Μελέτες αναλυτικής. επιδημιολογίας στη διερεύνηση επιδημιών. Φάσεις διερεύνησης επιδημίας. Σκοπός μελετών αναλυτικής
|
|
- Φαραώ Κανακάρης-Ρούφος
- 7 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 Μελέτες αναλυτικής επιδημιολογίας στηδιερεύνησηεπιδημιών Τ. Παναγιωτόπουλος Πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών ΕΣΔΥ ΚΕΕΛΠΝΟ, 2008 Φάσεις διερεύνησης επιδημίας 1) Αρχική εκτίμηση και ενέργειες 2) Περιγραφική επιδημιολογία διαμόρφωση υποθέσεων 3) Περιβαλλοντικός έλεγχος διαμόρφωση υποθέσεων 4) Διαμόρφωση υποθέσεων (για παθογόνο αίτιο, αγωγό παθογόνου, αλληλουχία γεγονότων που οδήγησαν στην επιδημία) 5) Αναλυτική επιδημιολογία έλεγχος υποθέσεων (τεκμηρίωση) 6) Ειδικές μελέτες έλεγχος υποθέσεων (τεκμηρίωση, επιβεβαίωση) 7) Μέτρα ελέγχου και πρόληψης 8) και επικοινωνία αποτελεσμάτων Σκοπός μελετών αναλυτικής επιδημιολογίας στη διερεύνηση επιδημιών Σκοπός: η τεκμηρίωση(ή μη) υποθέσεων για την αιτιολογική σχέση παραγόντων κινδύνου και νόσησης. Κατά κανόνα οι «παράγοντες κινδύνου» αφορούν έκθεση σε αγωγό μετάδοσης της νόσου ή δραστηριότητα υψηλού κινδύνου για μόλυνση (π.χ. «έφαγε τρόφιμο Α», «έμεινε στο ξενοδοχείο Χ») Οι επιδημιολογικές μελέτες (αυτές καθ εαυτές) έχουν την δυνατότητα να δείξουν συσχέτιση (association), η οποία εάν συντρέχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις μπορεί να αποτελεί τεκμηρίωση μιας αιτιολογικής σχέσης. Μελέτες παρατήρησης στην αναλυτική επιδημιολογία Αφετηρία Μέτρο συσχέτισης Συνηθισμένη χρήση σε επιδημίες Μελέτες σειρών (cohort studies) / Λόγος κινδύνων (RR) Μελέτες ασθενών-μαρτύρων (case-control studies) Νόσος / Μη νόσος Λόγος σχετικών πιθανοτήτων (OR) "Kλειστές" επιδημίες "Aνοιχτές" επιδημίες Υπολογισμός AR* ΝΑΙ ΟΧΙ * AR: πηλίκο προσβολής (attack rate) Τι σημαίνει «cohort» Προέλευση όρου: μία από 10 υποδιαιρέσεις τωνρωμαϊκώνλεγεώνων με 300 έως 600 λεγεωνάριους Λατιν. cohors = αυλή, περίβολος / τάγμα στρατιωτών. Συνδ. hortus = κήπος Σύνολο ατόμων Με κοινή εμπειρία/χαρακτηριστικό Πορεύονται μαζί στο χρόνο για καθορισμένο διάστημα Παρατα «Γενιά» ατόμων (γεννήθηκαν ίδια περίοδο - birth cohort) «Φουρνιά» μαθητών σχολείου (ίδια τάξη) «Σειρά» στο στρατό (παρουσιάστηκαν μαζί) Σειρά: Τι σημαίνει «σειρά» 1) «σύνολο από απόλυτα όμοια πράγματα, τα οποία τοποθετούνται το ένα μετά το άλλο ή το ένα δίπλα στο άλλο» π.χ. πρώτη σειρά από καθίσματα, τρειςσειρέςκειμένου Εκπαιδευτική Σειρά Στρατευσίμων Οπλιτών (ΕΣΣΟ) 2) «διαδοχή η οποία γίνεται με βάση ένα ορισμένο κριτήριο» Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής ΑΠΘ, Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη, Θεσ/νίκη 1999 «Μελέτες σειρών»: άλλοι όροι που έχουν χρησιμοποιηθεί «προοπτικές μελέτες» «μελέτες κοορτών» (ενικός: «κοόρτις») 1
2 Μέτρο συχνότητας νόσου Αναλογία Επίπτωσης (Incidence Proportion) = Κίνδυνος (Risk) = R = A / N Παραδοχή: «Κλειστός πληθυσμός» - Όχι είσοδος ή έξοδος από τον πληθυσμό κατά την περίοδο παρακολούθησης - Πρακτικά: μικρός χρόνος παρακολούθησης (π.χ. τυπική επιδημία από λοιμώδες νόσημα) 0 / 30 3 / / / 30 A / N = 8 / 30 A / N = 8 / 30 Χρονική περίοδος παρακολούθησης Μέτρο συχνότητας νόσου Προοπτικές μελέτες σειρών (prospective cohort studis) Πηλίκο Επίπτωσης (Ιncidence Rate) IR = / ανθρωπο-χρόνο (Α / Χ) Έναρξη μελέτης Έναρξη νόσου «Ανοιχτός πληθυσμός», όπου έχει σημασία: - ηέξοδοςαπό τον πληθυσμό (θάνατος, αναχώρηση, απώλεια παρακολούθησης) χρόνος - η είσοδος στον πληθυσμό (γέννηση, άφιξη) - ο χρόνος μετά την έναρξη της νόσου (o ασθενής δεν βρίσκεται πια σε κίνδυνο να νοσήσει) Έναρξη μελέτης Έναρξη νόσου A / Χ = = 4/7,5 ανθρ-έτη έννοια ανθρωπο-χρόνου (παρονομαστής) χρόνος Αναδρομικές μελέτες σειρών * (retrospective cohort studies) Μελέτη σειρών Έναρξη νόσου Έναρξη μελέτης χρόνος Αναζήτηση πληροφοριών για ιστορικό νόσησης και έκθεσης (αναδρομικά) * έχουν αποκληθεί και «προοπτικές μελέτες παρελθόντος» Χρονική περίοδος παρακολούθησης 2
3 Λόγος Κινδύνων * μέτρο/δείκτης συσχέτισης Παρουσίαση στοιχείων μελέτης σειρών με τη μορφή τετράπτυχου πίνακα Κίνδυνος νόσου σε Eκτεθειμένους (Ε) R E = A E / N E Λόγος Κινδύνων (Risk Ratio) Κίνδυνος νόσου σε Μη εκτεθειμένους (0) R 0 = A 0 / N 0 RR= R E /R 0 * και Σχετικός Κίνδυνος (Relative Risk) Νοσ + Νοσ - RR = R E /R 0 = = a/(a+b) / c/(c+d) Γαστρεντερίτιδα Nοσ + Nοσ - Eκθ ρύζι Eκθ RR = a/(a+b) / c/(c+d) = 3/7 / 2/8 = 1,7 Κίνδυνος νόσου σε Εκτεθειμένους Κίνδυνο νόσου σε Μη εκτεθειμένους Λόγος Πηλίκων Επίπτωσης * μέτρο/δείκτης συσχέτισης Παράδειγμα Πηλίκο επίπτωσης της νόσου σε Eκτεθειμένους (Ε) IR E = A E / Χ E Λόγος Πηλίκων Επίπτωσης (Incidence Rate Ratio) Πηλίκο επίπτωσης της νόσου σε Μη εκτεθειμένους (0) IR 0 = A 0 / Χ 0 IRR = ΙR E / ΙR 0 Μελέτη για σχέση καπνίσματος και καρκίνου του πνεύμονα άνδρες παρακολουθήθηκαν επί 10 χρόνια. Συνολικά συμπληρώθηκαν ανθρωπο-έτη παρακολούθησης.* Καρκίνος πνεύμονα Nοσ + Ανθρωπο-έτη Κάπνισμα Eκθ τσιγ./ημ. Eκθ ΠΕ E = ΙR E = 133 / = = 1,30 ανά ανθρ-έτη ΠΕ 0 = ΙR 0 = 3 / = = 0,07 ανά ανθρ-έτη ΛΠΕ = ΙRR = ΙR E / ΙR 0 = 1,30 / 0,07 = 18,6 * και Λόγος Επιπτώσεων (Incidence Ratio) * Από μελέτη Doll και Hill σε Βρετανούς γιατρούς, (Doll R, Hill AB, 1964) Ερμηνεία του RR (1) Ερμηνεία του RR (2) Ερμηνεία του Λόγου Κινδύνων (Risk Ratio) RR = Α E /N E / Α 0 /N 0 Ερμηνεία RR<1 RR>1 RR=1 RR<1 βλαπτική όχι προστατευτική RR = 0,50 είναι ισοδύναμο (αντίστροφο) με RR = 2 RR = 0,33 είναι ισοδύναμο (αντίστροφο) με RR = 3 0 Λόγος κινδύνων (risk ratio) [RR =R E /R 0 = Α Ε /Ν Ε / Α 0 /Ν 0 ] Ασθενούν 3 από 7 που έφαγαν ρύζι και 2 από 8 που δεν έφαγαν Παράδειγμα: RR = Α Ε /Ν Ε / Α 0 /Ν 0 = 3/7 / 2/8 = 1,7 ΔΑ95% = 0,4 7,5 Διάστημα αξιοπιστίας κατά 95% (ΔΑ95%) το +/ των εκτιμήσεων (στον υπολογισμό υπεισέρχονται λογάριθμοι, log e ασυμμετρία ΔΑ) ΔΑ95% περιλαμβάνει 1? (RR=1 όχι επίδραση) Όμως, το ΔΑ95% περιέχει περισσότερες πληροφορίες: - μέγεθος του RR - κατεύθυνση του RR - ακρίβεια εκτιμησης του RR 8 3
4 Παράδειγμα A Παράδειγμα A Γαστρεντερίτιδα μετά από πρωτοχρονιάτικο γεύμα 15 άτομα έλαβαν μέρος σε πρωτοχρονιάτικο γεύμα. Στις επόμενες 24 ώρες, 5 από αυτούς αρρώστησαν με γαστρεντερίτιδα. Στο γεύμα προσφέρθηκαν διάφορα φαγητά και όπως συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις δεν έφαγαν όλοι οι συνδαιτυμόνες τα ίδια πράγματα. Πώς μπορούμε να εντοπίσουμε το φαγητό που αποτέλεσε τον αγωγό του παθογόνου ; Epidemiology. 2nd edition p «Κλειστή» επιδημία αναδρομική μελέτη σειρών (retrospective cohort study) χρήση Λόγου Κινδύνων (Risk Ratio) Διερεύνηση τροφίμων που έφαγαν συνδαιτυμόνες (με ερωτηματολόγιο) Γαστρεντερίτιδα Nοσ + Nοσ - Eκθ κρέας Eκθ AR E = 4 / 5 = 80% AR 0 = 1 / 10 = 10% RR = AR E / AR 0 = 80% /10% = 8 Παράδειγμα A Παράδειγμα A Γαστρεντερίτιδα μετά από πρωτοχρονιάτικο γεύμα 15 άτομα έλαβαν μέρος σε πρωτοχρονιάτικο γεύμα. Στις επόμενες 24 ώρες, 5 από αυτούς αρρώστησαν με γαστρεντερίτιδα. Γαστρεντερίτιδα μετά από πρωτοχρονιάτικο γεύμα 15 άτομα έλαβαν μέρος σε πρωτοχρονιάτικο γεύμα. Στις επόμενες 24 ώρες, 5 από αυτούς αρρώστησαν με γαστρεντερίτιδα. Δεν έφαγαν Φαγητό Σύνολο AR Σύνολο AR RR (95%CI) P με έκθεση Ψάρι % % 0,33 (0,08-1,39) 0,13 40% Κρέας % % 8,00 (1,18-54,0) 0,009 80% Ρύζι % % 1,71 (0,39-7,48) 0,48 60% Σαλάτα % % 1,00 (0,17-5,98) 0,64 20% Γλυκό % % 1,45 (0,22-9,43) 0,69 80% AR: Πηλίκο Προσβολής, RR: Λόγος Κινδύνων, 95%CI: Διάστημα Αξιοπιστίας κατά 95% P: τιμή κριτηρίου P Epidemiology. 2nd edition p Δεν έφαγαν Φαγητό Σύνολο AR Σύνολο AR RR (95%CI) P με έκθεση Ψάρι % % 0,33 (0,08-1,39) 0,13 40% Κρέας % % 8,00 (1,18-54,0) 0,009 80% Ρύζι % % 1,71 (0,39-7,48) 0,48 60% Σαλάτα % % 1,00 (0,17-5,98) 0,64 20% Γλυκό % % 1,45 (0,22-9,43) 0,69 80% AR: Πηλίκο Προσβολής, RR: Λόγος Κινδύνων, 95%CI: Διάστημα Αξιοπιστίας κατά 95% P: τιμή κριτηρίου P Epidemiology. 2nd edition p Παράδειγμα A Γαστρεντερίτιδα μετά από πρωτοχρονιάτικο γεύμα 15 άτομα έλαβαν μέρος σε πρωτοχρονιάτικο γεύμα. Στις επόμενες 24 ώρες, 5 από αυτούς αρρώστησαν με γαστρεντερίτιδα. Δεν έφαγαν Φαγητό Σύνολο AR Σύνολο AR RR (95%CI) P με έκθεση Ψάρι % % 0,33 (0,08-1,39) 0,13 40% Κρέας % % 8,00 (1,18-54,0) 0,009 80% Ρύζι % % 1,71 (0,39-7,48) 0,48 60% Σαλάτα % % 1,00 (0,17-5,98) 0,64 20% Γλυκό % % 1,45 (0,22-9,43) 0,69 80% AR: Πηλίκο Προσβολής, RR: Λόγος Κινδύνων, 95%CI: Διάστημα Αξιοπιστίας κατά 95% P: τιμή κριτηρίου P Epidemiology. 2nd edition p Μελέτες παρατήρησης στην αναλυτική επιδημιολογία Αφετηρία Μέτρο συσχέτισης Συνηθισμένη χρήση σε επιδημίες Μελέτες σειρών (cohort studies) / Λόγος κινδύνων (RR) Μελέτες ασθενών-μαρτύρων (case-control studies) Νόσος / Μη νόσος Λόγος σχετικών πιθανοτήτων (OR) "Kλειστές" επιδημίες "Aνοιχτές" επιδημίες Υπολογισμός AR* ΝΑΙ ΟΧΙ * AR: πηλίκο προσβολής (attack rate) 4
5 Ορισμένα άτομα από τον πληθυσμό ασθενούν Εκτεθειμένοι (25%) Πληθυσμός (population) Πληθυσμός (population) Μελέτη ασθενών-μαρτύρων Σε συνθήκες μελέτης ασθενών-μαρτύρων ο Λόγος Κινδύνων(RR) δεν μπορεί να υπολογιστεί [ RR = a/(a+b) / c/(c+d) ] (όχι ασθενείς) Νοσ + Νοσ - Το άθροισμα των στηλών Νοσ+ και Νοσ- δεν έχει έννοια (δεν αντιπροσωπεύεικάτιπραγματικό) Το RR δεν μπορεί να υπολογιστεί : του πληθυσμού προέλευσης, αντιπροσωπευτικό ως έκθεση To μέτρο συσχέτισης που χρησιμοποιείται: OR Πιθανότητα / Κίνδυνος (Probabiltity / Risk) και Σχετική πιθανότητα (Odds) Γιατί σχετική πιθανότητα Ποιά είναι η πιθανότητα (κίνδυνος, risk) να φέρω «6»με ένα ζάρι ; 1 στα 6 (1/6 = 16,7%) αριθμητής: μέρος παρονομαστή Ποιά είναι η σχετική πιθανότητα (odds) να φέρω «6»με ένα ζάρι ; 1 5 (1/5 = 20%) αριθμητής: συμβάν παρονομαστής: μη συμβάν σχετική πιθανότητα (odds) 1 5 ( 1 / 5 ) στην πραγματικότητα: 1 / 5 = 1/6 / 5/6 Πιθανότητα συμβάντος Πιθανότητα μη συμβάντος μια πιθανότητα μια άλλη πιθανότητα = σχετική πιθανότητα 5
6 Μελέτη ασθενών-μαρτύρων Λόγος Σχετικών Πιθανοτήτων μέτρο/δείκτης συσχέτισης Σχετική πιθανότητα (odds) έκθεσης σε (Α) A E / A 0 : του πληθυσμού προέλευσης, αντιπροσωπευτικό ως έκθεση (όχι ασθενείς) Λόγος Σχετικών Πιθανοτήτων (Odds Ratio) Σχετική πιθανότητα (odds) έκθεσης σε (Μ) Μ E / Μ 0 Εκτεθειμένοι OR = A E /A 0 / Μ E /Μ 0 Παρουσίαση στοιχείων μελέτης ασθενώνμαρτύρων με μορφή τετράπτυχου πίνακα = a/c / b/d Γαστρεντερίτιδα Nοσ + Nοσ - Eκθ σάντουιτς Eκθ a/c / b/d = 16/21 / 14/44 = 0,76 / 0,32 = 2,4 σε σε Ερμηνεία του OR (1) Ερμηνεία του Σχετικού Λόγου Συμπληρωματικών Πιθανοτήτων (Odds Ratio) OR = Α E /A 0 / M E /M 0 Ερμηνεία OR<1 OR>1 OR=1 OR<1 βλαπτική όχι προστατευτική OR = 0,50 είναι ισοδύναμο (αντίστροφο) με OR = 2 OR = 0,33 είναι ισοδύναμο (αντίστροφο) με OR = 3 Ερμηνεία του OR (2) Παράδειγμα B Σχετικό λόγος συμπληρωματικών πιθανοτήτων (odds ratio) Από τους ασθενείς 16 έφαγαν και 21 δενέφαγανσάντουιτςκαι από τους μάρτυρες 14 έφαγαν και 44 δενέφαγανσάντουιτς Παράδειγμα: OR = Α Ε /A 0 / Μ E /Μ 0 = 16/21 / 14/44 = 2,4 ΔΑ95% = 0,99 5,8 ΔΑ95% περιλαμβάνει 1? (OR=1 όχι επίδραση) [OR =Α Ε /Α 0 / Μ Ε /Μ 0 ] Διάστημα αξιοπιστίας κατά 95% (ΔΑ95%) το +/ των εκτιμήσεων (στον υπολογισμό υπεισέρχονται λογάριθμοι, log e ασυμμετρία ΔΑ) Όμως, το ΔΑ95% περιέχει περισσότερες πληροφορίες: - μέγεθος του OR - κατεύθυνση του OR - ακρίβεια εκτίμησης του OR 8 Επιδημία γαστρεντερίτιδας σε κτηριακό συγκρότημα γραφείων Σε μεγάλο κτηριακό συγκρότημα γραφείων, όπου εργάζονται περίπου 1400 άτομα, εμφανίστηκαν 37 κρούσματα γαστρεντερίτιδας. (Από την προκαταρκτική διερεύνηση προέκυψε η υπόθεση της συσχέτισης της επιδημίας με την καντίνα του συγκροτήματος). Πώς μπορούμε να εντοπίσουμε τους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με νόσηση στην επιδημία αυτή ; Για να διερευνηθούν οι ενδεχόμενοι παράγοντες κινδύνου, επιλέχθηκαν με τυχαιοποιημένο τρόπο 58 εργαζόμενοι στο κτήριο, στους οποίους δόθηκε το ίδιο ερωτηματολόγιο που δόθηκε στους ασθενείς. Epidemiology. 2nd edition p
7 Παράδειγμα Β «Ανοιχτή» επιδημία μελέτη ασθενών-μαρτύρων (case-control study) χρήση Λόγου Σχετικών Πιθανοτήτων (Odds Ratio) Διερεύνηση τροφίμων που έφαγαν συνδαιτυμόνες (με ερωτηματολόγιο) Γαστρεντερίτιδα Nοσ + Nοσ - Eκθ σάντουιτς Eκθ A E /A 0 = a/c = 16/21 = 0,76 M E /M 0 = b/d = 14/44 = 0,32 Α Ε /Α 0 / M Ε /M 0 = 0,76 / 0,32 = 2,4 Παράδειγμα B Επιδημία γαστρεντερίτιδας σε κτηριακό συγκρότημα γραφείων Σε μεγάλο κτηριακό συγκρότημα γραφείων όπου εργάζονται περίπου 1400 άτομα, εμφανίστηκαν 37 κρούσματα γαστρεντερίτιδας. Γιαναδιερευνηθούν οι ενδεχόμενοι παράγοντες κινδύνου, επιλέχθηκαν με τυχαιοποιημένο τρόπο 58 μάρτυρες. Γεύμα ή φαγητό Δεν έφαγαν Δεν έφαγαν OR (95%CI) P με έκθεση Γεύμα 22 Ιαν ,03 (0,33-3,19) 0,96 16% Γεύμα 23 Ιαν ,91 (1,20-7,03) 0,02 48% Σαλάτα ,20 (1,65-16,4) 0,003 33% Σάντουϊτς ,39 (0,99-5,80) 0,05 43% Κοτόπουλο ,64 (0,38-6,70) 0,51 10% (n = 37) (n = 58) OR: Odds Ratio, 95%CI: Διάστημα Αξιοπιστίας κατά 95%, P: τιμή κριτηρίου P Epidemiology. 2nd edition p Παράδειγμα B Παράδειγμα B Επιδημία γαστρεντερίτιδας σε κτηριακό συγκρότημα γραφείων Σε μεγάλο κτηριακό συγκρότημα γραφείων όπου εργάζονται περίπου 1400 άτομα, εμφανίστηκαν 37 κρούσματα γαστρεντερίτιδας. Γιαναδιερευνηθούν οι ενδεχόμενοι παράγοντες κινδύνου, επιλέχθηκαν με τυχαιοποιημένο τρόπο 58 μάρτυρες. Επιδημία γαστρεντερίτιδας σε κτηριακό συγκρότημα γραφείων Σε μεγάλο κτηριακό συγκρότημα γραφείων όπου εργάζονται περίπου 1400 άτομα, εμφανίστηκαν 37 κρούσματα γαστρεντερίτιδας. Γιαναδιερευνηθούν οι ενδεχόμενοι παράγοντες κινδύνου, επιλέχθηκαν με τυχαιοποιημένο τρόπο 58 μάρτυρες. Γεύμα ή φαγητό Δεν έφαγαν Δεν έφαγαν OR (95%CI) P με έκθεση Γεύμα 22 Ιαν ,03 (0,33-3,19) 0,96 16% Γεύμα 23 Ιαν ,91 (1,20-7,03) 0,02 48% Σαλάτα ,20 (1,65-16,4) 0,003 33% Σάντουϊτς ,39 (0,99-5,80) 0,05 43% Κοτόπουλο ,64 (0,38-6,70) 0,51 10% (n = 37) (n = 58) OR: Odds Ratio, 95%CI: Διάστημα Αξιοπιστίας κατά 95%, P: τιμή κριτηρίου P Epidemiology. 2nd edition p Γεύμα ή φαγητό Δεν έφαγαν Δεν έφαγαν OR (95%CI) P με έκθεση Γεύμα 22 Ιαν ,03 (0,33-3,19) 0,96 16% Γεύμα 23 Ιαν ,91 (1,20-7,03) 0,02 48% Σαλάτα ,20 (1,65-16,4) 0,003 33% Σάντουϊτς ,39 (0,99-5,80) 0,05 43% Κοτόπουλο ,64 (0,38-6,70) 0,51 10% (n = 37) (n = 58) OR: Odds Ratio, 95%CI: Διάστημα Αξιοπιστίας κατά 95%, P: τιμή κριτηρίου P Epidemiology. 2nd edition p Παράδειγμα A Γαστρεντερίτιδα μετά από πρωτοχρονιάτικο γεύμα 15 άτομα έλαβαν μέρος σε πρωτοχρονιάτικο γεύμα. Στις επόμενες 24 ώρες, 5 από αυτούς αρρώστησαν με γαστρεντερίτιδα. Δεν έφαγαν Φαγητό Σύνολο AR Σύνολο AR RR (95%CI) P με έκθεση Ψάρι % % 0,33 (0,08-1,39) 0,13 40% Κρέας % % 8,00 (1,18-54,0) 0,009 80% Ρύζι % % 1,71 (0,39-7,48) 0,48 60% Σαλάτα % % 1,00 (0,17-5,98) 0,64 20% Γλυκό % % 1,45 (0,22-9,43) 0,69 80% AR: Πηλίκο Προσβολής, RR: Λόγος Κινδύνων, 95%CI: Διάστημα Αξιοπιστίας κατά 95% P: τιμή κριτηρίου P Epidemiology. 2nd edition p Μελέτες παρατήρησης στην αναλυτική επιδημιολογία Αφετηρία Μέτρο συσχέτισης Συνηθισμένη χρήση σε επιδημίες Μελέτες σειρών (cohort studies) / Λόγος κινδύνων (RR) Μελέτες ασθενών-μαρτύρων (case-control studies) Νόσος / Μη νόσος Λόγος σχετικών πιθανοτήτων (OR) "Kλειστές" επιδημίες "Aνοιχτές" επιδημίες Υπολογισμός AR* ΝΑΙ ΟΧΙ * AR: πηλίκο προσβολής (attack rate) 7
8 Συνόψιση μέτρων συσχέτισης 1) Μελέτες σειρών Λόγος Κινδύνων (Risk Ratio) RR = Α E /N E / Α 0 /N 0 = a/(a+b) / c/(c+d) Κίνδυνος νόσου σε Εκτεθειμένους Κίνδυνο νόσου σε Μη εκτεθειμένους 2) Μελέτες ασθενών-μαρτύρων Λόγος Σχετικών Πιθανοτήτων (Odds Ratio) OR = A E /A 0 / Μ E /Μ 0 = a/c / b/d σε σε Νοσ + Νοσ - Εναλλακτικοί τρόποι έκφρασης του OR Εναλλακτικός τρόπος έκφρασης OR (1) Μελέτη ασθενών-μαρτύρων = a/c / b/d = σε σε = ad / bc Λόγος διαγωνίων γινομένων : του πληθυσμού προέλευσης, αντιπροσωπευτικό ως έκθεση (όχι ασθενείς) Πιθανότητα επιλογής (f) Εκτεθειμένων στο περίπου ίση (τυχαίο σφάλμα) με Μη Εκτεθειμένων f = δειγματοληπτικό κλάσμα Εναλλακτικός τρόπος έκφρασης OR (2) Εναλλακτικός τρόπος έκφρασης OR (2) = a/c / b/d = σε σε Εκθ + a β a+β Εκθ - c δ c+δ = a/c / b/d = σε σε = a/b / c/d β+δ = a/b / c/d = Αφού ίσο δειγματοληπτικό κλάσμα σε Εκτεθειμένους και Μη εκτεθειμένους, f: δειγματοληπτικό κλάσμα Αφού ίσο δειγματοληπτικό κλάσμα σε Εκτεθειμένους και Μη εκτεθειμένους f: δειγματοληπτικό κλάσμα a/(b/f) / c/(d/f) a/β / c/δ Σχετική πιθανότητα νόσου σε Εκτεθειμένους Σχετική πιθανότητα νόσου σε Μη εκτεθειμένους εκτίμηση (τυχαίο σφάλμα από δειγματοληψία μαρτύρων) 8
9 Μελέτη ασθενών-μαρτύρων Για σπάνια νοσήματα το OR είναι περίπου ίσο με το RR (όχι ασθενείς) : του πληθυσμού προέλευσης, αντιπροσωπευτικό ως έκθεση Μελέτη ασθενών-μαρτύρων: Eάν το ΝΟΣΗΜΑ είναι σπάνιο... τότε το RR είναι κατά προσέγγιση ίσο με το OR... Dis + Dis - Exp + a b a+b Exp - c d c+d Σπάνιο νόσημα: a+b b RR = c+d d = a/(a+b) / c/(c+d) a/(b) / c/(d) a/c / b/d OR Dis + Dis - Exp + a b a+b Exp - c d c+d... καιμπορείναυπολογιστεί (κατά προσέγγιση) από μελέτη ασθενών-μαρτύρων Μελέτη ασθενών-σειρών (case-cohort): το OR είναι εκτίμηση του RR (με τυχαίο σφάλμα από δειγματοληψία μαρτύρων) Μελέτη ασθενών-μαρτύρων Μελέτη ασθενών-σειρών (case-cohort) : του πληθυσμού προέλευσης, αντιπροσωπευτικό ως έκθεση (όχι ασθενείς) : του πληθυσμού προέλευσης, αντιπροσωπευτικό ως έκθεση (σύνολο πληθυσμού) Πιθανότητα επιλογής (f) Εκτεθειμένων στο περίπου ίση (τυχαίο σφάλμα) με Μη Εκτεθειμένων f = δειγματοληπτικό κλάσμα 9
10 Μελέτη ασθενών-σειρών (case-cohort): Eάν οι ΜΑΡΤΥΡΕΣ είναι του συνολικού πληθυσμού (και όχι των μη-ασθενών ) και το είναι αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού ως την έκθεση... Μελέτη ασθενών-σειρών (case-cohort): Eάν οι ΜΑΡΤΥΡΕΣ είναι του συνολικού πληθυσμού (και όχι των μη-ασθενών ) και το είναι αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού ως την έκθεση... Dis + Dis - Dis + Dis - Dis + Dis - Exp + a b a+b Exp - c d c+d = a / c / b/d = Exp + a b a+b Exp - c d c+d OR = = a / c / (a+b ) x f / (c+d) x f f : δειγματοληπτικό κλάσμα (sampling fraction) f (a+b) x f (c+d) x f Exp + a b a+b f (a+b) x f Exp - c d c+d (c+d) x f = a / c / (a+b ) x f / (c+d) x f = a / c / (a+b ) / (c+d) = a / (a+b) / c / (c+d) = RR σε σε Κίνδυνος νόσου σε Εκτεθειμένους Κίνδυνο νόσου σε Μη εκτεθειμένους εκτίμηση (τυχαίο σφάλμα από δειγματοληψία μαρτύρων) Μελέτη ασθενών-σειρών (case-cohort): Eάν οι ΜΑΡΤΥΡΕΣ είναι του συνολικού πληθυσμού (και όχι των μη-ασθενών ) και το είναι αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού ως την έκθεση... Dis + Dis - Exp + a b a+b f (a+b) x f Exp - c d c+d (c+d) x f = a / c / (a+b ) x f / (c+d) x f = a / c / (a+b ) / (c+d) = a / (a+b) / c / (c+d) = RR... τότε το ΟR αποτελεί αμερόληπτη εκτίμηση του RR (χωρίς συστηματικό σφάλμα). Υπεισέρχεται δειγματοληψία (μαρτύρων): γίνεται εκτίμηση του RR OR διαφέρει από RR ως τυχαίο σφάλμα OR έχει ευρύτερα όρια αξιοπιστίας από RR Ποιόςσχεδιασμόςμελέτηςείναι προτιμότερος (εφόσον είναι εφικτός); 1. Μελέτη σειρών (cohort study) Είναι ο χρυσός κανόνας σχεδιασμού μελετών Υπολογίζεται το RR πιο κατανοητή έννοια από OR Επίπτωση / πηλίκο προσβολής: μπορεί να υπολογιστεί 2. Μελέτη ασθενών-σειρών (case-cohort study) Υπολογίζεται το OR OR αποτελεί εκτίμηση του RR (τυχαίο σφάλμα από δειγματοληψία μαρτύρων) 3. Μελέτη ασθενών-μαρτύρων (case-control study) Υπολογίζεται το OR OR περίπου ίσο με RR εάν το νόσημα είναι σπάνιο Μελέτες παρατήρησης στην αναλυτική επιδημιολογία Συνόψιση μέτρων συσχέτισης Αφετηρία Μέτρο συσχέτισης Συνηθισμένη χρήση σε επιδημίες Μελέτες σειρών (cohort studies) / Λόγος κινδύνων (RR) Μελέτες ασθενών-μαρτύρων (case-control studies) Νόσος / Μη νόσος Λόγος σχετικών πιθανοτήτων (OR) "Kλειστές" επιδημίες "Aνοιχτές" επιδημίες Υπολογισμός AR* ΝΑΙ ΟΧΙ * AR: πηλίκο προσβολής (attack rate) 1) Μελέτες σειρών Λόγος Κινδύνων (Risk Ratio) RR = Α E /N E / Α 0 /N 0 = a/(a+b) / c/(c+d) Κίνδυνος νόσου σε Εκτεθειμένους Κίνδυνο νόσου σε Μη εκτεθειμένους 2) Μελέτες ασθενών-μαρτύρων Λόγος Σχετικών Πιθανοτήτων (Odds Ratio) OR = A E /A 0 / Μ E /Μ 0 = a/c / b/d σε σε Νοσ + Νοσ - 10
11 Κυριότερες πηγές - EPIET. Epidemiological studies. EPIET course, Moren A. Case-control studies. EPIET course, Rothman KJ. Epidemiology. An Introduction. Oxford: OUP Rothman KJ, Greenland S. Modern epidemiology. 2nd edition. Philadelphia: Lippincott-Raven Armitage P, Berry G. Statistical methods in medical research. 3rd edition. Oxford: Blackwell Giesecke J. Modern Infectious Disease Epidemiology. 2nd edition
Μελέτες αναλυτικής επιδημιολογίας στηδιερεύνησηεπιδημιών
Μελέτες αναλυτικής επιδημιολογίας στηδιερεύνησηεπιδημιών Μελέτες ασθενών-μαρτύρων (case-control studies) Πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών ΕΣΔΥ ΚΕΕΛΠΝΟ, 2010
Διαβάστε περισσότεραΜελέτες αναλυτικής επιδημιολογίας στηδιερεύνησηεπιδημιών
Μελέτες αναλυτικής επιδημιολογίας στηδιερεύνησηεπιδημιών Πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών ΕΣΔΥ ΚΕΕΛΠΝΟ, 2010 Θοδωρής Λύτρας Φάσεις διερεύνησης επιδημίας 1) Αρχική
Διαβάστε περισσότεραΚλινική Επιδηµιολογία. Μέτρα κινδύνου Αιτιολογική συσχέτιση
Κλινική Επιδηµιολογία Μέτρα κινδύνου Αιτιολογική συσχέτιση Μέτρα κινδύνου Αιτιολογική συσχέτιση Σύγκριση µεταξύ διαφορετικών πληθυσµών ως προς την έκθεση (exposure) Σύγκριση της κατανοµής της συχνότητας
Διαβάστε περισσότεραΜελέτες ασθενών οµάδας ελέγχου
Μελέτες ασθενών οµάδας ελέγχου Μελέτες ασθενών οµάδας ελέγχου ως µέθοδος αναπτύχθηκε στις αρχές του 50 διερεύνηση παραγόντων κινδύνου σε ασθένειες µε µακρά λανθάνουσα περίοδο, όπου οι µελέτες κοόρτης δεν
Διαβάστε περισσότεραΑιτιότητα και τυχαίο σφάλμα στις επιδημιολογικές μελέτες
Αιτιότητα και τυχαίο σφάλμα στις επιδημιολογικές μελέτες Αιτιότητα Πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών ΕΣΔΥ ΚΕΕΛΠΝΟ, 2007 "Ευτυχισμένος είναι αυτός που κατόρθωσε
Διαβάστε περισσότεραΣημασία παρονομαστών!!!
Μέτρα συχνότητας νοσημάτων στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών Κρούσματα ιλαράς ανά νομό, Ελλάδα, Σεπτ. 005 - Απρ. 006 Νομός Αριθμός Κρουσμάτων Σύνολο Πληθυσμού Επίπτωση/ 100.000 Κεφαλληνίας
Διαβάστε περισσότεραΤεκµηριωµένη Ιατρική 2011-12 ΒΛΑΒΗ. Βασίλης Κ. Λιακόπουλος Λέκτορας Νεφρολογίας ΑΠΘ
Τεκµηριωµένη Ιατρική 2011-12 ΒΛΑΒΗ Βασίλης Κ. Λιακόπουλος Λέκτορας Νεφρολογίας ΑΠΘ Αναλογία Λόγος Πηλίκο Αναλογία Proportion Αναλογία (Proportion) Ο αριθµητής ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΩΣ στον παρανοµαστή
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία 3 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΩΝ. Ροβίθης Μ. 2006
Επιδημιολογία 3 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΩΝ Ροβίθης Μ. 2006 1 Τα στάδια της επιδημιολογικής έρευνας ταξινομούνται με μια λογική σειρά στην οποία κάθε φάση εξαρτάται από την προηγούμενη. Μια εκτεταμένη λίστα είναι
Διαβάστε περισσότεραΠανεπιστήμιο Θεσσαλίας Σχολή Επιστημών Υγείας Ιατρικό Τμήμα. Μάθημα: Επιδημιολογία και Εφαρμοσμένη Ιατρική Έρευνα
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Σχολή Επιστημών Υγείας Ιατρικό Τμήμα Eργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας ιευθυντής: Χ. Χατζηχριστοδούλου Μάθημα: Επιδημιολογία και Εφαρμοσμένη Ιατρική Έρευνα Υπεύθυνος Μαθήματος:
Διαβάστε περισσότεραΈρευνες ασθενών-μαρτύρων. Αναδρομικές. Case-control studies (retrospective) (case-control studies) Προοπτικές μελέτες
Επιδημιολογικές έρευνες Έρευνες ασθενών-μαρτύρων (αναδρομικές) Case-control studies (retrospective) Παραγωγικές (deductive) Αναλυτικές Επαγωγικές (inductive) Περιγραφικές Μη παρεμβατικές Παρεμβατικές Ανδρονίκη
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία. Είδη υπό-μελέτη πληθυσμών. Ο ορισμός του υπό-μελέτη πληθυσμού ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ
Επιδημιολογία ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Ανδρονίκη Νάσκα, Αναπλ. Καθηγήτρια Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας & Ιατρικής Στατιστικής anaska@med.uoa.gr Μελέτη της κατανομής και
Διαβάστε περισσότεραΕπαγγελματική Επιδημιολογία
Επαγγελματική Επιδημιολογία Η επιδημιολογία είναι η επιστήμη, που μελετά τη συχνότητα των νοσημάτων σε ανθρώπινους πληθυσμούς και διερευνά τους αιτιολογικούς παράγοντες και τους παράγοντες πρόγνωσης. Η
Διαβάστε περισσότεραΥ: Νόσος. Χ: Παράγοντας Κινδύνου 1 (Ασθενής) 2 (Υγιής) Σύνολο. 1 (Παρόν) n 11 n 12 n 1. 2 (Απών) n 21 n 22 n 2. Σύνολο n.1 n.2 n..
Μέτρα Κινδύνου για Δίτιμα Κατηγορικά Δεδομένα Σε αυτή την ενότητα θα ορίσουμε δείκτες μέτρησης του κινδύνου εμφάνισης μίας νόσου όταν έχουμε δίτιμες κατηγορικές μεταβλητές. Στην πιο απλή περίπτωση μας
Διαβάστε περισσότεραΥ: Νόσος. Χ: Παράγοντας Κινδύνου 1 (Ασθενής) 2 (Υγιής) Σύνολο. 1 (Παρόν) n 11 n 12 n 1. 2 (Απών) n 21 n 22 n 2. Σύνολο n.1 n.2 n..
Μέτρα Κινδύνου για Δίτιμα Κατηγορικά Δεδομένα Σε αυτή την ενότητα θα ορίσουμε δείκτες μέτρησης του κινδύνου εμφάνισης μίας νόσου όταν έχουμε δίτιμες κατηγορικές μεταβλητές. Στην πιο απλή περίπτωση μας
Διαβάστε περισσότεραΜελέτες Ασθενών-Μαρτύρων Case Control Studies
ΕΙΔΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ Μη πειραματικές μελέτες - συνέχεια Μελέτες Ασθενών-Μαρτύρων Case Control Studies Ενώ στις μελέτες Cohort ξεκινάμε από εκτεθειμένους και μη και κοιτάμε ποιοι αναπτύσσουν το
Διαβάστε περισσότεραΑναλογία (Proportion)
Μέτρα Νοσηρότητας Αναλογία (Proportion) Κλάσµα Αριθµητής ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΩΣ στον παρανοµαστή Ποσότητες της ίδιας φύσης Κυµαίνεται πάντα µεταξύ 0 και 1 Ποσοστό = αναλογία x 100 κυµαίνεται: 0-100
Διαβάστε περισσότεραΜέτρα σχέσης. Ιωάννα Τζουλάκη Λέκτορας Επιδημιολογίας Υγιεινή και Επιδημιολογία
Μέτρα σχέσης Ιωάννα Τζουλάκη Λέκτορας Επιδημιολογίας Υγιεινή και Επιδημιολογία Στο τέλος...(learning outcomes) Να γνωρίζετε τα κυριότερα μέτρα σχέσης που χρησιμοποιούνται για μετρήσουμε μια συσχέτηση μεταξύ
Διαβάστε περισσότεραΜελέτες ασθενών-μαρτύρων
Μελέτες ασθενών-μαρτύρων Η πρώτη ΜΑΜ δημοσιεύθηκε το 1920 και αφορούσε τη σχέση καπνιστικής συνήθειας και επιθηλιώματος των χειλιών (μορφή καρκίνου του δέρματος) Το 1950, δημοσιεύθηκαν οι πρώτες 4 μελέτες
Διαβάστε περισσότεραΣκοπός του μαθήματος. Έλεγχος μηδενικής υπόθεσης OR-RR. Έλεγχος μηδενικής υπόθεσης. Σφάλαμα τύπου Ι -Σφάλμα τύπου ΙΙ 20/4/2013
Σκοπός του μαθήματος Έλεγχος μηδενικής υπόθεσης OR-RR Μαρία Γκριζιώτη Μsc Ιατρικής Ερευνητικής Μεθοδολογίας Μηδενική υπόθεση p value 95% Διαστήματα Εμπιστοσύνης Odds Ratio Relative Risk Έλεγχος μηδενικής
Διαβάστε περισσότερατα πάντα είναι σχετικά
τα πάντα είναι σχετικά Συνολικά λίτρα κατανάλωσης μπύρας, το 2010 (απόλυτες συχνότητες) Σειρά κατάταξης Χώρα Λίτρα κατανάλωσης μπύρας (x 10 6 ) 1 Κίνα 44.683 2 ΗΠΑ 24.138 5 Γερμανία 8.787 16 Τσεχία 1.708
Διαβάστε περισσότεραΒασικές έννοιες περιγραφικής επιδημιολογίας. Ιωάννα Τζουλάκη, Λέκτορας επιδημιολογίας
Βασικές έννοιες περιγραφικής επιδημιολογίας Ιωάννα Τζουλάκη, Λέκτορας επιδημιολογίας Επιδημιολογία } Μελετά τη συχνότητα και των νόσων στους ανθρώπινους πληθυσμούς } Βασίζεται σε 2 υποθέσεις } Τα νοσήματα
Διαβάστε περισσότεραΣυγγραφή και κριτική ανάλυση επιδημιολογικής εργασίας
Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών Συγγραφή και κριτική ανάλυση επιδημιολογικής εργασίας Δ. Παρασκευής Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και
Διαβάστε περισσότεραΠέτρος Γαλάνης, MPH, PhD Εργαστήριο Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πέτρος Γαλάνης, MPH, PhD Εργαστήριο Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών τα πάντα είναι σχετικά Συνολικά λίτρα κατανάλωσης μπύρας,
Διαβάστε περισσότερατα πάντα είναι σχετικά
τα πάντα είναι σχετικά Συνολικά λίτρα κατανάλωσης μπύρας, το 2010 (απόλυτες συχνότητες) Σειρά κατάταξης Χώρα Λίτρα κατανάλωσης μπύρας (x 10 6 ) 1 Κίνα 44.683 2 ΗΠΑ 24.138 5 Γερμανία 8.787 16 Τσεχία 1.708
Διαβάστε περισσότεραΕίδη Επιδημιολογικής Έρευνας. Εμμανουήλ Σμυρνάκης Λέκτορας ΠΦΥ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Στάθης Γιαννακόπουλος Γενικός Ιατρός, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ
Είδη Επιδημιολογικής Έρευνας Εμμανουήλ Σμυρνάκης Λέκτορας ΠΦΥ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Στάθης Γιαννακόπουλος Γενικός Ιατρός, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Λειτουργίες Επιδημιολογικής Έρευνας Η επιδημιολογική
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία Προληπτική Ιατρική
Επιδημικός (Epidemic): Η ύπαρξη σε μια κοινότητα (ή περιοχή) μιας ομάδας νόσων όμοιας φύσης που υπερβαίνει σαφώς το φυσιολογικά αναμενόμενο. Δηλ. ο όρος σχετίζεται με το τί βιώνει κανονικά μια κοινότητα.
Διαβάστε περισσότεραΔιερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης
Watermicro Πρόγραμμα Κατάρτισης Εξ αποστάσεως (Distance learning course) Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης Τάνια Αρβανιτίδου-Βαγιωνά Καθηγήτρια, ΑΠΘ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία. Ενότητα 1η: Εισαγωγή Ορισμοί, Αιτιολογία των Νοσημάτων. Προσπάθεια λογικής εξήγησης της εμφάνισης νόσου.
Επιδημιολογία Ενότητα 1η: Εισαγωγή Ορισμοί, Αιτιολογία των Νοσημάτων Ροβίθης Μιχαήλ 2006 1 Ιπποκράτης (400 Π.Χ) Προσπάθεια λογικής εξήγησης της εμφάνισης νόσου. «Η εμφάνιση νόσου δεν οφείλεται σε θεϊκή
Διαβάστε περισσότεραSTADYING CASES. Case Reports. Case Reports. Case reports Case-series studies Case-control studies. Περιγραφή ενδιαφέροντος περιστατικού
STADYING CASES Case reports Case-series studies Case-control studies Case Reports Περιγραφή ενδιαφέροντος περιστατικού Case Reports Ηλεπτοµερής παρουσίαση µιας περίπτωσης νοσήµατος η µικρής οµάδας οµοειδών
Διαβάστε περισσότεραΤα είδη της επιδημιολογικής έρευνας
Πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών Ιατρικής σχολής ΑΠΘ 2009-10 Επιδημιολογία Υπεύθυνος Καθηγητής: Αλέξης Μπένος Διδάσκοντες: Γαβανά Μάγδα, Phd Λέκτορας ΠΔ 407/80 Γιαννακόπουλος Στάθης, Phd Λέκτορας ΠΔ 407/80
Διαβάστε περισσότερα(Confounders) Δύο κύρια θέματα. Θα πρέπει να πιστέψω το αποτέλεσμα της μελέτης μου; Συγχυτικοί και τροποποιητικοί παράγοντες
Θα πρέπει να πιστέψω το αποτέλεσμα της μελέτης μου; Συγχυτικοί και τροποποιητικοί παράγοντες Κάπνισμα = 11,6 Καρκίνος παγκρέατος Πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών
Διαβάστε περισσότεραΔΗΜΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
ΔΗΜΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Θεωρία Παρουσίαση 3 η ΕΙΔΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ 1 Είδη Επιδημιολογικών Μελετών Περιγραφικές Μελέτες Αναλυτικές Μελέτες Οικολογικές Μελέτες (Ecological Studies) ή Συσχέτισης
Διαβάστε περισσότεραΠεριγραφικές και ημιπειραματικές μελέτες. Γεωργία Σαλαντή gsalanti@cc.uoi.gr
Περιγραφικές και ημιπειραματικές μελέτες Γεωργία Σαλαντή gsalanti@cc.uoi.gr Έρευνα Αιφνίδιος θάνατος στα μωρά (παράγοντες που σχετίζονται) Λιπαρά ψαριά (omega 3 fats) και πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων
Διαβάστε περισσότεραΧρήση πινάκων-γραφημάτων?
Παρουσίαση ευρημάτων επιδημιολογικής επιτήρησης και διερεύνησης επιδημιών Πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών ΕΣΔΥ ΚΕΕΛΠΝΟ, 27 Περιεχόμενα Γενικά Γραφήματα στην
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «ΑΣΚΗΣΗ, ΕΡΓΟΣΠΙΡΟΜΕΤΡΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ» ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Πρόληψη και Δημόσια Υγεία 2. ΚΩΔ. Μ/ΤΟΣ:
Διαβάστε περισσότεραΔιερεύνηση Επιδημίας. Επιδημία. Τι είναι επιδημία ; Γιατί διερευνάται μία επιδημία; Ποιος είναι ο στόχος της διερεύνησης;
Τι είναι επιδημία ; Διερεύνηση Επιδημίας Ηεμφάνισηαυξημένου αριθμού κρουσμάτων μιας νόσου, σε σύγκριση με τον αναμενόμενο, σε ένα δεδομένο τόπο, σε ένα συγκεκριμένο πληθυσμό και κατά την διάρκεια μιας
Διαβάστε περισσότεραΑιτιακός διαλογισμός. Κώστας Τσιλίδης, Ιωαννίδης: κεφάλαιο 2
DEPARTMENT OF HYGIENE AND EPIDEMIOLOGY Αιτιακός διαλογισμός Κώστας Τσιλίδης, ktsilidi@cc.uoi.gr http://users.uoi.gr/ktsilidi/teaching Ιωαννίδης: κεφάλαιο 2 Στόχοι της διάλεξης Τι είναι η αιτία; Στατιστική
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία. Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ
Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Επιδημία είναι κάθε κατάσταση στην οποία παρατηρείται αυξημένη συχνότητα (επίπτωση) ενός νοσήματος
Διαβάστε περισσότεραΤα συστηματικά σφάλματα στις επιδημιολογικές μελέτες Κάθε επιδημιολογική μελέτη πρέπει να θεωρείται ως μια άσκηση μέτρησης
Τα συστηματικά σφάλματα στις επιδημιολογικές μελέτες Κάθε επιδημιολογική μελέτη πρέπει να θεωρείται ως μια άσκηση μέτρησης Kenneth J. Rothman, 2002 Πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογική επιτήρηση και
Διαβάστε περισσότεραΜπεττίνα Χάιδιτς. Επίκουρη Καθηγήτρια Υγιεινής Ιατρικής Στατιστικής e mail:
Μπεττίνα Χάιδιτς Επίκουρη Καθηγήτρια Υγιεινής Ιατρικής Στατιστικής e mail: haidich@med.auth.gr Υπολογισμός μεγέθους δείγματος Πιο πολλές επιδημιολογικές μελέτες έχουν ως στόχο να εκτιμηθεί κάποιο χαρακτηριστικό
Διαβάστε περισσότεραΕυάγγελος Ευαγγέλου, Λεκτορας επιδημιολογίας Ιωάννα Τζουλάκη, Λεκτορας επιδημιολογίας
Περιγραφική και ημιπειραματική έρευνα Ευάγγελος Ευαγγέλου, Λεκτορας επιδημιολογίας Ιωάννα Τζουλάκη, Λεκτορας επιδημιολογίας Ιεράρχηση των αποδείξεων στην ιατρική έρευνα Σποραδικές παρατηρήσεις Σειρά παρατηρήσεων
Διαβάστε περισσότεραΚΙ Ν Υ Ν Ο Σ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ. Εκτίµηση κινδύνου ανάπτυξης νόσου Παράγοντες κινδύνου Τρόποι σύγκρισης των παραµέτρων κινδύνου
ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health N. TZANAKIS M.D. Consultant in Respiratory Medicine Assistant Professor in Epidemiology P.O. Box 1352, 71110
Διαβάστε περισσότεραΠροσδιοριστής (determinant) Συνώνυμα
Προσδιοριστής Το χαρακτηριστικό (συγγενές, περιβαλλοντικό ή συμπεριφοράς) των ατόμων από το οποίο εξαρτάται η συχνότητα εμφάνισης της μελετώμενης έκβασης Προσδιοριστής (determinant) Συνώνυμα Έκθεση Μελετώμενος
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία HIV. Χρύσα Τσιάρα Γραφείο HIV & ΣΜΝ Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων
Επιδημιολογία HIV Χρύσα Τσιάρα Γραφείο HIV & ΣΜΝ Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων Επιδημιολογία Επιδημιολογία: Η μελέτη της συχνότητας των νοσημάτων και της σχέσης τους με χαρακτηριστικά του ατόμου
Διαβάστε περισσότεραΑνιχνευτικές εξετάσεις (screening) στη φροντίδα του παιδιού
Ανιχνευτικές εξετάσεις (screening) στη φροντίδα του παιδιού Μάιος 2007 Τ. Παναγιωτόπουλος Τομέας υγείας του παιδιού Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας «Όλα τα προγράμματα screening προκαλούν βλάβη, ορισμένα
Διαβάστε περισσότεραΕκτίμηση κινδύνου για αναδυόμενα παθογόνα: το παράδειγμα της ελονοσίας
Εκτίμηση κινδύνου για αναδυόμενα παθογόνα: το παράδειγμα της ελονοσίας 10o Σεμινάριο Ελληνικής Εταιρείας Μεταγγισιοθεραπείας Αθήνα, 7-8/4/2017 Τ. Παναγιωτόπουλος Καθηγητής Τομέας υγείας του παιδιού Εθνική
Διαβάστε περισσότεραΚ Ι Ν Υ Ν Ο Σ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ. ! Εκτίµηση κινδύνου ανάπτυξης νόσου! Παράγοντες κινδύνου! Τρόποι σύγκρισης των παραµέτρων κινδύνου
ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health N. TZANAKIS M.D. Consultant in Respiratory Medicine Assistant Professor in Epidemiology P.O. Box 1352, 71110
Διαβάστε περισσότεραΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Γεώργιος ΜΑΣΤΟΡΑΚΟΣ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΑΡΕΤΑΙΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Γιατί η ερώτηση πρέπει να είναι
Διαβάστε περισσότεραΆσκηση. Καπνιστές Ναι Όχι Σύνολο Ανθρωπο-έτη παρακολούθησης Περιπτώσεις εμφράγματος
Σ έναν μελετώμενο πληθυσμό καπνιστών και μη καπνιστών διερευνήθηκε η σχέση μεταξύ καπνιστικής συνήθειας και συχνότητας εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα. Η επίπτωση-πυκνότητα μεταξύ των καπνιστών ήταν 0,05
Διαβάστε περισσότεραAιτιότητα. Ιωάννα Τζουλάκη
Aιτιότητα Ιωάννα Τζουλάκη Αιτιότητα Αναλυτική επιδημιολογία: έλεγχο υποθέσεων Συσχέτιση έκθεσης σε κάποιο παράγοντα και εμφάνιση της νόσου Συσχέτιση (στατιστική) δεν συνεπάγεται την σχέση αίτιου αποτελέσματος
Διαβάστε περισσότεραΛύση. Επίπτωση-πυκνότητα κ+ =ID κ+ 0,05 (έτη) -1. Επίπτωση-πυκνότητα κ- =ID κ- 0,01 (έτη) -1. ID κ+ - ID κ- 0,05-0,01=0,04 (έτη) -1
Άσκηση Σ έναν μελετώμενο πληθυσμό καπνιστών και μη καπνιστών διερευνήθηκε η σχέση μεταξύ καπνιστικής συνήθειας και συχνότητας εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα. Η επίπτωση-πυκνότητα μεταξύ των καπνιστών
Διαβάστε περισσότεραΠροσδιοριστής (determinant) Συνώνυμα
Προσδιοριστής Το χαρακτηριστικό (συγγενές, περιβαλλοντικό ή συμπεριφοράς) των ατόμων από το οποίο εξαρτάται η συχνότητα εμφάνισης της μελετώμενης έκβασης Προσδιοριστής (determinant) Συνώνυμα Έκθεση Μελετώμενος
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ
ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health N. TZANAKIS M.D. Consultant in Respiratory Medicine Assistant Professor in Epidemiology P.O. Box 1352, 71110
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ. Επικ. Καθ. Στέλιος Ζήμερας. Τμήμα Μαθηματικών Κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικά Χρηματοοικονομικά Μαθηματικά
ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ Επικ. Καθ. Στέλιος Ζήμερας Τμήμα Μαθηματικών Κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικά Χρηματοοικονομικά Μαθηματικά 2015 Πληθυσμός: Εισαγωγή Ονομάζεται το σύνολο των χαρακτηριστικών που
Διαβάστε περισσότεραΤμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΡΡΟΕΣ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΟΓΕΝΟΥΣ/ΥΔΑΤΟΓΕΝΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 2004-2010, ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Κύρια σημεία Η συχνότητα των συρροών κρουσμάτων τροφιμογενούς/υδατογενούς
Διαβάστε περισσότεραΕπαναληπτικό μάθημα Βασικών επιδημιολογικών εννοιών. Ειρήνη Αγιαννιωτάκη
Επιδημιολογία Επαναληπτικό μάθημα Βασικών επιδημιολογικών εννοιών Συγχυτικοί Παράγοντες Οι συγχυτικοί παράγοντες προκύπτουν όταν οι ομάδες των εκτεθέντων και των μη-εκτεθέντων (του υπό μελέτη πληθυσμού)
Διαβάστε περισσότεραΖ Σεμινάριο ΕΧΕ 24 Σεπτεμβρίου 2013
Κλέα Κατσουγιάννη Καθηγήτρια Βιοστατιστικής και Επιδημιολογίας Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Ζ Σεμινάριο ΕΧΕ 24 Σεπτεμβρίου 2013 Μεταβλητότητα
Διαβάστε περισσότεραΈρευνες κοόρτης: βαδίζοντας προς την έκβαση
Έρευνες κοόρτης: βαδίζοντας προς την έκβαση Τι είναι κοόρτη; Μια από τις υποδιαιρέσεις της Ρωµαϊκής Λεγεώνας Μια οµάδα ατόµων Με κοινή εµπειρία Που παρακολουθούνται για ένα συγκεκριµένο χρονικό Που παρακολουθούνται
Διαβάστε περισσότερα1. Τακτικές στατιστικές σειρές: στοιχεία με. 2. Ειδικές επιδημιολογικές έρευνες: περιγραφικές. 10/10/ Απογραφή πληθυσμού
ΠΗΓΕΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ 1. Τακτικές στατιστικές σειρές: στοιχεία με ΠΗΓΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Ανδρονίκη Νάσκα, Αναπλ. Καθηγήτρια επιδημιολογικό και βιοκοινωνικό ενδιαφέρον 2. Ειδικές επιδημιολογικές έρευνες:
Διαβάστε περισσότεραΠέτρος Γαλάνης, MPH, PhD Εργαστήριο Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πέτρος Γαλάνης, MPH, PhD Εργαστήριο Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Μέτρα συχνότητας (measures of frequency) Μέτρα σχέσης (measures
Διαβάστε περισσότεραΑναλυτική Στατιστική
Αναλυτική Στατιστική Συμπερασματολογία Στόχος: εξαγωγή συμπερασμάτων για το σύνολο ενός πληθυσμού, αντλώντας πληροφορίες από ένα μικρό υποσύνολο αυτού Ορισμοί Πληθυσμός: σύνολο όλων των υπό εξέταση μονάδων
Διαβάστε περισσότεραΙΜΒ 023: Επιδημιολογία και Μεθοδολογία έρευνας
ΙΜΒ 023: Επιδημιολογία και Μεθοδολογία έρευνας Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων πρέπει να κάνετε κριτική ανάλυση συγκεκριμένων άρθρων που θα βρείτε στο βιβλιογραφικό βοήθημα και αναρτημένα στον ιστότοπο
Διαβάστε περισσότεραΟρισμός. Σχεδιασμός ερωτηματολογίου στη διερεύνηση επιδημιών. Εργαλείο συλλογής πληροφορίας (απαντήσεων σε ερωτήσεις)
Ορισμός Σχεδιασμός ερωτηματολογίου στη διερεύνηση επιδημιών Εργαλείο συλλογής πληροφορίας (απαντήσεων σε ερωτήσεις) Επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών ΚΕΕΛΠΝΟ ΕΣΔΥ, 2008 Σκοπός η συλλογή
Διαβάστε περισσότεραΔΗΜΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
ΔΗΜΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Μάθημα 4 ο (Θ) ΠΗΓΕΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ, ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ & ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ, ΑΙΤΙΟΤΗΤΑ 1 ΠΗΓΕΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 2 Απογραφή Πηγές των Στοιχείων Καταγράφεται όλος ο πληθυσμός μιας χώρας σε ορισμένη
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία. Διδάσκων: Γεώργιος Παπαδόπουλος
Επιδημιολογία Διδάσκων: Γεώργιος Παπαδόπουλος Επιδημικός (Epidemic): Η ύπαρξη σε μια κοινότητα (ή περιοχή) μιας ομάδας νόσων όμοιας φύσης που υπερβαίνει σαφώς το φυσιολογικά αναμενόμενο. Δηλ. ο όρος σχετίζεται
Διαβάστε περισσότεραΕνδημικός (Endemic): Η σταθερή παρουσία μιας ασθένειας σε μια γεωγραφική περιοχή ή ομάδα ενός πληθυσμού.
Επιδημιολογία Επιδημικός (Epidemic): Η ύπαρξη σε μια κοινότητα (ή περιοχή) μιας ομάδας νόσων όμοιας φύσης που υπερβαίνει σαφώς το φυσιολογικά αναμενόμενο. Δηλ. ο όρος σχετίζεται με το τί βιώνει κανονικά
Διαβάστε περισσότεραΔΗΜΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
ΔΗΜΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Θεωρία Παρουσίαση 3 η-α ΕΙΔΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ (συνέχεια) 1 ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΜΕΛΕΤΩΝ Μελέτες Ασθενών-Μαρτύρων 2 Μελέτες Ασθενών- Μαρτύρων (Case- Control Studies) Στις
Διαβάστε περισσότεραΚλινική Ε ιδηµιολογία. Τυχαίο Σφάλμα Συστηματικό Σφάλμα
Κλινική Ε ιδηµιολογία Τυχαίο Σφάλμα Συστηματικό Σφάλμα ερευνητικό ερώτηµα : Η θνησιµότητα από καρδιαγγειακά επηρεάζεται από την κοινωνική τάξη; ερευνητικό ερώτηµα : η θνησιµότητα από καρδιαγγειακά (εξαρτηµένη
Διαβάστε περισσότεραΚλινική Επιδηµιολογία
Κλινική Επιδηµιολογία Ρυθµιστικοί παράγοντες Συγχυτικοί παράγοντες Ενδιάµεσοι παράγοντες Πρέπει να πιστέψουµε τις µετρήσεις µας; Κάπνισµα Καρκίνος Πνεύµονα OR = 9.1 Πραγµατική σχέση αιτιολογική µη-αιτιολογική
Διαβάστε περισσότεραΔειγματοληψία. Δειγματοληψία στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών. Τύπος μελέτης και στόχος δειγματοληψίας
Δειγματοληψία στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών Πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών ΕΣΔΥ ΚΕΕΛΠΝΟ, 2008 Ορισμός Δειγματοληψία Η διαδικασία με
Διαβάστε περισσότεραΕρώτηση. Ποιο μέτρο συχνότητας υπολογίστηκε;
Ερώτηση Σε μια συγχρονική μελέτη μετρήθηκε ο δείκτης μάζας σώματος 5000 αγοριών και 5500 κοριτσιών ηλικίας 14-17 ετών. Το 15% των αγοριών και το 8% των κοριτσιών ήταν υπέρβαρα. Ποιο μέτρο συχνότητας υπολογίστηκε;
Διαβάστε περισσότεραΕρώτηση. Ποιο μέτρο συχνότητας υπολογίστηκε;
Ερώτηση Σε μια συγχρονική μελέτη μετρήθηκε ο δείκτης μάζας σώματος 5000 αγοριών και 5500 κοριτσιών ηλικίας 14-17 ετών. Το 15% των αγοριών και το 8% των κοριτσιών ήταν υπέρβαρα. Ποιο μέτρο συχνότητας υπολογίστηκε;
Διαβάστε περισσότερα"OSWEGO": ΜΙΑ ΕΞΑΡΣΗ ΤΡΟΦΙΜΟΓΕΝΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΣΥΝΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΤΟΠΙΚΗ ΓΙΟΡΤΗ
"OSWEGO": ΜΙΑ ΕΞΑΡΣΗ ΤΡΟΦΙΜΟΓΕΝΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΣΥΝΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΤΟΠΙΚΗ ΓΙΟΡΤΗ Άσκηση Εφαρμοσμένης ς Ροβίθης Μιχαήλ 2006 1 "OSWEGO": ΜΙΑ ΕΞΑΡΣΗ ΤΡΟΦΙΜΟΓΕΝΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΣΥΝΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΤΟΠΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραΤμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2004-2017 (ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ) Κύρια Σημεία Η δηλούμενη επίπτωση της ηπατίτιδας Α είναι σχετικά σταθερή στο γενικό πληθυσμό,
Διαβάστε περισσότεραΤα είδη της επιδηµιολογικής. Βασικά χαρακτηριστικά και εφαρµογές
Τα είδη της επιδηµιολογικής έρευνας Βασικά χαρακτηριστικά και εφαρµογές Η επιδηµιολογική έρευνα είναι επίκαιρη Η ΕΡΕΥΝΑ δεν είναι... τυφλή ΘΕΟ ΩΡΑ ΤΣΩΛΗ Έχει τα µάτια στραµµένα προς το κέρδος, αφού σε
Διαβάστε περισσότεραΑντικείμενο των επιδημιολογικών μελετών
Αντικείμενο των επιδημιολογικών μελετών Εάν το αντικείμενο μιας μελέτης είναι ο υπολογισμός του λόγου των επιπτώσεων-πυκνοτήτων του καρκίνου του πνεύμονα στους καπνιστές σε σχέση με τους μη καπνιστές,
Διαβάστε περισσότεραΛογαριθµιστική εξάρτηση
Είδη δεδοµένων Σε µία επιδηµιολογική έρευνα, καταγράφονται τα παρακάτω δεδοµένα για κάθε άτοµο: Λογαριθµιστική εξάρτηση Βάνα Σύψα Επίκουρη Καθηγήτρια Επιδηµιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής Εργαστήριο
Διαβάστε περισσότεραΠοιοι από τους παρακάτω πληθυσμούς είναι κλειστοί ή ανοιχτοί και γιατί;
Άσκηση Ποιοι από τους παρακάτω πληθυσμούς είναι κλειστοί ή ανοιχτοί και γιατί; 1. Οι κάτοικοι της Ελλάδας, το 2010 2. Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 3. Οι νοσηλευθέντες σε ένα νοσοκομείο το 2012
Διαβάστε περισσότεραΚριτήρια επιλογής μέτρων συνάφειας
Κριτήρια επιλογής μέτρων συνάφειας Ο όρος συνάφεια προέρχεται από τον Pearso (1904) όπου ορίζεται για ένα πίνακα IJ ως ένα μέτρο της συνολικής απόκλισης της ταξινόμησης από την ανεξάρτητη πιθανότητα. Από
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health N. TZANAKIS M.D. Consultant in Respiratory Medicine Assistant Professor in Epidemiology P.O. Box 1352, 71110
Διαβάστε περισσότεραΣτατιστικοί Έλεγχοι Υποθέσεων. Σαλαντή Γεωργία Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας Ιατρική Σχολή
Στατιστικοί Έλεγχοι Υποθέσεων Σαλαντή Γεωργία Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας Ιατρική Σχολή Τι θέλουμε να συγκρίνουμε; Δύο δείγματα Μέση αρτηριακή πίεση σε δύο ομάδες Πιθανότητα θανάτου με δύο διαφορετικά
Διαβάστε περισσότεραΚλινικές Μελέτες στην Ελλάδα Ο δρόμος προς την αξιοπιστία από την πλευρά του ερευνητή: Εμπειρίες, προβλήματα και λύσεις. Γεώργιος Β.
Κλινικές Μελέτες στην Ελλάδα Ο δρόμος προς την αξιοπιστία από την πλευρά του ερευνητή: Εμπειρίες, προβλήματα και λύσεις Γεώργιος Β. Παπαθεοδωρίδης Καθηγητής Παθολογίας-Γαστρεντερολογίας Διευθυντής Πανεπιστημιακής
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ. ΜΑΘΗΜΑ 6 ο. Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health
ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health N. TZANAKIS M.D. Consultant in Respiratory Medicine Assistant Professor in Epidemiology P.O. Box 1352, 71110
Διαβάστε περισσότεραΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ (WNV) ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 13 Ιουλ. 2012
ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ (WNV) ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 2012 ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 13
Διαβάστε περισσότεραΤμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2004-2016 (ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ) Κύρια Σημεία Η δηλούμενη επίπτωση της ηπατίτιδας Α είναι σχετικά σταθερή τα τελευταία χρόνια στον
Διαβάστε περισσότεραΟρισμός επιδημιολογίας
Ορισμός επιδημιολογίας Επιδημιολογία είναι η μελέτη της κατανομής των παραγόντων που επηρεάζουν τη συχνότητα των νοσημάτων στον άνθρωπο (MacMahon, 1970) Επιδημιολογία είναι η μελέτη της κατανομής των παραγόντων
Διαβάστε περισσότεραΤροποποιητές - Διαστρωμάτωση
DEPARTMENT OF HYGIENE AND EPIDEMIOLOGY Τροποποιητές - Διαστρωμάτωση Κώστας Τσιλίδης, tsilidi@cc.uoi.gr http://users.uoi.gr/tsilidi/teaching Ιωαννίδης: κεφάλαιο 7: 118-120, κεφάλαιο 9: 139-143 Ahlbom: κεφάλαιο
Διαβάστε περισσότεραΜέτρα συχνότητας στις επιδημιολογικές μελέτες
APPLIED MEDICAL RESEARCH ÁÑ ÅÉÁ ÅËËÇÍÉÊÇÓ ÉÁÔÑÉÊÇÓ 2014, 31(6):735-747 Μέτρα συχνότητας στις επιδημιολογικές μελέτες 1. Εισαγωγή 2. Προσδιοριστής 3. Δημογραφικοί πληθυσμοί 4. Μέτρα συχνότητας 4.1. Εμπειρικά
Διαβάστε περισσότεραΤμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2004-2013 (ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ) Κύρια Σημεία Το 2013 σημειώθηκαν 3 επιδημίες ηπατίτιδας Α σε πληθυσμούς αθίγγανων. Η δηλούμενη
Διαβάστε περισσότεραΔΗΜΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
ΔΗΜΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 5 Η (Θ) ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 1 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 2 Παρατηρήσεις (Observations) Δομικά στοιχεία
Διαβάστε περισσότεραανασκοπήσεις Βασική επιδηµιολογική µεθοδολογία και στατιστική αξιολόγηση έρευνας Μέρος Β' (Τύποι Επιδηµιολογικών Μελετών) Σχήµα 1
26-27. Τάκος Βασική επιδηµιολογική µεθοδολογία και στατιστική αξιολόγηση έρευνας Η εκµάθηση και η εφαρµογή των βασικών επιδη- µιολογικών γνώσεων στην καθηµερινή κλινική πρακτική και την έρευνα θα µπορούσε
Διαβάστε περισσότεραΤμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2004-2015 (ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ) Κύρια Σημεία Η δηλούμενη επίπτωση της ηπατίτιδας Α είναι σχετικά σταθερή τα τελευταία χρόνια,
Διαβάστε περισσότεραΣχεδιασμοί ερευνών. Βαγγέλης Ευαγγέλου
Σχεδιασμοί ερευνών Βαγγέλης Ευαγγέλου Ιεράρχηση των αποδείξεων στην ιατρική έρευνα Figure 2. Box Plots for Total Citation Counts for Various Study Designs for Articles Published in 1991 and 2001 Box length
Διαβάστε περισσότεραΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΤΥΦΟΕΙΔΗ ΠΥΡΕΤΟΥ/ΠΑΡΑΤΥΦΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΑΞΙΔΙ ΣΕ ΕΝΔΗΜΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ, ΕΛΛΑΔΑ, 2004-2013
ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΤΥΦΟΕΙΔΗ ΠΥΡΕΤΟΥ/ΠΑΡΑΤΥΦΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΑΞΙΔΙ ΣΕ ΕΝΔΗΜΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ, ΕΛΛΑΔΑ, 2004-2013 Κ. Μέλλου, Θ. Σιδερόγλου, Μ. Ποταμίτη-Κόμη, Θ. Γεωργακοπούλου, Χ. Χατζηχριστοδούλου Γραφείο Τροφιμογενών
Διαβάστε περισσότεραΠεριγραφική έρευνα επιδημιολογία παρατήρηση. Περιγραφική Έρευνα
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (# 252) Ε ΕΞΑΜΗΝΟ 11 η ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ III Περιγραφική έρευνα επιδημιολογία παρατήρηση Περιγραφική Έρευνα Είδαμε σε προηγούμενο κεφάλαιο τον διαχωρισμό των ερευνών σε
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογικά χαρακτηριστικά νέας γρίπης Α(Η1Ν1)ν και αναμενόμενο φορτίο νοσηρότητας
Επιδημιολογικά χαρακτηριστικά νέας γρίπης Α(Η1Ν1)ν και αναμενόμενο φορτίο νοσηρότητας ΕΣΔΥ, ΚΕΕΛΠΝΟ Συνέδριο «Πανδημία νέας γρίπης Α(Η1Ν1) και πολιτικές προάσπισης της δημόσιας υγείας» Αθήνα, 7-8 Σεπτεμβρίου
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ- ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ
Συνολικές ώρες διδασκαλίας 52 Διδάσκεται στο 5 ο εξάμηνο ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ- ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Η διδασκαλία του μαθήματος αποτελείται από διαλέξεις και από την παρακολούθηση 5 υποχρεωτικών ασκήσεων
Διαβάστε περισσότεραΜΕΤΡΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΑΣΗΣ
Μέτρα Περιγραφικής Στατιστικής Πληθυσμιακοί παράμετροι: τα αριθμητικά μεγέθη που εκφράζουν τις στατιστικές ιδιότητες ενός πληθυσμού (που προσδιορίζουν / περιγράφουν τη φυσιογνωμία και τη δομή του) Στατιστικά
Διαβάστε περισσότεραΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ. Ι. Δημόπουλος, Καθηγητής, Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών-ΤΕΙ Πελοποννήσου
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Ι. Δημόπουλος, Καθηγητής, Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών-ΤΕΙ Πελοποννήσου Σχηματική παρουσίαση της ερευνητικής διαδικασίας ΣΚΟΠΟΣ-ΣΤΟΧΟΣ ΘΕΩΡΙΑ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ερευνητικά
Διαβάστε περισσότεραΜελέτες κοόρτης ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ APPLIED MEDICAL RESEARCH. ... Π. Γαλάνης
ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ APPLIED MEDICAL RESEARCH ÁÑ ÅÉÁ ÅËËÇÍÉÊÇÓ ÉÁÔÑÉÊÇÓ 2011, 28(1):111-126 Μελέτες κοόρτης 1. Εισαγωγή 2. Σχεδιασμός 3. Προοπτικές μελέτες κοόρτης 4. Αναδρομικές μελέτες κοόρτης
Διαβάστε περισσότερα