Takvimski dio. TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:01

Transcript

1 TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:01

2 Kaligrafija Mustafa Sušić TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:02

3 Mr. Esad Mahmutović KALENDAR TAKVIM Takvim sadrži početak vremena za pet dnevnih namaza (evkati-hamse, bešvakat-namaz): sabah (fedžr), podne (zuhr), ikindiju ( asr), akšam (magrib) i jaciju ( išâ ). Namazi nisu čvrsto vezani za određenu vremensku tačku (sahat, vakat). Najbolje je vrijeme početak vremena za taj namaz i zove se vaktu-l-fadile. Tada se obično na munarama uče ezani. Iza toga slijede dva dalja dozvoljena odsjeka vremena, vaktu-lhijâr i vaktu-l-dževâz. Četvrti odsjek u kome je pokuđeno klanjati (mekrûh) zove se vaktu-l-dževazi me a-l-kerâheti. Peti odsjek u kome je zabranjeno (haram) klanjati, zove se vaktu-t-tahrîm, koji još leži unutar vremena dotičnog namaza, ali je tako kratak da, ako se u njemu započne dotični namaz, svršetak će mu pasti u period sljedećeg namaza (za vrijeme izlaska Sunca, za vrijeme zalaska Sunca i kada je Sunce na polovini neba). Akšam, jacija i sabah su noćni namazi, a podne i ikindija su dnevni namazi. U noćnim namazima imam uči Kur an naglas, a u dnevnim u sebi. (zuhr) nastupa 1-2 minute iza prolaska Sunca kroz meridijan dotičnog mjesta. Toliko otprilike treba vremena da se primijeti prelazak sjene nekog predmeta na istočnu stranu meridijana. ( asr) počinje kada se vodoravna podnevna sjena uspravnog predmeta poveća za jednu dužinu samoga predmeta. To je prva ikindija. Druga ikindija nastupa kasnije kada se vodoravna podnevna sjena uspravnog predmeta poveća za dvije dužine predmeta. Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:02

4 U Bosni i Hercegovini se obično klanja prva ikindija, a u Makedoniji, Crnoj Gori i na Kosovu se klanja druga ikindija. Zalazak Sunca je početak akšamskog vremena (magrib). Vrijeme zalaska Sunca nastaje kada Sunce, tj. njegov gornji rub, potpuno zađe pod horizont mjesta ili kada se centar Sunca spusti ispod horizonta za 16 1, (koliki je ugaoni radijus Sunca) pri čemu se uzima da je horizontalna refrakcija 34. U ovom Takvimu je na vrijeme zalaska Sunca dodan temkin od 6 minuta (za relativnu nadmorsku visinu od 920 m) zbog toga što se akšam ne može klanjati ako se vidi obasjan vrh nekog susjednog brda. ( išâ ) nastaje kada se središte Sunca spusti 17 ispod zapadnog horizonta. To je prva jacija, koja se klanja u Bosni i Hercegovini. Druga jacija nastupa kasnije, kada se središte Sunca spusti 19 ispod zapadnog horizonta. (fedžr) nastaje kada se središte Sunca nalazi 19 ispod istočnog horizonta, tj. od rađanja prâve zore i traje do izlaska Sunca. Izlazak Sunca je čas prestanka sabahskog vremena, računat je sa temkinom od 6 minuta (za relativnu nadmorsku visinu od 920 m), pa je izlazak Sunca 6 minuta raniji nego u astronomskim godišnjacima. Dnevni post (imsâk) počinje neposredno prije rađanja zore i traje do zalaska Sunca (akšama). Bajram-namaz počinje 4 minuta nakon izlaska Sunca (ali se može klanjati i 30 minuta nakon izlaska Sunca). Džuma-namaz je u vrijeme podnevskog vakta. 296 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:02

5 Hidžretski kalendar Na kretanju Mjeseca zasnovan je hidžretski kalendar (takvim) u kome se računaju godine po Hidžri, tj. od godine u kojoj je Muhammed, alejhi-s-selam, doselio iz Mekke u Medinu. To je bilo 8. rebiu-l-evvela, u ponedjeljak, 20. septembra 622. god. miladskog kalendara. Hidžretski mjesec počinje one večeri (akšama) kada se prvi put iza mijene vidi mlađak. Pod vidljivošću mlađaka podrazumijeva se astronomska vidljivost. Ona je za neko mjesto pozitivna, kada Sunce u mjestu promatranja zađe prije Mjeseca, i tada, s tim akšamom, počinje naredni mjesec hidžretske godine. Ako je vidljivost negativna ili nula, tj. ako Sunce zađe poslije Mjeseca, odnosno u isto vrijeme kada i Mjesec, sutrašnjeg dana s akšamom počinje naredni mjesec hidžretske godine. Mjesec je okrenut Zemlji uvijek istom stranom svoje površine. Na sjevernoj polutki Zemljine kugle je mlad Mjesec ispupčenom stranom uvijek okrenut nadesno, a stari nalijevo. Astronomska vidljivost mlađaka zavisi od više faktora: geografske dužine i širine mjesta promatranja, deklinacije Sunca, tj. od godišnjeg doba i deklinacije Mjeseca. Astronomska vidljivost raste od istoka prema zapadu, i to za svakih 1 geografske dužine od 1 do 4 minute. U zimskim mjesecima (23. septembra do 21. marta) astronomska vidljivost raste s geografskom širinom, tj. sjevernija mjesta imaju veću astronomsku vidljivost nego južnija. U ljetnim mjesecima je obratno, astonomska vidljivost opada s geografskom širinom, tj. u proljeće i ljeto sjeverna mjesta imaju manju astronomsku vidljivost od južnih. Oko ljetnog i zimskog solsticija brže se mijenja astronomska vidljivost nego oko ekvinocija, gdje je ta razlika minimalna. To znači da je u tim mjestima sjeverne hemisfere najveća razlika u astronomskoj vidljivosti oko početka ljeta i zime (do pola minute na 1 razlike u geografskoj širini), a najmanja oko početka proljeća i jeseni. Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:02

6 Jedna godina hidžretskog kalendara ima 34 dana. Astronomski je utvrđeno da jedan lunarni mjesec ima prosječno 29 dana, 12 sati, 44 minute i 3 sekunde (29,306 dana). Sedmica (hefta) u našoj tradiciji počinje petkom, kada se klanja džuma-namaz, pa se taj dan i naziva džuma. Dan u hidžretskom kalendaru počinje od zalaska Sunca i traje do sljedećeg zalaska. Kako Sunce ne zalazi u isto vrijeme, to su početak i dužina ovog dana različiti. Računanje vremena u ovom danu i njegovim dijelovima zove se u nas alaturka, za razliku od alafranga (srednjoevropsko vrijeme), u kojem dan uvijek traje 24 sata, počinje od ponoći i traje do sljedeće ponoći. Alaturka dan počinje prije alafranga dana pola noći ranije (u akšam) te se u to vrijeme dani dva kalendara razlikuju i imenom i datumom. Od zalaska Sunca do ponoći alafranga dan nosi u hidžretskom kalendaru (takvimu) ime i datum novog dana a u miladskom (alafranga) kalendaru ime i datum dana koji je bio do zalaska Sunca. Zonalno vrijeme Zemaljska kugla podijeljena je u 24 satne zone od kojih svaka ima 1 stepeni dužine. Svaki stepen ima po 4 minute. Svaka satna zona ima svoj meridijan. Svako mjesto na Zemlji pripada nekoj vremenskoj zoni. Sve opservatorije svijeta ravnaju se prema meridijanu engleske zvjezdarnice Grinič (Greenwich) i prema njemu se mjere i određuju geografske dužine i zonalno vrijeme. U odnosu na Grinič u nas je vrijeme jedan sat ranije, pa će tako biti i u našem Takvimu, jer Bosna i Hercegovina pripada zoni srednjoevropskog vremena (SEV), dok je Engleska (Grinič) u zoni zapadnoevropskog vremena. Turska, Egipat i zemlje Bliskog istoka pripadaju istočnoevropskoj zoni i u njih je vrijeme još jedan sat ranije nego u nas. To treba imati na umu i kod časa susreta Sunca i Mjeseca i časa početka vidljivosti mlađaka. 298 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:02

7 Vremenske mjesne razlike Vaktija za pojedina mjesta u Bosni i Hercegovini dobija se ako vaktiji za Sarajevo, koja je u takvimu data tabelama za svaki mjesec, dodamo vremensku popravku koju nazivamo mjesna vremenska razlika. Prilikom proračuna vremenskih mjesnih razlika, Sarajevo, čije su geografske koordinate: širina φ= 43 2 i dužina λ= , uzeto je kao nulta tačka (φ i λ ). Ostala mjesta u BiH koja su smještena južno, sjeverno, istočno ili zapadno od Sarajeva razlikuju se za neku vrijednost mjesne vremenske razlike (Tab. 2). Ovu popravku ćemo označiti sa t. Ona se izražava i minutama vremena. Mjesna vremenska razlika može biti pozitivna (+) ili negativna (-) i ima različite vrijednosti za pojedine vaktove. Ova popravka se (dovoljno tačno) može predstaviti u obliku formule: t = tλ + tφ t = tλ t = tλ tφ zora i izlazak Sunca, podne i kibla-sat, ikindija, zalazak Sunca i jacija; gdje je: t ukupna vremenska popravka, tλ vremenska popravka prema geografskoj dužini, tφ vremenska popravka prema geografskoj širini. Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:02

8 Vremenska popravka prema geografskoj dužini ( tλ) Geografska dužina je ugao povučen iz središta Zemlje čiji jedan krak ide ka meridijanu povučenom kroz Zemljine polove i dato mjesto, a drugi krak ide ka tzv. početnom meridijanu, koji prolazi kroz Grinič (Greenwich). Popravka prema geografskoj dužini može se predstaviti u obliku formule: t λ =(λ - λ ) x 4 minuta λ - geografska dužina nekog mjesta, λ - geografska dužina Sarajeva. Množenjem sa 4 minuta (1 geografske dužine = 4 vremenska minuta) dobijamo vrijednost dužinske popravke u minutama vremena. Dužinska popravka je pozitivna (+) za mjesta zapadno od Sarajeva, a negativna ( ) za mjesta istočno od Sarajeva. 300 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:02

9 Vremenska popravka prema geografskoj širini ( tφ) Geografska širina nekog mjesta je ugao povučen iz središta Zemlje čiji jedan krak ide ka ekvatoru, a drugi prolazi kroz to mjesto. Popravka prema geografskoj širini može se predstaviti u obliku formule: tφ = x g x (φ - φ ) - Vremenska razlika za 1 geografske širine. Ona može imati predznak (+) ili ( ) za razne periode tokom godine. Izračunata je korištenjem širinskih razlika izlazaka, odnosno zalazaka, Sunca iz Astronomskog almanaha za mjesta čije se širine razlikuju za jedan stepen. Uvrštavanjem u početnu formulu, uz pretpostavku da ne postoji dužinska razlika, dobiju se podaci prikazani u tabeli br.1. Treba znati da su uzimane srednje vrijednosti i da je u konačnom računu vršeno zaokruživanje vrijednosti na najbliži cijeli broj, tako da se tačnost kreće u granicama jedne minute (ova vremenska razlika je prikazana u Tabeli br.1). g - Popravka čija je vrijednost 1,1 ako je φ > φ, tj. mjesto sjeverno od Sarajeva ili 0,9 ako je φ < φ, tj. ako je neko mjesto južno od Sarajeva, φ - geografska širina nekog mjesta, φ - geografska širina Sarajeva. Korekcija je pozitivna (+) za mjesta sjeverno od Sarajeva, a negativna ( ) za mjesta južno od Sarajeva. Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:02

10 KIBLA-SAT Kibla-sat je vrijeme kada je pravac sjenke nekog posmatranog predmeta nasuprot pravcu Kible. To znači da, ako se nalazite u nekom mjestu gdje vam nije poznat pravac prema Kibli, tog dana u vrijeme navedeno u koloni Kibla-sat pogledajte sjenku nekog predmeta. Pravac prema Kibli je nasuprot sjenke posmatranog predmeta. Primjena vremenskih mjesnih razlika Pošto za mjesne vremenske razlike uzimamo u obzir i geografsku širinu, to su mjesne razlike različite za svaki mjesec kao i za pojedine vaktove: a) zoru i izlazak Sunca; b) podne; c) ikindiju, zalazak Sunca i jaciju. Lijeve stranice takvima prikazuju vremena proračunata za Sarajevo. Desne stranice sadrže popis svih općina u Bosni i Hercegovini s mjesnim vremenskim razlikama za svaki mjesec. Ako je broj pozitivan, znači da se ta mjesna razlika dodaje (+) vremenu u takvimu, a ako je broj negativan da se ta vrijednost oduzima ( ) od vremena u takvimu. 302 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:02

11 Tabela br. 1. Vremenske razlike za 1 geografske širine a) za mjesta južno od Sarajeva (-) Mjesec Dan u mjesecu Sred. vrij /31 minuta Januar Februar Mart April Maj Juni Juli August Septembar Oktobar Novembar Decembar b) za mjesta sjeverno od Sarajeva (+) Mjesec Dan u mjesecu Sred. vrij /31 minuta Januar Februar Mart April Maj Juni Juli August Septembar Oktobar Novembar Decembar Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:02

12 POJAŠNJENJE NEKIH TERMINA KOJI SE NAVODE U TAKVIMU TERMIN ERBEINI HAMSINI ZEMHERIJE DŽEMRE, prvo, drugo, treće SULTAN-NEVRUZ NISAN POJAŠNJENJE Prvih 40 dana zime, brojeći od zimskog solisticija ( do ) Posljednjih 0 dana zime do početka proljeća ( do ) Najhladniji dani u godini (dani oko 6. januara) Padaju na prvi, osmi, petnaesti dan ulaska Sunca u sazviježđe Ribe. prvo: otopljenje zraka drugo: otopljenje vode treće: otopljenje zemlje Sultan-nevruz je prvi dan dželalijskog kalendara. Seldžučki sultan Dželaluddin-devle Melik Šah, sazvao je 467. god. po H. ili po miladskom kalendaru, u novosagrađenu opservatoriju u Nišaburu, osam tada najuglednijih i najpoznatijih astronoma tadašnjeg muslimanskog svijeta, među kojima je bio i slavni matematičar i pjesnik Omer Hajjam, i stavio im u zadatak da preurede stari perzijski kalendar i dovedu ga, što je moguće više, u sklad sa tropskim kalendarom, što su oni i učinili. Po tom njihovom kalendaru godina je imala 12 mjeseci sa po 30 dana plus dana koji su se dodavali po isteku 12 mjeseci. Ovaj kalendar stupio je na snagu 1. marta miladske ili 471. godine po Hidžri i nazvan je po ovom seldžučkom sulatnu. Šamski naziv za mjesec april, u kome pada najviše kiše, u narodu postoji vjerovanje o njenoj ljekovitosti. 304 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:02

13 GOVEĐA ZIMA SITTEI-SEVR ROZI-HIDR JURJEV ALIĐUN ROZI-KASUM JEUMI-AŠURA LEJLETU-L-KADR LEJLETU-L-BEDR LEJLETU-L-ISRA VE-L-MI -RADŽ LEJLETU-L-BERAT LEJLETU-R-REGAIB MIJENA Prvih šest dana ulaska Sunca u sazviježđe Bika. U narodu se kaže za te dane da su posljednji trzaji odlazeće zime. (6. maj) početak ljeta po narodnom vjerovanju (2. august) - Najtopliji dan ili godišnja prekretnica. Narod kaže do Aliđuna s prahom od Aliđuna s kalom. (8. novembar) - praktični početak zime po narodnom vjerovanju (Kasum dokasa, ljeto prokasa) Jeumu-l- ašuri, vezan je za tragične događaje iz 61. godine po H. na Kerbeli. Kod nas se taj dan (10. muharrem) obilježava samo u Hadži Sinanovoj tekiji u Sarajevu. 27. noć ramazana. Noć Objave Kur ana, Noć sudbine 17. noć ramazana. Noć uoči Bitke na Bedru Noćno putovanje Muhammeda, a.s., od Mesdžidu-l-harama (Mekka) do Mesdžidu-laksaa (Kuds-Jerusalem) i dalje u više sfere nematerijalnog svijeta. Noć Božijeg praštanja Noć kada je hzr. Amina osjetila da je zanijela svoga sina Muhammeda, a.s. Ulazak Sunca u neko sazviježđe ili trenutak kada na kraju hidžretskog mjeseca mlađak prestane biti vidljiv. Ako je pun Mjesec (uštap), trenutak kada Mjesec bude vidljiv u svom punom obimu, onda je mijena trenutak kada je Mjesec u cjelini nevidljiv. Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:02

14 Mjesec Januar Februar Mart April Maj Juni Juli August Septembar Oktobar Novembar Decembar Mijena (mlađak) Dan 01 Sr 30 Če 01 Su 30 Ne 29 Ut 28 Sr 27 Pe 26 Su 2 Po 24 Sr 23 Če 22 Su 22 Po s:m 11: 21:41 08:03 18:48 06:18 18:43 08:11 22:43 14:13 06:14 21:6 12:32 01:36 FAZE MJESECA U GODINI Prva četvrt Pun Mjesec Dan s:m Dan 08 Sr 03:39 16 Če 06 Če 19:22 14 Pe 08 Su 13:27 16 Ne 07 Po 08:31 1 Ut 07 Sr 03:1 14 Sr 0 Če 0:20 13 Pe 02 Sr 11:0 10 Ne 04 Po 00:6 21 Sr 02 Ut 11:11 09 Ut 01 Sr 19:33 08 Sr 29 Su 10:06 06 Če 28 Ne 18:31 06 Su s:m 04:2 23:3 17:08 07:42 19:16 04:11 18:09 01:4 01:38 10:1 22:23 12: Posljednja četvrt Dan s:m Pe 0:19 Su 17:1 Po 01:46 Ut 07:2 Sr 12:9 Če 18:39 Ne 12:26 Sr 09:3 Ut 02:0 Sr 19:12 Pe 1:1 Ne 12:1 306 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:02

15 Namaz je zaista propisan vjernicima u tačno naznačenom vremenu! Kur'an, En-Nisa, 103. ajet HIDŽRETSKI MJESECI Prema hidžretskom kalendaru 143/1436. god. Prema gregorijanskom kalendaru god. Mjesec Datum Dan Datum Mjesec Dužina (dana) Safer, Sr 01 Januar Rebiu-l-evvel, Če 02 Januar 30 Rebiu-l-ahir, Su 01 Februar 29 Džumade-l-ula, Ne 02 Mart 30 Džumade-l-uhra, Ut 01 April 29 Redžeb, Sr 30 April 30 Ša ban, Pe 30 Maj 29 Ramazan, Su 28 Juni 30 Ševval, Po 28 Juli 30 Zu-l-ka de, Sr 27 August 29 Zu-l-hidždže, Če 2 Septembar 30 Muharrem, Su 2 Oktobar 29 Safer, Ne 23 Novembar 30 Rebiu-l-evvel, Ut 23 Decembar Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:03

16 MUBAREK DANI I NOĆI U 143/1436. god. po H. (2014. god.) Prema gregorijanskom kalendaru god. Prema hidžretskom kalendaru 143/1436. god. po H. Mjesec Datum Dan Datum Mjesec Mubarek - dani i noći Januar 13 Ponedjeljak 12 Rebiu-l-evvel, 143. Rođenje Muhammeda, a.s. Maj 01 Četvrtak 02 Redžeb, 143. Lejletu-r-regaib Maj 2 Nedjelja 26 Redžeb, 143. Lejletu-l-Mi radž Juni 12 Četvrtak 14 Ša ban, 143. Lejletu-l-berat Juni 27 Petak 29 Ša ban, 143. Uoči ramazana, I. teravija Juni 28 Subota 01 Ramazan, 143. Početak posta Juli 13 Nedjelja 16 Ramazan, 143. Noć Bedra Juli 17 Četvrtak 20 Ramazan, 143. Ulazak u i tikaf (poslije ikindije) Juli 23 Srijeda 26 Ramazan, 143. Lejletu-l-kadr Juli 28 Ponedjeljak 01 Ševval, 143. Ramazanski bajram, 1. dan Juli 29 Utorak 02 Ševval, 143. Ramazanski bajram, 2. dan Juli 30 Srijeda 03 Ševval, 143. Ramazanski bajram, 3. dan Oktobar 03 Petak 09 Zu-l-hidždže, 143. Jeumi-Arefe Oktobar 04 Subota 10 Zu-l-hidždže, 143. Kurban-bajram, 1. dan Oktobar 0 Nedjelja 11 Zu-l-hidždže, 143. Kurban-bajram, 2. dan Oktobar 06 Ponedjeljak 12 Zu-l-hidždže, 143. Kurban-bajram, 3. dan Oktobar 07 Utorak 13 Zu-l-hidždže, 143. Kurban-bajram, 4. dan Oktobar 2 Subota 01 Muharrem, Nova hidžr. godina Novembar 03 Ponedjeljak 10 Muharrem, Jeumi ašure 308 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:03

17 ZNAČAJNI DATUMI U TRADICIJI BOŠNJAKA Mjesec Datum PO TAKVIMU redžeb 143. Dan džamija redžeb 143. Dovište Dobre vode - Foča redžeb 143. Buna - mevlud redžeb 143. Dovište - Ključ redžeb 143. Dan vakifa ša'ban 143. Ajvatovica ramazan 143. Fatihska džuma u Kamengradu ramazan 143. Karići ramazan 143. Dan povratničkih džemata ševval 143. Lastavica zu-l-ka'de 143. Kladanj zu-l-ka'de 143. Kraljeva Sutjeska DANI BOLNOG PRISJEĆANJA ramazan 143. Dan sjećanja na genocid u Srebrenici ševval 143. Dan šehida ševval ševval 143. Džamija Igman - Mevlud i tevhid šehidima BiH Čorkovača, Bužim - tevhid (sjećanje na heroje) ševval 143. Solun - Šehidska dova Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:03

18 BLAGDANI PRAZNICI DRUGIH KONFESIJA KATOLIČKI MJESEC DAN BLAGDAN Januar/Siječanj 01 Sr Nova godina April/Travanj 20 Ne Uskrs Juni/Lipanj 08 Ne Duhovi Juni/Lipanj 19 Če Tijelovo (Brašančevo) August/Kolovoz 1 Pe Velika gospa Septembar/Rujan 08 Po Mala gospa Novembar/Studeni 01 Su Svi sveti 02 Ne Dušni dan Decembar/Prosinac 2 Če Božić JEVREJSKI MJESEC DAN PRAZNIK Mart 16 Ne Purim April 1-22 Ut-Ut Pesah (8 dana) April 28 Po Jom Ašoa Juni 4- Sr-Če Šavuot Septembar 2-26 Če-Pe Roš hašana 77. Nova godina Oktobar 04 Su Jom kipur Oktobar 09 Če Sukot Decembar Sr-Sr Hanuka (8 dana) PRAVOSLAVNI MJESEC DAN PRAZNIK Januar 07 Ut Božić Januar 14 Ut Nova godina April 20 Ne Vaskrs Maj 06 Ut Đurđevdan Juni 28 Su Vidovdan August 02 Su Ilindan August 28 Če Velika gospojina Septembar 21 Ne Mala gospojina 310 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:03

19 ZNAČAJNI DATUMI U POVIJESTI BIH Mjesec Datum Dan August/Kolovoz 04 Po Dan banjalučkog boja August/Kolovoz 29 Pe Dan izdavanja povelje Kulina bana DRŽAVNI PRAZNICI Mjesec Datum Dan Praznik Januar 01 Sr Nova godina Mart 01 Su Dan nezavisnosti Maj 01 Če Međunarodni praznik rada Novembar 2 Ut Dan državnosti GODIŠNJA DOBA Mjesec Datum Dan Vrijeme Godišnje doba Mart 20 Če 17:7 Proljeće Juni 21 Su 12:1 Ljeto Septembar 23 Ut 04:29 Jesen Decembar 22 Po 00:03 Zima Podaci o početku godišnjih doba su po srednjoevropskom vremenu. U periodu ljetnog računanja vremena dodat je jedan sat. Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:03

20 J A N U A R SAFER/REBIU-L-EVVEL 143. GOD. PO H. dio Po kalendaru D A N U sedmici Po takvimu Blagdani, značajni datumi, faze Mjeseca i drugi astronomski podaci s m s m s m s m s m s m s m 1 Sr 29 Safer 143. Mijena 11: Če 1 Rebiu-l-evvel Pe 2 Džuma Su Ne Po Ut 6 Miladi Isa, a.s Sr 7 Prva četvrt 03: Če Pe 9 Džuma Su Ne Po 12 Rođenje Muhammmeda, a.s Ut 13 Kanuni-sani Sr Če 1 Pun Mjesec 04: Pe 16 Džuma Su Ne Po Ut Sr Če Pe 23 Džuma. Posljednja četvrt 0: Su Ne Po Ut Sr Če 29 Mijena 21: Pe 30 Džuma. Prvi dan hamsina Izlazak Sunca Akšam (zalazak Sunca) Kibla-sat 312 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:03

21 Mjesne vremenske razlike za januar Takvimski dio BANOVIĆI BANJA LUKA 8 2 BIHAĆ BIJELJINA BILEĆA BOS.BROD BOS.DUBICA BOS.GRADIŠKA 9 0 BOS.GRAHOVO BOS.KRUPA BOS.NOVI BOS.PETROVAC BOS.ŠAMAC BRATUNAC BRČKO BREZA BUGOJNO 4 3 BUSOVAČA BUŽIM CAZIN ČAJNIČE ČAPLJINA 3 1 ČELIĆ ČELINAC ČITLUK 3 1 DERVENTA DOBOJ DONJI VAKUF 4 3 DRVAR FOČA FOJNICA GACKO GLAMOČ GORAŽDE GORNJI VAKUF GRAČANICA GRADAČAC GRUDE 4 3 HADŽIĆI HAN-PIJESAK HLIVNO ILIJAŠ JABLANICA JAJCE 6 3 KAKANJ KALESIJA KALINOVIK KISELJAK KLADANJ KLJUČ KONJIC KOTOR-VAROŠ KREŠEVO KUPRES 4 LAKTAŠI 8 1 LOPARE LUKAVAC LJUBINJE LJUBUŠKI 4 2 MAGLAJ MODRIČA MOSTAR MRKONJIĆ-GRAD 7 4 NEUM NEVESINJE NOVI TRAVNIK ODŽAK OLOVO ORAŠJE PALE POSUŠJE 4 3 PRIJEDOR PRNJAVOR PROZOR ROGATICA RUDO SANSKI MOST SKENDER-VAKUF SOKOLAC SRBAC SREBRENICA SREBRENIK STOLAC ŠEKOVIĆI ŠIPOVO 7 4 ŠIROKI BRIJEG 3 2 TESLIĆ 2 0 TEŠANJ TOMISLAVGRAD 4 TRAVNIK TREBINJE TRNOVO TUZLA UGLJEVIK VAREŠ V.KLADUŠA VISOKO VIŠEGRAD VITEZ VLASENICA ZAVIDOVIĆI ZENICA ZVORNIK ŽEPA ŽEPČE ŽIVINICE Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:03

22 F E B R U A R REBIU-L-AHIR 143. GOD. PO H. D A N Blagdani, značajni datumi, faze Mjeseca i drugi astronomski podaci s m s m s m s m s m s m s m 1 Su 1 Rebiu-l-ahir Ne Po Ut 4 Pola zime Sr Če 6 Prva četvrt 19: Pe 7 Džuma Su Ne Po Ut Sr Če Pe 14 Džuma. Pun mjesec 23:3 Šubat Su Ne Po Ut Sr 19 Prvo džemre (u zrak) Če Pe 21 Džuma Su 22 Posljednja četvrt 17: Ne Po Ut Sr 26 Drugo džemre (u vodu) Če Pe 28 Džuma Po kalendaru U sedmici Po takvimu Izlazak Sunca Akšam (zalazak Sunca) Kibla-sat 314 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:04

23 Mjesne vremenske razlike za februar Takvimski dio BANOVIĆI BANJA LUKA 7 3 BIHAĆ BIJELJINA BILEĆA BOS.BROD BOS.DUBICA BOS.GRADIŠKA 7 2 BOS.GRAHOVO BOS.KRUPA BOS.NOVI BOS.PETROVAC BOS.ŠAMAC BRATUNAC BRČKO BREZA BUGOJNO BUSOVAČA BUŽIM CAZIN ČAJNIČE ČAPLJINA ČELIĆ ČELINAC ČITLUK DERVENTA DOBOJ DONJI VAKUF 4 4 DRVAR FOČA FOJNICA GACKO GLAMOČ GORAŽDE GORNJI VAKUF GRAČANICA GRADAČAC GRUDE 4 3 HADŽIĆI HAN-PIJESAK HLIVNO ILIJAŠ JABLANICA JAJCE 6 4 KAKANJ KALESIJA KALINOVIK KISELJAK KLADANJ KLJUČ 8 7 KONJIC KOTOR-VAROŠ KREŠEVO KUPRES LAKTAŠI LOPARE LUKAVAC LJUBINJE LJUBUŠKI 4 3 MAGLAJ MODRIČA MOSTAR MRKONJIĆ-GRAD 6 4 NEUM 3 2 NEVESINJE NOVI TRAVNIK ODŽAK OLOVO ORAŠJE PALE POSUŠJE 4 4 PRIJEDOR 9 7 PRNJAVOR 3 1 PROZOR ROGATICA RUDO SANSKI MOST 9 7 SKENDER-VAKUF 4 3 SOKOLAC SRBAC SREBRENICA SREBRENIK STOLAC ŠEKOVIĆI ŠIPOVO 6 ŠIROKI BRIJEG TESLIĆ TEŠANJ TOMISLAVGRAD TRAVNIK TREBINJE TRNOVO TUZLA UGLJEVIK VAREŠ V.KLADUŠA VISOKO VIŠEGRAD VITEZ VLASENICA ZAVIDOVIĆI ZENICA ZVORNIK ŽEPA ŽEPČE ŽIVINICE Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:04

24 M A R T REBIU-L-AHIR/DŽUMADE-L-ULA 143. GOD. PO H. D A N Blagdani, značajni datumi, faze Mjeseca i drugi astronomski podaci s m s m s m s m s m s m s m 1 Su 29 Rebiu-l-ahir 143. Mijena 08: Ne 1 Džumede-l-ula Po Ut Sr 4 Treće džemre (u zemlju) Če Pe 6 Džuma Su 7 Prva četvrt 13: Ne Po 9 Babe, prvi dan Ut Sr Če Pe 13 Džuma. Mart-Rumi Su Ne 1 Pun Mjesec 17: Po 16 Babe, zadnji dan Ut Sr Če 19 Posljednji dan hamsina Pe 20 Džuma. Sultan-nevruz Su Ne Po 23 Posljednja četvrt 01: Ut Sr Če Pe 27 Džuma Su Ne 29 Mijena 18: Po Po kalendaru U sedmici Po takvimu Izlazak Sunca 30. marta počinje ljetno računanje vremena Akšam (zalazak Sunca) Kibla-sat 316 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:04

25 Mjesne vremenske razlike za mart Takvimski dio BANOVIĆI BANJA LUKA BIHAĆ BIJELJINA BILEĆA BOS.BROD BOS.DUBICA BOS.GRADIŠKA BOS.GRAHOVO BOS.KRUPA BOS.NOVI BOS.PETROVAC BOS.ŠAMAC BRATUNAC BRČKO BREZA BUGOJNO BUSOVAČA BUŽIM CAZIN ČAJNIČE ČAPLJINA ČELIĆ ČELINAC 4 4 ČITLUK DERVENTA DOBOJ DONJI VAKUF DRVAR FOČA FOJNICA GACKO GLAMOČ GORAŽDE GORNJI VAKUF GRAČANICA GRADAČAC GRUDE HADŽIĆI HAN-PIJESAK HLIVNO ILIJAŠ JABLANICA JAJCE KAKANJ KALESIJA KALINOVIK KISELJAK KLADANJ KLJUČ KONJIC KOTOR-VAROŠ KREŠEVO KUPRES LAKTAŠI 4 LOPARE LUKAVAC LJUBINJE LJUBUŠKI MAGLAJ MODRIČA MOSTAR MRKONJIĆ-GRAD NEUM NEVESINJE NOVI TRAVNIK ODŽAK OLOVO ORAŠJE PALE POSUŠJE PRIJEDOR PRNJAVOR PROZOR ROGATICA RUDO SANSKI MOST SKENDER-VAKUF SOKOLAC SRBAC SREBRENICA SREBRENIK STOLAC ŠEKOVIĆI ŠIPOVO ŠIROKI BRIJEG TESLIĆ TEŠANJ TOMISLAVGRAD TRAVNIK TREBINJE TRNOVO TUZLA UGLJEVIK VAREŠ V.KLADUŠA VISOKO VIŠEGRAD VITEZ VLASENICA ZAVIDOVIĆI ZENICA ZVORNIK ŽEPA ŽEPČE ŽIVINICE Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:04

26 Po kalendaru A P R I L DŽUMADE-L-UHRA/REDŽEB 143. GOD. PO H. D A N Blagdani, značajni datumi, faze Mjeseca i drugi astronomski podaci s m s m s m s m s m s m s m 1 Ut 1 Džumede-l-uhra Sr Če Pe 4 Džuma Su Ne Po 7 Prva četvrt 08: Ut Sr Če Pe 11 Džuma. Dan bošnjačke dijaspore Su Ne Po 14 Nisan, prvi dan Ut 1 Pun Mjesec 07: Sr Če Pe 18 Džuma Su Ne 20 Goveđa zima, prvi dan Po Ut 22 Posljednja četvrt 07: Sr Če Pe 2 Džuma. Goveđa zima, zadnji dan Su Ne Po Ut 29 Mijena 06: Sr 1 Redžeb U sedmici Po takvimu Izlazak Sunca Akšam (zalazak Sunca) Kibla-sat 318 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:0

27 Mjesne vremenske razlike za april Takvimski dio BANOVIĆI BANJA LUKA 3 6 BIHAĆ BIJELJINA BILEĆA BOS.BROD BOS.DUBICA BOS.GRADIŠKA 3 7 BOS.GRAHOVO BOS.KRUPA BOS.NOVI BOS.PETROVAC BOS.ŠAMAC BRATUNAC BRČKO BREZA BUGOJNO BUSOVAČA BUŽIM CAZIN ČAJNIČE ČAPLJINA ČELIĆ ČELINAC ČITLUK DERVENTA DOBOJ DONJI VAKUF 4 4 DRVAR FOČA FOJNICA GACKO GLAMOČ GORAŽDE GORNJI VAKUF GRAČANICA GRADAČAC GRUDE 3 4 HADŽIĆI HAN-PIJESAK HLIVNO ILIJAŠ JABLANICA JAJCE 4 KAKANJ KALESIJA KALINOVIK KISELJAK KLADANJ KLJUČ KONJIC KOTOR-VAROŠ 3 4 KREŠEVO KUPRES LAKTAŠI LOPARE LUKAVAC LJUBINJE LJUBUŠKI MAGLAJ MODRIČA MOSTAR MRKONJIĆ-GRAD 4 6 NEUM 2 3 NEVESINJE NOVI TRAVNIK ODŽAK OLOVO ORAŠJE PALE POSUŠJE 4 4 PRIJEDOR 7 9 PRNJAVOR 1 3 PROZOR ROGATICA RUDO SANSKI MOST SKENDER-VAKUF 3 4 SOKOLAC SRBAC SREBRENICA SREBRENIK STOLAC ŠEKOVIĆI ŠIPOVO 6 ŠIROKI BRIJEG TESLIĆ TEŠANJ TOMISLAVGRAD TRAVNIK TREBINJE TRNOVO TUZLA UGLJEVIK VAREŠ V.KLADUŠA VISOKO VIŠEGRAD VITEZ VLASENICA ZAVIDOVIĆI ZENICA ZVORNIK ŽEPA ŽEPČE ŽIVINICE Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:0

28 Po kalendaru U sedmici Po takvimu M A J REDŽEB/ŠA'BAN 143. GOD. PO H. D A N Blagdani, značajni datumi, faze Mjeseca i drugi astronomski podaci s m s m s m s m s m s m s m 1 Če 2 Redžeb 143. Lejletur-regaib Pe 3 Džuma Su Ne Po Ut 7 Dovište Dobre vode-foča Sr 8 Dan džamija. Prva četvrt 03: Če Pe 10 Džuma Su 11 Mevlud Buna Ne Po Ut 14 Nisan, zadnji dan Sr 1 Pun Mjesec 19:16. Majis Če Pe 17 Džuma Su Ne Po Ut Sr 22 Posljednja četvrt 12: Če Pe 24 Džuma Su Ne 26 Lejletu-l-Mi radž. Dan vakifa. Dovište Ključ Po Ut Sr 29 Mijena 18: Če Pe 1 Džuma. Ša'ban Su Napomena : Noć Lejletu-r-regaib nastupa 01. maja u akšam i ona se te noći i obilježava. Lejeltu-i-Mi radž nastupa 2. maja u akšam i ona se te noći i obilježava. Izlazak Sunca Akšam (zalazak Sunca) Kibla-sat 320 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:0

29 Mjesne vremenske razlike za maj Takvimski dio BANOVIĆI BANJA LUKA 2 8 BIHAĆ BIJELJINA BILEĆA BOS.BROD BOS.DUBICA BOS.GRADIŠKA 1 9 BOS.GRAHOVO BOS.KRUPA BOS.NOVI BOS.PETROVAC BOS.ŠAMAC BRATUNAC BRČKO BREZA BUGOJNO 3 4 BUSOVAČA BUŽIM CAZIN ČAJNIČE ČAPLJINA 1 3 ČELIĆ ČELINAC ČITLUK 1 3 DERVENTA DOBOJ DONJI VAKUF 3 4 DRVAR FOČA FOJNICA GACKO GLAMOČ GORAŽDE GORNJI VAKUF GRAČANICA GRADAČAC GRUDE 3 4 HADŽIĆI HAN-PIJESAK HLIVNO ILIJAŠ JABLANICA JAJCE 3 6 KAKANJ KALESIJA KALINOVIK KISELJAK KLADANJ KLJUČ KONJIC KOTOR-VAROŠ KREŠEVO KUPRES LAKTAŠI LOPARE LUKAVAC LJUBINJE LJUBUŠKI 2 4 MAGLAJ MODRIČA MOSTAR MRKONJIĆ-GRAD 4 7 NEUM NEVESINJE NOVI TRAVNIK ODŽAK OLOVO ORAŠJE PALE POSUŠJE 3 4 PRIJEDOR PRNJAVOR PROZOR ROGATICA RUDO SANSKI MOST SKENDER-VAKUF SOKOLAC SRBAC SREBRENICA SREBRENIK STOLAC ŠEKOVIĆI ŠIPOVO 4 7 ŠIROKI BRIJEG 2 3 TESLIĆ 0 2 TEŠANJ TOMISLAVGRAD 4 TRAVNIK TREBINJE TRNOVO TUZLA UGLJEVIK VAREŠ V.KLADUŠA VISOKO VIŠEGRAD VITEZ VLASENICA ZAVIDOVIĆI ZENICA ZVORNIK ŽEPA ŽEPČE ŽIVINICE Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:06

30 Po kalendaru U sedmici J U N I ŠA BAN/RAMAZAN 143. GOD. PO H. D A N Blagdani, značajni datumi, faze Mjeseca i drugi astronomski podaci s m s m s m s m s m s m s m 1 Ne 3 Ša ban Dan brige IZ-e za slijepe i 2 Po 4 slabovidne osobe Ut Sr Če 7 Prva četvrt 0: Pe 8 Džuma Su Ne Po Ut Sr Če 14 Lejletu-l-berat Pe 1 Džuma. Pun Mjesec 04: Su 16 Haziran Ne Po Ut Sr Če 21 Posljednja četvrt 18: Pe 22 Džuma Su Ne 24 Ajvatovica Po Ut Sr Če Pe 29 Džuma. Mijena 08: Su 1 Ramazan 143. (Prvi dan posta) Ne Po Po takvimu Napomena: Lejletu-l-berat nastupa u akšam 12. juna i ona se te noći i obilježava. Izlazak Sunca Akšam (zalazak Sunca) Kibla-sat 322 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:06

31 Mjesne vremenske razlike za juni Takvimski dio BANOVIĆI BANJA LUKA 1 9 BIHAĆ BIJELJINA BILEĆA BOS.BROD BOS.DUBICA BOS.GRADIŠKA BOS.GRAHOVO BOS.KRUPA 9 13 BOS.NOVI BOS.PETROVAC 8 11 BOS.ŠAMAC - 0 BRATUNAC BRČKO BREZA BUGOJNO 3 4 BUSOVAČA BUŽIM CAZIN 10 1 ČAJNIČE ČAPLJINA ČELIĆ ČELINAC ČITLUK 1 3 DERVENTA DOBOJ -2 1 DONJI VAKUF 3 4 DRVAR FOČA FOJNICA GACKO GLAMOČ GORAŽDE GORNJI VAKUF GRAČANICA GRADAČAC GRUDE HADŽIĆI HAN-PIJESAK HLIVNO ILIJAŠ JABLANICA JAJCE 3 7 KAKANJ KALESIJA KALINOVIK KISELJAK KLADANJ KLJUČ KONJIC KOTOR-VAROŠ KREŠEVO KUPRES LAKTAŠI LOPARE LUKAVAC LJUBINJE -2 1 LJUBUŠKI MAGLAJ MODRIČA -4 1 MOSTAR MRKONJIĆ-GRAD 3 8 NEUM NEVESINJE NOVI TRAVNIK ODŽAK - 0 OLOVO ORAŠJE PALE POSUŠJE PRIJEDOR PRNJAVOR PROZOR ROGATICA RUDO SANSKI MOST SKENDER-VAKUF SOKOLAC SRBAC SREBRENICA SREBRENIK STOLAC -1 2 ŠEKOVIĆI ŠIPOVO 4 7 ŠIROKI BRIJEG 2 3 TESLIĆ -1 2 TEŠANJ -1 2 TOMISLAVGRAD 4 TRAVNIK 2 3 TREBINJE TRNOVO TUZLA UGLJEVIK VAREŠ V.KLADUŠA VISOKO VIŠEGRAD VITEZ VLASENICA ZAVIDOVIĆI ZENICA ZVORNIK ŽEPA ŽEPČE ŽIVINICE Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:06

32 D A N J U L I RAMAZAN/ŠEVVAL 143. GOD. PO H. Blagdani, značajni datumi, faze Mjeseca i drugi astronomski podaci s m s m s m s m s m s m s m 1 Ut 4 Ramazan Sr Prva četvrt 11: Če Pe 7 Džuma. Fatihska džuma u Kamengradu Su Ne Po Ut Sr Če Pe 14 Džuma. 19. godišnjica genocida u Srebrenici Su 1 Pun Mjesec 11: Ne 16 Noć Bedra Po 17 Dan povratničkih džemata. Temuz Ut Sr Če 20 Ulazak u i tikaf (iza ikindije/ Pe 21 Džuma Su 22 Posljednja četvrt 02: Ne Po Ut Sr 26 Lejletu-l-kadr Če Pe 28 Džuma Su 29 Karići, prvi dan. Mijena 22: Ne 30 Karići, drugi dan Po 1 Ševval 143. Ramazanski bajram, 1. dan Ramazanski bajram, 2. dan 29 Ut 2 Dan Šehida Sr 3 Ramazanski bajram, 3. dan Če Napomena: Noć Bedra nastupa 13. jula i ona se tu noć i obilježava Napomena: Lejletu-l-kadr nastupa u akšam 23. jula i ona se tu noć i obilježava. Bajram-namaz je u ponedjeljak 28. jula u 06 s 08 min. Po kalendaru U sedmici Po takvimu Izlazak Sunca Akšam (zalazak Sunca) Kibla-sat 324 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:07

33 Mjesne vremenske razlike za juli BANOVIĆI BANJA LUKA 1 9 BIHAĆ BIJELJINA BILEĆA BOS.BROD BOS.DUBICA BOS.GRADIŠKA 0 10 BOS.GRAHOVO BOS.KRUPA 9 13 BOS.NOVI BOS.PETROVAC BOS.ŠAMAC - 0 BRATUNAC BRČKO BREZA BUGOJNO 3 4 BUSOVAČA BUŽIM CAZIN ČAJNIČE ČAPLJINA 1 3 ČELIĆ ČELINAC ČITLUK 1 3 DERVENTA DOBOJ -2 1 DONJI VAKUF 3 4 DRVAR FOČA FOJNICA GACKO GLAMOČ GORAŽDE GORNJI VAKUF GRAČANICA GRADAČAC GRUDE HADŽIĆI HAN-PIJESAK HLIVNO ILIJAŠ JABLANICA JAJCE 3 7 KAKANJ KALESIJA KALINOVIK KISELJAK KLADANJ KLJUČ KONJIC KOTOR-VAROŠ KREŠEVO KUPRES LAKTAŠI LOPARE LUKAVAC LJUBINJE LJUBUŠKI MAGLAJ MODRIČA -4 1 MOSTAR MRKONJIĆ-GRAD 3 8 NEUM NEVESINJE NOVI TRAVNIK ODŽAK -4 0 OLOVO ORAŠJE PALE POSUŠJE PRIJEDOR PRNJAVOR PROZOR ROGATICA RUDO SANSKI MOST SKENDER-VAKUF SOKOLAC SRBAC SREBRENICA SREBRENIK STOLAC ŠEKOVIĆI ŠIPOVO 4 7 ŠIROKI BRIJEG 2 3 TESLIĆ -1 2 TEŠANJ -1 2 TOMISLAVGRAD 4 TRAVNIK TREBINJE TRNOVO TUZLA UGLJEVIK VAREŠ V.KLADUŠA VISOKO VIŠEGRAD VITEZ VLASENICA ZAVIDOVIĆI ZENICA ZVORNIK ŽEPA ŽEPČE ŽIVINICE Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:07

34 Po kalendaru U sedmici A U G U S T ŠEVVAL/ZU-L-KA'DE 143. GOD. PO H. D A N Blagdani, značajni datumi, faze Mjeseca i drugi astronomski podaci s m s m s m s m s m s m s m Džuma. Mevlud i 1 Pe tevhid šehidima BiH Ševval Su Ne 7 Lastavica Po 8 Prva četvrt 00: Čorkovača, Bužim - tevhid Ut 9 (sjećanje na heroje) Sr Če Pe 12 Džuma Su Ne 14 Pun Mjesec 18: Po Ut Sr Če 18 Pola ljeta. Augustos Pe 19 Džuma Su Ne 21 Posljednja četvrt 12: Po Ut Sr 24 Solun Šehidska dova Če Pe 26 Džuma Su Ne Po 29 Mijena 14: Ut Sr 1 Zu-l-ka'de Če 2 Međunavice, 1. dan Pe 3 Džuma. Kraljeva Sutjeska Su Ne Kladanj Po takvimu Izlazak Sunca Akšam (zalazak Sunca) Kibla-sat 326 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:07

35 Mjesne vremenske razlike za august Takvimski dio BANOVIĆI BANJA LUKA 3 7 BIHAĆ BIJELJINA BILEĆA BOS.BROD -1 2 BOS.DUBICA BOS.GRADIŠKA 2 8 BOS.GRAHOVO BOS.KRUPA BOS.NOVI 8 11 BOS.PETROVAC BOS.ŠAMAC BRATUNAC BRČKO BREZA BUGOJNO BUSOVAČA BUŽIM CAZIN ČAJNIČE ČAPLJINA ČELIĆ ČELINAC ČITLUK DERVENTA -1 2 DOBOJ DONJI VAKUF 3 4 DRVAR FOČA FOJNICA GACKO GLAMOČ GORAŽDE GORNJI VAKUF GRAČANICA GRADAČAC GRUDE 3 4 HADŽIĆI HAN-PIJESAK HLIVNO ILIJAŠ JABLANICA JAJCE 4 6 KAKANJ KALESIJA KALINOVIK KISELJAK KLADANJ KLJUČ 7 8 KONJIC KOTOR-VAROŠ KREŠEVO KUPRES LAKTAŠI LOPARE LUKAVAC LJUBINJE LJUBUŠKI 2 4 MAGLAJ MODRIČA MOSTAR MRKONJIĆ-GRAD 4 7 NEUM 1 3 NEVESINJE NOVI TRAVNIK ODŽAK OLOVO ORAŠJE PALE POSUŠJE 4 4 PRIJEDOR PRNJAVOR 1 3 PROZOR ROGATICA RUDO SANSKI MOST 7 9 SKENDER-VAKUF SOKOLAC SRBAC SREBRENICA SREBRENIK STOLAC ŠEKOVIĆI ŠIPOVO 4 6 ŠIROKI BRIJEG TESLIĆ TEŠANJ TOMISLAVGRAD TRAVNIK TREBINJE TRNOVO TUZLA UGLJEVIK VAREŠ V.KLADUŠA VISOKO VIŠEGRAD VITEZ VLASENICA ZAVIDOVIĆI ZENICA ZVORNIK ŽEPA ŽEPČE ŽIVINICE Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:07

36 S E P T E M B A R ZU-L-KA DE/ZU-L-HIDŽDŽE 143. GOD. PO H. D A N Blagdani, značajni datumi, faze Mjeseca i drugi astronomski podaci s m s m s m s m s m s m s m 1 Po 6 Zu-l-ka'de Ut 7 Prva četvrt 11: Sr Če Pe 10 Džuma Su Ne Po Ut 14 Pun Mjesec 01: Sr Če Pe 17 Džuma Su Ne 19 Ejlul Po Ut 21 Posljednja četvrt 02: Sr Če Pe 24 Džuma Su Ne 26 Ravnodnevnica Po Ut Sr 29 Mijena 06: Če 1 Zu-l-hidždže Pe 2 Džuma Su Ne 4 Dan Udruženja Ilmijje Po Ut Po kalendaru U sedmici Po takvimu Izlazak Sunca Akšam (zalazak Sunca) Kibla-sat 328 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:08

37 Mjesne vremenske razlike za septembar Takvimski dio BANOVIĆI BANJA LUKA 4 6 BIHAĆ BIJELJINA BILEĆA BOS.BROD BOS.DUBICA BOS.GRADIŠKA 4 6 BOS.GRAHOVO BOS.KRUPA BOS.NOVI BOS.PETROVAC BOS.ŠAMAC BRATUNAC BRČKO BREZA BUGOJNO BUSOVAČA BUŽIM CAZIN ČAJNIČE ČAPLJINA ČELIĆ ČELINAC 4 4 ČITLUK DERVENTA DOBOJ DONJI VAKUF DRVAR FOČA FOJNICA GACKO GLAMOČ GORAŽDE GORNJI VAKUF GRAČANICA GRADAČAC GRUDE HADŽIĆI HAN-PIJESAK HLIVNO ILIJAŠ JABLANICA JAJCE 4 KAKANJ KALESIJA KALINOVIK KISELJAK KLADANJ KLJUČ KONJIC KOTOR-VAROŠ 4 4 KREŠEVO KUPRES LAKTAŠI 4 LOPARE LUKAVAC LJUBINJE LJUBUŠKI MAGLAJ MODRIČA MOSTAR MRKONJIĆ-GRAD 6 NEUM NEVESINJE NOVI TRAVNIK ODŽAK OLOVO ORAŠJE PALE POSUŠJE 4 4 PRIJEDOR PRNJAVOR PROZOR ROGATICA RUDO SANSKI MOST SKENDER-VAKUF 4 4 SOKOLAC SRBAC SREBRENICA SREBRENIK STOLAC ŠEKOVIĆI ŠIPOVO 6 ŠIROKI BRIJEG TESLIĆ TEŠANJ TOMISLAVGRAD TRAVNIK TREBINJE TRNOVO TUZLA UGLJEVIK VAREŠ V.KLADUŠA VISOKO VIŠEGRAD VITEZ VLASENICA ZAVIDOVIĆI ZENICA ZVORNIK ŽEPA ŽEPČE ŽIVINICE Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:08

38 O K T O B A R ZU-L-HIDŽDŽE 143. /MUHARREM GOD. PO H. Po kalendaru D A N U sedmici Po takvimu 1 Sr 7 Blagdani, značajni datumi, faze Mjeseca i drugi astronomski podaci Zu-l-hidždže 143. Prva četvrt 19:33 Izlazak Sunca Akšam (zalazak Sunca) Kibla-sat s m s m s m s m s m s m s m Če Pe 9 Džuma. Jeumi-Arefe Su 10 Kurban-bajram, 1. dan Ne 11 Kurban-bajram, 2. dan Po 12 Kurban-bajram, 3. dan Ut 13 Kurban-bajram, 4. dan Sr 14 Pun Mjesec 10: Če Pe 16 Džuma Su Ne Po Ut 20 Tešrini-evvel Sr 21 Posljednja četvrt 19: Če Pe 23 Džuma Su Ne Po Ut Sr Če 29 Mijena 21: Pe 30 Džuma Su 1 Muharrem Nova hidžretska god Ne Po Ut Sr Če Pe 7 Džuma. Prva četvrt 02: Bajram-namaz je u subotu 04. oktobra u 07s 26 min. Nova hidžretska godina nastupa 24. oktobra u akšam i ona se te noći i obilježava, a sutrašnji dan 2. oktobar je prvi muharrem g. po H. 26. oktobra počinje zimsko računanje vremena 330 Takvim za TAKVIM za 2014 sastavljeno na format.indd :07:08