ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ

Transcript

1 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ Συμμετέχοντες : Γιαννίτσα Γεωργία Γραμματίκα Κωνσταντίνα Παπαγιαννάκη Σοφία Στάης Μάριος Σχολικό έτος : Επιμέλεια ερευνητικής εργασίας: Ροζαλία Σπυροπούλου

2 Εφηβεία και αθλητισμός Η άθληση συμβάλλει στην καλύτερη ποιότητα ζωής,ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα,προλαμβάνει την παχυσαρκία, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, καταπολεμά το άγχος και την κατάθλιψη στην ενήλικη ζωή.επίσης επιδρά θετικά στην προσωπικότητα του παιδιού, αφού του διδάσκει την αυτοπειθαρχία,τη ομαδικότητα τον θεμιτό ανταγωνισμό και αλτρουισμό, του ενισχύει το αίσθημα, της άμιλλας και της συνεργασίας. Βοηθά το παιδί να αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο την ήττα και την νίκη, να αναγνωρίσει το προσωπικό του λάθος, να δημιουργήσει θετική εικόνα εαυτού. Ένα άλλο σημαντικό όφελος που προσφέρει η άθληση στην ζωή του παιδιού είναι ότι του δίνεται η ευκαιρία να εκτονώσει την ενεργητικότητα του από επιβαρημένο σχολικό πρόγραμμα.

3 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Ο αθλητισμός είναι η συστηματική σωματική καλλιέργεια και δράση με συγκεκριμένο τρόπο, ειδική μεθοδολογία και παιδαγωγική με σκοπό την ύψιστη σωματική απόδοση, ως επίδοση σε αθλητικούς αγώνες, στο αθλητικό και κοινωνικό γίγνεσθαι [1]. Παράλληλα ο αθλητισμός είναι ένας κοινωνικός θεσμός ο οποίος αντικατοπτρίζει τη δεδομένη κοινωνία και τον πολιτισμό της. Τεστοστερόνη Η τεστοστερόνη είναι μια στεροειδής ορμόνη που ανήκει στην ομάδα τωνανδρογόνων. Στα θηλαστικά η τεστοστερόνη εκκρίνεται από τους όρχεις των αρσενικών και τις ωοθήκες των θηλυκών, αν και μικρές ποσότητες εκκρίνονται και από άλλους αδένες, όπως τα επινεφρίδια. Είναι η κύρια αρσενική ορμόνη του φύλου. Ο χημικός τύπος της τεστοστερόνης είναι C 19 H 28 O 2 και το μοριακό της βάρος Και στα δυο φύλα η τεστοστερόνη παίζει βασικό ρόλο σε ορισμένα θέματα υγείας και σεξουαλικής συμπεριφοράς.

4 Είναι μεταξύ άλλων υπεύθυνη για την ενίσχυση τηςλίμπιντο, για αυξημένη ενέργεια και παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Κατά μέσο όρο, ο ανδρικός οργανισμός παράγει περίπου σαράντα με εξήντα φορές περισσότερη τεστοστερόνη από τον γυναικείο. Ωστόσο οι γυναίκες είναι πιο ευαίσθητες στην ορμόνη απ' ότι οι άνδρες. Εκκρίνεται από τα κύτταρα Leydig που βρίσκονται στους όρχεις, υπό την επίδραση της ωχρινοτρόπου ορμόνης. Η συγκέντρωση της τεστοστερόνης στο αίμα είναι χαμηλή κατά την παιδική ηλικία, όμως με την έλευση της ήβης αυξάνεται ραγδαία στους άντρες. Η τεστοστερόνη ελέγχει τον σχηματισμό των αντρικών χαρακτηριστικών του φύλου και την ανάπτυξή τους. Η τεστοστερόνη εκκρίνεται στα περισσότερα σπονδυλωτά, αν και τα ψάρια εκκρίνουν μια ελαφρώς διαφορετική μορφή που ονομάζεται 11-κετοτεστοστερόνη. Ανάλογο της τεστοστερόνη εκκρίνεται στα περισσότερα σπονδυλωτά, αν και τα ψάρια εκκρίνουν μια ελαφρώς διαφορετική μορφή που ονομάζεται 11-κετοτεστοστερόνη. Ανάλογο της παράγονται κυρίως από τους όρχεις και δευτερευόντως από τα επινεφρίδια και χημικά ανήκουν στα στεροειδή. Το σημαντικότερο από τα φυσικά ανδρογόνα είναι η τεστοστερόνη και μικρότερης σημασίας είναι η Δ4- ανδροστενδιόνη και η δεϋδροεπιανδροστερόνη. Η τεστοστερόνη χρησιμοποιείται ως ανδρογόνο στον άνδρα. Η τεστοστερόνη χορηγείται σε κακή λειτουργία των όρχεων, στην καθυστέρηση ανάπτυξης των αντρικών χαρακτηριστικών και σε νεαρά άτομα για την καταπολέμηση της πρόωρης γήρανσης. Στην γυναίκα δρουν σαν αντιοιστρογόνα χρησιμοποιούνται σε ανωμαλίες της κλιμακτηρίου, σε καρκίνο του μαστού για αναστολή του γαλακτισμού, σε συμφορητική διόγκωση του μαστού μετά τον τοκετό. ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ ΑΝΑΒΟΛΙΚΑ Τα συνθετικά αναβολικά είναι παράγωγα της τεστοστερόνης και από αυτά συνηθέστερα χρησιμοποιούνται η νανδρολόνη, η μεθενολόνη και η οξυμεθολόνη. Δυστυχώς όλα διατηρούν, αν και εξασθενημένη, την ανδρογόνο δράση τους. Από την άλλη πλευρά η αναβολική τους δράση δεν έδωσε τα αναμενόμενα αποτελέσματα στην αντιμετώπιση σοβαρών

5 καταστάσεων, όπως η απλαστική αναιμία, η καχεξία των καρκινοπαθών ή η γεροντική εξάντληση. Η ενίσχυση του μυϊκού συστήματος αναμφίβολα βοηθά στη βελτίωση των αθλητικών επιδόσεων. Αυτό οδήγησε στην ευρεία χρήση αναβολικών από αθλητές που κάνουν πρωταθλητισμό, παρά τις επίσημες απαγορεύσεις που ισχύουν διεθνώς. Η χρήση όμως αυτή δημιουργεί πολλά δυσάρεστα επακόλουθα για τους αθλητές, ενώ παράλληλα τους εκθέτει σε σοβαρούς μελλοντικούς κινδύνους.χρησιμοποιούνται όπως και η τεστοστερόνη, με τη διαφορά ότι έχουν λιγότερες απ αυτήν αρμοδιότητες. Επίσης ένα αναβολικό η στανοζολόλ διακρίνεται σε δύο μορφές: 1. Χάπια Ένεση Από περιοδικά, έρευνες και εμπειρικές γνώμες έχει διαπιστωθεί ότι η ενέσι μη μορφή είναι πιο αποδοτική απ αυτή των χαπιών. Α) Winstrol-Depot(ενέσιμο) Πρέπει να χορηγείται τακτικά και σε μετρημένα χρονικά διαστήματα. Αυτό το κάνει να διαφέρει από τα άλλα στεροειδή, τα οποία χορηγούνται ως επί το πλείστον εβδομαδιαία. Η φαρμακοδυναμική του είναι μικρής διάρκειας και εδώ εξηγείται η συχνή ένεσή του. Δεν έχει την ικανότητα να αποθηκεύει ύδωρ στο εσωτερικό του κυττάρου, δηλαδή ένα άλλο χαρακτηριστικό στο οποίο οφείλουν αυτοί οι αθλητές την καλή γράμμωση των μυών τους. Δεν είναι φάρμακο το οποίο χρησιμοποιείται για μικρή προετοιμασία πριν τη αγωνιστική), αλλά πολύ περισσότερο για μακροχρόνια (έως και 10 εβδομάδες). Οι περισσότεροι αθλητές ομολογούν ότι η χορήγηση πρέπει να γίνεται σε συνδυασμό με καλή διατροφή. Β) Winstrol-ORAL (χάπι) Η ουσία αυτή δεν φέρνει σε αυτή τη μορφή καλά αποτελέσματα. Έρευνες έδειξαν ότι η ουσία είναι αρκετά τοξική και μπορεί να φέρει βλάβες όχι μόνο στο ήπαρ, αλλά και σε όλο το πεπτικό σύστημα.

6 ΤΡΟΠΟΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΑΝΑΒΟΛΙΚΩΝ Η δράση τους επιτελείται μέσω συνδέσεως με κυτταροπλασματικό πρωτεϊνικό υποδοχέα. Η ικανότητα σύνδεσης είναι μεγάλη για την τεστοστερόνη (και ακόμη μεγαλύτερη για το βιολογικά δραστικό παραγωγό της, τη διυδροτεστοστερόνη) και μικρή για τα υπόλοιπα φυσικά ανδρογόνα. Το σύμπλεγμα ορμόνης-φορέα έρχεται στη συνέχεια στον πυρήνα του κυττάρου, όπου διεγείρει την RNAπολυμεράση και προάγει τη σύνθεση m-rna και τελικά πρωτεΐνης. Οι βασικές βιολογικές δράσεις των ανδρογόνων είναι ότι: Προκαλούν ωρίμανση των έξω γεννητικών οργάνων του άρρενος. Αυτό φυσιολογικά συμβαίνει κατά την ήβη, οπου και αρχίζουν να εκκρίνονται τα ανδρογόνα σε μεγάλες ποσότητες.κατά την εμβρυϊκή ζωή προάγουν τη διαφοροποίηση του γεννητικού κόλπου και των γεννητικών πόρων προς την κατεύθυνση του άρρενος. Χορήγηση ανδρογόνων σε γυναίκα που κυοφορεί θήλυ έμβρυο οδηγεί σε αλλοίωση της μορφολογίας των γεννητικών του οργάνων. (ψευδερμαφροδιτισμός). Προάγουν την τριχοφυία, προκαλούν πάχυνση του δέρματος και μεταβάλλουν τη μορφολογία του λάρυγγα, ώστε η φωνή να παίρνει ανδρική χροιά. Αυξάνουν σημαντικά τη μάζα και την ισχύ του μυϊκού συστήματος, ενώ παράλληλα ελαττώνουν το υποδόριο λίπος και το κατανέμουν ομοιόμορφα σε όλο το σώμα. Σε άτομα που βρίσκονται στη φάση της οστικής ανάπτυξης, προάγουν την αύξηση του συζευκτικού χόνδρου των μακρών οστών αλλά και την οστεοποίηση του. Έτσι το αγόρι που μπαίνει στην εφηβεία ψηλώνει απότομα, αλλά με το τέλος της ήβης το ύψος του σταθεροποιείται, αφού όλος ο συζευκτικός χόνδρος του έχει πια οστεοποιηθεί. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΒΟΛΙΚΩΝ Ορισμένες από αυτές τις βιολογικές ιδιότητες των αναβολικών έγινε προσπάθεια να αξιοποιηθούν θεραπευτικά σε περιπτώσεις που είναι επιθυμητή η αύξηση του αναβολισμού των πρωτεϊνών (π.χ. διέγερση της σύνθεσης του οργανικού μέρους του οστού σε οστεοπόρωση), η "τόνωση" εξασθενημένων οργανισμών, η επίταση της αιμοποιητικής λειτουργίας του μυελού των οστών (π.χ. σε αναιμίες), η μεγέθυνση και ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος

7 (π.χ. σε αθλητές) κ.ά. Η χρήση τους όμως στην πράξη προσέκρουσε στην ισχυρή τους επίδραση πάνω στο γεννητικό σύστημα, που ήταν ιδιαίτερα ενοχλητική στις γυναίκες (αρρενοποίηση), αλλά δημιουργούσε προβλήματα και στους άντρες. ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΩΝ ΑΝΑΒΟΛΙΚΩΝ Οι σημαντικότερες παρενέργειες από τη χρόνια λήψη των αναβολικών είναι: Εμφάνιση φαινομένων αρρενοποίησης στις γυναίκες. Η δόση του φαρμάκου που μπορεί να προκαλέσει τέτοιο αποτέλεσμα δεν μπορεί να προκαθοριστεί, επειδή υπάρχει μεγάλη διαφορά ευαισθησίας από άτομο σε άτομο. Έτσι δεν υπάρχει "ασφαλής" δόση. Οι εκδηλώσεις της αρρενοποίησης είναι εμφάνιση ακμής και λιπαρού δέρματος, υπερτρίχωση και αλλοίωση της φωνής. Η διακοπή των αναβολικών ακολουθείται από υποχώρηση των δερματικών εκδηλώσεων, αλλά η "ανδρική" φωνή παραμένει δια βίου. Από παρατεταμένη λήψη μπορεί να παρουσιαστούν διαταραχές της εμμήνου ρύσεως και αλλαγές στη μορφολογία των έξω γεννητικών οργάνων.δυσπεψία, οίδημα ή βλάβη του ήπατος, με συνέπεια μειονεκτική απέκκριση της χολής, είναι επιπτώσεις που συμβαίνουν σπάνια, αλλά μπορεί να είναι αρκετά σοβαρές. Η μακροχρόνια λήψη μεταβάλλει τη σύνθεση των λιπιδίων του αίματος και ενδεχομένως προδιαθέτει σε αρτηριοσκλήρυνση. Υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις που ενοχοποιούν τα αναβολικά για πιθανή πρόκληση καρκίνου του ήπατος. Εξάλλου άτομα που πάσχουν από ενεργό ή λανθάνοντα καρκίνο του προστάτη παρουσιάζουν έξαρση της νόσου μετά από λήψη ανδρογόνων ή συνθετικών αναβολικών.λόγω των πολλών παρενεργειών τους η χρήση των αναβολικών είναι επιστημονικά επιτρεπτή μόνο σε ορισμένες σοβαρές παθήσεις και κάτω από συχνό ιατρικό έλεγχο. Η χορήγησή τους σε νεαρά υγιή άτομα, όχι για την αντιμετώπιση κάποιας πάθησης, αλλά για τη βελτίωση των αθλητικών τους επιδόσεων και μάλιστα από άτομα άσχετα με την ιατρική, είναι ενέργεια απαράδεκτη.είναι γενικότερα παραδεκτό ότι η μακροχρόνια λήψη αναβολικών ουσιών από έναν αθλητή, για επηρεασμό της αγωνιστικής του διάθεσης, προκαλεί μια σειρά από ανεπιθύμητες ενέργειες. Οι παρενέργειες αυτές εκδηλώνονται με μια ποικιλία συμπτωμάτων, πολλά από τα οποία εμφανίζονται πρόδρομα και μπορεί να προκαλέσουν μια πρώτη θετική ένδειξη

8 της βλάβης που έχει συντελεστεί: Α) Χρήση αναβολικών από ενήλικες χρήστες Υπάρχουν πολλά προβλήματα που συνοδεύονται με αυτά τα ναρκωτικά. Κατ' αρχήν, οι γυναίκες πρέπει να διατηρούν την δοσολογία τους χαμηλή ειδάλλως θα παρουσιάσουν ορισμένες παρενέργειες ανδροπρεπείς όπως βαθιά και βραχνή φωνή, σπυριά, υπερτρίχωση στον πρόσωπο και στο σώμα πέσιμο των μαλλιών της κεφαλής, προβλήματα εγκυμοσύνης και μικρότερα στήθη. Αυτά μπορεί να αποδειχθούν μη αντιστρεπτά, όταν σταματήσει η χρήση τους. Αντίθετα, στους άνδρες, μπορεί να εμφανιστούν προσωρινά παρενέργειες στο αναπαραγωγικό σύστημα. Κάποιες κοινές παρενέργειες είναι οι συχνοί πονοκέφαλοι, κράμπες, υψηλή πίεση, ψηλοί βαθμοί του LDL και του HDL. Επιπλέον, προβλήματα εντοπίζονται στο γαστρεντερικό σύστημα όπου προκαλούν πολύ σπάνια ανορεξία, ναυτία, τάση για εμετό και αίσθημα διάτασης. Σοβαρό πρόβλημα αποτελεί η καταστροφή του ήπατος, η οποία δεν είναι υψηλή κατά τη θεραπεία με ενέσιμο Winstrol όσο και με Winstrol (χάπι). Όταν λαμβάνονται με ένεση και χρησιμοποιώντας την ίδια σύριγγα πολλά άτομα, έχουν αυξημένο τον κίνδυνο μόλυνσης. Αν και παρατηρείται σε σπάνιες περιπτώσεις, τα αναβολικά μπορούν να προκαλέσουν θάνατο από καρκίνο του ήπατος και από καρκίνο του προστάτη. Β) Χρήση αναβολικών κατά την εφηβική ηλικία Οι έφηβοι έχουν την τάση να χρησιμοποιούν αναβολικά και στεροειδή προκειμένου να αποκτήσουν πιο αθλητική εμφάνιση. Η χρήση τους έχει άμεσες συνέπειες στο νευρικό τους σύστημά και για αυτό εκδηλώνουν προβλήματα συμπεριφοράς. Επίσης περιορίζεται η ανάπτυξη τους και αν υπάρχει χρόνια χρήση θα δημιουργήσουν προβλήματα στην καρδιά.επομένως, δεν πρέπει κάθε αθλητής, που επιθυμεί να βελτιώσει τις επιδόσεις του, να προσφεύγει στα αναβολικά, γιατί έτσι ρισκάρει την αθλητική του καριέρα, αλλά κυρίως την ίδια του την υγεία. Τα κυριότερα σωματικά προβλήματα που προκαλούν τα αναβολικά στους άνδρες είναι: 1)Μείωση του όγκου των όρχεων (μπορεί να είναι μόνιμη εάν υπάρχει παρατεταμένη χρήση των στεροειδών αναβολικών)

9 2)Μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων 3)Σεξουαλική ανικανότητα 4)Πρόωρη φαλάκρα 5)Μεγέθυνση του προστάτη 6)Γυναικομαστία 7)Δυσκολίες ή πόνος κατά την ούρηση Τα κυριότερα σωματικά προβλήματα που προκαλούν τα αναβολικά στις γυναίκες είναι: 1)Φύτρωμα μαλλιών στο πρόσωπο 2)Αλλαγές ή διακοπή των κύκλων της έμμηνου ρύσης (περίοδος) 3)Η φωνή γίνεται πιο βαθιά, όπως στους άνδρες (μπορεί να είναι μόνιμη εάν)υπάρχει παρατεταμένη χρήση των στεροειδών αναβολικών 4)Μεγέθυνση της κλειτορίδας (μπορεί να είναι μόνιμη εάν υπάρχει παρατεταμένη χρήση των στεροειδών αναβολικών) 5)Μείωση των μαστών Τα κυριότερα σωματικά προβλήματα που προκαλούν τα αναβολικά στους άνδρες και στις γυναίκες είναι: Ακμή στο πρόσωπο και στο σώμα, σοβαρής μορφής Αδυνάτισμα των τενόντων των μυών με κίνδυνο ρήξης τους Κιτρίνισμα (ίκτερος) Τρεμούλιασμα Πρήξιμο των αστραγάλων και των ποδιών Μείωση στο αίμα της καλής χοληστερόλης HDL Ψηλή πίεση Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι, στα παιδιά και στους νέους ενήλικες, τα αναβολικά μπορούν να βλάψουν τις περιοχές στα άκρα των οστών που είναι υπεύθυνες για την ανάπτυξη τους, με αποτέλεσμα να καταστέλλουν την ανάπτυξη σε ύψος. Οι επιδράσεις των αναβολικών στον ψυχικό κόσμο αυτών που τα παίρνουν είναι οι ακόλουθες: Ευερεθιστικότητα Ανεξέλεγκτα ξεσπάσματα οργής που μπορούν να οδηγήσουν σε βίαιες πράξεις Σοβαρές αλλαγές στη διάθεση με αποτέλεσμα να προκαλείται κατάθλιψη όταν διακοπεί η λήψη των αναβολικών

10 Ψευδαισθήσεις Εξασθένηση της ικανότητας κρίσης που προέρχεται από το γεγονός ότι υπάρχει υπερβολική αυτοπεποίθηση και το αίσθημα ότι κάποιος είναι αήττητος Παρανοϊκή ζήλια Οι μακροχρόνιες επιπλοκές που παρουσιάζονται στους χρήστες αναβολικών ουσιών είναι οι ακόλουθες: Αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης Ψηλή πίεση Ανωμαλίες στη λειτουργία της καρδίας, των νεφρών και του ήπατος με κίνδυνο πρόκλησης ασθενειών των οργάνων αυτών Κίνδυνος μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών (AIDS, ηπατίτιδα) λόγω της χρήσης κοινών βελονών για τη χορήγηση αναβολικών που δεν μπορούν να δοθούν από το στόμα αλλά μόνο δια μέσου ένεσης Κίνδυνος δηλητηρίασης διότι προϊόντα που πωλούνται ανεξέλεγκτα, στη μαύρη αγορά, μπορούν να περιέχουν άλλες ουσίες που δυνατόν να είναι τοξικές Βλέπουμε λοιπόν ότι η χορήγηση αναβολικών ουσιών εμπεριέχει πολλούς κίνδυνους. Δεν είναι τυχαία που η χρήση τους έχει απαγορευτεί. Επιτρέπεται η χορήγηση τους μόνο για ορισμένες ασθένειες και αυτό κάτω από αυστηρό έλεγχο από εξειδικευμένους γιατρούς. Τι είναι τα Αναβολικά Ανδρογόνα Στεροειδή; Τα αναβολικά ανδρογόνα στεροειδή είναι φυσικές ή τεχνητές ενώσεις που δρουν με τρόπο παρόμοιο με την ορμόνη τεστοστερόνη. Η τεστοστερόνη προκαλεί την ανάπτυξη των ανδρικών χαρακτηριστικών του φύλου (ανδρογόνος δράση) και τη σταδιακή αύξηση του μυϊκού ιστού (αναβολική δράση)... Απαγορεύονται: Αναβολικά Ανδρογόνα Στεροειδή: Νανδρολόνη, Στανοζόλη, Τεστοστερόνη, Μπολντενόνη, Ανδροστενεδιόνη, Ανδροστενεδιόλη, 19-νορανδροστενεδιόνη, 19- νορανδροστενεδιόλη και DHEA (δεϋδροεπιανδροστερόνη) κ.α λλοι Αναβολικοί Παράγοντες (β2-αγωνιστές): Κλενβουτερόλη και Ζερανόλη

11 Παραδείγματα ουσιών και σκευασμάτων: Μερικές αναβολικές απαγορευμένες ουσίες, όπως η ανδροστενεδιόνη και η DHEA μπορεί να βρεθούν σε προϊόντα διατροφής. Τα αναβολικά ανδρογόνα στεροειδή, που συχνά καλούνται απλά «αναβολικά στεροειδή», υπάρχουν και σε σκευάσματα για κτηνιατρική χρήση. Μερικά από τα πιο συνήθη εμπορικά σκευάσματα αναβολικών στεροειδών είναι τα παρακάτω: Κοινόχρηστη ονομασία Δροστανολόνη Μεθανανδιενόνη Μεθενολόνη Νανδρολόνη Οξανδρολόνη Οξυμεθολόνη Στανοζόλη Τεστοστερόνη Λόγοι χρησιμοποίησης Αναβολικών Ανδρογόνων Στεροειδών από τους αθλητές: Οι αθλητές χρησιμοποιούν τα αναβολικά ανδρογόνα στεροειδή για να βελτιώσουν την αθλητική τους επίδοση και συγκεκριμένα για να: Αυξήσουν το μέγεθος, και την ισχύ των μυών τους. Μπορούν να προπονούνται σκληρότερα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, δηλαδή να αυξήσουν την αντοχή τους και να μειώσουν την προκαλούμενη κόπωση. Αυξήσουν την επιθετικότητα και την ανταγωνιστικότητα τους.

12 Προκαλέσουν ήπιου βαθμού ευφορία. Τα Αναβολικά Στεροειδή βοηθούν τον αθλητή να προπονείται σκληρότερα και να ανακάμπτει ταχύτερα με αποτέλεσμα την αυξανόμενη ενδυνάμωσή του. Αθλητές που προπονούνται σκληρά και κάνουν ταυτόχρονα λήψη αναβολικών στεροειδών, ίσως επωφεληθούν αν ακολουθούν ένα εντατικό πρόγραμμα προπόνησης σε συνδυασμό με μια δίαιτα υψηλή σε πρωτεΐνη και ενέργεια. Η ανάπτυξη λοιπόν μυϊκής δύναμης εξαρτάται από την κατάλληλη δίαιτα και το πρόγραμμα άσκησης. Αθλητές που τα χρησιμοποιούν: Μερικές από τις πιο καταφανείς ομάδες αθλητών που εμπλέκονται στην χρήση τους είναι, οι bodybuilders, οι «αναρριχώμενοι» (φιλόδοξοι) αθλητές και οι φανατικοί της διατήρησης της φόρμας τους. Τα αναβολικά στεροειδή όλο και περισσότερο λαμβάνονται από αυτούς που επιθυμούν μια πιο μυώδη σωματική ανάπτυξη για καθαρά αισθητικούς λόγους ή αυξημένη επιθετικότητα. Οι πλειονότητα αυτών των αθλητών ασχολούνται με προπόνηση με βάρη. Παρενέργειες Αναβολικών: Στους άνδρες: Ακμή, αυξημένη επιθετικότητα και σεξουαλική διάθεση. Χρήση για μεγάλο διάστημα μπορεί να προκαλέσει στειρότητα και ανικανότητα, αναστολή της σπερματογένεσης, συρρίκνωση και σκλήρυνση των όρχεων, νεφρική βλάβη, γυναικομαστία, αλωπεκία, υπερτροφία προστάτη, μειωμένη παραγωγή ενδογενούς τεστοστερόνης και γοναδοτροπινών. Στις γυναίκες: Ακμή, ανάπτυξη ανδρικών χαρακτηριστικών, μεταξύ αυτών τριχοφυΐα στο πρόσωπο και στο σώμα, βάθυνση του τόνου της φωνής, διαταραχές εμμήνου ρύσεως (περιόδου), αυξημένη επιθετικότητα και σεξουαλική διάθεση, υπερτροφία κλειτορίδας, συρρίκνωση του στήθους, αλωπεκία ανδρικού τύπου, πολύ αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης, μειωμένα επίπεδα ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης. Στους εφήβους: Σοβαρή ακμή στο πρόσωπο και στο σώμα, ανδρογενής σωματοκατασκευή στις κοπέλες, αναστολή της σωματικής ανάπτυξης εξαιτίας της πρώιμης σύγκλισης των επιφύσεων των οστών*. * Οι παρενέργειες αυτές μπορεί να είναι μόνιμες. Καρδιαγγειακές βλάβες: Σχηματισμός θρόμβων, αυξημένη πίεση

13 αίματος, υπέρταση, ταχυκαρδία, καρδιακή προσβολή, υπερινσουλιναιμία. Ενδοκρινικές βιοχημικές διαταραχές: Μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη, αλλαγές στο λιποπρωτεϊνικό προφίλ (αλλαγές στο ισοζύγιο HDL / LDL), αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων. Ηπατικές βλάβες: Ηπατίτιδα, καρκίνος, ίκτερος, ηπατοκυτταρικό αδένωμα. άλλες βλάβες: Νανισμός (πολύ μικρό ύψος). Ψυχολογικές παρενέργειες: Κατάθλιψη, ερεθιστικότητα, αδυναμία συγκέντρωσης, επιθετικότητα, βιαιότητα, παράνοια, υπερδιέγερση. Ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Η παχυσαρκία τις τελευταίες δεκαετίες έχει λάβει διεθνώς διαστάσεις επιδημίας, τόσο στους ενήλικες, όσο και στα παιδιά και τους εφήβους. Η διόγκωση του προβλήματος της παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία συνιστά μια εξαιρετικά ανησυχητική κατάσταση, δεδομένου ότι τα παχύσαρκα παιδιά αντιμετωπίζουν αυξημένη πιθανότητα να γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες. Παράλληλα εκθέτουν την υγεία τους σε σοβαρούς κινδύνους, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται το δυσμενές προφίλ καρδιαγγειακού και μεταβολικού κινδύνου και η αυξημένη μελλοντικά καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνησιμότητα. Η παχυσαρκία είναι μια νόσος με γενετικές και περιβαλλοντικές συνιστώσες. Παρά το ισχυρό γενετικό της υπόβαθρο, φαίνεται ότι καθοριστικό ρόλο στην παθογένεσή της διαδραματίζουν επίσης συγκεκριμένες περιβαλλοντικές επιδράσεις και παράγοντες του

14 τρόπου ζωής. Ομόχρονες μελέτες έδειξαν ότι τα παχύσαρκα παιδιά εμφανίζουν χαμηλά επίπεδα σωματικής δραστηριότητας, μειωμένες επιδόσεις στις περισσότερες δοκιμασίες φυσικής κατάστασης και διαφορετικά διατροφικά πρότυπα σε σχέση με συνομήλικά τους παιδιά φυσιολογικού βάρους. Επομένως, η έγκαιρη ανίχνευση των συμπεριφορών που σχετίζονται με την παιδική παχυσαρκία κρίνεται απαραίτητη, προκειμένου να αναπτυχθούν οι κατάλληλες στρατηγικές παρέμβασης για την πρώιμη αντιμετώπιση του προβλήματος. Η σχέση της φυσικής δραστηριότητας με την υγεία έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά και αφορά τόσο τους ενήλικες όσο και τα παιδιά. Προκειμένου να επιτευχθούν ουσιαστικά οφέλη για την υγεία, τα παιδιά πρέπει να συμμετέχουν σε τουλάχιστον 60 λεπτά σωματικών δραστηριοτήτων μέτριας έως υψηλής έντασης καθημερινά. Στο σύνολό τους, οι μαθητές της παρούσας μελέτης ανέφεραν ότι αφιέρωναν 8.2±5.8 ώρες εβδομαδιαίως σε φυσικές δραστηριότητες, εκπλήρωναν δηλαδή οριακά τις διεθνείς συστάσεις φυσικής δραστηριότητας με στόχο την υγεία. Από την άλλη μεριά, στην τηλεόραση και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια οι μαθητές αφιέρωναν περίπου 68% περισσότερο χρόνο (13.8±5.2 ώρες/ εβδομάδα) σε σχέση με το χρόνο που αφιέρωναν σε φυσικές δραστηριότητες. Αν και στο συνολικό χρόνο εμπλοκής σε φυσικές δραστηριότητες δεν βρέθηκαν διαφορές μεταξύ των δύο φύλων, τα αγόρια αφιέρωναν σημαντικά περισσότερο χρόνο σε δραστηριότητες υψηλής έντασης, γεγονός που ερμηνεύει και την υπεροχή τους στην καρδιοαναπνευστική αντοχή. Είναι γεγονός ότι οι δραστηριότητες υψηλής έντασης επιφέρουν μεγαλύτερη βελτίωση της καρδιοαναπνευστικής αντοχής σε σχέση με τις δραστηριότητες μέτριας ένταση. Ενδιαφέροντα στοιχεία προέκυψαν και από τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ ΔΜΣ (Δείκτης Μάζας Σώματος) και συμπεριφορών φυσικής δραστηριότητας και διατροφής. Η αρνητική συσχέτιση του ΔΜΣ με τη φυσική δραστηριότητα και την καρδιοαναπνευστική αντοχή στο παρόν δείγμα ενισχύουν την αντίληψη ότι η συστηματική φυσική δραστηριότητα μπορεί να αποτρέψει την υπερβολική αύξηση λίπους στο σώμα, χάρη στην αύξηση του βασικού μεταβολισμού και την αυξημένη καύση λιπών σε σχέση με τους υδατάνθρακες. Αλλά και η καρδιοαναπνευστική αντοχή δρα προστατευτικά ενάντια στην παχυσαρκία, καθώς η βελτίωσή της συμβαδίζει με την αύξηση της ικανότητας των μυών να «καίνε» τα λίπη, γεγονός που έχει ως συνέπεια την αυξημένη ανοχή στα

15 λίπη των τροφών. Επομένως, τα υπέρβαρα παιδιά που αυξάνουν τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας και βελτιώνουν την αντοχή τους, μπορούν να ελέγξουν καλύτερα το βάρος τους καταναλώνοντας περισσότερες θερμίδες και «καίγοντας» αποτελεσματικότερα τα λίπη, ενώ παράλληλα είναι σε θέση να συμμετέχουν για περισσότερο χρόνο σε σωματικές δραστηριότητες χωρίς να κουράζονται. Η προαγωγή της φυσικής δραστηριότητας και η βελτίωση της καρδιοαναπνευστικής αντοχής θα πρέπει κατά συνέπεια να αποτελούν σημαντικές προτεραιότητες στα προγράμματα παρέμβασης με στόχο την πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας. Η κοινωνικοποίηση μέσω του αθλητισμού Η αθλητική δραστηριότητα στην πορεία του χρόνου και στην ιστορική εξέλιξη είχε να επιτελέσει πολλές και κατά περιόδους διαφορετικές κοινωνικές λειτουργίες γιατί αυτές ξεπηδούν από τις αναγκαιότητες της ίδιας της κοινωνίας. Στη σύγχρονη εποχή οι κοινωνικές λειτουργίες της φυσικής αγωγής και του αθλητισμού μπορούν να συνοψισθούν στις εξής παρακάτω : Α) Στην κοινωνικοψυχαγωγική και στην κοινωνικοσυναισθηματική λειτουργία Β) Στην λειτουργία της ενίσχυσης και προφύλαξης της υγείας του ατόμου και ολόκληρου του λαού.

16 Γ) Στην λειτουργία της κοινωνικής αγωγής μέσα από την κοινωνικοποίηση Δ) Στην λειτουργία της σύσφιξης των σχέσεων των μελών της κοινωνίας και των λαών για την ανάπτυξη της φιλίας και τη διατήρηση της ειρήνης Ε) Στην λειτουργία της προβολής του κοινωνικού συστήματος και της χώρας. ΣΤ) Στην λειτουργία της προετοιμασίας των νέων για το στρατό Ζ) Στις άλλες κοινωνικές λειτουργίες Ο αθλητισμός, όπως κάθε κοινωνικό θεσμός, λειτουργεί με ορισμένους κανόνες, τους οποίους ασπάζονται όσοι ασχολούνται με αυτόν. Τα παιχνίδια και τα διάφορα αθλήματα, τελούνται μέσω ενός πλέγματος κανόνων τους οποίους οι αθλούμενοι, καλούνται να εφαρμόσουν υποχρεωτικά. Κατά συνέπεια, λοιπόν, ο αθλητισμός συντελεί στην κοινωνικοποίηση του ατόμου, αφού αναγκάζει όσους ασχολούνται με αυτόν, να προσαρμόζονται, υιοθετώντας και επιδεικνύοντας συγκεκριμένο τρόπο συμπεριφοράς. Βέβαια, τα διάφορα γνωστικά αντικείμενα του σχολείου αποτελούν στο σύνολό τους το μηχανισμό της κοινωνικοποίησης, αλλά το μάθημα της Φυσικής Αγωγής, είναι εκείνο, που κοινωνικοποιεί εντονότερα τα παιδιά, γιατί μέσα στο παιχνίδι και την αθλητική δραστηριότητα γενικότερα λαμβάνουν χώρα καταστάσεις όμοιες με εκείνες της ευρύτερης και μεγάλης κοινωνίας Το κάθε παιχνίδι έχει συγκεκριμένους κανόνες, που πρέπει να ακολουθηθούν, γιατί αλλιώς δεν είναι εφικτή η εκτέλεσή του. Τους κανόνες αυτούς το παιδί τους δέχεται οικειοθελώς και συνειδητά και κατά συνέπεια μαθαίνει να πειθαρχεί. Ο αθλητισμός είναι πολύ σημαντικός για την ανάπτυξη των παιδιών. Οι γονείς συνήθως δυσκολεύονται να επιλέξουν το κατάλληλο άθλημα για τα παιδιά τους. Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσει; Ποιο άθλημα; Πόσο κοστίζουν τα μαθήματα; Ο εξοπλισμός; Πρώτα απ όλα θα πρέπει να έχετε στο μυαλό σας πως ο σκοπός δεν είναι να πιέσετε το παιδί να συμμετάσχει ή να νικήσει ή να ξεπεράσει τον εαυτό του. Αντιθέτως, ο αθλητισμός είναι μια ευκαιρία για κοινωνικοποίηση και εκπαίδευση. Μιλήστε με το παιδί σας για τα αθλήματα και φέρτε το σε επαφή ώστε να μπορεί να διαλέξει μόνο του, αυτό που σας αρέσει. Δείτε παρακάτω μερικά οφέλη που μπορεί να αποκομίσει το παιδί σας:

17 Είναι αποδεδειγμένο πως η άσκηση βοηθά την εκτόνωση του άγχους. Τα παιδιά μαθαίνουν τεχνικές και με την επανάληψη εξασκούν την υπομονή, την επιμονή και την φαντασία τους ως προς το πώς θα καταφέρουν να πετύχουν το στόχο τους. Αποκτούν υγιείς συνήθειες. Εκτιμάται η προετοιμασία. Το παιδί αθλητής μαθαίνει την διαφορά μεταξύ προσπάθειας και ικανότητας. Αναπτύσσεται η αυτοπειθαρχία και η επίγνωση της σημασίας της καλή προετοιμασίας, διότι βλέπουν την διαφορά στην απόδοσή τους. Μαθαίνουν από τα λάθη τους και δέχονται πιο εύκολα εποικοδομητική κριτική, ως εργαλείο προόδου. Αναπτύσσουν μια αίσθηση δικαίου και μια αυτοπεποίθηση που δεν βασίζεται στο δεκανίκι του εγωισμού. Είναι μια ευκαιρία να αναπτύξουν τα παιδιά ηγετικές δεξιότητες. Τους δίνεται η δυνατότητα να δοκιμάσουν τον εαυτό τους και να μετρήσουν τα δυνατά τους σημεία αλλά και να εντοπίσουν τις αδυναμίες και τα δυνατά σημεία των συμπαικτών τους. Ταυτότητα και ισορροπίες. Το να είσαι μέρος του συνόλου είναι πολύ σημαντικό για τα παιδιά, το να ανήκεις. Το να λες «Είμαι κολυμβητής» έχει μεγαλύτερη βαρύτητα στην ταυτότητα και την εικόνα του εαυτού μας από το να λέμε απλά «κολυμπάω» Διαχείριση χρόνου. Οι νεαροί αθλητές ξέρουν ότι έχουν να κάνουν τα μαθήματά τους, να κοιμηθούν καλά και να διασκεδάσουν, οπότε δεν χάνουν άσκοπα τον καιρό τους. Προγραμματίζουν. Ένα ακόμα πλεονέκτημα του αθλητισμού είναι πως τα παιδιά μαθαίνουν τη σημασία του «θυσιάζω τώρα» για να αποκομίσω αύριο. Η σκληρή προπόνηση τους μαθαίνει πως πρέπει να αγωνιστούν για να αποκτήσουν αυτό που θέλουν το όποιο έρχεται ύστερα από σκληρή προπόνηση. Τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να κοινωνικοποιηθούν. Μαθαίνουν το ομαδικό πνεύμα και λειτουργούν για το κοινωνικό συμφέρον. Διαφορετικότητα. Το παιδί έρχεται σε επαφή με παιδιά διαφορετικών στρωμάτων, αλλά πλέον και διαφορετικών εθνικοτήτων, κουλτούρας και ιδεών.

18 Σχέσεις με τους ενήλικους. Τα παιδιά παίρνουν προσοχή από κάποιον που δεν είναι συγγενείς τους. Τους βοηθά να έχουν υγιή άποψη για την εικόνα τους και τις ικανότητες τους. Η σχέση με τον προπονητή τους μπορεί να είναι σημαντική σε περίοδο κρίσης που μπορεί το παιδί σας να μην νιώθει άνετα αν σας μιλήσει. ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ Σύμφωνα με τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, στα άτομα με αναπηρία «περιλαμβάνονται τα άτομα με μακροχρόνιες σωματικές, ψυχικές, νοητικές ή αισθητηριακές αναπηρίες, οι οποίες, σε συνδυασμό με διάφορα εμπόδια, μπορεί να δυσχεραίνουν την πλήρη και αποτελεσματική συμμετοχή τους στην κοινωνία σε ισότιμη βάση με τα άλλα άτομα». Η πρώτη έρευνα του FRA για την αναπηρία Η πρώτη έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) στον τομέα της αναπηρίας υλοποιείται σύμφωνα με το πνεύμα της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. Στόχος είναι η αξιολόγηση της κατάστασης όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα ορισμένων ιδιαίτερα ευάλωτων ομάδων ατόμων με αναπηρία,

19 συγκεκριμένα, των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας και των ατόμων με διανοητικές αναπηρίες. Τα άτομα με διανοητικές αναπηρίες περιγράφονται μερικές φορές ως «διανοητικά καθυστερημένα» ή λέγεται ότι αντιμετωπίζουν «μαθησιακές δυσκολίες». Οι όροι αυτοί αναφέρονται στις επιπτώσεις κάποιων μόνιμων καταστάσεων, χαρακτηριστικό των οποίων είναι οι σημαντικά χαμηλότερες διανοητικές ικανότητες σε σχέση με τον μέσο όρο, γεγονός που συνεπάγεται περιορισμένη διανοητική λειτουργία. Τα προβλήματα ψυχικής υγείας μπορούν να επηρεάσουν τις σκέψεις, το σώμα, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά των ατόμων. Τα προβλήματα αυτά μπορεί να είναι έντονα και να επηρεάζουν σοβαρά τη ζωή των ατόμων. Στα προβλήματα ψυχικής υγείας περιλαμβάνονται η κατάθλιψη, η διπολική διαταραχή, η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής υπερκινητικότητας, οι αγχώδεις διαταραχές και οι διατροφικές διαταραχές Στιγματισμός και κοινωνικός αποκλεισμός Τα άτομα με διανοητικές αναπηρίες και τα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας (εφεξής άτομα με ειδικές ανάγκες) αντιμετωπίζονται συνήθως με παρόμοιο τρόπο από την κοινωνία. Υφίστανται στιγματισμό και κοινωνικό αποκλεισμό. Για αιώνες κρατούνταν σε απόσταση από τον κύριο κορμό της κοινωνίας ενώ, ακόμη και σήμερα, εκτιμάται ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση ζουν σε ιδρύματα πάνω από ένα εκατομμύρια ενήλικες και παιδιά με ειδικές ανάγκες. Εκτός του ότι ορισμένες φορές στερούνται το δικαίωμα επιλογής του τρόπου και του τόπου διαβίωσής τους, τα άτομα αυτά μπορεί επίσης να στερούνται βασικά δικαιώματα τα οποία απολαμβάνουν άλλοι πολίτες της ΕΕ, όπως το δικαίωμα ψήφου. Για τους λόγους αυτούς, ο Οργανισμός μας επέλεξε να εξετάσει την κατάσταση των δύο αυτών ομάδων ατόμων όσον αφορά το σεβασμό των θεμελιωδών τους δικαιωμάτων Η άποψη των ατόμων με ειδικές ανάγκες Αναγνωρίζοντας και τονίζοντας τις δεξιότητες και τις ικανότητες των ατόμων με ειδικές ανάγκες, η έρευνα του Οργανισμού για την αναπηρία αποσκοπεί στη συλλογή των απόψεων των ατόμων αυτών για σημαντικές πτυχές της ζωής τους. Τα στοιχεία

20 συλλέγονται μέσω προσωπικών και ομαδικών συνεντεύξεων, όπου διασφαλίζεται η ενεργός συμμετοχή των ατόμων αυτών στη διαδικασία της έρευνας. Wikipedia GOOGLE ΕΝ ΣΩΜΑΤΙ ΥΓΙΕΙ ΑΝΑΒΟΛΙΚΑ ΚΑΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ Η ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΤΟ ΘΕΜΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ