ΥΡΟΝΣΙΣΗΡΙΟ ΜΕΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ Ο Μ Η Ρ Ο Σ

Transcript

1 ΠΑΝΔΛΛΑΓΙΚΔ ΔΞΔΣΑΔΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΔΡΗΙΟΤ ΓΔΝΙΚΟΤ ΛΤΚΔΙΟΤ ΚΑΙ ΔΠΑΛ (ΟΜΑΓΑ Β ) ΣΡΙΣΗ 2 ΙΟΤΝΙΟΤ 2015 ΑΡΥΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΔΩΡΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. α. ωςτό β. Λάκοσ γ. ωςτό δ. Λάκοσ ε. Λάκοσ Α2. β Α3. δ ΘΕΜΑ Β Β1 Δύν από ηνπο βαζηθόηεξνπο πξνζδηνξηζηηθνύο παξάγνληεο ηεο δήηεζεο είλαη: α. Οι προτιμήσεις των καταναλωτών. Οη πξνηηκήζεηο ησλ θαηαλαισηώλ κεηαβάιινληαη γηα δηάθνξνπο ιόγνπο. Γηα παξάδεηγκα, αιιάδνπλ ηα έζηκα, νη θαηξηθέο ζπλζήθεο, ην θνηλσληθό πεξηβάιινλ θηι. Όηαλ νη πξνηηκήζεηο κεηαβάιινληαη επλντθά γηα έλα πξντόλ, ηόηε απμάλεηαη ε δήηεζή ηνπ. Παξάδεηγκα, ε απμεκέλε δήηεζε παγσηώλ θαη αλαςπθηηθώλ ην θαινθαίξη. Αλ ε κεηαβνιή ησλ πξνηηκήζεσλ δελ είλαη επλντθή γηα έλα πξντόλ, ηόηε κεηώλεηαη ε δήηεζή ηνπ. Φ. ΣΡΙΚΟΤΠΗ 82 ΚΟΜΟΣΗΝΗ ελίδα 1

2 β. Οι τιμές των άλλων αγαθών Υπάξρνπλ αγαζά ζηα νπνία ε ηηκή ηνπ ελόο αγαζνύ επεξεάδεη ηε δήηεζε ελόο άιινπ αγαζνύ. Τα αγαζά απηά ηα δηαθξίλνπκε ζε δπν θαηεγνξίεο: Τα ππνθαηάζηαηα θαη ηα ζπκπιεξσκαηηθά. Υπνθαηάζηαηα είλαη δπν (ή πεξηζζόηεξα) αγαζά, όηαλ ην έλα κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί αληί ηνπ άιινπ (ή άιισλ), γηα λα ηθαλνπνηήζεη ηελ ίδηα αλάγθε. Γηα παξάδεηγκα, ην βνύηπξν θαη ε καξγαξίλε, ην κνζραξίζην θαη ην ρνηξηλό θξέαο, ηα ζπίξηα θαη ν αλαπηήξαο. Η δήηεζε ελόο αγαζνύ κεηαβάιιεηαη πξνο ηελ ίδηα θαηεύζπλζε κε ηε κεηαβνιή ηεο ηηκήο ηνπ ππνθαηάζηαηνπ αγαζνύ. Γηα παξάδεηγκα, αλ απμεζεί ε ηηκή ηνπ κνζραξίζηνπ θξέαηνο, νη θαηαλαισηέο ζα κεηώζνπλ ηε δεηνύκελε πνζόηεηα κνζραξίζηνπ θξέαηνο, θαη ζα ην ππνθαηαζηήζνπλ κε ην ζρεηηθά θηελόηεξν ρνηξηλό, απμάλνληαο έηζη ηε δήηεζε ηνπ ρνηξηλνύ. Η αύμεζε ηεο ηηκήο ηνπ κνζραξίζηνπ θξέαηνο (ceteris paribus) από P1 ζε P2 ζην παξαθάησ δηάγξακκα (α) έρεη σο απνηέιεζκα ηε κεηαηόπηζε ηεο θακπύιεο δήηεζεο ηνπ ρνηξηλνύ θξέαηνο από D1 ζε D2 ζην δηάγξακκα (β). Συμπλθρωματικά είναι δυο (ι περιςςότερα) αγακά, όταν θ κατανάλωςθ του ενόσ απαιτεί και τθν κατανάλωςθ του άλλου (ι άλλων), για τθν ικανοποίθςθ μιασ ανάγκθσ. Για παράδειγμα ο καφζσ και θ ηάχαρθ, θ φωτογραφικι μθχανι και το φιλμ, το βίντεο και θ βιντεοκαςζτα. Η ηιτθςθ ενόσ αγακοφ μεταβάλλεται προσ τθν αντίκετθ κατεφκυνςθ με τθ μεταβολι τθσ τιμισ ενόσ ςυμπλθρωματικοφ αγακοφ (ceteris paribus). Για παράδειγμα, αν αυξθκεί θ τιμι του καφζ, κα μειωκεί θ ηθτοφμενθ ποςότθτα του καφζ (ceteris paribus), όπωσ ςτο διάγραμμα που ακολουκεί (α), με αποτζλεςμα οι καταναλωτζσ να μειώςουν και τθ ηιτθςθ τθσ ηάχαρθσ (τθν οποία χρθςιμοποιοφςαν ωσ ςυμπλιρωμα του καφζ), μετατοπίηοντασ τθν καμπφλθ ηιτθςθσ από D1, ςε D2 ςτο διάγραμμα (β). Βζβαια, τα παραπάνω κα ςυμβοφν αν δεν υπάρξει μεταβολι ςτουσ λοιποφσ προςδιοριςτικοφσ παράγοντεσ τθσ ηιτθςθσ για καφζ και για ηάχαρθ. Φ. ΣΡΙΚΟΤΠΗ 82 ΚΟΜΟΣΗΝΗ ελίδα 2

3 ΘΕΜΑ Γ Γ1. Η επιχείρθςθ προςφζρει για τιμζσ P=MC AVC. Άρα, ο πίνακασ προςφοράσ τθσ επιχείρθςθσ είναι: Συνδυαςμοί Τιμι (P=MC) Προςφερόμενθ Ποςότθτα (Q) Α Β Γ Γ2. Ο τφποσ που δίνει τθν ελαςτικότθτα προςφοράσ ωσ προσ τθν τιμι είναι: Es = ποςοςτιαία μεταβολι τθσ προςφερόμενθσ ποςότθτασ Qαρχ. ΔΡ Ραρχ., όπου : θ Q αρχ. και ΔΡ Ρ αρχ. : θ ποςοςτιαία μεταβολι τθσ τιμισ Es A B = Q B Q A Ρ Α = P B P A Q A = 20 5 = 100 = Es Β Γ = Q Γ Q Β P Γ P Β Ρ B Q B = = = = 1 20 Φ. ΣΡΙΚΟΤΠΗ 82 ΚΟΜΟΣΗΝΗ ελίδα 3

4 Και ςτισ δφο περιπτώςεισ θ ελαςτικότθτα προςφοράσ είναι μικρότερθ τθσ μονάδασ, άρα θ προςφορά είναι ανελαςτικι. Γ3. α. Σο ενοίκιο και τα αςφάλιςτρα αποτελοφν ςτακερό κόςτοσ για τθν επιχείρθςθ, άρα FC = = 200 χρθματικζσ μονάδεσ ςε όλα τα επίπεδα παραγωγισ. Σο ςυνολικό κόςτοσ ιςοφται με το άκροιςμα του ςτακεροφ και του μεταβλθτοφ κόςτουσ ςε κάκε επίπεδο παραγωγισ, δθλαδι όταν θ επιχείρθςθ παράγει 200 μονάδεσ το ςυνολικό τθσ κόςτοσ είναι: TC = FC + VC = = χρθματικζσ μονάδεσ. Επομζνωσ, το μζςο ςυνολικό κόςτοσ τθσ ςτο ςυγκεκριμζνο επίπεδο παραγωγισ είναι ATC = TC = = 7 χρθματικζσ μονάδεσ. Q 200 β. Σο μζςο ςτακερό κόςτοσ όταν θ επιχείρθςθ παράγει 200 μονάδεσ προϊόντοσ είναι AFC = FC Q = = 1 χρθματικι μονάδα. Γ4. Όταν θ επιχείρθςθ παράγει 210 μονάδεσ προϊόντοσ το κόςτοσ τθσ είναι χρθματικζσ μονάδεσ και κζλει να το μειώςει 420 χρθματικζσ μονάδεσ, άρα να ζχει μεταβλθτό κόςτοσ χρθματικζσ μονάδεσ, το οποίο βρίςκεται ανάμεςα ςε παραγωγι 180 και 200 μονάδων. Σο οριακό κόςτοσ τθσ επιχείρθςθσ κακώσ θ παραγωγι αυξάνεται από Q Α = 180 ςε Q Β = 200 μονάδεσ είναι ςτακερό κατά μικοσ όλου του ςυνδυαςμοφ και ίςο με 15. Άρα, κα ζχουμε: MC = ΔVC 15 = VC B VC Δ Q B Q Δ 15 = Q Δ 15 = Q Δ 15 (200 Q Δ ) = Q Δ = Q Δ = Q Δ = = 192 μονάδες Επομζνωσ, θ επιχείρθςθ πρζπει να μειώςει τθν παραγωγι τθσ κατά = 18 μονάδεσ προϊόντοσ. ΘΕΜΑ Δ Δ1. Ιςορροπία ζχουμε όταν Q D = Q S P = P - 10P - 10P = P = P = = 15 χρθματικζσ μονάδεσ. Φ. ΣΡΙΚΟΤΠΗ 82 ΚΟΜΟΣΗΝΗ ελίδα 4

5 Σότε Q D = Q S = = = 250 μονάδεσ. Επομζνωσ, θ τιμι ιςορροπίασ είναι Ρ o = 15 χρθματικζσ μονάδεσ και θ ποςότθτα ιςορροπίασ είναι Q o = 250 μονάδεσ. Δ2. α. Σο πλεόναςμα που δθμιουργείται ςτθν αγορά από τθν επιβολι τθσ κατώτατθσ τιμισ είναι ίςο με Q SK - Q DK = ( Ρ Κ ) ( Ρ Κ ) = ( ) ( ) = ( ) - ( ) = = 100 μονάδεσ. β. Σα ςυνολικά ζςοδα των αγροτών όταν το κράτοσ αγοράςει το πλεόναςμα ςτθν κατώτατθ τιμι είναι ίςα με Ρ Κ Q SK = 20 ( Ρ Κ ) = 20 ( )= = χρθματικζσ μονάδεσ. γ. Η επιβάρυνςθ του κρατικοφ προχπολογιςμοφ είναι ίςθ με Ρ Κ (Q SK - Q DK ) = = χρθματικζσ μονάδεσ. Δ3. Πριν τθν επιβολι τθσ κατώτατθσ τιμισ ςτθν αγορά επικρατοφςε ιςορροπία, άρα τα ζςοδα των αγροτών ιταν Ρ o Q o = =3.750 χρθματικζσ μονάδεσ. Μετά τθν επιβολι τθσ κατώτατθσ τιμισ τα ζςοδα των αγροτών είναι Ρ Κ Q SK = 20 ( Ρ Κ ) = 20 ( )= = χρθματικζσ μονάδεσ. Επομζνωσ, το χρθματικό όφελοσ των αγροτών είναι =2.250 χρθματικζσ μονάδεσ. Δ4. Αν μεταβλθκεί θ ςυνάρτθςθ προςφοράσ, τότε κα μεταβλθκεί και το πλεόναςμα και κα γίνει Q SK - Q DK = ( Ρ Κ ) ( Ρ Κ ) = ( ) ( ) = ( ) - ( ) = = 60 μονάδεσ. Επομζνωσ, θ επιβάρυνςθ του κρατικοφ προχπολογιςμοφ κα είναι ίςθ με Ρ Κ (Q SK - Q DK ) = = χρθματικζσ μονάδεσ. Άρα, θ μεταβολι τθσ κρατικισ επιβάρυνςθσ κα είναι = -800 χρθματικζσ μονάδεσ. Σο αρνθτικό πρόςθμο ςθμαίνει όφελοσ 800 χρθματικζσ μονάδεσ του κρατικοφ προχπολογιςμοφ. Επιμζλεια Γκουλοφνθ Αραμπζλα Οικονομολόγοσ Φ. ΣΡΙΚΟΤΠΗ 82 ΚΟΜΟΣΗΝΗ ελίδα 5