Μοπιακή εκηίμηζη ηηρ πποέλεςζηρ ηηρ ΗΙV-1 λοίμωξηρ ζε σπήζηερ ενδοθλέβιων ναπκωηικών (ΧΕΝ) ζηην Νόηια Ελλάδα: Φςλοεθνική μελέηη

Transcript

1 Μοπιακή εκηίμηζη ηηρ πποέλεςζηρ ηηρ ΗΙV-1 λοίμωξηρ ζε σπήζηερ ενδοθλέβιων ναπκωηικών (ΧΕΝ) ζηην Νόηια Ελλάδα: Φςλοεθνική μελέηη Γ. Παπαζκεςήρ* 1, Δ. Κυζηάκη* 1, Γ. Νικολόποςλορ 2,3, Β. Σύτα 1, Μ. Ψςσογςιού 4, Γ. Παπαζκεςά 2, Α. Σκοςηέληρ 5, Μ. Μαλλιώπη 6, S.R. Friedman 7, A. Χαηζάκηρ 1 1 Δπγαζηήπιο Υγιεινήρ, Δπιδημιολογίαρ και Ιαηπικήρ Σηαηιζηικήρ, Ιαηπική Σσολή, Πανεπιζηήμιο Αθηνών, Αθήνα 2 Κένηπο Δλέγσος & Ππόλητηρ Νοζημάηυν, Αθήνα 3 Ιαηπική Σσολή, Πανεπιζηήμιο Κύππος, Λεςκυζία 4 Γενικό Νοζοκομείο Λαφκό, Α Παθολογική Κλινική, Αθήνα 5 Γενικό Νοζοκομείο Δςαγγελιζμόρ, Δ Παθολογική Κλινική-Μονάδα Λοιμώξευν, Αθήνα 6 Α Ψςσιαηπική Κλινική, Ιαηπική Σσολή, Πανεπιζηήμιο Αθηνών, Αθήνα 7 National Development and Research Institutes (NDRI), New York * ζςμμεηείσαν εξίζος Αθήνα, dparask@med.uoa.gr, ekostakh@med.uoa.gr

2 Αριθμόσ νζων περιςτατικών HIV-1 ανά ζτοσ

3 Επιδημίεσ HIV-1 μεταξφ των ΧΕΝ ςτην Ευρώπη Nikolopoulos, Fotou et al, Plos One, 2015

4 Δίκτυα μετάδοςησ HIV-1 ςε ΧΕΝ Paraskevis et al (under submission)

5 Προζλευςη του CRF14_BG ςτην Ελλάδα Paraskevis et al, IGE 2015

6 Σκοπόσ H εθηίκεζε ηεο πξνέιεπζεο ηεο HIV-1 ινίκσμεο ζηνπο ΦΔΝ κε κε-διιεληθή εζληθόηεηα Η δηεξεύλεζε ηεο ππόζεζεο όηη ε ζπρλόηεηα κεηαδόζεσλ είλαη κεγαιύηεξε κεηαμύ ησλ αηόκσλ απηήο ηεο πιεζπζκηαθήο νκάδαο (ΦΔΝ κε κε-διιεληθή εζληθόηεηα)

7 Υλικό * Συνολικόσ πληθυςμόσ HIV-1(+) με διαθζςιμη αλληλουχία το χρονικό διάςτημα μεταξφ Ιανουαρίου 2011 και Οκτωβρίου 2014

8 Σχεδιαςμόσ μελζτησ 1. Υπνηύπεζε ηνπ ζπλόινπ ησλ αιιεινπρηώλ (Ν=2,977) 2. Δύξεζε ησλ ηνπηθώλ δηθηύσλ κεηάδνζεο ηνπ ηνύ ζε ΦΔΝ 3. Δμαθξίβσζε ηεο γεσγξαθηθήο πξνέιεπζεο ηεο ινίκσμεο γηα ηνπο HIV(+) XEN κε κε-διιεληθή εζληθόηεηα πνπ κνιύλζεθαλ ζηα ηνπηθά δίθηπα κεηάδνζεο ηνπ ηνύ 4. Δμαθξίβσζε ηεο γεσγξαθηθήο πξνέιεπζεο ηεο ινίκσμεο γηα ηνπο HIV(+) XEN κε κε-διιεληθή εζληθόηεηα πνπ κνιύλζεθαλ εθηόο ησλ ηνπηθώλ δηθηπώλ κεηάδνζεο ηνπ ηνύ 5. Φπινεζληθή αλάιπζε ζε θάζε ηνπηθό δίθηπν κεηάδνζεο ζε ΦΔΝ γηα ηελ δηεξεύλεζε ηεο ππόζεζεο όηη ε ζπρλόηεηα κεηαδόζεσλ ηνπ ηνύ είλαη κεγαιύηεξε κεηαμύ ησλ αηόκσλ κε κε-διιεληθή εζληθόηεηα

9 Μζθοδοι (1) Η ππνηύπεζε ησλ αιιεινπρηώλ (Ν=2,977) πξαγκαηνπνηήζεθε κε ην απηόκαην πξόγξακκα COMET θαη επηβεβαηώζεθε κε θπινγελεηηθή αλάιπζε (Ν=216 αιιεινπρίεο αλαθνξάο) Τα ηνπηθά δίθηπα κεηάδνζεο ζε ΦΔΝ πξνζδηνξίζηεθαλ κέζσ θπινγελεηηθήο αλάιπζεο ηνπ ζπλόινπ ησλ αιιεινπρηώλ ηεο κειέηεο (N=2,977), αιιεινπρηώλ αλαθνξάο από ηελ Διιεληθή βάζε δεδνκέλσλ ηνπ HIV-1 (N=2,216) θαη αιιεινπρηώλ αλαθνξάο κε παγθόζκηα δεηγκαηνιεςία (Ν=6,276) Η εμαθξίβσζε ηεο γεσγξαθηθήο πξνέιεπζεο ηεο ινίκσμεο γηα ηνπο HIV(+) XEN κε κε-διιεληθή εζληθόηεηα πνπ κνιύλζεθαλ εθηόο ησλ ηνπηθώλ δηθηπώλ κεηάδνζεο ηνπ ηνύ εθηηκήζεθε κέζσ θπινγελεηηθήο αλάιπζεο ρξεζηκνπνηώληαο αιιεινπρίεο αλαθνξάο από ηελ Διιεληθή βάζε δεδνκέλσλ ηνπ HIV-1 θαη κε παγθόζκηα δεηγκαηνιεςία, νη νπνίεο επηιέρηεθαλ κε δηαθνξεηηθά θξηηήξηα αλά ππόηππν/crf

10 Μζθοδοι (2) Η θπινγελεηηθή αλάιπζε έγηλε κε ηε κέζνδν κέγηζηεο πηζαλνθάλεηαο κε bootstrap εθηηκήζεηο ζην πξόγξακκα RAxML v θαη επηβεβαηώζεθε κε πεξεηαίξσ αλάιπζε ζην FastTree v2.1 Η ππόζεζε ηεο νκαδνπνίεζεο ζύκθσλα κε ηελ εζληθόηεηα ζε θάζε ηνπηθό δίθηην κεηάδνζεο ζε ΦΔΝ, ειέγρζεθε εθηηκώληαο ηα γεγνλόηα δηαζπνξάο ηνπ ηνύ κεηαμύ ησλ δηαθνξεηηθώλ εζληθνηήησλ από ηηο bootstrap θπινγελεηηθέο ηνπνινγίεο (A: 408; B: 708; CRF14_BG: 300; CRF35_AD: 408) ζην πξόγξακκα PAUP*4.0, κε ηε κέζνδν κέγηζηεο θεηδσιόηεηαο

11 Μζθοδοι (3) Δθαξκόζακε ζηαηηζηηθή θπινεζληθή αλάιπζε, ειέγρνληαο αλ ε θαηαλνκή ησλ εθηηκώκελσλ γεγνλόησλ δηαζπνξάο κεηαμύ ησλ δηαθνξεηηθώλ εζληθνηήησλ, όπσο πξνέθπςε από ηα bootstrap δέληξα, δηέθεξε ζηαηηζηηθά ζεκαληηθά από ηελ αληίζηνηρε θαηαλνκή ησλ αλακελόκελσλ ππό ηελ κεδεληθή ππόζεζε ηεο πιήξνπο γεσγξαθηθήο αλάκεημεο (panmixis hypothesis), πνπ πξνέθπςε από ηα πξνζνκνησκέλα δέληξα. Η ζηαηηζηηθή αλάιπζε έγηλε ηνλ κε-παξακεηξηθό κνλόπιεπξν έιεγρν Mann-Whitney ζην πξόγξακκα STATA 12 Οη εθηηκήζεηο επηβεβαηώζεθαλ κε πεξεηαίξσ αλάιπζε θαηά ηελ νπνία εθηηκήζεθαλ νη γελεηηθέο απνζηάζεηο κεηαμύ ησλ ΦΔΝ ζε θάζε ηνπηθό δίθηπν κεηάδνζεο. Η θπινγελεηηθή αλάιπζε βαζίζηεθε ζηελ Neighbor Joining κέζνδν κε απνζηάζεηο κέγηζηεο πηζαλνθάλεηαο ζην πξόγξακκα PAUP*4.0

12 Αποτελζςματα

13 Κατανομή εθνικότητασ των HIV-1(+) ΧΕΝ Χώρα/Γεωγραφική περιοχή Αριθμόσ αλληλουχιών Ποςοςτό (%) Αμερική Κεντρική Αςία Κεντρική Ευρώπη Ανατολική Ευρώπη Ελλάδα Βόρεια Αφρική/Μζςη Ανατολή Νότια Αςία Νότια-Ανατολική Αςία Νότια & Νότια-Ανατολική Αςία Υποςαχάρια Αφρική Δυτική Ευρώπη Άγνωςτη Total 874* 100 * Οι 874 αλληλουχίεσ που αναλφθηκαν αποτελοφν το 74.1% των οροθετικών ΧΕΝ που είχαν δηλωθεί ςτο ςφςτημα επιδημιολογικήσ επιτήρηςησ κατά το χρονικό διάςτημα 01/01/ /10/2014

14 Κατανομή υπότυπου των HIV-1(+) ΧΕΝ Δίκτυα μετάδοςησ Δίκτυα ΧΕΝ Δίκτυα μη-χεν Αναςυνδιαςμζνοι ιοί με ςτελζχη από δίκτυα ΧΕΝ CRF: Circulating Recombinant Form HIV-1 Yπότυποσ/CRF Εθνικότητα Ελληνική (Ν, %) Μη-Ελληνική (Ν, %) Σφνολο A 47 (7.1) 6 (3.3) 53 (6.2) B 96 (14.3) 18 (9.8) 114 (13.4) CRF14_BG 328 (49.3) 101 (54.9) 429 (50.5) CRF35_AD 114 (17.1) 19 (10.3) 133 (15.7) Subtotal 585 (87.8) 144 (78.3) 729 (85.8) A 11 (1.6) 5 (2.8) 16 (1.9) Β 13 (2.0) 1 (0.5) 14 (1.7) F 0 (0.0) 1 (0.5) 1 (0.1) CRF14_BG 1 (0.2) 1 (0.5) 2 (0.2) CRF35_AD 1 (0.2) 0 (0.0) 1 (0.1) CRFs/αναςυνδιαςμζνεσ μορφζσ 4 (0.5) 2 (1.1) 6 (0.7) URFs 0 (0.0) 1 (0.5) 1 (0.1) Απροςδιόριςτη μορφή 13 (2.0) 5 (2.8) 18 (2.2) Subtotal 43 (6.5) 16 (8.7) 59 (7.0) 38 (5.7) 24 (13.0) 62 (7.2) Total 666 (100) 184 (100) 850 (100) URF: Unique Recombinant Form

15 Κατανομή τησ γεωγραφικήσ προζλευςησ τησ λοίμωξησ των HIV-1(+) ΧΕΝ με μη-ελληνική εθνικότητα Γεωγραφική προζλευςη ΗΙV-1 Υπότυποσ/CRF Ν (%) Ελληνική Μη-Ελληνική CRF: Circulating Recombinant Form Δίκτυα ΧΕΝ Α 6 (3.3) Β 18 (9.8) CRF14_BG 101 (54.9) CRF35_AD 19 (10.3) Δίκτυα μη-χεν Α 5 (2.7) Β 1 (0.5) CRF01_AE 1 (0.5) Αναςυνδιαςμζνοι ιοί με ςτελζχη από δίκτυα ΧΕΝ 24 (13.1) Subtotal 175 (95.1) Πιθανή χώρα προζλευςησ Ελλάδα/Ιςραήλ CRF03_AB 1 (0.5) Ρουμανία CRF14_BG 1 (0.5) Ρουμανία F 1 (0.5) Τουρκία/Βουλγαρία URF 1 (0.5) Τουρκία Απροςδιόριςτη μορφή 4 (2.4) Απροςδιόριςτη Απροςδιόριςτη μορφή 1 (0.5) Subtotal 9 (4.9) Total 184 (100) URF: Unique Recombinant Form

16 Φςλοεθνική μελέηη

17 Αποτελζςματα (1) Η δηεξεύλεζε ησλ κεηαδόζεσλ κεηαμύ ησλ δηαθνξεηηθώλ εζληθνηήησλ πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ ζε ηνπηθό επίπεδν, έδεημε όηη: Η ζπρλόηεηα ησλ κεηαδόζεσλ ήηαλ ζεκαληηθά κεγαιύηεξε κεηαμύ ησλ ΦΔΝ κε κε-διιεληθή εζληθόηεηα πνπ κνιύλζεθαλ από ζηειέρε ησλ ππόηππσλ A θαη CRF14_BG Γηα ηνπο ππόηππνπο Β θαη CRF35_AD δελ βξέζεθαλ ζεκαληηθέο δηαθνξέο

18 Φυλογενετική τοπολογία των υπότυπων Α και CRF14_BG Δλληνική Μη-Δλληνική Άγνυζηη A CRF14_BG

19 Υπότυποι Α και CRF14_BG A p-value < CRF14_BG

20 Φυλογενετική τοπολογία των υπότυπων Β και CRF35_AD Δλληνική Μη-Δλληνική Άγνυζηη B CRF35_AD

21 Υπότυποι Β και CRF35_AD B CRF35_AD

22 Αποτελζςματα (2) Η επηβεβαησηηθή αλάιπζε ησλ ηνπηθώλ δηθηύσλ κεηάδνζεο ησλ ππόηππσλ Α θαη CRF14_BG, θαηά ηελ νπνία εθηηκήζεθαλ νη γελεηηθέο απνζηάζεηο κεηαμύ ησλ ΦΔΝ, έδεημε όηη: 1. ην 66.6% (4 εθ ησλ 6) ησλ ΦΔΝ κε κε-διιεληθή εζληθόηεηα ηνπ ππόηππνπ A είρε ηελ κηθξόηεξε γελεηηθή απόζηαζε κε ΦΔΝ επίζεο κε-διιεληθήο εζληθόηεηαο 2. ην αληίζηνηρν πνζνζηό γηα ην δίθηπν ηνπ CRF14_BG ήηαλ 75.2% (76 εθ ησλ 101)

23 Συμπεράςματα Η κειέηεο καο έδεημε όηη ην 95.1% ησλ μεηαδόζευν ζε HIV(+) XEN κε κε-διιεληθή εζληθόηεηα ζπλέβεζαλ ζηελ Δλλάδα Η ζςσνόηηηα ησλ κεηαδόζεσλ ήηαλ ζεκαληηθά μεγαλύηεπη κεηαμύ ησλ HIV(+) ΦΔΝ κε κε-διιεληθή εζληθόηεηα ζηνπο ππόηππνπο A θαη CRF14_BG Οη μεηαδόζειρ κεηαμύ ησλ δηαθνξεηηθώλ εζληθνηήησλ είλαη πηζαλόηεξν λα ζπλέβεζαλ θπξίσο ζε ηοπικό επίπεδο, εύξεκα ην νπνίν είλαη ζε αληίζεζε κε ηνλ ηξόπν δηαζπνξάο ηνπ ηνύ ζηνπο HIV(+) κε κε-διιεληθή εζληθόηεηα ζηε Γ. Δπξώπε (κε-β ππόηππνη) Τα επξήκαηα ηεο κειέηεο καο ζα κπνξνύζαλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ πξνο όθεινο ηεο δημόζιαρ ςγείαρ, εηδηθά ζηηο επηδεκίεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ΦΔΝ, θαη ζηνλ πεξηνξηζκό ηνπ ζηίγκαηνο θαη ηνπ απνθιεηζκνύ πνπ βηώλεη ν επάισηνο πιεζπζκόο ησλ ΦΔΝ κε- Διιεληθήο εζληθόηεηαο

24 Ευχαριςτίεσ Χπημαηοδόηηζη: US National Institute on Drug Abuse (NIDA) (Grant: DP1 DA034989) Διιεληθή Δπηζηεκνληθή Δηαηξεία Μειέηεο ηνπ AIDS θαη ησλ ΣΜΝ