Ανασκόπηση άρθρων στο χώρο των εξομοιωτών πτήσης

Transcript

1 Ανασκόπηση άρθρων στο χώρο των εξομοιωτών πτήσης 1. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "Computer Flight Simulation: Προσομοίωση και Εξομοίωση πτήσεων", RBF (9), 2006, pp Το πρώτο άρθρο, έδωσε το στίγμα για τις περιοχές ενδιαφέροντος και τις κατευθύνσεις στο χώρο (λογισμικό, κατασκευή cockpit), σύμφωνα με τις προτιμήσεις των χρηστών που παρουσιάζονται σε παγκόσμια κλίμακα μέσω internet. Τα υπόλοιπα άρθρα, περιείχαν ποικιλία θεμάτων από τις παραπάνω περιοχές ώστε να διατηρηθεί και το ενδιαφέρον των αναγνωστών. Σε αυτό το άρθρο, πέρασα και το μήνυμα της διαφοράς μεταξύ προσομοίωσης και εξομοίωσης, κάτι, που όπως φάνηκε, πολύ λίγοι γνώριζαν. Οι εικόνες που παρουσιάστηκαν, ήταν ειδική επιλογή ώστε να φανεί με μια ματιά (ας μην ξεχνάμε τον περιορισμένο χώρο δημοσίευσης του περιοδικού), άμεσα, τόσο η αληθοφάνεια μιας πτήσης στον προσομοιωτή, όσο και το πόσο εντυπωσιακή και λειτουργική μπορεί να είναι μια φυσική κατασκευή cockpit. Τέλος, έγινε και μια αναφορά σε σχετικές εκδηλώσεις των flight simmers στο εξωτερικό ώστε να φανεί ότι πρόκειται για ένα αντικείμενο με εξαιρετικό ενδιαφέρον το οποίο δεν γνωρίζει σύνορα, ενώ ταυτόχρονα δίνει την ευκαιρία για πολύ σοβαρή ενασχόληση με αυτό. 2. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "Computer Flight Simulation: πτήση εθισμού", RBF (10), 2006, pp Όπως σε μια πραγματική πτήση εθισμού, έτσι και σε αυτό το άρθρο, επιχειρήθηκε ο εθισμός νέων αναγνωστών στο συγκεκριμένο αντικείμενο μέσω της παρουσίασης σε πιο λεπτομερές επίπεδο τόσο των γενικών δυνατοτήτων ενός προσομοιωτή όσο και της αγοράς η οποία προσφέρει πλούσιο υλικό για τους επίδοξους κατασκευαστές cockpit. Η σύντομη αναφορά των δυνατοτήτων του λογισμικού έγινε σε τρία διαφορετικά επίπεδα : (α) διαχείριση πτήσης, (β) εργαλείο SDK (για ρύθμιση αεροδυναμικού μοντέλου, μοντέλο περιβάλλοντος, εναέρια κυκλοφορία, κλπ) και (γ) αληθοφάνεια πτήσης μέσω λογισμικού, το οποίο δημιουργεί εικονικούς επιβάτες που αλληλεπιδρούν με τον κυβερνήτη αλλά και την ίδια την πτήση. Έτσι, με μια ματιά, πέρασαν τα κατάλληλα μηνύματα τόσο στους αρχάριους χρήστες, όσο και στους πιο προχωρημένους, με αποκορύφωμα την αλληλεπίδραση των επιβατών, η οποία σπάει αρκετά τη μονοτονία των μοναχικών πτήσεων που αποτελεί σοβαρό μειονέκτημα για πολύ κόσμο ο οποίος «πετά» με προσομοιωτή. Η αναφορά επίσης στα διαθέσιμα υλικά της αγοράς, γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να δειχτεί η ποικιλία και οι επιλογές του νέου κατασκευαστή. Για αυτό το λόγο γίνεται αναφορά, από τα συναρμολογημένα panel, ως τα Fresnel lens τα οποία αποτελούν σημαντικό κατασκεύασμα (βάσει της οπτικής, τομέα της φυσικής) για τη μεγέθυνση τμημάτων του οπτικού συστήματος του προσομοιωτή. 3. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "Computer Flight Simulation: MS-Flight Simulator-X", RBF (11), 2007, pp Σε αυτό το άρθρο, έγινε μια πολύ σύντομη παρουσίαση του FSX το οποίο μέχρι τότε σίγουρα δεν αποτελούσε την πρώτη επιλογή (ίσως και σήμερα ακόμα) των χρηστών αφού είχε «υπερβολικές» απαιτήσεις σε δυνατότητες υπολογιστή, ενώ ταυτόχρονα το κόστος απόκτησης του ήταν σχετικά υψηλό. Τότε, υπήρχαν αρκετοί χρήστες οι οποίοι είχαν μεν ακούσει για το συγκεκριμένο λογισμικό αλλά δεν γνώριζαν ορισμένες από τις πιο βασικές δυνατότητες του. Το θέμα του άρθρου, επιλέχτηκε με τέτοιο τρόπο ώστε να εξοικειωθούν οι αναγνώστες λίγο περισσότερο με το FSX, αφού πολλά από τα άρθρα που θα ακολουθούσαν θα βασίζονταν στο συγκεκριμένο λογισμικό.

2 4. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "Home Motion Simulator", RBF (12), 2007, pp Από τα τρία πρώτα άρθρα κιόλας, υπήρχε θετική ανταπόκριση των αναγνωστών με αποκορύφωμα το πολύ ενδιαφέρον υλικό που μας έστειλε ο κ. Θ. Κοντογιάννης, φοιτητής τότε του τμήματος Μηχανολογίας του ΤΕΙ Πειραιά. Ο κ. Κοντογιάννης, είχε υλοποιήσει ένα εξομοιωτή βασισμένο στη γνωστή κατασκευή JoyRider, προσθέτοντας ταυτόχρονα και έξτρα συστατικά όπως μοτέρ κίνησης, κλπ, αξιοποιώντας τις γνώσεις και τις εμπειρίες του στο αντικείμενο. Οι εικόνες, περιελάμβαναν και την κατασκευή στο χέρι ορισμένων χειριστηρίων όπως τα Dual Throttle control και Rudder Pedals. Το άρθρο αυτό, είχε μεγάλη επιτυχία, αφού πολλοί αναγνώστες ήθελαν να εντοπίσουν και πρόσθετο υλικό ώστε να προχωρήσουν και αυτοί σε μια αντίστοιχη κατασκευή. 5. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "Flight Training Devices & Κατασκευή Cockpit", RBF (13), 2007, pp Διατηρώντας την ποικιλία των άρθρων και υψηλό το ενδιαφέρον των αναγνωστών για όλα αυτά τα σημαντικά θέματα που περιλαμβάνονται στον τομέα που καλύπτει η στήλη, παρουσιάστηκαν ειδικές συσκευές και κατασκευές οι οποίες χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση των πιλότων. Επίσης, παρουσιάστηκαν και ορισμένα εξαρτήματα και συστατικά υλικού (π.χ. Keyboard Encoders), ώστε να διαπιστώσει ο αναγνώστης το επίπεδο της λεπτομέρειας στο οποίο μπορεί να φτάσει σχεδιάζοντας και υλοποιώντας το δικό του cockpit. Το άρθρο αυτό, είχε στόχο να δώσει μια πρώτη γεύση από διάφορες σχετικές κατασκευές ώστε οι ενδιαφερόμενοι αναγνώστες να αρχίσουν να φαντάζονται και να έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους τη μορφή μιας μελλοντικής δικής τους κατασκευής. Επίσης, μέσω αυτού του υλικού, θα μπορούσαν οι αναγνώστες να κατανοήσουν αλλά και να σχολιάσουν την κατασκευή του δικού μου cockpit την οποία και θα παρουσίαζα σε επόμενα άρθρα. 6,7. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "FSX: Ηράκλειο-Αθήνα, Μέρος Α", RBF (14), 2007, pp.96-99, "FSX: Ηράκλειο-Αθήνα, Μέρος B", RBF (15), 2007, pp Από τη μια πλευρά, οι προχωρημένοι χρήστες «τα ξέρουν όλα» και δεν ασχολούνται με τα αυτονόητα βήματα για την πραγματοποίηση μιας ολοκληρωμένης πτήσης, και από την άλλη, οι αρχάριοι χρήστες μένουν μόνοι αφού κανένας δεν κάθεται να τους εξηγήσει τα πρώτα βήματα. Αυτά τα δύο άρθρα, αποτέλεσαν ίσως το σημαντικότερο εργαλείο για τους νέους χρήστες όχι μόνο επειδή κάποιος για πρώτη φορά ασχολήθηκε (μαζί τους) με τα αυτονόητα που ορισμένοι περιφρονούν, αλλά επειδή τους έδειξε τα βήματα ώστε για πρώτη φορά να πραγματοποιήσουν μια ολοκληρωμένη πτήση. Αυτά τα δύο άρθρα στο επίπεδο των δομημένων λεπτομερειών που παρουσιάστηκαν, αποτέλεσαν μια βοηθητική προσέγγιση που δεν συναντά κανείς (ίσως σπάνια ακόμα και τώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές) ούτε στην Ελληνική αλλά ούτε και στην ξένη αρθρογραφία, αφού οι πληροφορίες που περιέχονται θεωρούνται ήδη γνωστές (απογοητεύοντας τους νέους χρήστες του χώρου). Τα δύο αυτά άρθρα, σημείωσαν ιδιαίτερη επιτυχία όχι μόνο λόγω της ανταπόκρισης των αναγνωστών αλλά επειδή τα αντίστοιχα βήματα δοκιμάστηκαν και από επαγγελματίες πιλότους (!) της πολιτικής αεροπορίας οι οποίοι ήθελαν να διαπιστώσουν πως γίνεται μια πτήση στον προσομοιωτή. 8. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "Home Simulator: Οπτικό Σύστημα", RBF (16), 2007, pp Στα προηγούμενα άρθρα, είχε αναφερθεί ότι βασικός στόχος των θεμάτων ήταν η ανάλυση της κατασκευής ενός Home Cockpit. Σε αυτά τα πλαίσια και παράλληλα με τη συγγραφή των άρθρων, ξεκίνησα το σχεδιασμό και την υλοποίηση του δικού μου Home Cockpit, με μοναδικό στόχο την πραγματοποίηση πολλών

3 δοκιμών για να μοιραστώ με τους αναγνώστες τις διάφορες εμπειρίες και γνώσεις που προέκυπταν από αυτό το εγχείρημα. Όποιος είχε ασχοληθεί με την κατασκευή cockpit έστω και σε επίπεδο έρευνας σχετικού υλικού στο internet, θα είχε διαπιστώσει πόσο δύσκολη είναι μια τέτοια κατασκευή από διάφορες πλευρές (οικονομική, χρονική, κλπ). Αυτό το άρθρο, περιείχε πληροφορίες για την υλοποίηση του οπτικού συστήματος χρησιμοποιώντας κάποια από τις γνωστές τεχνολογίες αλλά και κάποιο από τα προϊόντα που υπάρχουν. Η παρουσίαση, ήταν και αυτή σύντομη, όχι μόνο λόγω του περιορισμένου χώρου του περιοδικού αλλά και γιατί ορισμένες φορές είναι χρησιμότερο να πεις σε κάποιον που να ψάξει, παρά να παρουσιάσεις ένα σύνολο από πληροφορίες οι οποίες δεν θα καλύπτουν όλες τις πτυχές του θέματος. Οι προτεινόμενες λύσεις, ξεκινούσαν από τη χρήση του TripleHead2Go το οποίο δεν απαιτούσε κάποιες ιδιαίτερες γνώσεις και κατέλληγαν στο FSUIPC το οποίο χρησιμοποιείται ως ενδιάμεσο για τη μεταφορά δεδομένων από και προς τον προσομοιωτή από άλλο λογισμικό αλλά και υλικό. Οι λύσεις, περιελάμβαναν επίσης τη χρήση πολλαπλών καρτών οθόνης στον ίδιο υπολογιστή (όπως κατέληξα και εγώ στη δική μου κατασκευή), το λογισμικό Maxivista, το WideFS, το WideView, κλπ. Πολλές από αυτές τις λύσεις, ήταν άγνωστες στο ευρύ κοινό και έτσι το άρθρο έδωσε τροφή στους αναγνώστες για τις πρώτες δοκιμές και εξερευνήσεις. 9. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "FS2004: Airliner Pilot", RBF (17), 2008, pp Όπως ήδη είχε αναφερθεί και σε προηγούμενο άρθρο, βασικός στόχος ήταν να αποκτήσουν περισσότερο ενδιαφέρον οι μοναχικές πτήσεις με το flight simulator. Το ενδιαφέρον μπορούσε να αυξηθεί βάζοντας ένα στόχο σε κάθε πτήση. Το συγκεκριμένο λογισμικό που παρουσιάστηκε, έδινε τη δυνατότητα στους αναγνώστες, να γίνουν πιλότοι σε μια εικονική αεροπορική εταιρία και να εξελίσσονται όσο οι ώρες πτήσης τους αυξάνονταν και οι επιδόσεις τους ήταν ικανοποιητικές. Με άλλα λόγια, η εικονική εταιρία προσέφερε μια θέση πιλότου σε ένα μικρό ελικοφόρο αεροσκάφος με δυνατότητες μελλοντικής εξέλιξης. Στο συγκεκριμένο άρθρο, επιλέχτηκε το FS2004, αφού τότε δεν υπήρχε η αντίστοιχη έκδοση αυτού του πακέτου για το FSX. Για το FSX, υπήρχε τότε η έκδοση για Cargo Pilot. 10. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "FSX: Πτήση με ανεμόπτερο", RBF (18), 2008, pp Η πτήση με ανεμόπτερο, προσφέρει σίγουρα πολλές συγκινήσεις αφού ο πιλότος αφήνεται κυριολεκτικά στις δυνάμεις της φύσης κάνοντας μόνο ορισμένους επιτρεπόμενους ελιγμούς. Με αφορμή την ύπαρξη της ανεμολέσχης Αθηνών, επέλεξα η πτήση να ξεκινήσει από το αεροδρόμιο της Δεκέλειας και το κύριο μέρος της να πραγματοποιηθεί πάνω από το λεκανοπέδιο Αττικής. Το FSX, προσέφερε πλούσιο scenery, ενώ η ανύψωση στο τελικό ύψος μπορούσε να γίνει με ρυμουλκό αεροσκάφος. Ο συγκεκριμένος τύπος πτήσης, επιλέχτηκε, αφού αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για ένα πιλότο να μελετήσει τις δυνάμεις της φυσικής οι οποίες επιδρούν στο αεροσκάφος αλλά και να κατανοήσει την αντίστοιχη συμπεριφορά του στους δικούς του χειρισμούς. 11,12. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "Κατασκευή Κονσόλας ελέγχου για Flight Simulator, Μέρος Α'", RBF (19), 2008, pp , "Κατασκευή Κονσόλας ελέγχου για Flight Simulator, Μέρος B'", RBF (20), 2008, pp , Η κατασκευή από plexiglass μιας νέας κονσόλας ελέγχου για το flight simulator αξιοποιώντας το ηλεκτρονικό κύκλωμα του controller του πληκτρολογίου, αποτέλεσε μια πολύ ιδιαίτερη παρουσίαση. Οι λεπτομέρειες της κατασκευής, κάνουν το άρθρο μοναδικό ακόμα και σε διεθνές επίπεδο αν σκεφτεί κανείς ότι δεν έγινε ανάλυση μόνο για το πώς θα εντοπιστούν οι συνδέσεις των πλήκτρων

4 από τις μεμβράνες προς τον controller αλλά ακόμα και πως θα αποκαλυφθεί ο χαλκός στην επαφή της πλακέτας ώστε να γίνει η αντίστοιχη κόλληση του καλωδίου για τη σύνδεση με το διακόπτη της νέας κονσόλας. Θα μπορούσε κάποιος να ξεκινήσει από αυτή την κατασκευή και να προχωρήσει σε αντίστοιχη υλοποίηση και άλλων χειριστηρίων για το μελλοντικό cockpit. Η κατασκευή ήταν αρκετά χρονοβόρα αν σκεφτεί κανείς ότι έπρεπε να ψάξω στην αγορά για το κατάλληλο Plexiglas, τους διακόπτες κλπ. 13. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "Flight Gear: Flight Simulator ανοιχτού κώδικα'", RBF (21), 2008, pp Τα περισσότερα άρθρα, είχαν βασιστεί στον προσομοιωτή της Microsoft (FS2004 & FSX), αλλά αυτό δεν θα έπρεπε να αποτελέσει δικαιολογία για να μην παρουσιαστούν και άλλοι αξιόλογοι προσομοιωτές οι οποίοι μάλιστα, υπερέχουν σε ορισμένα χαρακτηριστικά και δυνατότητες. Το Flight Gear, ήταν η καταλληλότερη εναλλακτική πρόταση για προσομοιωτή, επειδή ήταν δωρεάν αλλά και ανοιχτού κώδικα. Όσο εξερευνούσα τα χαρακτηριστικά και τις δυνατότητές του, τόσο συνειδητοποιούσα ότι επρόκειτο για κάτι πραγματικά ξεχωριστό. Σε αυτόν τον προσομοιωτή, ήταν πολύ εντυπωσιακό το πόσοι και ποιοι άνθρωποι είχαν ασχοληθεί με την ανάπτυξή του, ενώ η δυνατότητα που είχε για συνεργασία με το MATLAB για μελέτη αεροδυναμικών μοντέλων ήταν κάτι το μοναδικό. Ας θυμηθούμε ότι, το MATLAB, αποτελεί το απόλυτο εργαλείο έρευνας και ανάπτυξης σε ολόκληρο τον κόσμο καλύπτοντας ένα μεγάλο φάσμα επιστημονικών εφαρμογών (π.χ. αεροδυναμικά μοντέλα, τηλεπικοινωνίες, νευρωνικά δίκτυα, στατιστική, προσομοίωση μοντέλων, γενετικοί αλγόριθμοι, κλπ). Έτσι, το Flight Gear δεν ήταν απλά ένας ακόμα προσομοιωτής, αλλά και ένα εργαλείο στα χέρια ερευνητών. 14. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "Κατασκευή Home Cockpit : Οι πρώτες δοκιμές και εντυπώσεις", RBF (22), 2008, pp Διανύοντας τα πρώτα βήματα στην κατασκευή του Home Cockpit, έδωσα ορισμένες ιδέες προκειμένου να μπορέσει κάποιος εύκολα και σχετικά γρήγορα να κάνει μια πρώτη κατασκευή. Το άρθρο αυτό, επικεντρώθηκε στην κατασκευή της βάσης στήριξης για τις οθόνες και στην υλοποίηση ενός λειτουργικού οπτικού συστήματος με τη χρήση του λογικού Maxivista το οποίο είχε αναφερθεί σε προηγούμενο άρθρο. Η ξύλινη κατασκευή της βάσης, η ξύλινη μάσκα των οργάνων αλλά και η αξιοποίηση παλιών και ξεχασμένων PC από την αποθήκη, ανέδειξε την απλότητα της αρχικής αυτής κατασκευής η οποία βοηθά ένα νέο χρήστη να υλοποιήσει ένα απλό Home Cockpit και να αυξήσει την αληθοφάνεια των αντίστοιχων εικονικών πτήσεων. 15. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "ORBITER: Δωρεάν Simulator διαστημικών πτήσεων", RBF (23), 2009, pp Προηγουμένως, ανέφερα ότι δεν θα έπρεπε να περιοριστούμε μόνο στους προσομοιωτές της Microsoft. Το ίδιο επαναλαμβάνω και τώρα, αλλά σχετικά με το είδος των πτήσεων. Επειδή θεωρώ ότι θα έπρεπε να ξεφύγουμε από τα όρια των κλασικών και συνηθισμένων πτήσεων, επέλεξα να παρουσιάσω το πολύ γνωστό ORBITER που αποτελεί ένα επιστημονικό project το οποίο είναι προσιτό σε κάθε χρήστη (ας θυμηθούμε ότι διατίθεται δωρεάν στο internet) και το κυριότερο, προσφέρει πτήσεις στο διάστημα που αποσκοπούν όχι μόνο στην απόλαυση του τοπίου αλλά και στη μελέτη του ηλιακού μας συστήματος και στη συμπεριφορά των διάφορων διαστημοπλοίων.

5 16. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "FSX: ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΚΟΝΣΟΛΑ ΕΛΕΓΧΟΥ", RBF (24), 2009, pp Για να προχωρήσω ένα βήμα πιο πέρα, παρουσίασα μια ειδική εφαρμογή μέσω της οποίας ήταν δυνατή η δημιουργία μιας εικονικής κονσόλας για τον έλεγχο του προσομοιωτή μέσω δικτύου. Έτσι, επιστρατεύτηκε το FSUIPC και το WideFS. Η λειτουργία, μπορούσε να γίνει είτε στα πλαίσια ενός τοπικού δικτύου, είτε μέσω internet. Στο άρθρο αυτό, παρουσίασα το configuration τόσο από πλευράς λογισμικού (περιεχόμενο.ini αρχείων στα δύο PC) όσο και από πλευράς υλικού (IP διευθύνσεις στις κάρτες δικτύου, κλπ). Αυτή η παρουσίαση, ήταν το κλειδί για το χτίσιμο παρόμοιων εφαρμογών και για όσους χρήστες είχαν και προγραμματιστική φλέβα. 17. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "X-Plane", RBF (25), 2009, pp Επειδή το X-Plane αποτελούσε τον κυριότερο ανταγωνιστή των προσομοιωτών της Microsoft, και παρά το γεγονός ότι δόθηκε προτεραιότητα στους εναλλακτικούς προσομοιωτές που ήταν δωρεάν, δεν ήταν αδύνατο να μην αφιερώσω μερικές γραμμές για αυτό. Το X-Plane, εκτός του πιο αξιόπιστου αεροδυναμικού μοντέλου που υποστηρίζει, προσφέρει ένα σύνολο από εργαλεία που δίνουν τη δυνατότητα για ρυθμίσεις σε μεγάλο βαθμό λεπτομέρειας. Φυσικά, σε μερικές μόνο σελίδες, δεν ήταν δυνατόν να παρουσιαστεί ο προσομοιωτής με πολλές λεπτομέρειες. Σε αυτό το άρθρο, παρουσιάστηκαν ακόμα και ορισμένες βασικές οθόνες εγκατάστασης προκειμένου ένας αρχάριος χρήστης να σχηματίσει εύκολα και γρήγορα μια συνολική εικόνα για αυτό τον προσομοιωτή. 18. Παναγιώτης Μ. Παπάζογλου, "Home cockpit-simulator: Η ολοκλήρωση", RBF (26), 2009, pp Το προηγούμενο άρθρο, είχε ιδιαίτερη σημασία αφού παρουσίαζε το Home Cockpit στην ολοκληρωμένη του μορφή. Η συγκεκριμένη κατασκευή, εξελίχτηκε σχεδόν παράλληλα με την αρθρογραφία των διάφορων θεμάτων που παρουσιάστηκαν. Μετά από περίπου 10 μήνες δουλειάς, παρουσιάστηκε στους αναγνώστες το Home Cockpit με τέτοιο τρόπο ώστε να πάρουν ιδέες για τις δικές τους κατασκευές. Μέσω αυτού του άρθρου, εκτός της ίδιας της κατασκευής, αναφέρθηκαν και τα προβλήματα αλλά και οι αποφάσεις που πρέπει να πάρει ο αντίστοιχος σχεδιαστής. Αυτό το άρθρο, ήταν στην ουσία το τελευταίο της σειράς, αφού αποτελεί το επιστέγασμα των προσπαθειών προς την κατεύθυνση της δημιουργίας ενός περιβάλλοντος για πιο αληθοφανείς πτήσεις.