ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Είδη μελετών
|
|
- Σταματία Βλαστός
- 7 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Είδη μελετών Βάνα Σύψα Επ. Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής Εργ. Υγιεινής και Επιδημιολογίας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Ευαγγελισμός
2 Ερωτήματα στην επιδημιολογική έρευνα 1. Συχνότητα νόσου 2. Χαρακτηριστικά της νόσου Ποιοι νοσούν; Χρόνος - Πότε; Τόπος - Πού; Διαμόρφωση υποθέσεων σχετικά με πιθανούς αιτιολογικούς παράγοντες Περιγραφική επιδημιολογία 3. Ταυτοποίηση παραγόντων που σχετίζονται με τη νόσο Αξιολόγηση της σχέσης μεταξύ διαφόρων εκθέσεων (exposures) με την εμφάνιση της νόσου Αναλυτική επιδημιολογία
3 Είδη επιδημιολογικών μελετών Περιγραφικές Αναλυτικές (αιτιολογικές) Παρατηρήσεως (Observational) Παρέμβασεως (Intervention) Προοπτικές (cohort) Ασθενώνμαρτύρων (case-control) Τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές (RCT) Πειραματικές έρευνες
4 A. Περιγραφικές μελέτες Case reports Case-series reports Επιδημιολογική επιτήρηση Συγχρονικές μελέτες (cross-sectional/prevalence)
5 Περιγραφικές μελέτες: Συγχρονικές (cross-sectional) Cross-sectional μελέτη η έκθεση (exposure) και η νόσος μετρώνται την ίδια χρονική στιγμή στον πληθυσμό
6 Μέτρηση της συχνότητας του νοσήματος: Επιπολασμός Επιπολασμός (Prevalence) Σε δεδομένη χρονική στιγμή: Αριθμός ατόμων με νόσημα Σύνολο πληθυσμού Εκφράζεται ως ποσοστό
7 Περιγραφικές μελέτες: Συγχρονικές (cross-sectional) Μία συγχρονική μελέτη: Συνήθως περιγραφική : επιπολασμός της νόσου Μπορεί να είναι και αναλυτική: σύγκριση επιπολασμού μεταξύ εκτεθειμένων και μηεκτεθειμένων ατόμων
8 Παράδειγμα Δείγμα 1400 περίπου χρηστών ενδοφλεβίων ναρκωτικών στην Αθήνα (Αυγ-Οκτ 2012) Νόσος HIV λοίμωξη Εκτίμηση του επιπολασμού της ΗΙV λοίμωξης Παράλληλα, συλλογή δεδομένων για διάφορους άλλους παράγοντες Στο παράδειγμά μας: έκθεση απουσία στέγης Διερεύνηση της σχέσης μεταξύ απουσίας στέγης και HIV λοίμωξης
9 Παράδειγμα Anti-HIV Total + - Currently homeless Yes No Total HIV prevalence: 278/1398= 19.9% Prevalence of homelessness: 336/1398= 24% Prevalence of homelessness in HIV(+) vs. HIV(-): 40% vs. 20% HIV prevalence in homeless vs. not homeless: 33% vs. 16% Sypsa et al, Am J Public Health 2015
10 Σχετικός δείκτης σύγκρισης: odds ratio Disease Total Yes No Exposed Yes a b a+b No c d c+d Total a+c b+d Prevalence Odds Ratio (POR) POR ad cb
11 Παράδειγμα Anti-HIV Total + - Currently Yes homeless No Total Odds ratio: (111*895)/(225*167) = 2.6 Sypsa et al, Am J Public Health 2015
12 Όμως Η απουσία στέγης αυξάνει τον κίνδυνο για HIV; ή Η απουσία στέγης ήταν αποτέλεσμα του HIV; Σε μία συγχρονική μελέτη δεν μπορούμε να συμπεράνουμε τη χρονική αλληλουχία μεταξύ έκθεσης και νόσου αν η έκθεση είναι ένα χαρακτηριστικό που μπορεί να μεταβληθεί μέσα στο χρόνο
13 Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των συγχρονικών μελετών + Χαμηλότερο κόστος συντομότερη διάρκεια Γενικευσιμότητα Μπορούν να αξιολογηθούν πολλαπλές εκβάσεις και εκθέσεις Χρήσιμες για το σχεδιασμό δημόσιας υγείας Βοηθητικές για μελλοντικές μελέτες πάνω στην αιτιολογία του νοσήματος - Δεν μπορούμε να συμπεράνουμε τη χρονική αλληλουχία μεταξύ έκθεσης και νόσου αν η έκθεση είναι ένα χαρακτηριστικό που μπορεί να μεταβληθεί μέσα στο χρόνο όχι χρήσιμες για τη μελέτη της αιτιολογίας μίας νόσου Όχι κατάλληλες για τη μελέτη σπάνιων νοσημάτων ή νοσημάτων με σύντομη διάρκεια
14 Είδη επιδημιολογικών μελετών Περιγραφικές Αναλυτικές (αιτιολογικές) Παρατηρήσεως (Observational) Παρέμβασεως (Intervention) Προοπτικές (cohort) Ασθενώνμαρτύρων (case-control) Τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές (RCT) Πειραματικές έρευνες
15 B. Αναλυτικές μελέτες Ασθενών-μαρτύρων (Case-control studies) Προοπτικές (Cohort studies)
16 Ποιο είναι το κύριο ερώτημα στις αναλυτικές μελέτες; Η αιτιολογία ενός νοσήματος Διερεύνηση σχέσης μεταξύ έκθεσης και νόσου Έκθεση?? Νόσος
17 Πώς θα σχεδιάζατε μία μελέτη για να απαντήσετε στο παρακάτω ερώτημα; Σχετίζεται το κάπνισμα με τον κίνδυνο εμφάνισης Ca πνεύμονα; Smoking (Yes No)?? Lung cancer (Yes-No)
18 Σχεδιασμός προοπτικής μελέτης (Cohort study) Υπό μελέτη πληθυσμός Καμία επέμβαση από τον ερευνητή Παρουσία παράγοντα (π.χ. κάπνισμα) Απουσία παράγοντα Περίοδος παρακολούθησης Εμφανίζει νόσο Δεν εμφανίζει νόσο Εμφανίζει νόσο Δεν εμφανίζει νόσο
19 Σχεδιασμός μελέτης ασθενώνμαρτύρων (case-control) Άτομα με νόσο (cases) Άτομα χωρίς νόσο (controls) Κοιτάμε πίσω στο χρόνο και συλλέγουμε πληροφορίες για έκθεση στο παρελθόν Με έκθεση Χωρίς έκθεση Με έκθεση Χωρίς έκθεση
20 Time scale of cohort, case-control and cross-sectional studies Grimes & Schulz, 2002
21 Προοπτικές μελέτες (cohort studies)
22 Μέτρηση της συχνότητας ενός νοσήματος σε προοπτικές μελέτες Ρυθμός επίπτωσης ή Επίπτωση (Incidence rate, ΙR) Αριθμός νέων περιπτώσεων Συνολικός ανθρωποχρόνος σε κίνδυνο
23 Ρυθμός επίπτωσης ή Επίπτωση (Incidence rate, ΙR) Αριθμός νέων περιπτώσεων Συνολικός ανθρωποχρόνος σε κίνδυνο AA New case Person-time 1 Disease Yes 3 2 Lost to follow-up. 1,5 3 No disease 3 4 Disease Yes 2 5 No disease 3 Year ,5
24 Ρυθμός επίπτωσης ή Επίπτωση Επίπτωση = 2/12.5 = 0,16 νέες περιπτώσεις ανά έτος = 16 νέες περιπτώσεις ανά 100 ανθρωποέτη (Person-years)!! Προσοχή η επίπτωση χρειάζεται μονάδες χρόνου
25 Παράδειγμα
26 Δείκτης για τη σύγκριση της συχνότητας τη νόσου μεταξύ εκτεθειμένων-μη εκτεθειμένων: Σχετικός κίνδυνος (Relative risk, Rate ratio, RR) Exposed a PT e Not exposed Disease develops c Person time at risk PT u Incidence rate of disease a PT e c PT u IR e IR u RR = IR e /IR u
27 HIV-positive drug users have 3.6 times higher mortality rate compared to HIV-negative
28 Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των προοπτικών μελετών + - Exposure is measured before disease onset and is therefore likely to be unbiased in terms of disease development. Rare exposures can be examined by appropriate selection of study cohorts. Multiple outcomes (diseases) can be studied for any one exposure. Incidence of disease can be measured in the exposed and unexposed groups. They can be very expensive and time-consuming, particularly if conducted prospectively. Changes in exposure status and in diagnostic criteria over time can affect the classification of individuals according to exposure and disease status. Ascertainment of outcome may be influenced by knowledge of the subject s exposure status (information bias). Losses to follow-up may introduce selection bias.
29 Μελέτες ασθενών-μαρτύρων (Case-control studies)
30 Σχεδιασμός μιας case-control study Άτομα με νόσο (cases) Άτομα χωρίς νόσο (controls) Κοιτάμε πίσω στο χρόνο και συλλέγουμε πληροφορίες για έκθεση στο παρελθόν Με έκθεση Χωρίς έκθεση Με έκθεση Χωρίς έκθεση
31 Ανάλυση μίας μελέτης ασθενών-μαρτύρων Πρώτα επιλέγουμε Cases Controls Total a+c b+d
32 Ανάλυση μίας μελέτης ασθενών-μαρτύρων Cases Controls Στη συνέχεια, μετράμε έκθεση στο παρελθόν Exposed a b Not exposed Total % εκτεθειμένων σε cases & controls a c a+c a c d b+d b b d
33 Ανάλυση μίας μελέτης ασθενών-μαρτύρων Σε μελέτες ασθενών μαρτύρων, δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί η επίπτωση του νοσήματος σε εκτεθειμένους και μη εκτεθειμένους μιας και τα άτομα επιλέγονται όχι με βάση την έκθεσή τους αλλά με βάση του αν έχουν το νόσημα ή όχι Cases Controls Exposed a b Not exposed Total c a+c d b+d
34 Δείκτης για τη σύγκριση συχνότητας της νόσου μεταξύ εκτεθειμένων-μη εκτεθειμένων: Cases Controls Exposed a b Odds Ratio (OR) Not exposed c d ad a+c b+d cb
35
36
37 Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των μελετών ασθενών-μαρτύρων + - They are efficient in time and cost (at least compared with prospective cohort studies) They provide the possibility to investigate a wide range of possible risk factors. They are particularly suitable to investigate rare diseases or diseases with a long induction period. It may be difficult to select an appropriate control group (selection bias). It is difficult to obtain accurate unbiased measures of past exposures (information bias). The temporal sequence between exposure and disease may be difficult to establish Not suitable for investigating rare exposures Cannot assess disease incidence
38 Cohort studies Case control studies Suited for rare diseases No Yes Suited for rare exposures Yes No Allows for studying several exposures Allows for studying several outcomes Exposure status easier to ascertain Allows computation of risk and rates Allows computation of effect Allows studying natural history of disease Difficult but examples exists (Framingham study) Yes Yes (except for retrospective cohorts) Yes Computation of risk ratio and rate ratio Yes - easier to show that cause precedes effect. Yes No Sometimes difficult. Information biases. No Estimation of risk ratio, rate ratio from odds ratio More difficult - temporality between cause and effect difficult to establish Sample size Large Small Cost Elevated (except retrospective cohorts) Smaller Time required Long (except retrospective) Shorter
39 Έρευνες αξιολόγησης της θεραπευτικής αποτελεσματικότητας 1. Απλή κλινική παρακολούθηση χωρίς συγκριτικό δείγμα 2. Διαχρονικές πληθυσμιακές συγκρίσεις π.χ. επιβίωση HIV(+) ασθενών πριν και μετά την εισαγωγή της HAART τo Συγκριτικές κλινικές μελέτες χωρίς τυχαιοποίηση ποια θεραπεία θα δοθεί στον ασθενή αποφασίζεται με βάση τις θεραπευτικές ενδείξεις 4. Τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες έρευνες θεραπευτικής παρέμβασης (randomized controlled trials) ποια θεραπεία θα δοθεί στον ασθενή αποφασίζεται με τυχαιοποίηση
40 Τι εννοούμε με τον όρο «κλινική δοκιμή»; Πειραματική μελέτη στην οποία συμμετέχουν ασθενείς και είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να αναδείξει την καταλληλότερη θεραπεία για μία συγκεκριμένη ασθένεια Θεραπεία: Συνήθως φάρμακο Μπορεί όμως να είναι χειρουργικές διαδικασίες, σύνθετες θεραπευτικές διαδικασίες (μονάδες εντατικής παρακολούθησης για το έμφραγμα μυοκαρδίου) κλπ
41 Τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές Υπό μελέτη πληθυσμός Τυχαιοποίηση από τον ερευνητή Άλλη αγωγή Υπό μελέτη φάρμακο (συνήθης θεραπεία, placebo) Περίοδος παρακολούθησ ης Ναι Όχι Υπό μελέτη έκβαση (π.χ. ανταπόκριση) Ναι Όχι
42 Τυχαιοποίηση Τυχαιοποίηση: Κάθε άτομο έχει την ίδια πιθανότητα να λάβει ένα από τα δύο θεραπευτικά μέτρα Τι θα συνέβαινε αν η θεραπεία επιλέγεται με βάση την κρίση του ερευνητή; Ο ερευνητής μπορεί π.χ. να προτιμά να χορηγεί το νέο φάρμακο στα πιο σοβαρά περιστατικά το νέο φάρμακο μπορεί να φανεί τελικά χειρότερο από το σύνηθες
43 Τυχαιοποίηση Εξασφαλίζει ότι οι συγκρινόμενες ομάδες έχουν περίπου την ίδια σύνθεση ως προς τους διάφορους δυνητικά συγχυτικούς παράγοντες για να μη δημιουργούνται πλασματικές διαφορές ή συσχετίσεις
44 Εκβάσεις στις κλινικές δοκιμές Μία κλινική έκβαση (clinical outcome) μετρά άμεσα τα σημαντικά κλινικά οφέλη για τον ασθενή Μία αναπληρώτρια (surrogate) έκβαση δεν μετρά άμεσα το κλινικό όφελος. Προβλέπει την κλινική έκβαση. A laboratory measurement or a physical sign used as a substitute for a clinically meaningful endpoint that measures directly how a patient feels, functions or survives. (Temple RJ, 1995) Treatment Changes in surrogate Improved clinical outcome
45 Γιατί χρησιμοποιούνται οι αναπληρωτές δείκτες; Μπορεί να μειώσουν το μέγεθος του δείγματος Μπορεί να μικρύνουν τη διάρκεια της κλινικής δοκιμής Μπορεί να ελαττώσουν το κόστος της κλινικής Στην HIV λοίμωξη: δοκιμής Προ-HAART, o αριθμός των CD4 χρησιμοποιούνταν ως αναπληρωτής δείκτης για AIDS/θάνατο Οι περισσότερες μελέτες τώρα χρησιμοποιούν το HIV RNA (πχ. viral load <50 copies/ml)
46 Ταξινόμηση κλινικών δοκιμών Σύμφωνα με: ΣΚΟΠΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ Φάσης Ι-IV Πολυκεντρικές Cross-over Factorial κλπ
47 Ταξινόμηση κλινικών δοκιμών σύμφωνα με το σκοπό τους Φάσης Ι (phase I trials Human pharmacology) Κλινική φαρμακολογία και τοξικότητα Φάσης ΙΙ (phase II trials Therapeutic exploratory) Αρχική διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας Φάσης ΙΙΙ (phase III trials - Therapeutic confirmatory) Πλήρης αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας Φάσης ΙV (phase IV trials - Therapeutic use) Postmarketing surveillance
48 Κλινικές δοκιμές φάσης ΙΙΙ Σκοπός των κλινικών δοκιμών φάσης ΙΙΙ είναι η σύγκριση της αποτελεσματικότητας θεραπευτικών σχημάτων, π.χ. Υπό μελέτη φάρμακο με ήδη υπάρχον Υπό μελέτη φάρμακο με placebo (εικονικό ουδέτερο φάρμακο)
49 Βασικά χαρακτηριστικά κλινικών δοκιμών φάσης ΙΙΙ Τυχαιοποίηση Οι ασθενείς λαμβάνουν τυχαία ένα από τα υπό σύγκριση φάρμακα Επιλογή control group Χωρίς θεραπεία Placebo (εικονικό ουδέτερο φάρμακο) Διαφορετική δόση ή συχνότητα χορήγησης του υπό μελέτη φαρμάκου Σύνηθες φάρμακο Blinding
50 Blinding Συχνά οι συγκριτικές θεραπευτικές έρευνες γίνονται με τέτοιο τρόπο ώστε οι ασθενείς ή/και οι γιατροί να μη γνωρίζουν ποια από τις 2 θεραπείες παίρνουν (κίνδυνος να διαφοροποιήσουν τη συμπεριφορά τους οι ασθενείς και την κρίση τους οι γιατροί) Single blinding: o ασθενής δε γνωρίζει ποια θεραπεία λαμβάνει Double blinding: ούτε ο ασθενής ούτε ο γιατρός γνωρίζουν ποια θεραπεία λαμβάνει ο ασθενής Open label: και ο γιατρός και ο ασθενής γνωρίζουν ποια θεραπεία λαμβάνει ο ασθενής
51 Ταξινόμηση κλινικών δοκιμών φάσης ΙΙΙ σύμφωνα με το σκοπό τους Μείζονος Δραστικότητας (superiority studies) είναι η νέα θεραπεία καλύτερη από τη συνήθη; Μελέτες ισοδυναμίας (Equivalence studies) είναι η νέα θεραπεία το ίδιο καλή όσο και η συνήθης; equivalence Μη Ήσσονος Δραστικότητας (Non-inferiority studies) εξασφαλίζεται ότι η νέα θεραπεία δεν είναι κατώτερη της συνηθισμένης; non-inferiority Μας ενδιαφέρει π.χ. όταν η νέα θεραπεία είναι λιγότερη ακριβή ή έχει λιγότερες παρενέργειες
52 Λίγα λόγια για superiority, equivalence & non-inferiority d = Efficacy New drug Efficacy Standard drug d < 0 Negative effect d = 0 No difference d > 0 Positive effect
53 Superiority trial Eκτίμηση διαφοράς και 95% διάστημα εμπιστοσύνης P=0.002 Ισχυρή Superiority έχει δειχθεί P=0.05 Superiority έχει δειχθεί P=0.2 Superiority δεν έχει δειχθεί d < 0 Negative effect d = 0 No difference d > 0 Positive effect
54 Non-inferiority study Το ελεγχόμενο φάρμακο δεν υστερεί πολύ του βασικού Ορίζεται η μέγιστη αποδεκτή διαφορά (πάντα μικρότερη της αποτελεσματικότητας του βασικού φαρμάκου, FDA για HIV: 10-12%) Τα 95% CI δεν ξεπερνούν το -12% Στηρίζονται στα CI και όχι στο επίπεδο σημαντικότητας
55 Non-inferiority study Non-inferiority έχει δειχθεί Non-inferiority ΕΝ έχει δειχθεί -δ Inferiority limit 0
56 Possible conclusions from non-inferiority trials (Head S J et al. Eur Heart J 2012)
57 Equivalence study Το ελεγχόμενο φάρμακο είναι ισοδύναμο με το βασικό Ορίζεται η μέγιστη αποδεκτή διαφορά (πολύ μικρή σχετικά με την αποτελεσματικότητα του βασικού φαρμάκου) Η διαφορά δεν είναι σημαντικά διαφορετική από το μηδέν Τα 95% Ο.Α. δεν ξεπερνούν τα όρια (-δ, +δ) και εμπεριέχουν το 0 Στηρίζονται στα Ο.Α. και όχι στο επίπεδο σημαντικότητας Equivalence έχει δειχθεί Equivalence ΕΝ έχει δειχθεί Region of clinical equivalence -δ 0 +δ
58 Κλινικές δοκιμές φάσης ΙΙΙ Παράδειγμα PACTG 076 (N Engl J Med 1994) Η PACTG 076 σχεδιάστηκε για να διερευνήσει αν η χορήγηση του ZDV (AZT) σε HIV (+) έγκυες μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης στο έμβρυο Τυχαιοποίηση μητέρων και βρεφών σε ZDV ή placebo Τι είδους μελέτη πιστεύετε ότι είναι; 1. Superiority; 2. Equivalence; 3. Non-inferiority;
59 Κλινικές δοκιμές φάσης ΙΙΙ Παράδειγμα 3 Lallemant et al, NEJM 2000 Η μελέτη PACTG 076 έδειξε ότι το ZDV είναι αποτελεσματικό στην αποτροπή της μετάδοσης HIV από τη μητέρα στο παιδί Στη συνέχεια, η μελέτη αυτή σχεδιάστηκε για να διερευνήσει αν 3 εναλλακτικά σχήματα συντομότερης διάρκειας χορήγησης στις μητέρες και τα βρέφη είχαν παρόμοια αποτελεσματικότητα Τι είδους μελέτη μπορεί να είναι; 1. Superiority; 2. Equivalence; 3. Non-inferiority;
60 Κλινικές δοκιμές φάσης ΙΙΙ Παράδειγμα 3-συνέχεια 4 σχήματα (διάρκεια στη μητέρα διάρκεια στο βρέφος) Long-long (κλασσικό σχήμα) Long-short Short-long Short-short Eνδιάμεσες αναλύσεις έδειξαν ότι το short-short σχήμα ήταν κατώτερο από το long-long και η τυχαιοποίηση σταμάτησε για το σχήμα αυτό Η μελέτη έδειξε ότι το σχήμα Long-short μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί του long-long
61 Κλινικές δοκιμές φάσης ΙΙΙ Παράδειγμα 4 H θεραπεία HAART (Highly Active Antiretroviral Therapy) βασίζεται σε συνδυασμό 3-4 φαρμάκων και αποτελεί τη θεραπεία εκλογής για τους ΗIV(+) aσθενείς Ανάγκη εύρεσης νέων φαρμάκων (παρενέργειες, ανάπτυξη αντοχής κλπ) Η μελέτη των Lennox et al (Lancet 2009) έχει ως σκοπό να διερευνήσει αν το raltegravir μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναλλακτικά του efavirenz σε ΗΑΑRT. Τι είδους μελέτη μπορεί να είναι; 1. Superiority; 2. Equivalence; 3. Non-inferiority;
62 Κλινικές δοκιμές φάσης ΙΙΙ Παράδειγμα 4-συνέχεια Time to achieve viral suppression: συντομότερος στους ασθενείς που λαμβάνουν raltegravir
63 Κλινικές δοκιμές φάσης ΙΙΙ Παράδειγμα 4-συνέχεια inferior 95% CI Non-inferior 95% CI Διαφορά % ανταπόκρισης raltegravir - efavirenz
64 Κλινικές δοκιμές φάσης ΙΙΙ Παράδειγμα 4-συνέχεια Αποτελέσματα μελέτης % ασθενών με ιικό φορτίο<50 copies/ml (εβδ. 48) Ratlegravir 86.1% Efavirenz 81.9% Διαφορά (95% ΔΕ) +4.2 % (-1.9%, 10.3%) Non-inferior -12% -1.9% +10.3% Διαφορά % ανταπόκρισης raltegravir - efavirenz
65 Ανάλυση δεδομένων: intention-to-treat vs.as treated
66 Ανάλυση δεδομένων: intention-to-treat vs. as treated Τι συμβαίνει αν π.χ. μερικοί από τους ασθενείς δεν ολοκλήρωσαν την παρακολούθησή τους στην κλινική δοκιμή ή μείωσαν τη δόση της θεραπείας ή μεταπήδησαν στο άλλο θεραπευτικό σκέλος κλπ;
67 Ανάλυση δεδομένων: intention-to-treat vs. as treated As-treated analysis (per protocol, treatment received, on treatment) : η ανάλυση περιορίζεται μόνο στους ασθενείς που ολοκλήρωσαν τη θεραπεία Intention to treat analysis (full analysis, as randomised): όλοι οι ασθενείς που τυχαιοποιήθηκαν σε ένα θεραπευτικό σχήμα αναλύονται, ανεξάρτητα από το αν την ολοκλήρωσαν (π.χ. σταμάτησαν, μεταπήδησαν στο άλλο θεραπευτικό σκέλος, μείωσαν τη δόση κλπ)
68 Ανάλυση δεδομένων: intention-to-treat vs. as treated As-treated analysis (efficacy analysis) Ποιο είναι το όφελος της θεραπείας μεταξύ αυτών που το λαμβάνουν όπως πρέπει; Εκτίμηση της επίδρασης της θεραπείας σε ιδανικές συνθήκες
69 Ανάλυση δεδομένων: intention-to-treat vs. as treated Intention to treat analysis Εκτιμά την αποτελεσματικότητα της θεραπείας στις καθημερινές και όχι σε ιδανικές συνθήκες Διατηρεί τη συγκρισιμότητα των υπό μελέτη ομάδων (τυχαιοποίηση) Διατηρεί την ισχύ της μελέτης Αποτρέπει την εμφάνιση συστηματικών σφαλμάτων που σχετίζονται με τη διακοπή ή τη συνέχιση της μελέτης (poor compliers - good compliers: μπορεί να διαφέρουν σε σημαντικούς προγνωστικούς παράγοντες)
70 Πώς θα γίνει ανάλυση intention-totreat αν τα άτομα έχουν χαθεί από την παρακολούθηση; ITT Missing=Failure (ITT M=F) Όλες οι ελλείπουσες τιμές θεωρούνται αποτυχίες (το πιο συντηρητικό σενάριο) ITT last observation carried forward (LOCF) Χρησιμοποιείται η τελευταία διαθέσιμη μέτρηση
71 Patient number Παράδειγμα Viral load > 50 copies/ml Viral load < 50 copies/ml Weeks after randomisation Primary endpoint On treatment/ ITT missing =excluded Response rate = 8/11 = 73% Προσαρμοσμένο από C. Sabin
72 Primary endpoint ITT missing =failure Patient number Viral load > 50 copies/ml Viral load < 50 copies/ml Weeks after randomisation Response rate = 8/20 = 40% Προσαρμοσμένο από C. Sabin
73 Primary endpoint ITT missing =LOCF Patient number Viral load > 50 copies/ml Viral load < 50 copies/ml Weeks after randomisation Response rate = 11/20 = 55% Προσαρμοσμένο από C. Sabin
74 Approach Response rate On treatment/itt missing=excluded 73% ITT missing = failure 40% ITT missing = LOCF 55% Προσαρμοσμένο από C. Sabin
75 Ταξινόμηση κλινικών δοκιμών σύμφωνα με το σχεδιασμό τους
76 Ταξινόμηση κλινικών δοκιμών σύμφωνα με το σχεδιασμό τους Parallel group design (two-arm, multi-arm) Crossover design (έρευνες αυτοσύγκρισης) Cluster randomised trials Factorial design (πολυπαραγοντικές έρευνες) Sequential design (έρευνες διαδοχικής ανάλυσης) Multicentre trials (πολυκεντρικές έρευνες)
77 Parallel group design (two-arm) Υπό μελέτη πληθυσμός Περίοδος παρακολούθησ ης Υπό μελέτη συμβάν (π.χ. ανταπόκριση) Θεραπεία Α Ναι Όχι Ανάλυση των δεδομένων Θεραπεία Β Ναι Όχι
78 Parallel group design (multi-arm) Υπό μελέτη πληθυσμός Θεραπεία Α Θεραπεία Β Θεραπεία Γ Ναι Όχι Ναι Όχι Ναι Όχι
79 Crossover design (έρευνες αυτοσύγκρισης ή εναλλαγής) Δύο ή περισσότερα θεραπευτικά μέτρα εφαρμόζονται διαδοχικά στους ίδιους ασθενείς Η διαφορά στην αποτελεσματικότητα των θεραπειών αξιολογείται στον ίδιο ασθενή Π.χ. κατά τη σύγκριση δύο θεραπειών Α και Β, η ανταπόκριση στη θεραπεία Α συγκρίνεται με την ανταπόκριση στη θεραπεία Β στον ίδιο ασθενή
80 Crossover design (έρευνες αυτοσύγκρισης) Υπό μελέτη πληθυσμός 1 η περίοδος Θεραπεία Α Θεραπεία Β Υπό μελέτη συμβάν (π.χ. ανταπόκριση) Ναι Όχι Ναι Όχι 2 η περίοδος Θεραπεία Β Θεραπεία Α Υπό μελέτη συμβάν (π.χ. ανταπόκριση) Ναι Όχι Ναι Όχι Ανάλυση των δεδομένων
81 Πότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο σχεδιασμός crossover; Ο σχεδιασμός cross-over μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν: Ενδιαφερόμαστε να μελετήσουμε τη βραχυπρόθεσμη έκβαση της θεραπείας σε παθήσεις που είναι χρόνιες (ούτως ώστε να υπάρχει χρόνος για να εκθέσει ο ερευνητής τον ασθενή στις υπό σύγκριση θεραπείες και να μετρήσει την ανταπόκρισή του) Η θεραπεία δεν έχει μόνιμη επίδραση στην ασθένεια (ώστε να μπορεί να εφαρμοστούν διαδοχικές θεραπείες)
82
83
84
85 Crossover design Πλεονέκτημα Εξουδετερώνεται η μεταβλητότητα μεταξύ των ασθενών με αποτέλεσμα τη μείωση του απαιτούμενου δείγματος Wang & Bakhai Clinical Trials: A Practical Guide to Design, Analysis, and Reporting
86 Cluster randomised trials Στις μελέτες αυτές δεν τυχαιοποιούνται άτομα στις υπό σύγκριση θεραπείες αλλά ομάδες (clusters) όπως π.χ. νοσοκομεία ή γεωγραφικές περιοχές Συνήθως χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση μέτρων δημόσιας υγείας
87
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Είδη μελετών
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Είδη μελετών Βάνα Σύψα Επ. Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής Εργ. Υγιεινής και Επιδημιολογίας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών vsipsa@med.uoa.gr Εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία 3 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΩΝ. Ροβίθης Μ. 2006
Επιδημιολογία 3 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΩΝ Ροβίθης Μ. 2006 1 Τα στάδια της επιδημιολογικής έρευνας ταξινομούνται με μια λογική σειρά στην οποία κάθε φάση εξαρτάται από την προηγούμενη. Μια εκτεταμένη λίστα είναι
Διαβάστε περισσότεραΜελέτες Ασθενών-Μαρτύρων Case Control Studies
ΕΙΔΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ Μη πειραματικές μελέτες - συνέχεια Μελέτες Ασθενών-Μαρτύρων Case Control Studies Ενώ στις μελέτες Cohort ξεκινάμε από εκτεθειμένους και μη και κοιτάμε ποιοι αναπτύσσουν το
Διαβάστε περισσότεραΣχεδιασμοί ερευνών. Βαγγέλης Ευαγγέλου
Σχεδιασμοί ερευνών Βαγγέλης Ευαγγέλου Ιεράρχηση των αποδείξεων στην ιατρική έρευνα Figure 2. Box Plots for Total Citation Counts for Various Study Designs for Articles Published in 1991 and 2001 Box length
Διαβάστε περισσότεραΕυάγγελος Ευαγγέλου, Λεκτορας επιδημιολογίας Ιωάννα Τζουλάκη, Λεκτορας επιδημιολογίας
Περιγραφική και ημιπειραματική έρευνα Ευάγγελος Ευαγγέλου, Λεκτορας επιδημιολογίας Ιωάννα Τζουλάκη, Λεκτορας επιδημιολογίας Ιεράρχηση των αποδείξεων στην ιατρική έρευνα Σποραδικές παρατηρήσεις Σειρά παρατηρήσεων
Διαβάστε περισσότεραΛογαριθµιστική εξάρτηση
Είδη δεδοµένων Σε µία επιδηµιολογική έρευνα, καταγράφονται τα παρακάτω δεδοµένα για κάθε άτοµο: Λογαριθµιστική εξάρτηση Βάνα Σύψα Επίκουρη Καθηγήτρια Επιδηµιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής Εργαστήριο
Διαβάστε περισσότεραΚλινικές Μελέτες στην Ελλάδα Ο δρόμος προς την αξιοπιστία από την πλευρά του ερευνητή: Εμπειρίες, προβλήματα και λύσεις. Γεώργιος Β.
Κλινικές Μελέτες στην Ελλάδα Ο δρόμος προς την αξιοπιστία από την πλευρά του ερευνητή: Εμπειρίες, προβλήματα και λύσεις Γεώργιος Β. Παπαθεοδωρίδης Καθηγητής Παθολογίας-Γαστρεντερολογίας Διευθυντής Πανεπιστημιακής
Διαβάστε περισσότεραΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Γεώργιος ΜΑΣΤΟΡΑΚΟΣ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΑΡΕΤΑΙΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Γιατί η ερώτηση πρέπει να είναι
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ
ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health N. TZANAKIS M.D. Consultant in Respiratory Medicine Assistant Professor in Epidemiology P.O. Box 1352, 71110
Διαβάστε περισσότεραΖ Σεμινάριο ΕΧΕ 24 Σεπτεμβρίου 2013
Κλέα Κατσουγιάννη Καθηγήτρια Βιοστατιστικής και Επιδημιολογίας Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Ζ Σεμινάριο ΕΧΕ 24 Σεπτεμβρίου 2013 Μεταβλητότητα
Διαβάστε περισσότεραΚλινική Επιδηµιολογία. Μέτρα κινδύνου Αιτιολογική συσχέτιση
Κλινική Επιδηµιολογία Μέτρα κινδύνου Αιτιολογική συσχέτιση Μέτρα κινδύνου Αιτιολογική συσχέτιση Σύγκριση µεταξύ διαφορετικών πληθυσµών ως προς την έκθεση (exposure) Σύγκριση της κατανοµής της συχνότητας
Διαβάστε περισσότεραΚλινικές Μελέτες. Εισαγωγή. Εκτίµηση έκβασης. Κλινικές Μελέτες - Μέρος 3ο 1. Μέρος 3ο. Intervention
Κλινικές Μελέτες Μέρος 3ο 1 Εισαγωγή Ερευνητική υπόθεση Επιλογή ασθενών Τυχαιοποίηση Biases πριν και µετά την τυχαιοποίηση Intervention Open study Blind study Μέτρηση έκβασης Συµπεράσµατα 2 Εκτίµηση έκβασης
Διαβάστε περισσότεραΕίδη Επιδημιολογικής Έρευνας. Εμμανουήλ Σμυρνάκης Λέκτορας ΠΦΥ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Στάθης Γιαννακόπουλος Γενικός Ιατρός, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ
Είδη Επιδημιολογικής Έρευνας Εμμανουήλ Σμυρνάκης Λέκτορας ΠΦΥ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Στάθης Γιαννακόπουλος Γενικός Ιατρός, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Λειτουργίες Επιδημιολογικής Έρευνας Η επιδημιολογική
Διαβάστε περισσότεραΜια κριτική ματιά στην κλινική. μελέτη GRIPHON
Μια κριτική ματιά στην κλινική μελέτη GRIPHON Κατερίνα Μαραθιά Πνευμονολόγος Εντατικολόγος Διευθύντρια ΚΧ ΜΕΘ Διακλινικό Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Δήλωση σύγκρουσης
Διαβάστε περισσότεραΈρευνες ασθενών-μαρτύρων. Αναδρομικές. Case-control studies (retrospective) (case-control studies) Προοπτικές μελέτες
Επιδημιολογικές έρευνες Έρευνες ασθενών-μαρτύρων (αναδρομικές) Case-control studies (retrospective) Παραγωγικές (deductive) Αναλυτικές Επαγωγικές (inductive) Περιγραφικές Μη παρεμβατικές Παρεμβατικές Ανδρονίκη
Διαβάστε περισσότεραSTADYING CASES. Case Reports. Case Reports. Case reports Case-series studies Case-control studies. Περιγραφή ενδιαφέροντος περιστατικού
STADYING CASES Case reports Case-series studies Case-control studies Case Reports Περιγραφή ενδιαφέροντος περιστατικού Case Reports Ηλεπτοµερής παρουσίαση µιας περίπτωσης νοσήµατος η µικρής οµάδας οµοειδών
Διαβάστε περισσότεραΕρευνητική υπόθεση. Εισαγωγή ΜΑΘΗΜΑ 11Ο 1. ΜΑΘΗΜΑ Θεραπεία Μέρος 2 ο. Κλινικές µελέτες. Σύνδεση µε το προηγούµενο µάθηµα
ΜΑΘΗΜΑ Θεραπεία Μέρος 2 ο Κλινικές Μελέτες 1 Εισαγωγή Σύνδεση µε το προηγούµενο µάθηµα Ανάγκη ελέγχου και επιβεβαίωσης των προτεινόµενων θεραπειών Είδη µελετών των θεραπευτικών µεθόδων Κλινικές µελέτες
Διαβάστε περισσότεραΜπεττίνα Χάιδιτς. Επίκουρη Καθηγήτρια Υγιεινής Ιατρικής Στατιστικής e mail:
Μπεττίνα Χάιδιτς Επίκουρη Καθηγήτρια Υγιεινής Ιατρικής Στατιστικής e mail: haidich@med.auth.gr Υπολογισμός μεγέθους δείγματος Πιο πολλές επιδημιολογικές μελέτες έχουν ως στόχο να εκτιμηθεί κάποιο χαρακτηριστικό
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία. Είδη υπό-μελέτη πληθυσμών. Ο ορισμός του υπό-μελέτη πληθυσμού ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ
Επιδημιολογία ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Ανδρονίκη Νάσκα, Αναπλ. Καθηγήτρια Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας & Ιατρικής Στατιστικής anaska@med.uoa.gr Μελέτη της κατανομής και
Διαβάστε περισσότεραΣυγγραφή και κριτική ανάλυση επιδημιολογικής εργασίας
Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών Συγγραφή και κριτική ανάλυση επιδημιολογικής εργασίας Δ. Παρασκευής Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και
Διαβάστε περισσότεραΤεκµηριωµένη Ιατρική 2011-12 ΒΛΑΒΗ. Βασίλης Κ. Λιακόπουλος Λέκτορας Νεφρολογίας ΑΠΘ
Τεκµηριωµένη Ιατρική 2011-12 ΒΛΑΒΗ Βασίλης Κ. Λιακόπουλος Λέκτορας Νεφρολογίας ΑΠΘ Αναλογία Λόγος Πηλίκο Αναλογία Proportion Αναλογία (Proportion) Ο αριθµητής ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΩΣ στον παρανοµαστή
Διαβάστε περισσότεραΠεριγραφικές και ημιπειραματικές μελέτες. Γεωργία Σαλαντή gsalanti@cc.uoi.gr
Περιγραφικές και ημιπειραματικές μελέτες Γεωργία Σαλαντή gsalanti@cc.uoi.gr Έρευνα Αιφνίδιος θάνατος στα μωρά (παράγοντες που σχετίζονται) Λιπαρά ψαριά (omega 3 fats) και πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων
Διαβάστε περισσότεραΜέτρα σχέσης. Ιωάννα Τζουλάκη Λέκτορας Επιδημιολογίας Υγιεινή και Επιδημιολογία
Μέτρα σχέσης Ιωάννα Τζουλάκη Λέκτορας Επιδημιολογίας Υγιεινή και Επιδημιολογία Στο τέλος...(learning outcomes) Να γνωρίζετε τα κυριότερα μέτρα σχέσης που χρησιμοποιούνται για μετρήσουμε μια συσχέτηση μεταξύ
Διαβάστε περισσότεραΜελέτες αναλυτικής επιδημιολογίας στηδιερεύνησηεπιδημιών
Μελέτες αναλυτικής επιδημιολογίας στηδιερεύνησηεπιδημιών Πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών ΕΣΔΥ ΚΕΕΛΠΝΟ, 2010 Θοδωρής Λύτρας Φάσεις διερεύνησης επιδημίας 1) Αρχική
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ. ΜΑΘΗΜΑ 6 ο. Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health
ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health N. TZANAKIS M.D. Consultant in Respiratory Medicine Assistant Professor in Epidemiology P.O. Box 1352, 71110
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στη Στατιστική
Εισαγωγή στη Στατιστική Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο στην ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ, Επίκουρος Καθηγητής, Τομέας Μαθηματικών, Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία HIV. Χρύσα Τσιάρα Γραφείο HIV & ΣΜΝ Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων
Επιδημιολογία HIV Χρύσα Τσιάρα Γραφείο HIV & ΣΜΝ Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων Επιδημιολογία Επιδημιολογία: Η μελέτη της συχνότητας των νοσημάτων και της σχέσης τους με χαρακτηριστικά του ατόμου
Διαβάστε περισσότεραΣημασία παρονομαστών!!!
Μέτρα συχνότητας νοσημάτων στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών Κρούσματα ιλαράς ανά νομό, Ελλάδα, Σεπτ. 005 - Απρ. 006 Νομός Αριθμός Κρουσμάτων Σύνολο Πληθυσμού Επίπτωση/ 100.000 Κεφαλληνίας
Διαβάστε περισσότεραΠείραμα. Χειρισμός των συνθηκών από τον ερευνητή. Σύνολο παρατηρήσεων που πραγματοποιούνται κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες
Πείραμα Χειρισμός των συνθηκών από τον ερευνητή Σύνολο παρατηρήσεων που πραγματοποιούνται κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες Πειραματικές μελέτες Ο ερευνητής καθορίζει τις συνθήκες της μελέτης. Η έκθεση ή όχι
Διαβάστε περισσότεραΠανεπιστήμιο Θεσσαλίας Σχολή Επιστημών Υγείας Ιατρικό Τμήμα. Μάθημα: Επιδημιολογία και Εφαρμοσμένη Ιατρική Έρευνα
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Σχολή Επιστημών Υγείας Ιατρικό Τμήμα Eργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας ιευθυντής: Χ. Χατζηχριστοδούλου Μάθημα: Επιδημιολογία και Εφαρμοσμένη Ιατρική Έρευνα Υπεύθυνος Μαθήματος:
Διαβάστε περισσότεραΘεραπευτικές εξελίξεις στις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου (ΙΦΝΕ)
Θεραπευτικές εξελίξεις στις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου (ΙΦΝΕ) Τα νέα μικρά μόρια Randomization (4:1) End of treatment OCTAVE Induction Studies Tofacitinib 10 mg BID (OCTAVE Induction
Διαβάστε περισσότεραΜελέτες αναλυτικής επιδημιολογίας στηδιερεύνησηεπιδημιών
Μελέτες αναλυτικής επιδημιολογίας στηδιερεύνησηεπιδημιών Μελέτες ασθενών-μαρτύρων (case-control studies) Πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών ΕΣΔΥ ΚΕΕΛΠΝΟ, 2010
Διαβάστε περισσότεραΔΗΜΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
ΔΗΜΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Θεωρία Παρουσίαση 3 η ΕΙΔΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ 1 Είδη Επιδημιολογικών Μελετών Περιγραφικές Μελέτες Αναλυτικές Μελέτες Οικολογικές Μελέτες (Ecological Studies) ή Συσχέτισης
Διαβάστε περισσότεραΓιατί οι μελέτες παρατήρησης δεν είναι πάντα κατάλληλες
Γιατί οι μελέτες παρατήρησης δεν είναι πάντα κατάλληλες Ευαγγελία Η. Ντζάνη Επίκουρη Καθηγήτρια Υγιεινής με έμφαση στην Επιδημιολογία Εργαστήριο Υγιεινής & Επιδημιολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Διαβάστε περισσότεραΕρμηνεύοντας τα Αποτελέσματα των Τυχαιοποιημένων Κλινικών Μελετών: Προσέγγιση βασιζόμενη στην Κριτική Αξιολόγηση
Ερμηνεύοντας τα Αποτελέσματα των Τυχαιοποιημένων Κλινικών Μελετών: Προσέγγιση βασιζόμενη στην Κριτική Αξιολόγηση Ηλίας Ζιντζαράς, MSc, PhD, PhD Καθηγητής Βιομαθηματικών-Βιομετρίας Εργαστήριο Βιομαθηματικών,
Διαβάστε περισσότεραΠραγματοποίηση Κλινικής Δοκιμής και Ανάλυση Δεδομένων
Πραγματοποίηση Κλινικής Δοκιμής και Ανάλυση Δεδομένων Ε. Σαμόλη, Λέκτορας Εργ. Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή Παν/μιου Αθηνών Η ανάγκη για κλινικές δοκιμές στη Χειρουργική
Διαβάστε περισσότεραΤι πέραν των τυχαιοποιημένων κλινικών. Ζ. Μέλλιος
Τι πέραν των τυχαιοποιημένων κλινικών μελετών Ζ. Μέλλιος Κλινική Μελέτη Εργαλείο αξιολόγησης κάποιας παρέμβασης στην έκβαση μιας κλινικής κατάστασης Κάθε αλλαγή στην ποσότητα επιφέρει αλλαγές στην ποιότητα
Διαβάστε περισσότεραΡυθµός ιστολογικής εξέλιξης χρόνιας ηπατίτιδας C και ευαίσθητεςυποοµάδες ασθενών
Ρυθµός ιστολογικής εξέλιξης χρόνιας ηπατίτιδας C και ευαίσθητεςυποοµάδες ασθενών Βάνα Σύψα Επίκουρη Καθηγήτρια Επιδηµιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδηµιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής
Διαβάστε περισσότεραΕπαγγελματική Επιδημιολογία
Επαγγελματική Επιδημιολογία Η επιδημιολογία είναι η επιστήμη, που μελετά τη συχνότητα των νοσημάτων σε ανθρώπινους πληθυσμούς και διερευνά τους αιτιολογικούς παράγοντες και τους παράγοντες πρόγνωσης. Η
Διαβάστε περισσότεραΣκοπός του μαθήματος. Έλεγχος μηδενικής υπόθεσης OR-RR. Έλεγχος μηδενικής υπόθεσης. Σφάλαμα τύπου Ι -Σφάλμα τύπου ΙΙ 20/4/2013
Σκοπός του μαθήματος Έλεγχος μηδενικής υπόθεσης OR-RR Μαρία Γκριζιώτη Μsc Ιατρικής Ερευνητικής Μεθοδολογίας Μηδενική υπόθεση p value 95% Διαστήματα Εμπιστοσύνης Odds Ratio Relative Risk Έλεγχος μηδενικής
Διαβάστε περισσότεραΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΕΣ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ
ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΕΣ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ Μπενέτου Βίκυ Παιδίατρος Επίκουρη Καθηγήτρια Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή Αθηνών ΠΜΣ «ΜΕΘ και Επείγουσα Νοσηλευτική»
Διαβάστε περισσότεραΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ;
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ; Μάγδα Τσολάκη, MD, PhD Νευρολόγος, Ψυχίατρος, Θεολόγος, Καθηγήτρια Α.Π.Θ. Διευθύντρια της Α Νευρολογικής Κλινικής Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer DISCLOSURES Grants
Διαβάστε περισσότεραΔιαβήτης και Στεφανιαία Νόσος
Θα πρέπει να διερευνάται η στεφανιαία νόσος στον ασυμπτωματικό διαβητικό; H πρωτογενής και δευτερογενής πρόληψη της στεφανιαίας νόσου στον διαβητικό ασθενή Βογιατζής Ιωάννης Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής
Διαβάστε περισσότεραΜελέτες ασθενών οµάδας ελέγχου
Μελέτες ασθενών οµάδας ελέγχου Μελέτες ασθενών οµάδας ελέγχου ως µέθοδος αναπτύχθηκε στις αρχές του 50 διερεύνηση παραγόντων κινδύνου σε ασθένειες µε µακρά λανθάνουσα περίοδο, όπου οι µελέτες κοόρτης δεν
Διαβάστε περισσότεραΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ: ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΣΩΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ
ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ: ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΣΩΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ Κλινικές Μελέτες Πείραμα σε ανθρώπους ώστε να μετρηθούν η αποτελεσματικότητα και οι κίνδυνοι νέων θεραπευτικών
Διαβάστε περισσότεραΚαρκίνος ορθού Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία. Λουίζα Βίνη Ογκολόγος Ακτινοθεραπεύτρια Τμήμα Ακτινοθεραπείας Ιατρικό Αθηνών
Καρκίνος ορθού Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία Λουίζα Βίνη Ογκολόγος Ακτινοθεραπεύτρια Τμήμα Ακτινοθεραπείας Ιατρικό Αθηνών Prognostic groups in 1676 patients with T3 rectal cancer treated without preoperative
Διαβάστε περισσότερα1. Τακτικές στατιστικές σειρές: στοιχεία με. 2. Ειδικές επιδημιολογικές έρευνες: περιγραφικές. 10/10/ Απογραφή πληθυσμού
ΠΗΓΕΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ 1. Τακτικές στατιστικές σειρές: στοιχεία με ΠΗΓΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Ανδρονίκη Νάσκα, Αναπλ. Καθηγήτρια επιδημιολογικό και βιοκοινωνικό ενδιαφέρον 2. Ειδικές επιδημιολογικές έρευνες:
Διαβάστε περισσότεραΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
Διαβάστε περισσότεραΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. Η αναγνώριση της σηµασίας της θρόµβωσης στα οξέα καρδιαγγειακά συµβάµατα, οδήγησε σε πολλές µεγάλες µελέτες, µε στόχο την εκτίµηση της αποτελεσµατικότητας
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΛΕΝΑ ΦΛΟΚΑ Επίκουρος Καθηγήτρια Τµήµα Φυσικής, Τοµέας Φυσικής Περιβάλλοντος- Μετεωρολογίας ΓΕΝΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ Πληθυσµός Σύνολο ατόµων ή αντικειµένων στα οποία αναφέρονται
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία. Ενότητα 1η: Εισαγωγή Ορισμοί, Αιτιολογία των Νοσημάτων. Προσπάθεια λογικής εξήγησης της εμφάνισης νόσου.
Επιδημιολογία Ενότητα 1η: Εισαγωγή Ορισμοί, Αιτιολογία των Νοσημάτων Ροβίθης Μιχαήλ 2006 1 Ιπποκράτης (400 Π.Χ) Προσπάθεια λογικής εξήγησης της εμφάνισης νόσου. «Η εμφάνιση νόσου δεν οφείλεται σε θεϊκή
Διαβάστε περισσότεραPatient Compliance in Clinical Trials Συμμόρφωση των Ασθενών στις Κλινικές Μελέτες
Patient Compliance in Clinical Trials Συμμόρφωση των Ασθενών στις Κλινικές Μελέτες Giorgos Kraniou PhD Medical Affairs Manager Creative Pharma Services SA PubMed Search Patient Adherence [Title] Δεκαετία
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚA ΣΥΣTHΜΑΤΑ
ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚA ΣΥΣTHΜΑΤΑ Ιωάννα Τζουλάκη Κώστας Τσιλίδης Ιωαννίδης: κεφάλαιο 2 Guyatt: κεφάλαιο 18 ΕΠΙςΤΗΜΟΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ Επιστήμη (θεωρία) Πράξη (φροντίδα υγείας) Γνωστικό μέρος Αιτιό-γνωση Διά-γνωση Πρό-γνωση
Διαβάστε περισσότεραAιτιότητα. Ιωάννα Τζουλάκη
Aιτιότητα Ιωάννα Τζουλάκη Αιτιότητα Αναλυτική επιδημιολογία: έλεγχο υποθέσεων Συσχέτιση έκθεσης σε κάποιο παράγοντα και εμφάνιση της νόσου Συσχέτιση (στατιστική) δεν συνεπάγεται την σχέση αίτιου αποτελέσματος
Διαβάστε περισσότεραΟρισμοί Είδη επιδημιολογικής έρευνας
Ορισμοί Είδη επιδημιολογικής έρευνας Περιγράφει τη φυσική ιστορία και την κατανομή της ασθένειας και της υγείας στον πληθυσμό. Ερμηνεύει τις διαφορές στην κατανομή αυτή (μελέτη των προσδιοριστών). Εφαρμόζειτααποτελέσματατηςέρευναςστην
Διαβάστε περισσότεραΠροσδιοριστής (determinant) Συνώνυμα
Προσδιοριστής Το χαρακτηριστικό (συγγενές, περιβαλλοντικό ή συμπεριφοράς) των ατόμων από το οποίο εξαρτάται η συχνότητα εμφάνισης της μελετώμενης έκβασης Προσδιοριστής (determinant) Συνώνυμα Έκθεση Μελετώμενος
Διαβάστε περισσότεραΚριτική Αξιολόγηση Τυχαιοποιημένης Κλινικής Δοκιμής (RCT)
Clinical Research & Evidence-Based Medicine Unit Aristotle University of Thessaloniki Κριτική Αξιολόγηση Τυχαιοποιημένης Κλινικής Δοκιμής (RCT) Πασχάλης Πάσχος MD, MSc Γαστρεντερολόγος Μονάδα Κλινικής
Διαβάστε περισσότεραΠροενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης
Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Παπαχρήστου Ευάγγελος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ) Διαταραχή της δομής ή της
Διαβάστε περισσότεραΚΙ Ν Υ Ν Ο Σ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ. Εκτίµηση κινδύνου ανάπτυξης νόσου Παράγοντες κινδύνου Τρόποι σύγκρισης των παραµέτρων κινδύνου
ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health N. TZANAKIS M.D. Consultant in Respiratory Medicine Assistant Professor in Epidemiology P.O. Box 1352, 71110
Διαβάστε περισσότεραΕπαναληπτικό μάθημα Βασικών επιδημιολογικών εννοιών. Ειρήνη Αγιαννιωτάκη
Επιδημιολογία Επαναληπτικό μάθημα Βασικών επιδημιολογικών εννοιών Συγχυτικοί Παράγοντες Οι συγχυτικοί παράγοντες προκύπτουν όταν οι ομάδες των εκτεθέντων και των μη-εκτεθέντων (του υπό μελέτη πληθυσμού)
Διαβάστε περισσότεραΛύση. Επίπτωση-πυκνότητα κ+ =ID κ+ 0,05 (έτη) -1. Επίπτωση-πυκνότητα κ- =ID κ- 0,01 (έτη) -1. ID κ+ - ID κ- 0,05-0,01=0,04 (έτη) -1
Άσκηση Σ έναν μελετώμενο πληθυσμό καπνιστών και μη καπνιστών διερευνήθηκε η σχέση μεταξύ καπνιστικής συνήθειας και συχνότητας εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα. Η επίπτωση-πυκνότητα μεταξύ των καπνιστών
Διαβάστε περισσότεραΕπιλογή χρόνου κατάλυσης κολπικής μαρμαρυγής
Επιλογή χρόνου κατάλυσης κολπικής μαρμαρυγής Στυλιανός Τζέης MD, PhD, FESC Επιμελητής Α, Καρδιολογικό Τμήμα, Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν Atrial fibrillation begets atrial fibrillation Over the long term,
Διαβάστε περισσότεραΆσκηση. Καπνιστές Ναι Όχι Σύνολο Ανθρωπο-έτη παρακολούθησης Περιπτώσεις εμφράγματος
Σ έναν μελετώμενο πληθυσμό καπνιστών και μη καπνιστών διερευνήθηκε η σχέση μεταξύ καπνιστικής συνήθειας και συχνότητας εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα. Η επίπτωση-πυκνότητα μεταξύ των καπνιστών ήταν 0,05
Διαβάστε περισσότεραΒασικές έννοιες περιγραφικής επιδημιολογίας. Ιωάννα Τζουλάκη, Λέκτορας επιδημιολογίας
Βασικές έννοιες περιγραφικής επιδημιολογίας Ιωάννα Τζουλάκη, Λέκτορας επιδημιολογίας Επιδημιολογία } Μελετά τη συχνότητα και των νόσων στους ανθρώπινους πληθυσμούς } Βασίζεται σε 2 υποθέσεις } Τα νοσήματα
Διαβάστε περισσότεραΟρισμός επιδημιολογίας
Ορισμός επιδημιολογίας Επιδημιολογία είναι η μελέτη της κατανομής των παραγόντων που επηρεάζουν τη συχνότητα των νοσημάτων στον άνθρωπο (MacMahon, 1970) Επιδημιολογία είναι η μελέτη της κατανομής των παραγόντων
Διαβάστε περισσότεραΣχεδιασμός Κλινικών Δοκιμών. Ερμηνεία & Αξιολόγηση Αποτελεσμάτων. Κλινικών Δοκιμών. Μάθημα Ερευνητικής Μεθοδολογίας
Μάθημα Ερευνητικής Μεθοδολογίας Σχεδιασμός Κλινικών Δοκιμών Ερμηνεία & Αξιολόγηση Αποτελεσμάτων Ουρανία Δαφνή Καθηγήτρια, Διευθύντρια Εργαστήριο Βιοστατιστικής Τμήμα Νοσηλευτικής Πανεπιστήμιο Αθηνών Αθήνα,
Διαβάστε περισσότεραΤα είδη της επιδηµιολογικής. Βασικά χαρακτηριστικά και εφαρµογές
Τα είδη της επιδηµιολογικής έρευνας Βασικά χαρακτηριστικά και εφαρµογές Η επιδηµιολογική έρευνα είναι επίκαιρη Η ΕΡΕΥΝΑ δεν είναι... τυφλή ΘΕΟ ΩΡΑ ΤΣΩΛΗ Έχει τα µάτια στραµµένα προς το κέρδος, αφού σε
Διαβάστε περισσότερα18 η Διεθνής Διημερίδα Ηπατίτιδας Β & C Μέρος έκτο: Οι μελέτες του ΚΕΕΛΠΝΟ Επόμενα Βήματα και Προοπτικές 30-1-2011
18 η Διεθνής Διημερίδα Ηπατίτιδας Β & C Μέρος έκτο: Οι μελέτες του ΚΕΕΛΠΝΟ Επόμενα Βήματα και Προοπτικές 30-1-2011 Καθηγητής Γεώργιος N. Νταλέκος Δ/ντής Παθολογικής Κλινικής και Ερευνητικού Εργαστηρίου
Διαβάστε περισσότεραΠροσδιοριστής (determinant) Συνώνυμα
Προσδιοριστής Το χαρακτηριστικό (συγγενές, περιβαλλοντικό ή συμπεριφοράς) των ατόμων από το οποίο εξαρτάται η συχνότητα εμφάνισης της μελετώμενης έκβασης Προσδιοριστής (determinant) Συνώνυμα Έκθεση Μελετώμενος
Διαβάστε περισσότεραΑνιχνευτικές εξετάσεις (screening) στη φροντίδα του παιδιού
Ανιχνευτικές εξετάσεις (screening) στη φροντίδα του παιδιού Μάιος 2007 Τ. Παναγιωτόπουλος Τομέας υγείας του παιδιού Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας «Όλα τα προγράμματα screening προκαλούν βλάβη, ορισμένα
Διαβάστε περισσότεραΑιτιότητα και τυχαίο σφάλμα στις επιδημιολογικές μελέτες
Αιτιότητα και τυχαίο σφάλμα στις επιδημιολογικές μελέτες Αιτιότητα Πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών ΕΣΔΥ ΚΕΕΛΠΝΟ, 2007 "Ευτυχισμένος είναι αυτός που κατόρθωσε
Διαβάστε περισσότεραΤεκμηριωμένη Ιατρική Evidence-Based Medicine
Τεκμηριωμένη Ιατρική Evidence-Based Medicine Δημήτριος Γ. Γουλής Επίκουρος καθηγητής Ενδοκρινολογίας Αναπαραγωγής Μονάδα Ενδοκρινολογίας Αναπαραγωγής Α Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική ΑΠΘ Περιστατικό
Διαβάστε περισσότεραΣχεδιασμοί επιδημιολογικών μελετών
Σχεδιασμοί επιδημιολογικών μελετών Βαγγέλης Ευαγγέλου Κώστας Τσιλίδης Βιβλίο Ιωαννίδη: κεφ. 12-14 Βιβλίο Ahlbom: κεφ. 7 Πειραματικές και μη-πειραματικές μελέτες Πειραματικές μελέτες Τυχαιοποιημένες κλινικές
Διαβάστε περισσότεραΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΑΚΟΣΑΜΙΔΗΣ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΦΑΡΜΑΚΟΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑΚΗ ΕΠΙΛΗΨΙΑ Κωνσταντίνα Κυπριανού Α.Τ.:
Διαβάστε περισσότεραΑΤΥ: Προκλήσεις και Ευκαιρίες
ΑΤΥ: Προκλήσεις και Ευκαιρίες Δημήτριος Κούβελας MD, BPharm, FRCGP, PhD Καθηγητής & Διευθυντής Εργ. Κλινικής Φαρμακολογίας Ιατρικής Σχολή, ΑΠΘ Πρόεδρος ΕΑΑΦΑΧ Πολιτική Φαρμάκου π.κ. 1/3 εξωτερικού χρέους
Διαβάστε περισσότεραΚ Ι Ν Υ Ν Ο Σ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ. ! Εκτίµηση κινδύνου ανάπτυξης νόσου! Παράγοντες κινδύνου! Τρόποι σύγκρισης των παραµέτρων κινδύνου
ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health N. TZANAKIS M.D. Consultant in Respiratory Medicine Assistant Professor in Epidemiology P.O. Box 1352, 71110
Διαβάστε περισσότεραΣυστηματικές ανασκοπήσεις (systematic-reviews) Δ. Παρασκευής Επίκουρος Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής
Συστηματικές ανασκοπήσεις (systematic-reviews) Επίκουρος Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής dparask@med.uoa.gr Ιατρική βασισμένη στην τεκμηρίωση Εισαγωγή Για να ληφθεί μια «τεκμηριωμένη»
Διαβάστε περισσότεραΣχεδιασµός µελετών. Γεωργία Σαλαντή. Λέκτορας Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδηµιολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων
Σχεδιασµός µελετών Γεωργία Σαλαντή Λέκτορας Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδηµιολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων Οι φοιτητές ιατρικής αντιπαθούν την στατιστική όχι όµωςκαιοιγιατροί! Γιατίοιγιατροί
Διαβάστε περισσότεραΜελέτες αναλυτικής. επιδημιολογίας στη διερεύνηση επιδημιών. Φάσεις διερεύνησης επιδημίας. Σκοπός μελετών αναλυτικής
Μελέτες αναλυτικής επιδημιολογίας στηδιερεύνησηεπιδημιών Τ. Παναγιωτόπουλος Πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών ΕΣΔΥ ΚΕΕΛΠΝΟ, 2008 Φάσεις διερεύνησης επιδημίας
Διαβάστε περισσότεραΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ. Φυσικοθεραπευτής Certified Schroth Therapist Certified SEAS Therapist McKenzie Therapist PT, MSc
ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ Φυσικοθεραπευτής Certified Schroth Therapist Certified SEAS Therapist McKenzie Therapist PT, MSc Εξειδικευμένες ασκήσεις προσαρμοσμένες στον τύπο της σκολίωσης Τρισδιάστατη αυτοδιόρθωση
Διαβάστε περισσότεραΕπαναιμάτωση σε Ισχαιμική Μυοκαρδιοπάθεια
3η ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΡΔΙΟ-ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ / ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ 11-12 ΜΑΪΟΥ 2018, ΖΑΠΠΕΙΟ Επαναιμάτωση σε Ισχαιμική Μυοκαρδιοπάθεια Ι. Κανακάκης MD, PhD Διευθυντής Αιμοδυναμικού Τμήματος Θεραπευτική Κλινική Πανεπιστημίου
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «ΑΣΚΗΣΗ, ΕΡΓΟΣΠΙΡΟΜΕΤΡΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ» ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Πρόληψη και Δημόσια Υγεία 2. ΚΩΔ. Μ/ΤΟΣ:
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΜΕ ΜΟΝΤΕΛΑ ΑΝΑΛΟΓΙΚΏΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ COX
ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΜΕ ΜΟΝΤΕΛΑ ΑΝΑΛΟΓΙΚΏΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ COX Θα δούμε ένα πραγματικό παράδειγμα από μία τυχαιοποιημένη διπλο-τυφλή κλινική μελέτη φάσης ΙΙΙ, που συγκρίθηκαν 3 θεραπευτικές αγωγές, ριφαμπουτίνη,
Διαβάστε περισσότεραBiosimilars. Κατώτερα? Ανώτερα? Ανοσογονικό(τερα)?
Biosimilars Κατώτερα? Ανώτερα? Ανοσογονικό(τερα)? Concentration µg/ml ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΟΡΟ 20 0 15 0 InflectraTM 5 mg/kg 10 0 Remicade 5 mg/kg 50 0-50 0 4 8 12 16 20 24 180 360 540 720 900 10801260
Διαβάστε περισσότεραΈλεγχος υποθέσεων - Ισχύς και Μέγεθος είγματος Sample Size and Power. Γρηγόρης Χλουβεράκης, Ph.D. Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστήμιο Κρήτης
Έλεγχος υποθέσεων - Ισχύς και Μέγεθος είγματος Sample Size and Power Γρηγόρης Χλουβεράκης, Ph.D. Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστήμιο Κρήτης Πόσα άτομα να συμπεριλάβω στη μελέτη μου για να είναι έγκυρη,
Διαβάστε περισσότεραΕίναι δυνατή η εξάλειψη της Ηπατίτιδας C στους χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών στην Αθήνα?
Είναι δυνατή η εξάλειψη της Ηπατίτιδας C στους χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών στην Αθήνα? Γκούντας Ηλίας 1, Σύψα Βάνα 1, Αναγνώστου Ο. 2, Martin N. 3, Vickerman P. 4, Καφετζόπουλος E. 2, Χατζάκης Άγγελος
Διαβάστε περισσότεραΤυχαία vs. συστηµατικά σφάλµατα (random vs. systematic errors)
Τυχαία vs. συστηµατικά σφάλµατα (random vs. systematic errors) Εσωτερική & εξωτερική εγκυρότητα Εσωτερική εγκυρότητα Σχεδιασµός της µελέτης Εξωτερική εγκυρότητα (δυνατότητα γενίκευσης) Πολύ επιλεγµένος
Διαβάστε περισσότεραΧαράλαµπος Κ. Μαµουλάκης
Τα λάθη στο δείγµα και τη στατιστική ανάλυση Χαράλαµπος Κ. Μαµουλάκης Επικουρος Καθηγητής Ουρολογίας Ουρολογική Κλινική Πανεπιστηµιακό Γενικό Νοσοκοµείο Ηρακλείου Πανεπιστήµιο Κρήτης, Τµήµα Ιατρικής Σύγκρουση
Διαβάστε περισσότεραΗ ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΕ ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
Ι. Ντότης- Ημερίδα Α Παιδιατρικής Κλινικής Α.Π.Θ 2013 Η ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΕ ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ Ιωάννης Ντότης Παιδίατρος Εντατικολόγος Επιμελητής Α Π/Δ Κλινική Ι. Ντότης- Ημερίδα
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΈΣ ΔΟΚΙΜΑΣΊΕΣ
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΈΣ ΔΟΚΙΜΑΣΊΕΣ Εμμανουήλ Σμυρνάκης Λέκτορας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ smyrnak@auth.gr Θέματα Διαγνωστικές Δοκιμασίες Μέτρα Εγκυρότητας Ευαισθησία Ειδικότητα Θετική και
Διαβάστε περισσότεραανασκοπήσεις Βασική επιδηµιολογική µεθοδολογία και στατιστική αξιολόγηση έρευνας Μέρος Β' (Τύποι Επιδηµιολογικών Μελετών) Σχήµα 1
26-27. Τάκος Βασική επιδηµιολογική µεθοδολογία και στατιστική αξιολόγηση έρευνας Η εκµάθηση και η εφαρµογή των βασικών επιδη- µιολογικών γνώσεων στην καθηµερινή κλινική πρακτική και την έρευνα θα µπορούσε
Διαβάστε περισσότεραΜέθοδοι δειγματοληψίας, καθορισμός μεγέθους δείγματος, τύποι σφαλμάτων, κριτήρια εισαγωγής και αποκλεισμού
Μέθοδοι δειγματοληψίας, καθορισμός μεγέθους δείγματος, τύποι σφαλμάτων, κριτήρια εισαγωγής και αποκλεισμού Γεσθημανή Μηντζιώρη MD, MSc, PhD Μονάδα Ενδοκρινολογίας της Αναπαραγωγής, Α Μαιευτική και Γυναικολογική
Διαβάστε περισσότεραCascade (ή Continuum of Care) Γεώργιος Νικολόπουλος Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων
Cascade (ή Continuum of Care) Γεώργιος Νικολόπουλος Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων Εργαλεία ελέγχου των μεταδοτικών νοσημάτων Απομόνωση(Isolation) Θεραπεία(Treatment) Εμβολιασμός(Vaccination) Χορήγηση
Διαβάστε περισσότεραΚλινική Επιδηµιολογία
Κλινική Επιδηµιολογία Ρυθµιστικοί παράγοντες Συγχυτικοί παράγοντες Ενδιάµεσοι παράγοντες Πρέπει να πιστέψουµε τις µετρήσεις µας; Κάπνισµα Καρκίνος Πνεύµονα OR = 9.1 Πραγµατική σχέση αιτιολογική µη-αιτιολογική
Διαβάστε περισσότεραΔιαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας
Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας Ν. Τσιγαρίδας, Α. Ράμμος, Β. Μελαδίνης, Κ. Σταμάτης, Β. Τελάκη, Κ.Σιόγκας Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Χατζηκώστα, Καρδιολογική Κλινική, Ιωάννινα
Διαβάστε περισσότεραINFLIXIMAB PLUS NAPROXEN VS NAPROXEN ALONE IN PATIENTS WITH EARLY, ACTIVE AXIAL SPONDYLOARTHRITIS
INFLIXIMAB PLUS NAPROXEN VS NAPROXEN ALONE IN PATIENTS WITH EARLY, ACTIVE AXIAL SPONDYLOARTHRITIS Καλτσονούδης Ευριπίδης Ρευματολόγος Ρευματολογική Κλινική Π.Ν.Ιωαννίνων Διευθυντής: Καθηγητής Α. Α. Δρόσος
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΣΤΡΕΒΛΩΣΗ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΟ ΛΑΘΟΣ ΣΤΙΣ ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ
ΔΙΑΣΤΡΕΒΛΩΣΗ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΟ ΛΑΘΟΣ ΣΤΙΣ ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ Δημοσθένης Β. Παναγιωτάκος Καθηγητής Βιοστατιστικής Επιδημιολογίας ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ & ΑΓΩΓΗΣ Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας Διατροφής ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία Προληπτική Ιατρική
Επιδημικός (Epidemic): Η ύπαρξη σε μια κοινότητα (ή περιοχή) μιας ομάδας νόσων όμοιας φύσης που υπερβαίνει σαφώς το φυσιολογικά αναμενόμενο. Δηλ. ο όρος σχετίζεται με το τί βιώνει κανονικά μια κοινότητα.
Διαβάστε περισσότεραΠροφανής κλινική διάγνωση: Ισχαιμικό έμφρακτο αριστερής Μέσης Εγκεφαλικής Αρτηρίας
Περιστατικό 4. Γυναίκα 80 ετών με Κολπική Μαρμαρυγή Ηκ. Ελένη Κ. είναι 80 ετών με Κολπική Μαρμαρυγή, μόνιμη Λαμβάνει κουμαρινικά. INR προ εβδομάδος 2.24 Ιστορικό Υπέρτασης Πλήρως αυτοεξυπηρετούμενη, χωρίς
Διαβάστε περισσότεραΣύγκριση HIV-1 Οροθετικών ανάλογα με χώρα προέλευσης: Διαχρονικές τάσεις και χαρακτηριστικά
Σύγκριση HIV-1 Οροθετικών ανάλογα με χώρα προέλευσης: Διαχρονικές τάσεις και χαρακτηριστικά Γκούντας Ηλίας 1, Πανταζής Νίκος 1, Σκουτέλης Αθανάσιος 2, Κουρκουντή Σοφία 3, Γαργαλιάνος- Κακολύρης Παναγιώτης
Διαβάστε περισσότερα