Ν.Π.Δ.Δ. ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΕΩΝ ΕΦΕΤ ΕΤΟΥΣ 2016

Transcript

1 Ν.Π.Δ.Δ. ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΕΩΝ ΕΦΕΤ ΕΤΟΥΣ 2016 ΜΑΡΤΙΟΣ 2017

2 Σελίδα 2 από 78

3 Πίνακας περιεχομένων 1. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΦΟΡΕΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (ΕΦΕΤ) ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥ ΕΦΕΤ ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ ΕΦΕΤ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝΤΕΣ ΣΤΟΝ ΕΦΕΤ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΦΕΤ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΛΑΔΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ ΑΜΕΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ - ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ ΔΙΚΤΥΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΤΗΣ ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜA ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΑΦΟΡΩΝ/ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ ΤΟΥ ΕΦΕΤ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗ ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΝΩΣΙΑΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ. ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ - ΟΔΗΓΙΕΣ Σελίδα 3 από 78

4 7.1. ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΕΓΚΥΚΛΙΩΝ ΟΔΗΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΘΟΔΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (EFSA) ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΕΣΤΙΑΚΟ ΣΗΜΕΙΟ ΕΠΑΦΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (EFSA FOCAL POINT) ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΣΤΙΑΚΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ ΤΗΣ EFSA ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΤΗΣ EFSA ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΔΙΕΥΘΥΝΟΝΤΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΤΗΣ EFSA ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΘΝΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ ΕΠΑΦΗΣ ΤΟΥ CODEX ALIMENTARIUS ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ CODEX ΣΥΝΟΔΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ CODEX ALIMENTARIUS ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΕ ΣΤΙΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΤΟΥ CODEX ALIMENTARIUS ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΓΚΑΙΡΟΣ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΝΕΥΡΑΛΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΟΥ CODEX ALIMENTARIUS ΡΙΓΑΝΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΕΣΤΕΡΕΣ ΓΛΥΚΕΡΟΛΗΣ ΜΕ ΚΟΛΟΦΩΝΙΟ ΞΥΛΟΥ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΘΝΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ Σελίδα 4 από 78

5 9.4. ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΕΘΝΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ - ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ - ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΜΕ ΤΑ ΕΚΤΟΣ ΕΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΚΡΑΤΗ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΝΤΑΙ ΚΟΙΝΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΕΠΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΜΕ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΑΝΑΣΥΝΘΕΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΜΕΙΩΣΗΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΑΛΑΤΙΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΜΕΙΩΣΗΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΤΡΑΝΣ ΛΙΠΑΡΩΝ ΣΥΛΛΟΓΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΥΡΗΝΩΝ ΒΕΡΙΚΟΚΟΥ Ή ΠΙΚΡΑΜΥΓΔΑΛΩΝ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΓΟΡΑ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΑΛΟΗΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΕ ΤΡΟΦΙΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ / ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΠΟΥ ΕΜΠΛΕΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΕΠΙΣΗΜΟ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ, ΒΑΣΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΜΗΤΡΩΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΦΟΡΕΩΝ ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΔΙΑΒΙΒΑΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ Σελίδα 5 από 78

6 15. ΟΜΙΛΙΕΣ ΗΜΕΡΙΔΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑ - ΣΥΜΠΟΣΙΑ-ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΕΦΕΤ - ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΣΥΣΚΕΨΕΙΣ - ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΙΚΤΥΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ Σελίδα 6 από 78

7 1. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΦΟΡΕΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (ΕΦΕΤ) Ο ΕΦΕΤ συστάθηκε με το Ν. 2741/ΦΕΚ 199/ Είναι Ν.Π.Δ.Δ. και τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Π.Δ. 24-ΦΕΚ 20/A / ). Αποστολή του ΕΦΕΤ είναι η προστασία της Δημόσιας Υγείας καθώς και των συμφερόντων των καταναλωτών, η αξιόπιστη και επιστημονικά τεκμηριωμένη ενημέρωση των Ελλήνων πολιτών σε θέματα ασφάλειας και διατροφικής αξίας των τροφίμων. Στις βασικές του αρμοδιότητες περιλαμβάνονται: Η εκπόνηση και υποστήριξη των εθνικών και κοινοτικών προγραμμάτων ελέγχου και η εποπτεία και αξιολόγηση της πορείας υλοποίησης αυτών Ο επιμερισμός και συντονισμός της διεξαγωγής των επισήμων ελέγχων, η μέριμνα για την ενοποίηση των τεχνικών ελέγχου και τη διεξαγωγή τους με συχνότητα που καθορίζει η κατηγοριοποίηση των επιχειρήσεων ως προς την επικινδυνότητά τους Η προστασία του καταναλωτή από δόλιες ή παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές, όπως η παραπλανητική επισήμανση και η παραπλανητική διαφήμιση, καθώς και από τη νοθεία των τροφίμων Η αντιμετώπιση των διαφόρων διατροφικών κρίσεων Η διαμόρφωση και υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την συνεχή ενημέρωση, επιμόρφωση και κατάρτιση του προσωπικού που διεξάγει επίσημους ελέγχους Η παροχή τεχνικής βοήθειας προς τους παραγωγικούς κλάδους, είτε μέσω της έκδοσης οδηγών υγιεινής για κάθε επαγγελματικό κλάδο είτε μέσω σεμιναρίων τα οποία διοργανώνονται υπό την αιγίδα του ΕΦΕΤ προς επιμόρφωση των εργαζομένων και επαγγελματιών Η διαμόρφωση ελληνικών θέσεων σε θέματα ασφάλειας τροφίμων και η υποστήριξή τους στην Ε.Ε. Η διαμόρφωση ελληνικών θέσεων και η υποστήριξή τους στις ομάδες εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε θέματα που σχετίζονται με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές μέσω της επισήμανσης, παρουσίασης και διαφήμισης των τροφίμων Η εισήγηση για τη διαμόρφωση εθνικής νομοθεσίας σε θέματα ασφάλειας και επισήμανσης των τροφίμων Η επικοινωνία με τον καταναλωτή με σκοπό την πληροφόρησή του και την εκπαίδευσή του σε θέματα ασφάλειας τροφίμων Σελίδα 7 από 78

8 2. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥ ΕΦΕΤ 2.1. ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΔΟΜΗ Ο ΕΦΕΤ διοικείται από επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο και από τον Ιανουάριο του 2013 έως σήμερα, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου είναι ο κος Ιωάννης Τσιάλτας. Σύμφωνα με την: α) υπ αριθμ. ΥΑ 4363/58710/ , ΦΕΚ/Υ.Ο.Δ.Δ./394, β) υπ αριθμ. ΥΑ 6851/84363/ , ΦΕΚ/Υ.Ο.Δ.Δ./567, γ) υπ αριθμ. ΥΑ 8528/104908/ , ΦΕΚ/Υ.Ο.Δ.Δ./515 και δ) υπ αριθμ. ΥΑ 9349/11429/ , ΦΕΚ/Υ.Ο.Δ.Δ./566, το Δ.Σ. του ΕΦΕΤ απαρτίζεται από τα κάτωθι μέλη: Πρόεδρος Αντιπρόεδρος Μέλος Μέλος Μέλος Εκπρόσωπος των καταναλωτών Εκπρόσωπος των εργαζομένων Τσιάλτας Ιωάννης Μανέτας Ανδρέας Ζιώγας Δημήτριος Κατσαμπέρης Νικόλαος Καψοκεφάλου Μαρία Αλευρίτου Ελένη Ανδρουλάκης Εμμανουήλ Στην Αθήνα λειτουργεί η Κεντρική του Υπηρεσία, ενώ σε πανελλαδικό επίπεδο λειτουργούν εννέα Περιφερειακές Διευθύνσεις (ΠΔ), με έδρες σε: Αθήνα Θεσσαλονίκη Πάτρα Ηράκλειο Λάρισα Ιωάννινα Κομοτηνή Μυτιλήνη Τρίπολη Σελίδα 8 από 78

9 Στην Κεντρική Υπηρεσία λειτουργούν οι εξής Διευθύνσεις: Διεύθυνση Ελέγχων Επιχειρήσεων Διεύθυνση Εργαστηριακών Ελέγχων Διεύθυνση Αξιολόγησης, Εγκρίσεων Διεύθυνση Διατροφικής Πολιτικής και Ερευνών Διεύθυνση Εκπαίδευσης, Ενημέρωσης Πληροφορικής Διεύθυνση Διοικητικής Υποστήριξης καθώς και τα αυτοτελή Τμήματα-Γραφεία: Τμήμα Διασφάλισης Ποιότητας Παρεχομένων Υπηρεσιών Τμήμα Νομικής Υποστήριξης και Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων Σελίδα 9 από 78

10 2.2. ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ ΕΦΕΤ Το ισχύον οργανόγραμμα του ΕΦΕΤ απεικονίζεται ως κάτωθι: ΕΣΠΕΤ Ν. 2741, Άρθρο 3.1/3.2/3.3 ΕΣΕΤ N.2741, Άρθρο ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ & ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ Π.Δ. 223, Αρθ. 2.4 & Αρθ. 6 ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Δ.Σ. Π.Δ. 223, Άρθρο 2.2, Άρθρο 4 ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΥ Δ.Σ. Π.Δ. 223, Άρθρο 2.3, Άρθ. 5 ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Δ.Σ Ν.2741, Άρθρο 2.5 Π.Δ. 223, Αρθ. 2.1, Αρθ. 3 Δ.Σ. ΕΦΕΤ 7 μέλη Δ.Σ - Ν Άρθρο 2.3 ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Ν Άρθρο 2.17, Π.Δ. 223 Άρθ. 2.6, Άρθ. 8 ΛΟΙΠΕΣ 8 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ 1.Αττικής 3.Δυτικής Ελλάδας 4.Κρήτης 5.Θεσσαλίας 6.Ηπείρου 7.Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης 8.Βορείου Αιγαίου 9.Πελοποννήσου ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Π.Δ. 223, Άρθ. 2.5, Άρθ. 7 ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ Π.Δ. 223 Αρθρ. 8 & 15 ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΗ Π.Δ. 223 Άρθρο 8 & 16 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Ι ΕΛΕΓΧΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Π.Δ. 223 Άρθρο 9 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΙΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ Π.Δ. 223 Άρθρο 10 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΙΙΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΓΚΡΙΣΕΩΝ Π.Δ. 223 Άρθρο 11 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ IV ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΩΝ Π.Δ. 223 Άρθρο 12 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ V ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ - ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Π.Δ. 223 Άρθρο 13 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ VI ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ Π.Δ. 223 Άρθρο 14 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (2) Π.Δ. 223 Άρθρο 17 ΛΟΙΠΕΣ 8 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ Π.Δ. 223 Άρθρο 17 ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΖΩΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ Π.Δ. 223 Άρ. 9, 2α ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 10, 2α ΤΜΗΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΛΕΓΧΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 11, 2α ΤΜΗΜΑ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 12, 2α ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Π.Δ. 223 Άρ. 13, 2α ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Π.Δ. 223 Άρ. 14, 1α ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 18 ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 18 ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ Π.Δ. 223 Άρ. 9, 2β ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΕΠΕΞΕΡΑΣΜΕΝΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 9, 2γ ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ, ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 9, 2δ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ Π.Δ. 223 Άρ. 10, 2 α 1 ΤΜΗΜΑ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 10, 2β ΤΜΗΜΑ ΑΜΕΣΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 10, 2γ ΤΜΗΜΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΕΓΚΡΙΣΕΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 11, 2β ΤΜΗΜΑ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΥ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Π.Δ. 223 Άρ. 12, 2β ΤΜΗΜΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ Π.Δ. 223 Άρ. 13, 2β ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Π.Δ. 223 Άρ. 13, 2γ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Π.Δ. 223 Άρ.14, 1β ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ & ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 14, 1γ ΤΜΗΜΑ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ Π.Δ. 223 Άρ. 14, 1δ ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 18 ΤΜΗΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΓΚΡΙΣΕΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 18 ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ Π.Δ. 223 Άρ. 18 ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΗ ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 18 ΤΜΗΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΓΚΡΙΣΕΩΝ Π.Δ. 223 Άρ. 18 ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ Π.Δ. 223 Άρ. 18 ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΗ ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣΗΣ Π.Δ. 223 Άρ. 9, 2ε ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Π.Δ. 223 Άρ.9, 2στ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Π.Δ. 223 Άρ. 10, 2 α 1

11 2.3. ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝΤΕΣ ΣΤΟΝ ΕΦΕΤ Σήμερα στον ΕΦΕΤ υπηρετούν συνολικά διακόσιοι εξήντα ένας (261) εργαζόμενοι, εκ των οποίων, εκατόν ογδόντα τέσσερις (184) είναι μόνιμοι, πέντε (5) Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό, πενήντα επτά (57) ΙΔΑΧ, μία (1) ΙΔΑΧ ωρομίσθια, έξι (6) δικηγόροι και οκτώ (8) αποσπασμένοι από άλλες υπηρεσίες ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΦΕΤ Ο ΕΦΕΤ προσαρμόζεται με ταχείς ρυθμούς στις αυξανόμενες απαιτήσεις για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης και την εφαρμογή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Στις εγκαταστάσεις του, έχει σχεδιαστεί και εφαρμοστεί δίκτυο δομημένης καλωδίωσης και έχει προσαρμοστεί ο δικτυακός εξοπλισμός για την επίτευξη γρήγορης και αξιόπιστης μεταφοράς ηλεκτρονικών πληροφοριών και αρχείων. Ειδικότερα, όσον αφορά στη Διοικητική Υποστήριξη: Εστάλησαν στο Δ.Σ. θέματα σχετικά με μισθολογική αναγνώριση προϋπηρεσίας υπαλλήλων, σύμφωνα με το Ν. 4354/2015 Eστάλησαν στο Υ.Σ. και στο Δ.Σ. θέματα σχετικά με βαθμολογική αναγνώριση προϋπηρεσίας υπαλλήλων, σύμφωνα με το Ν. 4369/2016 Τηρείται και επικαιροποιείται ηλεκτρονικό μητρώο του προσωπικού υπαλλήλων του ΕΦΕΤ με τη χρήση του Προγράμματος Διαχείρισης Προσωπικού OTS. Παράλληλα υλοποιείται η παραμετροποίηση ηλεκτρονικής εφαρμογής από την OTS για την τήρηση του αρχείου αδειών του προσωπικού Απεστάλησαν για έλεγχο γνησιότητας βασικών, μεταπτυχιακών, διδακτορικών και ξενόγλωσσων πτυχίων υπαλλήλων του Φορέα, σύμφωνα με το Ν. 4305/2014 Οι μετακινήσεις των υπαλλήλων του Φορέα έγιναν κανονικά, χωρίς να υπάρχουν εκκρεμότητες στο Τμήμα Διοίκησης Προσωπικού. Δόθηκαν οδηγίες προς τους εργαζόμενους, ύστερα από την έκδοση νέων διατάξεων για τις μετακινήσεις, για τις αλλαγές που επήλθαν και για τη διασφάλιση της ομοιόμορφης και απρόσκοπτης λειτουργίας έκδοσης των εντύπων που αφορούν τις μετακινήσεις Πραγματοποιήθηκε πρακτική άσκηση φοιτητών στο Φορέα, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις Ολοκληρώθηκε το πεντάμηνο πρόγραμμα «Προώθηση της απασχόλησης μέσω Προγραμμάτων Κοινωφελούς Χαρακτήρα» του ΟΑΕΔ σε φορείς του ΥΠΑΑΤ, μεταξύ των οποίων ήταν και ο ΕΦΕΤ Προέβη σε σχετικές διοικητικές ενέργειες για την συνταξιοδότηση, την απόσπαση και τον διορισμό μέσω ΑΣΕΠ υπαλλήλων Προέβη στην ολοκλήρωση της διαδικασίας ορισμού όλων των επιτροπών της ΚΥ και των Περιφερειακών Δ/νσεων (αξιολόγησης διαγωνισμών, παραλαβών και εξέτασης ενστάσεων) Πραγματοποιήθηκαν οι εκλογές για την ανάδειξη των αιρετών μελών του Υπηρεσιακού Συμβουλίου

12 Ολοκληρώθηκε η παραχώρηση είκοσι έξι (26) υπηρεσιακών αυτοκινήτων του ΕΦΕΤ σε Περιφέρειες της χώρας Ξεκίνησε η διαδικασία των ψηφιακών υπογραφών για την ψηφιακή επικύρωση αντιγράφων εγγράφων από το Τμήμα Γραμματειακής Υποστήριξης Υλοποιήθηκε σειρά συμβάσεων δαπανών Όσον αφορά στα οικονομικά στοιχεία για το έτος 2016, ο Φορέας έλαβε το 100% της ετήσιας εγκεκριμένης χρηματοδότησης, στο πλαίσιο της τακτικής κρατικής επιχορήγησης, ίση με το ποσό των Επιπρόσθετα έσοδα του Φορέα προήλθαν: Από είσπραξη επιβληθέντων προστίμων, ίσο με το ποσό των ,06, στο πλαίσιο επιβολής διοικητικών κυρώσεων, όπως αυτές καθορίζονται στο Ν. 4235/2014 Από είσπραξη παραβόλων ένταξης στο μητρώο εκπαιδευτών του ΕΦΕΤ, καθώς και παραβόλων για την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων επιχειρήσεων τροφίμων, ίσο με το ποσό των ,86 Ο ΕΦΕΤ έκλεισε τη χρήση του 2016 και κατέθεσε τόσο στη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του ΥΠΑΑΤ, όσο και στο Ελεγκτικό Συνέδριο, τα απολογιστικά στοιχεία του Φορέα εγκεκριμένα με σχετική απόφαση του Δ.Σ. Το αποτέλεσμα χρήσης περιλαμβάνει πλεόνασμα, το οποίο ανέρχεται στο ποσό του ,86 (έναντι προϋπολογισθέντος πλεονάσματος χρήσης ,00 ). Η Υπηρεσία τηρεί αναλυτικό αρχείο παρακολούθησης της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και έχει υποβάλει στο ΥΠΑΑΤ μηνιαίο πρόγραμμα εκτέλεσης του (στόχοι), το οποίο δεν περιέχει αποκλίσεις άνω του 10% σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Δεδομένης της ιδιαίτερης συγκυρίας που σχετίζεται με τα δημοσιονομικά μεγέθη, λήφθηκε μέριμνα για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των οικονομικών πόρων του Φορέα, διασφαλίζοντας την ομαλή λειτουργία των υπηρεσιών του. Τέλος, κατατέθηκε και εγκρίθηκε από τον αρμόδιο Υπουργό (Αρ.Απόφ.4419/144286/ ), ο προϋπολογισμός για το έτος 2017, ο οποίος περιλαμβάνει δημοσιονομικό αποτέλεσμα (πλεόνασμα) ύψους , με την ίδια τακτική επιχορήγηση που δόθηκε το Η σύνταξη του προϋπολογισμού έγινε σύμφωνα με το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα και ενδέχεται η αναθεώρησή του ανάλογα με την πορεία είσπραξης των ιδίων εσόδων καθώς και των μεταβολών που θα προκύψουν στα έξοδα, κυρίως με την μεταβολή του προσωπικού (αποσπάσειςμετατάξεις). Το Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων με την καθημερινή αποδελτίωση του ημερήσιου και περιοδικού τύπου, καθώς και με την αναζήτηση ιστοσελίδων στο διαδίκτυο ενημερώνει την Διοίκηση και το προσωπικό του Φορέα για θέματα που άπτονται των αντικειμένων του. Αυτή η επικοινωνία μέσω του Γραφείου Τύπου είναι αμφίδρομη, με ενημέρωση των πολιτών για τις δραστηριότητες του ΕΦΕΤ (Πίνακας 1) μέσω: Σελίδα 12 από 78

13 ανάρτησης δελτίων τύπου στον διαδικτυακό ιστότοπο του Φορέα αποστολής δελτίων τύπου στα ΜΜΕ ενημερωτικών εκδόσεων για την προβολή του έργου του ΕΦΕΤ Πίνακας 1: Δελτία τύπου 2016 Θέμα δελτίου τύπου 2016 Αριθμός Ανακλήσεις προϊόντων 20 Συμμετοχή στις Διεθνείς Εκθέσεις AGROTIKA, DETROP, FRESKON, ΔΕΘ, MEAT DAYS, SYSKEVASIA 6 Συνεργασία με Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ομοσπονδία Αρτοποιών Ελλάδας, Περιφέρεια Αττικής, Περιφέρεια Κεντρικής 6 Μακεδονίας Ενημέρωση για Σαρακοστή, Πάσχα, Χριστούγεννα 3 Ημερίδα του ΕΦΕΤ 3 Προγράμματα Κατάρτισης 2 Νοθεία στη διακίνηση και εμπορία μελιού και ιχθυηρών 1 Πικροί πυρήνες βερίκοκων και αμυγδάλων 1 Αντιποίηση Αρχής 1 Επιχείρηση OPSON της INTERPOL και της EUROPOL 1 Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτή 1 Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής 1 Επίσκεψη του Εκτελεστικού Διευθυντή της EFSA στον ΕΦΕΤ 1 ΣΥΝΟΛΟ 47 Το Τμήμα Νομικής Υποστήριξης της Κεντρικής Υπηρεσίας διεκπεραίωσε τις κάτωθι νομικές εργασίες: Σύνταξη δικογράφων (απόψεων) σε διακόσια πενήντα ένα (251) διοικητικά δικαστήρια επί ασκηθεισών προσφυγών κατά προστίμων που επέβαλε το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΦΕΤ Σύνταξη προτάσεων και παράσταση σε πέντε (5) εργατικές υποθέσεις υπαλλήλων του ΕΦΕΤ και δύο (2) υποθέσεις τακτικής διαδικασίας στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών Σύνταξη δικογράφων εφέσεων/υπομνημάτων και παράσταση σε δώδεκα (12) δικαστήρια (Διοικητικά Εφετεία) Συγγραφή δικογράφων (απόψεων) σε τρεις (3) υποθέσεις αναστολής εκτελέσεως αποφάσεων επιβολής διοικητικών προστίμων του Δ.Σ. του ΕΦΕΤ Σύνταξη απόψεων επί τριών (3) αιτήσεων θεραπείας/ενστάσεων κατά αποφάσεων του Δ.Σ. περί επιβολής διοικητικών προστίμων Παράσταση και δήλωση παράστασης πολιτικής αγωγής υπέρ του ΕΦΕΤ στο μεικτό ορκωτό δικαστήριο Χίου για τον εμπρησμό των γραφείων της Περιφερειακής Διεύθυνσης Βορείου Αιγαίου του ΕΦΕΤ Σύνταξη γνωμοδοτήσεων επί τεσσάρων (4) πειθαρχικών θεμάτων υπαλλήλων Συγγραφή τριάντα δύο (32) γνωμοδοτήσεων επί διαφόρων νομικών θεμάτωνερωτημάτων και πληθώρα απαντήσεων σε δεκάδες προφορικά ερωτήματα οργάνων της Διοίκησης και των Περιφερειακών Διευθύνσεων Διεκπεραίωση νομικών θεμάτων ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου Σελίδα 13 από 78

14 Επεξεργασία νομοθετημάτων, νέου οργανογράμματος του ΕΦΕΤ και σχεδίων Υ.Α. και Κ.Υ.Α. Νομικός έλεγχος νομιμοποίησης εξήντα μία (61) συμβάσεων προμηθειών και παροχής υπηρεσιών που συνήψε ο Φορέας Σελίδα 14 από 78

15 3. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ Στο πλαίσιο της εφαρμογής του συστήματος Διοίκησης με Στόχους, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, έχουν ορισθεί οι Στρατηγικοί Στόχοι του ΕΦΕΤ με βάση τους οποίους σχεδιάστηκαν οι επιχειρησιακοί στόχοι ανά Διεύθυνση και ο επιμερισμός τους ανά Τμήμα και υπάλληλο. Οι στρατηγικοί στόχοι που τέθηκαν για το 2016 ήταν οι εξής: Η διασφάλιση της εφαρμογής της νομοθεσίας των τροφίμων για την προστασία της υγείας και των συμφερόντων του καταναλωτή Η ενδυνάμωση της δικτύωσης, της επιστημονικής τεκμηρίωσης και της έρευνας για την υποστήριξη πολιτικών διατροφής, ασφάλειας και ανάλυσης κινδύνων στα τρόφιμα Η διασφάλιση της ποιότητας της λειτουργίας του ΕΦΕΤ και βελτίωση της εσωτερικής του οργάνωσης Σελίδα 15 από 78

16 4. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝ Tο Τμήμα Διασφάλισης Ποιότητας Παρεχομένων Υπηρεσιών έχει την αρμοδιότητα της εφαρμογής του συστήματος εσωτερικών ελέγχων και την παρακολούθηση και αξιολόγηση της απόδοσης λειτουργίας του Φορέα και της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών του, μέσω της εφαρμογής του πιστοποιημένου Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας (ΣΔΠ) του ΕΦΕΤ, κατά το πρότυπο ISO 9001:2008. Το 2016 αναπτύχθηκαν δράσεις: 1. Στο πλαίσιο εφαρμογής και λειτουργίας του ΣΔΠ για την παρακολούθηση της εφαρμογής του, για τον έλεγχο, αναθεώρηση ή/και έκδοση διαδικασιών, εγγράφων και εντύπων, καθώς και για την αξιολόγηση της τήρησης των διαδικασιών και την υποβολή προτάσεων αναθεώρησης τους προς την Διοίκηση. Οι αναθεωρήσεις εντοπίστηκαν: Στη διαδικασία «Εξασφάλισης Επαγγελματικής Επάρκειας», όσον αφορά στη διοικητική πρακτική του Φορέα για την καταγραφή των ενεργειών που λαμβάνουν χώρα, με σκοπό την εξασφάλιση της επαγγελματικής επάρκειας των στελεχών του που επιφορτίζονται με ελεγκτικές δραστηριότητες Στις διαδικασίες που αφορούν στον τομέα της εκπαίδευσης των ελεγκτών των αρχών επίσημου ελέγχου των τροφίμων και του προσωπικού των επιχειρήσεων τροφίμων και συγκεκριμένα στην «Εκπόνηση Προγραμμάτων Κατάρτισης Προσωπικού που Διενεργεί Επίσημους Ελέγχους», στις «Υπηρεσίες Κατάρτισης προς τις Επιχειρήσεις Τροφίμων» και στην «Τήρηση Μητρώου Εκπαιδευτών» Στην διαδικασία «Διαχείρισης και Διεκπεραίωσης Ερωτημάτων» Στη διαδικασία που αφορά τη «Διαχείριση Είσπραξης Προστίμων» 2. Στο πλαίσιο της διενέργειας της Ανασκόπησης της Ανώτατης Διοίκησης για την ιεράρχηση των θεμάτων, τον προγραμματισμό των απαραίτητων συνεργασιών εντός ΕΦΕΤ και το συντονισμό των ενεργειών με βάση τα αποτελέσματα της Ανασκόπησης. Η θεματολογία βασίστηκε στα αποτελέσματα των εσωτερικών επιθεωρήσεων, στην επίδοση των διεργασιών για την λειτουργία και άσκηση των αρμοδιοτήτων του ΕΦΕΤ, στην κατάσταση υλοποίησης των προληπτικών και διορθωτικών ενεργειών και σε προτάσεις για τη βελτίωση της λειτουργίας και της αποτελεσματικότητας των ελέγχων που διενεργεί ο ΕΦΕΤ. Η Διοίκηση του ΕΦΕΤ αποφάσισε την οριστική ιεράρχηση των θεμάτων και καθορίστηκαν οι απαιτούμενες ενέργειες, το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης τους και οι εμπλεκόμενες υπηρεσιακές μονάδες του ΕΦΕΤ. Οι ενέργειες έχουν στόχο την βελτίωση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας του έργου του ΕΦΕΤ και αφορούν σε: Διεργασίες του επίσημου ελέγχου των τροφίμων και ειδικότερα στον προγραμματισμό και στην εποπτεία, στην υλοποίηση και στην αξιοποίηση των αποτελεσμάτων, καθώς και στην επιβολή των διοικητικών κυρώσεων Διεργασίες κατάρτισης των στελεχών που ασκούν ελεγκτικές δραστηριότητες και ειδικότερα στο σχεδιασμό των προγραμμάτων εκπαίδευσης Διεργασίες διαχείρισης ερωτημάτων καταναλωτών, επιχειρήσεων τροφίμων και λοιπών ενδιαφερομένων σε θέματα νομοθεσίας τροφίμων και συναφών Σελίδα 16 από 78

17 θεμάτων με το αντικείμενο του ΕΦΕΤ με σκοπό την συλλογή και επεξεργασία τους για την δημιουργία δεξαμενής συχνών απαντήσεων Διεργασίες διοικητικής υποστήριξης και ειδικότερα στην αναθεώρησή τους και στην προσαρμογή σε νέες νομοθετικές διατάξεις σχετικά με την παρακολούθηση είσπραξης διοικητικών προστίμων Διεργασίες ελέγχου εγγράφων και αρχείων για την εξασφάλιση εύκολης πρόσβασης στην ισχύουσα νομοθεσία και ενημέρωσης επί των εγγράφων που είναι σε ισχύ 3. Στον τομέα των Εσωτερικών Επιθεωρήσεων με βάση τον ετήσιο προγραμματισμό διενεργήθηκαν εσωτερικές επιθεωρήσεις: Στην Περιφερειακή Δ/νση ΕΦΕΤ Κεντρικής Μακεδονίας για να διαπιστωθεί η επαλήθευση της εφαρμογής του ΣΔΠ κατά ISO 9001:2008, αναφορικά με τις διεργασίες που επιτελούνται Στην Κεντρική Υπηρεσία και την Περιφερειακή Δ/νση ΕΦΕΤ Κεντρικής Μακεδονίας, για να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητα του συστήματος επίσημου ελέγχου των τροφίμων (κάθετη επιθεώρηση) που αφορά την νοθεία και την απάτη στον τομέα του ελαιολάδου Επιπλέον, έγινε παρακολούθηση της υλοποίησης των διορθωτικών ενεργειών που έχουν αναληφθεί από τις υπηρεσιακές μονάδες του ΕΦΕΤ στη βάση των αποτελεσμάτων προηγούμενων εσωτερικών επιθεωρήσεων. Τέλος ολοκληρώθηκαν εκθέσεις και αποτυπώθηκαν διορθωτικές ενέργειες στα αντίστοιχα σχέδια δράσης προηγούμενων εσωτερικών επιθεωρήσεων. 4. Διενεργήθηκε εσωτερικός έλεγχος του Τμήματος Διασφάλισης Ποιότητας Παρεχομένων Υπηρεσιών από υπαλλήλους του ΕΦΕΤ ανεξάρτητους από την λειτουργία του Τμήματος (για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας του ελέγχου), με βάση την απαίτηση της διαδικασίας πιστοποίησης της ποιότητας του ΕΦΕΤ από εξωτερικό φορέα. 5. Συμμετοχή ή/και υποστήριξη Εξωτερικών Επιθεωρήσεων από τον Φορέα Πιστοποίησης του ΣΔΠ του ΕΦΕΤ στο πλαίσιο 3 ης Επιθεώρησης Επιτήρησης για την διαπίστωση της εφαρμογής του Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας του ΕΦΕΤ σύμφωνα με το Διεθνές Πρότυπο EN ISO 9001: Λοιπές δράσεις Εφαρμογή της Διεργασίας «ΔΙΕ 010 -Μέτρησης Ικανοποίησης Πελάτη» για την ανίχνευση του επιπέδου ικανοποίησης των κλάδων των επιχειρήσεων και οργανώσεων με τους οποίους επικοινωνεί και συνεργάζεται ο ΕΦΕΤ. Για το σκοπό αυτό συντάχθηκε ερωτηματολόγιο, το οποίο αποτελεί σημαντικό μέσο για την εκτίμηση του βαθμού ικανοποίησης των ενδιαφερόμενων μερών, τον εντοπισμό των σημαντικότερων αναγκών και τις αιτίες για πιθανή δυσαρέσκειά τους από τις προσφερόμενες υπηρεσίες του ΕΦΕΤ. Οι απαντήσεις συμβάλουν στον εντοπισμό αδύνατων σημείων και στη βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών του Φορέα. Σελίδα 17 από 78

18 5. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ 5.1. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ Ανάδειξη προτεραιοτήτων επισήμων ελέγχων σε επίπεδο επιθεώρησης εγκαταστάσεων στους τομείς των: Τροφίμων ζωικής προέλευσης Τροφίμων φυτικής προέλευσης Λοιπών επεξεργασμένων τροφίμων Προσθέτων τροφίμων Υλικών και Αντικείμενων σε επαφή με τρόφιμα εστιάζοντας σε ζητήματα που αφορούν στην: o βελτίωση των συνθηκών γενικής υγιεινής και λειτουργικών διαδικασιών o επάρκεια και αποτελεσματικότητα των συστημάτων διαχείρισης της o ασφάλειας και ιχνηλασιμότητας ανάδειξη θεμάτων επισήμανσης κυρίως ως προς την παραπλανητική πληροφόρηση για τα τρόφιμα o αντιμετώπιση φαινόμενων απάτης (νοθεία, παραποίηση είδους, ελληνοποιήσεις κ.ά.) o ανάδειξη ειδικότερων απαιτήσεων στους τομείς των προσθέτων και των υλικών σε επαφή με τρόφιμα Διαμόρφωση και υποστήριξη αντίστοιχων επιχειρησιακών δράσεων Υποστήριξη πρόσθετων ελέγχων στο πλαίσιο: έγκρισης εγκαταστάσεων τροφίμων ζωικής προέλευσης εξαγωγής τροφίμων, για την ανάγκη χορήγησης διάφορων πιστοποιητικών του προγράμματος Επισιτιστικής Βοήθειας Απόρων ΤΕΒΑ διερεύνησης αναφορών/καταγγελιών πολιτών επισήμανσης παρουσίασης και διαφήμισης τροφίμων που διατίθενται στον τελικό καταναλωτή Συντονισμός και συνεργασία με Αρμόδιες Αρχές/Φορείς Με υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ για την από κοινού οργάνωση επιχειρησιακών δράσεων, εισήγησης νομοθετικών ρυθμίσεων, υποστήριξη ελέγχων DG SANTE - DF κ.ά. Με τον ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ» για ανάληψη από κοινού δράσεων Στο πλαίσιο του Συντονιστικού Κέντρου Αντιμετώπισης Παραεμπορίου (ΣΥΚΑΠ) για την ανάπτυξη επιχειρησιακών δράσεων με στόχο την εποπτεία της αγοράς και την πάταξη του παραεμπορίου. Στο πλαίσιο του Εθνικού Συμβουλίου Καταναλωτών για ζητήματα προστασίας του καταναλωτή Με υπηρεσίες του Υπουργείου Ανάπτυξης στο πλαίσιο απλούστευσης των διαδικασιών αδειοδότησης Σελίδα 18 από 78

19 Με το Γενικό Χημείο του Κράτους Παράλληλα ο ΕΦΕΤ προώθησε: Την υπογραφή Πρωτοκόλλου Συνεργασίας μεταξύ του ΕΦΕΤ και των Περιφερειών Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας συμβάλλοντας αποτελεσματικά στην ενίσχυση των συνεργατικών δράσεων μεταξύ των Αρμοδίων Αρχών για την υλοποίηση του προγράμματος επίσημων ελέγχων Την προώθηση ανάλογων πρωτοβουλιών και για άλλες Περιφέρειες της χώρας Την οργάνωση συσκέψεων με Καλλικρατικές υπηρεσίες για τον επιμερισμό δράσεων στο πλαίσιο υποστήριξης του προγράμματος επίσημων ελέγχων 5.2. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ Εντός του έτους 2016, ο ΕΦΕΤ συμμετείχε και υποστήριξε ενεργά επιθεωρήσεις που διεξήχθησαν στην Ελλάδα από την DG SANTE - DF. Πιο συγκεκριμένα: DG(SANTE) : Κατά το διάστημα 2-3 Μαρτίου 2016, που αφορούσε την αξιολόγηση της εφαρμογής τoυ συστήματος ενισχυμένων ελέγχων στις εισαγωγές DG(SANTE) : Κατά το διάστημα Ιουνίου 2016, που αφορούσε την αξιολόγηση της εφαρμογής τoυ συστήματος επίσημων ελέγχων στον τομέα της μικροβιολογικής ασφάλειας για την πρωτογενή παραγωγή τροφίμων μη ζωικής προέλευσης DG(SANTE) : Κατά το διάστημα Δεκεμβρίου 2016, (γενικού χαρακτήρα έλεγχος) που αφορούσε στο προφίλ της χώρας (General Follow-up Audit) 5.3. ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ Ο ΕΦΕΤ μεριμνά για την συλλογή των στοιχείων ελέγχου στον τομέα των τροφίμων όλων των Αρμοδίων Αρχών της χώρας, την αξιολόγηση και ενσωμάτωση αυτών στην ετήσια έκθεση του ΠΟΕΣΕ για το 2016 και την σχετική ενημέρωση των ευρωπαϊκών οργάνων. Οι ετήσιες εκθέσεις του ΠΟΕΣΕ είναι ανηρτημένες στην ιστοσελίδα του ΕΦΕΤ. Το έτος 2016 οι επιθεωρητές του ΕΦΕΤ πραγματοποίησαν ελέγχους σε όλες τις κατηγορίες επιχειρήσεων τροφίμων με συχνότητα που υπαγορεύεται από ανάλυση επικινδυνότητας. Οι τακτικοί έλεγχοι (7417) ανήλθαν στο 74,5% των διενεργηθέντων ελέγχων, η διαχείριση έκτακτων περιστατικών (530) ανήλθε στο 5,3% και οι επανέλεγχοι (2016) στο 20,2%, σύμφωνα με το Γράφημα 1. Σελίδα 19 από 78

20 Έλεγχοι ΕΦΕΤ % 20% Τακτικοί Επανέλεγχοι Καταγγελίες 75% Γράφημα 1: Πραγματοποιηθέντες έλεγχοι Η κατανομή των ελέγχων ανά κατηγορία επιχειρήσεων (Γράφημα 2) είναι η εξής: Παρασκευαστές & συσκευασία τροφίμων (16,3%) Αποθήκευση και μεταφορά τροφίμων (5,6%) Επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου (28,2%) Επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών (32,2%) Παρασκευαστές που πωλούν λιανικώς (17,8%) Κατανομή ελέγχων Παρασκευαστές/Συσκευαστές Παρασκευαστές λιανικής Λιανική Αποθήκευση Διανομή Παροχή υπηρεσιών Άλλες Γράφημα 2: Κατανομή των ελέγχων Σελίδα 20 από 78

21 Οι έλεγχοι ανά Περιφερειακή Διεύθυνση του ΕΦΕΤ απεικονίζονται στο Γράφημα Διενεργηθέντες έλεγχοι 2016 ανά Π.Δ ΠΔΑ ΠΔΚΜ ΠΔΔΕ ΠΔΚ ΠΔΘ ΠΔΗ ΠΔΑΜ&Θ ΠΔΒΑ ΠΔΠ KY Γράφημα 3: Διενεργηθέντες έλεγχοι έτους 2016 ανά ΠΔ του ΕΦΕΤ Σε 401 επιχειρήσεις (4,6%) διαπιστώθηκε η ύπαρξη μη συμμορφώσεων. Στα Γραφήματα 4 & 5 που ακολουθούν, απεικονίζονται οι μη συμμορφώσεις ανά κατηγορία εγκαταστάσεων και τα είδη των μη συμμορφώσεων. Μη συμμορφούμενες εγκαταστάσεις 2016 (%) Παροχή υπ ηρεσιών 33% Παρασκευαστές/Συ σκευαστές 12% Παρασκευαστές λιανικής 21% Διανομή 1% Απ οθήκευση 5% Λιανική 28% Γράφημα 4: Κατανομή μη συμμορφώσεων ανά κατηγορία εγκαταστάσεων Σελίδα 21 από 78

22 Είδη μη συμμορφώσεων 2016 (%) 3,1% 3,5% 11,5% 26,5% 15,7% HACCP Γεν. Υγιεινή Μη Ασφαλή Επισήμανση Άδειες Άλλες 39,7% Γράφημα 5: Είδη μη συμμορφώσεων Υιοθετήθηκαν μέτρα για την εξασφάλιση συμμόρφωσης των υπευθύνων των επιχειρήσεων τροφίμων όπως: Ο περιορισμός της κυκλοφορίας τροφίμων μέσα από τις διαδικασίες της κατάσχεσης, δέσμευσης όταν δεν τηρούνταν τα πρότυπα ασφάλειας ή ποιότητας και η ανάκληση τροφίμων όταν συνέτρεχαν προς τούτο λόγοι Η ανάκληση έγκρισης στις περιπτώσεις επιχειρήσεων με σοβαρές μη συμμορφώσεις Η επιβολή διοικητικών και ποινικών κυρώσεων για τις περιπτώσεις όπου διαπιστώθηκαν στοιχειοθετημένες παραβάσεις της νομοθεσίας. Συνολικά: Έγιναν 137 πράξεις κατασχέσεων μη ασφαλών τροφίμων που αφορούσαν 49 τόνους προϊόντων Ανακλήθηκε η έγκριση σε 2 επιχειρήσεις Επιβλήθηκαν διοικητικές κυρώσεις σε 387 επιχειρήσεις και αντίστοιχα ποινικές σε 65 επιχειρήσεις Σελίδα 22 από 78

23 5.4. ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΛΑΔΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ Το 2016 υλοποιήθηκαν τα κάτωθι προγράμματα κλαδικών έλεγχων: Ι. Πρόγραμμα επισήμου ελέγχου για την παροχή πληροφοριών για τα αλλεργιογόνα σε μη προσυσκευασμένα τρόφιμα που διατίθενται σε χώρους μαζικής εστίασης, λιανικής πώλησης και παρασκευαστών που πωλούν λιανικώς Το ανωτέρω πρόγραμμα διεξήχθη από όλες τις Περιφερειακές Διευθύνσεις του ΕΦΕΤ και αφορούσε ενδεικτικά χίλιους (1000) ελέγχους σε όλη τη χώρα, σε επιχειρήσεις μαζικής εστίασης (εστιατόρια, ξενοδοχεία, κυλικεία κ.α.), λιανικής πώλησης (υπεραγορές, παντοπωλεία κ.ά.) και παρασκευαστών που πωλούν λιανικώς (αρτοποιία, ζαχαροπλαστεία, κ.ά.). Σκοπός του ελέγχου ήταν η διαπίστωση της συμμόρφωσης των επιχειρήσεων με τις απαιτήσεις του άρθρου 44 του Κανονισμού (ΕΕ) 1169/2011 όσον αφορά στην παροχή πληροφοριών για τα αλλεργιογόνα του Παραρτήματος ΙΙ του εν λόγω Κανονισμού στα μη προσυσκευασμένα τρόφιμα. Έγιναν περισσότεροι από χίλιους (1000) ελέγχους και βάσει αυτών, προκύπτει ότι: Το 71% των επιχειρήσεων που ελέγχθησαν δεν παρείχαν πληροφορίες για τα αλλεργιογόνα (Γράφημα 6). Έγιναν οι απαραίτητες συστάσεις και δόθηκε χρονικό διάστημα συμμόρφωσης. Από τα πρώτα αποτελέσματα των επανελέγχων που διενεργήθηκαν προκύπτει συμμόρφωση άνω του 80%. Οι παρασκευαστές που πωλούν λιανικώς παρουσιάζουν το μεγαλύτερο ποσοστό μη συμμόρφωσης (51%) και ακολουθούν η μαζική εστίαση (31%) και το λιανικό εμπόριο (14%) (Γράφημα 7). Γράφημα 6: Απεικόνιση του ποσοστού συμμόρφωσης των επιχειρήσεων τροφίμων που ελέγχθησαν ως προς το άρθρο 44 του Καν. (ΕΕ) 1169/2011, σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα αλλεργιογόνα σε μη προσυσκευασμένα τρόφιμα. Σελίδα 23 από 78

24 Γράφημα 7: Απεικόνιση του ποσοστού μη συμμόρφωσης ως προς την παροχή πληροφοριών για τα αλλεργιογόνα σε μη προσυσκευασμένα τρόφιμα ανά είδος επιχείρησης ΙΙ. Πρόγραμμα επισήμου ελέγχου επισήμανσης προσυσκευασμένων αρτοσκευασμάτων που διατίθενται σε χώρους λιανικής πώλησης Το ανωτέρω πρόγραμμα διεξήχθη από τις Περιφερειακές Διευθύνσεις Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας του ΕΦΕΤ και αφορούσε έναν αριθμό 70 προσυσκευασμένων αρτοσκευασμάτων (παξιμάδια, κριτσίνια, φρυγανιές). Σκοπός ήταν η διαπίστωση της συμμόρφωσης της επισήμανσης των προϊόντων με τις απαιτήσεις του Κανονισμού (ΕΕ) 1169/2011 και του Κανονισμού (ΕΚ) 1924/2006. Από την επεξεργασία των αποτελεσμάτων των ελέγχων προκύπτουν τα ακόλουθα: Στο 75% των προϊόντων που ελέχθησαν διαπιστώθηκαν μη συμμορφώσεις με τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1169/2011 σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές και με τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 σχετικά με τους ισχυρισμούς διατροφής και υγείας που διατυπώνονται για τα τρόφιμα (Γράφημα 8). Από την ανάλυση των μη συμμορφώσεων (Γράφημα 9) προκύπτει ότι οι περισσότερες μη συμμορφώσεις αφορούν στον κατάλογο των συστατικών (κυρίως ως προς την ποσοτική αναγραφή και τον τρόπο αναγραφής των συστατικών) την παραπλάνηση (κυρίως ως προς την αναγραφή της ένδειξης «χωρίς συντηρητικά»), τη διατροφική δήλωση, και τα αλλεργιογόνα (ως προς τον τρόπο αναγραφής τους). Σελίδα 24 από 78

25 Γράφημα 8: Απεικόνιση ποσοστού (%) συμμόρφωσης της επισήμανσης των προϊόντων αρτοποιΐας, που ελέγχθησαν ως προς τον Καν.(ΕΕ) 1169/2011 και τον Καν. (ΕΚ) 1924/2006 Γράφημα 9: Καταμερισμός μη συμμορφώσεων που διαπιστώθηκαν κατά τον έλεγχο της επισήμανσης των προϊόντων αρτοποιΐας Σελίδα 25 από 78

26 5.5. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ Κατά το 2016 προγραμματίστηκαν, οργανώθηκαν, συντονίστηκαν και εποπτεύθηκαν είκοσι οκτώ (28) προγράμματα παρακολούθησης παραγόντων ασφάλειας/ποιότητας τροφίμων - προγράμματα δειγματοληψίας & ανάλυσης που αφορούσαν σε προγραμματισμένους εργαστηριακούς ελέγχους, ήτοι: 1. Ανίχνευση Salmonella spp σε προϊόντα ζωικής προέλευσης, προϊόντα αυγών, και χύμα παγωτά 2. Ταυτόχρονη ανίχνευση Salmonella spp. και Listeria monocytogenes σε μαλακά τυριά τυρογάλακτος, σε φρέσκες κομμένες σαλάτες, σε μαλακά τυριά τυρογάλακτος και σε προϊόντα (πλην πουλερικών) αλλαντικών με βάση το κρέας, ολόκληρα και σε φέτες 3. Καταμέτρηση Staphylococcous aureus σε μαλακά τυριά τυρογάλακτος (και σε περίπτωση δείγματος με συγκέντρωση μεγαλύτερη από 10 5 cfui/g ανίχνευση εντεροτοξίνης σταφυλόκοκκου 4. Ανίχνευση Anisakis σε φιλέτα ιχθύων 5. Καταμέτρηση ή ανίχνευση Listeria monocytogenes σε καπνιστά ή ενζυμικής ωρίμανσης αλιεύματα 6. Καταμέτρηση campylobacter σε παρασκευάσματα από κρέας πουλερικών 7. Προσδιορισμός ισταμίνης σε φρέσκα ή κατεψυγμένα αλιεύματα 8. Έλεγχος εμφιαλωμένων νερών 9. Έλεγχος πάγου 10. Έλεγχος υλικών και αντικειμένων σε επαφή με τρόφιμα (συνέχεια του προγράμματος από το 2015) 11. Έλεγχος προσθέτων ουσιών σε διάφορα είδη τροφίμων 12. Έλεγχος Διοξινών και PCBs 13. Έλεγχος 3-μονοχλωροπροπανόλης 14. Έλεγχος βαρέων μετάλλων και άλλων στοιχείων σε διάφορα είδη τροφίμων 15. Έλεγχος Πολυκυκλικών Αρωματικών Υδρογονανθράκων 16. Έλεγχος ανίχνευσης επεξεργασίας ορισμένων τροφίμων με ιοντίζουσα ακτινοβολία 17. Έλεγχος μυκοτοξινών σε τρόφιμα 18. Έλεγχος νιτρικών ιόντων σε λαχανικά 19. Έλεγχος παρουσίας φυτοπροστατευτικών ουσιών σε διάφορα είδη τροφίμων 20. Έλεγχος παρουσίας Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών σε τρόφιμα και συστατικά τροφίμων 21. Έλεγχος παρουσίας αλλεργιογόνων ουσιών/τροφίμων σε προσυσκευασμένα τρόφιμα 22. Έλεγχος ποιότητας - γνησιότητας γαλακτοκομικών προϊόντων 23. Έλεγχος ποιότητας - γνησιότητας Ελαιολάδου Σελίδα 26 από 78

27 24. Έλεγχος ποιότητας - γνησιότητας μελιού 25. Έλεγχος νοθείας στα ιχθυηρά 26. Έλεγχος σε εμπλουτισμένα τρόφιμα για βιταμίνη D και για ανόργανα συστατικά (Fe, Ca) 27. Έλεγχος επιπέδων ακρυλαμιδίου σε διάφορα είδη τροφίμων 28. Έλεγχος επίπαγου σε ιχθυηρά Από τα ανωτέρω: Είκοσι ένα (21) προγράμματα αφορούσαν ασφάλεια τροφίμων Πέντε (5) προγράμματα αφορούσαν ποιότητας-γνησιότητας τροφίμων/ παραπλάνηση καταναλωτών Δύο (2) προγράμματα αφορούσαν σε διερεύνηση αναδυόμενων κινδύνων και διατροφικών παραγόντων Οι εργαστηριακές δοκιμές για τα ανωτέρω προγράμματα υλοποιήθηκαν στα εργαστήρια του ΕΦΕΤ και στα συνεργαζόμενα εργαστήρια με τα οποία συντάχθηκαν κατά περίπτωση πρωτόκολλα συνεργασίας και συγκεκριμένα: Γενικό Χημείο του Κράτους (αφορούσες όλες τις υπηρεσίες του ΓΧΚ που συμμετείχαν) Εργαστήριο Φασματοσκοπίας Μάζας και Ανάλυσης Διοξινών του ΕΚΕΦΕ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» Χημικά Εργαστήρια της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή Χημικό Εργαστήριο Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο Κέντρο Κτηνιατρικών Ιδρυμάτων Αθηνών και τα Κτηνιατρικά Εργαστήρια του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Από τα ανωτέρω προγράμματα δεν υλοποιήθηκαν τα προγράμματα: ελέγχου γενετικά τροποποιημένων οργανισμών/τροφίμων (πρόγραμμα 20) ελέγχου αλλεργιογόνων ουσιών (πρόγραμμα 21) ελέγχου σε εμπλουτισμένα τρόφιμα για βιταμίνη D (πρόγραμμα 26α) λόγω αδυναμίας ανταπόκρισης του συνεργαζόμενου εργαστηρίου (Γενικό Χημείο του Κράτους) για τεχνικούς λόγους. Επίσης, σημειώνεται ότι το πρόγραμμα που αφορούσε στον έλεγχο σε εμπλουτισμένα τρόφιμα για ανόργανα συστατικά (Fe, Ca) (πρόγραμμα 26β) η υλοποίηση του οποίου είχε ξεκινήσει το 2015 ολοκληρώθηκε εντός του Τα ανωτέρω προγράμματα υλοποιήθηκαν από τις Περιφερειακές Δ/νσεις του ΕΦΕΤ, σε συνεργασία κατά περίπτωση με τις αντίστοιχες ελεγκτικές υπηρεσίες των Περιφερειακών Ενοτήτων. Στον παρακάτω πίνακα (Πίνακας 2) εμφανίζεται η υλοποίηση των προγραμμάτων σύμφωνα με τα στοιχεία του έχουν καταχωρηθεί στο ΟΠΣ έως 23/03/17. Σελίδα 27 από 78

28 Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Πίνακας 2: Έλεγχοι που υλοποιήθηκαν α/α ΠΔΑ ΠΔΚΜ ΠΔΔΕ ΠΔΠ ΠΔΘ ΠΔΚ ΠΔΗ ΠΔΑΜΘ ΠΔΒΑ Εκτός ΕΦΕΤ ΣΥΝΟΛΟ 1α β γ δ ε α β γ

29 Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως α/α ΠΔΑ ΠΔΚΜ ΠΔΔΕ ΠΔΠ ΠΔΘ ΠΔΚ ΠΔΗ ΠΔΑΜΘ ΠΔΒΑ Εκτός ΕΦΕΤ ΣΥΝΟΛΟ (12) (9) (3) (5) (2) (2) (2) (35) 0 21 (30) (30) (10) (15) (15) (10) (110) Σελίδα 29 από 78

30 Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως Ανατεθέντες έλεγχοι Υλοποίηση βάσει ΟΠΣ έως α/α ΠΔΑ ΠΔΚΜ ΠΔΔΕ ΠΔΠ ΠΔΘ ΠΔΚ ΠΔΗ ΠΔΑΜΘ ΠΔΒΑ Εκτός ΕΦΕΤ ΣΥΝΟΛΟ α β SUM (672) (531) (195) (227) (169) (215) (131) % 61,7 69,3 97,3 44,7 101,4 82,6 70,2 105,0 106,8 75,4 * Τα προγράμματα με α/α 20 και 21 δεν υλοποιήθηκαν λόγω αδυναμίας ανταπόκρισης των εργαστηρίων για τεχνικούς λόγους. Έτσι σε παρενθέσεις φαίνεται ο αριθμός των αρχικά ανατεθέντων ελέγχων και εκτός παρένθεσης ο αριθμός των ελέγχων που ανατέθηκαν χωρίς να ληφθούν υπόψη οι αριθμοί που αφορούν στα προγράμματα 20 και 21. Τα ποσοστά υλοποίησης έχουν υπολογιστεί λαμβάνοντας υπόψη τους ανατεθέντες ελέγχους εκτός παρενθέσεως. Το πρόγραμμα 26α παρόλο που σχεδιάστηκε δεν έφτασε στο στάδιο του προγραμματισμού λόγω αδυναμίας του συνεργαζόμενου εργαστηρίου. Τα προγράμματα 10 και 26β αποτελούν συνέχεια αντίστοιχων προγραμμάτων από το Για τους παραπάνω λόγους δεν εμφανίζεται αριθμός ανατεθέντων ελέγχων στα προγράμματα με α/α 10, 26α και 26β. (2278) α 1β 1γ 1δ 1ε Ανίχνευση Salmonella spp. σε συσκευασμένο κιμά και παρασκευάσματα κρέατος από κρέας πουλερικών που προορίζονται να καταναλωθούν μαγειρεμένα (στη λιανική) Ανίχνευση Salmonella spp. σε συσκευασμένο κιμα και παρασκευάσματα κρέατος από κρέας ειδών εκτός από πουλερικά που προορίζονται να καταναλωθούν μαγειρεμένα (στη λιανική) Ανίχνευση Salmonella σε νωπό κρέας πουλερικών (στη λιανική) Ανίχνευση Salmonella spp.σε χύμα παγωτά Ανίχνευση Salmonella spp. σε προϊόντα αυγών (στην επιχείρηση) Σελίδα 30 από 78

31 2α Ανίχνευση Salmonella & Listeria monocytogenes σε προϊόντα (πλην πουλερικών) αλλαντικών με βάση το κρέας, ολόκληρα και σε φέτες από την επιχείρηση [από την παραγωγική επιχείρηση] 2β Ανίχνευση Salmonella spp. και Listeria monocytogenes/25 gr. Μαλακά τυριά τυρογάλακτος (μανούρι, ανθότυρο) [τελικά προϊόντα από τυροκομεία μικρής/μεσαίας δυναμικότητας σε συνδυασμό με το πρόγραμμα 3α] 2γ Ταυτόχρονη ανίχνευση Salmonella & ανίχνευση Listeria monocytogenes σε συσκευασμένες κομμένες σαλάτες και λαχανικά (στην επιχείρηση) 3 Καταμέτρηση Staphylococcus aureus σε μαλακά τυριά τυρογάλακτος, (μανούρι και ανθότυρο) σε τυροκομεία μικρής/μεσαίας δυναμικότητας στο τέλος της παραγωγικής διαδικασίας. Στην περίπτωση που η συγκέντρωση του Staphylococcus aureus καταμετρηθεί μεγαλύτερη από 10e5 cfu/g τότε στο ίδιο δείγμα θα γίνει ανίχνευση για εντεροτοξίνες σταφυλόκοκκου 4 Ανίχνευση Anisakis σε φιλέτα ιχθύων 5 Καταμέτρηση ή ανίχνευση Listeria monocytogenes σε καπνιστά ή ενζυμικής ωρίμανσης αλιέυματα (λιανική η στην επιχείρηση αντίστοιχα) 6 Καταμέτρηση Campylobacter spp. σε παρασκευάσματα από κρέας πουλερικών 7 Προσδιορισμός ισταμίνης σε φρέσκα ή κατεψυγμένα αλιεύματα πλούσια σε ιστιδίνη 8 Έλεγχος εμφιαλωμένων νερών 9 Έλεγχος πάγου 10 Έλεγχος των υλικών και αντικειμένων σε επαφή με τρόφιμα 11 Έλεγχος προσθέτων τροφίμων σε διάφορα είδη τροφίμων 12 Έλεγχος Διοξινών και PCBs 13 Έλεγχος 3-μονοχλωροπροπανόλης 14 Έλεγχος βαρέων μετάλλων και άλλων στοιχείων σε διάφορα είδη τροφίμων 15 Έλεγχος Πολυκυκλικών Αρωματικών Υδρογονανθράκων 16 Έλεγχος επεξεργασίας ορισμένων τροφίμων με ιοντίζουσα ακτινοβολία 17 Έλεγχος μυκοτοξινών στα τρόφιμα 18 Έλεγχος νιτρικών ιόντων σε λαχανικά 19 Έλεγχος παρουσίας φυτοπροστατευτικών ουσιών σε διάφορα είδη τροφίμων 20 Έλεγχος παρουσίας Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών σε τρόφιμα και συστατικά τροφίμων 21 Έλεγχος παρουσίας αλλεργιογόνων ουσιών/τροφίμων σε προσυσκευασμένα τρόφιμα 22 Έλεγχος ποιότητας - γνησιότητας γαλακτοκομικών προϊόντων 23 Έλεγχος ποιότητας - γνησιότητας Ελαιολάδου 24 Έλεγχος ποιότητας - γνησιότητας μελιού 25 Έλεγχος νοθείας στα ιχθυηρά 26α Έλεγχος σε εμπλουτισμένα τρόφιμα για βιταμίνη D 26β Έλεγχος σε εμπλουτισμένα τρόφιμα για ανόργανα συστατικά (Fe, Ca) 27 Έλεγχος επιπέδων ακρυλαμιδίου σε διάφορα είδη τροφίμων 28 Επίπαγος σε ιχθυηρά Σελίδα 31 από 78

32 Η στατιστική επεξεργασία και η αναλυτική παρουσίαση των αποτελεσμάτων των προγραμμάτων παρακολούθησης παραγόντων ασφάλειας/ποιότητας τροφίμων - προγράμματα δειγματοληψίας και ανάλυσης, γίνεται σε ξεχωριστό απολογιστικό τεύχος, το οποίο αναρτάται στον ιστότοπο του ΕΦΕΤ: ( Οι Περιφερειακές Δ/νσεις του ΕΦΕΤ υλοποίησαν τους προγραμματισμένους ελέγχους με τη συνδρομή και των Περιφερειακών Ενοτήτων στην ευρύτερη περιοχή αρμοδιότητάς τους. Για την καταγραφή των ελέγχων που υλοποιούνται στο πλαίσιο των προγραμμάτων παρακολούθησης παραγόντων ασφάλειας/ποιότητας τροφίμων - προγράμματα δειγματοληψίας & ανάλυσης, χρησιμοποιείται το ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα (ΟΠΣ) του ΕΦΕΤ. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι μέρος των ελέγχων ανατίθεται από τις Περιφερειακές Δ/νσεις του ΕΦΕΤ σε αρμόδιες υπηρεσίες των περιφερειών (οι οποίες δεν έχουν πρόσβαση στο ΟΠΣ). Επομένως, τα στοιχεία που αφορούν στους ελέγχους που υλοποιούνται από τις Περιφερειακές Ενότητες, και τα οποία καταχωρούνται από τις Περιφερειακές Δ/νσεις του ΕΦΕΤ όταν αυτά είναι διαθέσιμα, ενδέχεται να υπάρξει διαφοροποίηση το ποσοστό υλοποίησης που καταγράφεται βάσει των στοιχείων του ΟΠΣ, μέχρι σήμερα, να υστερεί έναντι του συνολικού. Τα επιμέρους ποσοστά υλοποίησης των προγραμματισμένων ελέγχων ανά Περιφερειακή Δ/νση του ΕΦΕΤ (Πίνακας 3), με βάση τα στοιχεία από το ΟΠΣ έως 23/3/17 έχουν ως εξής: Πίνακας 3: Υλοποίηση προγραμματισθέντων ελέγχων ανά Περιφερειακή Δ/νση του ΕΦΕΤ Ποσοστό υλοποίησης Περιφερειακή Δ/νση ΕΦΕΤ (%) βάσει ΟΠΣ έως 23/03/17 Περιφερειακή Δ/νση ΕΦΕΤ Αττικής 61,7% Περιφερειακή Δ/νση ΕΦΕΤ Κεντρικής Μακεδονίας 69,3% Περιφερειακή Δ/νση ΕΦΕΤ Δυτικής Ελλάδας 97,3% Περιφερειακή Δ/νση ΕΦΕΤ Θεσσαλίας 101,4% Περιφερειακή Δ/νση ΕΦΕΤ Κρήτης 82,6% Περιφερειακή Δ/νση ΕΦΕΤ Ηπείρου 70,2% Περιφερειακή Δ/νση ΕΦΕΤ Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης 105,0% Περιφερειακή Δ/νση ΕΦΕΤ Βορείου Αιγαίου 106,8% Περιφερειακή Δ/νση ΕΦΕΤ Πελοποννήσου 44,7% Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας* - Περιφέρεια Κυκλάδων* - ΣΥΝΟΛΙΚΑ 75,4%** * Στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας είχαν ανατεθεί έλεγχοι που αφορούσαν σε μικροβιολογικά κριτήρια (8) και στην ποιότητα/γνησιότητα ελαιολάδου (20). Αντίστοιχα, στην Περιφερειακή Ενότητα Κυκλάδων είχαν ανατεθεί 52 έλεγχοι που αφορούσαν α) στην ποιότητα γαλακτοκομικών προϊόντων (10) και β) σε έλεγχο προσθέτων (42). Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχουν εισαχθεί στο ΟΠΣ στοιχεία για τους εν λόγω ελέγχους. Για το λόγο αυτό δεν εμφανίζεται ποσοστό υλοποίησης.

33 ** Στο αναφερόμενο ποσοστό δεν έχουν συνυπολογιστεί οι έλεγχοι που ανατέθηκαν απ ευθείας από την Κεντρική Υπηρεσία στις Περιφέρειες Στερεάς Ελλάδος και Κυκλάδων. Επομένως, το εν λόγω ποσοστό αφορά στην υλοποίηση των ελέγχων από τις Περιφερειακές Διευθύνσεις του ΕΦΕΤ. Το γεγονός ότι η υλοποίηση των προγραμμάτων από ορισμένες ΠΔ του ΕΦΕΤ εμφανίζεται μικρότερη από 100% οφείλεται κυρίως στη μη ολοκληρωμένη συμπλήρωση των στοιχείων στο ΟΠΣ όσον αφορά στους ελέγχους που υλοποιήθηκαν από τις συνεργαζόμενες αρχές των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας. Ωστόσο, επειδή η αποστολή στοιχείων από τις Περιφερειακές Ενότητες και η εισαγωγή αυτών στο ΟΠΣ από τις αντίστοιχες Περιφερειακές Διευθύνσεις του ΕΦΕΤ συνεχίζεται, το ποσοστό υλοποίησης αναμένεται να εμφανιστεί μεγαλύτερο κατά την τελική επεξεργασία των προγραμμάτων επισήμου ελέγχου, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του Α εξαμήνου του Το ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό υλοποίησης που εμφανίζει η ΠΔ ΕΦΕΤ Πελοποννήσου οφείλεται στο γεγονός ότι η εν λόγω οργανική μονάδα του Φορέα είναι υποστελεχωμένη και οι αναμενόμενες συνεργασίες με την ΠΔΔΕ του ΕΦΕΤ και τις Περιφερειακές Ενότητες δεν υλοποιήθηκαν όπως αναμενόταν, λόγω αδυναμίας μετακίνησης επιθεωρητών από την ΠΔΔΕ και αδυναμίας αποτελεσματικής συνεργασίας με τις Περιφερειακές Ενότητες, αντίστοιχα. Οι Περιφερειακές Ενότητες της χώρας - παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν - συνδράμουν στον έλεγχο των τροφίμων υπό το συντονισμό του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων, αφού σε αυτές ανατίθενται και υλοποιούνται έλεγχοι είτε μέσω των Περιφερειακών Διευθύνσεων του ΕΦΕΤ, είτε απ ευθείας από την Κεντρική Υπηρεσία, ανάλογα με την περιοχή αρμοδιότητας. Ωστόσο, δεν υπάρχει σαφής και έγκαιρη ενημέρωση για το χειρισμό (αριθμός και είδος δειγμάτων, παρακολούθηση υλοποίησης, συγκέντρωση αποτελεσμάτων και ενημέρωση του ΟΠΣ και της ΔΕΡΕ) των ελέγχων που ανατίθεται στις συνεργαζόμενες Περιφερειακές Ενότητες. Έτσι, χρειάζεται περαιτέρω βελτίωση σε ότι αφορά την ενημέρωση για την υλοποίηση των ανωτέρω ελέγχων. Απαιτείται, επίσης, προσπάθεια προς την κατεύθυνση της μεγαλύτερης συμμετοχής και με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας στο Πολυετές Ολοκληρωμένο Εθνικό Σχέδιο Ελέγχων (ΠΟΕΣΕ). Σχετικά με την κατάρτιση και τήρηση του Μητρώου Εργαστηρίων Δοκιμών καθώς και τον έλεγχο της τήρησης των όρων συνεργασίας των συνεργαζομένων με τον ΕΦΕΤ εργαστηρίων. Στο ανωτέρω πλαίσιο, για το έτος 2016 υλοποιήθηκαν: Διαχείριση μεταβολών στοιχείων Εθνικών Εργαστηρίων Αναφοράς για τις ζωοτροφές και τα τρόφιμα στο πλαίσιο εφαρμογής του (ΕΚ) 882/2004 Διαχείριση μεταβολών στοιχείων εργαστηρίων επισήμου ελέγχου των τροφίμων και τήρηση Επικαιροποιημένου ηλεκτρονικού Μητρώου. Συλλογή στοιχείων που αφορούν στις συμμετοχές Εθνικών Εργαστηρίων Αναφοράς σε Ομάδες Εργασίας με τα Ενωσιακά Εργαστήρια Αναφοράς. Τήρηση αρχείου ποιότητας των Εργαστηρίων Επισήμου Ελέγχου των τροφίμων που εποπτεύονται η συνεργάζονται με τον ΕΦΕΤ Δημιουργία Διεργασιών του Τμήματος Εποπτείας Εργαστηρίων και αποστολή τους στο Τμήμα Διασφάλισης Ποιότητας Παρεχόμενων Υπηρεσιών προκειμένου Σελίδα 33 από 78

34 να αξιολογηθούν και να ενταχθούν στο σύστημα ποιότητας του ΕΦΕΤ. Οι τίτλοι των διεργασιών έχουν ως εξής: o ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ 1. ΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΜΕ ΤΟΝ ΕΦΕΤ o ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ 2. ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΘΝΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΑΝΑΦΟΡΑΣ-ΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΕΙΟΥ o ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ 3. ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΙΔΙΚΩΝ ΟΡΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΜΕ ΤΟΝ ΕΦΕΤ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ Εκπόνηση Σύμβασης Συνεργασίας του ΕΦΕΤ με τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ με στόχο τη «Διενέργεια δοκιμών για την ανίχνευση του μικροοργανισμού Salmonella spp. σε προϊόντα κατά το στάδιο της εισαγωγής» ΑΜΕΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ - ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ Σύμφωνα με το Π.Δ. 223/2000 (ΦΕΚ 192/Α / ), το Τμήμα Άμεσης Αντιμετώπισης Κινδύνων είναι αρμόδιο για τη διαχείριση περιπτώσεων που διαπιστώνεται άμεσος και σοβαρός κίνδυνος για την ασφάλεια των τροφίμων. Επιπλέον σύμφωνα με την ΚΥΑ 77/2011 (ΦΕΚ 917/Β / ), αποτελεί σημείο επαφής για το Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (RASFF) για την Ελλάδα. Ο ΕΦΕΤ σχετικά με τη διαχείριση περιπτώσεων που διαπιστώθηκε άμεσος και σοβαρός κίνδυνος για την ασφάλεια τροφίμων: Έχει διαχειριστεί 25 υποθέσεις καταγγελιών, ενημερώσεων από το ΚΕΕΛΠΝΟ, που αφορούσαν σε λιστεριώσεις, σαλμονελλώσεις ή γαστρεντερίτιδες που οφείλονταν σε τρόφιμα, ή ενημερώσεων από εταιρείες σχετικά με αστοχίες στην παραγωγική διαδικασία, που επηρέασαν την ποιότητα ή ασφάλεια των προϊόντων τους. Έχει διαχειριστεί 40 υποθέσεις που έχουν διαβιβασθεί μέσω του συστήματος RASFF και αφορούν: 5 κοινοποιήσεις την παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών χωρίς να δηλώνεται η παρουσία τους 6 κοινοποιήσεις την παρουσία μυκοτοξινών εκτός ορίων 1 κοινοποίηση την παρουσία ισταμίνης 3 κοινοποιήσεις τη σύνθεση του προϊόντος 4 κοινοποιήσεις την παρουσία πρόσθετων τροφίμων εκτός ορίων 4 κοινοποιήσεις την παρουσία ξένων σωμάτων 1 κοινοποίηση την παρουσία μη εγκεκριμένων GMO/Novel food 2 κοινοποιήσεις την παρουσία βιομηχανικών ρυπαντών εκτός ορίων 3 κοινοποιήσεις μετανάστευση 1 κοινοποίηση αλλοίωση οργανοληπτικών χαρακτηριστικών 5 κοινοποιήσεις την παρουσία παθογόνων μικροοργανισμών 2 κοινοποιήσεις μη εγκεκριμένη ακτινοβόληση 1 κοινοποίηση την παρουσία υπολειμμάτων κτηνιατρικών φαρμάκων εκτός ορίων Σελίδα 34 από 78

35 2 κοινοποιήσεις που απορρίφθηκαν Στο παρακάτω διάγραμμα (Γράφημα 10) παρουσιάζεται η διαγραμματική απεικόνιση των υποθέσεων που χειρίστηκε το τμήμα μέσω του RASFF ανά κίνδυνο: Αριθμός κοινοποιήσεων ανά κατηγορία κινδύνου αλλεργιογόνα ισταμίνη πρόσθετα μη εγκεκριμένα GMO/ νέα τρόφιμα μετανάστευση παθογόνοι μικροοργανισμοί υπολείμματα κτηνιατρικών φαρμάκων μυκοτοξίνες σύνθεση ξένα σώματα βιομηχανικοί ρυπαντές οργανοληπτικά χαρακτηριστικά ακτινοβόληση απορριφθείσες Γράφημα 10: Απεικόνιση των υποθέσεων του RASFF ανά κίνδυνο Έχει διερευνήσει 15 υποθέσεις που αφορούσαν κυρίως σε παρουσία ξένου σώματος σε τρόφιμο που παράγεται σε χώρες μέλη της ΕΕ Όσον αφορά στη διαχείριση του RASFF, μέσω του Συστήματος έχουν διακινηθεί και διερευνηθεί 254 κοινοποιήσεις. Συγκεκριμένα: Συγκεκριμένα: 130 αρχικές Κοινοποιήσεις, εκ των οποίων: 35 Επείγουσες κοινοποιήσεις (Alert Notification) 30 Κοινοποιήσεις προς ενημέρωση για ενέργειες (Information Notification for follow up) 7 Κοινοποιήσεις προς ενημέρωση για προσοχή (Information Notification for attention) 47 Κοινοποιήσεις απόρριψης στη σύνορα (Border rejection Notification) 6 Κοινοποιήσεις Ειδήσεων (News Notification) 4 Κοινοποιήσεις που απορρίφθηκαν 1 κοινοποίηση που αποσύρθηκε 124 συμπληρωματικές Κοινοποιήσεις (Follow up Notification) Σελίδα 35 από 78

36 Η διαγραμματική απεικόνιση των παραπάνω παρουσιάζονται στα παρακάτω Γραφήματα 11 και 12: Διαχείρηση RASFF 49% 51% Αρχικές Συμπληρωματικές Γράφημα 11: Διαχείριση RASFF Κατηγοριοποίηση αρχικών κοινοποιήσεων 36% 5% 3% 1% 5% 23% 27% alert Information for follow up Information for attention Border Rejection News Rejected Withdrawn Γράφημα 12: Κατηγοριοποίηση κοινοποιήσεων Ως προς την αρμοδιότητα διαχείρισης των κοινοποιήσεων, αυτές κατηγοριοποιούνται ως εξής: 40 κοινοποιήσεις ήταν αρμοδιότητας ΕΦΕΤ 41 κοινοποιήσεις ήταν αρμοδιότητας της Δ/νσης Μεταποίησης και Ποιοτικού Ελέγχου Προϊόντων Φυτικής Προέλευσης 23 κοινοποιήσεις ήταν αρμοδιότητας ΕΟΦ 12 κοινοποιήσεις ήταν αρμοδιότητας Δ/νσης Διατροφής Ζώων, Ζωοτροφών και Βοσκοτόπων 6 κοινοποιήσεις ήταν αρμοδιότητας Δ/νσης Υγιεινής και Ασφάλειας Τροφίμων Ζωικής Προέλευσης 7 κοινοποιήσεις ήταν αρμοδιότητας Δ/νσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής 1 κοινοποίηση ήταν αρμοδιότητας Γενικού Χημείου του Κράτους Σελίδα 36 από 78

37 Τα όσα αναφέρονται παραπάνω απεικονίζονται στο παρακάτω Γράφημα 13. Χειρισμός κοινοποιήσεων ανά υπηρεσία 9% 5% 5% 1% 31% 18% 31% ΕΦΕΤ Δ/νση Μεταποίησης και Ποιοτικού Ελέγχου Τροφίμων Φυτικής Προέλευσης ΕΟΦ Δ/νση Διατροφής Ζώων, Ζωοτροφών & Βοσκοτόπων Δ/νση Υγιεινής & Ασφάλειας Τροφίμων Ζωικής Προέλευσης Δ/νση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής Γενικό Χημείο του Κράτους Γράφημα 13: Χειρισμός κοινοποιήσεων Από τις κοινοποιήσεις αρμοδιότητας ΕΦΕΤ τις 33 διαχειρίστηκε ο ΕΦΕΤ με τις Περιφερειακές Δ/νσεις του και 7 διάφορες υπηρεσίες των Περιφερειακών Ενοτήτων, κυρίως ΔΑΟΚ. Από τις 130 αρχικές κοινοποιήσεις: Στις 69 η Ελλάδα έχει ενημερωθεί για τον κίνδυνο από το RASFF Από τις 61 κοινοποιήσεις που η Ελλάδα έχει ενημερώσει το RASFF οι: 49 ήταν απορρίψεις στα σύνορα o στις 47 το φορτίο δεσμεύθηκε o στις 2 το φορτίο αφέθηκε ελεύθερο 6 αφορούσαν ελέγχους στην εσωτερική αγορά 1 ήταν σε συνέχεια παραπόνου καταναλωτή 4 απορρίφθηκαν (2 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και δύο από το Εθνικό Σημείο Επαφής του RASFF στην Ελλάδα) Σε 8 ο κίνδυνος αφορά σε προϊόν ελληνικής προέλευσης ή/και συσκευασίας, εκ των οποίων παρατηρήθηκαν: o Σε 3 παρουσία μυκοτοξινών εκτός ορίων o Σε 1 παρουσία πρόσθετων τροφίμων εκτός ορίων o Σε 1 παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών χωρίς να δηλώνεται η παρουσία τους o Σε 1 παρουσία βιοτοξινών εκτός ορίων o Σε 1 παρουσία μη εγκεκριμένης φυτοπροστατευτικής ουσίας o Σε 1 παρουσία ξένου σώματος Σελίδα 37 από 78

38 Τα όσα αναφέρονται παραπάνω απεικονίζονται στο Γράφημα 14. Κατανομή κινδύνων σε ελληνικά προϊόντα μυκοτοξίνες πρόσθετα αλλεργιογόνα βιοτοξίνες φυτοπροστατευτική ουσία ξένο σώμα Γράφημα 14: Κίνδυνοι σε ελληνικά προϊόντα Επιπλέον διαβιβάστηκαν 6 υποθέσεις σε ή από άλλα κράτη μέλη για τη διερεύνηση υποθέσεων, ως επί το πλείστον παρουσία ξένων σωμάτων, στο πλαίσιο της αμοιβαίας συνδρομής μεταξύ Κρατών Μελών ΔΙΚΤΥΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΤΗΣ ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜA ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Ο ΕΦΕΤ αποτελεί φορέα-σύνδεσμο της Ελλάδας (General Liaison Body) για τους σκοπούς του «Συστήματος Διοικητικής Συνδρομής και Συνεργασίας» (Administrative Assistance and Cooperation system/aac system) καθώς Σημείου Επαφής της Ελλάδος (Food Fraud Contact Point/FFCP) του Δικτύου για την Αντιμετώπιση της Απάτης στα Τρόφιμα (Food Fraud Network/FFN) μεταξύ των Κ.Μ., όπως προβλέπεται στους Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 και Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 882/2004 (αριθμ. πρωτ / /ΕΦΕΤ). Η λειτουργία του «Συστήματος Διοικητικής Συνδρομής και Συνεργασίας» (AAC system) καθώς και του Δικτύου για την Αντιμετώπιση της Απάτης στα Τρόφιμα (FFN) θεσπίστηκε και περιγράφεται στην Εκτελεστική Απόφαση 2015/1918 και η διαχείριση των υποθέσεων μεταξύ των ΚΜ πραγματοποιείται μέσω διαδυκτιακού συστήματος διαχείρισης της πληροφορίας (IT system) από το Νοέμβριο του Το 2016 ο ΕΦΕΤ ως Σημείο Επαφής της Ελλάδος (Food Fraud Contact Point/FFCP) του Δικτύου για την Αντιμετώπιση της Απάτης στα Τρόφιμα (Food Fraud Network/FFN) διαχειρίστηκε: 12 κοινοποιήσεις/αιτήματα διερεύνησης περιπτώσεων απάτης στα τρόφιμα, εκ των οποίων: 4 κοινοποιήσεις για ποιότητα ελαιολάδου Σελίδα 38 από 78

39 2 κοινοποιήσεις για ποιότητα γαλακτοκομικών 1 κοινοποίηση για παρουσία νιτρικών σε τόνο 1 κοινοποίηση για παρουσία αραχίδων σε φουντούκια 1 κοινοποίηση για ποιότητα μαρμελάδας 1 κοινοποίηση για διακίνηση εξωτικών πτηνών 1 κοινοποίηση για διακίνηση τόνου To 2016 o ΕΦΕΤ ως φορέας-σύνδεσμος της Ελλάδας (General Liaison Body) για τους σκοπούς του «Συστήματος Διοικητικής Συνδρομής και Συνεργασίας» (Administrative Assistance and Cooperation system/aac system) διαχειρίστηκε: 9 κοινοποιήσεις/αιτήματα Διοικητικής Συνδρομής, εκ των οποίων: 3 κοινοποιήσεις για ποιότητα μελιού 3 κοινοποιήσεις για παρουσία φυτοπροστατευτικών 2 παρουσία ορμονών 1 κοινοποίηση για επισήμανση ελαιολάδου Για το ίδιο έτος ο ΕΦΕΤ έχει προχωρήσει στην κοινοποίηση/αιτήματα διερεύνησης περιπτώσεων απάτης στα τρόφιμα: 2 κοινοποιήσεις για ποιότητα ελαιολάδου 5.8. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΑΦΟΡΩΝ/ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Στον ΕΦΕΤ υποβλήθηκαν συνολικά χίλιες τετρακόσιες εξήντα μια (1461) αναφορές/καταγγελίες πολιτών κατά τη διάρκεια του Το 53% αυτών ήταν επώνυμες ενώ το 47% ήταν ανώνυμες. Σύμφωνα με την ισχύουσα Πολιτική Διαχείρισης Αναφορών, όλες οι αναφορές αξιολογήθηκαν από την Επιτροπή Αξιολόγησης Αναφορών όπου αποφασίσθηκε ο περαιτέρω χειρισμός τους. Διευκρινίζεται ότι η διερεύνηση του περιεχομένου των αναφορών έγινε τόσο από τις Π.Δ. του ΕΦΕΤ όσο και από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Η ετήσια διαχείριση των αναφορών απεικονίζεται στα ακόλουθα γραφήματα: Αναφορές 2016 Επώνυμες Ανώνυμες 47% 53% Σελίδα 39 από 78 Γράφημα 15: Αναφορές

40 Διαβάθμιση Αναφορών % 0% 36% Χωρίς ενδιαφέρον, 0 Ενδιαφέρουσα,1 Πολύ ενδιαφέρουσα, 2 Ειδικού χειρισμού, 3 56% Γράφημα 16: Διαβάθμιση αναφορών Αντικείμενο αναφορών 9,3% Επιχειρήσεις Τρόφιμα 90,7% Γράφημα 17: Αντικείμενο αναφορών Αναφορές με προσκόμιση δείγματος 16% Με δείγμα Χωρίς δείγμα 84% Σελίδα 40 από 78 Γράφημα 18: Αναφορές με προσκόμιση δείγματος

41 ΑΡΜΟΔΙΕΣ ΑΡΧΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΝΑΦΟΡΩΝ ΕΦΕΤ Δ.Α.Ο.Κ. Π.Ε. Δ/νσεις Ανάπ τυξης Π.Ε. Δ/νσεις Υγιεινής Π.Ε. Άλλες Αρχείο Γράφημα 19: Αρμόδιες Αρχές διαχείρισης των αναφορών Σελίδα 41 από 78

42 6. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ ΤΟΥ ΕΦΕΤ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Οι δραστηριότητες των Εργαστηρίων Δοκιμών & Ερευνών Τροφίμων Αθήνας & Θεσσαλονίκης του ΕΦΕΤ κατά το 2016 συνοψίζονται ως ακολούθως (σημειώνεται ότι τα εργαστήρια της Αθήνας στελεχώνονται από υπαλλήλους των Τμημάτων Εργαστηριακών Ελέγχων και Εποπτείας Εργαστηρίων, ενώ οι υπάλληλοι του χημικού εργαστηρίου Θεσσαλονίκης ανήκουν διοικητικά στο Τμήμα Εργαστηριακών Ελέγχων της Περιφερειακής Δ/νσης ΕΦΕΤ Κεντρικής Μακεδονίας) ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗ Τα εργαστήρια δοκιμών του ΕΦΕΤ είναι διαπιστευμένα κατά ISO από το ΕΣΥΔ. Συγκεκριμένα, τα Εργαστήρια Δοκιμών & Ερευνών Τροφίμων Αθήνας είναι διαπιστευμένα για: μικροβιολογικές αναλύσεις: Ανίχνευση Salmonella spp. σε τρόφιμα Ανίχνευση Listeria monocytogenes σε τρόφιμα Καταμέτρηση Listeria monocytogenes σε τρόφιμα Ανίχνευση Cronobacter (Enterobacter) sakazakii σε γάλα και βρεφικές τροφές Καταμέτρηση Enterobacteriaceae σε τρόφιμα Καταμέτρηση Escherichia coli σε τρόφιμα και χημικές αναλύσεις: Προσδιορισμός Sn (κασσιτέρου) σε κονσερβοποιημένα τρόφιμα (όσπρια, λαχανικά, φρούτα και προϊόντα τους) Προσδιορισμός Cd (καδμίου) σε λαχανικά, φρούτα και προϊόντα τους Προσδιορισμός της διαφοράς μεταξύ πραγματικής και θεωρητικής περιεκτικότη-τας σε τριακυλογλυκερόλες με ECN 42 (ΔECN42) Προσδιορισμός Μεθυλεστέρων Λιπαρών οξέων Προσδιορισμός Ελεύθερων Λιπαρών Οξέων (Οξύτητα) Φασματοφωτομετρική εξέταση υπεριώδους Προσδιορισμός Αριθμού Υπεροξειδίων Επιπλέον, το χημικό εργαστήριο των Εργαστηρίων Δοκιμών & Ερευνών Τροφίμων Αθήνας, για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά, κατόπιν επιτυχούς δοκιμασίας στο διεργαστηριακό σχήμα του Διεθνούς Οργανισμού Ελαιολάδου (IOC), εντάχθηκε στη λίστα των πανευρωπαϊκά αναγνωρισμένων εργαστηρίων του για τις παραμέτρους του κανονισμού 2568/91: Λιπαρά οξέα Τριγλυκερίδια ΔECN Στερόλες Φασματοσκοπική έρευνα στο υπεριώδες Οξύτητα Σελίδα 42 από 78

43 Υπεροξείδια Στιγμασταδιένια Στιρένια Σάπωνες Αδιάλυτα σε πετρελαϊκό αιθέρα Υγρασία και πτητικές ύλες Ασαπωνοποίητα Το Εργαστήριο Δοκιμών Θεσσαλονίκης είναι διαπιστευμένο για προσδιορισμό καδμίου (Cd) σε αλιεύματα ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Το 2016 τα Εργαστήρια Δοκιμών & Ερευνών Τροφίμων Αθήνας & Θεσσαλονίκης του ΕΦΕΤ συμμετείχαν στην υλοποίηση των δοκιμών που προβλέπονταν στο πλαίσιο των Προγραμμάτων Παρακολούθησης Παραγόντων Ασφάλειας/Ποιότητας Τροφίμων Προγράμματα Δειγματοληψίας & Ανάλυσης. Συγκεκριμένα: Η υλοποίηση των επισήμων ελέγχων του 2016 περιελάμβανε: 163 δείγματα επίσημου ελέγχου (5 υπομονάδες ανά δείγμα = 815 αναλύσεις) για ανίχνευση Salmonella spp. 42 δείγματα επίσημου ελέγχου (5 υπομονάδες ανά δείγμα = 210 αναλύσεις) για ανίχνευση και καταμέτρηση Listeria monocytogenes 20 δείγματα ελέγχου μετά από καταγγελία (= 20 αναλύσεις) για ανίχνευση Salmonella spp. 2 δείγματα κορινθιακής σταφίδας για εξαγωγή στην Ινδονησία (5 υπομονάδες ανά δείγμα = 10 αναλύσεις) για ανίχνευση Salmonella spp. 50 δείγματα διερευνητικού προγράμματος (5 υπομονάδες ανά δείγμα = 250 αναλύσεις) για καταμέτρηση Campylobacter spp. 75 δείγματα επίσημου ελέγχου για 5 αναλύσεις το καθένα (οξύτητα, ΑΥ, Κ232-Κ270-ΔΚ, ΔΕCN42, fatty acids) 9 δείγματα ελαίου Δωρεάν διανομής για 5 αναλύσεις το καθένα (οξύτητα, ΑΥ, Κ232-Κ270-ΔΚ, ΔΕCN42, fatty acids) 4 δείγματα ελαίων καταγγελίας για 5 αναλύσεις το καθένα (οξύτητα, ΑΥ, Κ232-Κ270-ΔΚ, ΔΕCN42, fatty acids) Σε ένα εξ αυτών έγιναν επιπλέον κηροί και στερόλες 10 κονσερβοποιημένα δείγματα για 2 αναλύσεις μετάλλων (Cd, Sn) 15 δείγματα επίσημου ελέγχου για ανάλυση Cd σε ιχθυηρά Υποστήριξη της λειτουργίας των εργαστηρίων Στο 2016, πραγματοποιήθηκε η διενέργεια μειοδοτικών διαγωνισμών (με ευθύνη σύνταξης και αξιολόγησης των εργαστηρίων δοκιμών), για: Προμηθευτές αναλωσίμων Παροχή υπηρεσιών διακρίβωσης εξοπλισμού Παροχή υπηρεσιών συντήρησης εργαστηριακού εξοπλισμού Σελίδα 43 από 78

44 Παροχή διεργαστηριακών υπηρεσιών Ανάπτυξη νέων μεθόδων Ολοκληρώθηκε η επικύρωση των μεθόδων που πρόκειται να διαπιστευθούν στην επικείμενη επιτήρηση από το ΕΣΥΔ: Μικροβιολογικές μέθοδοι Καταμέτρηση Campylobacter spp. σε πουλερικά Καταμέτρηση Staphylococcus aureus σε τρόφιμα Χημικές μέθοδοι Προσδιορισμός Αφλατοξίνης Μ1 σε γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα Προσδιορισμός σορβικού-βενζοϊκού οξέος σε τρόφιμα Επιπλέον στα εργαστήρια έχουν αναπτυχθεί και βρίσκονται σε διαδικασία επικύρωσης οι δοκιμές: Ανίχνευση αλλεργιογόνου (φουντούκι) σε σοκολάτα Προσδιορισμός trans λιπαρών οξέων σε λιπαρά τρόφιμα Προσδιορισμός Fe (σιδήρου) & Ca (ασβεστίου) σε τρόφιμα με ατομική απορρόφηση Παράλληλα, τα εργαστήρια συμμετείχαν με επιτυχία, επιπλέον των δοκιμών που είναι διαπιστευμένες ή έχουν επικυρωθεί και βρίσκονται σε φάση διαπίστευσης, σε διεργαστηριακές δοκιμές των υπο-ανάπτυξη δοκιμών: Καταμέτρησης Ολικής Μεσόφιλης Χλωρίδας (ΟΜΧ) Καταμέτρηση Coliforms Καταμέτρηση Staphylococcus aureus Ανίχνευσης Escherichia coli O157:H7 Προσδιορισμού Αφλατοξίνης Μ1 σε γαλακτοκομικά προϊόντα Προσδιορισμού αλλεργιογόνου φουντουκιού σε προϊόντα σοκολάτας Προσδιορισμού Sn, Cd και Pb σε διάφορα υποστρώματα Προσδιορισμού σορβικού-βενζοϊκού οξέος σε τρόφιμα Παράλληλα, τα εργαστήρια συμμετείχαν με επιτυχία, επιπλέον των δοκιμών που είναι διαπιστευμένες σε διεργαστηριακές δοκιμές των υπο-ανάπτυξη δοκιμών: Ανίχνευση αλλεργιογόνου (φουντούκι) σε σοκολάτα Καταμέτρηση Staphylococcus aureus Προσδιορισμού Αφλατοξίνης Μ1 σε γαλακτοκομικά προϊόντα Προσδιορισμού αλλεργιογόνου φουντουκιού σε προϊόντα σοκολάτας Προσδιορισμού Sn, Cd και Pb σε διάφορα υποστρώματα. Προσδιορισμός σορβικού-βενζοϊκού οξέος σε τρόφιμα Επιπλέον στα εργαστήρια της Αθήνας έγιναν δοκιμές νέων μοριακών μεθόδων για την ανάλυση 100 δειγμάτων για παρουσία 13 διαφορετικών ειδών κρέατος με την τεχνική των microarrays σε εξοπλισμό που διετέθη προς δοκιμή στον ΕΦΕΤ (συνεχίζεται μέχρι τέλη Μαρτίου). Σελίδα 44 από 78

45 7. ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΝΩΣΙΑΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ. ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ - ΟΔΗΓΙΕΣ 7.1. ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΕΓΚΥΚΛΙΩΝ ΟΔΗΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΘΟΔΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ Ο ΕΦΕΤ, στο πλαίσιο του επισήμου ελέγχου για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας, εκπόνησε και δημοσίευσε εγκυκλίους: Υπ. αριθμ. πρωτ. 4001/ (ΑΔΑ 6ΔΠ0ΟΡ9Τ-ΑΥ6) κατευθυντήριες οδηγίες για τον επίσημο έλεγχο προσθέτων τροφίμων Υπ. αριθμ. πρωτ. 1371/ (ΑΔΑ ΩΝΕ8ΟΡ9Τ-ΧΙΧ) εγκύκλιος για τις απαιτήσεις ανιχνευσιμότητας σε προϊόντα φύτρων Υπ. αριθμ. πρωτ. 9738/ (ΑΔΑ ΨΛΦΓΟΡ9Τ-6ΝΕ) εγκύκλιος για τη χρήση στην επισήμανση-διαφήμιση των τροφίμων, ισχυρισμών που αφορούν στην απουσία προσθέτων Υπ. αριθμ. 241/ Απόφαση ΔΣ του ΕΦΕΤ (ΑΔΑ 7ΦΒ7ΟΡ9Τ-ΘΦ0) για την «Πολιτική εκπροσώπησης σε όργανα και ομάδες Εργασίας της Ε.Ε. και διαμόρφωσης και προώθησης εθνικών θέσεων» Υπ. αριθμ. πρωτ. 1072/ (ΑΔΑ 6XB1OP9T-M46) εγκύκλιος για τις τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας του Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (Rapid Alert System for Food and Feed) Υπ. αριθμ. πρωτ 3081/ επιχειρησιακό σχέδιο εξάλειψης/περιορισμού, διάθεσης νοθευμένων ελαιολάδων Υπ. αριθμ. πρωτ. 4574/ οδηγίες ελέγχου στον τομέα των υλικών σε επαφή με τρόφιμα Υπ. αριθμ. πρωτ. 5888/ δράσεις στον τομέα των προσθέτων τροφίμων 7.2. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ Ο ΕΦΕΤ συντονίζει τη διαμόρφωση εθνικών θέσεων τις οποίες προωθεί και υποστηρίζει στα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό συμμετέχει σε Ομάδες Εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για: τους Κανονισμούς του «πακέτου υγιεινής» (Κανονισμός (ΕΚ) 852/2004, Κανονισμός (ΕΚ) 853/2004, Κανονισμός (ΕΚ) 854/2004) και τον Κανονισμό (ΕΚ) 2073/2005 τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 για την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 και τον Κανονισμό (ΕΕ) 432/2012 για τους ισχυρισμούς διατροφής και υγείας που διατυπώνονται για τα τρόφιμα την απώλεια και τη σπατάλη των τροφίμων τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1935/2004 για τα Υλικά και Αντικείμενα που προορίζονται να έλθουν σε επαφή με τρόφιμα (ΥΑΕΤ) Σελίδα 45 από 78

46 τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 «General Food Law» τα πρόσθετα τροφίμων, τις αρωματικές ύλες και τα ένζυμα τη διαχείριση κρίσεων τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1881/2006 για τον καθορισμό μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων για ορισμένες ουσίες οι οποίες επιμολύνουν τα τρόφιμα τους περιβαλλοντικούς και βιομηχανικούς ρύπους τις δόλιες πρακτικές στα τρόφιμα (Food Fraud) τον Εφαρμοστικό Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 16/2011 για το Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης (RASFF) τα Νέα Τρόφιμα Εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2283/2015 την προσθήκη βιταμινών και άλλων ουσιών την ψήφιση ή εναντίωση σχεδίων κανονισμών που αφορούν σε ισχυρισμούς υγείας στην Μόνιμη Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα φυτά, τα ζώα, τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές Τμήμα Γενικής Νομοθεσίας Τροφίμων (PAFF Committee General Food Law) Επιπρόσθετα, ο ΕΦΕΤ συμμετέχει στις κάτωθι Κανονιστικές Επιτροπές της ΕΕ: Μόνιμη Επιτροπή για τη Γενική Ασφάλεια των Τροφίμων Τοξικολογική ασφάλεια της τροφικής αλυσίδας Μόνιμη Επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων Τομέας βιολογικής ασφάλειας Επίσης, ο ΕΦΕΤ συμμετέχει σε Ομάδα Εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των μονάδων εσωτερικού ελέγχου των Εθνικών Αρμόδιων Αρχών Επίσημου Ελέγχου των Τροφίμων για την παρακολούθηση θεμάτων των Εθνικών Συστημάτων Εσωτερικού Ελέγχου ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (EFSA) Ο ΕΦΕΤ συμμετέχει στα εξής Επιστημονικά Δίκτυα της EFSA για: Προσδιορισμό των αναδυόμενων κινδύνων Δεδομένα κατανάλωσης των τροφίμων Αξιολόγηση της επικινδυνότητας σε μικροβιολογικούς κινδύνους Αξιολόγηση της επικινδυνότητας των μη πλαστικών Υλικών σε Επαφή με Τρόφιμα Συλλογή δεδομένων χημικών κινδύνων στα τρόφιμα και στις εξής Ομάδες Εργασίας της EFSA για: Την αναθεώρηση του δικτύου των οργανισμών της λίστας του άρθρου 36 σε ευρωπαϊκό επίπεδο (task force) Την αξιολόγηση της επικινδυνότητας των μη πλαστικών Υλικών σε Επαφή με Τρόφιμα Σελίδα 46 από 78

47 7.4 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ Κατά το 2016 ο ΕΦΕΤ συνέβαλε τόσο στην επικαιροποίηση της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας όσο και στην εισήγηση νέων νομοθετικών ρυθμίσεων. Αναλυτικά: Εθνική νομοθεσία Στη διαμόρφωση απλοποιημένου πλαισίου αδειοδότησης των επιχειρήσεων τροφίμων Στην διαμόρφωση σχεδίου Υπουργικής απόφασης για τη θέσπιση εθνικών μέτρων για την εφαρμογή του άρθρου 44 του Κανονισμού (ΕΕ) 1169/2011 σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα αλλεργιογόνα για τα μη προσυσκευασμένα τρόφιμα Ενωσιακή νομοθεσία Συμβολή στην αναθεώρηση του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 Διαμόρφωση εθνικών θέσεων και προώθηση τους στα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή των Κανονιστικών επιτροπών Προώθηση των εθνικών θέσεων και ενημέρωση της Μόνιμης Ελληνικής Αντιπροσωπείας (ΜΕΑ) στις Βρυξέλλες στην περίπτωση εκπροσώπησης σε διάφορες συνεδριάσεις στα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή των Κανονιστικών επιτροπών Σελίδα 47 από 78

48 8. ΕΣΤΙΑΚΟ ΣΗΜΕΙΟ ΕΠΑΦΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (EFSA FOCAL POINT) Το Εστιακό Σημείο Επαφής της EFSA αποτελεί το σύνδεσμο μεταξύ της EFSA και των διαφόρων εθνικών αρμοδίων αρχών σχετικά με την αξιολόγηση επικινδυνότητας των παραγόντων που αφορούν στην ασφάλεια των τροφίμων, διασφαλίζοντας με αυτό τον τρόπο τη συνεργασία και τη μεταφορά της επιστημονικής εμπειρίας και της τεχνογνωσίας. Τα πεδία δράσης του Εθνικού Εστιακού Σημείου είναι: Η συμβολή στην ανταλλαγή επιστημονικών πληροφοριών ή/και στη συλλογή δεδομένων για την εκτίμηση της επικινδυνότητας Η υποστήριξη της συνεργασίας μέσα από τους οργανισμούς του άρθρου 36 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002, τα επιστημονικά δίκτυα της EFSA και τους εμπειρογνώμονες του σχετικού μητρώου της Η προβολή του έργου της EFSA και η συνεργασία με συναφείς εταίρους εντός του Κράτους Μέλους Η προβολή και η υποστήριξη, όπου είναι εφικτό, εκπαιδευτικών σχημάτων της EFSA και του Κράτους Μέλους πάνω σε θέματα αξιολόγησης επικινδυνότητας, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών προγραμμάτων του BTSF της Ε.Ε. και του προχωρημένου επιπέδου σεμιναρίων της EFSA Η υποστήριξη στη λειτουργία των Επιστημονικών Δικτύων της EFSA και η συμβολή στη ροή της πληροφορίας μεταξύ του Μέλους του Συμβουλευτικού Σώματος και των Εθνικών Εκπροσώπων στα Δίκτυα αυτά Η συμβολή στην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ EFSA και Μέλους του Συμβουλευτικού Σώματος σε θέματα διεθνούς επιστημονικής συνεργασίας για την εκτίμηση της επικινδυνότητας 8.1. ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΣΤΙΑΚΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ Στο πλαίσιο της περιγραφείσας δραστηριότητας και στο πλαίσιο των υποχρεώσεων που απορρέουν από το πρωτόκολλο συνεργασίας που υπεγράφη μεταξύ EFSA και ΕΦΕΤ για το έτος 2016, υλοποιήσαμε τις εξής δράσεις: Συμμετοχή σε τέσσερις (4) συντονιστικές συσκέψεις των Εστιακών Σημείων και της EFSA, για τον καθορισμό των δράσεων που σχετίζονται με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το πρωτόκολλο συνεργασίας με την EFSA Υποβολή έκθεσης πεπραγμένων του Εστιακού Σημείου για το έτος 2016 στην EFSA Εκπροσώπηση του ΕΦΕΤ στις συσκέψεις του Συμβουλευτικού Σώματος της EFSA (ΕFSA s Advisory Forum) Απορρόφηση 100% της χρηματοδότησης της EFSA (25.000,00 ) Εισήγηση έγκρισης από το Δ.Σ. του ΕΦΕΤ της ανανέωσης του συμφωνητικού χρηματοδότησης λειτουργίας του Εστιακού Σημείου για το έτος 2017 Υποβολή στην EFSA αιτήματος επέκτασης του συμφωνητικού χρηματοδότησης λειτουργίας του Εστιακού Σημείου για το έτος 2017 Σελίδα 48 από 78

49 8.2. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ ΤΗΣ EFSA Στο πλαίσιο της ανανέωσης του καταλόγου των συμμετεχόντων των Εθνικών Εκπροσώπων στα Επιστημονικά Δίκτυα (Scientific Networks) της EFSA, συμβολή στην επικαιροποίηση του καταλόγου των Ελλήνων Εκπροσώπων στα Επιστημονικά Δίκτυα της EFSA για το έτος 2016 Διοργάνωση σύσκεψης των εθνικών εκπροσώπων στα επιστημονικά δίκτυα της EFSA στις στην Αθήνα, με στόχο την βελτίωση της εκπροσώπησης και την διασφάλιση της ποιότητας των δεδομένων ασφάλειας τροφίμων που συλλέγονται και μεταφέρονται στην EFSA και στα Ευρωπαϊκά Όργανα Συμβολή στην αναθεώρηση της λίστας των Ελληνικών Οργανισμών του άρθρου 36 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, υποστηρίζοντας τη διαδικασία ένταξης νέων μελών στο εν λόγω δίκτυο Πέντε (5) οργανισμοί του δικτύου του άρθρου 36 επικαιροποίησαν τα σχετικά ερωτηματολόγια τους: ο ΕΦΕΤ, το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Γενικό Χημείο του Κράτους και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ο τελευταίος οργανισμός εντάχθηκε ως νομική οντότητα. Οι ενταγμένοι στην λίστα Ελληνικοί Οργανισμοί το έτος 2016 ήταν δεκαέξι (16) Συμμετοχή σε σεμινάριο εκπαίδευσης σε θέματα εκτίμησης επικινδυνότητας και ανάπτυξης σχετικών εργαλείων που έχουν αναπτυχθεί από άλλες χώρες (Improrisk model), το οποίο υλοποιήθηκε στην Κύπρο 8.3. ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΤΗΣ EFSA ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Στο πλαίσιο επιστημονικής συνεργασίας μεταξύ των μελών του δικτύου των Εστιακών Σημείων και της EFSA, διαχείριση είκοσι τριών (23) αιτημάτων ανταλλαγής ή προώθησης επιστημονικών πληροφοριών των Εστιακών Σημείων άλλων Κρατών Μελών της ΕΕ και της EFSA, σχετικών με θέματα αξιολόγησης επικινδυνότητας, ασφάλειας τροφίμων και διατροφικής πολιτικής. Στον Πίνακα 4 αναφέρονται ορισμένα εκ των πιο σημαντικών ερωτημάτων Σελίδα 49 από 78

50 Πίνακας 4: Αιτήματα ανταλλαγής προώθησης επιστημονικών πληροφοριών μεταξύ αρμοδίων φορέων Κρατών Μελών Σημαντικότερα θέματα ανταλλαγής προώθησης επιστημονικών πληροφοριών μεταξύ αρμοδίων φορέων Κρατών Μελών 1. Ανθρακινόνη και διφαινύλιο σε ξηρά τροφή και/ή σε ξηρή ζωοτροφή 2. Φοινικέλαιο και πιθανοί κίνδυνοι στην υγεία του ανθρώπου 3. Σπόροι κάνναβης και ελαίου σπόρων κάνναβης που περιέχουν τετραϋδροκαναβινόλη (THC) στην τροφική αλυσίδα 4. Χρήση καφεΐνης στα τρόφιμα 5. Βιταμίνη D3 σε ψάρια ή/και σε ιχθυοτροφές 6. Νομοθετικό πλαίσιο ή θέμα ασφάλειας που σχετίζεται με την εμπορία προϊόντων αλόης 7. Κίνδυνοι από τη χρήση των αντιμικροβιακών φαρμάκων στις μέλισσες 8. Νομοθετικό πλαίσιο στην ΕΕ που διέπει την ενδεχόμενη διακίνηση και κατανάλωση προϊόντων που περιέχουν συστατικά από το φυτό στέβια και αποξηραμένα φύλλα αυτού 9. Μέγιστη συγκέντρωση ΤΤΧ (τετροδοτοξίνη) στα μύδια στρείδια 10. Προηγούμενες αξιολογήσεις επικινδυνότητας ή επιστημονικές γνωμοδοτήσεις σχετικά με BMAA (Beta-methylamino-L-alanine) Τέθηκαν σε δημόσια διαβούλευση νέες επιστημονικές γνωμοδοτήσεις της EFSA στους τομείς της διατροφής από το NDA Panel (ως προς τις τιμές αναφοράς διαιτητικής πρόσληψης βιτ. Β6, χολίνης, βιτ. D, καλίου, θειαμίνης, βιτ. Κ) Δημοσίευση στον ιστότοπο του ΕΦΕΤ των επιστημονικών γνωμοδοτήσεων της EFSA (από το CEF Panel για τα υλικά σε επαφή με τρόφιμα, τα ένζυμα τροφίμων), των εκθέσεων αναφοράς της EFSA για την αντιμικροβιακή αντοχή και τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, άλλες δημοσιεύσεις της EFSA (επαναξιολόγηση χρωστικών τροφίμων), του σχεδίου επιστημονικών και τεχνικών οδηγιών για την προετοιμασία και την παρουσίαση της αίτησης για τους ισχυρισμούς υγείας, των κατευθυντήριων γραμμών για την προετοιμασία και την παρουσίαση της αίτησης έγκρισης νέου τροφίμου και γνωστοποίησης κυκλοφορίας παραδοσιακού τροφίμου από Τρίτη χώρα Ενημέρωση των εθνικών δικτύων για την ανανέωση μελών της επιστημονικής ομάδας για τα πρόσθετα τροφίμων και τις πηγές θρεπτικών συστατικών που προστίθενται στα τρόφιμα (ANS) και της επιστημονικής ομάδας, για τα υλικά σε επαφής με τρόφιμα, τα ένζυμα, τα αρτύματα και τα βοηθητικά μέσα επεξεργασίας (CEF) Ενημέρωση των εθνικών δικτύων για τον προγραμματισμό προκηρύξεων συγχρηματοδοτούμενων έργων και διαγωνισμών για το 2016 Ενημέρωση των εθνικών δικτύων για το πρόγραμμα εκπαίδευσης νέων επιστημόνων EFSA Traineeship Programme 2016 Σελίδα 50 από 78

51 8.4. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΔΙΕΥΘΥΝΟΝΤΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΤΗΣ EFSA Σκοπός της επίσκεψης του Διευθύνοντος Συμβούλου της EFSA στην Ελλάδα ήταν η ενίσχυση επιστημονικής συνεργασίας με την Ελλάδα σε θέματα ασφάλειας τροφίμων. Κατά την επίσκεψη πραγματοποιήθηκαν οι παρακάτω συσκέψεις: Σύσκεψη με εκπροσώπους αρμοδίων αρχών για την ασφάλεια των τροφίμων: Παρουσίαση από τις αρμόδιες αρχές του Ελληνικού συστήματος ασφάλειας τροφίμων και των διεπαφών του με τους μηχανισμούς της EFSA και συζήτηση επί συγκεκριμένων δράσεων συνεργασίας. Προτάθηκε η συνεργασία σε θέματα αξιολόγησης επικινδυνότητας με ιδιαίτερη έμφαση στο θέμα της επιμόλυνσης των μη προσυσκευασμένων τροφίμων με Listeria Σύσκεψη με εκπροσώπους αρμόδιων αρχών και βιομηχανίας τροφίμων: Σε ειδική ενότητα έγινε συζήτηση με εκπροσώπους της Ελληνικής Βιομηχανίας για θέματα κοινού ενδιαφέροντος όπως την επιστημονική τεκμηρίωση νομοθεσίας, τον Κανονισμό για τους ισχυρισμούς υγείας και διατροφής και τη σημασία της διαβούλευσης πριν την υποβολή αυτών καθώς και την αξιολόγηση επικινδυνότητας αλλεργιογόνων Σύσκεψη με στελέχη του ΥΠΑΑΤ και εποπτευόμενων φορέων του: Δημόσια συζήτηση επί θεμάτων που αποτελούν τις σύγχρονες προκλήσεις της υγείας του φυτικού και ζωικού κεφαλαίου της χώρας: την Οζώδη Δερματίτιδα των Βοοειδών την μόλυνση των καλλιεργειών ελιάς από το βακτήριο Xylella fastidiosa τις δυνατότητες συνδρομής της EFSA μέσω της αξιολόγησης επικινδυνότητας στην λήψη των καλύτερων δυνατών μέτρων για την διαχείριση των εν λόγω προβλημάτων Σελίδα 51 από 78

52 Εικόνα 1: Στιγμιότυπο από τη σύσκεψη του Διευθύνοντος Συμβούλου της EFSA στο ΥΠΑΑΤ στις 14/04/2016. Από αριστερά προς δεξιά: ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αποστόλου, ο Διευθύνων Σύμβουλος της EFSA κ. Url, ο Πρόεδρος του ΕΦΕΤ κ. Τσιάλτας και ο γ.γ. Αγροτικής Πολιτικής και Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων του ΥΠΑΑΤ κ. Κασίμης ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Συνδιοργάνωση ημερίδων με έξι οργανισμούς της λίστας του Άρθρου 36 (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, στο ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης καθώς και στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο) με στόχο την ενημέρωση τους σχετικά με τις δυνατότητες διεύρυνσης της επιστημονικής συνεργασίας σε θέματα αξιολόγησης επικινδυνότητας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο Συμβολή στην ανάδειξη των ερευνητικών προτεραιοτήτων της EFSA βάσει της ευρωπαϊκής ατζέντας αξιολόγησης επικινδυνότητας Συμμετοχή σε διάφορα δίκτυα με στόχο την επιστημονική συνεργασία, την ανάδειξη προτεραιοτήτων για την ασφάλεια τροφίμων, την ανάπτυξη σχετικών πρωτοβουλιών. Πιο συγκεκριμένα, συμμετείχαμε στα εξής: Σελίδα 52 από 78 Επιστημονική τεχνολογική πλατφόρμα «Food for Life» Εθνικό Αγροτικό Δίκτυο Δίκτυο οργανισμών SAMEFOOD «ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΗΣ» για τη διαμόρφωση προτεραιοτήτων Έρευνας και Τεχνολογίας αναφορικά με τον εν λόγω τομέα στο πλαίσιο

53 επικείμενης προκήρυξης, Ενιαίας Δράσης Κρατικών Ενισχύσεων ΕΤΑΚ «ΕΡΕΥΝΩ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ - ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ» της τρέχουσας Προγραμματικής Περιόδου » ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Διερεύνηση των δυνατοτήτων συμμετοχής σε έργα εδαφικής συνεργασίας, συναφή με το αντικείμενο του ΕΦΕΤ έργα του Horizon 2020, της DG SANCO, της EFSA, καθώς και έργα των διαπεριφερειακών προγραμμάτων Interreg στα οποία περιλαμβάνονται περιφέρειες της Ελλάδας Πίνακας 5: Χρηματοδοτούμενα Ερευνητικά Έργα Τίτλος έργου Πλαίσιο χρηματοδότησης Στάδιο υλοποίησης Πρόγραμμα αποστολής δεδομένων κατά το πρότυπο SSD2 της EFSA MIT-Consumers: Οι επιπτώσεις των πρακτικών των καταναλωτών στον τομέα της ασφάλειας των τροφίμων - κίνδυνοι και μέτρα («Effective and innovative MITigation strategies for the CONSUMERS to reduce their exposure to food-borne hazards») AgroFooDef: Πανευρωπαϊκό Δίκτυο επαγγελματιών και άλλων εταίρων στον χώρο της άμυνας τροφίμων (food defense) Ανάπτυξη, οργάνωση και υλοποίηση εκπαιδευτικών δράσεων υπό το πρόγραμμα Ευρωπαϊκών υποτροφιών για την Αξιολόγηση της επικινδυνότητας στα τρόφιμα EFSA Horizon 2020 της Ε.Ε. Horizon 2020 της Ε.Ε. EFSA Κοινοπραξία: ΕΦΕΤ, ΒfR(Γερμανία) και AGES (Αυστρία), SAFOSO Ολοκλήρωση έργου (συνολικός προϋπολογισμός έργου ) Αρνητική αξιολόγηση Αρνητική αξιολόγηση Υπό υλοποίηση (συνολικός προϋπολογισμός έργου ) Σελίδα 53 από 78

54 Τίτλος έργου Πλαίσιο χρηματοδότησης Στάδιο υλοποίησης Αξιολόγηση επικινδυνότητας για την L. Monocytogenes σε μη προσυσκευασμένα αλλαντικά θερμικής επεξεργασίας στις επιχειρήσεις λιανικής πώλησης. ( Evaluation of listeriosis risk related with the consumption of non-prepackaged RTE cooked meat products handled at retail stores in Greece ) Πρόγραμμα ΝΕΑ ΓΝΩΣΗ «Προσδιορισμός αυθεντικότητας επιλεγμένων Ηπειρωτικών Προϊόντων EFSA Κοινοπραξία: ΕΦΕΤ, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ΕΣΠΑ Υλοποιήθηκε από Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων ΕΦΕΤ Φορέας Χρήστης Αποτελεσμάτων Υπό υλοποίηση (συνολικός προϋπολογισμός έργου ) Θετική αξιολόγηση για τη χρήση των αποτελεσμάτων Σελίδα 54 από 78

55 9. ΕΘΝΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ ΕΠΑΦΗΣ ΤΟΥ CODEX ALIMENTARIUS Ο ρόλος του Εθνικού Σημείου Επαφής Codex είναι ο βέλτιστος συντονισμός ενεργειών και δράσεων με στόχο τη διαμόρφωση εθνικής θέσης εν' όψει των συνεδριάσεων των Επιτροπών του Codex. Για την επίτευξη της αποστολής του έχει ως βασικό στόχο την εξασφάλιση της απρόσκοπτης και έγκαιρης διάχυσης πληροφοριών στους ενδιαφερόμενους. Επιπλέον, από τις συστάσεις του Συμβουλίου Υπουργών της 22ης Οκτωβρίου 2012, προκύπτει ότι το Σημείο Επαφής Codex μεριμνά για: στοχευμένη ενημέρωση των ενδιαφερόμενων φορέων καθώς και των εθνικών διοικήσεων για τη σημασία και τις επιπτώσεις της θέσπισης διεθνών προτύπων από τον Codex Alimentarius ανάληψη δράσεων ώστε να ικανοποιούνται καλύτερα τα αιτήματα για δεδομένα από τους διεθνείς φορείς αξιολόγησης της επικινδυνότητας βελτίωση και ενδυνάμωση της συμμετοχής των εθνικών εμπειρογνωμόνων στις συνεδριάσεις των Επιτροπών του Codex έγκαιρο εντοπισμός πιθανών ζητημάτων νευραλγικής σημασίας και κατάρτιση στρατηγικής για τον τρόπο χειρισμού τους πριν τη συζήτηση των σχετικών σχεδίων προτύπων από τον Codex Alimentarius βελτίωση της διασύνδεσης και του συντονισμού με τα εκτός ΕΕ ευρωπαϊκά κράτη προκειμένου να διαμορφώνονται κοινές θέσεις 9.1 ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ CODEX ΣΥΝΟΔΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ CODEX ALIMENTARIUS Το Σημείο Επαφής Codex μερίμνησε για την εκπροσώπηση της Ελλάδας από το διπλωματικό σώμα στις περιπτώσεις που υπήρχε Πρεσβεία ή Προξενική Αρχή στον τόπο διεξαγωγής των συνεδριάσεων των Επιτροπών του Codex. Με τον τρόπο αυτό αυξήθηκε η εκπροσώπηση της χώρας στις Διεθνείς Συνεδριάσεις, έχοντας συνολικά παρουσία σε 7 από τις 13 συνεδριάσεις για το Συγκεκριμένα η Ελλάδα συμμετείχε διά εκπροσώπου από τις κατά τόπους Πρεσβείες στις συνεδριάσεις των Επιτροπών CCFICS (Μελβούρνη), CCMAS (Βουδαπέστη), CCGP (Παρίσι), CCFL (Οττάβα), CCPFV (Ουάσιγκτον), CCRVDF (Χιούστον). Η εκπροσώπηση της χώρας στην Επιτελική Επιτροπή του Codex (Codex Alimentarius Commission, CAC) όπου λαμβάνονται όλες οι αποφάσεις, πραγματοποιήθηκε από το σημείο επαφής του Codex - ΕΦΕΤ σε συνεργασία με τον αρμόδιο για θέματα FAO από την Πρεσβεία στη Ρώμη. Ενημερωτικό υλικό σχετικά με τις θέσεις της ΕΕ και της Ελλάδας, καθώς και γενικές κατευθύνσεις για τη συμμετοχή των εκπροσώπων στις συνεδριάσεις, δίδονταν από το Σημείο Επαφής Codex. Σελίδα 55 από 78

56 ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΕ ΣΤΙΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΤΟΥ CODEX ALIMENTARIUS Το Σημείο Επαφής Codex σε συνεργασία με την Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία στην ΕΕ μερίμνησε για τη συστηματική συμμετοχή της Ελλάδας σε όλες (συνολικά 16) τις συντονιστικές συνεδριάσεις στο Συμβούλιο της ΕΕ για την προετοιμασία των θέσεων της ΕΕ στις διεθνείς συνεδριάσεις των Επιτροπών του Codex. Ενημερωτικό υλικό σχετικά με τα θέματα που ήταν προς συζήτηση και τις θέσεις της Ελλάδας, όπου αυτές υπήρχαν, καθώς και άλλες κατευθύνσεις δίδονταν από το Σημείο Επαφής Codex στον εκπρόσωπο. Στόχος της συμμετοχής ήταν η προώθηση και ενσωμάτωση των θέσεων της Ελλάδας στις θέσεις της ΕΕ καθώς και η καλύτερη παρακολούθηση των εξελίξεων και αναγνώριση των θεμάτων που θα χρίζουν προσοχής και ιδιαίτερης προετοιμασίας σε επόμενο στάδιο. Εκπρόσωπος από το Εθνικό Σημείο Επαφής Codex συμμετείχε στις συντονιστικές συνεδριάσεις για την CAC, την Επιτροπή για τα Αρωματικά Φυτά και τα μπαχαρικά και τη Γενική Στρατηγική για το ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Το Σημείο Επαφής Codex μερίμνησε για τη συμμετοχή της Ελλάδας σε ηλεκτρονικές Ομάδες Εργασίας του Codex. Εστάλησαν στους αποδέκτες αλληλογραφίας του Codex οι προσκλήσεις για συμμετοχή στις ηλεκτρονικές Ομάδες Εργασίας που συστάθηκαν κάτω από τις διαφορετικές Επιτροπές του Codex (συνολικά 48). Σε 15 ηλεκτρονικές Ομάδες Εργασίας, δηλαδή σε ποσοστό 31% επί του συνόλου, υπήρχε ελληνική συμμετοχή (Γράφημα 20), εκ των οποίων οι έξι προέρχονταν από τον ΕΦΕΤ/Σημείο Επαφής Codex. Σελίδα 56 από 78

57 Γράφημα 20: Αριθμός ηλεκτρονικών ομάδων εργασίας. Στην παρένθεση παρουσιάζεται ο αριθμός των ηλεκτρονικών ομάδων εργασίας ανά Επιτροπή και η συμμετοχή της Ελλάδας Η συμμετοχή του ΕΦΕΤ αφορούσε τα παρακάτω θέματα: την τιμή αναφοράς θρεπτικών συστατικών: ω-3 λιπαρά οξέα βάσει των EPA και DHA για πρόληψη μη μεταδιδόμενων νοσημάτων τον ορισμό για τον «βιο-εμπλουτισμό» το σχέδιο προτύπου για τη ρίγανη το σχέδιο προτύπου για το μαύρο, λευκό ή πράσινο πιπέρι την πρόταση έργου για την ομαδοποίηση των μπαχαρικών και των αρωματικών φυτών το πλάνο δειγματοληψίας για το θυμάρι και το κύμινο 9.2 ΕΓΚΑΙΡΟΣ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΝΕΥΡΑΛΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΟΥ CODEX ALIMENTARIUS Αποστολή συνοπτικού ενημερωτικού σημειώματος προς τις αρμόδιες και συναρμόδιες υπηρεσίες με τα αναμενόμενα σημαντικά θέματα που ήταν προς συζήτηση στις Επιτροπές του Codex το 2016 με σχετική τεκμηρίωση Πραγματοποίηση μίας προκαταρκτικής ιεράρχησης θεμάτων που θα συζητηθούν στις Επιτροπές του Codex το 2017 βάσει των συζητήσεων της Ομάδας Εργασίας του Συμβουλίου Codex με θέμα τη Γενική Στρατηγική για το 2017 Σελίδα 57 από 78

58 Ενημέρωση του Γενικού Γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής και Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων για τις δυσκολίες που αναμένονταν στις διεθνείς συνεδριάσεις και διαπραγματεύσεις σχετικά με το υπό επεξεργασία πρότυπο για τη ρίγανη Ενημέρωση της βιομηχανία και των παραγωγικών κλάδων σχετικά με τις εργασίες συγκεκριμένων προτύπων ποιοτικών χαρακτηριστικών σε διεθνές επίπεδο, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις προδιαγραφές των εξαγώγιμων προϊόντων τους ΡΙΓΑΝΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ Προετοιμασία των σχεδίων προτύπων για τα αρωματικά φυτά (ρίγανη και θυμάρι) και της πρότασης για την ομαδοποίηση των μπαχαρικών και αρωματικών φυτών, λόγω της δυναμικής που υπάρχει στον τομέα των αρωματικών φυτών στην Ελλάδα. Οι θέσεις της Ελλάδας για τη ρίγανη, το θυμάρι την ομαδοποίηση των μπαχαρικών και των αρωματικών φυτών και το πλάνο δειγματοληψίας για το θυμάρι και το κύμινο διαμορφώθηκαν σε συνεργασία με το δίκτυο ανταλλαγής απόψεων του ΕΦΕΤ για τα Αρωματικά Φυτά. Αντικείμενο των σχολίων της Ελλάδας ήταν: Η διατήρηση του πεδίου εφαρμογής του προτύπου για τη ρίγανη στο γένος Origanum L. Η διατήρηση της κατηγορίας EXTRA στο πρότυπο της ρίγανης η οποία χαρακτηρίζεται από υψηλή περιεκτικότητα σε αιθέρια έλαια. Η προσθήκη διάταξης για την υποχρεωτική ή προαιρετική αναγραφή της χώρας συγκομιδής στην επισήμανση στο πρότυπο για το θυμάρι. Η υιοθέτηση ενός πλάνου δειγματοληψίας που θα είναι ευέλικτο και κατάλληλο για τα ειδικά χαρακτηριστικά των μπαχαρικών και των αρωματικών φυτών Λόγω των αυξανόμενων απαιτήσεων ανταπόκρισης της χώρας στις εργασίες του Codex για τα Μπαχαρικά και τα Αρωματικά Φυτά, συστάθηκε ομάδα εργασίας για τα Αρωματικά Φυτά στα πλαίσια των εργασιών του Codex Alimentarius με μέλη εκπρόσωποι από ΕΦΕΤ, ΥΠΑΑΤ, ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, ΜΦΙ, ΕΛΟΤ, Πανεπιστημιακοί (ΑΠΘ, ΕΚΠΑ, ΓΠΑ) και παραγωγικοί κλάδοι (ΣΕΒΤ, Ένωση Αρωματικών Φαρμακευτικών Φυτών Ελλάδας, ΑΜΚΕ Μυρεψός) από τις συναρμόδιες υπηρεσίες, την Ακαδημαϊκή κοινότητα, τους παραγωγικούς κλάδους και τη βιομηχανία τροφίμων (υπ αρ / Απόφαση Προέδρου, ΑΔΑ: 7ΑΧΗΟΡ9Τ-Τ79) ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ Η αναθεώρηση του ορίου ως προς την καμπεστερόλη (τα επίπεδα της καμπεστερόλης αποτελούν ένα κριτήριο την ανίχνευση νοθείας και την επαλήθευση της αυθεντικότητας του ελαιολάδου) σε ελαιόλαδα που εκ φύσεως αποκλίνουν από το υφιστάμενο όριο. Δεδομένου ότι το θέμα είναι εναρμονισμένο σε επίπεδο ΕΕ, υποστηρίχθηκαν τα σχόλια που διαμορφώθηκαν από την ΕΕ ενημερώνοντας παράλληλα το δίκτυο Σελίδα 58 από 78

59 ανταλλαγής απόψεων για το ελαιόλαδο στο οποίο συμμετέχουν εκπρόσωποι από τον ΕΦΕΤ, ΥΠΑΑΤ, ΓΧΚ, Εργαστήριο Ελαιολάδου (Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή) και τους παραγωγικούς κλάδους (ΣΕΒΙΤΕΛ, ΣΕΒΤ) ΕΣΤΕΡΕΣ ΓΛΥΚΕΡΟΛΗΣ ΜΕ ΚΟΛΟΦΩΝΙΟ ΞΥΛΟΥ Υποβολή αιτήματος προς την CCFA για την επαναξιολόγηση των προδιαγραφών του προσθέτου «εστέρες γλυκερόλης με κολοφώνιο ξύλου» (glycerol esters of wood rosins, GEWR)» από την JECFA. Προωθήθηκε το αίτημα εταιρείας από τις ΗΠΑ (T&R Chemicals, Inc.) συνεργαζόμενης με ελληνική εταιρεία (Megara Resins SA) για επαναξιολόγηση των προδιαγραφών του προσθέτου «εστέρες γλυκερόλης με κολοφώνιο ξύλου (glycerol esters of wood rosins, GEWR)». Το αίτημα αφορούσε την αξιολόγηση των προδιαγραφών πρώτης ύλης για την παρασκευή του προσθέτου και συγκεκριμένα για τη συμπερίληψη των ειδών Pinus halepensis και Pinus brutia που φύονται στην Ανατολική Μεσόγειο. 9.3 ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΘΝΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ Σε συνεργασία με τις αρμόδιες και συναρμόδιες υπηρεσίες διαμορφώθηκαν εθνικές θέσεις για τα παρακάτω θέματα: τους ελάχιστους όρους αναφοράς που θα έπρεπε να περιγραφούν στη νέα εργασία του Codex για τη μικροβιακή αντοχή προκειμένου να τύχει υποστήριξης από την ΕΕ, οι οποίοι συμφωνήθηκαν σε επίπεδο ΕΜΑ Ι το ερωτηματολόγιο του Codex για τη μικροβιακή αντοχή την ανάδειξη κρίσιμων και αναδυόμενων θεμάτων σχετικά με την ασφάλεια και την ποιότητα των τροφίμων τη διαχείριση των εργασιών του Codex τις μεθόδους ανάλυσης για γλουτένη τις διατάξεις για τα πρόσθετα στον οίνο τις φυτοπροστατευτικές ουσίες για τις οποίες η Ελλάδα είναι εισηγήτρια χώρα (rapporteur country) στην ΕΕ την επαναξιολόγηση των προδιαγραφών ενός προσθέτου τροφίμων το σχέδιο προτύπου για τα ανακατεργασμένα τυριά το σχέδιο προτύπου για το ελαιόλαδο το σχέδιο προτύπου για το ακτινίδιο τη ρίγανη, το θυμάρι και το κύμινο την έναρξη νέων εργασιών για την αναθεώρηση του προτύπου για τα κελυφωτά φιστίκια και τις σταφίδες τη διαδικτυακή μελέτη του FAΟ σχετικά με την ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας (date marking) και με την πρόληψη για τη σπατάλη των τροφίμων (food waste prevention) Σελίδα 59 από 78

60 9.4. ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΕΘΝΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ - ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ Το Σημείο Επαφής Codex είχε επίσης ως στόχο τη διασφάλιση της απρόσκοπτης και έγκαιρης διάχυσης πληροφοριών και αιτημάτων στους ενδιαφερόμενους για όλα τα θέματα του Codex Alimentarius Για το στόχο αυτό πραγματοποιήθηκαν οι παρακάτω ενέργειες: Επικαιροποίηση της λίστας αποδεκτών της αλληλογραφίας του Codex Alimentarius από τις αρμόδιες ή/και συναρμόδιες υπηρεσίες Διαχείριση 980 περίπου αιτημάτων από τη Γραμματεία του Codex Alimentarius και τη Γραμματεία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενημερώνοντας τους σχετικούς αποδέκτες της αλληλογραφίας του Codex σε εθνικό επίπεδο (Γράφημα 21) Δημόσια διαβούλευση 140 περίπου έγγραφα εργασίας των συνεδριάσεων των Επιτροπών του Codex Alimentarius Ενημέρωση της βιομηχανίας και των παραγωγικών κλάδων για τις συζητήσεις σε συνολικά 17 πρότυπα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις προδιαγραφές των εξαγώγιμων προϊόντων τους και άλλα συναφή έγγραφα του Codex και ζητήθηκαν οι απόψεις τους Ενημέρωση του δικτύου του ΕΦΕΤ για τις προσκλήσεις των φορέων αξιολόγησης της επικινδυνότητας των FAO και WHO για αποστολή δεδομένων που αφορούσαν χημικούς ή μικροβιολογικούς κινδύνους: επιμολυντές (όπως αφλατοξίνες, διακετοξυσκιρπενόλη, φουμονισίνες, glycidyl ester, 3-MCPD esters, Sterigmatocystin) Verotoxigenic E.coli (VTEC) / Shigatoxigenic E.coli (STEC) συντελεστές αζώτου σε είδη αλιευτικά προϊόντα παρουσία μολύβδου σε συγκεκριμένα είδη τροφίμων στοιχεία χρήσης συγκεκριμένων προσθέτων που είναι προς επαναξιολόγηση Σελίδα 60 από 78

61 Γράφημα 21: Διαχείριση αιτημάτων από το Εθνικό Σημείο του Codex Alimentarius (έγγραφα εργασίας, προσκλήσεις συμμετοχής, σχόλια επί των σχεδίων ενωσιακής θέσης, πρακτικά συνεδριάσεων, εθνικές συμμετοχές και σχόλια κ.α.) 9.5. ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ - ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΜΕ ΤΑ ΕΚΤΟΣ ΕΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΚΡΑΤΗ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΝΤΑΙ ΚΟΙΝΕΣ ΘΕΣΕΙΣ Συμμετοχή σε αποστολή στη Σερβία στα πλαίσια του TAIEX για την παροχή τεχνογνωσίας σχετικά με πρότυπα κατευθυντήριες γραμμές και συστάσεις για τα τρόφιμα του Codex Ανταπόκριση στην πρόσκληση της Πρεσβείας της Τουρκίας για συνάντηση σχετικά με την πρόταση για την αναθεώρηση των κατευθυντήριων γραμμών του Codex σχετικά με τη χρήση του όρου halal στα προσυσκευασμένα τρόφιμα. Στόχος του εμπορικού ακόλουθου της Τουρκίας στην Ελλάδα ήταν η προώθηση της θέσης της χώρας του δηλαδή τη μη έναρξη της εν λόγω εργασίας. Στην εν λόγω σύσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ (Δ/νση Υγιεινής και Ασφάλειας Τροφίμων Ζωικής Προέλευσης και Δ/νση Προστασίας των Ζώων, Φαρμάκων και Κτηνιατρικών Εφαρμογών) Σελίδα 61 από 78

62 10. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΕΠΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΜΕ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΑΝΑΣΥΝΘΕΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Συντονισμός των ελληνικών θέσεων που αφορούν στον Οδικό Χάρτη για τη βελτίωση (ανασύνθεση) τροφίμων όσον αφορά το αλάτι, τα σάκχαρα, τα λιπαρά και την ενέργεια και συμβάλαμε κατόπιν διαβούλευσης με τους αρμόδιους εθνικούς φορείς στη διαμόρφωση του Σχεδίου Συμπερασμάτων του Συμβουλίου της 17ης Ιουνίου 2016 για τα βελτιωμένα τρόφιμα Ενημέρωση του Υπουργού Υγείας σχετικά με τις δράσεις του ΕΦΕΤ για την ανασύνθεση τροφίμων για την παρουσίαση τους στο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας της ΕΕ (3-4/10/2016) Απάντηση ερωτηματολογίων για την ενημέρωση της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου για τη Διατροφή και τη Σωματική Δραστηριότητα όσο και από τον Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων αναφορικά με τις εθνικές πρωτοβουλίες βελτίωσης τροφίμων Συμμετοχή στο Υψηλού Επιπέδου Συνέδριο της Προεδρίας της Ολλανδίας για την ανασύνθεση των τροφίμων ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΜΕΙΩΣΗΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΑΛΑΤΙΟΥ Σχεδιασμός και έγκριση από το ΔΣ του ΕΦΕΤ της Στρατηγικής Μείωσης Αλατιού Το κείμενο της Στρατηγικής Μείωσης Αλατιού είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του ΕΦΕΤ: και γνωστοποιημένο στους εταίρους και λοιπούς φορείς. Οι πυλώνες της Στρατηγικής φαίνονται στην παρακάτω εικόνα: Εικόνα 2: Πυλώνες Στρατηγικής Μείωσης Πρόσληψης Αλατιού Σελίδα 62 από 78

63 Δράσεις που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο αυτής της Στρατηγικής μέσα το 2016: Ι. Συλλογή δεδομένων Συλλογή στοιχείων περιεκτικότητας αλατιού σε προϊόντα δημητριακών πρωινού που πωλούνται στην Ελλάδα στο πλαίσιο συνεργασίας σε παγκόσμια έρευνα που εκπονήθηκε από το World Action on Salt and Health Αναζήτηση στοιχείων από το Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ) σχετικά τις δράσεις και τους στόχους που έχουν επιτευχθεί από τα μέλη του ΣΕΒΤ αναφορικά με την μείωση αλατιού στα τρόφιμα ΙΙ. Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση όλων (καταναλωτών/ επιχειρήσεων τροφίμων) Συμμετοχή σε εκδηλώσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης αρτοποιών για μείωση αλατιού στο ψωμί και συγγραφή άρθρου (με μορφή ερωτήσεωναπαντήσεων) για την ευαισθητοποίηση των αρτοποιών, στο περιοδικό Αρτοποιεία Α-Ζ Ζαχαροπλαστική Συμμετοχή στη συνεδρίαση του ΔΣ της Ομοσπονδίας των Αρτοποιών Ελλάδος με στόχο την ενημέρωση για τις δράσεις του ΕΦΕΤ σχετικά με το αλάτι στο ψωμί εν όψει του πρωτόκολλου συνεργασίας μεταξύ ΟΑΕ και ΕΦΕΤ Συμμετοχή στο Φόρουμ Γαστρονομίας της HORECA 2016 παρουσιάζοντας την αναγκαιότητα μείωσης αλατιού στα γεύματα που προσφέρονται σε χώρους μαζικής εστίασης με παράλληλη επίδειξη μαγειρικής από γνωστούς σεφ γευμάτων χωρίς αλάτι Συμμετοχή σε εκπομπές του web-tv STAR ( Νοιάσου για την Υγεία σου ) και της NET (ενημερωτική εκπομπή παρουσία Προέδρου του ΕΦΕΤ και του Προέδρου της ΟΑΕ) Συμμετοχή στο πρόγραμμα NU-AGE παρουσίαση της αναγκαιότητας μείωσης αλατιού στην τρίτη ηλικία και των δράσεων του ΕΦΕΤ Συμμετοχή στην Ομάδα Ειδικών Δημόσιας Υγείας του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων-Διατροφολόγων τον Ιούνιο του 2016 με θέμα την ανασύνθεση τροφίμων και τη μείωση αλατιού Συμμετοχή στην Ομάδα Ειδικών Κλινικής Διατροφής του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων Διατροφολόγων το Σεπτέμβριο του 2016 με θέμα τη μείωση αλατιού Δώσε Γεύση Χωρίς Αλάτι Ανάρτηση σποτ του ΕΦΕΤ για ευαισθητοποίηση του κοινού ως προς τη μείωση αλατιού στην κεντρική ιστοσελίδα του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων- Διατροφολόγων Σχεδιασμός infographic για τη μείωση αλατιού σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Διαιτολόγων-Διατροφολόγων και διάχυση δια μέσω της ιστοσελίδας του Περιφερειακού Γραφείου στην Ευρώπη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Διοργάνωση 1ης ημερίδας μαζί με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και τον Πανελλήνιο Σύλλογο Διαιτολόγων-Διατροφολόγων αποκλειστικά με θέμα τη μείωση πρόσληψης αλατιού Σελίδα 63 από 78

64 Εικόνα 3: Το Infographic (ελληνική και αγγλική έκδοση) για τη μείωση πρόσληψης αλατιού ΙΙΙ. Ανασύσταση τροφίμων και γευμάτων Υπογραφή πρωτοκόλλου συνεργασίας ΕΦΕΤ με την Ομοσπονδία Αρτοποιών Ελλάδας για τη μείωση του αλατιού σε όλα τα είδη ψωμιού κατά τα έτη 2016 και 2017 με περιεκτικότητα αλατιού στο τελικό προϊόν η οποία να μην υπερβαίνει το 1,2% Σύσκεψη με τη Λέσχη Αρχιμαγείρων Ελλάδας για τις επόμενες κοινές δράσεις μείωσης αλατιού σε γεύματα Συμμετοχή και παρουσίαση του έργου του ΕΦΕΤ στο Δίκτυο Δράσεων Μείωσης αλατιού του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΜΕΙΩΣΗΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΤΡΑΝΣ ΛΙΠΑΡΩΝ Καθορισμός των μορφών επικοινωνίας των αποτελεσμάτων του διερευνητικού προγράμματος ελέγχου τροφίμων για τα Trans λιπαρά Αποστολή στο Υπουργείο Εξωτερικών των εθνικών θέσεων για τα τρανς λιπαρά οξέα για την προώθηση τους στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (Στρασβούργο, 24-27/10/2016) Σελίδα 64 από 78

65 10.4. ΣΥΛΛΟΓΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ Συλλογή και αξιοποίηση των δεδομένων κατανάλωσης τροφίμων από μελέτες που έχουν εκπονηθεί στην Κρήτη από τον καθηγητή Α. Καφάτο και από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο Διερεύνηση της δυνατότητας πρόσβασης στα εθνικά δεδομένα κατανάλωσης τροφίμων των προγραμμάτων ΥΔΡΙΑ και ΠΑΜΕΔΥ Σελίδα 65 από 78

66 11. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΥΡΗΝΩΝ ΒΕΡΙΚΟΚΟΥ Ή ΠΙΚΡΑΜΥΓΔΑΛΩΝ Έκδοση κοινού εγγράφου αντιπαραβολής των επιστημονικών γνωμοδοτήσεων της EFSA, του ΕΦΕΤ και του Γερμανικού Ινστιτούτου BfR για την αξιολόγηση επικινδυνότητας ιόντων υδροκυανίου (CN) σε πυρήνες βερίκοκου ( Τον Δεκέμβριο 2014 το Επιστημονικό Συμβούλιο Ελέγχου τροφίμων (Ε.Σ.Ε.Τ.) υιοθέτησε επιστημονική γνωμοδότηση για την αξιολόγηση επικινδυνότητας ιόντων CN σε πικραμύγδαλα και πυρήνες βερίκοκου στην υγεία των καταναλωτών και την έκδοση συστάσεων κατανάλωσης αυτών των προϊόντων από ενήλικες και παιδιά. Τον Μάρτιο 2016 η EFSA υιοθέτησε επιστημονική γνωμοδότηση για την αξιολόγηση επικινδυνότητας ιόντων CN σε πυρήνες βερίκοκου και προϊόντων τους στην υγεία των καταναλωτών. Λόγω της απόκλισης των συμπερασμάτων της αξιολόγησης επικινδυνότητας εξεδόθη τον Απρίλιο του 2016 κοινό έγγραφο αντιπαραβολής των γνωμοδοτήσεων των τριών οργανισμών σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 30 του Καν. (ΕΚ) 178/ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΓΟΡΑ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΑΛΟΗΣ Διερεύνηση των προδιαγραφών ποιότητας και ασφάλειας στην ελληνική και ευρωπαϊκή αγορά διαφόρων προϊόντων αλόης, ως τρόφιμο, που διατίθενται σε διάφορες μορφές και συσκευασίες στην ελληνική και ευρωπαϊκή αγορά με στόχο την αξιοποίηση των ευρημάτων για τη διενέργεια αξιολόγησης επικινδυνότητας των τροφίμων και ποτών που περιέχουν εκχύλισμα από το φύλλο του φυτού αλόη Σύσκεψη με εκπροσώπους από τις υπηρεσίες των Γενικού Χημείου του Κράτους και Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων καθώς και αρμόδιες Διευθύνσεις της Κεντρικής Υπηρεσίας του ΕΦΕΤ για την ενημέρωση τους ως προς την καταγραφή αυξανόμενων ερωτημάτων σχετικά με την παραγωγή και τη διάθεση στην αγορά διαφόρων προϊόντων αλόης, ως τροφίμου σε διάφορες μορφές και συσκευασίες και το νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με αυτή τη δραστηριότητα Αποστολή σχετικού ερωτήματος προς τις αρμόδιες υπηρεσίες των Κρατών Μελών μέσω του Εστιακού Σημείου Επαφής της EFSA ως προς την ενημέρωση του νομοθετικού πλαισίου ρύθμισης/ελέγχου/έγκρισης τροφίμων που περιέχουν εκχύλισμα από το φυτό αλόη και την αποστολή γνωμοδοτήσεων/αποφάσεων αξιολόγησης επικινδυνότητας σε εθνικό επίπεδο, εάν υπάρχουν Σελίδα 66 από 78

67 Παρουσίαση του θέματος ως πιθανό αναδυόμενο κίνδυνο στη σύσκεψη της Ομάδας Εργασίας για τους αναδυόμενους κινδύνους της EFSA τον Νοέμβριο 2016 στην Μπρατισλάβα Σλοβακίας Πρόταση για υλοποίηση στοχευμένων δράσεων ως προς τη δειγματοληψία και ανάλυση προϊόντων (τροφίμων) που περιέχουν αλόη ή εκχύλισμα αλόης για το έτος 2017 ως προς τα επίπεδα συγκέντρωσης σε υδροξυανθρακένια (αλοίνη) ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΕ ΤΡΟΦΙΜΑ Ανάπτυξη σχετικής μεθοδολογίας για την αξιολόγηση της επικινδυνότητας εστιάζοντας, σε πρώτη φάση για τα πρόσθετα τροφίμων σε τρόφιμα Σύγκληση σύσκεψης με τις υπόλοιπες Διευθύνσεις της ΚΥ για την παρουσίαση των πρώτων αποτελεσμάτων ως προς την εφαρμογή του προτεινόμενου εργαλείου μέσω της χρήσης συγκεκριμένου παραδείγματος. Λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις/σχόλια έγινε βελτίωση της προτεινόμενης μεθοδολογίας μέσω εφαρμογής περισσότερων παραδειγμάτων από τον επίσημο έλεγχο προσθέτων τροφίμων Ανάπτυξη και παρουσίαση εκπαιδευτικού υλικού υπό το θέμα «Εισαγωγή στις αρχές αξιολόγησης επικινδυνότητας» στο πλαίσιο του σεμιναρίου του ΕΦΕΤ για το προσωπικό των συναρμόδιων φορέων με τίτλο «Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές- updated RASFF SOPs» Σελίδα 67 από 78

68 12. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ O ΕΦΕΤ, στο πλαίσιο των ανελαστικών υποχρεώσεων βάσει του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου και έχοντας ως κύριο γνώμονα: την ουσιαστική αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού των ελεγκτικών αρχών και συναρμοδίων υπηρεσιών της χώρας για τα τρόφιμα και την ολοκληρωμένη παροχή, ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό βασικών και εξειδικευμένων γνώσεων, δεξιοτήτων και τεχνογνωσιών του προσωπικού των επιχειρήσεων τροφίμων σε θέματα Υγιεινής και Ασφάλειας των τροφίμων αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και δράσεις, οι οποίες κινούνται στους εξής τρείς βασικούς άξονες: Κατάρτιση/εκπαίδευση του προσωπικού των ελεγκτικών αρχών και φορέων που εμπλέκονται στον επίσημο έλεγχο των τροφίμων στη χώρα Κατάρτιση/εκπαίδευση του προσωπικού των επιχειρήσεων τροφίμων σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας τροφίμων, βασικού επιπέδου και εξειδικευμένου επιπέδου Τήρηση και επικαιροποίηση Μητρώου Εκπαιδευτών στο πλαίσιο αναβάθμισης του ανθρώπινου δυναμικού των προγραμμάτων κατάρτισης του προσωπικού επιχειρήσεων τροφίμων και του προσωπικού των αρχών και φορέων επισήμου ελέγχου της χώρας ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ / ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΠΟΥ ΕΜΠΛΕΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΕΠΙΣΗΜΟ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΤΗ ΧΩΡΑ Βασικός στόχος της παρούσας δράσης είναι η ανάπτυξη, η καθιέρωση, και εξασφάλιση εναρμονισμένης προσέγγισης όσον αφορά στην διεξαγωγή και υλοποίηση των επισήμων ελέγχων από το σύνολο του προσωπικού των αρμοδίων και συναρμοδίων υπηρεσιών ελέγχου τροφίμων της χώρας καθώς και η εξασφάλιση της συνεργασίας μεταξύ συναρμοδίων φορέων και η βελτίωση των υφιστάμενων διαδικασιών ελέγχου. Την ευθύνη γα το σχεδιασμό, την οργάνωση, υλοποίηση και εποπτεία ολοκληρωμένων προγραμμάτων εκπαίδευσης του προσωπικού του ελεγκτικού μηχανισμού της χώρας για τα τρόφιμα φέρει το Τμήμα Εκπαίδευσης. Τα παραπάνω αποτελούν απαίτηση τόσο από την ενωσιακή νομοθεσία όσο και από τις εξωτερικές επιθεωρήσεις (audits) του Γραφείου Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων (FVO: Food and Veterinary Office) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα όπου η εκπαίδευση των ελεγκτικών αρχών θεωρείται βασικός πυλώνας για την ορθή και ομοιόμορφη λειτουργία του συστήματος ελέγχων. Ο ανωτέρω στόχος προωθείται, επιτυγχάνεται και εξασφαλίζεται μέσω της εφαρμογής προγραμματισμένων ενεργειών και διαδικασιών, οι οποίες αφορούν: Σελίδα 68 από 78

69 Στην εφαρμογή διαδικασιών ανίχνευσης εκπαιδευτικών αναγκών προκειμένου για την συστηματική αποτύπωση των αναγκών κατάρτισης του προσωπικού των ελεγκτικών αρχών σε θέματα ασφάλειας τροφίμων Στην αποτελεσματική και συστηματική συνεργασία με τους αποδέκτες των προγραμμάτων στο πλαίσιο προώθησης της συμμετοχής τους σε δράσεις ανάπτυξης και υλοποίησης γενικών και εξειδικευμένων προγραμμάτων κατάρτισης Στον καθορισμό κριτηρίων και προϋποθέσεων συμμετοχής για ορθότερη αξιοποίηση της συνάφειας του αντικειμένου εργασίας Στον καθορισμό συγκεκριμένου και στοχευμένου θεματολογίου και στην ορθή δόμηση των προγραμμάτων τα οποία αποτυπώνουν τις πραγματικές και υπηρεσιακές ανάγκες ελέγχων στη χώρα, λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες επικαιροποιήσεις και αλλαγές της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας, τις ανάγκες κατάρτισης όπως αυτές έχουν προκύψει από την αξιολόγηση των υπηρεσιακών μονάδων του Φορέα και τις εξωτερικές επιθεωρήσεις του Γραφείου Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων (FVO) της Ε.Ε σε επίπεδο χώρας και σε θέματα ελέγχου τροφίμων και τα αποτελέσματα αξιολογήσεων προγενέστερων εκπαιδευτικών προγραμμάτων Στην ανάπτυξη και παροχή, με χρήση ηλεκτρονικών μέσων, κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού με σκοπό τον εξορθολογισμό των δαπανών σε συνδυασμό με την άμεση και ευέλικτη εξυπηρέτηση των εκπαιδευομένων Στην αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της αποτίμησης και της αξιολόγησης των προγραμμάτων από το σύνολο των συμμετεχόντων Στην βέλτιστη χρήση διαδικτυακών εργαλείων για την καταχώρηση αιτήσεων υποψηφίων εκπαιδευομένων, την επεξεργασία στοιχείων εκπαιδευομένων και εκπαιδευτών και για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εκπαιδευτών Στην επικαιροποίηση του Μητρώου Εκπαιδευτών των Ελεγκτικών Αρχών που τηρεί ο ΕΦΕΤ προκειμένου για την διασφάλιση των πραγματικών επιστημονικών και εκπαιδευτικών απαιτήσεων και τον εξορθολογισμό της επιλογής των κατάλληλων εκπαιδευτών Στην τήρηση βάσης δεδομένων εκπαιδευτικού υλικού Στην βέλτιστη αξιοποίηση των πόρων για την υλοποίηση εξειδικευμένων προγραμμάτων Συμπληρωματικός και εξίσου σημαντικός άξονας ως προς το πλαίσιο επίτευξης του ανωτέρου στόχου αποτελεί και η ανάπτυξη επιμέρους ειδικών δράσεων οι οποίες αφορούν στην συμμετοχή του ελεγκτικού προσωπικού του Φορέα σε επιμορφωτικές δράσεις εξωτερικού με σκοπό την κατάρτισή του σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας των τροφίμων. Τα προγράμματα αυτά υλοποιούνται και διοργανώνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το σύνολο του ελεγκτικού προσωπικού των Κρατών Μελών. Ειδικότερα για το 2016 πραγματοποιήθηκαν 26 διήμερα και τριήμερα εκπαιδευτικά προγράμματα των Επιθεωρητών του ΕΦΕΤ και των Συναρμοδίων Αρχών Ελέγχου της χώρας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη (Πίνακας 6), καλύφθηκαν εννέα (9) θεματικές ενότητες και καταρτίστηκαν πεντακόσιοι πενήντα οκτώ (558) επιθεωρητές. Συμμετείχαν επιθεωρητές των ελεγκτικών φορέων των Περιφερειακών Διευθύνσεων της χώρας (Δ/νσεις Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής, Δ/νσεις Υγείας, Δ/νσεις Σελίδα 69 από 78

70 Ανάπτυξης) σε ποσοστό 69,4%, επιθεωρητές του ΕΦΕΤ σε ποσοστό 21,2% και επιθεωρητές του ΥΠΑΑΤ και άλλων υπηρεσιών επισήμου ελέγχου σε ποσοστό 9,4% (Γράφημα 22) (%) ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ (ανα Υπηρεσία) 9,4% 21,2% 69,4% ΕΦΕΤ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ (ΔΑΟΚ, Δ/ΝΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ. Δ/ΝΣΕΙΣ ΥΓΕΙΑΣ) ΑΛΛΟΙ Γράφημα 22: Ποσοστό καταρτιζομένων ανά Φορέα απασχόλησης Σελίδα 70 από 78 Πίνακας 6: Εκπαιδευτικά προγράμματα ΕΦΕΤ έτους 2016 ΕΝΑΡΞΗ ΛΗΞΗ ΠΟΛΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΘΗΝΑ «Επίσημος Έλεγχος και απαιτήσεις στον τομέα της Επισήμανσης, Παρουσίασης και Διαφήμισης Τροφίμων» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «Επίσημος έλεγχος στον τομέα των τροφίμων ζωικής προέλευσης» ΑΘΗΝΑ «Επίσημος έλεγχος σε καταστήματα μαζικής εστίασης-εφαρμογή Αρχών Ευελιξίας Κανονισμού 852/2004/ΕΚ» ΑΘΗΝΑ «Νέο Κυρωτικό Σύστημα του Ν. 4235/2014» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «Εφαρμογή μικροβιολογικών κριτηρίων - Επιδημιολογική διερεύνηση τροφιμογενών επιδημιών Δειγματοληψία» ΑΘΗΝΑ «Επίσημος έλεγχος στον τομέα του ελαιολάδου και της επιτραπέζιας ελιάς» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «Επίσημος έλεγχος σε καταστήματα μαζικής εστίασης-εφαρμογή Αρχών Ευελιξίας Κανονισμού 852/2004/ΕΚ» ΑΘΗΝΑ «Επίσημος έλεγχος στον τομέα των τροφίμων ζωικής προέλευσης» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «Νέο Κυρωτικό Σύστημα του Ν. 4235/2014» ΑΘΗΝΑ «Επίσημος έλεγχος σε καταστήματα μαζικής εστίασης-εφαρμογή Αρχών Ευελιξίας Κανονισμού 852/2004/ΕΚ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «Απάτη - νοθεία στα τρόφιμα (Food Fraud - EMA -Δόλιες πρακτικές- Τεχνικές ανίχνευσης νοθείας VACCP)» ΑΘΗΝΑ «Νέο Κυρωτικό Σύστημα του Ν. 4235/2014» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «Επίσημος έλεγχος στον τομέα του ελαιολάδου και της επιτραπέζιας ελιάς» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «Επίσημος έλεγχος στον τομέα του ελαιολάδου και της επιτραπέζιας ελιάς» ΑΘΗΝΑ «Απάτη - νοθεία στα τρόφιμα (Food Fraud - EMA -Δόλιες πρακτικές- Τεχνικές ανίχνευσης νοθείας VACCP)» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «Επίσημος Έλεγχος και απαιτήσεις στον τομέα

71 ΕΝΑΡΞΗ ΛΗΞΗ ΠΟΛΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ της Επισήμανσης, Παρουσίασης και Διαφήμισης Τροφίμων» ΑΘΗΝΑ «Επίσημος έλεγχος στον τομέα του ελαιολάδου και της επιτραπέζιας ελιάς» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «Επίσημος έλεγχος σε καταστήματα μαζικής εστίασης-εφαρμογή Αρχών Ευελιξίας Κανονισμού 852/2004/ΕΚ» ΑΘΗΝΑ «Επίσημος έλεγχος στον τομέα των πρόσθετων τροφίμων, αρωματικών τροφίμων και ένζυμων τροφίμων» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «Νέο Κυρωτικό Σύστημα του Ν. 4235/2014» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «Επίσημος έλεγχος στον τομέα των πρόσθετων τροφίμων, αρωματικών τροφίμων και ένζυμων τροφίμων ΑΘΗΝΑ «Εφαρμογή μικροβιολογικών κριτηρίων - Επιδημιολογική διερεύνηση τροφιμογενών επιδημιών Δειγματοληψία» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «Απάτη - νοθεία στα τρόφιμα (Food Fraud - EMA -Δόλιες πρακτικές- Τεχνικές ανίχνευσης νοθείας VACCP)» ΑΘΗΝΑ «Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές- updated RASFF SOPs» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «Επίσημος έλεγχος στον τομέα των πρόσθετων τροφίμων, αρωματικών τροφίμων και ένζυμων τροφίμων» ΑΘΗΝΑ «Επίσημος έλεγχος στον τομέα των πρόσθετων τροφίμων, αρωματικών τροφίμων και ένζυμων τροφίμων» Τέλος, κατά το 2016 το προσωπικό του ΕΦΕΤ συμμετείχε σε επιμορφωτικές δράσεις εξωτερικού στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Καλύτερη Κατάρτιση για ασφαλέστερα Τρόφιμα (BTSF-Better Training For Safer Food) με σκοπό τη κατάρτισή του σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας των τροφίμων ενώ συμμετείχαν συνολικά είκοσι ένα (21) επιθεωρητές του ΕΦΕΤ (Γράφημα 23). % KATANOMH ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΦΕΤ ΣΕ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ "BTSF" (ανα θεματική ενότητα) 33% 14% 5% ADDITIVES AUDIT PLASTIC RECYCLING CONTAMINANTS 19% FOOD COMPOSITION 10% 5% 14% FOOD HYGIENE & FLEXIBILITY HACCP FOOD BORNE OUTBREAKS INVESTIGATION Γράφημα 23: Ποσοστιαία συμμετοχή επιθεωρητών του ΕΦΕΤ σε προγράμματα BTSF έτους 2016 (ανά θεματική ενότητα) Σελίδα 71 από 78

72 12.2. ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ, ΒΑΣΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ Εντός του έτους 2016, το Τμήμα Εκπαίδευσης επέβλεψε την υλοποίηση προγραμμάτων κατάρτισης χειριστών τροφίμων επιπέδου 1. Τα στατιστικά υλοποίησης για το 2016 έχουν ως εξής: Σύνολο υλοποιηθέντων προγραμμάτων κατάρτισης: Σύνολο καταρτισθέντων χειριστών τροφίμων: Αριθμός επιτυχώς εξετασθέντων χειριστών τροφίμων: ΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΜΗΤΡΩΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΦΟΡΕΩΝ ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Για το έτος 2016, το Τμήμα Εκπαίδευσης διαχειρίστηκε στο σύνολο εκατό (100) αιτήσεων ενδιαφερομένων για ένταξη στα δύο Μητρώα Εκπαιδευτών του ΕΦΕΤ (με τη διαβίβαση των φυσικών φακέλων στην αρμόδια Επιτροπή Ελέγχου Πληρότητας και Συμβατότητας), εκ των οποίων: Ενενήντα οκτώ (98) αιτήσεις αφορούσαν σε αιτήσεις ενδιαφερομένων για ένταξη στο Μητρώο Εκπαιδευτών Προσωπικού Επιχειρήσεων Τροφίμων (Υπομητρώο Α). Εξ αυτών, οι 83 εντάχθηκαν και οι 15 απορρίφθηκαν Έξι (6) αιτήσεις αφορούσαν σε αιτήσεις ενδιαφερομένων για ένταξη στο Μητρώο Εκπαιδευτών Ελεγκτικών Αρχών και Εκπαιδευτών (Υπομητρώο Β). Εξ αυτών, οι 4 εντάχθηκαν και οι 2 απορρίφθηκαν Σελίδα 72 από 78

73 13. ΔΙΑΒΙΒΑΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Μέρος της λειτουργίας του ΕΦΕΤ είναι η ενημέρωση των καταναλωτών και της πολιτικής ηγεσίας σε ερωτήματα που θέτουν και αφορούν τόσο στις δράσεις του Φορέα και τα αποτελέσματα αυτών (αριθμός ελέγχων, στατιστικά στοιχεία, κίνδυνοι στην ασφάλεια των τροφίμων) όσο και σε θέματα που άπτονται της αρμοδιότητάς του ΕΦΕΤ (νομοθεσία τροφίμων, διαχείριση παραβάσεων, δελτία τύπου, ενημερωτικές εγκύκλιοι, οδηγοί ορθής υγιεινής πρακτικής, κ.λ.π.). Στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου κατατίθενται από βουλευτές του εθνικού κοινοβουλίου ερωτήσεις που καλείται ο ΕΦΕΤ, είτε αυτόνομα είτε σε συνεργασία με άλλους δημόσιους φορείς, να απαντήσει. Σε όλη τη διάρκεια του 2016, ο ΕΦΕΤ απάντησε είκοσι τρείς (23) ερωτήσεις κοινοβουλευτικού ελέγχου και διαβίβασε τα απαιτούμενα στοιχεία στην αρμόδια διεύθυνση κοινοβουλευτικού ελέγχου του ΥΠΑΑΤ. Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, ο ΕΦΕΤ γνωμοδοτεί σε προδικαστικές υποθέσεις ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Δ.Ε.Ε.). Παράλληλα ο ΕΦΕΤ συμμετείχε ενεργά, διατυπώνοντας παρατηρήσεις στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται για προγράμματα τεχνικής βοήθειας, καθώς και για τη διαμόρφωση προγραμμάτων διμερούς συνεργασίας της Ελλάδας με χώρες εκτός Ε.Ε.. Ο ΕΦΕΤ απάντησε στο ερωτηματολόγιο της έρευνας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την εφαρμογή του αναθεωρημένου υγειονομικού Κανονισμού σχετικά με θέματα Διατροφικής Πολιτικής ( WHO Global Nutrition Policy Survey ). Τέλος, με κύριο μέλημα την προστασία των συμφερόντων του καταναλωτή, αλλά και την ορθή λειτουργία των επιχειρήσεων, ο ΕΦΕΤ απάντησε τηλεφωνικά ή/και μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε εκατοντάδες ερωτήματα καταναλωτών και επιχειρήσεων. Σελίδα 73 από 78

74 14. ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ Εντός του 2016, ο ΕΦΕΤ προέβη στην: Ανάπτυξη πιλοτικής εφαρμογής καταγραφής τροφιμογενών νοσημάτων μικροβιολογικής αιτίας Ανάπτυξη εφαρμογής λογισμικού για τις ανάγκες του Φορέα Συντήρηση υφιστάμενων εφαρμογών λογισμικού και των μονάδων server Σελίδα 74 από 78

75 15. ΟΜΙΛΙΕΣ ΗΜΕΡΙΔΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑ - ΣΥΜΠΟΣΙΑ-ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΕΦΕΤ - ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ Ο ΕΦΕΤ συνεργαζόμενος με το Τμήμα Γ της Διεύθυνσης Αγροτικής Πολιτικής, Διεθνών Σχέσεων & Προώθησης Προϊόντων του ΥΠΑΑΤ συμμετείχε σε εκθέσεις με συναφή στον τομέα των τροφίμων χαρακτήρα καθώς και σε ημερίδες κλαδικών φορέων με στόχο τη διά ζώσης παροχή ενημέρωσης. Μέσω αυτής της συνεργασίας το έργο του ΕΦΕΤ προβλήθηκε ευρέως με τη συμμετοχή του στις ακόλουθες διεθνείς εκθέσεις και εξοικονομήθηκαν πολύτιμοι πόροι με την προσφορά είτε από το ΥΠΑΑΤ είτε από διοργανωτές των εκθέσεων στον ΕΦΕΤ δωρεάν χώρου σε εκθεσιακές δομές («περίπτερα»). Πίνακας 7: Εκπροσώπηση Συμμετοχή ΕΦΕΤ 1. «Agrotica 2016» (Θεσσαλονίκη 28-31/1/2016) 2. «Freskon 2016» (Θεσσαλονίκη 21-23/4/2016) η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης (10-18/9/2016) 4. «Meat Days 2016» ( 30/9-02/10) Σελίδα 75 από 78

76 Εικόνα 4: Στιγμιότυπο από την επίσκεψη του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Ευάγγελου Αποστόλου στο εκθεσιακό σημείο του ΕΦΕΤ στην 81 η Δ.Ε.Θ. Επιπλέον ο ΕΦΕΤ συμμετείχε: Στην 25η Διεθνή Έκθεση «Detrop boutique» (26-29/2/2016) Στο 11ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δημόσιας Υγείας & Υπηρεσιών Υγείας (22/3/2016) Στο Διεθνές συνέδριο- ΙAFP European Symposium on Food Safety με θέμα «Αποτελεσματική επικοινωνία της επικινδυνότητας» Στο 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τη Διοίκηση, τα Οικονομικά & τις Πολιτικές Υγείας, της ΕΣΔΥ Στο σεμινάριο στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη με θέμα «Risk assessment in the field of Food Safety» (Ιούλιος 2016) Στην ημερίδα για τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Δράσης για την Ανασύνθεση Τροφίμων & Ποτών: Η νέα πολιτική & οι πρωτοβουλίες της Βιομηχανίας Τροφίμων: «Στρατηγική μείωσης αλατιού Το 1ο παράδειγμα για την ανασύνθεση των τροφίμων» Ο ΕΦΕΤ επίσης υποστήριξε με παροχή έντυπου υλικού, κύκλο σεμιναρίων για τη συσκευασία τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, στο πλαίσιο σχετικού πρωτοκόλλου συνεργασίας (3/6/2016). Εντός των περιπτέρων, στις εκθέσεις όπου συμμετείχε ο ΕΦΕΤ, έλαβαν χώρα ενημερωτικές δράσεις μέσω διανομής ενημερωτικών φυλλαδίων, οδηγών ορθής πρακτικής και παροχή πληροφοριών στους τομείς αρμοδιότητας του Φορέα. Στελέχη του προσωπικού του ΕΦΕΤ συμμετείχαν σε ημερίδες ενημερωτικού χαρακτήρα, είτε αυτόνομες είτε στα πλαίσια της διεξαγωγής των εκθέσεων. Σελίδα 76 από 78