρξεκαηνδνηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ηηο ζεκεηψζεηο πνπ πεξηιακβάλνπλ πεξίιεςε ησλ ζεκαληηθψλ ινγηζηηθψλ πνιηηηθψλ θαη άιιεο επεμεγεκαηηθέο ζεκεηψζεηο Οη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο γηα λα επηηεινχλ απνηειεζκαηηθά ην ζθνπφ ηνπο, πξέπεη λα είλαη δηαρξνληθά νκνηφκνξθεο θαη ζπγθξίζηκεο. Η δηαρξνληθή ζπγθξηζηκφηεηα ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ ηφζν ηεο ίδηαο επηρείξεζεο φζν θαη κεηαμχ επηρεηξήζεσλ ηνπ ίδηνπ θιάδνπ ή θαη δηαθφξσλ θιάδσλ επηηπγράλεηαη κε ηελ εθαξκνγή ησλ ίδησλ ινγηζηηθψλ αξρψλ, κεζφδσλ θαη γεληθφηεξα, δηαδηθαζηψλ επεμεξγαζίαο θαη αλάιπζεο 2

10 ησλ νηθνλνκηθψλ δεδνκέλσλ ησλ επηρεηξήζεσλ. Απηφ εμαζθαιίδεηαη κε ηελ ηππνπνίεζε ηεο ινγηζηηθήο δηαδηθαζίαο, φπσο απηή νξίδεηαη απφ ηα λέα ειιεληθά ινγηζηηθά πξφηππα ψζηε λα αθνινπζεί θαη λα ζπκκνξθψλεηαη κε ην πιαίζην ησλ Γηεζλψλ Λνγηζηηθψλ Πξνηχπσλ(Γ.Λ.Π.). 1.2 Γεληθέο Αξρέο θαη Υαξαθηεξηζηηθά ησλ Οηθνλνκηθώλ Καηαζηάζεσλ Τπάξρνπλ νξηζκέλεο γεληθέο αξρέο, ζηε βάζε ησλ νπνίσλ θαηαξηίδνληαη νη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο πξνζδίδνληαο ραξαθηεξηζηηθά πνπ πξνάγνπλ ηελ νκνηνκνξθία, ηελ εγθπξφηεηα θαη ηελ αμηνπηζηία. Οξηζκέλα απφ απηά επηζεκάλζεθαλ, ζπλνπηηθά φκσο, ζηελ ελφηεηα πνπ αθνξά ηηο αξρέο πνπ δηέπνπλ ηελ θηινζνθία ησλ ΓΛΠ/ΓΠΥΠ θαζψο ν ηξφπνο θαηάξηηζεο ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ θαη ζπγθεθξηκέλα ην ΓΛΠ 1 είλαη θεθαιαηψδνπο ζεκαζίαο ελφηεηα. Γίθαηε παξνπζίαζε θαη ζπκκφξθσζε κε ηα Γ.Π.Υ.Α. ηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηνπ εμεηαδφκελνπ νηθνλνκηθνχ νξγαληζκνχ, ή ηεο νηθνλνκηθήο νληφηεηαο ζχκθσλα κε ηελ επίζεκε νξνινγία ησλ Γηεζλψλ Λνγηζηηθψλ πξνηχπσλ, θαηαγξάθνληαη κε αθξηβνδίθαην ηξφπν ε νηθνλνκηθή ηνπ ζέζε, ε ρξεκαηννηθνλνκηθή ηνπ επίδνζε θαη νη ηακηαθέο ξνέο ηνπ. Πξνθεηκέλνπ ε απεηθφληζε λα είλαη αθξηβνδίθαηε, απαηηείηαη πηζηή παξνπζίαζε ησλ επηδξάζεσλ πνπ έρνπλ νη ζπλαιιαγέο θαη ηα νηθνλνκηθά γεγνλφηα πνπ ζρεηίδνληαη κε πεξηνπζηαθά ζηνηρεία, ππνρξεψζεηο, έζνδα θαη έμνδα. Πξνθεηκέλνπ νη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο λα ζεσξνχληαη φηη έρνπλ ζπκκνξθσζεί κε ηα ηζρχνληα ΓΛΠ/ΓΠΥΠ, ζα πξέπεη φρη κφλν λα ηεξνχληαη φια ηα απαηηνχκελα βήκαηα θαη νη πξνυπνζέζεηο πνπ απηά ζέηνπλ αιιά θαη λα ππάξρεη ζηηο ζεκεηψζεηο ζρεηηθή δήισζε πεξί ξεηήο θαη αλεπηθχιαθηεο ζπκκφξθσζεο κε ηα ΓΛΠ/ΓΠΥΠ.Λνγηζηηθέο πξαθηηθέο πνπ δελ είλαη θαηάιιειεο δελ κπνξνχλ λα γίλνπλ απνδεθηέο αθφκε θη αλ ζπλνδεχνληαη απφ επεμεγήζεηο ή πξφζζεηεο ζεκεηψζεηο. Η κφλε πεξίπησζε ζηελ νπνία κπνξεί λα γίλεη απνδεθηή κηα απφθιηζε απφ ηα πξφηππα είλαη απηή ζηελ νπνία ε ζπκκφξθσζε κε θάπνην πξφηππν κπνξεί θαη εμαίξεζε λα νδεγήζεη ζε παξαπιαλεηηθά απνηειέζκαηα ηα νπνία εληέιεη αληηβαίλνπλ ζηνλ ίδην ηνλ ζθνπφ ηεο χπαξμεο πξνηχπσλ θαη ηεο ζπκκφξθσζεο ησλ εηαηξηψλ κε απηά. πλερηδφκελε δξαζηεξηφηεηα Η δηαδηθαζία εθπφλεζεο ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ πεξηιακβάλεη θαη ηελ εθηίκεζε, απφ κέξνπο ηεο δηνίθεζεο, ησλ δπλαηνηήησλ πνπ έρεη ε νηθνλνκηθή 3

11 νληφηεηα λα ζπλερίζεη ηελ ιεηηνπξγία ηεο σο δξψζα νηθνλνκηθή κνλάδα. Η θαηάξηηζε ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο θαηαζηάζεσλ ζα πξαγκαηνπνηείηαη ζηε βάζε ηεο ζπλερηδφκελεο δξαζηεξηφηεηαο, εθηφο θαη αλ ε δηνίθεζε ζθνπεχεη ή αλαγθαζηεί λα πξνρσξήζεη ζε ξεπζηνπνίεζε ηεο εηαηξίαο ή παχζε ησλ εκπνξηθψλ ηεο ζπλαιιαγψλ. Αλ, θαηφπηλ αμηνιφγεζεο, πεξηέιζνπλ ζηελ γλψζε θαη ηελ αληίιεςε ηεο δηνίθεζεο γεγνλφηα πνπ πξνθαινχλ νπζηψδε αβεβαηφηεηα θαη ζεκαληηθή ακθηβνιία γηα ην θαηά πφζν ν νηθνλνκηθφο νξγαληζκφο είλαη ζε ζέζε λα ζπλερίζεη απξφζθνπηα ηελ ιεηηνπξγία ηνπ, ηφηε απηά πξέπεη λα γλσζηνπνηεζνχλ θαη λα ζπλνδεπηνχλ απφ ζρεηηθή αηηηνιφγεζε. Λνγηζηηθφο ρεηξηζκφο κε βάζε ηελ αξρή ηνπ δεδνπιεπκέλνπ Η νηθνλνκηθή νληφηεηα ζα θαηαξηίδεη ηηο νηθνλνκηθέο ηεο θαηαζηάζεηο, εμαηξνπκέλσλ πιεξνθνξηψλ γηα ηηο ηακεηαθέο ξνέο, ρξεζηκνπνηψληαο ηε βάζε ηνπ δεδνπιεπκέλνπ, δειαδή ηελ ινγηζηηθή ινγηθή ηεο θαηαγξαθήο ησλ εζφδσλ ή ησλ εμφδσλ ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηεο νηθνλνκηθήο ρξήζεο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ ηππηθά, αλεμάξηεηα απφ ηελ ρξνληθή ζηηγκή είζπξαμεο ή πιεξσκήο. εκαληηθφηεηα θαη ζπγθέληξσζε Σα παξφκνηα νηθνλνκηθά ζηνηρεία κηαο επηρείξεζεο νκαδνπνηνχληαη θαη παξνπζηάδνληαη μερσξηζηά σο ζεκαληηθέο θαηεγνξίεο. ηνηρεία δηαθνξεηηθήο θχζεο θαη ιεηηνπξγίαο παξνπζηάδνληαη μερσξηζηά. ηνηρεία θαη πιεξνθνξίεο πνπ ζεσξνχληαη επνπζηψδε δεδνκέλα, δελ απαηηείηαη λα γλσζηνπνηεζνχλ. Αλάινγα κε ηε θχζε ηνπο ή ηε ιεηηνπξγία ηνπο, φιεο νη ζπλαιιαγέο θαη ηα γεγνλφηα πνπ ιακβάλνπλ ρψξα ζε έλα νηθνλνκηθφ έηνο ππφθεηληαη ζε επεμεξγαζία νδεγψληαο ζηε θαηάξηηζε ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ. Καηά ην ηειηθφ ζηάδην ηεο δηαδηθαζίαο απηήο, νη νηθνλνκηθέο πιεξνθνξίεο ζπγθεληξψλνληαη θαη θαηαηάζζνληαη κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα ζπκππθλψλνληαη θαη λα ηαμηλνκνχληαη θαηάιιεια ιακβάλνληαο ηε ηειηθή ηνπο ζέζε σο θνλδχιηα ζηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο. πκςεθηζκφο Δίλαη απαξαίηεην ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία, νη ππνρξεψζεηο, ηα έζνδα θαη ηα έμνδα λα απεηθνλίδνληαη μερσξηζηά θαη λα κελ ζπκςεθίδνληαη, έηζη ψζηε νη ρξήζηεο λα αληηιακβάλνληαη ηηο πξαγκαηηθέο δηαζηάζεηο ησλ ζπλαιιαγψλ θαη λα κπνξνχλ λα πξνβιέςνπλ ηηο κειινληηθέο ηακεηαθέο ξνέο ηνπ νηθνλνκηθνχ νξγαληζκνχ. πρλφηεηα αλαθνξψλ 4

12 Η θαηάξηηζε θαη παξνπζίαζε ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ κηαο εηαηξίαο πξαγκαηνπνηείηαη ζε εηήζηα ηνπιάρηζηνλ βάζε. Αλ γηα θάπνην ιφγν ε νηθνλνκηθή πεξίνδνο κηθξχλεη ή κεγαιψζεη, κεηαηνπίδνληαο ηε ιήμε ηεο πεξηφδνπ αλαθνξάο λσξίηεξα ή αξγφηεξα, ε πιεξνθνξία απηή πξέπεη λα γλσζηνπνηεζεί ελψ ζπγρξφλσο πξέπεη λα αλαθεξζεί ν ιφγνο γηα ηνλ νπνίν ζπλέβε απηή ε αιιαγή θαη λα επηζεκαλζεί ε αδπλακία πιήξνπο ζπγθξηζηκφηεηαο ησλ παξερφκελσλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ. πγθξηηηθή πιεξνθφξεζε Όια ηα νηθνλνκηθά ζηνηρεία πνπ παξαηίζεληαη ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο γηα κηα ζπγθεθξηκέλε πεξίνδν αλαθνξάο πξέπεη λα ζπλνδεχνληαη απφ ηα αληίζηνηρα ηεο πξνεγνχκελεο πεξηφδνπ ψζηε λα είλαη δπλαηή αλά πάζα ζηηγκή ε ζχγθξηζε κεηαμχ ηεο ηξέρνπζαο θαη ηεο πξνεγνχκελεο ρξήζεο. πγθξηηηθή πιεξνθφξεζε δελ παξέρεηαη κφλν γηα ηα νηθνλνκηθά ζηνηρεία αιιά θαη γηα ηηο αθεγήζεηο θαη επεμεγήζεηο φηαλ απηφ είλαη ρξήζηκν γηα ηελ ζπλνιηθή ζεψξεζε ηεο θαηάζηαζεο ελφο νηθνλνκηθνχ νξγαληζκνχ. Μία ηέηνηα ελδεηθηηθή πεξίπησζε είλαη ε χπαξμε κηαο δηθαζηηθήο δηακάρεο ε νπνία μεθίλεζε ζε πξνεγνχκελε πεξίνδν αιιά εμαθνινπζεί λα αζθεί ζεκαληηθέο επηδξάζεηο θαη ζηελ επφκελε. Δπίζεο, ζηηο πεξηπηψζεηο πνπ αιιάδεη ν ηξφπνο παξνπζίαζεο ή θαηάηαμεο ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ ζηηο θαηαζηάζεηο, ηφηε επέξρεηαη αλαθαηάηαμε θαη ζηα ζπγθξηηηθά πνζά. Ο νηθνλνκηθφο νξγαληζκφο νθείιεη λα γλσζηνπνηήζεη πνηά ζηνηρεία αλαθαηαηάζζνληαη (πνζφ θαη θαηεγνξία), ηη είδνπο αλαθαηάηαμε πθίζηαληαη θαη ηνλ ιφγν γηα ηνλ νπνίν πξνέθπςε ε αλαθαηάηαμε. ηελ πεξίπησζε πνπ δελ κπνξεί λα παξαζρεζεί ζπγθξηηηθή πιεξνθφξεζε, φρη κφλν γλσζηνπνηείηαη ε αηηία απηήο ηεο αδπλακίαο αιιά θαηαγξάθνληαη θαη νη πξνζαξκνγέο πνπ ζα ζπλφδεπαλ ηελ κε πξαγκαηνπνηεζείζα αλαθαηάηαμε. Οκνηνκνξθία ηεο παξνπζίαζεο Σφζν ε εκθάληζε φζν θαη ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν θαηαηάζζνληαη ηα ζηνηρεία ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο πξέπεη λα παξακέλνπλ ίδηνη ψζηε απηέο λα κελ δηαθνξνπνηνχληαη απφ ρξήζε ζε ρξήζε θαη νη πιεξνθνξίεο λα παξαηίζεληαη νκνηφκνξθα θαη επαλάγλσζηα. Δμαίξεζε απφ απηή ηελ αξρή επηηξέπεηαη κφλν ζηε πεξίπησζε πνπ αιιάμεη ε δξαζηεξηφηεηα ηεο επηρείξεζεο ή απνδεηρηεί φηη έλαο άιινο ηξφπνο παξνπζίαζεο είλαη πεξηζζφηεξν θαηάιιεινο θαη ηα ίδηα ηα ΓΛΠ/ΓΠΥΠ ην επηβάιινπλ. 5

13 1.3 Λνγηζηηθέο Πνιηηηθέο Αξρέο Καηάξηηζεο Οηθνλνκηθώλ Καηαζηάζεσλ Η θαηαλνεηηθφηεηα Οη ινγηζηηθέο πιεξνθνξίεο ζεσξνχληαη ρξήζηκεο, αλ νη ρξήζηεο κπνξνχλ λα ηηο θαηαλνήζνπλ ζρεηηθά εχθνια. Οη ρξήζηεο βέβαηα πξέπεη λα έρνπλ ηηο απαξαίηεηεο γλψζεηο Λνγηζηηθήο θαη ησλ επηρεηξεκαηηθψλ θαη νηθνλνκηθψλ δξαζηεξηνηήησλ θαζψο θαη ηελ πξνζπκία λα κειεηήζνπλ ηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο κε ηελ απαξαίηεηε επηκέιεηα. Η ζπλάθεηα Οη ινγηζηηθέο πιεξνθνξίεο ραξαθηεξίδνληαη σο ζπλαθείο φηαλ επεξεάδνπλ ηηο νηθνλνκηθέο απνθάζεηο ησλ ρξεζηψλ βνεζψληαο ηνπο λα εθηηκνχλ παξειζφληα, παξφληα ή κειινληηθά γεγνλφηα θαη λα επηβεβαηψλνπλ ή λα δηνξζψλνπλ πξνεγνχκελεο εθηηκήζεηο ηνπο. Απηφ είλαη εθηθηφ φηαλ ππάξρεη έγθαηξε πιεξνθφξεζε πνπ λα ζπκβάιιεη ζηελ αμηνιφγεζε ηεο ηξέρνπζαο πνξείαο ηεο επηρείξεζεο, φηαλ ππάξρεη πξνγλσζηηθφηεηα έηζη ψζηε λα απμάλεηαη ε ηθαλφηεηα ησλ πξνβιέςεσλ γηα κειινληηθά γεγνλφηα θαη έρεη επηβεβαησηηθή αμία γηα ηελ αλαπξνζαξκνγή ή ηελ επαιήζεπζε πξνεγνχκελσλ πξνβιέςεσλ. Η νπζηαζηηθφηεηα Οη ινγηζηηθέο πιεξνθνξίεο ζεσξνχληαη νπζηαζηηθέο αλ κπνξνχλ λα επεξεάζνπλ ηηο απνθάζεηο πνπ παίξλνπλ νη ρξήζηεο. Οη νπζηαζηηθέο ινγηζηηθέο πιεξνθνξίεο παξέρνπλ ηε δπλαηφηεηα ζην ρξήζηε λα θάλεη πξνβιέςεηο κειινληηθψλ γεγνλφησλ, φπσο γηα παξάδεηγκα ηεο πηζαλφηεηαο ρξενθνπίαο κηαο επηρείξεζεο, ή λα επηβεβαηψζεη πξνβιέςεηο θαη ελέξγεηεο ηνπ παξειζφληνο, φπσο γηα παξάδεηγκα ηηο ζπλέπεηεο ησλ ελεξγεηψλ ηεο δηνίθεζεο γηα ηα απνηειέζκαηα ρξήζεο κηαο κείσζεο θάπνησλ εμφδσλ. Οη ρξήζηεο ησλ ινγηζηηθψλ πιεξνθνξηψλ ζπρλά ελδηαθέξνληαη λα θάλνπλ πξνβιέςεηο αλαθνξηθά κε ηε κειινληηθή θαηεχζπλζε ησλ ρξεκαηηζηεξηαθψλ ηηκψλ ή ηε δπλαηφηεηα κηαο επηρείξεζεο λα ηθαλνπνηεί ηηο ππνρξεψζεηο ηελ εκεξνκελία ιήμεο ηνπο. Δπηπιένλ, ε δπλαηφηεηα ησλ ινγηζηηθψλ πιεξνθνξηψλ λα επεξεάδνπλ ηηο νηθνλνκηθέο απνθάζεηο πνπ ιακβάλνληαη εμαξηάηαη απφ ην θαηά πφζν ε παξάιεηςε ή ε εζθαικέλε παξνπζίαζε ηνπο ζα κπνξνχζε λα παξαπιαλήζεη ηνπο ρξήζηεο ησλ πιεξνθνξηψλ απηψλ. Η θχζε ησλ ινγηζηηθψλ πιεξνθνξηψλ ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο είλαη αξθεηή γηα λα επεξεάζεη ηηο απνθάζεηο ησλ ρξεζηψλ, φπσο γηα παξάδεηγκα ε παξνπζίαζε πιεξνθνξηψλ γηα λέεο ρξεκαηννηθνλνκηθέο 6

14 κηζζψζεηο κπνξεί λα επεξεάζεη ηφζν ηνλ θίλδπλν φζν θαη ηελ απνδνηηθφηεηα ηεο επηρείξεζεο. Η αμηνπηζηία Οη ινγηζηηθέο πιεξνθνξίεο ζεσξνχληαη αμηφπηζηεο, αλ δελ πεξηέρνπλ νπζηψδε ιάζε ή πξνθαηαιήςεηο θαη αλ παξνπζηάδνπλ αμηφπηζηα ηα νηθνλνκηθά γεγνλφηα πνπ πξέπεη λα παξνπζηάζνπλ. Οη ινγηζηηθέο πιεξνθνξίεο πνπ δελ είλαη απνηέιεζκα πξνθαηαιήςεσλ ραξαθηεξίδνληαη σο νπδέηεξεο. Οη ινγηζηηθέο πιεξνθνξίεο δελ είλαη νπδέηεξεο εάλ θαηεπζχλνπλ ην ρξήζηε λα ιάβεη θάπνηα ζπγθεθξηκέλε απφθαζε ηελ νπνία έρεη πξνθαζνξίζεη ή επηζπκεί ε επηρείξεζε πνπ παξέρεη πιεξνθνξίεο. Η αξρή ηνπ ηζηνξηθνχ θφζηνπο Η αξρή απηή απαηηεί ηελ αξρηθή αλαγλψξηζε ησλ ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ ζην θφζηνο θηήζεο. Σν θφζηνο θηήζεο έρεη ην βαζηθφ ραξαθηεξηζηηθφ φηη παξέρεη αμηφπηζηε πιεξνθφξεζε. Σε ζηηγκή ηεο αξρηθήο αλαγλψξηζεο ην θφζηνο θηήζεο είλαη ην ίδην κε ηελ εχινγε αμία, ην πνζφ δειαδή γηα ην νπνίν έλα ζηνηρείν ηνπ ελεξγεηηθνχ ζα κπνξνχζε λα αληαιιαγεί ζε κία θαζαξά εκπνξηθή ζπλαιιαγή κεηαμχ πξφζπκσλ κεξψλ ηα νπνία έρνπλ πιήξε γλψζε. ε κεηαγελέζηεξεο πεξηφδνπο, θαζψο νη ζπλζήθεο ηεο αγνξάο κεηαβάιινληαη, ην θφζηνο θηήζεο απνθιίλεη απφ ηελ εχινγε αμία. Όηαλ ζπκβαίλεη απηφ, ην θφζηνο θηήζεο παχεη λα παξέρεη ζρεηηθή πιεξνθφξεζε θαη ηα Γηεζλή Λνγηζηηθά Πξφηππα θαζψο θαη ηα Γηεζλή Πξφηππα Υξεκαηννηθνλνκηθήο Πιεξνθφξεζεο επηηξέπνπλ ηε ρξήζε ηεο εχινγεο αμίαο σο βάζεο απνηίκεζεο. Παξακέλεη, βέβαηα, αλνηρηφ ζέκα θαηά πφζνλ νη εχινγεο αμίεο παξέρνπλ αμηφπηζηε πιεξνθφξεζε, αλ θαη φηαλ παξέρνπλ ζρεηηθή πιεξνθφξεζε. Η αξρή ηεο πξαγκαηνπνίεζεο ησλ εζφδσλ Η αξρή απηή απαηηεί αλαγλψξηζε εζφδσλ φηαλ είλαη πηζαλφλ φηη νηθνλνκηθά νθέιε, πνπ έρνπλ ζρέζε κε κία ζπλαιιαγή, ζα εηζξεχζνπλ ζηελ πσιήηξηα επηρείξεζε θαη ην πνζφ ησλ εζφδσλ λα κπνξεί λα κεηξεζεί αμηφπηζηα. Σα νηθνλνκηθά νθέιε εηζξένπλ ζηελ επηρείξεζε, φηαλ έρνπλ κεηαθεξζεί φινη νη θίλδπλνη θαη ηα νθέιε ηδηνθηεζίαο πνπ έρνπλ ζρέζε κε ην πσινχκελν πξντφλ. Η αξρή ηνπ ζπζρεηηζκνχ εζφδσλ-εμφδσλ Η αξρή απηή δηέπεη ηελ αλαγλψξηζε ησλ εμφδσλ θαη απαηηεί ζπζρέηηζε ησλ εμφδσλ, δειαδή ηνπ θφζηνπο ησλ δηαθφξσλ πξνζπαζεηψλ, κε ηα έζνδα, δειαδή ηα επηηεχγκαηα ηεο θάζε ρξήζεο, θαηά έλα ινγηθφ ηξφπν. Μεξηθά θφζηε αλαγλσξίδνληαη 7

15 σο έμνδα ηε ηξέρνπζα ρξήζε παξά ην γεγνλφο φηη δελ ππάξρεη άκεζε ζρέζε εζφδσλ θαη εμφδσλ. Η αξρή ηεο ζπζρέηηζεο εζφδσλ θαη εμφδσλ απνηειεί ηε βάζε ηεο ινγηζηηθήο ησλ δεδνπιεπκέλσλ εζφδσλ θαη εμφδσλ. Η ινγηζηηθή ησλ δεδνπιεπκέλσλ εζφδσλ θαη εμφδσλ επηβάιιεη ηελ αλαγλψξηζε ησλ δηαθφξσλ νηθνλνκηθψλ γεγνλφησλ θαζψο απηά ζπκβαίλνπλ θαη φρη φηαλ γίλνληαη εηζπξάμεηο ή πιεξσκέο. πλεπψο, ηα δηάθνξα γεγνλφηα θαηαρσξνχληαη θαη εκθαλίδνληαη ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ζηηο πεξηφδνπο πνπ ζπκβαίλνπλ. Η αξρή ηεο αληηθεηκεληθφηεηαο χκθσλα κε ηελ αξρή ηεο αληηθεηκεληθφηεηαο ζα πξέπεη ηα ινγηζηηθά γεγνλφηα λα ηεξίδνληαη ζε παξαζηαηηθά πνπ πξνβιέπνληαη απφ ηε λνκνζεζία θαη ηνλ Κψδηθα Βηβιίσλ θαη ηνηρείσλ (Κ.Β..). Σα ελ ιφγσ έγγξαθα θαη παξαζηαηηθά ζηνηρεία θαινχληαη δηθαηνινγεηηθά ή απνδεηθηηθά έγγξαθα ηα νπνία δηθαηνινγνχλ/ απνδεηθλχνπλ ηα ινγηζηηθά γεγνλφηα πνπ θαηαγξάθνληαη ζηα ινγηζηηθά βηβιία ηεο επηρείξεζεο. Η αξρή ηεο ζπλέπεηαο ησλ ινγηζηηθψλ κεζφδσλ χκθσλα κε απηή ηελ αξρή, ε νηθνλνκηθή κνλάδα είλαη ππνρξεσκέλε λα εθαξκφδεη ηηο ίδηεο κεζφδνπο πνπ ρξεζηκνπνίεζε ηελ πξνεγνχκελε πεξίνδν έηζη ψζηε λα εμαζθαιίδεηαη ε νκνηνγέλεηα ησλ ινγηζηηθψλ πιεξνθνξηψλ. ε πεξίπησζε πνπ ε επηρείξεζε απνθαζίζεη λα κεηαβάιιεη κηα ινγηζηηθή κέζνδν πνπ εθαξκφδεη ζα πξέπεη λα εκθαλίζεη ην ινγηζηηθφ γεγνλφο ζηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο. Η αξρή ηεο απηνηέιεηαο ησλ ρξήζεσλ Πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζεί αθξίβεηα ησλ απνηειεζκάησλ ησλ επηκέξνπο ινγηζηηθψλ ρξήζεσλ, ζα πξέπεη θάζε ρξήζε λα πεξηιακβάλεη κφλν ηα γεγνλφηα ηα νπνία ζπλέβεζαλ ζηε δηάξθεηα ηεο θαη ηα απνηειέζκαηα ηεο δξαζηεξηφηεηαο ηεο νηθνλνκηθήο νληφηεηαο θαηά ηε ρξήζε απηή, ψζηε λα δηαζθαιίδεηαη ν αθξηβνδίθαηνο δηαρσξηζκφο ησλ νηθνλνκηθψλ γεγνλφησλ θαη ζπλαιιαγψλ θαη ησλ απνηειεζκάησλ κεηαμχ ησλ ρξήζεσλ. Η απηνηέιεηα ησλ ρξήζεσλ επηηπγράλεηαη κε ηελ αλαγλψξηζε 8

16 ησλ δεδνπιεπκέλσλ εζφδσλ θαη εμφδσλ, ησλ πξνπιεξσκέλσλ εμφδσλ θαη επνκέλσλ ρξήζεσλ θαη πξνεηζπξαρζέλησλ εζφδσλ επνκέλσλ ρξήζεσλ. Η αξρή ηεο πιήξνπο γλσζηνπνίεζεο Η αξρή ηεο πιήξνπο γλσζηνπνίεζεο επηβάιιεη νη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο λα παξνπζηάδνπλ φιεο ηηο «ζρεηηθέο» πιεξνθνξίεο πνπ έρνπλ νηθνλνκηθέο ζπλέπεηεο γηα ηελ επηρείξεζε. ηφρνο ηεο αξρήο ηεο πιήξνπο γλσζηνπνίεζεο είλαη ε παξνρή φισλ ησλ ζεκαληηθψλ πιεξνθνξηψλ, πξνθεηκέλνπ νη ρξήζηεο λα είλαη πιεξνθνξεκέλνη, ψζηε λα κπνξνχλ λα ιάβνπλ ηηο απαξαίηεηεο νηθνλνκηθέο απνθάζεηο. Απηφ ζπκβαίλεη, γηαηί νξηζκέλα νηθνλνκηθά γεγνλφηα δελ αλαγλσξίδνληαη θαη έηζη δελ ελζσκαηψλνληαη ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο νη ζπλέπεηέο ηνπο, φπσο νη ελδερφκελεο ππνρξεψζεηο. ε απηέο ηηο πεξηπηψζεηο, φπνπ νξηζκέλα γεγνλφηα δελ αλαγλσξίδνληαη ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο, ινγηζηηθή πιεξνθφξεζε παξέρεηαη ζε ζεκεηψζεηο ή ζπκπιεξσκαηηθνχο πίλαθεο, νη νπνίνη ζπλνδεχνπλ ηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο. Η αξρή ηεο ζπληεξεηηθφηεηαο Η αξρή ηεο ζπληεξεηηθφηεηαο βαζίδεηαη ζην φηη ηα ζπκθέξνληα ηεο επηρείξεζεο εμππεξεηνχληαη θαιχηεξα φηαλ πηνζεηείηαη κηα ζπληεξεηηθή πξνζέγγηζε, δειαδή φηαλ επηιέγεηαη ε πξνζέγγηζε ε νπνία έρεη ηε κηθξφηεξε επλντθή επίδξαζε ζηα ζπκθέξνληα ησλ ηδηνθηεηψλ ηεο επηρείξεζεο. Γηα παξάδεηγκα, ηα απνζέκαηα απνηηκψληαη ζηελ ηηκή θηήζεο ή ζηελ ηξέρνπζα ηηκή νπνηαδήπνηε είλαη κηθξφηεξε. ε θάζε πεξίνδν, ζχκθσλα κε απηή ηελ αξρή, πεξηιακβάλνληαη κφλν ηα θέξδε πνπ έρνπλ πξαγκαηνπνηεζεί θαη φρη νη πξνβιέςεηο εζφδσλ ή θεξδψλ. Δλψ, νη πηζαλνί θίλδπλνη θαη νη πηζαλνινγεκέλεο δεκίεο ιακβάλνληαη ππφςε ζε θάζε πεξίνδν. Σν ζπκπέξαζκα ζην νπνίν θαηαιήγνπκε είλαη φηη νη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο πξέπεη λα είλαη ακεξφιεπηεο θαη είλαη αλαγθαίν λα αληηθαηνπηξίδνπλ πηζηά ηελ νηθνλνκηθή ζέζε ηεο επηρείξεζεο. Ωζηφζν, ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο νη αξκφδηνη ππεχζπλνη γηα ηε πξνεηνηκαζία ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ παξαπνηνχλ ηνπο ινγαξηαζκνχο θαη ηα ινγηζηηθά γεγνλφηα κε ζηφρν λα παξνπζηάζνπλ κία εηθφλα γηα ηελ επηρείξεζε δηαθνξεηηθή απφ ηελ πξαγκαηηθή, σξαηνπνηεκέλε θαη παξαπιαλεηηθή, πνπ ζα νδεγήζεη ηνπο εμσηεξηθνχο ρξήζηεο ζε κεξνιεπηηθέο απνθάζεηο πνπ ζα εμππεξεηήζνπλ ηα δηθά ηνπο ζπκθέξνληα. Πξφθεηηαη γηα απάηε, κία θξπθή θαη δφιηα δξαζηεξηφηεηα πνπ απνηειεί νηθνλνκηθφ έγθιεκα. 9

17 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1 ΟΤ ΚΔΦΑΛΑΙΟΤ Αιεμάθεο Υ.& Ξαλζάθεο Μ., 2007, Υξεκαηννηθνλνκηθή Αλάιπζε Δπηρεηξήζεσλ, ηακνχιεο, Αζήλα Δπίζεκε Δθεκεξίδα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, 02 Οθησβξίνπ 2003, Αλαθνίλσζε ηεο Δπηηξνπήο πξνο ην πκβνχιην θαη ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην -Δλίζρπζε ηνπ Τπνρξεσηηθνχ Λνγηζηηθνχ Διέγρνπ ησλ Δπηρεηξήζεσλ ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε, Aξηζ. 236 ηεο 02/10/2003, ζει Δπίζεκε Δθεκεξίδα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, 15 Ννεκβξίνπ 2000, χζηαζε ηεο Δπηηξνπήο ρεηηθά κε ηε Γηαζθάιηζε ηεο Πνηφηεηαο ηνπ Τπνρξεσηηθνχ Λνγηζηηθνχ Διέγρνπ ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε -Διάρηζηεο ππνρξεψζεηο, Αξηζ. L 091 ηεο 31/03/2001, ζει Δπίζεκε Δθεκεξίδα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, 2004, Πξφηαζε Οδεγίαο ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ γηα ηνλ Τπνρξεσηηθφ Έιεγρν ησλ Δηήζησλ θαη ησλ Δλνπνηεκέλσλ Λνγαξηαζκψλ θαη γηα ηελ Σξνπνπνίεζε ησλ Οδεγηψλ 78/660/ΔΟΚ θαη 83/349/ΔΟΚ ηνπ πκβνπιίνπ Γθίθαο Γ., 2008, Υξεκαηννηθνλνκηθή Λνγηζηηθή, Αζήλα Δπζχκνγινπ Π., 2001, Υξεκαηννηθνλνκηθή Λνγηζηηθή, Πεηξαηάο Δπζχκνγινπ Π. &Λαδαξίδεο Ι., 2000, Υξεκαηννηθνλνκηθή Αλάιπζε Λνγηζηηθψλ Καηαζηάζεσλ, Σεχρνο Α, Πεηξαηάο Δθεκεξίδα ηεο Κπβέξλεζεο ηεο Διιεληθήο Γεκνθξαηίαο, 2 Μαξηίνπ 2011, Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα Τπ Αξηζκ. 15: Πεξί Οξηζκνχ ηνπ Πεξηερνκέλνπ θαη ηνπ Υξφλνπ Έλαξμεο ηεο Δθαξκνγήο ηεο Γηπινγξαθηθήο Λνγηζηηθήο Σξνπνπνηεκέλεο Σακεηαθήο Βάζεο, Άξζξν 1, Σεχρνο Πξψην, Αξ. Φχιινπ 30 Δθεκεξίδα ηεο Κπβέξλεζεο ηεο Διιεληθήο Γεκνθξαηίαο, 22 Οθησβξίνπ 2004, Αξηζ. EΛΣΔ483/04: Διιεληθά Διεγθηηθά Πξφηππα, Σεχρνο Γεχηεξν, Αξ. Φχιινπ 1589 Καδαληδήο Υ., 2006, Διεγθηηθή θαη Δζσηεξηθφο Έιεγρνο: Μία πζηεκαηηθή Πξνζέγγηζε Δλλνηψλ, Αξρψλ θαη Πξνηχπσλ, Business Plus, Πεηξαηάο Μπαιιάο Α., Ννέκβξηνο 2004, Παλεπηζηεκηαθέο Παξαδφζεηο Υξεκαηννηθνλνκηθήο Λνγηζηηθήο, Παλεπηζηήκην Πεηξαηά 10

18 Πξσηνςάιηεο Ν., Ιαλνπάξηνο 2009,. Γηαξθήο Κσδηθνπνίεζε Γηεζλψλ Πξνηχπσλ Υξεκαηννηθνλνκηθήο Πιεξνθφξεζεο, Γηεζλψλ Λνγηζηηθψλ Πξνηχπσλ θαη Γηεξκελεηψλ, πλεξγαδφκελνη Οξθσηνί Διεγθηέο A.E., Αζήλα Πξσηνςάιηεο Ν., 2001, Γεληθφο Οδεγφο Πξνγξάκκαηνο Διέγρνπ, Έθδνζε ΟΛ A.E. ψκα Οξθσηψλ Διεγθηψλ, 2010, Γηεζλή Πξφηππα Διέγρνπ θαη Γηεζλή Πξφηππα Γηθιίδσλ Πνηφηεηαο, Αζήλα Joshua Ronen & Varda Yaari, 2008 Earnings Management 11

19 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 2: ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΧΝ 2.1 Έλλνηα θαη Υαξαθηεξηζηηθά Γηαρείξηζεο Απνηειεζκάησλ Η παξαπνίεζε ησλ νηθνλνκηθψλ απνηειεζκάησλ απφ ηε δηνίθεζε ησλ επηρεηξήζεσλ κε ζθνπφ ηελ παξαπιάλεζε ησλ ρξεζηψλ ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ απνηειεί κία λέα κνξθή θηλδχλνπ γηα ην ρξεκαηννηθνλνκηθφ ζχζηεκα, θαζψο ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο απνθαιχπηνληαη ζπλερψο κεγάια εηαηξηθά ζθάλδαια ζηελ παγθφζκηα νηθνλνκία. Σν έληνλα αληαγσληζηηθφ νηθνλνκηθφ πεξηβάιινλ πνπ ζπλερψο κεηαβάιιεηαη ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ πίεζε πνπ πθίζηαληαη ηα δηνηθεηηθά ζηειέρε ησλ επηρεηξήζεσλ λα επηηχρνπλ φιν θαη κεγαιχηεξνπο ζηφρνπο, σζεί πνιιέο θνξέο ζηελ αιινίσζε ησλ νηθνλνκηθψλ ηνπο θαηαζηάζεσλ. Η επηθξάηεζε ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνηειεζκάησλ ζηνλ επηρεηξεκαηηθφ θφζκν είλαη απνηέιεζκα ηεο έιιεηςεο λνκηθψλ ζπζηεκάησλ γηα ηελ ηξαπεδηθή θαη ηε ινγηζηηθή, ηεο αλεπάξθεηαο ζηελ απηνλνκία ησλ θνξέσλ ησλ θπβεξλεηηθψλ ξπζκίζεσλ θαη ηεο επνπηείαο ηνπο, ησλ πξαθηηθψλ δπζθνιηψλ θαηά ηελ εθαξκνγή ησλ λνκηθψλ θαη εζηθψλ θαλφλσλ ιφγσ ηεο αξγήο ιεηηνπξγίαο ηνπ δηθαζηηθνχ ζπζηήκαηνο θαη ηέινο, ηεο πξνζσπηθήο απιεζηίαο ησλ αλψηαησλ δηνηθεηηθψλ ζηειερψλ θαη ησλ ηδηνθηεηψλ ησλ επηρεηξήζεσλ. Γηα ην ιφγν απηφ, γίλεηαη ζπλερψο αλακφξθσζε ησλ δηεζλψλ ινγηζηηθψλ πξνηχπσλ θαη εθαξκφδνληαη πην απζηεξνί έιεγρνη ψζηε λα επηηεπρζεί, ζε επαξθή βαζκφ, ε κείσζε ηεο ζπρλφηεηαο εκθάληζεο ησλ πξαθηηθψλ ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνηειεζκάησλ ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ησλ επηρεηξήζεσλ. πλεπψο, ε αλάγθε άληιεζεο αμηφπηζησλ θαη έγθπξσλ ινγηζηηθψλ πιεξνθνξηψλ κέζσ ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ γίλεηαη φιν θαη κεγαιχηεξε, θαζψο ε ζπνπδαηφηεηα ησλ πιεξνθνξηψλ απηψλ γηα ηε ιήςε νξζνινγηθψλ απνθάζεσλ απφ ηα ελδηαθεξφκελα κέξε είλαη αδηακθηζβήηεηε. Παξ φια απηά, πνιιέο δηνηθήζεηο επηιέγνπλ λα παξαπνηήζνπλ ην νηθνλνκηθφ απνηέιεζκα ησλ επηρεηξήζεσλ ηνπο, θπξίσο κέζσ ινγηζηηθψλ επηινγψλ, κε ζθνπφ λα παξνπζηάζνπλ βειηησκέλε ηελ απνδνηηθφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ απηψλ. ηελ πξνζπάζεηα δηαζθάιηζεο ηεο αληηθεηκεληθφηεηαο θαη ηεο αμηνπηζηίαο ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ ησλ επηρεηξήζεσλ, πιήζνο εξεπλψλ έιαβαλ ρψξα ζρεηηθά κε ηε δηαρείξηζε ησλ απνηειεζκάησλ, ηα θίλεηξα πνπ νδεγνχλ ηηο δηνηθήζεηο ζε ηέηνηνπ είδνπο πξαθηηθέο, ηηο κεζφδνπο πνπ αθνινπζνχληαη θαη ηελ αλάπηπμε κνληέισλ γηα ηνλ εληνπηζκφ ηνπο. Με ηνλ φξν «δηαρείξηζε απνηειεζκάησλ» ελλννχκε ηε ζπζηεκαηηθή παξαπνίεζε ηνπ πξαγκαηηθνχ εηζνδήκαηνο θαη ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ κίαο επηρείξεζεο απφ ηα 12

20 δηνηθεηηθά ηεο ζηειέρε θαη πεξηιακβάλεη ην κεηαζρεκαηηζκφ ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο ινγαξηαζκψλ, ζπλήζσο κε ηε ρξήζε πξαθηηθψλ πνπ επηηξέπνληαη απφ ην πιαίζην ησλ γεληθψο παξαδεθηψλ ινγηζηηθψλ αξρψλ. Δπνκέλσο, είλαη ν ρεηξηζκφο ησλ νηθνλνκηθψλ δεδνκέλσλ κέζα ζηα πιαίζηα ηεο λνκνζεζίαο θαη ησλ ινγηζηηθψλ πξνηχπσλ, κε ηέηνην ηξφπν φκσο, ψζηε λα κελ παξνπζηάδεηαη ε πξαγκαηηθή αμία ηεο επηρείξεζεο θαη λα δεκηνπξγείηαη κία σξαηνπνηεκέλε εηθφλα γηα ηελ νηθνλνκηθή ηεο ζέζε. Οπζηαζηηθά, δελ πξνζθέξεη πξαγκαηηθφ νηθνλνκηθφ πιενλέθηεκα θαζψο καθξνπξφζεζκα κπνξεί λα ηελ βιάςεη. Απνηειεί κία ζηξαηεγηθή ζθφπηκεο ρεηξαγψγεζεο ησλ θεξδψλ ηεο, ψζηε ηα νηθνλνκηθά ηεο ζηνηρεία λα αληηζηνηρνχλ ζε έλα πξνθαζνξηζκέλν επίπεδν πξνζδνθψκελσλ απνηειεζκάησλ, ην νπνίν κπνξεί λα έρεη ηεζεί είηε απφ ηε δηνίθεζε ηεο είηε απφ εμσηεξηθνχο νηθνλνκηθνχο αλαιπηέο. Καηά ηελ πξαθηηθή απηή, ηα δηνηθεηηθά ζηειέρε ρξεζηκνπνηνχλ ηελ θξίζε ηνπο ζηε ρξεκαηννηθνλνκηθή πιεξνθφξεζε θαη ηε δηάξζξσζε ησλ ζπλαιιαγψλ γηα λα παξαπνηήζνπλ ηηο νηθνλνκηθέο εθζέζεηο θαη λα επηηχρνπλ είηε ηελ παξαπιάλεζε ησλ ελδηαθεξφκελσλ κεξψλ ζρεηηθά κε ηελ ζνβνχζα νηθνλνκηθή απφδνζε ηεο επηρείξεζεο είηε ηε κεηαβνιή ησλ ζπκβαηηθψλ απνηειεζκάησλ πνπ εμαξηψληαη απφ ηα δεκνζηεπκέλα ινγηζηηθά δεδνκέλα (Healy &Wahlen, 1999). Η δηαρείξηζε ησλ απνηειεζκάησλ έρεη επξχ πεδίν εθαξκνγήο, εηδηθά φζνλ αθνξά ηε παξαπνίεζε ησλ ινγαξηαζκψλ. Αλαθέξεηαη ζηελ ζθφπηκε παξαπνίεζε ησλ ζηνηρείσλ πνπ παξνπζηάδνληαη ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο κίαο επηρείξεζεο απφ ηε δηνίθεζε ηεο, ε νπνία επηδεηεί ηελ εχξεζε θαη εθκεηάιιεπζε θελψλ ζηα πξφηππα ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο πιεξνθφξεζεο πνπ ηεο επηηξέπνπλ ηελ πξνζαξκνγή ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ ζηα επηζπκεηά επίπεδα. Οξηζκέλεο απφ ηηο πην θνηλέο κνξθέο παξαπνίεζεο είλαη ε ππεξηίκεζε ησλ ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ (φπσο απνζέκαηα, απαηηήζεηο, πάγηα πιηθά θαη άπια), ησλ πσιήζεσλ θαη ησλ θεξδψλ ή ε ππνηίκεζε ησλ ππνρξεψζεσλ, ησλ εμφδσλ ή ησλ δεκηψλ, κε ζθνπφ ηελ επίηεπμε ηνπ επηζπκεηνχ επηπέδνπ ηνπ νηθνλνκηθνχ απνηειέζκαηνο. Δπνκέλσο, νη ρεηξηζκνί απηνί δεκηνπξγνχλ ζεκαληηθή αιινίσζε ηεο νξζήο εηθφλαο ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ ηεο επηρείξεζεο θαη ζπληζηνχλ δφιηα ρξεκαηννηθνλνκηθή πιεξνθφξεζε, φηαλ δελ εκπίπηνπλ ζηα φξηα ησλ ινγηζηηθψλ πξνηχπσλ. ηε ζπλέρεηα παξαηίζεληαη νξηζκνί ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνηειεζκάησλ ζχκθσλα κε ηε δηεζλή βηβιηνγξαθία: - «Η δεκηνπξγηθή ινγηζηηθή κπνξεί λα εμνκνησζεί κε ηε δηαρείξηζε ησλ παξερφκελσλ πιεξνθνξηψλ, κε ηελ έλλνηα ηεο ζθφπηκεο παξέκβαζεο ζηε 13

21 δηαδηθαζία ηεο εμσηεξηθήο ρξεκαηννηθνλνκηθήο πιεξνθφξεζεο, κε απψηεξν ζθνπφ ηελ απφθηεζε ηδησηηθνχ θέξδνπο» ( Schipper,1989). - «Δίλαη ε δηαδηθαζία θαηά ηελ νπνία νη ινγηζηέο ρξεζηκνπνηνχλ ηηο γλψζεηο ηνπο ζηνπο θαλφλεο ηεο ινγηζηηθήο, πξνθεηκέλνπ λα δηαρεηξηζηνχλ νηθνλνκηθά ζηνηρεία γηα ινγαξηαζκφ κίαο επηρείξεζεο» (Amat, Blake θαη Dowds, 1999). - «Δίλαη νπνηαδήπνηε ελέξγεηα απφ ηελ πιεπξά ηεο δηνίθεζεο, ε νπνία επεξεάδεη ηα δεισζέληα εηζνδήκαηα, δελ παξέρεη πξαγκαηηθφ νηθνλνκηθφ πιενλέθηεκα γηα ηελ επηρείξεζε θαη κπνξεί ζηελ πξαγκαηηθφηεηα, καθξνπξφζεζκα, λα είλαη επηβιαβήο» (Merchant θαη Rockness, 1994). Οη McBarnet θαη Whelan (1999) παξέρνπλ κία ιίζηα κε ηα ζηνηρεία πνπ πεξηιακβάλεη ε δηαρείξηζε ησλ απνηειεζκάησλ: Δλίζρπζε ησλ δεκνζηεπφκελσλ θεξδψλ./ Διαρηζηνπνίεζε ησλ δεκνζηεπφκελσλ δεκηψλ. Υεηξαγψγεζε ησλ βαζηθψλ αξηζκνδεηθηψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ αλάιπζε ηεο αγνξάο. Απφθξπςε ηνπ ρξεκαηννηθνλνκηθνχ θηλδχλνπ. Παξάθακςε ησλ πεξηνξηζκψλ ηνπ δαλεηζκνχ. Απνθπγή ηεο άζθεζεο ειέγρνπ απφ ηνπο κεηφρνπο. Βειηίσζε ηεο απφδνζε ησλ δηνηθεηηθψλ ζηειερψλ (θαη ηεο απφδνζεο πνπ ζπλδέεηαη κε ηελ ακνηβή ηνπο).καη απφθηεζε πξφζβαζεο ζε ρξεκαηνδφηεζε, ε νπνία δηαθνξεηηθά δε ζα ήηαλ εθηθηή. Ο Rezaee (2002), αλαθέξεη φηη ε ινγηζηηθή απάηε ζπκπεξηιακβάλεη ηα παξαθάησ ραξαθηεξηζηηθά: Νφζεπζε, παξαπνίεζε ή αζέκηηε ηξνπνπνίεζε ησλ νηθνλνκηθψλ κεγεζψλ, ησλ ππνζηεξηθηηθψλ εγγξάθσλ ή ησλ επηρεηξεκαηηθψλ ζπλαιιαγψλ. θφπηκα εζθαικέλεο δειψζεηο, παξαιείςεηο ή δηαζηξεβιψζεηο γεγνλφησλ, εκπνξηθψλ ζπλαιιαγψλ, ινγαξηαζκψλ θαη άιισλ ζεκαληηθψλ πιεξνθνξηψλ ζηηο ινγηζηηθέο θαηαζηάζεηο. 14

22 θφπηκα θαθή εθαξκνγή, εξκελεία θαη εθηέιεζε ησλ ινγηζηηθψλ πξνηχπσλ, ησλ αξρψλ θαη ησλ πξαθηηθψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ αλαγλψξηζε θαη ηελ αλαθνξά ησλ νηθνλνκηθψλ θαη επηρεηξεζηαθψλ ζπλαιιαγψλ. Δζθεκκέλε παξάβιεςε θαη απνθάιπςε ή παξνπζίαζε αλαθξηβψλ ινγηζηηθψλ πξνηχπσλ, αξρψλ θαη πξαθηηθψλ. Υξήζε ινγηζηηθψλ ηερλαζκάησλ γηα ηε δηαρείξηζε παξάλνκσλ θεξδψλ. Μεζνδεχζεηο ινγηζηηθψλ ηερληθψλ πνπ βξίζθνληαη εληφο ησλ νξίσλ ηεο λνκνζεζίαο, αιιά είλαη εχθνιν λα κεηαβιεζνχλ κέζα ζηα πεξηζψξηα επηινγψλ πνπ αθήλνπλ απηά Κίλεηξα Γηαρείξηζεο Απνηειεζκάησλ ε πιήζνο πεξηπηψζεσλ, ππάξρνπλ ζεκαληηθά νηθνλνκηθά θίλεηξα γηα ηελ άζθεζε ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνηειεζκάησλ κίαο επηρείξεζεο απφ ηα δηνηθεηηθά ηεο ζηειέρε, θαζψο ε αμία ηεο επηρείξεζεο θαη ε ακνηβή ηεο δηνίθεζεο ή ησλ ηδηνθηεηψλ ηεο είλαη άξξεθηα ζπλδεδεκέλα κε ηα θέξδε πνπ δεκνζηεχνληαη. Γηάθνξεο κειέηεο έρνπλ δηεξεπλήζεη ην ζέκα ησλ θηλήηξσλ ηεο δηνίθεζεο αλαθνξηθά κε ηε δηαρείξηζε ησλ απνηειεζκάησλ. Μία θαηεγνξηνπνίεζε ησλ θίλεηξσλ, πνπ είλαη δπλαηφλ λα σζήζνπλ κία επηρείξεζε πνπ δελ είλαη εηζεγκέλε ζην ρξεκαηηζηήξην, ζηε δηαρείξηζε ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο απνηειεζκάησλ, είλαη απηά λα πξνέξρνληαη απφ ηηο ζπκβαηηθέο ηεο ππνρξεψζεηο θαη ην ξπζκηζηηθφ πιαίζην ιεηηνπξγίαο ησλ επηρεηξήζεσλ Κίλεηξα ιόγσ πκβαηηθώλ Τπνρξεώζεσλ Απηά ηα θίλεηξα πξνθχπηνπλ, φηαλ νη ζπκθσλίεο πνπ ζπλάπηεη κία επηρείξεζε κε άιια ζπκβαιιφκελα κέξε, βαζίδνληαη ζηε ρξήζε ησλ ινγηζηηθψλ ζηνηρείσλ γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ κεηαμχ ηνπο ζπλαιιαγψλ. Με ηε δηαρείξηζε ησλ απνηειεζκάησλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηηο ιεηηνπξγηθέο δξαζηεξηφηεηεο ηεο επηρείξεζεο, ηα δηνηθεηηθά ζηειέρε κπνξνχλ λα κεηαβάιινπλ ην πνζφ θαη ην ρξνλνδηάγξακκα απηψλ ησλ ζπλαιιαγψλ. Οη ηέζζεξηο θπξηφηεξεο πεξηπηψζεηο ζπκβαηηθψλ ππνρξεψζεσλ πνπ ζα κπνξνχζαλ λα πξνθαιέζνπλ ηελ εθαξκνγή ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνηειεζκάησλ είλαη νη δαλεηαθέο ζπκβάζεηο, νη ζπκθσλίεο πνπ αθνξνχλ ηελ ακνηβή ηεο δηνίθεζεο, ε εμαζθάιηζε ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο, θαζψο θαη νη δηαπξαγκαηεχζεηο κε ηα εξγαηηθά ζσκαηεία. 15

23 Γαλεηαθέο πκβάζεηο Οη δαλεηαθέο ζπκβάζεηο πεξηέρνπλ ξήηξεο πνπ δεζκεχνπλ ηελ επηρείξεζε λα επηηπγράλεη ζπγθεθξηκέλα επίπεδα απνηειεζκάησλ θαη νηθνλνκηθψλ δεηθηψλ γηα ην ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ δηαξθεί ε εμππεξέηεζε θαη ε απνπιεξσκή ηνπ δαλείνπ. Η αζέηεζε ησλ φξσλ απηψλ κπνξεί λα νδεγήζεη ζηελ επηβνιή δπζκελέζηεξσλ κε πςειφηεξν θφζηνο δαλεηζκνχ ή λέεο πεξηνξηζηηθέο ζπκθσλίεο. Δπνκέλσο, θάπνηεο επηρεηξήζεηο ζηελ πξνζπάζεηα ηνπο λα κελ παξαβηάζνπλ ηηο ξήηξεο, βάζεη ησλ νπνίσλ ηνπο έρεη ρνξεγεζεί ην δάλεην, εθαξκφδνπλ κεζφδνπο παξαπνίεζεο ησλ νηθνλνκηθψλ ηνπο δεδνκέλσλ πξνθεηκέλνπ λα παξνπζηάζνπλ απμεκέλα απνηειέζκαηα, ελαξκνληζκέλα κε ηε ζπλαπηφκελε ζπκθσλία. Δπίζεο, νη επηρεηξήζεηο, πνπ βξίζθνληαη θνληά ζηελ παξαβίαζε ησλ δαλεηαθψλ ζπκθσληψλ, κπνξνχλ λα απνθχγνπλ ηε ρξενθνπία αθνινπζψληαο ινγηζηηθέο πξαθηηθέο πνπ βειηηψλνπλ ην νηθνλνκηθφ ηνπο απνηέιεζκα. Σέινο, νη επηρεηξήζεηο πνπ έρνπλ παξαβεί ηηο ξήηξεο ησλ ζπκβάζεσλ είλαη πηζαλφ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ πξαθηηθέο επεξεαζκνχ ησλ νηθνλνκηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ, θαζψο ηέηνηεο ελέξγεηεο κπνξεί λα βειηηψζνπλ ηε δηαπξαγκαηεπηηθήζέζε ηεο επηρείξεζεο ζε πεξίπησζε επαλαδηαπξαγκάηεπζεο ή λα απνηξέςνπλ ηε κειινληηθή παξαβίαζε ησλ φξσλ ησλ δαλεηαθψλ ζπκβάζεσλ (Sweeney,1994-Rodriguez Perez& Van Hemmen,2010) Αληακνηβή Γηνίθεζεο Σα ζηειέρε έρνπλ θίλεηξα λα αιινηψζνπλ ηελ ρξεκαηννηθνλνκηθή απφδνζε κίαο επηρείξεζεο, πξνθεηκέλνπ λα εληζρχζνπλ ηελ απνδεκίσζή ηνπο θαη ηα θέξδε ηνπο απφ ηηο πσιήζεηο ησλ κεηνρψλ, λα εμαζθαιίζνπλ ηελ ηεξαξρηθή ηνπο ζέζε, ηε ιεηηνπξγηθή επειημία ή ηνλ έιεγρν ηεο επηρείξεζεο (Hazarika, Karpoff&Nahata, 2012). Οη ζπκθσλίεο γηα ηελ ακνηβή ηεο δηνίθεζεο πξνζδηνξίδνπλ ην επηπιένλ πνζφ πνπ κπνξεί λα ιάβεη θαη θαζνξίδεηαη, ελ κέξεη, απφ ην χςνο ησλ θεξδψλ ηεο επηρείξεζεο. πρλά, γίλεηαη ζχλδεζε ηεο ακνηβήο ηεο δηνίθεζεο κε ηελ νηθνλνκηθή απφδνζε ηεο επηρείξεζεο, πξνθεηκέλνπ λα αληηζηνηρεζνχλ νη ζηφρνη ηεο δηνίθεζεο κε απηνχο ησλ κεηφρσλ. Με ηε δηαρείξηζε ησλ ινγηζηηθψλ δεδνκέλσλ, ηα δηνηθεηηθά ζηειέρε κπνξνχλ λα επεξεάζνπλ ηηο ηξέρνπζεο θαη ηηο κειινληηθέο απνδεκηψζεηο ηνπο θαη λα δηακνξθψζνπλ ην νηθνλνκηθφ απνηέιεζκα, κε ηέηνην ηξφπν ψζηελα κεγηζηνπνηείηαη ε ακνηβή ηνπο (Cornett, Marcus& Tehranian, Bergstresser & Philippon, 2006). 16

24 χκθσλα κε ηνλ Healy (1985), φηαλ ηα θέξδε είλαη ρακειφηεξα απφ έλα πξνθαζνξηζκέλν θαηψηαην φξην γηα ηελ απφθηεζε επηπιένλ ακνηβήο, ηφηε ηα απνηειέζκαηα επεξεάδνληαη πξνο ηα πάλσ, ελψ φηαλ ηα θέξδε είλαη πςειφηεξα απφ έλα πξνθαζνξηζκέλν αλψηαην φξην, πάλσ απφ ην νπνίν δελ παξέρεηαη επηπιένλ ακνηβή, ηφηε ππάξρνπλ θίλεηξα γηα ηε δηαρείξηζε ησλ θεξδψλ πξνο ηα θάησ θαη ρξήζε ηνπ πνζνχ απηνχ γηα ηε βειηίσζε ησλ απνηειεζκάησλ ζε επφκελε πεξίνδν. Όηαλ ηα απνηειέζκαηα είλαη κεηαμχ ηνπ θαηψηαηνπ θαη ηνπ αλψηαηνπ νξίνπ, ηφηε ππάξρνπλ θίλεηξα γηα λα επεξεαζηνχλ ηα θέξδε πξνο ηα πάλσ θαη λα κεγηζηνπνηεζεί ε ακνηβή ησλ δηνηθεηηθψλ ζηειερψλ ζηελ ηξέρνπζα πεξίνδν. Σα δηνηθεηηθά ζηειέρε κπνξεί, επίζεο, λα πξνζπαζήζνπλ λα εμνκαιχλνπλ ηα απνηειέζκαηα ιφγσ ηεο αλεζπρίαο ηνπο γηα ηε δηαηήξεζε ηεο ζέζεο εξγαζίαο. Σα ζηειέρε κπνξεί λα κεηαβάιινπλ ηηο απνθάζεηο ζρεηηθά κε ηνλ ηξφπν ιεηηνπξγία ηεο επηρείξεζεο κε ζθνπφ ηε δηαηήξεζε κίαο νκαιήο πνξείαο ζηα νηθνλνκηθά ηεο απνηειέζκαηα, θαζψο ε κε ηθαλνπνηεηηθή πνξεία ησλ θεξδψλ νδεγεί, ζπλήζσο, ζε αληηθαηαζηάζεηο ή απνιχζεηο ησλ δηνηθεηηθψλ ζηειερψλ. Δπηπιένλ, ηα ζηειέρε ηεο αλψηαηεο δηνίθεζεο κπνξεί λα αθνινπζήζνπλ πξαθηηθέο επεξεαζκνχ ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ ηεο επηρείξεζεο, φρη γηα λα επηηχρνπλ ηε δηαηήξεζε ησλ ζέζεσλ πνπ ήδε θαηέρνπλ, αιιά γηα ηε πξναγσγή ηνπο ζε θάπνηα πςειφηεξε ζέζε ζηε δηνηθεηηθή ηεξαξρία. Η αθαδεκατθή έξεπλα έρεη επηβεβαηψζεη φηη ε χπαξμε εζσηεξηθψλ επηβξαβεχζεσλ ησλ δηνηθεηηθψλ ζηειερψλ, πνπ βαζίδνληαη ζην νηθνλνκηθφ απνηέιεζκα ησλ επηρεηξήζεσλ, ζπλεηζθέξνπλ ζηελ παξαπνίεζε ησλ ζηνηρείσλ πνπ δεκνζηεχνληαη ζηηο νηθνλνκηθέο ηνπο θαηαζηάζεηο. Γηα ηνλ ιφγν απηφ, νη ειεγθηέο θαηά ηελ άζθεζε ηνπ ειέγρνπ ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ κίαο επηρείξεζεο ζα πξέπεη λα ιακβάλνπλ ππφςε ηνπο ηελ χπαξμε ηέηνησλ πξαθηηθψλ σο πηζαλφ παξάγνληα επηρεηξεζηαθψλ θηλδχλσλ θαη λα αλαπηχζζνπλ ηα θαηάιιεια πξνγξάκκαηα ειεγθηηθψλ δηαδηθαζηψλ Γηαπξαγκάηεπζε κε πλδηθάηα Καηά ηε δηάξθεηα ησλ δηαπξαγκαηεχζεσλ κε ηα ζπλδηθάηα, ηα δηνηθεηηθά ζηειέρε έρνπλ θίλεηξα λα παξνπζηάζνπλ πεξηνξηζκέλα ηα θέξδε γηα λα ππνζηεξίμνπλ φηη ε επηρείξεζε δελ κπνξεί λα απμήζεη ηνπο κηζζνχο ή λα θάλεη άιιεο παξαρσξήζεηο πξνο ηνπο εξγαδνκέλνπο(klasa, Maxwell&Ortiz-Molina, 2009-Bova, 2013). Δπεηδή νη ζπλδηθαιηζηηθνί εθπξφζσπνη είλαη πηζαλφ λα επηθεληξσζνχλ ζηα θέξδε ηεο επηρείξεζεο, ηα νηθνλνκηθά θίλεηξα γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνηειεζκάησλ πξνο ηα θάησ ζα κπνξνχζε λα είλαη αξθεηά επηηαθηηθά. 17

25 Κίλεηξα ιόγσ Ρπζκηζηηθνύ Πιαηζίνπ Ρπζκηζηηθό Πιαίζην Κιάδνπ ε πνιιέο ρψξεο ππάξρεη ξπζκηζηηθφ πιαίζην γηα ηε ιεηηνπξγία ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ αλήθνπλ ζε ζεκαληηθνχο θιάδνπο ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο, φπσο είλαη ν ηξαπεδηθφο, ν αζθαιηζηηθφο θαη ν θιάδνο ησλ ππεξεζηψλ θνηλήο σθέιεηαο. Ο αζθνχκελνο ξπζκηζηηθφο παξεκβαηηζκφο θαιχπηεη, επίζεο, θαη ηε ινγηζηηθή πξαθηηθή απηψλ ησλ επηρεηξήζεσλ. Σα θίλεηξα πνπ ζρεηίδνληαη κε ην ξπζκηζηηθφ πιαίζην πξνθχπηνπλ απφ ηελ πξνζπάζεηα ησλ επηρεηξήζεσλ λα παξνπζηάζνπλ φηη ζπκκνξθψλνληαη κε ηηο εθάζηνηε απαηηήζεηο ησλ ξπζκηζηηθψλ αξρψλ θαη λα επηηχρνπλ ηελ ειαρηζηνπνίεζε ηνπ ειέγρνπ απφ ηνπο θπβεξλεηηθνχο αμησκαηνχρνπο θαη ησλ επηπηψζεσλ απφ ηηο θαλνληζηηθέο ξπζκίζεηο. Οη ξπζκηζηέο ηνπ ηξαπεδηθνχ ηνκέα ρξεζηκνπνηνχλ ηα ινγηζηηθά δεδνκέλα γηα λα θαζνξηζηεί ν βαζκφο ζπκκφξθσζεο κε ηνπο δείθηεο θεθαιαηαθήο επάξθεηαο. Οη ηξάπεδεο, νη νπνίεο βξίζθνληαη θνληά ζην θαηψηαην φξην, έρνπλ θίλεηξν λα απνθχγνπλ ηε κε ζπκκφξθσζε θαη ηα θφζηε πνπ απηή ζπλεπάγεηαη κε ηελ εθαξκνγή αλάινγσλ ινγηζηηθψλ πξαθηηθψλ. Δκπεηξηθέο έξεπλεο έρνπλ δηαπηζηψζεη φηη ηξάπεδεο πνπ βξίζθνληαη θνληά ζην θαηψηαην φξην θεθαιαηαθήο επάξθεηαο αζθνχλ πξαθηηθέο επεξεαζκνχ ησλ νηθνλνκηθψλ ηνπο απνηειεζκάησλ(chang, Shen& Fang, 2008). Ωο ζπζηαηηθφ ηνπ δείθηε θεθαιαηαθήο επάξθεηαο, ηα θαζαξά έζνδα κπνξεί λα παξαπνηεζνχλ κέζσ ηεο δηαρείξηζεο ησλ πξνβιέςεσλ γηα επηζθαιή δάλεηα ή/θαη ηεο πψιεζεο ρξενγξάθσλ (Taktak, Shabou & Dumontier, 2010-Alali & Jaggi, 2011). Δπίζεο, νη αζθαιηζηηθέο εηαηξείεο απαηηείηαη λα είλαη νηθνλνκηθά πγηείο θαη απηέο πνπ είλαη νηθνλνκηθά αδχλακεο αζθνχλ δηαρείξηζε ζηα νηθνλνκηθά ηνπο δεδνκέλα, πξνθεηκέλνπ λα ηζρπξνπνηήζνπλ ηελ νηθνλνκηθή ηνπο ζέζε (Beaver, McNichols& Nelson,2003-Gaver & Paterson, 2004) Αληηκνλνπσιηαθέο Ρπζκίζεηο ε παγθφζκην επίπεδν ππάξρνπλ εηδηθνί πεξηνξηζκνί θαη ξπζκίζεηο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο εθαξκνγήο κνλνπσιηαθψλ πξαθηηθψλ. Όηαλ κία επηρείξεζε πξαγκαηνπνηεί πνιχ πςειά θέξδε, κπνξεί λα θηλήζεη ην ελδηαθέξνλ ηεο εθάζηνηε θπβέξλεζεο γηα ηελ εμαθξίβσζε ηεο άζθεζεο ή κε κνλνπσιηαθήο πξαθηηθήο απφ ηελ 18

26 πιεπξά ηεο. Σν θφζηνο ηεο δπζκελνχο αληηκνλνπσιηαθήο απφθαζεο κπνξεί λα είλαη εμαηξεηηθά πςειφ, δεκηνπξγψληαο έλα επηηαθηηθφ θίλεηξν γηα ηηο επηρεηξήζεηο πνπ εκθαλίδνπλ πςειά θέξδε λα εθαξκφζνπλ πξαθηηθέο δηαρείξηζεο ησλ απνηειεζκάησλ ηνπο θαη λα δεκνζηεχζνπλ πησηηθή ηάζε ζηα θέξδε ηνπο. Η εθαξκνγή ζπληεξεηηθψλ ινγηζηηθψλ πξαθηηθψλ έρεη σο ζηφρν (1)λα επεξεαζηνχλ νη ξπζκηζηηθέο αξρέο, ψζηε λα ιάβνπλ επλντθέο απνθάζεηο γηα ηα ζπκθέξνληα ηεο επηρείξεζεο, π.ρ. θξαηηθέο επηδνηήζεηο ή (2) λα απνθεπρζεί κία αξλεηηθή αληηκεηψπηζε απφ ηηο ξπζκηζηηθέο αξρέο θαη λα κελ εθαξκνζηνχλ δπζκελείο απνθάζεηο γηα ηελ επηρείξεζε, π.ρ. αληηκνλνπσιηαθέο ξπζκίζεηο (Gill-de-Albornoz & Illueca, 2005) Πξνζπάζεηα Φνξνδηαθπγήο Η πξνζπάζεηα θνξνδηαθπγήο νξηζκέλσλ επηρεηξήζεσλ, θπξίσο κηθξνκεζαίσλ, νη νπνίεο επηδηψθνπλ λα κεηψζνπλ, φζνλ ην δπλαηφλ πεξηζζφηεξν, ηε θνξνδνηηθή ηνπο ηθαλφηεηα θαη επνκέλσο, ηε θνξνινγηθή ηνπο επηβάξπλζε κε ηε κείσζε ησλ θεξδψλ ηνπο, κέζσ ηεο εθαξκνγήο πξαθηηθψλ παξαπνίεζεο ησλ νηθνλνκηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ(hanlon& Heitzman, 2010). Με ηνλ ηξφπν απηφ, εμαζθαιίδνπλ θαη αξθεηά θεθάιαηα γηα ηελ απηνρξεκαηνδφηεζε ησλ επελδπηηθψλ ηνπο πξνγξακκάησλ. Κίλεηξν γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνηειεζκάησλ ηνπο έρνπλ, επίζεο, θαη νη επηρεηξήζεηο πνπ επηδηψθνπλ λα ιάβνπλ επηρνξεγήζεηο απφ θξαηηθά θαη επξσπατθά θνλδχιηα ή λα αηηηνινγήζνπλ ηελ είζπξαμε επηρνξεγήζεσλ θαηά ην παξειζφλ. 2.3 Πξαθηηθέο Γηαρείξηζεο Απνηειεζκάησλ Η δηαζθάιηζε ηεο αληηθεηκεληθφηεηαο θαη ηεο αμηνπηζηίαο ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο πιεξνθφξεζεο πεξηιακβάλεη ηε δηαξθή πξνζαξκνγή ησλ ινγηζηηθψλ θαη ειεγθηηθψλ πξνηχπσλ, θαλφλσλ θαη αξρψλ απφ ηηο ξπζκηζηηθέο αξρέο, ηνπο θνξείο θαζνξηζκνχ ινγηζηηθψλ πξνηχπσλ, ηηο ειεγθηηθέο αξρέο θαη ηνπο ζπληάζζνληεο νηθνλνκηθψλ εθζέζεσλ, θαζψο ηα δηνηθεηηθά ζηειέρε πνπ βξίζθνληαη ππφ πίεζε, ζπλερψο εθεπξίζθνπλ θαη βειηηζηνπνηνχλ λέεο πξαθηηθέο δηαρείξηζεο ησλ νηθνλνκηθψλ απνηειεζκάησλ. Η δηαρείξηζε απνηειεζκάησλ είλαη ε εκπξφζεζκε ή κεηαρξνλνινγεκέλε αλαγλψξηζε ησλ δαπαλψλ ή ησλ εζφδσλ κίαο επηρείξεζεο κέζσ ιεηηνπξγηθψλ ή ινγηζηηθψλ πξαθηηθψλ κε ζηφρν ηελ παξνπζίαζε κίαο ζηαζεξήο αχμεζεο ησλ θεξδψλ ηεο. Απηά ηα θέξδε κπνξεί λα κελ αληηθαηνπηξίδνπλ ηηο πθηζηάκελεο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο ηεο επηρείξεζεο γηα ηε ζπγθεθξηκέλε ρξνληθή πεξίνδν. 19

27 ε γεληθέο γξακκέο, ε πξαθηηθή ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνηειεζκάησλ νδεγεί ζε κείσζε ησλ ιεηηνπξγηθψλ θεξδψλ ζε κεηαγελέζηεξεο πεξηφδνπο, δεκηνπξγψληαο αθφκε κεγαιχηεξε πίεζε ζηνπο ππεχζπλνπο ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο δηαρείξηζεο λα δεκηνπξγήζνπλ θέξδε ζε απηέο ηηο πεξηφδνπο. ε απηή ηελ πεξίπησζε, ε δηαρείξηζε ησλ θεξδψλ κπνξεί λα νδεγήζεη ηε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο ζε ρεηξαγψγεζε θαη εζθαικέλε δήισζε ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο ζηνηρείσλ θαη ζε εθαξκνγή πξαθηηθψλ πνπ κπνξνχλ λα ραξαθηεξηζζνχλ απφ ακθηζβεηήζηκεο εζηθά έσο απάηε. Τπάξρνπλ ηξεηο ηξφπνη κε ηνπο νπνίνπο ε δηνίθεζε κίαο επηρείξεζεο ρξεζηκνπνηεί ηελ επρέξεηα ησλ ινγηζηηθψλ πξνηχπσλ, πξνθεηκέλνπ λα παξαπνηήζεη ηα νηθνλνκηθά ηεο δεδνκέλα θαη επνκέλσο, λα επεξεάζεη ηελ αμηνπηζηία ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο εθζέζεσλ. Ο πξψηνο ηξφπνο αθνξά ηα πεξηζψξηα ππνθεηκεληθήο επηινγήο πνπ επηηξέπνληαη ζηα δηνηθεηηθά ζηειέρε γηα ηελ αληηκεηψπηζε δηαθφξσλ ζεκάησλ. Δπίζεο, ην πιαίζην ησλ ινγηζηηθψλ πξνηχπσλ ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο εκπεξηέρεη θελά θαη δελ θαιχπηεη κε ζπγθεθξηκέλν ηξφπν ην ρεηξηζκφ δηαθφξσλ δεηεκάησλ απφ ηελ πιεπξά ηεο δηνίθεζεο. Σέινο, ηα δηνηθεηηθά ζηειέρε κπνξεί εζειεκέλα λα παξαβιέςνπλ ην ινγηζηηθφ πξφηππν πνπ έρεη ζεζπηζηεί γηα θάπνην ζέκα θαη λα εθαξκφζνπλ δηθνχο ηνπο θαλφλεο, ψζηε λα εμππεξεηήζνπλ ζπγθεθξηκέλα ζπκθέξνληα Σαμηλόκεζε Δπηπέδνπ Πξαθηηθώλ Γηαρείξηζεο Απνηειεζκάησλ Η έλλνηα ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνηειεζκάησλ κίαο επηρείξεζεο απφ ηε δηνίθεζε ηεο πεξηιακβάλεη έλα επξχ θάζκα πξαθηηθψλ, νη νπνίεο κπνξεί λα δηαβαζκίδνληαη απφ λφκηκεο έσο αζέκηηεο ελέξγεηεο. Η ηαμηλφκεζε ησλ πεξηπηψζεσλ ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνηειεζκάησλ πεξηιακβάλεη ηηο εμήο θαηεγνξίεο: ηξαηεγηθή Καιύηεξεο πζρέηηζεο Κάπνηεο απφ ηηο ελέξγεηεο γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνηειεζκάησλ πεξηιακβάλνπλ λφκηκεο επηινγέο, πνπ ελέρνπλ ην ζηνηρείν ηεο δηαθξηηηθήο επρέξεηαο φζνλ αθνξά ην ρξφλν πξαγκαηνπνίεζεο ηνπο. πλεπψο, γίλεηαη εζθεκκέλε παξαπνίεζε ηεο ρξνληθήο ζηηγκήο ηεο αλαγλψξηζεο κίαο ζπλαιιαγήο, πξνθεηκέλνπ λα αληηζηαζκηζηνχλ νη απψιεηεο κε έζνδα ηεο ίδηαο πεξηφδνπ θαη λα παξνπζηαζηεί ε θαιχηεξε δπλαηή εηθφλα ηεο επηρείξεζεο. Λφγσ ηεο επίγλσζεο ησλ πιενλεθηεκάησλ πνπ απνξξένπλ απφ ηε ζπλερή αληαπφθξηζε ηνπ νηθνλνκηθνχ απνηειέζκαηνο κε ηηο πξνβιέςεηο ησλ αλαιπηψλ ή απφ ηελ επίηεπμε κίαο ζηαζεξήο πνξείαο ησλ θεξδψλ, ε επηρείξεζε ζα θαηαβάιιεη επηπιένλ πξνζπάζεηα, ψζηε λα εμαζθαιίζεη φηη νξηζκέλεο θαίξηεο ζπλαιιαγέο νινθιεξψλνληαη πην γξήγνξα ή κε θαζπζηέξεζε, ψζηε λα αλαγλσξίδνληαη ζηελ πην ζπκθέξνπζα ρξνληθή πεξίνδν. 20

28 Μεηαβνιή Λνγηζηηθώλ Πξαθηηθώλ κε Πιήξε Απνθάιπςε ε απηή ηελ πεξίπησζε πθίζηαηαη αιιαγή ζηηο ινγηζηηθέο αξρέο, ηηο ινγηζηηθέο εθηηκήζεηο ή ην θνξέα παξνρήο, ζηα πεξηζψξηα πνπ επηηξέπνληαη απφ ην εθαξκνδφκελν ινγηζηηθφ πιαίζην. Οη αιιαγέο πεξηιακβάλνπλ δηαθνξνπνηήζεηο ζρεηηθά κε ηε ρξεζηκνπνηνχκελε ινγηζηηθή κέζνδν θαηά ηε ζχληαμε ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ κίαο επηρείξεζεο, ηε ινγηζηηθή εθηίκεζε ηεο αμίαο ησλ πεξηνπζηαθψλ ηεο ζηνηρείσλ ή ησλ ππνρξεψζεσλ ηεο θαη ηελ αιιαγή ηεο ππφζηαζεο ηεο ιφγσ ηεο επίηεπμεο ζπγρσλεχζεσλ ή εμαγνξψλ. Οπνηαδήπνηε κεηαβνιή πξαγκαηνπνηείηαη, γίλεηαη ε γλσζηνπνίεζε ηεο ζηηο ππνζεκεηψζεηο ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ. Με ηνλ ηξφπν απηφ, είλαη εθηθηή ε αηηηνιφγεζε ηεο πξαγκαηνπνίεζεο απηψλ ησλ κεηαβνιψλ, θαζψο θαη ν ππνινγηζκφο ησλ νηθνλνκηθψλ επηπηψζεσλ ηνπο απφ θάζε ελδηαθεξφκελε πιεπξά. Δπεηδή νη ζπλέπεηεο απηψλ ησλ αιιαγψλ είλαη πιήξσο γλσζηνπνηεκέλεο, θάζε θίλεηξν γηα δηαρείξηζε ησλ απνηειεζκάησλ κπνξεί λα εληνπηζηεί απφ ηνπο αλαγλψζηεο ησλ νηθνλνκηθψλ εθζέζεσλ Μεηαβνιή Λνγηζηηθώλ Πξαθηηθώλ ρσξίο Απνθάιπςε ε αληίζεζε κε ηηο ινγηζηηθέο κεηαβνιέο πνπ αλαθέξζεθαλ ζηελ πξνεγνχκελε παξάγξαθν, ππάξρνπλ ινγηζηηθέο κεηαβνιέο πνπ επηιέγεηαη κεξηθέο θνξέο λα πξαγκαηνπνηεζνχλ ρσξίο λα ππάξρεη πιήξεο απνθάιπςε ηνπο. ηελ πεξίπησζε απηή, απνηπγράλεηαη ε απνθάιπςε ησλ νηθνλνκηθψλ επηπηψζεσλ ησλ αιιαγψλ ζηνπο ρξήζηεο ησλ νηθνλνκηθψλ εθζέζεσλ, ην νπνίν ζπληζηά παξαπιαλεηηθή ινγηζηηθή Υξήζε κε Δπηηξεπόκελσλ Λνγηζηηθώλ Πξαθηηθώλ Καηά ηε ζχληαμε ησλ νηθνλνκηθψλ ηνπο εθζέζεσλ, νη επηρεηξήζεηο ζα πξέπεη λα αθνινπζνχλ ηηο επηηξεπφκελεο απφ ην λφκν ινγηζηηθέο αξρέο, πνπ απνηεινχλ έλα ηππνπνηεκέλν πιαίζην νδεγηψλ γηα ηελ εθαξκνγή ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο ινγηζηηθήο. Απηέο πεξηιακβάλνπλ ηα πξφηππα θαη ηνπο θαλφλεο πνπ ζα πξέπεη λα ηεξνχλ ηα ζηνηρεία ησλ νηθνλνκηθψλ εθζέζεσλ ησλ επηρεηξήζεσλ. Η ρξήζε νπνησλδήπνηε άιισλ θαλφλσλ, ζεκαίλεη φηη νη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο έρνπλ ζπληαρζεί ζε άιιε βάζε απφ ηηο γεληθψο απνδεθηέο θαη δελ είλαη εθηθηή ε δηαρξνληθή ζχγθξηζε ησλ εθζέζεσλ ηφζν ηεο ίδηαο ηεο επηρείξεζεο φζν θαη άιισλ ζπλαθψλ επηρεηξήζεσλ. 21

29 Καηεγνξίεο Πξαθηηθώλ Γηαρείξηζεο Απνηειεζκάησλ Γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο δηαρείξηζεο ησλ θεξδψλ, ν Arthur Levitt πεξηέγξαςε έλα νινθιεξσκέλν ζρέδην δξάζεο, ην νπνίν απαηηεί ηε ζπλεξγαηηθή πξνζπάζεηα νιφθιεξεο ηεο νηθνλνκηθήο θνηλφηεηαο. Σν ζρέδην πεξηειάκβαλε ηε δηακφξθσζε απζηεξφηεξσλ ινγηζηηθψλ θαλφλσλ, ηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηνπ ειεγθηηθνχ κεραληζκνχ, θαζψο θαη ηελ ελίζρπζε ηεο ειεγθηηθήο επηηξνπήο. Σν πην ζεκαληηθφ κέξνο ηνπ ζρεδίνπ απαηηνχζε αιιαγή ζηε λννηξνπία ησλ δηνηθεηηθψλ ζηειερψλ ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ησλ νηθνλνκηθψλ αλαιπηψλ, ε νπνία αθνξνχζε ζηελ εμαζθάιηζε ηεο αθεξαηφηεηαο ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ πνπ εκπεξηέρνληαη ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο. Ο Levitt νκαδνπνίεζε ηηο ηερληθέο πνπ αθνινπζνχληαη θαηά ηε δηαρείξηζε ησλ απνηειεζκάησλ κίαο επηρείξεζεο απφ ηα δηνηθεηηθά ηεο ζηειέρε ζε πέληε θαηεγνξίεο, νη νπνίεο ζπλνςίδνπλ ηηο θαηαρξήζεηο ηεο εγγελνχο επειημίαο πνπ παξέρεη ε ινγηζηηθή απνηίκεζε ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ ζε δεδνπιεπκέλε βάζε Λνγηζηηθή Κάζαξζε (Big Bath Charges) Η πξαθηηθή απηή βαζίδεηαη ζηε ινγηθή ηεο εκθάληζεο ρακειψλ θεξδψλ ή αθφκα θαη δεκίαο ζηελ θαηάζηαζε απνηειεζκάησλ ρξήζεο κίαο επηρείξεζεο γηα έλα νηθνλνκηθφ έηνο, ψζηε λα επεξεαζηνχλ ζεηηθά νη επφκελεο ρξήζεηο ηεο. Η κείσζε ησλ απνηειεζκάησλ επηηπγράλεηαη, ζπλήζσο, κέζσ ηεο αλαβνιήο ηεο αλαγλψξηζεο εζφδσλ, ηεο εκθάληζεο ππνινγηζηηθψλ δαπαλψλ θαη ηε κεηαθνξά κειινληηθψλ δαπαλψλ ζηελ παξνχζα ρξήζε. Απηή ε πξαθηηθή εθαξκφδεηαη φηαλ ηα δηνηθεηηθά ζηειέρε ηεο επηρείξεζεο αλακέλνπλ κία ζεηξά απφ κειινληηθέο επηηπρίεο γηα ηηο επφκελεο νηθνλνκηθέο ρξήζεηο θαη ζεσξνχλ φηη είλαη πξνηηκφηεξν λα πξνζπαζήζνπλ λα αλαγλσξίζνπλ φιεο ηηο κειινληηθέο απψιεηεο κέζα ζην ίδην έηνο, ψζηε ηα νηθνλνκηθά απνηειέζκαηα ησλ επφκελσλ ρξήζεσλ λα κελ επεξεαζηνχλ απφ απηέο θαη λα εκθαλίζνπλ βειηησκέλε επίδνζε. Δπνκέλσο, νη επηρεηξήζεηο πνπ έρνπλ κία θαθή ρξνληά κπνξεί λα πεξηιακβάλνπλ έλα αζπλήζηζηα κεγάιν πνζφ δαπαλψλ ζηα απνηειέζκαηα ηνπ ηξέρνληνο έηνπο, ψζηε λα εμαζθαιηζηεί ε αλάθακςε ησλ θεξδψλ ζηα επφκελα έηε. Απηή ε πξαθηηθή είλαη αξθεηά ζπρλά εθαξκνδφκελε, θπξίσο φηαλ έρεη ππάξμεη αιιαγή ζηε δηνίθεζε κίαο επηρείξεζεο. Η λέα δηνίθεζε επηηπγράλεη κε ηνλ ηξφπν απηφ λα εθθαζαξίζεη ηνλ ηζνινγηζκφ θαη λα εμαζθαιίζεη κία λέα αξρή ζηα νηθνλνκηθά ζηνηρεία ηεο επηρείξεζεο. Η θαιή ινγηζηηθή απφδνζε ησλ επφκελσλ ρξήζεσλ ζα απνδνζεί ζηηο δηθέο ηεο ηθαλφηεηεο θαη ελέξγεηεο, αθφκε θη αλ δελ αληηθαηνπηξίδεη ηελ πξαγκαηηθή νηθνλνκηθή ζέζε ηεο επηρείξεζεο. 22