ΑΝΩΣΑΣΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΙΚΗ

Transcript

1 ΑΝΩΣΑΣΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΙΚΗ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ΣΩΝ ΠΟΤΓΑΣΩΝ: ΚΟΜΗΝΔΑ Π. ΚΩΝΣΑΝΣΙΝΟΤ (Α.Μ. 6585) ΜΑΛΑΝΓΡΑΚΗ Δ. ΠΑΓΩΝΑ (Α.Μ. 6713) ΔΠΟΠΣΗ ΚΑΘΗΓΗΣΗ: ΜΤΣΑΚΙΓΗ ΣΔΦΑΝΟ ΚΑΒΑΛΑ, 2006

2 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΔΗΑΓΧΓΖ..6 ΜΔΡΟ ΠΡΧΣΟ ΔΝΝΟΗΑ-ΚΟΠΟ ΚΑΗ ΜΔΘΟΓΟΗ ΣΖ ΑΝΑΛΤΖ, ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΔ ΚΑΣΑΣΑΔΗ, ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΗΚΖ ΑΝΑΛΤΖ ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΡΧΣΟ ΔΝΝΟΗΑ-ΚΟΠΟΗ ΣΖ ΑΝΑΛΤΖ ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΔ ΚΑΣΑΣΑΔΗ 1.1 Έλλνηα-ζθνπφο ηεο αλάιπζεο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ Ζ θνηλσληθή πξνζθνξά ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο Ζ αλάγθε γηα ρξεκαηννηθνλνκηθή αλάιπζε Βαζηθέο θαηεγνξίεο θαη ζθνπνί αλαιπηψλ Δίδε ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ Έλλνηα θαη πεξηερφκελν Ηζνινγηζκφο Γνκή ηζνινγηζκνχ Ηζνινγηζκνί πνπ ζπληάζζνληαη ζηηο επηρεηξήζεηο Θεσξίεο ηζνινγηζκνχ Αδπλακίεο ηζνινγηζκνχ Καηάζηαζε ινγαξηαζκνχ απνηειεζκάησλ ρξήζεο Πίλαθαο δηάζεζεο θεξδψλ Καηάζηαζε ινγαξηαζκνχ (πεγψλ θαη ρξήζεσλ θεθαιαίνπ) γεληθήο εθκεηάιιεπζεο Πξνζάξηεκα ηνπ ηζνινγηζκνχ θαη απνηειεζκάησλ ρξήζεο Έθζεζε Οξθσηψλ Διεγθηψλ ινγηζηψλ..30 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΓΔΤΣΔΡΟ ΔΗΓΖ ΚΑΗ ΜΔΘΟΓΟΗ ΑΝΑΛΤΖ 2.1 Δίδε ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο Αλάινγα κε ηε ζέζε ηνπ νηθνλνκηθνχ αλαιπηή Αλάινγα κε ηα ζηάδηα δηελέξγεηαο ηεο αλάιπζεο Κπξηφηεξεο κέζνδνη αλάιπζεο Γηαζηξσκαηηθή ή θάζεηε κέζνδνο αλάιπζεο Οξηδφληηα ή ζπγθξηηηθή κέζνδνο αλάιπζεο Μέζνδνο αλάιπζεο ρξνλνινγηθψλ ζεηξψλ κε δείθηεο ηάζεηο Άιιεο εμεηδηθεπκέλεο κέζνδνη αλάιπζεο Γηαδηθαζία ηεο αλάιπζεο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ Βαζηθνί πεξηνξηζκνί ηεο αλάιπζεο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ.39 Μαιαλδξάθε Παγώλα 1

3 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΡΗΣΟ ΑΝΑΛΤΖ ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΚΑΣΑΣΑΔΧΝ ΜΔ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΔ 3.1 Έλλνηα αξηζκνδεηθηψλ Βαζηθέο αξρέο ηεο αλάιπζεο ησλ αξηζκνδεηθηψλ Πξνβιήκαηα ζηε ρξήζε αξηζκνδεηθηψλ Βήκαηα αλάιπζεο κε αξηζκνδείθηεο Γηεηαηξηθή ζχγθξηζε ηεο κνλάδαο Μεζνδνινγία θιαδηθήο αλάιπζεο Πξνβιήκαηα ζηε ζχγθξηζε κεγεζψλ - Παξάγνληεο πνπ εμαζζελνχλ ηε ζπγθξηζηκφηεηα επηιεγκέλσλ κνλάδσλ Πεγέο εμσηεξηθψλ ζηνηρείσλ ηαηηθή ζχγθξηζε ηεο κνλάδαο κε άιιεο κνλάδεο ή θιάδν κέζσ αξηζκνδεηθηψλ πγθξηηηθή δνκηθή κειέηε ηεο κνλάδαο κε άιιεο κνλάδεο (πξφηππα ή θιάδν) κέζσ θαηαζηάζεσλ θνηλνχ κεγέζνπο Δμαγσγή αληηπξνζσπεπηηθψλ δεηθηψλ νκάδαο ή θιάδνπ..64 ΜΔΡΟ ΓΔΤΣΔΡΟ ΗΣΟΡΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΣΖ «ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ ΖΥΟΤ ΚΑΗ ΔΗΚΟΝΟ» ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΔΣΑΡΣΟ «ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ ΖΥΟΤ ΚΑΗ ΔΗΚΟΝΟ» 4.1 Γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα ηελ Δηαηξία Ηζηνξηθφ ηεο Δηαηξίαο Πεξηγξαθή αληηθεηκέλνπ εξγαζηψλ Γηνίθεζε-Γηεχζπλζε εξγαζηψλ Πξνζσπηθφ Γίθηπα Πσιήζεσλ θαη δηαλνκήο Πειάηεο-Πξνκεζεπηέο Δπελδχζεηο Πεξηφδνπ Πξννπηηθέο γηα ηελ ρξήζε Δμέιημε κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ Θπγαηξηθέο εηαηξίεο ON PRODUCTIONS ΚΗΝΖΜΑΣΟΓΡΑΦΗΚΔ ΚΑΗ ΣΖΛΔΟΠΣΗΚΔ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ Α.Δ STER CINEMAS A.E (ΠΡΧΖΝ ΓΗΔΘΝΔΗ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ Α.Β.Δ.Δ ΠΑΟΤΔΡ ΜΗΟΤΕΗΚ ΠΡΟΝΣΑΚΗΟΝ ΜΟΤΗΚΔ ΠΑΡΑΓΧΓΔ - ΦΖΦΗΑΚΔ ΔΓΓΡΑΦΔ ΖΥΟΤ - ΑΝΧΝΤΜΖ ΔΣΑΗΡΗΑ Β.Μ.Λ. Α.Β.Δ.Δ. ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΚΑΗ ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΔΗΚΟΝΟ ΚΑΗ ΖΥΟΤ AV AUDIO VISUAL (CYPRUS) LIMITED ΤΓΓΔΝΔΗ ΔΣΑΗΡΗΔ ΔΛΛΖΝΗΚΑ ΦΤΥΑΓΧΓΗΚΑ ΠΑΡΚΑ Α.Δ...92 Μαιαλδξάθε Παγώλα 2

4 A.V.E FOODS AND BEVERAGES A.E 93 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΔΜΠΣΟ ΓΔΝΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΚΛΑΓΟΤ 5.1 Γεληθέο πιεξνθνξίεο Θέζε ηεο Δηαηξίαο ζηνλ Κιάδν Παξνπζίαζε αληαγσληζηηθψλ εηαηξηψλ Γεληθέο Πιεξνθνξίεο ΠΡΟΟΠΣΗΚΖ Α.Δ ΚΗΝΖΜΑΣΟΓΡΑΦΗΚΧΝ & ΔΜΠΟΡΗΚΧΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ ΟΜΗΛΟ ΔΣΑΗΡΗΧΝ ΟDEON A.E VIDEOSONIC Α.Δ VILLAGE ROADSHOW Ltd.104 ΜΔΡΟ ΣΡΗΣΟ ΑΝΑΛΤΖ ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΚΑΣΑΣΑΔΧΝ ΣΖ «ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ ΖΥΟΤ ΚΑΗ ΔΗΚΟΝΟ» ΜΔ ΔΠΗΛΔΓΜΔΝΔ ΜΔΘΟΓΟΤ ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΔΚΣΟ 6.1 Γηαζηξσκκαηηθή ή θάζεηε κέζνδνο αλάιπζεο Μέζνδνο αλάιπζεο ρξνλνινγηθψλ ζεηξψλ κε δείθηεο ηάζεο.116 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΔΒΓΟΜΟ ΑΝΑΛΤΖ ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΚΑΣΑΣΑΔΧΝ ΣΖ «ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ ΖΥΟΤ ΚΑΗ ΔΗΚΟΝΟ» ΜΔ ΣΖ ΜΔΘΟΓΟ ΣΧΝ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΧΝ 7.1 Αξηζκνδείθηεο ξεπζηφηεηαο Αξηζκνδείθηεο γεληθήο ή θπθινθνξηαθήο ξεπζηφηεηαο Αξηζκνδείθηεο εηδηθήο ή άκεζεο ξεπζηφηεηαο Αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο Αξηζκνδείθηεο ακπληηθνχ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο Αξηζκνδείθηεο δξαζηεξηφηεηαο Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο είζπξαμεο απαηηήζεσλ Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο εμφθιεζεο βξαρπρξφλησλ ππνρξεψζεσλ Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο απνζεκάησλ ή αλαθχθισζεο απνζεκάησλ Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο θαζαξνχ θεθαιαίνπ θίλεζεο ή αλαθχθισζεο θεθαιαίνπ θίλεζεο Αξηζκνδείθηεο θπθινθνξίαο ελεξγεηηθνχ ή αλαθχθισζεο ελεξγεηηθνχ Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξάο παγίσλ ή αλαθχθισζεο παγίνπ ελεξγεηηθνχ Αξηζκνδείθηεο ηαρχηεηαο θπθινθνξίαο ηδίσλ ή αλαθχθισζεο ηδίσλ θεθαιαίσλ Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο Αξηζκνδείθηεο πεξηζσξίνπ κηθηνχ θέξδνπο..135 Μαιαλδξάθε Παγώλα 3

5 7.3.2 Αξηζκνδείθηεο πεξηζσξίνπ θαζαξνχ θέξδνπο Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο απαζρνινχκελσλ θεθαιαίσλ Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ελεξγεηηθνχ Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ Αξηζκνδείθηεο νηθνλνκηθήο κφριεπζεο ή απνηειεζκαηηθφηεηαο θεθαιαηαθήο κφριεπζεο Αξηζκνδείθηεο δαπαλψλ ιεηηνπξγίαο Αξηζκνδείθηεο απνζβέζεσλ παγίσλ Αξηζκνδείθηεο απνζβέζεσλ πξνο πσιήζεηο Αξηζκνδείθηεο ιεηηνπξγηθψλ εμφδσλ Αξηζκνδείθηεο εμφδσλ ιεηηνπξγίαο πξνο πσιήζεηο Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο επελδχζεσλ Αξηζκνδείθηεο νηθνλνκηθήο δηάξζξσζεο θαη βησζηκφηεηαο Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο ζπλνιηθά θεθάιαηα Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο δαλεηαθά θεθάιαηα Αξηζκνδείθηεο ηδίσλ θεθαιαίσλ πξνο πάγηα Αξηζκνδείθηεο θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ πξνο ζπλνιηθέο ππνρξεψζεηο Αξηζκνδείθηεο παγίσλ πξνο καθξνπξφζεζκεο ππνρξεψζεηο 152 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΟΓΓΟΟ ΤΠΟΛΟΓΗΜΟ ΣΧΝ ΑΝΣΗΠΡΟΧΠΔΤΣΗΚΧΝ ΚΛΑΓΗΚΧΝ ΜΔΓΔΘΧΝ ΣΧΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ ΣΖ ΟΗΚΗΑΚΖ ΦΤΥΑΓΧΓΗΑ ΚΑΗ ΤΓΚΡΗΖ ΜΔ ΣΖΝ «ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ ΖΥΟΤ ΚΑΗ ΔΗΚΟΝΟ» 8.1 Πξνζδηνξηζκφο θιαδηθψλ δεηθηψλ χγθξηζε αξηζκνδεηθηψλ ηεο «Δπηρείξεζεο ήρνπ θαη εηθφλνο» κε ηα αληίζηνηρα θιαδηθά αληηπξνζσπεπηηθά κεγέζε πκπεξάζκαηα απφ ηε ζπγθξηηηθή ρξεκαηννηθνλνκηθή αλάιπζε ηεο «Δπηρεηξήζεηο Ήρνπ θαη Δηθφλνο» 165 ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ..169 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ Παξάζεζε ηζνινγηζκψλ,θαηαζηάζεσλ απνηειεζκάησλ ρξήζεο,πίλαθαο δηαζέζεσο απνηειέζκαηνο ηεο «Δπηρεηξήζεηο ήρνπ θαη εηθφλνο» γηα ηα Μαιαλδξάθε Παγώλα 4

6 Αθηεξσκέλν ζηνπο γνλείο καο Μαιαλδξάθε Παγώλα 5

7 ΔΗΑΓΧΓΖ Οη επηρεηξήζεηο πξνζπαζνχλ λα μεπεξάζνπλ ηα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδνπλ θαζεκεξηλά, λα αλαπηπρζνχλ θαη λα απμήζνπλ ηελ θεξδνθνξία ηνπο, φκσο γηα λα γίλεη απηφ ε δηνίθεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο πξέπεη λα πξνβεί ζε νξζνινγηθέο απνθάζεηο πνπ ζα βνεζήζνπλ ηηο επηρεηξήζεηο λα θηάζνπλ ζε ηθαλνπνηεηηθφ βαζκφ ζε φια ηα επίπεδα. Δπίζεο ζα πξέπεη λα αλαθέξνπκε φηη ην επηρεηξεζηαθφ πεξηβάιινλ φζν πεξλνχλ ηα ρξφληα γίλεηαη νινέλα θαη πην αληαγσληζηηθφ θη απηφ έρεη σο απνηέιεζκα λα πξνζπαζνχλ νη επηρεηξήζεηο λα εδξαησζνχλ ζηελ αγνξά ια ηα παξαπάλσ έρνπλ σο απνηέιεζκα νη δηνηθνχληεο ησλ επηρεηξήζεσλ λα κειεηνχλ ηα ζηνηρεία ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ, νη νπνίεο πεξηέρνπλ ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο γηα ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηεο επηρείξεζεο. Με ην ζρεδηαζκφ ηνπ πξαθηηθνχ κέξνπο ηεο εξγαζίαο απηήο ζα πξνζδηνξίζνπκε ηε γεληθή νηθνλνκηθή ζέζε ηεο εηαηξίαο «Δπηρεηξήζεηο Ήρνπ θαη Δηθφλνο Α.Δ.» (AUDIOVISUAL ENTERPRISES). Ζ εξγαζία πεξηέρεη ηηο αθφινπζεο ελφηεηεο : Σν πξώην κέξνο, πεξηιακβάλεη ηελ έλλνηα, ηνλ ζθνπφ θαη ηηο κεζφδνπο ηεο αλάιπζεο, ηα είδε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ θαη ηελ αξηζκνδεηθηηθή αλάιπζε. Σν δεύηεξν κέξνο, πεξηιακβάλεη γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα ηελ «Δπηρεηξήζεηο Ήρνπ θαη Δηθφλνο». Σν ηξίην κέξνο, πεξηιακβάλεη ηελ αλάιπζε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ κε επηιεγκέλεο κεζφδνπο, θαζψο θαη ηελ ζχγθξηζή ηνπο κε αληηπξνζσπεπηηθά κεγέζε (θιάδνο) γηα ηελ ρξνληθή πεξίνδν Μαιαλδξάθε Παγώλα 6

8 ΜΔΡΟ ΠΡΧΣΟ ΔΝΝΟΗΑ-ΚΟΠΟ ΣΖ ΑΝΑΛΤΖ ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΚΑΣΑΣΑΔΧΝ ΑΡΗΘΜΟΓΔΗΚΣΗΚΖ ΑΝΑΛΤΖ Μαιαλδξάθε Παγώλα 7

9 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΔΝΝΟΗΑ-ΚΟΠΟ ΣΖ ΑΝΑΛΤΖ ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΚΑΣΑΣΑΔΧΝ Ζ αλάιπζε ρξεκαηννηθνλνκηθώλ θαηαζηάζεσλ είλαη έλα ζχζηεκα πιεξνθφξεζεο πνπ αληιεί ηα δεδνκέλα ηνπ απφ ηηο δεκνζηεπφκελεο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο θαη άιιεο πεγέο (άιια ζπκπιεξσκαηηθά ζηνηρεία πνπ παξέρνληαη απφ ηηο θαηαζηάζεηο αιιά ζπλδένληαη κε ηηο δηάθνξεο πηπρέο ηηο επηρείξεζεο ), δεκηνπξγεί ηελ πιεξνθφξεζε κε ηε κειέηε,αμηνιφγεζε θαη εξκελεία ησλ ζρέζεσλ θαη ηάζεσλ κεηαμχ ησλ δηαθφξσλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ δεδνκέλσλ πνπ γίλεηαη κε πνζνηηθά θαη πνηνηηθά κέζα θαη παξέρεη ηελ πιεξνθφξεζε πνπ αλαθέξεηαη ζε πξνβιέςεηο ζρεηηθά κε ηε κε ηε κειινληηθή θαηάζηαζε θαη επίδνζε ηεο επηρείξεζεο ζηνπο εθηφο ηεο επηρείξεζεο ιακβάλνληεο απνθάζεηο. Απφ ηνλ παξαπάλσ νξηζκφ πξνθχπηνπλ ηα εμήο ηέζζεξα ζηνηρεία: 1.Σν πξώην ζηνηρείν είλαη φηη ε αλάιπζε γίλεηαη ζηα ρξεκαηννηθνλνκηθά δεδνκέλα πνπ εκθαλίδνληαη ζηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο. Οη νπνίεο απνβιέπνπλ λα δψζνπλ πιεξνθφξεζε ζρεηηθά κε ηε ρξεκαηννηθνλνκηθή ζέζε θαη ηα απνηειέζκαηα ησλ εξγαζηψλ ηεο επηρείξεζεο, έηζη ψζηε λα ηθαλνπνηεζνχλ νη αλάγθεο γηα ιήςε απνθάζεσλ ησλ αηφκσλ πνπ βξίζθνληαη έμσ απφ ηελ επηρείξεζε. 2.Σν δεύηεξν ζηνηρείν είλαη φηη ε αλάιπζε γίλεηαη κε ηε κειέηε ησλ ζρέζεσλ θαη ησλ ηάζεσλ θαη θαηφπηλ κε ηελ εξκελεία θαη ηελ αμηνιφγεζή ηνπο, 3.Σν ηξίην ζηνηρείν είλαη φηη ε αλάιπζε γίλεηαη γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ θαιχηεξσλ δπλαηψλ εθηηκήζεσλ θαη πξνβιέςεσλ γηα ηελ κειινληηθή θαηάζηαζε ηεο επηρείξεζεο. 4.Σν ηέηαξην ζηνηρείν είλαη φηη ε αλάιπζε γίλεηαη κε ηε βνήζεηα θαη άιισλ ζπκπιεξσκαηηθψλ ζηνηρείσλ ηα νπνία δελ παξέρνληαη απφ ηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο, ζπλδένληαη φκσο κε ηηο δηάθνξεο πηπρέο ηεο επηρείξεζεο. Ζ αλαδήηεζε απηή επηπιένλ δεδνκέλσλ απφ απηά πνπ πεξηέρνληαη ζηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ζα πξέπεη λα αλακέλεηαη απφ κέξνπο ηνπ αλαιπηή θαηαζηάζεσλ αλεμάξηεηα εάλ αλαθέξεηαη ή φρη ζηνλ νξηζκφ ηεο αλάιπζεο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ.(νηαρυο ΝΗΚΖΣΑ ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΑΝΑΛΤΖ ΗΟΛΟΓ, ΔΚΓΟΔΗ ΣΑΜΟΤΛΖ,ΑΘΖΝΑ ΠΔΗΡΑΗΑ 1984, ΔΛ 18,30) Ζ δηθαηνινγεηηθή βάζε ηεο αλαδήηεζεο επηπιένλ πιεξνθφξεζεο νθείιεηαη ζην γεγνλφο φηη έηζη ν αλαιπηήο θαηαζηάζεσλ νδεγείηαη ζηελ πξαγκαηνπνίεζε ζπγθξηηηθά θαιχηεξσλ απνθάζεσλ. Μαιαλδξάθε Παγώλα 8

10 Ο ζθνπόο αλάιπζεο ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ είλαη ε εξκελεία θαη ε αμηνιφγεζε ησλ δεδνκέλσλ πνπ πεξηέρνπλ. Με ηελ αλάιπζε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ δηαπηζηψλεηαη ε δπλαηφηεηα: Αληαπφθξηζεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζηηο ηξέρνπζεο ππνρξεψζεηο ηεο ζην παξφλ θαη ην κέιινλ. Δθκεηάιιεπζεο επθαηξηψλ Απνδνηηθφηεηαο θαη ε ηάζε βειηίσζεο, θαη Πιεξσκήο κεξηζκάησλ (ΜΠΑΛΣΕΖ Δ.ΚΧΣΑ, ΑΝΑΛΤΖ ΥΡΖΜΑΣ. ΚΑΣΑΣ.,ΣΡΗΣΖ ΔΚΓΟΖ,ΚΑΒΑΛΑ 2003) 1.2 Ζ ΚΟΗΝΧΝΗΚΖ ΠΡΟΦΟΡΑ ΣΖ ΑΝΑΛΤΖ ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΚΑΣΑΣΑΔΧΝ Ο ξφινο ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο ζηελ επξχηεξε θνηλσλία ζπλδέεηαη κε απηφλ ηεο θπθινθνξίαο ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ πιεξνθνξηψλ θαη έξρεηαη λα θάλεη αθ' ελφο απνηειεζκαηηθφηεξε ηε ρξήζε ηνπο ζηε ιήςε νηθνλνκηθψλ απνθάζεσλ, θη αθεηέξνπ νηθνλνκηθφηεξε ηελ παξαγσγή θαη ηελ θπθινθνξία ηνπο. Σα παξαπάλσ νθέιε γίλνληαη εκθαλέζηεξα αλ ιάβεη θαλείο ππφςε ηνπ φηη, ζηελ πξψηε πεξίπησζε, ε πιεξνθνξηαθή εθκεηάιιεπζε κπνξεί λα απνδψζεη πεξηζζφηεξα κε ηελ εληαηηθφηεξε θαη πην εμεηδηθεπκέλε επεμεξγαζία θαη κειέηε ησλ ηππνπνηεκέλσλ, θσδηθνπνηεκέλσλ θαη πεξηιεπηηθψλ ινγηζηηθψλ θαηαζηάζεσλ. Δλψ παξάιιεια, ζηε δεχηεξε, είλαη γλσζηφ πφζν δαπαλεξή είλαη ε δεκνζίεπζε απφ ηνπο ππφ εμέηαζε νξγαληζκνχο φισλ ησλ ζηνηρείσλ ζε ηέηνηα κνξθή πνπ απηά ζα κπνξνχζαλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απεπζείαο ρσξίο άιιε επεμεξγαζία ζηα θαηά πεξίπησζε κνληέια πξφβιεςεο θαη απφθαζεο. Δλλνείηαη φηη ηα αλαθεξζέληα νθέιε ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο πξνθχπηνπλ ζε φζνπο δελ έρνπλ πξφζβαζε ζηα εζσηεξηθά πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα ησλ νηθνλνκηθψλ νξγαληζκψλ. κσο, νθέιε κπνξνχλ λα πξνθχςνπλ θαη ζηνπο εληφο κηαο κνλάδαο ζε πεξίπησζε ζπγθξηηηθήο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο ηεο κνλάδαο ζηνπο κε άιιεο παξφκνηεο ζηελ αληηθεηκεληθή κνξθή πνπ ε αλάιπζε απηή εθαξκφδεηαη απφ ηνπο εθηφο ησλ κνλάδσλ. (ΚΑΝΣΕΟ ΚΧΝ/ΝΟ, ΑΝΑΛΤΖ ΥΡΖΜΑΣ. ΚΑΣΑΣΑΔΧΝ, ΣΡΗΣΖ ΔΚΓΟΖ, ΔΚΓΟΔΗ ΗΝΣΔRΒΟΟΚ, ΣΡΗΣΖ ΔΚΓΟΖ,ΑΘΖΝΑ ΔΛ 21-22) Μαιαλδξάθε Παγώλα 9

11 1.3. Ζ αλάγθε γηα ρξεκαηννηθνλνκηθή αλάιπζε Δλψ ε ηθαλφηεηα ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο είλαη ζέκα εθπαίδεπζεο θαη επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο, ε αλάγθε γη' απηή ππάξρεη δηάρπηε ζηε ζεκεξηλή, νξγαλσκέλε νηθνλνκηθά θνηλσλία θαη ζπλδέεηαη κε ηελ αλάγθε γηα ρξεκαηννηθνλνκηθή γεληθά πιεξνθφξεζε. Ο θαηάινγνο πνπ αθνινπζεί εκθαλίδεη ηηο δηάθνξεο θνηλσληθέο νκάδεο νη νπνίεο θάλνπλ ρξήζε ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο, ελψ παξαπιεχξσο εκθαλίδνληαη θαη νη ρξήζηεο ησλ «αθαηέξγαζησλ» ινγηζηηθψλ πιεξνθνξηψλ. Δλλνείηαη φηη ε ρξεκαηννηθνλνκηθή αλάιπζε ρξεηάδεηαη ζε απηνχο νη νπνίνη επηζπκνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο πιεξνθνξίεο γηα ηε ιήςε νηθνλνκηθψλ απνθάζεσλ, νη νπνίνη, αλ θαη δελ έρνπλ πξφζβαζε ζηα εζσηεξηθά πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα ηεο κνλάδαο ππφ εμέηαζε, επηζπκνχλ εηδηθφηεξε εθκεηάιιεπζε ησλ ινγηζηηθψλ θαη ησλ άιισλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ πιεξνθνξηψλ απ' φηη νη ίδηεο νη κνλάδεο πξνζθέξνπλ ζηε κνξθή πνπ ππάξρνπλ. Δίλαη πξνθαλέο φηη απφ απηνχο εμαηξνχληαη ηα δηνηθεηηθά ζηειέρε ηεο ίδηαο ηεο κνλάδαο, κφλνλ φηαλ κειεηνχλ πξνβιήκαηα ηεο πνπ αθνξνχλ ην δηθφ ηνπο νξγαληζκφ, αιιά φρη θαη φηαλ κειεηνχλ άιιεο κνλάδεο ή ηε δηθή ηνπο ζπγθξηηηθά κε άιιεο κνλάδεο. Έηζη, νη ηθαλφηεηεο θαη ε ηερληθή ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο είλαη ρξήζηκεο θαη κπνξνχλ επσθειψο λα ρξεζηκνπνηεζνχλ θαη απφ ηα ζηειέρε ηεο ίδηαο ηεο επηρείξεζεο. ηνλ παξαθάησ πίλαθα (1.1) είλαη εκθαλήο ε πιήξεο αληηζηνηρία ησλ ρξεζηψλ ινγηζηηθψλ πιεξνθνξηψλ θαη απηψλ πνπ έρνπλ αλάγθε ηελ ρξεκαηννηθνλνκηθή αλάιπζε ησλ πιεξνθνξηψλ απηψλ θαηά ηνλ έλα ή ηνλ άιιν ηξφπν. Θα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη ε ρξεκαηννηθνλνκηθή αλάιπζε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ πιεξνθνξηψλ είλαη ζέκα βαζκνχ θαη ηδηαηηεξφηεηαο ηεο ρξήζεο θαη ηεο εθκεηάιιεπζεο ηνπο πέξα απφ ηε κνξθή ζηελ νπνία πξνζθέξνληαη ζηηο ινγηζηηθέο θαηαζηάζεηο ή άιιεο πεγέο απ' φπνπ αληινχληαη. Μαιαλδξάθε Παγώλα 10

12 Πίλαθαο Υξήζηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο θαη ρξήζηεο ρξεκαηννηθνλνκηθώλ πιεξνθνξηώλ 1 Υξήζηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλάιπζεο Υξήζηεο ρξεκαηννηθνλνκηθώλ πιεξνθνξηώλ Μέηνρνη (ησξηλνί θαη κειινληηθνί), 1. Μέηνρνη (ησξηλνί θαη κειινληηθνί),. επελδπηέο δηάθνξνη επελδπηέο δηάθνξνη 2 Πηζησηηθά ηδξχκαηα 2 Πηζησηηθά ηδξχκαηα 3 Πξνκεζεπηέο/πηζησηέο 3. Πξνκεζεπηέο/πηζησηέο 4 Αληαγσληζηέο 4. Πειάηεο.. 5 Κεληξηθή εμνπζία 5. Πξνζσπηθφ 6 Άιιεο επίζεκεο αξρέο 6. Αληαγσληζηέο.. 7 Δξγαηηθά ζπλδηθάηα 7. Κεληξηθή εμνπζία. 8 Δπαγγεικαηηθέο νξγαλψζεηο 8. Σνπηθή εμνπζία 9 Υξεκαηννηθνλνκηθνί αλαιπηέο θαη 9. Άιιεο επίζεκεο αξρέο.. ζχκβνπινη 1 0. Αθαδεκατθνί θαη εξεπλεηέο 10. Δξγαηηθά ζπλδηθάηα 11. Δπαγγεικαηηθέο νξγαλψζεηο 12. Σν θνηλφ 13. Υξεκαηννηθνλνκηθνί αλαιπηέο θαη ζχκβνπινη 14. Αθαδεκατθνί θαη εξεπλεηέο (ΚΑΝΣΕΟ ΚΧΝ/ΝΟ, ΑΝΑΛΤΖ ΥΡΖΜΑΣ. ΚΑΣΑΣΑΔΧΝ, ΣΡΗΣΖ ΔΚΓΟΖ, ΔΚΓΟΔΗ ΣΡΗΣΖ ΔΚΓΟΖ,ΑΘΖΝΑ ΔΛ 22) ΗΝΣΔRΒΟΟΚ, Μαιαλδξάθε Παγώλα 11

13 1.4 ΒΑΗΚΔ ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ΚΑΗ ΚΟΠΟΗ ΑΝΑΛΤΣΧΝ Απηνί πνπ ελδηαθέξνληαη θαη ρξεζηκνπνηνχλ ηελ ηερληθή ηεο αλαιχζεσο ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ,κε ζθνπφ ηε ιήςε απνθάζεσλ, κπνξνχλ λα θαηαηαγνχλ ζηηο εμήο θαηεγνξίεο: 1. ζηνπο Δπελδπηέο Μεηόρνπο 2. ζηνπο Γαλεηζηέο ηεο Δπηρείξεζεο 3. ζηνπο Γηνηθνύληεο ηελ Δπηρείξεζε 4. ζηνπο Αλαιπηέο ζε πεξηπηώζεηο Δμαγνξώλ θαη πγρσλεύζεσλ 5. ζηνπο Διεγθηέο ησλ ινγηζηηθώλ θαηαζηάζεσλ 6. Οηθνλνκηθνί αλαιπηέο,ρξεκαηηζηέο, ζηειέρε ηξαπεδώλ επελδύζεσλ θαη ρξεκαηηζηεξίνπ 7. Λνηπέο νκάδεο ελδηαθεξνκέλσλ Οη ζθνπνί πνπ επηδηψθνληαη θαη ε έκθαζε πνπ δίλεηαη ζηα επηκέξνπο ζηνηρεία,θαηά ηελ αλάιπζε, απφ θάζε κία απφ ηηο παξαπάλσ θαηεγνξίεο ελδηαθεξνκέλσλ είλαη νη εμήο: 1.θνπνί επελδπηώλ -κεηόρσλ Οη επελδπηέο,πνπ θαηά θαλφλα είλαη θαη νη κέηνρνη κηαο επηρείξεζεο, είλαη εθείλνη πνπ δίλνπλ ηα επηρεηξεκαηηθά ηνπο θεθάιαηα,ηα νπνία εθηίζεληαη ζε πνιινχο θαη πνηθίινπο θηλδχλνπο. Σα θεθάιαηα απηά απνηεινχλ ηελ αζπίδα πξνζηαζίαο ησλ δαλεηαθψλ θεθαιαίσλ ηεο επηρεηξήζεσο. Οη επελδπηέο κέηνρνη απνβιέπνπλ ζηε ιήςε θάπνηνπ πνζνχ απφ ηελ δηαλνκή θεξδψλ (κέξηζκα),εθφζνλ ε επηρείξεζε είλαη θεξδνθφξα θαη αθνχ πξνεγνπκέλσο εμππεξεηεζνχλ νη δαλεηζηέο ηεο. Οη ελδηαθεξφκελνη απηνί,πξνθεηκέλνπ λα πξνβνχλ ζηελ αλάιπζε ησλ ζηνηρείσλ κηαο επηρεηξήζεσο, ρξεηάδνληαη πην γεληθέο πιεξνθνξίεο απφ φηη νη ελδηαθεξφκελνη ησλ ινηπψλ θαηεγνξηψλ. Έρνληαο επελδχζεη θεθάιαηα ζηελ επηρείξεζε, νη κέηνρνη ελδηαθέξνληαη γηα ηελ φιε δξαζηεξηφηεηά ηεο, ηελ θεξδνθφξα δπλακηθφηεηα ηεο, ηελ νηθνλνκηθή ηεο θαηάζηαζε θαη ηε δηάξζξσζε ησλ θεθαιαίσλ ηεο, δεδνκέλνπ φηη γηα ηελ εθηίκεζε ηεο αμίαο ησλ κεηνρψλ κηαο επηρεηξήζεσο είλαη απαξαίηεηα φια απηά ηα ζηνηρεία. Παξάιιεια ελδηαθέξνληαη θαη γηα ηε ζπνπδαηφηεηα ηεο κέζα ζηνλ θιάδν γηα ηα κειινληηθά ηεο θέξδε θαη ηελ εμέιημε ηνπο δηαρξνληθά. Οκνίσο πξέπεη λα ζπλεθηηκήζνπλ θαη άιινπο παξάγνληεο, πνπ έκκεζα επεξεάδνπλ ηε δξαζηεξηφηεηα ηεο επηρεηξήζεσο,φπσο ε γεληθή νηθνλνκηθή θαηάζηαζε,ε ζέζε πνπ θαηέρεη Μαιαλδξάθε Παγώλα 12

14 ν θιάδνο κέζα ζηελ φιε νηθνλνκία,ε αληαγσληζηηθφηεηα ησλ πξντφλησλ θαη ε πνηφηεηα θαη ηθαλφηεηα ηεο δηνηθήζεσο ηεο. πγθεθξηκέλα ν επελδπηή-κέηνρνο απνβιέπεη: 1.ηε ιήςε θάπνηνπ κεξίζκαηνο ζην κέιινλ,δηαξθνχζεο ηεο επελδχζεσο ησλ θεθαιαίσλ ηνπ. 2.ηελ πηζαλή ιήςε θάπνησλ δηθαησκάησλ απφ ηελ δηαλνκή απνζεκαηηθψλ ηεο εηαηξίαο. 3.ηελ απμεκέλε ηηκή πνπ ειπίδεη φηη ζα έρνπλ νη ηίηινη (κεηνρέο ), ζηελ Αγνξά, ψζηε λα πξαγκαηνπνηήζεη θέξδε θεθαιαίνπ. Γεδνκέλνπ φκσο φηη ε αλάιπζε γηα ηελ εθηίκεζε ηεο αμίαο ησλ κεηνρψλ κηαο επηρεηξήζεσο, κε αληηθεηκεληθφ ζθνπφ ηε ιήςε απνθάζεσο γηα λέα αγνξά ηίηισλ,ή πψιεζε ησλ ήδε θαηερφκελσλ, ή δηαηήξεζε ησλ ήδε επελδπζέλησλ θεθαιαίσλ ζε ηίηινπο,είλαη ε εξγαζία αξθεηά πνιχπινθε,απαηηείηαη λα γίλεηαη απφ εηδηθνχο αλαιπηέο επελδχζεσλ. 2. θνπνί ησλ δαλεηζηώλ κηαο επηρεηξήζεσο Γαλεηζηέο κηαο επηρεηξήζεσο είλαη φινη εθείλνη πνπ κε ηε κηα ή ηελ άιιε κνξθή δαλείδνπλ ζ απηήλ θεθάιαηα. Μηα κνξθή δαλεηζκνχ απνηειεί θαη ε πίζησζε πνπ δίλεηαη απφ ηνπο πξνκεζεπηέο πξψησλ πιψλ θαη εκπνξεπκάησλ,ή απφ πξφζσπα πνπ παξέρνπλ ππεξεζίεο ζηελ επηρείξεζε. Οη ηειεπηαίνη απηνί αλακέλνπλ ηελ πιεξσκή ηνπο ζε βξαρχ ζρεηηθά ρξνληθφ δηάζηεκα θαη ζπλήζσο δελ ιακβάλνπλ ηφθν γηα ηηο πηζηψζεηο πνπ παξέρνπλ ζηελ επηρείξεζε. Μηα επηρείξεζε κπνξεί επίζεο λα δαλείδεηαη βξαρππξφζεζκα θεθάιαηα θαη απφ δηάθνξεο άιιεο πεγέο,φπσο βξαρππξφζεζκεο πηζηψζεηο ησλ πξνκεζεπηψλ ηεο, δάλεηα απφ ηξάπεδεο θαη άιινπο πηζησηηθνχο νξγαληζκνχο,πξνβαίλνληαο έηζη ζε άληιεζε ησλ απαξαίηεησλ θεθαιαίσλ. Σα δαλεηαθά απηά θεθάιαηα έρεη ζπγθεθξηκέλε ππνρξέσζε ε επηρείξεζε λα ηα εμππεξεηήζεη (κε ηελ θαηαβνιή ηφθσλ ) θαη λα ηα επηζηξέςεη,αλεμάξηεηα απφ ηελ νηθνλνκηθή ηεο θαηάζηαζε θαη ηα νηθνλνκηθά ηεο απνηειέζκαηα. Βέβαηα,ζηελ πεξίπησζε πνπ ε δξαζηεξηφηεηα ηεο επηρεηξήζεσο πεξηνξίδεηαη θαη πξαγκαηνπνηεί δεκηέο,ηφηε απμάλνληαη νη θίλδπλνη πνπ αληηκεησπίδνπλ νη δαλεηζηέο ηεο, ηφζν γηα ηε ιήςε ηφθσλ φζν θαη γηα ηελ επηζηξνθή ησλ δαλεηαθψλ ηνπο θεθαιαίσλ. Βιέπνπκε φηη είλαη δηαθνξεηηθή ε ζέζε ησλ δαλεηζηψλ-πηζησηψλ απφ ησλ επελδπηψλ κεηφρσλ ιφγσ ηνπ δηαθνξεηηθνχ ηξφπνπ αλάιπζεο ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ. ε γεληθέο γξακκέο νη δαλεηζηέο είλαη πην ζπληεξεηηθνί ζηηο εθηηκήζεηο ηνπο ζε φηη αθνξά ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηεο επηρεηξήζεσο θαη βαζίδνληαη πεξηζζφηεξν ζηελ αλάιπζε ησλ Μαιαλδξάθε Παγώλα 13

15 νηθνλνκηθψλ ηεο ζηνηρείσλ ηεο. Οη κέζνδνη αλάιπζεο πνπ εθαξκφδνπλ θαζψο θαη ηα θξηηήξηα εθηηκήζεσο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ, πνηθίινπλ, αλάινγα κε ηε ρξνληθή δηάξθεηα ησλ παξερφκελσλ δαλείσλ,ηελ αζθάιεηα πνπ απνιακβάλνπλ θαη ηνλ ζθνπφ γηα ηνλ νπνίν δφζεθαλ. ε πεξίπησζε πνπ έρνπλ δνζεί ζηελ επηρείξεζε βξαρπρξφληα δάλεηα, νη δαλεηζηέο ελδηαθέξνληαη θπξίσο γηα ηε βξαρπρξφληα νηθνλνκηθή θαηάζηαζε απηήο,ην βαζκφ ξεπζηφηεηαο ησλ θπθινθνξηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο θαη ηελ ηαρχηεηα θπθινθνξίαο ηνπο. Αληίζεηα νη καθξνρξφληνη δαλεηζηέο επηδηψθνπλ κηα πην ιεπηνκεξή αλάιπζε ησλ ζηνηρείσλ, ε νπνία πεξηιακβάλεη πξνβιέςεηο ησλ κειινληηθψλ εηζξνψλ θεθαιαίσλ, ηεο νηθνλνκηθήο ζέζεσο ηεο επηρεηξήζεσο θάησ απφ νξηζκέλεο πξνυπνζέζεηο, ηεο ηθαλφηεηάο ηεο λα δηαηεξήζεη απηή ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε θάησ θαη απφ δηαθνξεηηθέο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο θαη ηέινο ηεο δπλακηθφηεηαο ησλ θεξδψλ ηεο. Καη απηφ γηαηί ηα πξν απνζβέζεσλ θέξδε κηαο επηρεηξήζεσο απνηεινχλ ηελ θχξηα θαη πην επηζπκεηή πεγή εμππεξεηήζεσο θαη εμνθιήζεσο ησλ δαλεηαθψλ ηεο θεθαιαίσλ. 3. θνπνί ηεο δηνηθήζεσο ηεο επηρεηξήζεσο Ζ νηθνλνκηθή αλάιπζε ησλ ζηνηρείσλ κηαο επηρεηξήζεσο απνηειεί ην θπξηφηεξν εξγαιείν ζηα ρέξηα ηεο δηνηθήζεσο. Καη απηφ γηαηί νη δηνηθνχληεο ελδηαθέξνληαη γηα ηνλ πξννξηζκφ ηεο νηθνλνκηθήο ηεο θαηαζηάζεσο,ηελ θεξδνθφξα δπλακηθφηεηά ηεο θαη ηελ κειινληηθή ηεο εμέιημε. Γεδνκέλνπ φηη νη δηνηθνχληεο κηαο επηρείξεζεο ζπλδένληαη άκεζα κε απηή θαη κπνξνχλ λα θάλνπλ ζπλερή ρξήζε ησλ βηβιίσλ ηεο, βξίζθνληαη ζε πιενλεθηηθφηεξε ζέζε ζε ζχγθξηζε κε ηηο δπν πξνεγνχκελεο θαηεγνξίεο ελδηαθεξνκέλσλ. Οπφηε ε αλάιπζε απηψλ κπνξεί λα πξνρσξήζεη ζε κεγαιχηεξν βάζνο θαη λα πεξηιάβεη ηε ζπζηεκαηηθή κειέηε ησλ αξηζκνδεηθηψλ,πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηηο ζρέζεηο ησλ δηαθφξσλ νηθνλνκηθψλ ηεο ζηνηρείσλ θαη ηελ ηάζε ηνπο,ψζηε λα είλαη δπλαηφο ν έγθαηξνο εληνπηζκφο θαη ε αληηκεηψπηζε ηπρφλ πξνβιεκάησλ. Έηζη,ε δηνίθεζε ζηνρεχεη θπξίσο ζην λα αζθεί έιεγρν θαη ζην λα παξαηεξεί ηελ επηρείξεζε απφ ηε ζθνπηά ησλ εθηφο ηξίησλ, δειαδή ησλ δαλεηζηψλ θαη ησλ επελδπηψλ- κεηφρσλ. Ζ ζπλερήο παξαηήξεζε θαη αλάιπζε ηνπ κεγέζνπο ησλ κεηαβνιψλ ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ θαη ησλ αξηζκνδεηθηψλ νδεγεί ηε δηνίθεζε ζηε ζπλαγσγή πνιχηηκσλ ζπκπεξαζκάησλ ζρεηηθά κε ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε θαη ηε δξαζηεξηφηεηα ηεο επηρεηξήζεσο θαη ηελ θαζηζηά ηθαλή λα πξνβαίλεη ζηε ιήςε θαηάιιεισλ κέηξσλ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηπρφλ δπζκελψλ ζπλζεθψλ..(νηαρυο ΝΗΚΖΣΑ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΑΝΑΛΤΖ ΗΟΛΟΓ., ΔΚΓΟΔΗ ΣΑΜΟΤΛΖ,ΑΘΖΝΑ ΠΔΗΡΑΗΑ 1984 ΔΛ 32 ) Μαιαλδξάθε Παγώλα 14

16 4.θνπνί ησλ αλαιπηώλ ζε πεξηπηώζεηο εμαγνξώλ ή ζπγρσλεύζεσλ ηαλ πξφθεηηαη γηα εμαγνξά κηαο επηρεηξήζεσο απφ κηα άιιε,ή γηα ζπγρψλεπζε δχν ε πεξηζζφηεξσλ επηρεηξήζεσλ,νη αλαιπηέο πνπ επεμεξγάδνληαη ηα ζηνηρεία έρνπλ παξφκνηνπο ζθνπνχο κε εθείλνπο ησλ επελδπηψλ- κεηφρσλ. ηηο πεξηπηψζεηο απηέο φκσο ζα πξέπεη ε αλάιπζε λα πξνρσξήζεη ζηελ εθηίκεζε θαη ησλ άπισλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ησλ επηρεηξήζεσλ,φπσο ε θήκε θαη ε πειαηεία θαζψο θαη ζηνλ ππνινγηζκφ ησλ ππνρξεψζεσλ ηνπο,δηφηη φια απηά ηα ζηνηρεία πεξηιακβάλνληαη ζην πξντφλ ηεο εμαγνξάο ή ηεο ζπγρσλεχζεσο. Έηζη,ε πξαγκαηνπνηνχκελε απφ ηνπο εηδηθνχο ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ είλαη πνιχηηκε γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο νηθνλνκηθήο θαη ιεηηνπξγηθήο αμίαο ησλ ζπγρσλεπκέλσλ επηρεηξήζεσλ, ή ηεο εμαγνξαδφκελεο επηρεηξήζεσο. 5.θνπνί ησλ ειεγθηώλ ινγηζηηθώλ θαηαζηάζεσλ Οη ειεγθηέο αζρνινχληαη κε ηνλ έιεγρν ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ηειηθά δηαηππψλνπλ ηα πνξίζκαηά ηνπο ζρεηηθά κε ηελ αθξίβεηα απηψλ. Έλαο απφ ηνπο βαζηθνχο ζθνπνχο ησλ ειεγθηψλ είλαη ν εληνπηζκφο εζειεκέλσλ ή κε ζθαικάησλ θαη αηαζζαιηψλ ηα νπνία αλ δελ επηζεκαλζνχλ θαη δελ αλαθεξζνχλ,δίλνπλ κηα εζθαικέλε εηθφλα γηα ηελ επηρείξεζε πξάγκα πνπ είλαη αληίζεην κε ηηο γεληθέο παξαδεθηέο αξρέο ηεο Λνγηζηηθήο. Ζ αλάιπζε ησλ ινγηζηηθψλ θαηαζηάζεσλ κε ηνλ ππνινγηζκφ νξηζκέλσλ αξηζκνδεηθηψλ θαη ε παξαθνινχζεζε ησλ κεηαβνιψλ ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ κηαο επηρεηξήζεσο θαη ησλ ηάζεψλ ηνπο δηαρξνληθά,απνηεινχλ ηα θχξηα κέζα ζην έξγν ησλ ειεγθηψλ. Καη απηφ γηαηί αλ βξεζνχλ ζεκαληηθά ιάζε θαη αηαζζαιίεο, απηά επεξεάδνπλ ηελ εηθφλα ηεο νηθνλνκηθήο ζέζεσο θαη ηα απνηειέζκαηα κηαο επηρεηξήζεσο. 6.θνπνί ινηπώλ ελδηαθεξνκέλσλ Ζ αλάιπζε ησλ ινγηζηηθψλ θαηαζηάζεσλ ρξεζηκνπνηείηαη θαη απφ άιιεο νκάδεο ελδηαθεξφκελσλ,νη νπνίνη αλάινγα κε ην ζθνπφ πνπ επηδηψθνπλ,δίλνπλ θαη αλάινγε έκθαζε ζηα δηάθνξα επηκέξνπο ζηνηρεία. Έηζη,είλαη δπλαηφλ λα ελδηαθέξνληαη γηα ηελ αλάιπζε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ νη εθνξηαθνί ειεγθηέο,ζε κηα θάζε ειέγρνπ ησλ εζφδσλ ηνπ θξάηνπο απφ θφξνπο ησλ επηρεηξήζεσλ. Δπίζεο, νη ζπλδηθαιηζηηθέο ελψζεηο ησλ εξγαδνκέλσλ κπνξνχλ λα θάλνπλ ρξήζε ησλ κεζφδσλ αλαιχζεσο ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ γηα λα αμηνινγήζνπλ ηε ζέζε ηεο επηρείξεζεο, πξνθεηκέλνπ λα ππνγξάςνπλ κ απηή,ζπιινγηθή ζχκβαζε εξγαζίαο θαη λα Μαιαλδξάθε Παγώλα 15

17 πξνζπαζήζνπλ λα επηηχρνπλ θαιχηεξνπο φξνπο ακνηβψλ θαη εξγαζίαο γηα ηα κέιε ηνπο. Πέξαλ απηψλ,θαη πειάηεο ηεο επηρείξεζεο κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηνχλ ηελ αλάιπζε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ πξνθεηκέλνπ λα πξνζδηνξίζνπλ ηελ θεξδνθφξα δπλακηθφηεηα απηήο,ηελ απφδνζε ησλ θεθαιαίσλ ηεο,σο θαη άιια ζπλαθή ζηνηρεία κε ζθνπφ ηελ πξνζθνξφηεξε ζπλεξγαζία θαη ηελ επίηεπμε θαιχηεξσλ ηηκψλ θαη φξσλ ζπλαιιαγήο..(νηαρυο ΝΗΚΖΣΑ ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΑΝΑΛΤΖ ΛΟΓΗΣ. ΚΑΣΑΣ, ΔΚΓΟΔΗ ΣΑΜΟΤΛΖ,ΑΘΖΝΑ ΠΔΗΡΑΗΑ 1994 ΔΛ 23-28) 1.5 ΔΗΓΖ ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΚΑΣΑΣΑΔΧΝ-ΔΝΝΟΗΑ ΣΧΝ ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΚΑΣΑΣΑΔΧΝ ΚΑΗ ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΟ Οη ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο είλαη πίλαθεο ζηνπο νπνίνπο εκθαλίδνληαη ηα ζηνηρεία ηνπ ηζνινγηζκνχ θαη νξηζκέλσλ άιισλ ινγαξηαζκψλ ησλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ, θεθαιαηψδνπο ζεκαζίαο. ε πξνζάξηεκα απηψλ ησλ θαηαζηάζεσλ εκθαλίδνληαη θαη άιιεο πιεξνθνξίεο πνπ έρνπλ ζθνπφ λα δηεπθνιχλνπλ ηνπο ελδηαθεξφκελνπο ζηελ ελεκέξσζή ηνπο. Καηά ην Γεληθφ Λνγηζηηθφ ρέδην νη ππνρξεσηηθά θαηαξηηδφκελεο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο είλαη νη εμήο: 1. Ηζνινγηζκόο 2. Καηάζηαζε ινγαξηαζκνύ απνηειεζκάησλ ρξήζεο 3. Πίλαθαο δηάζεζεο απνηειεζκάησλ ρξήζεο 4. Καηάζηαζε ινγαξηαζκνύ γεληθήο εθκεηάιιεπζεο 5. Πξνζάξηεκα ηνπ ηζνινγηζκνύ θαη απνηειεζκάησλ ρξήζεο 6. Έθζεζε Οξθσηώλ Διεγθηώλ ινγηζηώλ Δθηφο απφ ηηο παξαπάλσ θαηαζηάζεηο νη νπνίεο είλαη ππνρξεσηηθέο,ππάξρνπλ θαη νη πξναηξεηηθά θαηαξηηδφκελεο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο πνπ είλαη νη παξαθάησ: I. Καηάζηαζε Σακεηαθήο Ρνήο II. Καηάζηαζε Αιιαγώλ Κεθαιαίνπ Κίλεζεο III. Καηάζηαζε Αιιαγώλ Οηθνλνκηθήο Θέζεο IV. Καηάζηαζε Πεγώλ θαη Υξήζεσλ Κεθαιαίσλ V. εκεηώζεηο Μαιαλδξάθε Παγώλα 16

18 Ηζνινγηζκόο Ο ηζνινγηζκφο, ε θαηάζηαζε ηεο νηθνλνκηθήο ζέζεο ηεο επηρείξεζεο, παξέρεη πιεξνθνξίεο γηα ηνπο νηθνλνκηθνχο πφξνπο κηαο επηρείξεζεο θαη ηηο απαηηήζεηο/ δηθαηψκαηα επ' απηψλ, απφ ηνπο πηζησηέο ή ηνπο ηδηνθηήηεο, ζε κηα ζπγθεθξηκέλε ρξνληθή ζηηγκή. Ο ηζνινγηζκόο ζπληζηά ηελ νηθνλνκηθή θσηνγξαθία ηεο κνλάδαο ζε κηα ζπγθεθξηκέλε ζηηγκή. Παξνπζηάδεη ηελ νηθνλνκηθή ζέζε θαη δηάξζξσζε ηεο επηρείξεζεο ζηε γεληθή δηάηαμε Δλεξγεηηθό = Πεγέο Δλεξγεηηθνύ (ππνρξεώζεηο + ίδηα θεθάιαηα) θαη ηα απαξηίδνληα ηηο βαζηθέο απηέο θαηεγνξίεο επηκέξνπο ζηνηρεία ζε ζηαηηθή κνξθή θαη ζε αληίζεζε κε ηε κνξθή ξνήο κε ηελ νπνία απηά παξνπζηάδνληαη ζηηο άιιεο ινγηζηηθέο θαηαζηάζεηο. Έλλνηεο ελεξγεηηθνύ θαη πεγώλ ελεξγεηηθνύ: Σν ελεξγεηηθφ απνηειεί ζπγθεθξηκέλν θαη πξνζρεδηαζκέλν ζχλνιν νηθνλνκηθψλ πφξσλ κε ηελ άκεζε ή κειινληηθή ρξήζε ησλ νπνίσλ ε νηθνλνκηθή κνλάδα επηδηψθεη ηελ επίηεπμε ηνπ ζθνπνχ ηεο. Οη ππνρξεώζεηο είλαη νη απαηηήζεηο ησλ πηζησηψλ γηα νηθνλνκηθνχο πφξνπο πνπ έρνπλ επελδχζεη/δαλείζεη πξνζσξηλά θαη ππφ ζπγθεθξηκέλνπο νηθνλνκηθνχο θαη ρξνληθνχο φξνπο ζηελ ζπγθεθξηκέλε κνλάδα. Σα ίδηα θεθάιαηα αληηπξνζσπεχνπλ ηα δηθαηψκαηα ησλ ηδηνθηεηψλ επί ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο επηρείξεζεο θαη απνηεινχλ επέλδπζε κνληκφηεξεο θαη άλεπ φξσλ κνξθήο ζ' απηήλ, εθφζνλ νη κέηνρνη, ζε αληίζεζε κε άιινπο επελδπηέο θαη πηζησηέο, έρνπλ ηειεπηαία πξνηεξαηφηεηα θαη κφλνλ ζηα απνκέλνληα (κεηά ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ πηζησηψλ) πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηεο επηρείξεζεο. Σα ίδηα θεθάιαηα απαξηίδνληαη ζπλήζσο από δύν κέξε: ην εηζθεξζέλ θεθάιαην θαη ηα παξαθξαηεζέληα θέξδε ή απνζεκαηηθά. Δλψ ην εηζθεξζέλ θεθάιαην αληηπξνζσπεχεη ηηο αμίεο πνπ νη ηδηνθηήηεο επέλδπζαλ ζηελ επηρείξεζε ζε αληάιιαγκα ηδηνθηεζηαθνχ ζπκθέξνληνο ζ' απηήλ (κεηνρψλ, κεξηδίσλ θ.ιπ.), ηα παξαθξαηεζέληα θέξδε ζπληζηνχλ, ζπλήζσο, επαλεπέλδπζε απηψλ ζηελ επηρείξεζε απφ ηε δηνίθεζε θαη πξνο φθεινο ησλ ηδηνθηεηψλ. Καλνληθά ε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο δηαρεηξίδεηαη ηα πεξηνπζηαθά ηεο ζηνηρεία έηζη ψζηε καθξνπξφζεζκα νη ηδηνθηήηεο λα παίξλνπλ πεξηζζφηεξα απφ φηη δίλνπλ ζηελ επηρείξεζε. κσο ην γεγνλφο φηη ζηηο πεξηζζφηεξεο επηρεηξήζεηο έλα κεγάιν πνζνζηφ ησλ θεξδψλ ζπλερψο παξαθξαηείηαη απφ ηε δηνίθεζε γηα αλάπηπμε θαη επέθηαζε ηεο επηρείξεζεο ππνγξακκίδεη ην ζπκθέξνλ θαη ησλ managers ζηηο ζχγρξνλεο επηρεηξήζεηο, ζηηο νπνίεο δηαθαίλνληαη έηζη δχν θπξίσο ηάμεηο επελδπηψλ κε επηξξνή: νη ηδηνθηήηεο πνπ επελδχνπλ θεθάιαηα θαη νη managers πνπ επελδχνπλ ην δηνηθεηηθφ ηνπο ηαιέλην θαη ηελ επηρεηξεζηαθή ηνπο γλψζε. Δπίζεο, ηα ίδηα θεθάιαηα κε ηηο ππνρξεψζεηο θαλεξψλνπλ ηηο πεγέο απφ ηηο νπνίεο πξνήιζε ην ελεξγεηηθφ θαη κε ην νπνίν βξίζθνληαη ζε ζρέζε ηζφηεηαο ηνπ ηχπνπ: Μαιαλδξάθε Παγώλα 17

19 Δλεξγεηηθό = Πεγέο ελεξγεηηθνύ ή Δλεξγεηηθό = Ίδηα θεθάιαηα + Ξέλα θεθάιαηα ή Δλεξγεηηθό = Ίδηα θεθάιαηα + Τπνρξεώζεηο ή Δλεξγεηηθό = Παζεηηθό ( Ίδηα Κεθάιαηα + Τπνρξεώζεηο ). Ζ έλλνηα απηήο ηεο ηζφηεηαο γίλεηαη ακέζσο θαλεξή αλ εμεηάζνπκε ηε θχζε ηεο θάζε κίαο απφ ηηο ηξεηο ζπληζηακέλεο ηεο. Σν Δλεξγεηηθό είλαη θάπνηνη νηθνλνκηθνί πφξνη/ πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ζηε δηάζεζε ηεο επηρείξεζεο, πνπ απνηειεί λνκηθφ (θαη φρη θπζηθφ) πξφζσπν θαη έηζη δελ έρεη εμνπζία απηνδηάζεζεο. Απφ ηελ άιιε κεξηά ηεο ηζφηεηαο εκθαλίδνληαη νη απαηηήζεηο ή ηα δηθαηψκαηα επ 'απηψλ ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηα νπνία δελ κπνξνχλ λα είλαη παξά ηζφπνζα κε ηα πεξηνπζηαθά απηά ζηνηρεία. Έηζη έρνπκε ηε ζρέζε Πεξηνπζηαθά ζηνηρεία = Γηθαηώκαηα επί ησλ πεξηνπζηαθώλ ζηνηρείσλ Οη θάηνρνη ησλ δηθαησκάησλ απηψλ δελ κπνξνχλ λα ηα εμαζθήζνπλ άκεζα αιιά κφλν ζην πιαίζην ησλ ζπκθσλεζέλησλ κε ηελ επηρείξεζε ή ηνπ λφκνπ πνπ δηέπεη ηηο ζρέζεηο απηέο. Άκεζε είλαη ε άζθεζε ηεο εμνπζίαο ηεο δηνίθεζεο ζρεηηθά κε ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηεο επηρείξεζεο θαη ζηα πιαίζηα, ελλνείηαη, ηνπ ζθνπνχ ηεο, ηελ νπνίαλ δηνηθνχλ σο εθπξφζσπνη ησλ κεηφρσλ. ηνλ ηζνινγηζκό, θαη κέζα από ηελ παξαπάλσ ηζόηεηα, κπνξνύκε λα δνύκε ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηεο επηρείξεζεο ζε δύν δηαζηάζεηο: α. απηή πνπ ηα παξνπζηάδεη ζαλ κία ιίζηα νηθνλνκηθψλ πφξσλ ππφ ηνλ έιεγρν ηεο επηρείξεζεο θαη, β. απηή πνπ ηα εμηζψλεη κε ηα ηζφπνζα δηθαηψκαηα επ' απηψλ κίαο ή πεξηζζφηεξσλ θαηεγνξηψλ λνκηθψλ ή θπζηθψλ πξνζψπσλ εθηφο ηεο επηρείξεζεο. Πξνθαλψο, ιφγσ απηήο ηεο ηζφηεηαο ε θαηάζηαζε ηεο νηθνλνκηθήο ζέζεο ηεο επηρείξεζεο ιέγεηαη θαη ηζνινγηζκφο. Δπίζεο, ε ηζφηεηα απηή επηβάιιεη, αλαπφθεπθηα, ηε δπηθφηεηα θαη ζηελ ιεηηνπξγηθή ηερληθή ηεο ζχγρξνλεο ινγηζηηθήο (ε νπνία απνθαιείηαη θαη ινγηζηηθή δηπινγξαθηθνχ ζπζηήκαηνο), θαη επηηπγράλεη κέζσ ηεο ηερληθήο απηήο ηελ παξαθνινχζεζε φρη κφλνλ ησλ κεηαβνιψλ ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ κηαο επηρείξεζεο, αιιά θαη ησλ κεηαβνιψλ ησλ δηθαησκάησλ ησλ ηξίησλ έλαληη ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο κνλάδαο. Ζ έλλνηα ηεο θαζαξήο ζέζεο ησλ ηδηνθηεηψλ ζπλδέεηαη κε ηα λφκηκα δηθαηψκαηα ηνπο επί ησλ ελαπνκελφλησλ (κφλν) ζηνηρείσλ Μαιαλδξάθε Παγώλα 18

20 ηνπ ελεξγεηηθνχ κεηά ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ ηξίησλ θαη είλαη επθξηλήο θαη ζηελ ινγηζηηθή ηζφηεηα:. Δλεξγεηηθό = Ίδηα θεθάιαηα + Τπνρξεώζεηο ή Δλεξγεηηθό - Τπνρξεώζεηο = Ίδηα θεθάιαηα = Καζαξή ζέζε Οκαδνπνίεζε ζηνηρείσλ ηζνινγηζκνύ. Σα ζηνηρεία ηνπ ελεξγεηηθνχ, θαζψο θαη νη ππνρξεψζεηο ηνχ ιεγφκελνπ (θαη) παζεηηθνχ έρνπλ νκαδνπνηεζεί ζε πξψην επίπεδν ζηνλ ηζνινγηζκφ ζε δχν θαηεγνξίεο, αλάινγα κε ην ρξφλν ιήμεο ηνπο: θπθινθνξνύληα ή ηξέρνληα θαη πάγηα ζην ελεξγεηηθό θαη βξαρππξόζεζκα, καθξνπξόζεζκα ζην παζεηηθό. Δλλνείηαη φηη ηα ίδηα θεθάιαηα ζα κπνξνχζαλ θαη απηά λα θαηαηαγνχλ ζηα καθξνπξφζεζκα ζηνηρεία ηνπ παζεηηθνχ. Κπθινθνξνύλ ελεξγεηηθό θαη βξαρππξόζεζκεο ππνρξεώζεηο ιέγνληαη ηα ζηνηρεία εθείλα ηνπ ηζνινγηζκνύ ηα νπνία, πξνβιέπεηαη λα κεηαηξαπνύλ, λα θαηαλαισζνύλ ή λα ιήμνπλ κέζα ζε δηάζηεκα ελόο έηνπο από ηελ εκεξνκελία ηνπ ηζνινγηζκνύ. Σέηνηα ζηνηρεία είλαη π.ρ. ην ηακείν, ηα ππφινηπα πειαηψλ θαη ηα απνζέκαηα απφ ηελ πιεπξά ηνπ ελεξγεηηθνχ, ελψ απφ ηελ πιεπξά ηνπ παζεηηθνχ νη ινγαξηαζκνί πξνκεζεπηψλ, αζθαιηζηηθά ηακεία, θφξνη, αεξίζκαηα πιεξσηέα θαη ε ηξέρνπζα δφζε ησλ καθξνπξφζεζκσλ δαλείσλ. Πάγηα είλαη ζηνηρεία φπσο ηα θηίξηα θαη ηα δηάθνξα κεραλήκαηα ηεο επηρείξεζεο, θαζψο θαη αμηφγξαθα ζπκκεηνρψλ ζε άιιεο επηρεηξήζεηο κε ζθνπφ ηνλ έιεγρν ή θάπνηα καθξνπξφζεζκε ζρέζε κε απηέο απφ ηελ πιεπξά ηνπ ελεξγεηηθνχ, ελψ απφ ηελ πιεπξά ηνπ παζεηηθνχ παξαδείγκαηα καθξνπξόζεζκσλ ηέηνησλ απνηεινχλ ην άιεθην κέξνο ησλ καθξνπξφζεζκσλ δαλείσλ, πξνβιέςεηο γηα απνδεκίσζε πξνζσπηθνχ θαηά ηελ απνρψξεζε ηνπο απφ ηελ επηρείξεζε θαη, βέβαηα, ην κεηνρηθφ θεθάιαην. Αποτίμηση. Σν πνζφ ζην νπνίν εθθξάδεηαη θάζε πεξηνπζηαθφ ζηνηρείν θαη ππνρξέσζε, πνπ πεξηέρνληαη ζε έλαλ ηζνινγηζκφ, βαζίδεηαη ζηηο εμήο δχν βάζεηο απνηίκεζεο: (1) κεηξεηά ή ηζνδύλακν κεηξεηώλ ηξέρνπζαο αμίαο, ή (2) θόζηνο θηήζεο (ηζηνξηθό θόζηνο). Γηα παξάδεηγκα, ην ηακείν αληηπξνζσπεχεη ην πνζφ ησλ κεηξεηψλ ζην ηακείν ηεο επηρείξεζεο ή ζηελ ηξάπεδα. Οη ινγαξηαζκνί πειαηψλ εκθαλίδνληαη ζην πνζφ ησλ κεηξεηψλ πνπ αλακέλεηαη λα εηζπξαρηεί απφ ηνπο πειάηεο. Οη ππνρξεψζεηο εκθαλίδνληαη ζπλήζσο ζην πνζφ ησλ κεηξεηψλ πνπ ζα απαηηεζεί γηα λα εμνθιεζνχλ απηέο. Σέηνηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία θαη ππνρξεψζεηο ιέγνληαη επίζεο λνκηζκαηηθά ζηνηρεία, θαη εκθαλίδνληαη ζε ηξέρνπζα αμία. Σα ππφινηπα ζηνηρεία ηνπ ελεξγεηηθνχ εκθαλίδνληαη ζην θφζηνο θηήζεο ηνπο, αλαπξνζαξκνδφκελν θαηά πεξηφδνπο κε απνθάζεηο ηεο πνιηηείαο θαη θαηά πξνζέγγηζε ζηηο ηξέρνπζεο ηηκέο ή θαη θαζφινπ αλαπξνζαξκνζκέλν απφ ηελ εκεξνκελία ηεο αξρηθήο θαηαρψξεζεο ηνπ. Μαιαλδξάθε Παγώλα 19