Η ΑΞΙΟΛΟΛΟΓΗΗ ΣΗ ΑΠΟΓΟΗ ΣΩΝ ΓΗΜΟΙΩΝ ΤΠΑΛΛΗΛΩΝ

Transcript

1 ΑΡΙΣΟΣΔΛΔΙΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΘΔΑΛΟΝΙΚΗ ΓΙΑΣΜΗΜΑΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΙΑΚΩΝ ΠΟΤΓΩΝ «ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΓΙΟΙΚΗΗ» ΣΜΗΜΑΣΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΠΙΣΗΜΩΝ Η ΑΞΙΟΛΟΛΟΓΗΗ ΣΗ ΑΠΟΓΟΗ ΣΩΝ ΓΗΜΟΙΩΝ ΤΠΑΛΛΗΛΩΝ Γιπλυμαηική Δπγαζία ηηρ ΟΙΚΟΝΟΜΟΤ ΥΡΤΟΤΛΑ(ΑΔΜ: 412) Δξεηαζηική Δπιηποπή Δπιβλέπυν: ΠΔΣΡΙΓΟΤ ΔΤΓΔΝΙΑ Μέλη: ΒΑΚΑΛΖ ΑΘΖΝΑ ΠΑΘΖ ΥΑΡΑΛΑΜΠΟ ΘΔΑΛΟΝΙΚΗ ΜΑΡΣΙΟ 2014

2 Πεξίιεςε ηελ παξνχζα εξγαζία κειεηάηαη ε αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ ππαιιήισλ ζηνλ δεκφζην ηνκέα, θαζψο απηφο είλαη θαη ν ρψξνο εξγαζίαο ηεο ζπληάθηξηαο. Παξαηίζεηαη ηζηνξηθή αλαδξνκή ηεο εμέιημεο ηεο δηαδηθαζίαο αμηνιφγεζεο θαη αλαιχνληαη νη δηαθνξεηηθέο ζεσξεηηθέο πξνζεγγίζεηο γηα απηήλ. Ζ εξγαζία απηή απνηειείηαη απφ ηέζζεξα κέξε. Σν πξψην κέξνο πεξηιακβάλεη βηβιηνγξαθηθή αλαζθφπεζε ηεο έλλνηαο ηεο αμηνιφγεζεο, ησλ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο θαη ησλ κεζφδσλ πνπ αθνινπζνχληαη. Αλαιχνληαη νη ζηφρνη ηεο αμηνιφγεζεο, ε ρξεζηκφηεηά ηεο γηα ηνλ νξγαληζκφ θαη ηα πξνβιήκαηα πνπ ζπρλά αλαθχπηνπλ. Σν δεχηεξν κέξνο επηθεληξψλεηαη ζηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ζηνλ δεκφζην ηνκέα ζε δηεζλέο επίπεδν. Αθφκα γίλεηαη ηδηαίηεξε αλαθνξά ζηα επξσπατθά ζπζηήκαηα θαη παξνπζηάδνληαη παξαδείγκαηα θαιψλ πξαθηηθψλ απφ ρψξεο ηεο Δπξψπεο. Δλψ ζην ηξίην κέξνο παξνπζηάδεηαη ην ηζρχνλ ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ζηνλ ειιεληθφ δεκφζην ηνκέα κέζσ ηεο ηζρχνπζαο λνκνζεζία αιιά θαη ε θξηηηθή ηνπ ΟΟΑ έλαληη απηνχ. ην ηέηαξην κέξνο πξαγκαηνπνηείηαη ζπγθξηηηθή παξάζεζε ηνπ ηζρχνληνο ειιεληθνχ ζπζηήκαηνο θαη ησλ μέλσλ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο ησλ δεκνζίσλ ππάιιεισλ, πξνηείλεηαη έλα λέν βειηησκέλν ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζήο ηνπο θαη παξνπζηάδνληαη ηα απνηειέζκαηα ηεο έξεπλαο πνπ δηελεξγήζεθε ζε ππαιιήινπο Σκεκάησλ Πξνυπνινγηζκνχ θαη Λνγηζηηθήο Γηαρείξηζεο ησλ Πεξηθεξεηψλ ηεο Διιάδαο γηα ηελ ζηάζε ηνπο απέλαληη ζηελ λέα απηή πξφηαζε. Παξαηίζεηαη ε κεζνδνινγία ηεο έξεπλαο, ηα απνηειέζκαηά ηεο, γίλεηαη ζπδήηεζε ησλ απνηειεζκάησλ απηψλ κε άιιεο έξεπλεο θαη παξνπζηάδνληαη ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ πξνέθπςαλ απφ απηή, θαζψο θαη ε θξηηηθή θαη νη πξνηάζεηο ηεο ζπγγξαθέσο γηα πεξαηηέξσ βειηίσζε ηνπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ζηνλ Διιεληθφ Γεκφζην Σνκέα. 2

3 Abstract This paper emphasizes the performance evaluation of employees in the public sector, as this is the workplace of the author. We analyze how performance measurements have changed through the years and all the different theoretical approaches of job evaluation. This paper consists of four parts. The first part includes a literature review of the meaning and the methods of the performance measurement systems. We analyze the objectives of the performance measurement, their utility for any organization and the problems that often arise. The second part concentrates on the performance evaluation in public sector at international level. Also, makes a specific reference in European systems and presents examples of good practices from European countries. On the other hand, the third part presents the current function of performance measurement and performance appraisal in the Greek public sector through legislation and the review of the OECD towards this. The fourth part consists of a comparative quote between the current Greek system and foreign systems of assessment of civil servants, proposes a new improved system of performance evaluation and presents the results of research conducted in Departments of Budget and Accounting Management in Regions of Greece in order to record their reaction to this new proposal. Presents the methodology of the investigation, the results and their comparison with other researches and the conclusions, as well as the author's criticism and suggestions for further improvement of evaluation system in the Greek Public Sector. 3

4 Δπραξηζηίεο Γηα ηελ ζπγγξαθή ηεο παξνχζαο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο νθείισ λα επραξηζηήζσ φζνπο έκπξαθηα κε βνήζεζαλ θαη ζπλέβαιαλ κε ηνλ ηξφπν ηνπο ζηελ νινθιήξσζή ηεο. Θα ήζεια λα επραξηζηήζσ ζεξκά ηελ επηβιέπνπζα θαζεγήηξηα κνπ θ. Πεηξίδνπ Δπγελία γηα ην έξγν ηεο θαζνδήγεζήο κνπ απφ ην ζεκείν ησλ ζεσξεηηθψλ κνπ αλαδεηήζεσλ, ηεο δηακφξθσζεο ηνπ ζέκαηνο θαη ηε ζπλερή ππνζηήξημε ηνπ κέρξη ηελ νινθιήξσζε ηεο έξεπλάο κνπ. Ηδηαίηεξα ζεκαληηθή ήηαλ ε ζπκβνιή ηεο Γεληθήο Γηεπζχληξηαο ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο θ. Μπαιιά Καιιηφπεο, θαζψο θαη ησλ ππαιιήισλ ησλ ηκεκάησλ Πξνυπνινγηζκνχ θαη Λνγηζηηθήο Γηαρείξηζεο απφ φιεο ηηο Πεξηθέξεηεο ηε Διιάδαο ηνπο νπνίνπο επραξηζηψ γηα ην ρξφλν πνπ δηέζεζαλ θαη ηηο πιεξνθνξίεο πνπ κνπ κεηέδσζαλ γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ηνπ εκπεηξηθνχ κέξνπο ηεο έξεπλάο κνπ. Σέινο, επραξηζηψ ηελ νηθνγέλεηά κνπ θαη ηνλ ζχληξνθφ κνπ γηα ηελ ζηήξημή ηνπο ζε φιε ηε δηάξθεηα κειέηεο θαη αλάπηπμεο ηεο εξγαζίαο κνπ. 4

5 Πεξηερφκελα Πεξίιεςε... 2 Δπραξηζηίεο... 4 Δηζαγσγή... 8 Μέξνο Α : Θεσξεηηθφ Τπφβαζξν Οξηζκφο θαη έλλνηα ηνπ δεκφζηνπ ππαιιήινπ Ζ έλλνηα ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ Έλα αμηφπηζην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ησλ εξγαδνκέλσλ Ζ ρξεζηκφηεηα ηεο αμηνιφγεζεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ Μέζνδνη ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ Αληηθεηκεληθέο ή Πνζνηηθέο κέζνδνη αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ ή Μέζνδνη άκεζεο εθηίκεζεο Τπνθεηκεληθέο ή Πνηνηηθέο κέζνδνη αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ Ζ ζπλέληεπμε αμηνιφγεζεο Πξνβιήκαηα, δπζθνιίεο θαη ιάζε πνπ πξνθχπηνπλ θαηά ηελ δηαδηθαζία ηεο αμηνιφγεζεο Ζ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ Μέζνδνη αμηνιφγεζεο γηα ηελ απφδνζε ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ Γηνίθεζε νιηθήο πνηφηεηαο θαη Κνηλφ Πιαίζην Αμηνιφγεζεο Μέξνο Β: Γηεζλέο Πεξηβάιινλ Ζ δηεζλήο πξαθηηθή ζηελ ρξήζε ησλ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ Γηνίθεζε κε βάζε ηελ απφδνζε (Performance Management) θαη χλδεζε ηεο απφδνζεο κε ηνλ Πξνυπνινγηζκφ (Performance Budgeting) χλδεζε ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο κε ηελ ακνηβή ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ (Performance Related Pay for Government employees) Σα επξσπατθά ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο Σα παξαδνζηαθά ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο θαη νη κεηαξξπζκίζεηο ηνπο πζηήκαηα αμηνιφγεζεο πνπ βαζίδνληαη ζηελ Γηνίθεζε κέζσ ηφρσλ Παξαδείγκαηα θαιψλ πξαθηηθψλ Μέξνο Γ: Ζ Διιεληθή Πξαγκαηηθφηεηα Ο ξφινο θαη ηα θαζήθνληα ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ ζηελ Διιάδα Σν λνκνζεηηθφ πιαίζην ηεο αμηνιφγεζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζηελ Διιάδα Σα πξψηα ρξφληα ηεο αμηνιφγεζεο ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπ Κξάηνπο θαη ε Ηζηνξηθή ηεο εμέιημε Ν.1943/1991 «Δθζπγρξνληζκφο ηεο νξγάλσζεο θαη ιεηηνπξγίαο ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο, αλαβάζκηζε ηνπ πξνζσπηθνχ ηεο θαη άιιεο ζπλαθείο δηαηάμεηο» Π.Γ. 318/1992 «Αμηνιφγεζε ησλ νπζηαζηηθψλ πξνζφλησλ ηνπ πξνζσπηθνχ ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ - πιελ ησλ εθπαηδεπηηθψλ ιεηηνπξγψλ πξσηνβάζκηαο θαη δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο - θαη ησλ λνκηθψλ πξνζψπσλ δεκφζηνπ δηθαίνπ» Ν. 3230/ 2004 «Καζηέξσζε ζπζηήκαηνο δηνίθεζεο κε ζηφρνπο, κέηξεζε ηεο απνδνηηθφηεηαο θαη άιιεο δηαηάμεηο» Ν. 3839/2010 «χζηεκα επηινγήο πξντζηακέλσλ νξγαληθψλ κνλάδσλ κε αληηθεηκεληθά θαη αμηνθξαηηθά θξηηήξηα χζηαζε Δηδηθνχ πκβνπιίνπ Δπηινγήο Πξντζηακέλσλ (ΔΗ..Δ.Π.) θαη ινηπέο δηαηάμεηο»

6 2.6. Ν.4024/2011 «πληαμηνδνηηθέο ξπζκίζεηο, εληαίν κηζζνιφγην - βαζκνιφγην, εξγαζηαθή εθεδξεία θαη άιιεο δηαηάμεηο εθαξκνγήο ηνπ κεζνπξφζεζκνπ πιαηζίνπ δεκνζηνλνκηθήο ζηξαηεγηθήο » Ν. 4172/2013 «Πξφγξακκα Κηλεηηθφηεηαο» Κξηηηθή ελάληηα ζηα πξνβιήκαηα ηνπ Διιεληθνχ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ Μέξνο Γ: Δκπεηξηθή Έξεπλα Δξεπλεηηθνί ζθνπνί θαη ππνζέζεηο Ζ κεζνδνινγία ηεο έξεπλαο Παξνπζίαζε Απνηειεζκάησλ- ρνιηαζκφο πκπεξάζκαηα πξσηνγελνχο έξεπλαο πδήηεζε κε άιιεο έξεπλεο Γεληθά ζπκπεξάζκαηα- Πξνηάζεηο - Πεξηνξηζκνί ηεο έξεπλαο Δπίινγνο Βηβιηνγξαθία Αξζξνγξαθία - Ηζηνζειίδεο Παξάξηεκα Α: Δηδηθά έληππα αμηνιφγεζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ Παξάξηεκα Β Δξσηεκαηνιφγην Κσδηθνπνίεζε Γεδνκέλσλ SPSS Πεξηγξαθηθή ηαηηζηηθή (descriptive statistics) Πεξηερφκελα Πηλάθσλ Πίλαθαο 1. χγθξηζε παξαδνζηαθψλ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο κε ζπκθσλίεο - ζηφρνπο Πίλαθαο 2. Κξηηήξηα Αμηνιφγεζεο Δληχπνπ Ά (Πξντζηακέλσλ) Πίλαθαο 3. Κξηηήξηα επηινγήο ησλ Πξντζηακέλσλ Πίλαθαο 4. Κξηηήξηα Κηλεηηθφηεηαο Καηεγνξίαο ΠΔ θαη ΣΔ Πίλαθαο 5. Κξηηήξηα θηλεηηθφηεηαο θαηεγνξίαο ΓΔ Πίλαθαο 6. πγθξηηηθφο Πίλαθαο Κξηηήξησλ Ηζρχνληνο πζηήκαηνο, Βηβιηνγξαθίαο θαη Πξνηεηλφκελνπ πζηήκαηνο Πίλαθαο 7. Αληηθεηκεληθφηεηα ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο Πίλαθαο 9. ηαηηζηηθφο πγθεληξηθφο Πίλαθαο Πίλαθαο 10. Variable View SPSS Πίλαθαο 11. Φχιιν Πίλαθαο 12. Ζιηθία Πίλαθαο 13. Οηθνγελεηαθή Καηάζηαζε Πίλαθαο 14. Καηεγνξία Τπαιιήινπ Πίλαθαο 15. Crosstabulation Κάηνρνο Μεηαπηπρηαθνχ * Απφθνηηνο ΔΓΓΑ * Καηεγνξία Τπαιιήινπ Πίλαθαο 16. Κάηνρνο Γηδαθηνξηθνχ Πίλαθαο 17. Υξφληα Πξνυπεξεζίαο ζηελ ζέζε Πίλαθαο 18. Βαζκφο ππαιιήινπ Πίλαθαο 19. Δξγαζηαθή ρέζε Πίλαθαο 20. Βαζηθφο ηίηινο ζπνπδψλ ζρεηηθφο κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο Πίλαθαο 21. Κάηνρνο κεηαπηπρηαθνχ ζρεηηθνχ κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο Πίλαθαο 22. Κάηνρνο δηδαθηνξηθνχ ζρεηηθνχ κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο Πίλαθαο 23. Ξέλεο Γιψζζεο - Αξηζκφο μέλσλ γισζζψλ- Δπίπεδν μέλσλ γισζζψλ Πίλαθαο 24. Απνθνίηεζε απφ ΔΓΓΑ - Βαζκφο απνθνίηεζεο απφ ηελ ΔΓΓΑ Πίλαθαο 25. Δπηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα ζρεηηθά κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο Πίλαθαο 26. Γλψζε ειεθηξνληθνχ ππνινγηζηή Πίλαθαο 27. Δκπεηξία ζην αληηθείκελν - Υξφληα πξνυπεξεζίαο ζηελ ζέζε πνπ θαηέρεη Πίλαθαο 28 Δπηζηξνθέο δαπαλψλ απφ ηελ ππεξεζία δεκνζηνλνκηθνχ ειέγρνπ - Αξηζκφο επίιπζεο δηαθσληψλ απφ ηελ Γ26 ππέξ ηεο ππεξεζίαο καο/ χλνιν δηαθσληψλ πνπ πξνέθπςαλ ζηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο - Αξηζκφο κε εθθαζαξηζκέλσλ δαπαλψλ/χλνιν δαπαλψλ πνπ εθηέιεζε ν ππάιιεινο

7 Πίλαθαο 29. Λάζε ππαιιήινπ πνπ θαζπζηέξεζαλ ηελ νινθιήξσζε ηνπ έξγν ηνπ - Αξηζκφο ζπληαθηηθψλ ιαζψλ πνπ νδήγεζαλ ζε νξζή επαλάιεςε ησλ εγγξάθσλ Πίλαθαο 30. Ηθαλφηεηα πξνζαξκνγήο ηνπ ζηελ ρξήζε λέσλ ηερλνινγηψλ - Αξηζκφο θνξψλ πνπ απαλαξηήζεθε θαη επαλαξηήζεθε έλα έγγξαθν ζην ειεθηξνληθφ πξφγξακκα δηαχγεηα απφ ιάζνο ηνπ ππαιιήινπ Πίλαθαο 31. Πξσηνβνπιίεο - Αξηζκφο πξσηνβνπιηψλ- Καηλνηνκίεο - Αξηζκφο θαηλνηνκηψλ - Βξαβεχζεηο - Αξηζκφο Βξαβεχζεσλ Πίλαθαο 32. Δθπφλεζε ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία κειεηψλ, άξζξσλ ή πξνηάζεσλ Αξηζκφο ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία κειεηψλ, άξζξσλ ή πξνηάζεσλ Πίλαθαο 33. Αλάιεςε επζπλψλ Πίλαθαο 34. Παξάπνλα πνιηηψλ Αξηζκφο Παξαπφλσλ Πνιηηψλ Πίλαθαο 35.Παξάπνλα πλαδέιθσλ - Αξηζκφο Παξαπφλσλ πλαδέιθσλ πκκεηνρή ζε Οκάδεο θαη Δπηηξνπέο - Αξηζκφο πκκεηνρψλ ζε Οκάδεο θαη Δπηηξνπέο Πίλαθαο 36. Δπίηεπμε ζηφρσλ - Αξηζκφο ζηφρσλ πνπ επηηεχρζεθαλ / πλνιηθφ αξηζκφ ζηφρσλ πνπ ηέζεθαλ Πίλαθαο 37. Πιήζνο αληηθεηκέλσλ πνπ αλέιαβε θαη δηεθπεξαίσζε θαηά ηελ εθηέιεζε ηνπ έξγνπ ηνπ - Γείθηεο παξαγσγηθφηεηαο Πίλαθαο 38.Δμνηθνλφκεζε ρξφλνπ εξγαζίαο Γείθηεο κέηξεζεο ρξφλνπ δηεθπεξαίσζεο ηνπ έξγνπ Πεξηερφκελα Δηθφλσλ Δηθφλα 1. Έθζεζε αμηνιφγεζεο. Έληππν Ά Δηθφλα 2. Έθζεζε αμηνιφγεζεο. Έληππν Β Δηθφλα 3.Έθζεζε αμηνιφγεζεο. Έληππν Γ Δηθφλα 4.Έθζεζε αμηνιφγεζεο. Έληππν Γ Δηθφλα 5.Έληππν Δ. ηφρνη Πεξηερφκελα Γξαθεκάησλ Γξάθεκα 1.Ζ έθηαζε ηεο ρξήζεο ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ζηελ δηαρείξηζε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ζηελ θεληξηθή θπβέξλεζε (2010) Γξάθεκα 2. Ζ έθηαζε ηεο ρξήζεο ηεο ζχλδεζεο ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο κε ηηο ακνηβέο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζηελ θεληξηθή θπβέξλεζε (2012) Γξάθεκα 3. χλδεζε απφδνζεο κε ακνηβή Γξάθεκα 4. Απαζρφιεζε ζηελ Γεληθή Κπβέξλεζε σο πνζνζηφ ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ (2001 θαη 2011) Γξάθεκα 5. Pie chart Ζιηθίαο Γξάθεκα 6. Bar Chart Υξφληα Πξνυπεξεζίαο ζηελ Θέζε Γξάθεκα 7. Bar chart Δκπεηξία ζην αληηθείκελν Γξάθεκα 8. Bar chart Παξάπνλα ζπλαδέιθσλ Γξάθεκα 9. Bar chart Υξφλνο δηεθπεξαίσζεο ρξεσκέλσλ εγγξάθσλ αλά ππάιιειν θαη αλά ζεκαηηθή θαηεγνξία θαη ζχγθξηζή ηνπ κε ηνλ κέζν ρξφλν δηεθπεξαίσζεο εγγξάθσλ αληίζηνηρεο βαξχηεηαο απφ ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπ Γξάθεκα 10. Καηαιιειφηεξα θξηηήξηα Πεξηερφκελα Γηαγξακκάησλ Γηάγξακκα 1.Κχθινο πγθξηηηθήο Μάζεζεο

8 Δηζαγσγή ην ζχγρξνλν νηθνλνκηθφ θαη αληαγσληζηηθφ πεξηβάιινλ κέζα ζην νπνίν δξα ε δεκφζηα δηνίθεζε ε νηθνλνκηθή θξίζε έρεη γίλεη αηζζεηή ζηελ πιεηνλφηεηα ησλ ρσξψλ αλά ηνλ θφζκν θαη νη εγέηεο ησλ θξαηψλ αλαδεηνχλ δηεμφδνπο. Μία εμ απηψλ, ε ζεκαζία ηεο νπνίαο απμάλεηαη δηαξθψο, είλαη ε αμηνπνίεζε ησλ αλζξσπίλσλ πφξσλ. Οη αλζξψπηλνη πφξνη κπνξνχλ λα απνηειέζνπλ έλα ηζρπξφ αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα κηαο επηρείξεζεο ή ελφο νξγαληζκνχ θαζψο, ζε αληίζεζε κε άιιεο πεγέο αληαγσληζηηθνχ πιενλεθηήκαηνο φπσο είλαη ε ηερλνινγία, δελ κπνξεί λα αληηγξαθεί (Diaconescou, 2006). Ζ αμηνπνίεζε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ελφο νξγαληζκνχ κε ζθνπφ ηελ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ, ηελ θαιχηεξε εμππεξέηεζε ηνπ πνιίηε θαη ηελ βειηίσζε ηεο απφδνζεο θαη ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηνπ νξγαληζκνχ εμαξηάηαη ζε κεγάιν βαζκφ απφ ηηο ηθαλφηεηεο, ηα πξνζφληα θαη ηελ απφδνζε ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπ. Απηή είλαη θαη κηα απφ ηηο βαζηθέο αξρέο ηεο Γηνίθεζεο Οιηθήο Πνηφηεηαο, πνπ απνηειεί κηα αλζξσπνθεληξηθή ζεσξία νξγάλσζεο θαη δηνίθεζεο θαη πξνζθέξεη ηηο ζπλζήθεο εθείλεο κέζα ζηηο νπνίεο ην αλζξψπηλν δπλακηθφ κπνξεί λα αλαπηχμεη θαη λα θαιιηεξγήζεη ηηο δεμηφηεηεο ηνπ θαη λα αλαπηπρζεί πεξαηηέξσ. Οη πηέζεηο γηα πεξηνξηζκφ ηνπ νηθνλνκηθνχ βάξνπο ηνπ δεκνζίνπ ηνκέα κε παξάιιειε αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο θαη ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο θαζηζηνχλ αλαγθαία ηελ δηνίθεζε ησλ αλζξψπηλσλ πφξσλ κε ηξφπν ζπζηεκαηηθφ θαη πξνβιέςηκν. ηφρνο είλαη ε απνηειεζκαηηθή δηαρείξηζε ηνπ πξνζσπηθνχ θαη ε βέιηηζηε αμηνπνίεζή ηνπ, κέζα απφ δηαδηθαζίεο πνπ αθνξνχλ ηελ επηινγή, εθπαίδεπζε, αμηνπνίεζή ηνπ αιιά θαη ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ηνπ. Ζ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ, ηφζν δειαδή ε βειηίσζή ηεο φζν θαη ε κέηξεζή ηεο απνηειεί θαίξην δήηεκα γηα ηηο θπβεξλήζεηο πνιιψλ ρσξψλ ηα ηειεπηαία ρξφληα. Ηδηαίηεξα ηηο δπν ηειεπηαίεο δεθαεηίεο πνπ φιεο νη αλαπηπγκέλεο ρψξεο θπξίσο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο (ΔΔ) θαη ηνπ Οξγαληζκνχ Οηθνλνκηθήο πλεξγαζίαο θαη Αλάπηπμεο (ΟΟΑ) αληηκεησπίδνπλ κεγάιεο νηθνλνκηθέο δπζθνιίεο γίλεηαη αθφκα πην επηηαθηηθή ε αλάγθε γηα πην απνηειεζκαηηθή απφδνζε ηνπ δεκνζίνπ ηνκέα κε ιηγφηεξνπο πφξνπο. Δληνλφηεξε δε εκθαλίδεηαη λα είλαη ε αλάγθε απηή ζηελ Διιάδα πνπ πιήηηεηαη ηδηαίηεξα απφ ηελ νηθνλνκηθή θξίζε. Σν γεγνλφο απηφ επηβάιιεη ηελ βειηίσζε ηεο δηαρείξηζεο ηνπ θφζηνπο ηνπ δεκνζίνπ ηνκέα θαη ηεο απνδνηηθφηεηάο ηνπ. εκαληηθφ παξάγνληα ζην εγρείξεκα απηφ απνηειεί ε αμηνπνίεζε ησλ ηθαλνηήησλ ησλ ππαιιήισλ πνπ επηηπγράλεηαη κέζσ ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζήο ηνπ. ην πιαίζην απηφ, ζηελ παξνχζα κειέηε επηρεηξήζεθε λα απνηππσζεί ε θαηάζηαζε πνπ επηθξαηεί ζήκεξα ζην πνιχ ζεκαληηθφ ζέκα ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζε ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζηελ ειιεληθή δεκφζηα δηνίθεζε. Γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζθνπνχ απηνχ παξνπζηάδεηαη 8

9 ζην πξψην κέξνο ηεο παξνχζαο κειέηεο ην ζεσξεηηθφ ππφβαζξν ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο, αλαπηχζζεηαη ε έλλνηα ηνπ δεκφζηνπ ππαιιήινπ θαη ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ, πεξηγξάθνληαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ελφο αμηφπηζηνπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ησλ εξγαδνκέλσλ, ε ρξεζηκφηεηα θαη νη κέζνδνη πνπ αθνινπζνχληαη γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ θαζψο θαη ηα πξνβιήκαηα, νη δπζθνιίεο θαη ηα ιάζε πνπ πξνθχπηνπλ θαηά ηελ δηαδηθαζία ηεο αμηνιφγεζεο. ηελ ζπλέρεηα ε κειέηε επηθεληξψλεηαη ζηελ έλλνηα ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ, ζηελ παξνπζίαζε ησλ πην θαηάιιεισλ κεζφδσλ αμηνιφγεζεο ηνπο θαη ζηελ ζπκβνιή ηεο δηνίθεζεο νιηθήο πνηφηεηαο θαη ηνπ Κνηλνχ Πιαηζίνπ Αμηνιφγεζεο (ΚΠΑ) ζην ζέκα απηφ. Κξίζεθε αθφκα ζεκαληηθφ γηα ηελ επίηεπμε ηνπ παξαπάλσ ζθνπνχ ζην δεχηεξν κέξνο ηεο κειέηεο απηήο λα κειεηεζνχλ ηα ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζην Γηεζλέο πεξηβάιινλ. Πεξηγξάθεηαη έηζη ε δηεζλήο πξαθηηθή ζηελ ρξήζε ησλ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ πνπ πεξηιακβάλεη ζπζηήκαηα δηνίθεζεο κε βάζε ηελ απφδνζε θαη ζχλδεζήο ηεο κε ηνλ πξνυπνινγηζκφ θαη κε ηελ ακνηβή ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ. Αθφκα, αλαιχνληαη ηα επξσπατθά ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ θαη παξνπζηάδνληαη παξαδείγκαηα θαιψλ πξαθηηθψλ απφ ρψξεο ηεο Δπξψπεο πνπ κπνξνχλ λα απνηειέζνπλ δηδαρή γηα ηελ βειηίσζε ηνπ Διιεληθνχ ζπζηήκαηνο. ην ηξίην κέξνο, απνηππψλεηαη ε ειιεληθή πξαγκαηηθφηεηα ζην ζέκα ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ. Πεξηγξάθεηαη ν ξφινο θαη ηα θαζήθνληα ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ, ην λνκνζεηηθφ πιαίζην ηεο αμηνιφγεζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ πνπ πεξηγξάθεη ην ηζρχνλ ζχζηεκα, ηηο ηειεπηαίεο κεηαξξπζκίζεηο πνπ εηζήγαγαλ νη εθάζηνηε θπβεξλήζεηο αιιά θαη λφκνπο πνπ πνηέ δελ εθαξκφζηεθαλ. Αθφκα, παξαηίζεηαη θξηηηθή πνπ έρεη γίλεη ελάληηα ζηα πξνβιήκαηα ηνπ Διιεληθνχ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ απφ ηνλ ΟΟΑ. Ζ παξνχζα κειέηε νινθιεξψλεηαη ζην ηέηαξην κέξνο φπνπ πξαγκαηνπνηείηαη ζπγθξηηηθή παξάζεζε ηνπ ηζρχνληνο ειιεληθνχ ζπζηήκαηνο θαη ησλ μέλσλ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο ησλ δεκνζίσλ ππάιιεισλ, εληνπίδνληαη νη ειιείςεηο ηνπ θαη πξνηείλεηαη έλα λέν βειηησκέλν ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζήο ηνπο. Αθφκα, ζηα πιαίζηα κηαο πξνζπάζεηαο απνηχπσζεο ηεο πξαγκαηηθφηεηαο απφ ηελ πιεπξά ησλ ππαιιήισλ παξνπζηάδνληαη ηα απνηειέζκαηα πνηνηηθήο έξεπλαο πνπ δηελεξγήζεθε κε ηηο κεζφδνπο ησλ πξνζσπηθψλ ζπλεληεχμεσλ θαη ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ ζε ππαιιήινπο Σκεκάησλ Πξνυπνινγηζκνχ θαη Λνγηζηηθήο Γηαρείξηζεο ησλ Πεξηθεξεηψλ ψζηε λα δηεξεπλεζεί ε ζηάζε ηνπο απέλαληη ζην πξνηεηλφκελν ζχζηεκα. Αθφκα, ηα απνηειέζκαηα απηά ζπγθξίλνληαη κε απνηειέζκαηα άιισλ εξεπλψλ. Έηζη δηαηππψλνληαη νπζηαζηηθέο πξνηάζεηο βειηίσζεο ηνπ ηζρχνληνο ζπζηήκαηνο αλαιχνληαο πξαγκαηηθά ζεκεξηλά δεδνκέλα θαη δηεμάγνληαο εκπεξηζηαησκέλα ζπκπεξάζκαηα γηα ηελ δηαηχπσζε απνηειεζκαηηθψλ ιχζεσλ πνπ ζα ζπκβάινπλ ζηελ βειηίσζε ηνπ ειιεληθνχ δεκφζηνπ ηνκέα. 9

10 Μέξνο Α : Θεσξεηηθφ Τπφβαζξν 1. Οξηζκφο θαη έλλνηα ηνπ δεκφζηνπ ππαιιήινπ Ο νξηζκφο ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ δελ ήηαλ πάληα θάηη μεθάζαξα δηαηππσκέλν. Τπήξμε θαηά ην παξειζφλ αληηθείκελν πνιιαπιψλ ζπδεηήζεσλ θαη ακθηζβεηήζεσλ. Ζ επίιπζε ησλ ακθηζβεηήζεσλ απηψλ επήιζε κε ηνλ λφκν 1811/1951 1, ν νπνίνο απνηειεί ηε βαζηθή Ννκνζεηηθή Πξάμε απνηχπσζεο ζε εληαίν θείκελν ησλ δηαηάμεσλ πνπ δηέπνπλ ην πξνζσπηθφ ηνπ Γεκνζίνπ. ην άξζξν 1 παξ. 2 ηνπ Ν.1811/1951 ηέζεθαλ ηα ζεκέιηα γηα ηνλ νξηζκφ ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ, πηνζεηψληαο ηνλ αληίζηνηρν νξηζκφ ηνπ θαζεγεηή Αγγειφπνπινπ: «δεκφζηνο ππάιιεινο νξίδεηαη ην έκκεζν φξγαλν ηνπ Κξάηνπο ην νπνίν δηαηειεί ελ ακέζσ ππεξεζηαθή, πξναηξεηηθή θαη πεηζαξρηθή πξνο απηφ ζρέζε». Ο Γεκφζηνο ππάιιεινο είλαη ην θπζηθφ πξφζσπν πνπ ηειεί ζε έλλνκε ζρέζε κε ην θξάηνο θαη αζθεί δεκφζηα εμνπζία δηαξθψο θαη θαη επάγγεικα. Δίλαη ην έκκεζν θαη έκκηζζν φξγαλν ηνπ θξάηνπο, ην νπνίν βξίζθεηαη ζε ππεξεζηαθή ζρέζε κε ηελ Πνιηηεία, θαζψο δηαθνξεηηθά δελ ζα κπνξνχζε λα δηαηειέζεη ηα θαζήθνληά ηνπ. Ζ ζρέζε ηνπ κε ην Κξάηνο είλαη πξναηξεηηθή θαζψο δχλαηαη λα παξαηηεζεί αιιά θαη πεηζαξρηθή θαζψο ε εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ ππφθεηηαη ζηελ θαηαζηαιηηθή δξάζε ηεο Πνιηηείαο. ην ζεκείν απηφ ζεσξείηαη ζεκαληηθφ λα δηεπθξηληζηεί πσο ζχκθσλα κε ηνλ Τπαιιειηθφ Κψδηθα δελ πεξηιακβάλνληαη ζηελ έλλνηα ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ νη ππάιιεινη ηεο Βνπιήο θαζψο θαη νη δηθαζηηθνί ιεηηνπξγνί. Ο ππαιιειηθφο θψδηθαο δηαθξίλεη ηνπο ηαθηηθνχο απφ ηνπο δεκνζίνπο ππαιιήινπο θαη εηζάγεη ηξεηο θαηεγνξίεο ηαθηηθψλ ππαιιήισλ, εθείλσλ ηεο λνκνζεηηθήο νξγάλσζεο (ππάιιεινη ηεο Βνπιήο), ησλ δηθαζηηθψλ ιεηηνπξγψλ θαη ππαιιήισλ θαη ησλ δεκνζίσλ ή δηνηθεηηθψλ ππαιιήισλ. 2. Η έλλνηα ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ Ζ θηινζνθία, νη πνιηηηθέο, νη δηαδηθαζίεο θαη νη πξαθηηθέο πνπ ζρεηίδνληαη µε ηε δηαρείξηζε ησλ αλζξψπσλ ζην πιαίζην ελφο νξγαληζκνχ είλαη γλσζηέο κε ηνλ φξν «Γηνίθεζε Αλζξσπίλσλ Πφξσλ» (French, 1994). Δπεηδή φκσο ε ιέμε «πφξνο» κπνξεί λα αλαθέξεηαη θαη ζε θάηη αλαιψζηκν, έλλνηα ε νπνία δελ ζπλάδεη κε ην λφεκα ηεο ιέμεο απηήο ζηελ Γηνίθεζε αλζξψπηλσλ πφξσλ, φπνπ ζθνπφο ηεο είλαη λα αλαδείμεη ηελ κεγάιε αμία ησλ εξγαδνκέλσλ σο αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα ελφο νξγαληζκνχ ή κηαο επηρείξεζεο, ζπρλά ρξεζηκνπνηείηαη θαη ν φξνο «Γηνίθεζε 1 Ν. 1811/1951, «Περί Κϊδικοσ Καταςτάςεωσ των Δθμοςίων Υπαλλιλων» (ΦΕΚ 141Α/1951). 10

11 Αλζξσπίλνπ Γπλακηθνχ». Με ηελ έλλνηα ηεο Γηνίθεζεο ηνπ Αλζξψπηλνπ Γπλακηθνχ ρξεζηκνπνηείηαη άιισζηε ν φξνο απηφο θαη ζηελ Αγγιηθή γιψζζα (Human Resources). (Μπνπξαληάο- Παπαιεμαλδξή, 2003: 28). Ζ Γηνίθεζε Αλζξσπίλσλ Πφξσλ απνηειεί κέξνο ηεο δηνηθεηηθήο ιεηηνπξγίαο. Μειεηά, εθαξκφδεη θαη επνπηεχεη µηα ζεηξά απφ δξαζηεξηφηεηεο πνπ έρνπλ άκεζε ζρέζε µε ηελ αλάπηπμε ηνπ αλζξψπηλνπ παξάγνληα ζηνπο νξγαληζκνχο θαη ηηο επηρεηξήζεηο. χκθσλα µε ηνπο Jackson θαη Schuler (2000) κπνξνχκε λα νξίζνπκε ηνπο αλζξψπηλνπο πφξνπο σο «ην ζχλνιν ησλ ηαιέλησλ θαη ηεο δηάζεζεο γηα απφδνζε φισλ ησλ αλζξψπσλ κηαο επηρείξεζεο πνπ κπνξεί λα ζπληειέζνπλ ζηε δεκηνπξγία θαη νινθιήξσζε ηεο απνζηνιήο, ηνπ νξάκαηνο, ηεο ζηξαηεγηθήο θαη ησλ ζηφρσλ ηεο». Με άιια ιφγηα, ν φξνο «αλζξψπηλν θεθάιαην» ή «αλζξψπηλνη πφξνη» αλαθέξεηαη ζηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ θέξλνπλ νη άλζξσπνη ζην ρψξν εξγαζίαο ηνπο επθπΐα, ηθαλφηεηεο, αθνζίσζε, πείξα θαη δεμηφηεηεο θαη ηελ ηθαλφηεηα γηα κάζεζε. Όκσο ιφγσ ηνπ γεγνλφηνο φηη ε ζπλεηζθνξά ησλ αλζξψπηλσλ πφξσλ ζηελ επηρείξεζε πνηθίιεη θαη είλαη απξφβιεπηε, νη αλζξψπηλνη πφξνη απνηεινχλ ην πην απαηηεηηθφ ζηνηρείν ησλ εηζξνψλ ηεο επηρείξεζεο σο πξνο ηε δηνίθεζε θαη ηε δηαρείξηζή ηνπο (Σεξδίδεο-Σδσξηδάθεο, 2004: 26). ε έλαλ νξγαληζκφ ηελ Γηνίθεζε ησλ Αλζξψπηλσλ Πφξσλ αλαιακβάλεη ζπλήζσο ην Σκήκα Αλζξψπηλσλ Πφξσλ ή ην Σκήκα Πξνζσπηθνχ, φπσο απηφ θαιείηαη. Απνζηνιή ηνπ ηκήκαηνο απηνχ είλαη ε δηαζθάιηζε ηνπ θαηάιιεινπ πξνζσπηθνχ γηα ηνλ νξγαληζκφ, δειαδή ε επηινγή εξγαδνκέλσλ πνπ δηαζέηνπλ ηηο απαξαίηεηεο γλψζεηο θαη ηθαλφηεηεο, ηνπ ηξφπνπ κε ηνλ νπνίν έρεη ζρεδηαζηεί ε εξγαζία ψζηε λα αμηνπνηνχληαη ζην κέγηζην νη ηθαλφηεηεο απηέο, θαζψο θαη ησλ ζπλζεθψλ θαη ηνπ «θιίκαηνο» πνπ επηθξαηνχλ ζηνλ ρψξν εξγαζίαο ψζηε λα επλνείηαη ε πςειή απφδνζή ησλ ππαιιήισλ θαη νη δπλαηφηεηεο ηνπο λα απμάλνληαη δηαξθψο. Έηζη ε επηρείξεζε ζα είλαη ηθαλή λα αληαπνθξηζεί ζηηο αιιαγέο ηνπ πεξηβάιινληνο (Υαηδεθηάλ, 2010:5). Σν ζχλνιν ησλ ιεηηνπξγηψλ πνπ επηηειεί ην Σκήκα Αλζξσπίλσλ Πφξσλ πξνθεηκέλνπ λα επηηχρεη ηνπο παξαπάλσ ζηφρνπο είλαη (Υαηδεθηάλ, 2010:5): Ζ νξγάλσζε, δειαδή ν ζρεδηαζκφο ηνπ νξγαλνγξάκκαηνο θαη ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο. Ζ εμεχξεζε αλζξψπηλσλ πφξσλ, ε νπνία πεξηιακβάλεη ηνλ πξνγξακκαηηζκφ ηεο θάιπςεο ησλ αλαγθψλ ζε πξνζσπηθφ, θαζψο θαη ηελ επηινγή πξνζσπηθνχ. Ζ παξαθνινχζεζε ηεο απφδνζεο ηνπ πξνζσπηθνχ θαη ε αμηνιφγεζή ηεο. Ο θαζνξηζκφο θαη ε παξνρή ησλ ακνηβψλ θαη ησλ θηλήηξσλ. Ζ αλάπηπμε ησλ αλζξσπίλσλ πφξσλ. Οη κεηαβνιέο ππεξεζηαθήο θαηάζηαζεο (πξναγσγέο, κεηαζέζεηο θιπ) Ζ δηαρείξηζε ηεο ππαιιειηθήο ζρέζεο. Ζ ιεηηνπξγία απηή πεξηιακβάλεη θπξίσο ηελ θαηάξηηζε αηνκηθψλ ζπκβάζεσλ εξγαζίαο, θαζψο θαη ηελ παξαθνινχζεζε ηεο βαζκνινγηθήο θαη κηζζνινγηθήο εμέιημεο ηνπ πξνζσπηθνχ. Ο ρεηξηζκφο παξαπφλσλ θαη ην ζχζηεκα πεηζαξρίαο. 11

12 Ζ πγηεηλή θαη ε αζθάιεηα ηνπ ρψξνπ εξγαζίαο. Οη ζπιινγηθέο ζπκβάζεηο εξγαζίαο. Μία απφ ηηο βαζηθφηεξεο ιεηηνπξγίεο ηνπ ηκήκαηνο αλζξσπίλσλ πφξσλ, ηφζν γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ πνπ ζέηεη ην ηκήκα φζν θαη γηα ηελ νινθιήξσζε φινπ ηνπ νξγαληζκνχ, είλαη ε αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ηνπ πξνζσπηθνχ. Ο ξφινο ηνπ Σκήκαηνο Αλζξψπηλσλ Πφξσλ θαηά ηελ δηαδηθαζία ηεο αμηνιφγεζεο ηνπ πξνζσπηθνχ είλαη λα ζπλεξγάδεηαη κε ηα ζηειέρε θαη ηνπο εξγαδνκέλνπο γηα λα αλαπηχμεη ηα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο, λα ζπληνλίδεη ηελ δηαδηθαζία αμηνιφγεζεο, λα εθπαηδεχεη φινπο φζνπο ζπκκεηέρνπλ ζηε δηαδηθαζία αμηνιφγεζεο ψζηε λα θαηαλνήζνπλ ην ζχζηεκα θαη λα απνθχγνπλ ηα ιάζε, λα εθπαηδεχεη ηα ζηειέρε γηα ηελ ζπδήηεζε αλαπιεξνθφξεζεο θαη ηέινο, λα ζηεξίδεη ηα ζηειέρε γηα ηελ απνηειεζκαηηθή εθαξκνγή ηεο δηαδηθαζίαο (Ξεξνηχξε Κνπθίδνπ, 2010:323). Παξνπζηάδεηαη δειαδή ηα ηειεπηαία ρξφληα κηα κεηαηφπηζε ηνπ ελδηαθέξνληνο ησλ ππεπζχλσλ γηα ην πξνζσπηθφ κηαο επηρείξεζεο ή ελφο νξγαληζκνχ απφ ηελ «δηνίθεζε ησλ φξσλ απαζρφιεζεο» ζηελ «δηνίθεζε ησλ επηδφζεσλ». Απηφ πνπ θαίλεηαη λα ελδηαθέξεη άκεζα ηνπο ππεπζχλνπο είλαη ζέκαηα φπσο ε ζηξαηνιφγεζε θαη ε επηινγή, ε εθπαίδεπζε, ε αμηνιφγεζε θαη ε ακνηβή ηνπ πξνζσπηθνχ πνπ αλήθεη ζηηο θαηψηεξεο ή κεζαίεο βαζκίδεο ηνπ νξγαληζκνχ. Ο ππεχζπλνο θαιείηαη έηζη λα παίμεη ηνλ ξφιν ηνπ «κεζνιαβεηή» κεηαμχ εξγαδνκέλνπ θαη δηνίθεζεο, αιιά θπξίσο ηνπ «εθηηκεηή» θαη ηνπ «ζπκβνχινπ», ψζηε λα εμαζθαιίζεη φρη κφλν ηνλ απαηηνχκελν αξηζκφ εξγαδνκέλσλ γηα ηελ επηρείξεζε αιιά θαη φηη απηνί θαηέρνπλ ηηο απαηηνχκελεο ηθαλφηεηεο θαη δεμηφηεηεο, δέρνληαη ζπλερή εθπαίδεπζε θαη θαηάξηηζε, ηελ νπνία θαη αμηνπνηνχλ γηα ηελ πξφνδν ηεο επηρείξεζεο θαη ακείβνληαη έηζη ψζηε λα είλαη αθνζησκέλνη θαη απνηειεζκαηηθνί. Ζ νξγαλσζηαθή θνπιηνχξα πνπ δηέπεη, άιισζηε, έλαλ νξγαληζκφ ηεο πξνζθέξεη έλα δχζθνια αληηγξάςηκν αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα (Ξεξνηχξε Κνπθίδνπ,2010:1-8). Ζ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ηνπ πξνζσπηθνχ (Personnel Assessment/ Appraisal) έρεη δηηηφ ξφιν. Απνηειεί απφ ηε κηα κεξηά έλα δηνηθεηηθφ κέηξν ειέγρνπ ηεο απφδνζεο, ησλ δπλαηψλ θη αδχλαησλ ζεκείσλ ή ηδηνηήησλ ηνπ εξγαδφκελνπ θαη απφ ηελ άιιε, πεγή αλαπιεξνθφξεζεο ηνπ εξγαδνκέλνπ γηα ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν αμηνινγείηαη ε εξγαζία θαη ε ζπκπεξηθνξά ηνπ ζηελ ηππηθή νξγάλσζε απφ ηα άιια κέιε ηεο (McGregor, 1985). Απφ ηελ πιεπξά δειαδή ηεο ηππηθήο νξγάλσζεο απνηειεί ην κέηξν κε ην νπνίν απνδεηθλχεηαη ε ζπκβνιή ηνπ ζηειέρνπο ζηελ πξφνδν ησλ ζηφρσλ πνπ απηή έρεη ζέζεη. Δίλαη δειαδή ε δνκεκέλε εθείλε δηαδηθαζία πνπ απνζθνπεί ζηελ εθηίκεζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηεο εξγαζίαο ηνπ. Ζ δηαδηθαζία απηή απνηειεί έλα βνεζεηηθφ εξγαιείν γηα ηελ ηππηθή νξγάλσζε πξνθεηκέλνπ λα εθαξκφζεη ζπζηήκαηα πξναγσγψλ, ακνηβψλ θαη λα πξνγξακκαηίζεη πηζαλέο κεηαβνιέο ζην αλζξψπηλν δπλακηθφ ηεο (Ξεξνηχξε Κνπθίδνπ, 2010:322). Με άιια ιφγηα, ε αμηνιφγεζε ησλ εξγαδνκέλσλ ζπληζηά «κηα δηαδηθαζία κέζα απφ ηελ νπνία πξνζδηνξίδεηαη ε 12

13 αμία ησλ δηάθνξσλ αηφκσλ, ζε ζχγθξηζε κε νξηζκέλα πξφηππα, θαζψο θαη ε ζχγθξηζε ησλ εξγαδνκέλσλ κεηαμχ ηνπο» (Φαλαξίσηε,2003:207). Ζ αμηνιφγεζε δειαδή ηνπ πξνζσπηθνχ κπνξεί λα απνηειέζεη ηελ δηαδηθαζία πνπ ζα ελαξκνλίζεη ηηο ελέξγεηεο ηνπ εξγαδνκέλνπ κε ηα επηδησθφκελα απνηειέζκαηα ηνπ νξγαληζκνχ. Αθφκα ζα πξνζθέξεη έλα κέηξν εθηίκεζεο ηεο ζπκβνιήο ηνπ θάζε εξγαδνκέλνπ ζηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ πνπ έρνπλ ηεζεί, παξέρνληαο ηαπηφρξνλα ηελ απαηηνχκελε πιεξνθφξεζε γηα ηηο ηθαλφηεηεο πνπ δηαζέηεη θάζε εξγαδφκελνο. Με απηφ ηνλ ηξφπν δηεπθνιχλεη ηνλ νξγαληζκφ ζηνλ πξνγξακκαηηζκφ ηεο εθπαίδεπζε ησλ εξγαδνκέλσλ ηνπ αιιά θαη ζηελ δηαρείξηζε θαη ηελ εμέιημε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ηνπ. Γηεπθξηλίδεηαη δε φηη νξηζκέλεο επηρεηξήζεηο αληί γηα ηνλ φξν «αμηνιφγεζε ησλ εξγαδνκέλσλ» ρξεζηκνπνηνχλ ηνπο εμήο φξνπο (Παπαιεμαλξδή & Μπνπξαληάο, 2003:315) : «Δθηίκεζε Δξγαδνκέλσλ» (Employee Evaluation) «Αμηνιφγεζε Απφδνζεο» (Performance Evaluation) «Δθηίκεζε Απφδνζεο» (Performance Appraisal) «Αλαζθφπεζε Απφδνζεο» (Performance Review) «Δηήζηα Αλαζθφπεζε» (Annual Review) Ζ «απφδνζε» ελφο αηφκνπ ζηελ εξγαζία λνείηαη σο ν ζπλδπαζκφο ηεο ηθαλφηεηαο ηνπ, ηεο πξνζπάζεηαο πνπ θάλεη, θαη δηαθφξσλ άιισλ παξαγφλησλ. Απηφ πνπ ην άηνκν είλαη ηθαλφ λα θάλεη θαη απηφ πνπ θάλεη ηψξα ζηελ εξγαζία ηνπ δελ είλαη αλαγθαίν λα είλαη ην ίδην (Φξαγθάθε, 1997:10,12,13). Αλαθέξεηαη δειαδή ζε απηφ πνπ ην άηνκν θάλεη ηψξα, θάησ απφ δεδνκέλεο ζπλζήθεο. Σν πψο πξαγκαηνπνηεί έλα άηνκν ηελ εξγαζία ηνπ εμαξηάηαη απφ ηελ ηθαλφηεηα θαη ηελ επηζπκία ηνπ ή ηα θίλεηξα πνπ έρεη γηα ηελ εξγαζία απηή. Αληίζηνηρα ε «ηθαλφηεηα» αλαθέξεηαη ζηελ επίδνζε πνπ ην άηνκν κπνξεί λα έρεη (Εαβιάλνο, 2002:169). ηελ παξαδνζηαθή πξνζέγγηζε ηεο, ε Γηνηθεηηθή επηζηήκε ζηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ ππαιιήισλ είλαη πξνζαλαηνιηζκέλε ζηνλ έιεγρν. ηνρεχεη δειαδή ζηελ βειηίσζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο ή ησλ απνηειεζκάησλ ησλ εξγαδνκέλσλ µέζσ ηνπ ειέγρνπ θαη ησλ «ακνηβψλ» ή «ηηκσξηψλ» πνπ ζα απνδνζνχλ βάζε ηεο παξειζνχζαο «απφδνζεο». Γηα ηελ εμππεξέηεζε ηνπ ζθνπνχ απηνχ πεξηιακβάλεη ηνλ πξνζδηνξηζκφ, ηελ παξαηήξεζε θαη ηελ ρξήζε ζπγθεθξηκέλσλ πξνηχπσλ ζηελ εξγαζία κε θχξηα κέζνδν αμηνιφγεζεο ηε βαζκνιφγεζε κηαο ζεηξάο θξηηεξίσλ θαη ηελ ζχγθξηζε κεηαμχ ησλ αμηνινγνχκελσλ. Ο πξντζηάκελνο έρεη ξφιν θξηηή ελψ ν αμηνινγνχκελνο έρεη παζεηηθφ ξφιν (δελ ζπκκεηέρεη ζηελ αμηνιφγεζε). Σα απνηειέζκαηά ηεο βεβαίσο είλαη αλάινγα. Οη αμηνινγνχκελνη αλαπηχζζνπλ ακπληηθή ζηάζε θαη αληηδξνχλ, κε απνδερφκελνη ηα απνηειέζκαηα ηεο, ελψ νη αμηνινγεηέο ηε ζεσξνχλ µηα ηππηθή δηαδηθαζία θαη ζπλήζσο ηελ ππνηηκνχλ. Αληίζεηα ε ζχγρξνλε πξνζέγγηζε ηεο αμηνιφγεζεο ραξαθηεξίδεηαη απφ αλαπηπμηαθφ πξνζαλαηνιηζκφ ζπλερίδνληαο φκσο λα ιακβάλεη ππφςε ηεο ηηο παξειζνχζεο επηδφζεηο ησλ 13

14 εξγαδνκέλσλ. Έρεη ζηφρν ηε ζπλερή βειηίσζε θαη κάζεζε, ηελ ππεπζπλφηεηα θαη ηελ παξαθίλεζε ησλ εξγαδνκέλσλ γηα πςειέο επηδφζεηο, ηε ζηνρνζεζία, ηελ θαζνδήγεζε, ηελ αλάπηπμε µέζσ ηνπ εληνπηζκνχ ησλ ηζρπξψλ θαη αζζελψλ ζεκείσλ ηνπ αμηνινγνχκελνπ θαη ηε ζπλερή πιεξνθφξεζε. Ο ξφινο ηνπ αμηνινγνχκελνπ είλαη νπζηαζηηθφο αθνχ ζπκκεηέρεη θαη ν ίδηνο ζηελ φιε δηαδηθαζία. (Παπαιεμαλδξή- Μπνπξαληάο, 2003). 3. Έλα αμηφπηζην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ησλ εξγαδνκέλσλ Ζ δεκηνπξγία ελφο αμηφπηζηνπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο δελ ζεσξείηαη θάηη εχθνιν, δεδνκέλνπ φηη ν αμηνινγεηήο θαιείηαη λα νξίζεη κε ζπγθεθξηκέλεο θιίκαθεο ζεσξεηηθέο θαη αθεξεκέλεο έλλνηεο. Οη βαζηθέο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζνχληαη γηα ηελ δεκηνπξγία ελφο αμηφπηζηνπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο, αλεμάξηεηα απφ ηελ πξνζέγγηζε πνπ επηιέγεηαη είλαη νη εμήο (Ξπξνηχξε-Κνπθίδνπ, 2010: ): 1. Αλάιπζε ηνπ έξγνπ κηαο ζπγθεθξηκέλεο ζέζεο (job analysis). Ζ αλάιπζε απνηειεί ηελ απαξρή θάζε δηαδηθαζίαο αμηνιφγεζεο θαζψο απνβιέπεη ζηε κειέηε ησλ θαζεθφλησλ θαη ησλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ ζπλεπάγεηαη κηα ζέζε εξγαζίαο. Οξίδεη αθφκα ηελ ζθνπηκφηεηα ησλ δξαζηεξηνηήησλ απηψλ, ηεο επζχλεο θαη ηεο εμνπζίαο πνπ ελέρνπλ, ζηελ κειέηε ησλ δηαζέζηκσλ νηθνλνκηθψλ πφξσλ, ηνπ ηξφπνπ ζπκπεξηθνξάο γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ θαη ηνλ θαζνξηζκφ ησλ γλψζεσλ θαη ησλ ηθαλνηήησλ πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ εθηέιεζε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ έξγνπ κε επηηπρία. Ζ αλάιπζε απηή πξαγκαηνπνηείηαη θαηά ηνλ πξνγξακκαηηζκφ ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ. 2. Καζνξηζκφο ηνπ ηη ζεκαίλεη επηηπρεκέλε εθηέιεζε έξγνπ. Πξέπεη λα θαζνξηζηνχλ ηφζν ηα απνηειέζκαηα θαη νη ηξφπνη ζπκπεξηθνξάο πνπ νδεγνχλ ζηελ επηηπρεκέλε εθηέιεζε ηνπ έξγνπ φζν θαη ηα απνηειέζκαηα θαη νη ηξφπνη ζπκπεξηθνξάο πνπ ζεσξνχληαη κε απνδεθηέο. Ζ ζηάζκηζε ηεο ζπκβνιήο φισλ απηψλ ζην απνηέιεζκα κπνξεί λα γίλεη είηε θαη εθηίκεζε είηε αλάινγα κε ην απνηέιεζκα ησλ ζηνηρείσλ απηψλ ζην θφζηνο ή ζηα θέξδε ηεο επηρείξεζεο. 3. Αλάπηπμε ηξφπσλ κέηξεζεο ησλ επηηεχμεσλ. ηφρνο εδψ είλαη ε αλάπηπμε ελφο ηξφπνπ κέηξεζεο (ζπλήζσο ελφο είδνπο θιίκαθαο) ψζηε λα απνθεπρζνχλ ηα ζθάικαηα θαη λα εληζρπζεί ε αμηνπηζηία ηεο αμηνιφγεζεο. Δηδηθά ζθάικαηα ππνθεηκεληθήο θξίζεσο είλαη εχθνιν λα ππεηζέιζνπλ. Κξίλεηαη φκσο ζεκαληηθφ λα ιάβνπκε ππφςε καο πσο παξφηη ε δηαδηθαζία ηεο αμηνιφγεζεο ηνπ πξνζσπηθνχ έγθεηηαη ζηηο αξκνδηφηεηεο ηνπ Σκήκαηνο Αλζξσπίλνπ Γπλακηθνχ εθηειείηε απφ άιια άηνκα (πξντζηακέλνπο άιισλ ηκεκάησλ), γεγνλφο πνπ εηζάγεη θαη ηε ζπλαηζζεκαηηθή δηάζηαζε ζηελ δηαδηθαζία. 14

15 Σέινο, ζε έλα απνηειεζκαηηθφ θαη αληηθεηκεληθφ ζχζηεκα αμηνιφγεζεο πξέπεη λα (Παπαιεμαλδξή & Μπνπξαληάο, 2003: ): 1. Δίλαη ζαθψο πξνζδηνξηζκέλα θαη απνδεθηά απφ φια ηα ηκήκαηα ηεο ηεξαξρίαο ηα πξφηππα ή νη ζηφρνη ηεο αμηνιφγεζεο. 2. Υξεζηκνπνηνχληαη αληηθεηκεληθά ζηνηρεία απφδνζεο γηα ηελ παξαγσγή, ηελ πνηφηεηα, ηελ παξνπζίαζε, ησλ παξαπφλσλ ησλ πειαηψλ θ.ά. 3. Δθαξκφδνληαη ζε νκνεηδείο εξγαζίεο νκνεηδή πξφηππα αμηνιφγεζεο. 4. Δθαξκφδνληαη ζε φινπο αλεμαηξέησο ηνπο εξγαδφκελνπο. 5. Πξαγκαηνπνηνχληαη δνθηκέο ηνπ ζπζηήκαηνο πξηλ ηελ ηειηθή εθαξκνγή ηνπ ψζηε λα είλαη δπλαηή ε επαλαπιεξνθφξεζε (feedback). 6. Δίλαη εζηηαζκέλν ζηνπο ζηφρνπο θαη ηα απνηειέζκαηα ηεο επηρείξεζεο. 7. Δίλαη απνδνηηθφ κε ηελ έλλνηα ηνπ απνδεθηνχ θφζηνπο δηαρείξηζεο. 4. Η ρξεζηκφηεηα ηεο αμηνιφγεζεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ Ζ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ηνπ πξνζσπηθνχ ζεσξείηαη πνιχ ζεκαληηθή δηαδηθαζία θαζψο βνεζάεη ψζηε λα εθηηκεζεί ν βαζκφο επηηπρίαο ησλ πξνζιήςεσλ, επηινγήο, πξνζαξκνγήο, ηνπνζέηεζεο, εθπαίδεπζεο θαη άιισλ ηέηνησλ δξαζηεξηνηήησλ. Δηδηθφηεξα, θαη µε βάζε ηα απνηειέζκαηα έξεπλαο ε αμηνιφγεζε ηεο εξγαζηαθήο ζπκπεξηθνξάο βνεζάεη νπζηαζηηθά ζηελ βειηίσζε θξίζηκσλ θαη βαζηθψλ δηαδηθαζηψλ ελφο νξγαληζκνχο, φπσο (Werther and Davis, 1996): 1. ηελ βειηίσζε ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ. Ζ ζπιινγή ζηνηρείσλ ζρεηηθά µε ηα απνηειέζκαηα ησλ αμηνινγήζεσλ επηηξέπεη ζηα δηεπζπληηθά ζηειέρε, ηνπο ππεπζχλνπο αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ αιιά θαη ζηνπο ίδηνπο ηνπο εξγαδνκέλνπο λα πξνβνχλ ζηηο θαηάιιειεο δηαξζξσηηθέο θηλήζεηο γηα ηελ αχμεζε ηεο απνδνηηθφηεηαο αιιά θαη ηελ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηνπ παξαγφκελνπ απνηειέζκαηνο. 2. ηνλ νξηζκφ ζπζηήκαηνο ακνηβψλ. Ζ απφδνζε ηνπ εξγαδνκέλνπ απνηειεί ζπρλά ηε βάζε γηα ηε ιήςε απφθαζεο ζρεηηθά µε ηε κειινληηθή δηακφξθσζε ηεο ακνηβήο ηνπ. Ίζσο απηφ λα ζεκαίλεη κηα αχμεζε ή κηα πξναγσγή. 3. ηηο απνθάζεηο ηνπνζέηεζεο ησλ εξγαδνκέλσλ ζηηο ζέζεηο εξγαζίαο. Ζ απφθαζε γηα πξναγσγή, κεηάζεζε ή ππνβίβαζε βαζίδεηαη ζηελ παξειζνχζα ή ζηελ αλακελφκελε απφδνζε ηνπ εξγαδνκέλνπ. Οη πξναγσγέο απνηεινχλ ζπλήζσο κηα αληακνηβή γηα ηελ παξειζνχζα απφδνζε ηνπ εξγαδνκέλνπ. 4. ηνλ εληνπηζκφ αλαγθψλ εθπαίδεπζεο θαη εμέιημεο ησλ εξγαδνκέλσλ. Υακειέο επηδφζεηο ελδερνκέλσο ππνδεηθλχνπλ αλάγθεο γηα πεξαηηέξσ εθπαίδεπζε ηνπ πξνζσπηθνχ. Αληίζεηα, 15

16 πνιχ πςειέο επηδφζεηο θαηά ηελ δηαδηθαζία αμηνιφγεζεο λα αθήλνπλ πεξηζψξηα γηα αλάπηπμε θαη εμέιημε αλεθκεηάιιεπησλ έσο ηψξα δπλαηνηήησλ πνπ θαηέρεη ν εξγαδφκελνο. 5. ηνλ δεκηνπξγία πιάλνπ θαξηέξαο θαη ζηελ εμέιημε ηνπ εξγαδφκελνπ. Ο εξγαδφκελνο κπνξεί λα αλαθαιχςεη λένπο δξφκνπο θαη θαηεπζχλεηο ζηελ θαξηέξα ηνπ. 6. ηνλ πξνζδηνξηζκφ ειιείςεσλ ζε δηαδηθαζίεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ ζηειέρσζε ηνπ νξγαληζκνχ. Οη ηθαλνπνηεηηθέο ή κε επηδφζεηο ππνδειψλνπλ δπλαηά ή αδχλακα ζεκεία ζηελ δηαδηθαζία πνπ αθνινπζεί ην ηκήκα αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ γηα ηελ ζηειέρσζε ηνπ νξγαληζκνχ θαη ηελ δηαρείξηζε ηνπ έκςπρνπ πιηθνχ ηεο. 7. ηνλ πξνζδηνξηζκφ ζθαικάησλ ζηελ πιεξνθφξεζε. Σν ζχζηεκα αμηνιφγεζεο κπνξεί λα αλαδείμεη ιάζε θαηά ηελ αλάιπζε θαζεθφλησλ, ζην ζρεδηαζκφ θαη θαηαλνκή αλζξψπηλσλ πφξσλ θαζψο θαη ζε άιινπο ηνκείο ηνπ ηκήκαηνο αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ. Ζ ζηήξημε ζε αλαθξηβή δεδνκέλα κπνξεί λα νδεγήζεη ζε αθαηάιιειεο πξνζιήςεηο, αθαηάιιειε εθπαίδεπζε θαη ιαλζαζκέλεο δηαδηθαζίεο ιήςεο απνθάζεσλ. 8. ηνλ εληνπηζκφ ιαζψλ ζην ζρεδηαζκφ ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο. Οη ρακειέο επηδφζεηο ησλ εξγαδνκέλσλ απνηεινχλ ζπρλά κηα έλδεημε ιαλζαζκέλνπ ζρεδηαζκνχ ηεο ζέζεο εξγαζίαο. 9. ηελ παξνρή ηζφηηκσλ εξγαζηαθψλ επθαηξηψλ. Ζ νξζή αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ζε ηνκείο πνπ ζπλδένληαη άκεζα κε ηελ εξγαζία ηνπ δηαζθαιίδεη ηελ ηνπνζέηεζε αηφκσλ ζε ζέζεηο εξγαζίαο κε ηξφπν αμηνθξαηηθφ, ρσξίο θακία δηάθξηζε. 10. ηνλ εληνπηζκφ εμσηεξηθψλ πξνθιήζεσλ. πρλά ε απφδνζε επεξεάδεηαη απφ αζηάζκεηνπο παξάγνληεο πνπ δε ζρεηίδνληαη κε ηελ εξγαζία αιιά µε ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε, ηελ νηθνγέλεηα θαη γεληθφηεξα πξνζσπηθά δεηήκαηα ηνπ εξγαδνκέλνπ. Όηαλ απηνί νη παξάγνληεο είλαη εθηθηφ λα εληνπηζηνχλ κέζσ ηεο δηαδηθαζίαο αμηνιφγεζεο, ην ηκήκα αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ελδερνκέλσο λα κπνξεί λα ζπκβάιιεη ζηελ αληηκεηψπηζή ηνπο. Δπηπξνζζέησο, νη Κ.Σεξδίδεο θαη Κ.Σδσξηδάθεο (2004) έξρνληαη λα εκπινπηίζνπλ ηελ ρξεζηκφηεηα ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο. Έηζη, ζεκεηψλνπλ φηη πέξαλ ησλ αλσηέξσ ε δηαδηθαζία απηή ζπκβάιιεη ζεκαληηθά ζηελ αλαθάιπςε αθαλνχο αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ αλάκεζα ζηνπο εξγαδφκελνπο, βνεζά ηνπο πξντζηακέλνπο θαη ηνπο πθηζηακέλνπο λα δηαηεξνχλ θαη λα θαιπηεξεχνπλ ηηο κεηαμχ ηνπο ζρέζεηο θαη εληζρχεη ην αίζζεκα ππεπζπλφηεηαο ησλ εξγαδνκέλσλ. Σν ζχζηεκα ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο βνεζά ζηε βειηίσζε ηεο εζσηεξηθήο νξγάλσζήο ηνπ νξγαληζκνχ θαη απνηειεί έλαλ εζσηεξηθφ κεραληζκφ αλάπηπμεο ηνπ πξνζσπηθνχ θαη πξνεηνηκαζίαο ηνπ γηα ηελ αλάιεςε απμεκέλσλ αξκνδηνηήησλ θαη επζπλψλ. Δηδηθά φηαλ απηφ εκπεξηέρεη ηελ δηαδηθαζία ηεο απηναμηνιφγεζεο θαη ηεο νξγαλσκέλεο ζπδήηεζεο ζπλέληεπμεο κεηαμχ αμηνινγεηή θαη αμηνινγνχκελνπ πξηλ ηε βαζκνιφγεζε ηνπ δεχηεξνπ, απνηειεί κηα επθαηξία νπζηαζηηθήο αληαιιαγήο απφςεσλ γηα ηνπο ζηφρνπο ηεο επηρείξεζεο, ηα ηζρπξά ζεκεία θαη ηηο ειιείςεηο ηεο ιεηηνπξγηθήο κνλάδαο ζηελ νπνία αλήθεη ν αμηνινγνχκελνο. Δίλαη, ζε θάζε 16

17 πεξίπησζε, κηα θαιή επθαηξία λα κάζεη ν αμηνινγνχκελνο πσο ηνλ βιέπεη ν πξντζηάκελφο ηνπ, γηα πνηνχο ιφγνπο θαη γεληθφηεξα ηη πεξηκέλεη ε επηρείξεζε απφ απηφλ ζην ακέζσο επφκελν δηάζηεκα (Γεσξγαθνπνχινπ, 2009). Δίλαη ινηπφλ θαλεξφ πσο ε πνξεία θαη ε αλάπηπμε θάζε εξγαδνκέλνπ θαη θαη επέθηαζε ηνπ ζπλφινπ ελφο νξγαληζκνχ είλαη ζηελά ζπλδεδεκέλε κε ηελ πξαγκαηνπνίεζε ηαθηηθήο θαη ζπλεπνχο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ. χκθσλα φκσο κε ηνπο Gratton et al.(1999) ε αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ έρεη φια ηα αλσηέξσ πιενλεθηήκαηα κφλν φηαλ ε δηαδηθαζία απηή είλαη επζπγξακκηζκέλε κε ηελ αληαγσληζηηθή ζηξαηεγηθή ηεο επηρείξεζεο θαη ηαηξηάδεη κε ηελ θνπιηνχξα ηεο. Ζ ζέζπηζε ζηφρσλ είλαη έλα ζεκαληηθφ ζηνηρείν γηα ηελ ππνθίλεζε ησλ εξγαδνκέλσλ. Οη ζηφρνη απηνί πνπ αθνξνχλ ηφζν ηελ επηρείξεζε φζν θαη ηελ εμέιημε ησλ ίδησλ ησλ ππαιιήισλ κπνξνχλ λα δηεγείξνπλ ηελ πξνζπάζεηα ηνπο, λα ζπγθεληξψζνπλ ηελ πξνζνρή ηνπο, λα απμήζνπλ ηελ επηκνλή ηνπο θαη λα ηνπο ελζαξξχλνπλ γηα λα βξνχλε λένπο θαη θαιχηεξνπο ηξφπνπο εξγαζίαο (Locke et al., 1981). Αθφκε, ηα δεδνκέλα πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ δηαδηθαζία ηεο αμηνιφγεζεο κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ θαη ζην ζηάδην ησλ πξνζιήςεσλ φρη κφλν γηα ηνλ πξνγξακκαηηζκφ απηψλ αιιά θαη γηα ηελ θξηηηθή ζηηο κεζφδνπο πνπ ρξεζηκνπνηεί ε επηρείξεζε. 5. Μέζνδνη ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ Οη κέζνδνη αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ δηαθξίλνληαη ζε δχν κεγάιεο θαηεγνξίεο ζηηο αληηθεηκεληθέο κεζφδνπο αμηνιφγεζεο ή κεζφδνπο άκεζεο εθηίκεζεο θαη ζηηο ππνθεηκεληθέο κεζφδνπο αμηνιφγεζεο. Οη δχν απηέο θαηεγνξίεο κπνξνχλ λα πξνζδηνξηζηνχλ αληίζηνηρα θαη σο α) πνζνηηθέο, νη νπνίεο ιακβάλνπλ ππφςε ηνπο ηελ θαηακέηξεζε απφδνζεο ηεο παξαγσγήο ησλ εξγαδνκέλσλ θαη β) πνηνηηθέο, φπνπ γίλεηαη ε κέηξεζε ζηε ζηάζε θαη ζπκπεξηθνξά ησλ εξγαδνκέλσλ (Παπαιεμαλδξή & Μπνπξαληάο, 2003). Μηα απνηειεζκαηηθή αμηνιφγεζε ζα έπξεπε λα πεξηιακβάλεη κεζφδνπο θαη ησλ δχν θαηεγνξηψλ Αληηθεηκεληθέο ή Πνζνηηθέο κέζνδνη αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ ή Μέζνδνη άκεζεο εθηίκεζεο Μέζνδνο ζπκβαηηθήο θαηάηαμεο Δίλαη ε πην ζπλεζηζκέλε κέζνδνο αμηνιφγεζεο αιιά δελ απνδεηθλχεηαη ηδηαίηεξα αμηφπηζηε. Έρεη ζπλήζσο ηελ κνξθή θιίκαθαο ζηελ νπνία βαζκνινγείηαη έλα ζπγθεθξηκέλν ραξαθηεξηζηηθφ ή κηα ζπγθεθξηκέλε ζπκπεξηθνξά ηνπ εξγαδνκέλνπ (Ξπξνηχξη Κνπθίδνπ, 2010:331). 17

18 Μέζνδνο κέηξεζεο ηεο παξαγσγήο Ζ κέηξεζε απηή αθνξά ζηνλ αξηζκφ ησλ πξντφλησλ πνπ παξάγνληαη απφ έλαλ εξγαδφκελν αθφκα θαη αλ απηά είλαη ειαηησκαηηθά, θαζψο θαη ζε νπνηνδήπνηε αξηζκεηηθφ δείθηε ηεο αγνξάο. πλήζσο, απηή ε κέζνδνο εθαξκφδεηαη απφ ηηο βηνκεραλίεο, φηαλ ην πξντφλ είλαη κεηξήζηκν. ε θάζε πεξίπησζε ε κέζνδνο απηή κπνξεί λα εθαξκνζηεί κφλν εάλ ην πξντφλ είλαη κεηξήζηκν, ε παξαγσγή πξαγκαηνπνηείηαη ζε κηα επαλαιακβαλφκελε βάζε θαη ν εξγαδφκελνο είλαη ην άηνκν πνπ είλαη ππεχζπλν γηα ηελ παξαγφκελε πνζφηεηα ηνπ πξντφληνο. Όπσο γίλεηαη θαλεξφ ε κέζνδνο απηή δελ κπνξεί λα εθαξκνζηεί ζηελ παξνρή ππεξεζηψλ Πσιήζεηο ζε ρξεκαηηθέο κνλάδεο Ζ κέζνδνο απηή ρξεζηκνπνηεί ηνλ φγθν ησλ πσιήζεσλ πνπ πξαγκαηνπνηεί θάζε εξγαδφκελνο ζε έλα ρξνληθφ δηάζηεκα. Ζ επηρείξεζε νξίδεη έλα ζπγθεθξηκέλν επίπεδν πσιήζεσλ θαη αλ ν εξγαδφκελνο ην ππεξβεί, ηφηε ιάβεη κηα θαζνξηζκέλε ακνηβή πέξαλ ηνπ κηζζνχ ηνπ. Ζ ρξήζε ηεο κεζφδνπ απηήο ζπλίζηαηαη κφλν φηαλ νη πσιεηέο έρνπλ ηνλ πιήξε έιεγρν γηα ηνλ φγθν ησλ πσιήζεσλ ή φηαλ πξνζαξκφδνληαη ζε δηάθνξεο ζπλζήθεο εξγαζίαο γηα ηελ απφδνζε ησλ πσιεηψλ ζηηο αλάινγεο ζπλζήθεο. (αξκαλίσηεο, 2005: ) Πξνζσπηθά ζηνηρεία εξγαδφκελνπ ηελ κέζνδν απηή ρξεζηκνπνηνχληαη ζηνηρεία φπσο είλαη ν αξηζκφο ησλ απνπζηψλ, νη θαζπζηεξήζεηο, νη επηπιήμεηο ή αθφκα θαη νη πηζαλέο πεηζαξρηθέο πξάμεηο θαη νη πνηλέο πνπ ελδέρεηαη λα έρεη ιάβεη ν εξγαδφκελνο. πρλά ε κέζνδνο απηή απφ κφλε ηεο δε ζεσξείηαη αμηφπηζηε θαη πξνηείλεηαη ν ζπλδπαζκφο ηεο κε κεζφδνπ πνπ ιακβάλνπλ ππφςε ηνπο ηελ απφδνζε θαη ηα πξαγκαηηθά απνηειέζκαηα ηεο εξγαζίαο ησλ εξγαδφκελσλ Μεηξήζεηο απνηειεζκαηηθφηεηαο Ζ κέζνδνο απηή αθνξά εξγαζία πνπ πξαγκαηνπνηείηαη θάησ απφ ειεγρφκελεο ζπλζήθεο θαη αλαπαξηζηνχλ ηελ εξγαζηαθή πξαγκαηηθφηεηα. Γηα παξάδεηγκα, γηα ηελ ζπλνιηθή αμηνιφγεζε ησλ αηφκσλ πνπ εξγάδνληαη ζην ηειεθσληθφ θέληξν ηεο επηρείξεζεο, δίλεηαη ζε φινπο έλα παθέην θιήζεσλ θαη αμηνινγνχληαη γηα ηε δηάξθεηα ηνπ ρξφλνπ απαληήζεσλ ζηα ηειεθσλήκαηα, ζηελ πνηφηεηα ησλ πιεξνθνξηψλ, ζηελ αθξίβεηα, ηελ επγέλεηα. ηελ πεξίπησζε απηή πξφβιεκα απνηεινχλ ζπρλά νη ειιηπείο θαη αλεπαξθείο πιεξνθνξίεο, ην γεγνλφο φηη νη εξγαδφκελνη 18

19 γλσξίδνπλ φηη ζα αμηνινγεζνχλ, νπφηε έρνπλ πεξηζζφηεξν άγρνο άξα δε ζπκπεξηθέξνληαη θπζηνινγηθά θαη ην πςειφ θφζηνο (Υαηδεπαληειή,1999:80) Η κέζνδνο γηα ηελ θαηακέηξεζε ηεο απφδνζεο ησλ ζηειερψλ Ζ κέζνδνο απηή αμηνινγεί ηελ απφδνζε ησλ ζηειερψλ κε ηα πνζνηηθά θξηηήξηα κέζσ ηεο νκάδαο πνπ εγείηαη ν εξγαδφκελνο. πλήζσο νη κεηξήζεηο απηέο ζπκπεξηιακβάλνπλ κεγέζε φπσο νη πσιήζεηο, ηα θέξδε ή ην κεξίδην αγνξάο Τπνθεηκεληθέο ή Πνηνηηθέο κέζνδνη αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ Οη ππνθεηκεληθέο ή πνηεηηθέο κέζνδνη δελ ζηεξίδνληαη ζε κεηξήζεηο φπσο νη αληηθεηκεληθέο αιιά ζηελ αλζξψπηλε θξίζε πγθξηηηθέο κέζνδνη Απνηεινχλ έλα είδνο γεληθήο αμηνιφγεζεο θαζψο πξνζπαζνχλ λα πξνζδηνξίζνπλ ηελ ζπλνιηθή απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο απνδνηηθή ζπκπεξηθνξά ελφο ζπγθεθξηκέλνπ αηφκνπ ζηεξηδφκελνη ζηελ ζχγθξηζή ηνπ κε άιια (Ξεξνηχξε- Κνπθίδνπ,2001:178). ηεξίδνληαη δειαδή ζε κηα γεληθφηεξε θαηάηαμε ησλ εξγαδνκέλσλ απφ ηνλ θαιχηεξν ζην ρεηξφηεξν. Ζ κέζνδνο απηή δηαθξίλεηαη ζηηο εμήο βαζηθέο κεζφδνπο: Μέζνδνο ηεο θαηάηαμεο (Ranking methods) Ζ κέζνδνο απηή είλαη απιή θαζψο θαηαηάζζεη ηα άηνκα αλάινγα κε ηηο επηδφζεηο ηνπο απφ ηνλ θαιχηεξν πξνο ηνλ ιηγφηεξν απνδνηηθφ. Έζησ θαη άηππα γίλεηαη απφ θάζε πξντζηάκελν (Ξεξνηχξε- Κνπθίδνπ,2010:328) Γελ απαηηεί πνιχ ρξφλν, δελ έρεη κεγάιν θφζηνο θαη ρξεζηκνπνηείηαη ζπλήζσο απφ ηηο κηθξέο επηρεηξήζεηο κε κηθξφ αξηζκφ εξγαζηψλ. Κάζε εξγαζία ζπγθξίλεηαη κε άιιε θαη θαηαηάζζνληαη κε βάζε ηε ζρεηηθή ηνπο αμία. ε κεγαιχηεξεο επηρεηξήζεηο ε θαηάηαμε απηή ησλ εξγαζηψλ γίλεηαη αλά δηεχζπλζε. (Υπηήξεο, 2001) Μέζνδνο ηεο Δλαιιαθηηθήο θαηάηαμεο (alternation ranking method) ηελ κέζνδν απηή δίλεηαη κηα αιθαβεηηθή ιίζηα κε ηα νλφκαηα ησλ εξγαδνκέλσλ ζηνλ πξντζηάκελν θαη ηνπ δεηάηαη ζπγθξίλνληαο νπζηαζηηθά ηνπο εξγαδνκέλνπο κεηαμχ ηνπο λα 19

20 θαηαιήμεη ζε κηα θαηάηαμή ηνπο. (Υπηήξεο Λ.,2001). Σα θξηηήξηα κε βάζε ηα νπνία γίλεηαη ε θαηάηαμε είλαη ε επίδνζε θαη ην ελδηαθέξνλ ησλ εξγαδνκέλσλ γηα ηελ δνπιεηά ηνπο. (Ξεξνηχξε- Κνπθίδνπ,2001:179) Μέζνδνο ζχγθξηζεο δεπγψλ ηελ κέζνδν απηή δεκηνπξγνχληαη φια ηα πηζαλά δεπγάξηα εξγαδνκέλσλ θαη θάζε εξγαδφκελνο ζπγθξίλεηαη κε ηνπο ππνινίπνπο (Ξεξνηχξε- Κνπθίδνπ,2010:328). Όζεο πεξηζζφηεξεο θνξέο θαη αλ εθιεγεί θάπνηνο κέζα απφ ηηο νκάδεο θαηαηάζζεηαη πξψηνο (αξκαλίσηεο, 2005: ). Ζ κέζνδνο απηή ζεσξείηαη πνιχ αμηφπηζηε θαη ηερληθά αθξηβήο γηα ηνλ θαζνξηζκφ ησλ αηνκηθψλ δηαθνξψλ (Καλειιφπνπινο,1979) Η κέζνδνο ηεο θαηαλνκήο βαζκψλ (method of ranking distribution) ηελ κέζνδν απηή νη εξγαδφκελνη βαζκνινγνχληαη ζε θιίκαθα ησλ 100 θαη θαηαηάζζνληαη κε βάζε απηήλ ζηνλ θαηάινγν. Θεσξείηαη κηα κέζνδνο επηξξεπήο ζε ζθάικαηα θαζψο ν αμηνινγεηήο ζπρλά επεξεάδεηαη απφ έλα ραξαθηεξηζηηθφ πνπ έρεη έληνλν ν αμηνινγνχκελνο θαη βαζκνινγεί θαη ηα ππφινηπα κε βάζε απηφ Η κέζνδνο ηεο ππνρξεσηηθήο δηαζπνξάο ή Μέζνδνο ηεο νκαδνπνηήζεσο θαηά θαηεγνξίεο (forced distribution method) Με βάζε ηελ κέζνδν απηή νη εξγαδφκελνη θαηαηάζζνληαη ζε θαηεγνξίεο (θαζφινπ απνδνηηθφο, κέηξηα απνδνηηθφο θιπ) θαη αθνινχζσο γίλεηαη ππνινγηζκφο ηνπ αζξνηζηηθνχ πνζνζηνχ ηνπο απφ φιεο απηέο ηηο θαηεγνξίεο (Mondi et al, 1999). Υξεζηκνπνηείηαη ζηελ πεξίπησζε πνπ ν νξγαληζκφο ζέιεη λα δψζεη θάπνηεο επηπιένλ παξνρέο ζηνπο πην απνδνηηθνχο εθ ησλ εξγαδνκέλσλ Μέζνδνη ησλ ζηαζεξψλ θξηηεξίσλ Μέζνδνο θξίζηκσλ γεγνλφησλ (critical incident method) ηελ κέζνδν απηή γίλεηαη θαηαγξαθή ησλ ζεηηθψλ ή αξλεηηθψλ ζπκπεξηθνξψλ, ησλ επηηπρηψλ θαη ησλ απνηπρηψλ ζηελ εθηέιεζε ηεο εξγαζίαο απφ ηνλ αμηνινγεηή ζε έλα εκεξνιφγην γηα θάζε εξγαδφκελν. Με ηνλ ηξφπν απηφ κπνξεί ν αμηνινγεηήο λα πξνζδηνξίζεη ηελ απφδνζε θαη ηελ ζπκπεξηθνξά ησλ εξγαδνκέλσλ. Απνηειεί κηα ρξνλνβφξα δηαδηθαζία θαζψο ζπγθεληξψλεη 20

21 ζηνηρεία γηα θάζε πεξηζηαηηθφ αιιά απνηειεί έλα ρξήζηκν κέζν ζηήξημεο γηα ηηο ππφινηπεο κεζφδνπο αμηνιφγεζεο. Δπίζεο, κε ηελ ρξήζε ηνπ εκεξνινγίνπ δίλεηαη ε δπλαηφηεηα ζηνλ επφπηε λα δηθαηνινγήζεη ηελ εθηίκεζε ησλ ζηνηρείσλ θαη έηζη λα ζηεξίμεη ην απνηέιεζκα ηεο αμηνιφγεζεο (Υαηδεπαληειή,1999:84) Μέζνδνο ηνπ ζηαζκηζκέλνπ θαηαιφγνπ ειέγρνπ ( weighted checklist) ε απηή ηελ κέζνδν νη αμηνινγεηέο ιακβάλνπλ κηα ιίζηα κε δηάθνξα ραξαθηεξηζηηθά ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ εξγαδνκέλσλ, ζρεηηθά κε ηελ εξγαζία πνπ εθηειεί. Οη αμηνινγεηέο θαινχληαη λα ζεκεηψζνπλ κε «λαη» ή «φρη» απηά πνπ ραξαθηεξίδνπλ ηνπο εξγαδφκελνπο πνπ αμηνινγεί. Όηαλ νη αμηνινγεηέο δελ ζπκθσλνχλ κεηαμχ ηνπο, ηφηε ε πξφηαζε παξαιείπεηαη απφ ηνλ θαηάινγν. Ζ αμηνιφγεζε απηή γίλεηαη κε κηα θιίκαθα επηά ή έλδεθα βαζκψλ, φπνπ νη ρακεινί βαζκνί δείρλνπλ κε επλντθφ απνηέιεζκα. Κάζε κνξθή ζπκπεξηθνξάο πνπ ζα παξακείλεη ζηνλ θαηάινγν «ζηαζκίδεηαη», παίξλεη δειαδή ηελ αμία ηνπ κέζνπ φξνπ πνπ ηελ έδσζαλ ηα άηνκα πνπ ηελ βαζκνιφγεζαλ (Ξεξνηχξε- Κνπθίδνπ,2010:330). Έηζη νη αμηνινγεηέο ιακβάλνπλ έλαλ ηειηθφ θαηάινγν κε έλαλ αξηζκφ πξνηάζεσλ πνπ πεξηγξάθνπλ δηάθνξα είδε ή επίπεδα ζπκπεξηθνξάο γηα ηελ εξγαζία ηνπ ππαιιήινπ, δελ πεξηέρεηαη φκσο ε βαξχηεηα πνπ δφζεθε ζηελ θάζε πξφηαζε (Byars θαη Rue,2003 ; Καλειιφπνπινο, 1979) Μέζνδνο ηεο γξακκηθήο θιηκαθσηήο θαηάηαμεο (Graphic rating scale method) ή Γξαθηθέο θιίκαθεο θαηάηαμεο Ζ γξαθηθή θιίκαθα θαηάηαμεο είλαη επξέσο γλσζηή θαη απνηειεί ίζσο ηελ πην δηαδνκέλε κέζνδν αμηνιφγεζεο. Ο αμηνινγεηήο επηθεληξψλεηαη ζε ζπγθεθξηκέλεο ζπκπεξηθνξέο θαη ραξαθηεξηζηηθά πνπ έρνπλ άκεζε ζρέζε κε ηελ εξγαζηαθή απφδνζε, φπσο ε ηθαλφηεηα ηεο εγεζίαο, ε γλψζε ηνπ αληηθεηκέλνπ ηνπο, ε πνηφηεηα ηεο εξγαζίαο θαη ε ηθαλφηεηα ζπλεξγαζίαο. ηελ ζπλέρεηα επηιέγεηαη κηα θιίκαθα δηαβάζκηζεο ηεο αμηνιφγεζεο ησλ παξαπάλσ ραξαθηεξηζηηθψλ, ε νπνία κπνξεί λα είλαη: πεληάβαζκε, επηάβαζκε ή ελληάβαζκε (π.ρ. ρακειφ έσο πςειφ ή ηθαλνπνηεηηθφ έσο άξηζην). Με βάζε απηή ηελ θιίκαθα ν αμηνινγεηήο ζα επηιέμεη ην βαζκφ απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ ηνπ, ζεκεηψλνληαο ηαπηφρξνλα κηα ηηκή ηεο θιίκαθαο γηα θάζε ηνκέα πνπ αμηνινγείηαη (αξκαληψηεο, 2005: ). Ζ εχθνιε δεκηνπξγία ηεο θιίκαθαο, ν απιφο ηξφπνο ρξήζεο θαη ε δπλαηφηεηα πνπ δίλεη γηα ζχγθξηζε ησλ εξγαδνκέλσλ είλαη κεξηθά απφ ηα πιενλεθηήκαηα ηεο κεζφδνπ πνπ ηελ θαζηζηνχλ δεκνθηιή. Αληίζεηα κέζσ ηεο κεζφδνπ απηήο δελ απνθεχγνληαη ηα πξνβιήκαηα ηεο επηείθεηαο θαη ηεο απζηεξφηεηαο. 21

22 Μέζνδνο ηεο ππνρξεσηηθήο επηινγήο (forced-choice system) Ζ κέζνδνο απηή απνηειεί παξαιιαγή ηεο κεζφδνπ ζηαζκηζκέλνπ θαηαιφγνπ ειέγρνπ. Δδψ φκσο ν αμηνινγεηήο δελ ιακβάλεη ηηο ελδερφκελεο απαληήζεηο απφ ηνλ εξγαδφκελν αιιά ηνπ δχλνληαη δεχγε πξνηάζεσλ απφ ηα νπνία πξέπεη λα επηιέμεη ηελ πξφηαζε πνπ αληηπξνζσπεχεη θαιχηεξα ηελ ζπκπεξηθνξά ή ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ππαιιήινπ. Σα δεχγε ησλ πξνηάζεσλ είλαη κε ηέηνην ηξφπν ζρεδηαζκέλα ψζηε θαη νη δχν πξνηάζεηο λα κνηάδνπλ ζεηηθέο ή αξλεηηθέο αιιά ζηελ πξαγκαηηθφηεηα κφλν κηα λα ζρεηίδεηαη κε ηελ εξγαζηαθή ηνπ απφδνζε. Γηα παξάδεηγκα, δίλεηαη ην δεχγνο α) Δίλαη ζπκπαζήο, β) Δίλαη εμππεξεηηθφο. Καη νη δχν πξνηάζεηο δειψλνπλ θάηη ζεηηθφ γηα ηνλ εξγαδφκελν αιιά κφλν ην φηη είλαη εμππεξεηηθφο ζρεηίδεηαη κε ηελ εξγαζηαθή ηνπ απφδνζε Κιίκαθεο αμηνιφγεζεο ηεο ζπκπεξηθνξάο ζηελ εξγαζία ή Μέζνδνο κέηξεζεο ηεο ζπκπεξηθνξάο (Behaviourally anchored rating scales- B.A.R.S.) ηελ κέζνδν απηή ρξεζηκνπνηνχληαη γξαθηθέο θιίκαθεο πνπ αλαπαξηζηνχλ κε ιεπηνκέξεηεο ηε ζπκπεξηθνξά ησλ εξγαδνκέλσλ. Αθφκε, γίλεηαη ρξήζε παξαδεηγκάησλ ζπκπεξηθνξάο, πνπ αληηζηνηρνχλ ζε δηάθνξα επίπεδα απφδνζεο. Ο αμηνινγεηήο θαιείηαη λα επηιέμεη ην επίπεδν πνπ ζα αληηπξνζσπεχεη ηνλ θάζε εξγαδφκελν. Σα κεηνλεθηήκαηα ηεο κεζφδνπ απηήο είλαη ην θφζηνο ηεο, ν ρξφλνο πνπ ρξεηάδεηαη γηα λα νινθιεξσζεί. Θεηηθφ απφ ηελ άιιε πιεπξά ζηελ κέζνδν απηή ζεσξείηαη ην γεγνλφο φηη είλαη απαξαίηεηε θαη ελεξγή ε ζπκκεηνρή ησλ εξγαδνκέλσλ ζηελ δηαδηθαζία. Απηφ έρεη σο απνηέιεζκα νη εξγαδφκελνη λα είλαη ζεηηθά πξνθαηεηιεκκέλνη απέλαληί ηεο θαη ηδηαίηεξα δεθηηθή ζεσξψληαο ηελ αληηθεηκεληθή. Ζ εθηέιεζε ηεο κεζφδνπ απηήο δηέπεηαη απφ ηα εμήο ζηάδηα: 1. Ο αμηνινγεηήο επηιέγεη κηα νκάδα έκπεηξσλ ππαιιήισλ (είηε πξντζηακέλσλ είηε πθηζηακέλσλ), νη νπνίνη ζα θαζνξίζνπλ ηα πην ζεκαληηθά ραξαθηεξηζηηθά πνπ αληηπξνζσπεχνπλ ηελ απφδνζε ησλ εξγαδνκέλσλ ζε κηα ζέζε εξγαζίαο. 2. ην δεχηεξν ζηάδην, επηιέγεη κηα άιιε νκάδα εξγαδνκέλσλ, ε νπνία θαζνξίδεη ηα θξίζηκα πεξηζηαηηθά πνπ απνδεηθλχνπλ ηελ ζπκβνιή ηεο θάζε παξακέηξνπ ζηελ απφδνζε. 3. ηελ ζπλέρεηα κηα ηξίηε νκάδα εξγαδνκέλσλ αλαιακβάλεη λα αληηζηνηρήζεη ηηο παξακέηξνπο πνπ φξηζε ε πξψηε νκάδα κε ηα θξίζηκα πεξηζηαηηθά πνπ φξηζε ε δεχηεξε νκάδα. 4. ην ηειεπηαίν ζηάδην, νξίδεηαη κηα άιιε νκάδα αηφκσλ πνπ αμηνινγεί ηα θξίζηκα πεξηζηαηηθά ηα νπνία δελ έρεη ζπκπεξηιάβεη ε ηξίηε νκάδα θαη ηα ηνπνζεηεί ζε μερσξηζηή θιίκαθα (Υαηδεπαληειή, 1999:84). Οη θιίκαθεο απηέο πνπ θαηαζθεπάζηεθαλ δνθηκάδνληαη πηινηηθά ζηνλ νξγαληζκφ. 22

23 Οη θιίκαθεο απηέο δηαθξίλνληαη ζε δχν θαηεγνξίεο, ε πξψηε πεξηιακβάλεη ηηο πξνζδνθψκελεο θαη ε δεχηεξε ηηο παξαρσξεζείζεο ζπκπεξηθνξέο. H αμηνιφγεζε πξνζδνθψκελσλ ζπκπεξηθνξψλ (Behavioral expectation scales) απνηειείηαη απφ πεξηγξαθέο εξγαζηαθήο ζπκπεξηθνξάο πνπ αληηζηνηρνχλ ζε θαιή, κέηξηα θαη θαθή απφδνζε θαη αθνξνχλ ζην ίδην θξηηήξην. Αλάινγα µε ηηο επηδφζεηο πνπ ζα παξνπζηάζεη ν εξγαδφκελνο θαηαηάζζεηαη ζε θάπνηα θιίκαθα θαη απφ εθεί πξνθχπηνπλ ζπκπεξάζκαηα γηα ηηο δπλάκεηο θαη αδπλακίεο ηνπ θαζψο θαη γηα ηελ ζέζε εξγαζίαο ζηελ νπνία είλαη πξνηηκφηεξν λα απαζρνιεζεί (Werther & Davis, 1996). Πιενλέθηεκα απηήο ηεο κεζφδνπ ν θαηαλνεηφο θαη πξνζηηφο ηξφπνο έθθξαζήο ηεο ηφζν ζηνπο πξντζηακέλνπο φζν θαη ζηνπο ππαιιήινπο. Δπηπιένλ είλαη εχθνια αλαγλσξίζηκα ηα εμαγφκελα ζπκπεξάζκαηα θαη απφ ηηο δχν πιεπξέο. Αληίζεηα κεηνλέθηεκά ηεο είλαη ν πεξηνξηζκέλνο αξηζκφο θαηεγνξηψλ απφδνζεο πνπ εμεηάδνληαη θαη νη ζπγθεθξηκέλεο εξγαζηαθέο ζπκπεξηθνξέο πνπ πεξηιακβάλεη θιίκαθα βαζκνιφγεζεο Αμηνιφγεζε κέζσ ειεχζεξεο έθζεζεο (essay) ηελ κέζνδν απηή ν αμηνινγεηήο γξάθεη έθζεζε γηα ηελ απφδνζε θάζε εξγαδφκελνπ, θαηαγξάθνληαο ηελ ζπκπεξηθνξά θαη επηζεκαίλνληαο ηηο ηθαλφηεηέο ηνπ. Σα επίπεδα απφδνζεο ηνπ εξγαδνκέλνπ θαηαγξάθνληαη ζε θαηεγνξίεο φπσο ην επίπεδν ησλ γλψζεψλ ηνπ, ε ηθαλφηεηα ηνπ λα ιακβάλεη απνθάζεηο θαη νη δπλαηφηεηεο εμέιημήο ηνπ. Απνηειεί κηα αξθεηά ρξνλνβφξα κέζνδν θαη φπσο γίλεηαη αληηιεπηφ δελ κπνξεί λα δηεμαρζεί κηα ζπγθεθξηκέλε βαζκνινγία γηα θάζε εξγαδφκελν Αμηνιφγεζε κε ηε βνήζεηα ςπρνιφγσλ (Psychological Appraisal) Οη ςπρνιφγνη είλαη ζε ζέζε ζπιιέγνληαο πιεξνθνξίεο απφ πξνζσπηθέο ζπλεληεχμεηο, ςπρνινγηθά ηεζη θαη ζπδεηήζεηο κε ηνπο πξντζηάκελνπο λα εληνπίδνπλ ηηο ηθαλφηεηεο ησλ εξγαδνκέλσλ θαη θαηαγξάθνπλ ηα ζηνηρεία πνπ ζέινπλ λα εξεπλήζνπλ γηα ηε κειινληηθή απφδνζε ησλ εξγαδνκέλσλ. Σέηνηνπ είδνπο ζηνηρεία είλαη ε ππνθίλεζε ηνπ αηφκνπ, νη δπλαηφηεηεο ηνπ, νη πξνβιεκαηηζκνί ηνπ, νη αλεζπρίεο ηνπ, νη επηζπκίεο ηνπ θαη ηα ζπλαηζζήκαηα ηνπ. Με βάζε απηά ηα ζηνηρεία κπνξνχλ λα πάξνπλ απνθάζεηο γηα κειινληηθέο πξναγσγέο θαη γηα ηελ εθπαίδεπζε ησλ εξγαδνκέλσλ. Απνηειεί κηα ρξνλνβφξα θαη δαπαλεξή δηαδηθαζία, ε νπνία ρξεζηκνπνηείηαη ζπλήζσο ζηα αλψηεξα ή ζηα δπλακηθά λέα ζηειέρε Κέληξα αμηνιφγεζεο (assessment centers) 23

24 Ζ κέζνδνο απηή ρξεζηκνπνηείηαη θπξίσο γηα ηελ αμηνιφγεζε αλψηεξσλ ζηειερψλ θαζψο απαηηείηαη ε ζπκβνιή πνιιψλ εηδηθψλ. Σα θέληξα αμηνιφγεζεο ιεηηνπξγνχλ ζαλ πξνζνκνησηέο ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ εξγαδνκέλσλ θαη βνεζνχλ ηνπο αμηνινγεηέο λα δηαθξίλνπλ ηηο επηθνηλσληαθέο θαη δηνηθεηηθέο ηθαλφηεηεο ησλ ππαιιήισλ. Υξεζηκνπνηνχλ ςπρνκεηξηθά ηεζη θαη ζπλεληεχμεηο ζε βάζνο θαζψο θαη άιιεο ζχγρξνλεο πξαθηηθέο φπσο επηρεηξεκαηηθά παίγληα (business games), πξαθηηθή άζθεζε (in basket games) θαη αζθήζεηο ιήςεηο απνθάζεσλ (decision making exercises). Γηάξθεηα 2-3 κέξεο θαη βνεζάεη ζηελ αμηνιφγεζε ηεο αληίδξαζεο ησλ ζηειερψλ ζε πξνβιήκαηα πνπ κπνξεί λα πξνθχςνπλ ζηελ θαζεκεξηλή ηνπο εξγαζία. Σα απνηειέζκαηα θξίλνληαη απφ εηδηθνχο εθηηκεηέο θαη ςπρνιφγνπο θαη παίδνπλ ζεκαληηθφ ξφιν γηα ηελ εμέιημε ηνπ εξγαδνκέλνπ ζηνλ νξγαληζκφ Αμηνιφγεζε ζθαηξηθή (360 κνηξψλ) 2 Ζ κέζνδνο απηή έρεη ζηφρν ηεο αμηνιφγεζε ησλ εξγαδνκέλσλ απφ πνιιέο θαη αλεμάξηεηεο πεγέο ηαπηφρξνλα. Ο εξγαδφκελνο, δειαδή, αμηνινγείηαη απφ ηνπο άκεζνπο πξντζηάκελνπο, ηνπο πθηζηακέλνπο, ηνπο ζπλαδέιθνπο, ηνπο πειάηεο ή θαη ηνπο πξνκεζεπηέο. ηφρνο ηεο κεζφδνπ είλαη λα δνζεί ζθαηξηθή εηθφλα ηνπ εξγαδφκελνπ ρξεζηκνπνηψληαο φινπο φζνπο ζπλεξγάδνληαη θαη έρνπλ ζρέζε καδί ηνπ. Υξεζηκνπνηεί αλψλπκα εξσηεκαηνιφγηα, πνπ αθνξνχλ ηηο δεμηφηεηεο, ηηο γλψζεηο, ην ηξφπν αληηκεηψπηζεο θαη ηηο ηθαλφηεηεο ηνπ εξγαδνκέλνπ θαη ζπκπιεξψλεηαη θαη απφ ηνλ ίδην. ην ηέινο ηεο δηαδηθαζίαο ν πξντζηάκελνο ηνπ εξγαδφκελνπ ππνρξενχηαη λα κεηαθέξεη ζηνλ εξγαδφκελν πνπ αμηνινγήζεθε ηα απνηειέζκαηα (αλαπιεξνθφξεζε). Ζ αλαπιεξνθφξεξζε ζα ιεηηνπξγήζεη θαιχηεξα αλ νη εξγαδφκελνη ζπγθξίλνπλ ηηο πιεξνθνξίεο πνπ µε ηελ δηθή ηελ απηναμηνιφγεζή ηνπο (Newstrom & Davis, 2002). Σνπ δίλεηαη έηζη ε δπλαηφηεηα λα ζπγθξίλεη ηνλ ηξφπν πνπ αμηνιφγεζε ηνλ εαπηφ ηνπ κε ηελ γλψκε ησλ ππνινίπσλ, λα θάλεη ηελ απηνθξηηηθή ηνπ θαη λα βξεη ηα ζεκεία ζηα νπνία απνθιίλεη. Ζ κέζνδνο απηή γηα λα είλαη απνηειεζκαηηθή ζα πξέπεη λα πξνυπάξρεη κηα νξγαλσηηθή θνπιηνχξα. Απηφ απαηηείηαη εηδηθά ζηηο πεξηπηψζεηο φπνπ ν πξντζηάκελνο ιακβάλεη αξλεηηθή θξεηηθή απφ ηνπο πθηζηακέλνπο ηνπ. Σέινο, απνηειεί κηα ρξνλνβφξα δηαδηθαζία κε πςειφ θφζηνο, ηπγράλεη φκσο επξείαο απνδνρήο. 2 Η πρϊτθ γνωριμία με τθν μζκοδο αυτι ζγινε ςτθν Ημερίδα του Διαβαλκανικοφ Ινςτιτοφτου Δθμόςιασ Διοίκθςθσ (2013), με κζμα «Αξιολόγθςθ των δομϊν του δθμοςίου», όπου τθν παρουςίαςε ο Δρ. Αντωνιάδθσ Α., Γενικόσ Διευκυντισ τθσ FranklinConvey 24

25 Αμηνιφγεζε κε βάζε ηελ επίηεπμε αληηθεηκεληθψλ ζηφρσλ (Management by Objectives / ΜΒΟ) Ζ κέζνδνο απηή επηλνήζεθε απφ ηνλ Mc Gregor βαζίδεηαη ζε δχν αξρέο (Ξεξνηχξε Kνπθίδνπ, 2010:337): 1. Όζν πην μεθάζαξα αληηιακβάλεηαη θαλείο ην ηη ζέιεη λα θάλεη ηφζν πεξηζζφηεξεο πηζαλφηεηεο έρεη αλ ην εθηειέζεη ζσζηά 2. Ζ πξφνδνο είλαη κεηξήζηκν κφλν φηαλ ζπγθξίλεηαη απηφ πνπ επηηεχρζεθε κε απηφ πνπ ζα έπξεπε λα επηηεπρζεί Δπηπξνζζέησο, βαζηθά ζεκεία ηεο κεζφδνπ απηήο ζεσξνχληαη: α) ε αλάκεημε ησλ εξγαδνκέλσλ ζηελ ζηνρνζεζία θαη ζηελ δπλακηθή ηεο επηρείξεζεο, β) νη ηαθηηθέο δηαδξαζηηθέο ζπλαληήζεηο κεηαμχ ηνπ πξντζηακέλνπ θαη ησλ εξγαδνκέλσλ πξνθεηκέλνπ λα δηαηεξεζνχλ αξκνληθέο νη ζρέζεηο εληφο ηνπ νξγαληζκνχ, γ) ε ζαθήλεηα ησλ ζηφρσλ, δ) ε δέζκεπζε ησλ εξγαδνκέλσλ ζηελ ζηξαηεγηθή ηεο επηρείξεζεο θαη ηέινο ε) ε ζχλδεζε ησλ πξνζσπηθψλ ζηφρσλ ησλ εξγαδνκέλσλ κε ηνπο επηρεηξεζηαθνχο ζηφρνπο ηνπ νξγαληζκνχ. Σν πξφγξακκα αμηνιφγεζεο πεξηιακβάλεη έμη βήκαηα (Σεξδίδεο θαη Σδσξηδάθεο, 2004) : 1. Καζνξηζκφο ζηφρσλ επηρείξεζεο 2. Καζνξηζκφο ζηφρσλ γηα ην ηκήκα 3. πδήηεζε γηα ηνπο ζηφρνπο ησλ ηκεκάησλ 4. Καζνξηζκφο ησλ αλακελφκελσλ απνηειεζκάησλ αηνκηθψλ ζηφρσλ 5. Δπηζθφπεζε απφδνζεο θαη κέηξεζε απνηειεζκάησλ. 6. Γπλαηφηεηα επαλαπιεξνθφξεζεο Γίλεηαη ινηπφλ αληηιεπηφ απφ ηα παξαπάλσ φηη κέζσ ηεο κεζφδνπ απηήο φρη κφλν αμηνινγείηαη ε απφδνζε ηνπ εξγαδνκέλνπ αιιά παξαθηλείηαη ε αλάπηπμή ηνπ θαζψο ην άηνκν ππνθηλείηαη ζηελ ρξήζε φισλ ησλ ηθαλνηήησλ ηνπ. Έηζη ηνπ δίλεηαη ε δπλαηφηεηα ηεο εμαηνκίθεπζεο ησλ ζηφρσλ ηνπ πνπ ζπλεπάγεηαη ηελ αχμεζε ηεο αμηνπηζηίαο ηεο κεζφδνπ. Ζ εμαηνκίθεπζε απηή φκσο δεκηνπξγεί νξηζκέλα πξνβιήκαηα ζηε πεξίπησζε πνπ ζα ζειήζνπκε λα ζπλδέζνπκε άκεζα ην ζχζηεκα ακνηβψλ ησλ ζηειερψλ. ε κηα ηέηνηα πεξίπησζε είλαη δχζθνιν λα εθαξκνζηεί έλα απφιπηα δίθαην ζχζηεκα αληακνηβψλ θαζψο ελέρεηαη ν θίλδπλνο ηεο ππνλφκεπζεο ησλ ζηφρσλ απφ ηα ζηειέρε (Ξεξνηχξε Κνπθίδνπ, 2001: 185) Απηναμηνιφγεζε (Self-Appraisals) Ζ πξαγκαηνπνίεζε απηνθξηηηθήο απνδεηθλχεηαη έλα ηδηαίηεξα ρξήζηκν εξγαιείν. Όηαλ νη ππάιιεινη αμηνινγνχλ ηνπο εαπηνχο ηνπο είλαη ιηγφηεξν πηζαλφ λα πξνθχςνπλ ακπληηθέο 25

26 ζπκπεξηθνξέο, αληίζεηα έρεη παξαηεξεζεί φηη επηηπγράλεηαη απηνβειηίσζε. Σν άηνκν δχλαηαη λα εληνπίδεη θαη λα αλαγλσξίδεη ζεκεία ζηα νπνία πξέπεη λα δψζεη κεγαιχηεξε πξνζνρή θαη λα ζέηεη πξνζσπηθνχο ζηφρνπο πξνο επίηεπμε. Ο θίλδπλνο πνπ ελέρεη ε κέζνδνο είλαη φηη ν ππάιιεινο ελδερνµέλσο λα ζηαζεί πνιχ επηεηθήο ή αληίζηνηρα πνιχ επηθξηηηθφο ζε ζρέζε µε ηελ απφδνζή ηνπ. πρλά φκσο παξαηεξείηαη φηη νη εξγαδφκελνη αληηκεησπίδνπλ δπζθνιία εξκελείαο ησλ απαηηήζεσλ θαη κέηξεζεο ηεο πξαγκαηνπνηεζείζαο απφδνζεο, ηαξάδεηαη ε ηζνξξνπία κεηαμχ ησλ πξνζσπηθψλ ζηφρσλ θαη εθείλσλ πνπ ζέηεη ε επηρείξεζε θαη είλαη δχζθνινο ν ππνινγηζκφο ηνπ βαζκνχ επίηεπμήο ηνπο θαη ε ηθαλφηεηα αληίιεςεο ησλ αξλεηηθψλ ζπκπεξαζκάησλ πνπ ελδερνκέλσο πξνθχπηνπλ (Cummings & Staw, 1990). Ζ απηναμηνιφγεζε είλαη θαιφ λα ρξεζηκνπνηείηαη σο ζπκπιεξσκαηηθή κέζνδνο, εηδηθά ζε πεξηπηψζεηο θαηά ηηο νπνίεο ν πξντζηάκελνο ιφγσ ηεο θχζεο ηεο εξγαζίαο δελ έρεη επαξθή επνπηεία ηνπ έξγνπ ηνπ πθηζηακέλνπ ψζηε λα κπνξεί λα αμηνινγήζεη έγθπξα θαη αμηφπηζηα ηελ απφδνζή ηνπ (Κάληαο, 1998). Πξφθεηηαη γηα έλα ζεκαληηθφ ζχζηεκα πνπ επηηξέπεη ζηνλ εξγαδφκελν λα έρεη άκεζε ζπκκεηνρή ζηε δηαδηθαζία αμηνιφγεζεο θαη λα ζπλεηζθέξεη ζηε βειηίσζε ηνπ ηδίνπ θαη ηνπ ζπλνιηθνχ νξγαληζκνχ. 6. Η ζπλέληεπμε αμηνιφγεζεο Ζ ζπλέληεπμε αμηνιφγεζεο αθνινπζεί ηελ δηαδηθαζία αμηνιφγεζεο θαη έρεη σο ζηφρν ηελ αλαπιεξνθφξεζε ηνπ εξγαδφκελνπ γηα ηα απνηειέζκαηα ηεο αμηνιφγεζεο. Με ηνλ ηξφπν απηφ ν εξγαδφκελνο ζε πεξίπησζε ζεηηθήο θξίζεο ππνθηλείηαη λα ζπλερίζεη ή λα βειηηψζεη αθφκε πεξηζζφηεξν ηελ ζπκπεξηθνξά ηνπ, ελψ ζε αληίζεηε πεξίπησζε λα εληνπίζεη ηηο αηηίεο ηεο απνηπρίαο θαη λα ηηο δηνξζψζεη. Γελ είλαη βέβαηα ιίγεο νη πεξηπηψζεηο φπνπ ν αμηνινγνχκελνο ζε πεξίπησζε αξλεηηθήο θξίζεο πξνζπαζεί λα ξίμεη αιινχ ηηο επζχλεο ηεο απνηπρίαο ηνπ θαη επηδεηθλχεη απάζεηα, αδηαθνξία ή θαη ερζξφηεηα πξνο ηνλ αμηνινγεηή θαη ην πεξηβάιινλ ηνπ. Γηα ηελ αληηκεηψπηζε απηνχ ηνπ πξνβιήκαηνο είλαη ζεκαληηθφ λα γίλεηαη κηα εηο βάζνο ζπδήηεζε γηα ηηο αηηίεο απνηπρίαο ηνπ φπνπ ε πξνζνρή ζα πξέπεη λα επηθεληξψλεηαη φρη ζηα πξνζσπηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ αμηνινγνχκελνπ αιιά ζηνλ ηξφπν εθηέιεζεο ηνπ έξγνπ ηνπ (Ξπξνηχξε Κνπθίδνπ, 2010:345-6). Πνιχ ζεκαληηθφο ζεσξείηαη εδψ ν ξφινο ηνπ πξντζηακέλνπ. Πξέπεη λα είλαη θαιά πξνεηνηκαζκέλνο, λα δεκηνπξγήζεη έλα επράξηζην θιίκα θαη λα δηεμάγεη κηα επνηθνδνκεηηθή ζπλέληεπμε. Καηά ηελ δηάξθεηα απηήο, ζα πξέπεη λα ελζαξξχλεη θαη λα ππνθηλεί ηνπο εξγαδνκέλνπο ηνπ ρσξίο λα ηνπο ππνηηκάεη ή λα ηνπο πξνθαιεί απνγνήηεπζε θαη δπζαξέζθεηα (Σεξδίδεο & Σδσξηδάθεο, 2004: ). 26

27 7. Προβλιματα, δυςκολίεσ και λάκθ που προκφπτουν κατά τθν διαδικαςία τθσ αξιολόγθςθσ Ζ δηαδηθαζία ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ ελέρεη δηάθνξεο δπζθνιίεο κε απνηέιεζκα ν αμηνινγεηήο λα αληηκεησπίζεη πξνβιήκαηα αιιά θαη λα ππνπέζεη ζε ιάζε. ηα πιαίζηα ηεο παξνχζαο κειέηεο γίλεηαη παξαθάησ κηα πξνζπάζεηα ζπγθέληξσζεο θαη θαηεγνξηνπνίεζεο ησλ πξνβιεκάησλ πνπ ελδέρεηαη λα αληηκεησπίζεη ν αμηνινγεηήο, ησλ ιαζψλ πνπ κπνξεί λα θάλεη αιιά θαη ησλ εξσηεκάησλ πνπ κπνξεί λα δεκηνπξγεζνχλ κε ζθνπφ ηελ βειηηζηνπνίεζε ηεο δηαδηθαζίαο. Α. Πξνβιήκαηα Γπζθνιίεο 1. Πξνβιήκαηα ηνπ ζπζηήκαηνο θαηά ηε ζρεδίαζε θαη ηε ιεηηνπξγία ηνπ: Ζ ζρεδίαζε ελφο ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ζα πξέπεη λα ζηεξίδεηαη ζε ζπγθεθξηκέλεο πξνδηαγξαθέο, λα πεξηιακβάλεη επαξθή θξηηήξηα θαη αμηφπηζηεο ηερληθέο. Μφλν έηζη ζα κπνξέζεη λα απνηειέζεη έλα αμηφπηζην εξγαιείν κέηξεζεο ηεο απφδνζεο, ην νπνίν νη πξντζηάκελνη δελ ζα λα αληηκεησπίδνπλ σο κηα ξνπηίλα, ζπκπιεξψλνληαο απιψο έλα έληππν ην νπνίν ζα ελέρεη κεγάιεο πηζαλφηεηεο εκθάληζεο ζθαικάησλ. Γηα απηφ θξίλεηαη απαξαίηεηε ε ππνζηήξημε ησλ ζηειερψλ ζε φια ηα ζηάδηα ηνπ ζρεδηαζκνχ, ηεο αλάιπζεο θαη ηεο εθαξκνγήο ηεο αμηνιφγεζεο. 2. Αληηδξάζεηο εθ κέξνπο ησλ ππαιιήισλ: Οη εξγαδφκελνη θνβνχκελνη ζπρλά ηελ θξίζε, ηηο πξνθαηαιήςεηο αιιά θαη ηελ πηζαλή έιιεηςε αληηθεηκεληθφηεηαο απφ ηελ πιεπξά ησλ αμηνινγεηψλ θαη αληηδξνχλ ζηελ δηαδηθαζία ηεο αμηνιφγεζε. Ο νξγαληζκφο δχλαηαη λα αληηκεησπίζεη ηέηνηεο ζπκπεξηθνξέο κέζσ ηεο ζέζπηζεο ελφο αμηνθξαηηθνχ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο. 3. Δπίδξαζε ηεο ζέζεσο θάπνηνπ: πρλά παξνπζηάδεηαη ε ηάζε λα δηαθνξνπνηείηαη ε βαζκνινγία πνπ δίλεηαη ζε θάπνηνλ αλάινγα κε ηελ ζέζε πνπ θαηέρεη εθείλνο ζηελ ηεξαξρία. 4. Γηαθνξεηηθέο αληηιήςεηο: Όινη νη άλζξσπνη δελ αληηιακβάλνληαη κε ηνλ ίδην ηξφπν ηα πξάγκαηα, έηζη παξνπζηάδνπλ δηαθνξεηηθφηεηα ζηνλ ηξφπν πνπ θξίλνπλ θαη βαζκνινγνχλ, ρσξίο απηφ λα ελέρεη θάπνην είδνο ζπλεηδεηήο πξνθαηάιεςεο. Ζ δπζθνιία απηή κπνξεί λα αληηκεησπηζηεί κε ηελ θαηάιιειε εθπαίδεπζε ησλ αμηνινγεηψλ (Εαβιάλνο, 2002:187). 5. Σάζε πξνο ην θέληξν: Ο αμηνινγεηήο εθηηκά ηνπο εξγαδνκέλνπο θαηά κέζν φξν ζε ίδηα βάζε, ρσξίο λα ιακβάλεη ππφςε ηνπ ηηο πςειέο θαη ρακειέο βαζκνινγίεο ηεο θιίκαθαο (Πνιχδνο, 2004:138). ηελ επίιπζε απηνχ ηνπ πξνβιήκαηνο ζα κπνξνχζε λα βνεζήζεη ε ζπγθξηηηθή θαηάηαμε ησλ εξγαδνκέλσλ. 6. Πξνζσπηθέο πξνθαηαιήςεηο: Ζ ειηθία, ε θπιή θαη ην θχιιν είλαη νξηζκέλα απφ ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ κπνξεί λα εκθαλίζεη πξνθαηάιεςε ν αμηνινγεηήο θαη λα επεξεάζεη κε απηφ ηνλ ηξφπν ηελ αμηνιφγεζή ηνπ (Σεξδίδεο Σδσξηάθεο,2004). 27

28 7. Σν θαηλφκελν ηεο επηζθίαζεο: Πνιιέο θνξέο παξαηεξείηαη ην θαηλφκελν έλα ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ αμηνινγνχκελνπ λα επηζθηάδεη έλα ή πεξηζζφηεξα άιια ραξαθηεξηζηηθά ηνπ. Γηα παξάδεηγκα ε θνηλσληθφηεηα ηνπ θαη ε δεμηφηεηά ηνπ ζηελ επηθνηλσλία ηνπ κε ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπ κπνξεί λα επηζθηάζεη ηελ ηθαλφηεηα ηνπ γηα απνηειεζκαηηθφ έξγν. Ζ ζπλεηδεηνπνίεζε απηνχ ηνπ θηλδχλνπ απνηειεί κεγάιν βήκα γηα ηελ απνθπγή ηνπ. 8. Σν θαηλφκελν ηεο νηθεηφηεηαο: Όηαλ ν αμηνινγεηήο επεξεάδεηαη ζεηηθά απφ ηελ νκνηφηεηα πνπ δηαθξίλεη ζηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ εξγαδνκέλνπ ζε ζρέζε κε ηνλ εαπηφ ηνπ (Παπαλήο- Ρφληνο,2007). Β. Λάζε - θάικαηα 1. Λάζε επηείθεηαο/λάζε απζηεξφηεηαο: Δίλαη ε ηάζε πνπ εκθαλίδεηαη φηαλ βαζκνινγνχληαη φινη νη εξγαδφκελνη κε πνιχ ρακειφηεξνπο ή πνιχ πςειφηεξνπο βαζκνχο ζε ζρέζε κε ηελ πξαγκαηηθή αμία ηνπο. Απηφ ζπληζηά ζηνηρείν ηεο νξγαλσηηθήο θνπιηνχξαο κηαο θαη παξαηεξείηαη θπξίσο ζην δεκφζην ηνκέα ηεο Διιάδαο θαη ζην ζηξαηφ ηεο Ακεξηθήο (Πνιχδνο, 2004:138). Ζ ιχζε είλαη λα επηκείλνπκε ζηελ θαηάηαμε ησλ πθηζηακέλσλ επεηδή έηζη ν αμηνινγεηήο - πξντζηάκελνο ζα αλαγθαζηεί λα πξαγκαηνπνηήζεη κία δηάθξηζε κεηαμχ ησλ θαιψλ θαη θαθψλ επηδφζεσλ. 2. Λάζε πιεξνθφξεζεο: Ο αμηνινγεηήο πξνβαίλεη ζε ιαλζαζκέλε αμηνιφγεζε ιφγσ ιαλζαζκέλεο ή ειιηπνχο πιεξνθφξεζεο. 3. Λάζε νξηζκνχ ζηα πξφηππα ηεο αμηνιφγεζεο: Ζ πξνζσπηθή εξκελεία ελφο αμηνινγεηή γχξσ απφ ηηο ιέμεηο ζε κηα θιίκαθα (γηα παξάδεηγκα, θαθφο ή επαξθείο) κπνξεί λα δηαθέξεη (Πνιχδνο, 2004:139) Απηφ φκσο ζεκαίλεη παξάιιεια φηη ε θιίκαθα ηεο αμηνιφγεζεο ππφθεηηαη ζε εξκελεία κεγάινπ εχξνπο. Μπνξεί δειαδή λα θαίλεηαη αληηθεηκεληθή, αιιά ελδέρεηαη λα νδεγήζεη ζε άδηθε αμηνιφγεζε επεηδή ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο επηδέρνληαη πνηθίιεο εξκελείεο. Ο θαιχηεξνο ηξφπνο δηφξζσζεο απηνχ ηνπ αθάικαηνο είλαη ε αλάπηπμε θαη ε ζπκπεξίιεςε πεξηγξαθηθψλ πξνηάζεσλ πνπ απνζαθελίδνπλ ην θάζε ραξαθηεξηζηηθφ (Σεξδίδεο Σδσξηάθεο,2004). 4. Αζηαζή ζθάικαηα (Variable errors): Αθνξνχλ είηε ηε δηαθσλία κεηαμχ δχν εθηηκεηψλ γηα έλα ζπγθεθξηκέλν ζέκα είηε ηελ αζπκθσλία δχν εθηηκήζεσλ γηα ην ίδην ζέκα, απφ ηνλ ίδην εθηηκεηή, αιιά ζε δηαθνξεηηθφ ρξφλν (Ξεξνηχξε Κνπθίδνπ, 2010:325) 5. ηαζεξά ζθάικαηα (Constant error) ή Λάζε γελίθεπζεο θξίζεο (halo effect) ή χλδξνκν ηνπ θσηνζηέθαλνπ: Δίλαη ην ιάζνο πνπ ηειείηαη φηαλ ε αμηνιφγεζε γίλεηαη κε έλαλ παξφκνην/γεληθεπκέλν βαζκφ γηα δηαθνξεηηθέο δηαζηάζεηο ηεο απφδνζήο ηνπ εξγαδνκέλνπ. Απηφ νθείιεηαη ζην γεγνλφο φηη ν αμηνινγεηήο βαζίδεηαη ζηε γεληθή εληχπσζε πνπ έρεη ζρεκαηίζεη γηα ηνλ αμηνινγνχκελν (Πνιχδνο, 2004:139), ζε έλα ζχλνιν δειαδή απφ «λφζεο» νκνηφηεηεο (Ξεξνηχξε Κνπθίδνπ, 2010:327). Ο αμηνινγεηήο αθνινπζεί νκνηφκνξθε βαζκνιφγεζε 28

29 θαηαηάζζνληαο ηνπο εξγαδνκέλνπο είηε ζε πνιχ πςειά είηε ζε πνιχ ρακειά επίπεδα (Μνχδα Λαδαξίδε, 2006). 8. Η αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ηελ επνρή καο, φπνπ ε παγθφζκηα νηθνλνκία πιήηηεηαη απφ ηελ νηθνλνκηθή θξίζε, ε ζπλερήο δηνηθεηηθή αλαδηνξγάλσζεο ησλ θξαηψλ κε ζηφρν ηελ εμνηθνλφκεζε πφξσλ, ε εθηίκεζε ησλ απνηειεζκάησλ, ε κέηξεζε ηεο δηνηθεηηθήο ηθαλφηεηαο θαη ε αμηνιφγεζε αηφκσλ θαη ππεξεζηαθψλ κνλάδσλ ζηε βάζε πξαγκαηηθψλ απνηειεζκάησλ απνηεινχλ θαίξηα δεηήκαηα ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο. Ζ αλάπηπμε ησλ κέηξσλ αμηνιφγεζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ηελ δεθαεηία ηνπ '80 θαη ηνπ '90 είρε ηηο βάζεηο ηεο ζηελ αλεζπρία ζρεηηθά κε ηε δεκνζηνλνκηθή εληηκφηεηα θαη ηελ ππεπζπλφηεηα, πνπ ζπρλά πξνέθππηε θαη απφ ηα ηξία E: νηθνλνκία (Economy), απνδνηηθφηεηα (Efficiency) θαη απνηειεζκαηηθφηεηα (Effectiveness) (Modell, 2004: 39-45). Όπσο ζεκεηψλνπλ νη Twomey θαη Twomey (1992) νη αλζξψπηλνη πφξνη είλαη νινέλα θαη πην ζεκαληηθνί γηα έλαλ νξγαληζκφ θαζψο ε πνηφηεηα θαη ε αθνζίσζή ηνπο απνηεινχλ ην θιεηδί ηεο επηβίσζεο ηνπ νξγαληζκνχ απηνχ. Γηα απηφ θάζε πηπρή ησλ αλζξσπίλσλ πφξσλ πξέπεη λα αμηνινγείηαη αιιά ηίπνηα δελ είλαη πην δχζθνιν απφ ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ ππαιιήισλ (Seiden & Sowa, 2011: 252). Ζ αμηνιφγεζε ζπκπιεξψλεη θαη θιείλεη ηνλ θχθιν ηεο δηνίθεζεο πνπ απαξηίδεηαη απφ ηα βήκαηα ηνπ ζρεδηαζκνχ, ηεο πινπνίεζεο θαη ηεο αμηνιφγεζεο. Απνηειεί κηα δηαδηθαζία πνπ ζεκειηψλεη ηε δεκνθξαηία θαη πξνάγεη ηελ πνηφηεηά ηεο. Αθφκα, ζπκβάιεη ζηελ εθηίκεζε ηεο νξζφηεηαο ηνπ ζρεδηαζκνχ θαη ηεο εθαξκνγήο νπνηαζδήπνηε ζηξαηεγηθήο γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ θάζε δεκφζηνπ νξγαληζκνχ. Ζ απνηχπσζε ησλ ζηφρσλ απηψλ κπνξεί λα γίλεη κε δηάθνξεο κνξθέο, φπσο κε ηελ κνξθή πνζνζηνχ (αξηζκφο εμππεξεηνχκελσλ πνιηηψλ πξνο ην ζχλνιν ησλ πνιηηψλ ελφο λνκνχ), κέζνπ φξνπ (κέζνο αξηζκφο παηδηψλ αλά θαζεγεηή) ή ζε απφιπηνπο αξηζκνχο (βεβαηνχκελα έζνδα αλά κελά). Μφλν φηαλ απνζαθεληζηνχλ νη ζηφρνη θαη ν ηξφπνο ππνινγηζκνχ ηεο απνηειεζκαηηθήο εξγαζίαο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζα γίλνπλ θαηαλνεηέο θαη νη αηηίεο πνπ δεκηνπξγνχλ ηα ζπγθεθξηκέλα απνηειέζκαηα θαη ζα κπνξέζεη ε δεκφζηα δηνίθεζε λα αμηνινγεζεί θαη λα βειηηψζεη ηελ πνηφηεηα ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ ηεο. ηελ απνηίκεζε βέβαηα ηνπ απνηειέζκαηνο είλαη ζεκαληηθφ λα κελ μερλάκε πσο ε δεκφζηα δηνίθεζε αλήθεη ζηνλ θιάδν εληάζεσο εξγαζίαο. Απηφ ζεκαίλεη πσο ζπρλά νη πφξνη πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη δελ είλαη αλάινγνη κε ην απνηέιεζκα, ην νπνίν απνηειεί έλα δεκφζην αγαζφ. Ζ εχξεζε ηνπ θαηαιιειφηεξνπ ηξφπνπ γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ απνηειεί κέρξη θαη ζήκεξα έλα ζεκαληηθφ ζέκα ζπδήηεζεο θαη έξεπλαο. Απηφ νθείιεηαη ζηελ αλάγθε πξνζδηνξηζκνχ ησλ θαηάιιεισλ κέηξσλ, ησλ δεηθηψλ αιιά θαη ηνπ 29

30 ηξφπνπ επηινγήο θαη εθαξκνγήο ελφο πιαηζίνπ αμηνιφγεζεο. Καηά ηε δεκηνπξγία ησλ δηαδηθαζηψλ αμηνιφγεζεο ησλ επηδφζεσλ ζηελ δεκφζηα δηνίθεζε, είλαη ζεκαληηθφ λα πξνζδηνξίδεηε αλ απηή γίλεηαη ζε αηνκηθφ επίπεδν, ζε επίπεδν νκάδαο, ζε ζεζκηθφ επίπεδν, ή ζε επίπεδν ζπζηήκαηνο. ήκεξα δελ ππάξρεη θαλέλα ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ πνπ λα έρεη ζεσξεζεί επξέσο αληηθεηκεληθφ θαη απνηειεζκαηηθφ ζε αηνκηθφ επίπεδν (GSDRC 3, 2010). Ζ εκπεηξηθή έξεπλα γηα ηελ ζρέζε πνπ ππάξρεη κεηαμχ ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ θαη ησλ θηλήηξσλ πνπ ηνπο δίλνληαη είλαη πεξηνξηζκέλε θπξίσο ιφγσ ησλ δπζθνιηψλ πνπ παξνπζηάδνληαη ζηελ κέηξεζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηνπ δεκνζίνπ ηνκέα (Stein, 1986:111-7). Οη πξσηφηππεο κειέηεο ηεο Crewson (1997) θαη ησλ Brewer θαη Selden (1998) έρνπλ ηεθκεξηψζεη ηε ζεηηθή ζπζρέηηζε ησλ δχν απηψλ ελλνηψλ. Δπηπξνζζέησο, ε έξεπλα ησλ Paarsch θαη Shearer (2000) δείρλεη ζεηηθή ζρέζε κεηαμχ ηεο επίδνζεο θαη ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηεο εξγαζίαο ησλ δεκνζίσλ ππάιιεισλ θαη ησλ θηλήηξσλ πνπ ζρεηίδνληαλ κε ηελ αχμεζε ηνπ κηζζνχ ηνπο. Τπήξμαλ φκσο θαη πνιιέο έξεπλεο πνπ ππνζηήξημαλ φηη ε απφδνζε ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζρεηίδεηαη κε ηελ απνζηνιή πνπ ηεο αλαηίζεηαη (Rainey θαη Steinbauer,1999) ην ήζνο ηνπο (Wright,2007), αιιά θαη ηελ αζθάιεηα ζηελ εξγαζία (Frank θαη Lewis,2004) 4 Ζ επηζηήκε ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζεσξεί φηη νη ππάιιεινη ησλ δεκνζίσλ ππεξεζηψλ θέξνπλ ζπγθεθξηκέλα ραξαθηεξηζηηθά, δειαδή παξαθηλνχληαη κέζσ ζπγθεθξηκέλσλ θηλήηξσλ, ηα νπνία ζρεηίδνληαη πεξηζζφηεξν κε ηε θχζε ηεο εξγαζίαο παξά κε ηα πξνζσπηθά ηνχο ραξαθηεξηζηηθά, επεξεάδνπλ ηελ ζηάζε ηνπο απέλαληη ζηελ εξγαζία θαη ηηο γξαθεηνθξαηηθέο δνκέο. Αθφκα δηαθξίλνληαη απφ αληαγσληζηηθφηεηα θαη κεηαβάιινπλ ηελ ζπκπεξηθνξά ηνπο αλάινγα κε ηελ ζέζε πνπ θαηέρνπλ ζηελ ηεξαξρία. Οη εξεπλεηέο κειεηψληαο ηε ζπκπεξηθνξά ησλ νξγαληζκψλ ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα εζηίαζαλ ηελ πξνζνρή ηνπο ζηελ δηαθνξεηηθφηεηά ηνπ ζε ζρέζε κε ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα, ζπκπεξαίλνληαο φηη κηα αιιαγή ζηα θίλεηξα απφδνζεο δελ ζα επηθέξεη ηα ίδηα απνηειέζκαηα θαη ζηνπο δχν ηνκείο. χκθσλα κε ηνπο Buelens θαη Van den Broeck (2007), νη δεκφζηνη ππάιιεινπ εξγάδνληαη ιηγφηεξεο ψξεο θαη κε κηθξφηεξν δήιν θαη παξαθηλνχληαη πεξηζζφηεξν απφ έλα θηιηθφ πεξηβάιινλ απφ φηη νη αληίζηνηρνη ππάιιεινη ζηνλ ηδησηηθνχ ηνκέα. Ο Dixit (2002) ππνγξακκίδεη φηη ε αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ ππαιιήισλ ζηνλ δεκφζην ηνκέα δηαθέξεη ζεκαληηθά απφ ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα θαζψο: 1. Οη δεκφζηνη ππάιιεινη ζπρλά θαινχληαη λα εμππεξεηήζνπλ δηάθνξα ζπκθέξνληα, φπσο ησλ πνιηηψλ, ησλ πνιηηηθψλ ζε δηαθνξεηηθά επίπεδα ηεο θπβέξλεζεο θαη ησλ επαγγεικαηηθψλ νξγαλψζεσλ. πλέπεηα απηνχ είλαη λα πξέπεη λα επηηχρνπλ δηαθνξεηηθά θαη ζπρλά 3 Governance and social development Resource center 4 Πθγι: Manolopoulos,

31 αληηθξνπφκελα απνηειέζκαηα φπσο γηα παξάδεηγκα, λα απμήζνπλ ηελ απνδνηηθφηεηα αιιά θαη ηελ ηζφηεηα ζηελ παξνρή δεκφζησλ ππεξεζηψλ (Proper and Wilson, 2003:2). 2. Δίλαη δχζθνιν πξνζδηνξηζηεί ε παξερφκελε ππεξεζία ή ην παξαγφκελν πξντφλ ζε έλαλ δεκφζην νξγαληζκφ. Γηα παξάδεηγκα, κπνξεί λα ζεσξεζεί σο κέηξν αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ, ν αξηζκφο ησλ εηζαθηέσλ ππνςεθίσλ ζπνπδαζηψλ ζηελ ηξηηνβάζκηα εθπαίδεπζε. Έηζη φκσο παξαγθσλίδνληαη άιινη νπζηαζηηθνί παξάγνληεο αμηνιφγεζήο ηνπ φπσο ε ζπκβνιή ηνπ ζηελ θνηλσληθνπνίεζε ηνπ καζεηή θαη ζηελ αλάδεημε ησλ δπλαηνηήησλ ηνπ. 3. Σν παξαγφκελν απνηέιεζκα ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ δελ είλαη πξνο πψιεζε θαη ζπλεπψο, δελ θνζηνινγείηαη. Γηα παξάδεηγκα, δελ κπνξεί λα θνζηνινγεζεί ε ππεξεζία πνπ πξνζθέξεηαη ζηελ θαζαξηφηεηα κηαο πφιεο θαη έκκεζα δηαζθαιίδεη ηελ δεκφζηα πγεία. 4. Έλα παξαγφκελν απνηέιεζκα κπνξεί λα πξνέξρεηαη απφ ηελ ζπκκεηνρή πνιιψλ δεκνζίσλ ππεξεζηψλ πνπ ζπκβάινπλ ζηελ δηαδηθαζία παξνρήο κηαο ππεξεζίαο. Γηα παξάδεηγκα, ε κείσζε ησλ ζπκάησλ ηνπ ηνχ ηεο γξίπεο κπνξεί λα νθείιεηαη είηε ζηελ απνηειεζκαηηθή ιεηηνπξγία ησλ θξαηηθψλ θέληξσλ αληηκεηψπηζεο αζζελεηψλ, είηε ζηελ ζσζηή ελεκέξσζε ησλ πνιηηψλ απφ ηνπο επηζθέπηεο πγείαο είηε ζηελ παξνρή ζσζηήο θαξκαθεπηηθήο αγσγήο. Σν απνηέιεζκα δειαδή ζε ζέκαηα δεκφζηαο πγείαο είλαη πνιππαξαγνληηθφ θαζψο δελ αθνξά κφλν ηηο ππεξεζίεο παξνρήο ππεξεζηψλ πγείαο, αιιά θαη ηηο ππεξεζίεο πξνκεζεηψλ. 5. Σα πξντφληα ησλ δεκνζίσλ ππεξεζηψλ κπνξεί λα είλαη είηε ζπκπιεξσκαηηθά είηε ππνθαηάζηαηα. Γηα παξάδεηγκα, ε απαγφξεπζε ηνπ θαπλίζκαηνο ζηνπο εζσηεξηθνχο ρψξνπο πξνζηαηεχεη ηελ δεκφζηα πγεία αιιά έρεη πξνθαιέζεη κείσζε ησλ θξαηηθψλ εζφδσλ. 6. Ζ ζπιινγή πιεξνθνξηψλ γηα ηελ ιεηηνπξγία ησλ δεκνζίσλ ππεξεζηψλ απνδεηθλχεηαη δχζθνιε. Γηα θάζε ππφζεζε πνπ δηεθπεξαηψλεηαη ζε κηα δεκφζηα ππεξεζία ππάξρεη ε ππνρξέσζε λα θπιάζζνληαη γηα ηνπιάρηζηνλ πέληε έηε (αλαιφγσο κε ηελ ππφζεζε) φιεο νη ζρεηηθέο πιεξνθνξίεο. Θα πξέπεη φκσο απηέο λα πεξάζνπλ απφ ηελ δηαδηθαζία ηεο ζπιινγήο, ηεο δηαινγήο θαη ηεο επεμεξγαζίαο πξνθεηκέλνπ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ σο λνχκεξα βάζεο γηα ηελ δηακφξθσζε ησλ επηδησθφκελσλ ζηφρσλ. Ο Vigoda (2001) δηέθξηλε ηα κέηξα γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ ππαιιήισλ ζε επίζεκα θαη αλεπίζεκα. Δπίζεκα ζεψξεζε ην ζχλνιν ησλ ζπκπεξηθνξψλ πνπ απαηηνχληαη απφ ηνλ εξγαδφκελν θαη κε βάζε ηηο νπνίεο ακείβεηαη. Αληίζεηα, σο αλεπίζεκα κέηξα ζεψξεζε θαζήθνληα ηα νπνία δελ απνηεινχλ αλαπφζπαζην θνκκάηη ηεο εξγαζία ηνπ, φπσο νη ζεηηθέο θνηλσληθέο ηνπ δξαζηεξηφηεηεο θαη ν αιηξνπηζκφο ζηνλ εξγαζηαθφ ρψξν, φπσο γηα παξάδεηγκα λα πξνζπαζεί λα θάλεη ηελ θαιχηεξε δπλαηή δνπιεηά πέξα θαη πάλσ απφ ηηο ηππηθέο ηνπ απαηηήζεηο. χκθσλα κε ηελ βηβιηνγξαθία νη δεκφζηνη θνξείο ρξεζηκνπνηνχλ επίζεκα κέηξα 31

32 αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ ππαιιήισλ. ην δεκφζην ηνκέα φκσο ε ακνηβή ησλ αλψηεξσλ ζηειερψλ δελ ζπλδέεηαη κε ηελ επίδνζή ηνπο θαζψο ζηεξίδεηαη ζηελ ίζε κεηαρείξηζε ησλ εξγαδνκέλσλ, ηε ζπγθέληξσζε θαη ηελ ηππνπνίεζε (Eisenberg & Ingraham, 1993). Γηα ηα κεζαία ζηειέρε ε αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππάιιεισλ ρξεζηκνπνηείηαη σο κέζν γηα ηελ ελεκέξσζή ηνπο ζρεηηθά κε ηελ επίδνζή ηνπο επηηξέπνληαο ζηνλ πξντζηάκελν θαη ηνλ πθηζηάκελν λα δεκηνπξγήζνπλ απφ θνηλνχ έλα εθπαηδεπηηθφ πιάλν γηα ηελ επίιπζε ησλ πξνβιεκάησλ (Taylor & Pierce, 1999). Σα θαηψηεξα ζηειέρε αμηνινγνχληαη ζπλήζσο θάζε ρξφλν θαη ε αμηνιφγεζή ηνπο βαζίδεηαη ζηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπο, ηελ πξνζσπηθφηεηα ηνπο, ην ραξαθηήξα θαη ηελ πεηζαξρία πνπ επηδεηθλχνπλ. Παξ φια απηά, ηα εκπεηξηθά ζηνηρεία δείρλνπλ φηη ηα ζπζηήκαηα απηά είλαη ππνθεηκεληθά θαζψο επεξεάδνληαη έληνλα απφ ηηο δηαπξνζσπηθέο ζρέζεηο ησλ πξντζηακέλσλ κε ηνπο πθηζηακέλνπο ηνπο (Camilleri,2007: ). ηα πιαίζηα ηνπ «Νένπ Γεκφζηνπ Μάλαηδκελη» ηηο ηειεπηαίεο δχν δεθαεηίεο έγηλαλ πνιιέο κεηαξξπζκίζεηο ζηελ δεκφζηα δηνίθεζε. Παξά ηαχηα ε πξνθαηάιεςε έλαληη ηεο αμηνινγήζεσο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ παξακέλεη. Ζ εμάξηεζε απφ πνζνηηθά ζηνηρεία, φπσο είλαη ν ππνινγηζκφο δηαθφξσλ δεηθηψλ θαίλεηαη λα απνηειεί φιν θαη πεξηζζφηεξν έλα απφ ηα βαζηθνχο ηξφπνπο αμηνιφγεζεο. O Modell (2000) ζεσξνχζε φηη κφλν αλ ζπλδπάδνληαλ ηα νηθνλνκηθά κέηξα αμηνιφγεζεο ησλ ππαιιήισλ κε θαηάιιεινπο κεραληζκνχο θνηλσληθνπνίεζεο, φπσο ε ζπλερήο θαηάξηηζε θαη ηα ζπζηήκαηα αληακνηβήο κε βάζε ηελ νκάδα, κπνξεί λα γηλφηαλ απνδεθηφο ν νηθνλνκηθφο έιεγρνο θαη ε αμηνιφγεζε ζε ιεηηνπξγηθφ επίπεδν. Όκσο, ε έιιεηςε αληαγσληζκνχ ζηνλ δεκφζην ηνκέα νδήγεζε ζηελ πηνζέηεζε κε νηθνλνκηθψλ θξηηεξίσλ γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ φπσο είλαη ε πνηφηεηα θαη νη δεμηφηεηεο ηνπ πξνζσπηθνχ. Δπηθξηηέο βέβαηα ηνπ δεκνζίνπ ηνκέα ππνζηεξίδνπλ φηη έρνπλ πξνζδηνξηζηεί δηάθνξα νηθνλνκηθά θαη πνζνηηθά κεγέζε ηα νπνία φκσο ζπρλά είλαη ιαλζαζκέλα. Πηζηεχνπλ ινηπφλ, φηη ν δεκφζηνο ηνκέαο ζα έπξεπε λα εζηηάζεη ζηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο απνζηνιήο ηνπ, ησλ ζηφρσλ θαη ησλ ζηξαηεγηθψλ ηνπ (Modell, 2004: 39-45). Γίλεηαη ινηπφλ θαλεξφ απφ ηα παξαπάλσ πσο γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππάιιεισλ δελ αξθεί κφλν ε αλάιπζε ησλ πξνζσπηθψλ ηνπο δεμηνηήησλ. Δίλαη απαξαίηεην λα δηεπθξηληζηνχλ θαη φινη εθείλνη νη παξάγνληεο πνπ εκπνδίδνπλ (ή εληζρχνπλ) ηελ απφδνζε ηνπο. Ζ νξζή δηαρείξηζε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ θαη ε ζπλεηή αμηνιφγεζε ηεο πξαγκαηηθήο ηνπ απφδνζεο είλαη θαηά έλα κεγάιν πνζνζηφ επζχλε ησλ δηνηθεηψλ ελφο νξγαληζκνχ. Απηνί ζα πξέπεη λα ελζαξξχλνπλ ηνπο πξντζηακέλνπο πνπ δηεμάγνπλ ηηο αμηνινγήζεηο, λα πξνζκεηξνχλ ηηο ηθαλφηεηεο ηνπ πξνζσπηθνχ θαη λα επηδηψθνπλ ηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ αλάπηπμή ηνπ (Heslin- Vandewalle, 2008). Ο ζρεδηαζκφο ηνπ ζπζηήκαηνο ηεο αμηνιφγεζεο ζα πξέπεη λα γίλεηαη κε ζθνπφ ηελ πεξαηηέξσ αλάπηπμε θαη ηελ αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο θαη ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηνπ νξγαληζκνχ. 32

33 9. Μέζνδνη αμηνιφγεζεο γηα ηελ απφδνζε ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ Απφξξνηα ηεο ζπλδπαζηηθήο θξηηηθήο ησλ δχν πξνεγνχκελσλ ελνηήησλ (ήηνη ησλ κεζφδσλ πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηελ αμηνιφγεζε ηνπ ζπλφινπ ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ηεο δηαθνξεηηθφηεηαο πνπ παξνπζηάδεη ε αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ) απνηειεί ην ζπκπέξαζκα φηη ζηνλ δεκφζην ηνκέα δελ ζα κπνξνχζε λα εθαξκνζηεί ην ζχλνιν ησλ κεζφδσλ αμηνιφγεζεο πνπ παξαηίζεληαη παξαπάλσ. Γηα παξάδεηγκα, νη πνζνηηθέο κέζνδνη φπσο είλαη ε κέηξεζε ηεο παξαγσγήο, ησλ πσιήζεσλ, ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο θαη ηεο απφδνζεο ησλ ζηειερψλ εκθαλίδνπλ κεγάιε αμηνπηζηία θαζψο πεξηνξίδνπλ ζην ειάρηζην ηφζν ηα ζηαζεξά φζν θαη ηα αζηαζή ζθάικαηα (Ξεξνηχξη Κνπθίδνπ, 2010:340). ηνλ δεκφζην ηνκέα φκσο ε εθαξκνγή ηνπο ζα ήηαλ εμαηξεηηθά δχζθνιε θαζψο είλαη εμαηξεηηθά δχζθνιε ε πνζνηηθνπνίεζε θάζε απνηειέζκαηνο, θαζψο (φπσο αλαιχζεθε παξαπάλσ) ην απνηέιεζκα ηεο εξγαζίαο ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ απνηειεί δεκφζην αγαζφ θαη είλαη ζπρλά δχζθνια κεηξήζηκν, δελ είλαη πξνο πψιεζε θαη δελ θνζηνινγείηαη. Ζ κέζνδνο ηεο ζπκβαηηθήο θαηάηαμεο δελ ζα ήηαλ θαιφ λα ρξεζηκνπνηείηαη θαζψο δελ ζεσξείηαη αληηθεηκεληθή θαη ππφθεηηαη ζε φια ηα ζηαζεξά ζθάικαηα θαη αμηνινγεί πεξηζζφηεξν ηα πξνζσξηλά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ππαιιήινπ θαη φρη ηφζν ηελ απφδνζε ηνπ. Οη κέζνδνη ζπγθξίζεσο, απφ ηελ άιιε πιεπξά, δελ ππφθεηληαη ζηα ζηαζεξά ζθάικαηα επηείθεηαο, απζηεξφηεηαο ή θεληξηθήο ηάζεο. Μεηνλεθηνχλ φκσο ζην γεγνλφο φηη ε αμηνιφγεζε βαζίδεηαη ζηε γεληθή εηθφλα ηνπ εξγαδνκέλνπ. Απηφ έρεη σο απνηέιεζκα λα κελ αλαιχνληαη ηα επηκέξνπο ραξαθηεξηζηηθά θάζε εξγαδνκέλνπ θαη λα νδεγείηαη ν αμηνινγεηήο ζε εζθαικέλεο εθηηκήζεηο. Σν ζθάικα απηφ είλαη γλσζηφ θαη κε ηελ νλνκαζία ζθάικα «αίγιεο» (Halo error)(δπδαδκ,2006). Σν απνηέιεζκα είλαη ν αμηνινγεηήο λα έξρεηαη ζε αληηπαξάζεζε κε ηνλ αμηνινγνχκελν θαη λα κελ επηηπγράλεηαη ε ππνθίλεζε θαη ε αλάπηπμε ησλ ζηειερψλ. Θα κπνξνχζαλ επνκέλσο λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ δεκνζίσλ ππάιιεισλ αιιά ηα απνηειέζκαηα δελ ζα ήηαλ αμηφινγα. ηηο κεζφδνπο ησλ ζηαζεξψλ θξηηεξίσλ, φπσο είδακε παξαπάλσ, πεξηιακβάλνληαη πνιιά είδε κεζφδσλ, ε πιεηνλφηεηα ησλ νπνίσλ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ζηελ αμηνιφγεζε ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ. Ζ κέζνδνο ησλ θξίζηκσλ γεγνλφησλ απνηειεί µηα αξθεηά αμηφπηζηε κέζνδν, θαζψο δελ αμηνινγεί ηα πξνζσπηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ εξγαδνκέλνπ αιιά κηα ζπγθεθξηκέλε επηηπρή ή αλεπηηπρή ζπκπεξηθνξά ηνπ ζρεηηθά κε πξαγκαηηθά θξίζηκα γεγνλφηα. Απνηειεί, ινηπφλ, κηα κέζνδν ζηελ νπνία ν δεκφζηνο ππάιιεινο κπνξεί λα επηθνηλσλεί άκεζα κε ηνλ αμηνινγεηή ηνπ θαη λα αλαπιεξνθνξείηαη απφ απηφλ ην απνηέιεζκα ηεο αμηνιφγεζήο ηνπ. Ζ κέζνδνο απηή ζεσξείηαη φηη επλνεί ηδηαίηεξα ηελ αλάπηπμε ησλ ηθαλνηήησλ ησλ εξγαδνκέλσλ ιφγσ ηεο 33

34 ζπδεηήζεσο πνπ αθνινπζεί γχξσ απφ ηα θξίζηκα απηά γεγνλφηα θαη ηελ απφδνζε ηνπ ππαιιήινπ. Μηα άιιε κέζνδνο ζηαζεξψλ θξηηεξίσλ πνπ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ είλαη ε κέζνδνο αμηνινγήζεσο ηεο απνδνηηθήο ζπκπεξηθνξάο ζηελ εξγαζία. Με ηελ κέζνδν απηή ν δεκφζηνο ππάιιεινο ππνθηλείηαη λα ρξεζηκνπνηήζεη φιεο ηνπ ηηο ηθαλφηεηεο θαη λα ηηο αλαπηχμεη. Αθφκα, κέζσ ηεο εμαηνκίθεπζεο ησλ ζηφρσλ πνπ πξαγκαηνπνηείηαη ζηελ κέζνδν απηή ζεσξείηαη φηη απμάλεηαη ε πηζαλφηεηα αμηνπηζηίαο ηεο. Απφ ηελ άιιε πιεπξά ε εμαηνκίθεπζε απηή ζα δεκηνπξγήζεη πξνβιήκαηα εάλ ζειήζνπκε λα ζπλδέζνπκε ην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ηνπ ππαιιήινπ κε ηελ ακνηβή ηνπ. ην ζεκείν απηφ ζεκαληηθφ είλαη λα ζεκεησζεί φηη ην ίδην αθξηβψο πξφβιεκα δεκηνπξγείηαη θαη ζηελ αμηνιφγεζε κε βάζε ηελ επίηεπμε αληηθεηκεληθψλ ζηφρσλ. Ο θχξηνο θίλδπλνο πνπ παξνπζηάδεηαη ζε απηέο ηηο κεζφδνπο είλαη ε ππνλφκεπζε ηεο δηαδηθαζίαο θαζνξηζκνχ ησλ ζηφρσλ φζν θαη ηεο δηαδηθαζίαο απηναμηνινγήζεσο. Απηνί είλαη θαη νη ιφγνη πνπ ακθηζβεηείηαη ε απνηειεζκαηηθφηεηά ηνπο. Σέινο, κηα κέζνδνο ζηαζεξψλ θξηηεξίσλ πνπ πξνηείλεηαη έληνλα ζηηο κέξεο γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ είλαη ε κέζνδνο ησλ 360 κνηξψλ 5. Θεσξείηαη κηα αμηφπηζηε κέζνδνο θαζψο ε αμηνιφγεζε γίλεηαη απφ πνιινχο δηαθνξεηηθνχο αλζξψπνπο (πνπ γλσξίδνπλ ηνλ αμηνινγνχκελν) ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ θαη ηνπ αμηνινγνχκελνπ. Έηζη θαη ζηελ πεξίπησζε απηή ν αμηνινγνχκελνο ππνθηλείηαη λα απμήζεη ηηο ηθαλφηεηέο ηνπ. εκαληηθφ, αθφκα ζεσξείηαη ην γεγνλφο φηη ν αμηνινγνχκελνο πιεξνθνξείηαη ηα απνηειέζκαηα (αλαπιεξνθφξεξεζε) ζηα πιαίζηα κηαο ζπδήηεζεο κε ηνλ πξντζηάκελφ ηνπ. Όζν δειεαζηηθή φκσο θαη αλ θαίλεηαη ε κέζνδνο απηή δελ ζα πξέπεη λα παξαβιέςνπκε ην γεγνλφο φηη απαηηεί πνιχ ρξφλν θαη ελέρεη κεγάιν θφζηνο. 10. Γηνίθεζε νιηθήο πνηφηεηαο θαη Κνηλφ Πιαίζην Αμηνιφγεζεο Ζ Γηνίθεζε Οιηθήο Πνηφηεηαο (ΓΟΠ) είλαη ζηελά ζπλδεδεκέλε κε ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ ζηελ Γεκφζηα Γηνίθεζε. Αλαθέξεηαη ζε θάζε εξγαδφκελν θαη απνηειεί έλα πξφηππν ζρεδηαζκνχ, νξγάλσζεο θαη θαηαλφεζεο θάζε δξαζηεξηφηεηαο (Αξβαληηνγηάλλεο & Κνπξηήο, 2002:27). Πεξηιακβάλεη θάζε είδνο δξαζηεξηφηεηαο θαη θάζε κέζνδν πνπ εθαξκφδεηαη απφ ηνλ νξγαληζκφ µε ζηφρν ηελ ηθαλνπνίεζε ηνπ πνιίηε - πειάηε. Ζ επίηεπμε ηνπ απνηειέζκαηνο απηνχ πξέπεη λα γίλεη κε ην κηθξφηεξν δπλαηφ θφζηνο. Έηζη είλαη απαξαίηεηε ε ζπκβνιή ηνπ ζπλφινπ ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ηνπ νξγαληζκνχ (Βειηζζαξίνπ et al, 2000 :171). 5 Άποψθ που διαμορφϊκθκε από ςυμμετοχι ςε Ημερίδα του Διαβαλκανικοφ Ινςτιτοφτου Δθμόςιασ Διοίκθςθσ (2013), με κζμα «Αξιολόγθςθ των δομϊν του δθμοςίου» 34

35 Ζ ΟΠ νξίδεηαη απφ ην Δπξσπατθφ Ίδξπκα γηα ηε Γηνίθεζε ηεο Πνηφηεηαο (EFQM), σο: «φινη νη ηξφπνη µε ηνπο νπνίνπο έλαο νξγαληζκφο αληαπνθξίλεηαη ζηηο αλάγθεο θαη ζηηο πξνζδνθίεο ησλ πειαηψλ ηνπ, ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπ, ησλ νηθνλνκηθψλ κεηφρσλ ηνπ θαη ηεο θνηλσλίαο γεληθφηεξα» (Geraedts, 2001). Δλψ ν επίζεκνο νξηζκφο ηεο ΟΠ φπσο απηφο δίλεηαη ζην πξφηππν ΔΛΟΣ ΔΝ ISO 8402 είλαη : «ν ηξφπνο δηνίθεζεο ελφο νξγαληζκνχ εζηηαδφκελνο ζηελ πνηφηεηα, ν νπνίνο βαζίδεηαη ζηε ζπκκεηνρή φισλ ησλ µειψλ ηνπ θαη ζηνρεχεη ζηε καθξνπξφζεζκε επηηπρία µέζσ ηεο ηθαλνπνίεζεο ηνπ πειάηε θαη ζηελ παξνρή νθειψλ ζε φια ηα µέιε ηνπ νξγαληζκνχ θαη ζηελ θνηλσλία» (Υξηζηφδνπινο & Φαξφπνπινο, 2008: 5-6). Σν Κνηλφ Πιαίζην Αμηνιφγεζεο (ΚΠΑ) είλαη έλα εξγαιείν ηεο δηνίθεζεο νιηθήο πνηφηεηαο. Γεκηνπξγήζεθε απφ ηελ νκάδα εξγαζίαο Καηλνηφκσλ Γεκνζίσλ Τπαιιήισλ (IPSG) ζηα πιαίζηα ζπλεξγαζίαο ησλ Τπνπξγψλ ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, πνπ είλαη αξκφδηνη γηα ζέκαηα Γεκφζηαο Γηνίθεζεο. Δίλαη εκπλεπζκέλν απφ ην Πξφηππν Αξηζηείαο ηνπ Δπξσπατθνχ Ηδξχκαηνο γηα ηε Γηνίθεζε Πνηφηεηαο (European Foundation Quality Management - EFQM) θαη ην Πξφηππν ηνπ Γεξκαληθνχ Παλεπηζηεκίνπ Γηνηθεηηθψλ Δπηζηεκψλ Speyer. Ζ δηακφξθσζή ηνπ φκσο έγηλε εηδηθά γηα ηνλ δεκφζην ηνκέα 6. Αθφκα, ζην Δπξσπατθφ Ηλζηηηνχην Γεκφζηαο Γηνίθεζεο (European Ηnstitute of Ρublic Αdministration - EIPA) ζην Μάαζηξηρη έρεη ζπζηαζεί θαη ιεηηνπξγεί ην Κέληξν Γηαρείξηζεο Γεδνκέλσλ ηνπ ΚΠΑ κε ζηφρν ηελ νινθιεξσκέλε ιεηηνπξγία ηνπ Κέληξνπ Γηαρείξηζεο Γεδνκέλσλ ηνπ ΚΠΑ. Σα θξηηήξηα θαη νη πξνυπνζέζεηο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηα πιαίζηα ηνπ ΚΠΑ, κε ζηφρν ηελ επίηεπμε ησλ επηζπκεηψλ απνηειεζκάησλ, ζπλδένληαη κε ηελ εγεζία ηνπ νξγαληζκνχ, ηελ απνζηνιή θαη ην φξακά ηνπ, ηε ζηξαηεγηθή πνπ εθαξκφδεη θαη ηνλ πξνγξακκαηηζκφ ηνπ, ην αλζξψπηλν δπλακηθφ πνπ ηνλ ζηειερψλεη, ηηο ζπλεξγαζίεο θαη ηνπο πφξνπο ηνπ, θαζψο θαη ηηο δηνηθεηηθέο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζεί 7. Έλα πιενλέθηεκα πνπ παξνπζηάδεη είλαη φηη κπνξεί λα εθαξκνζηεί ζην ζχλνιν ηνπ δεκνζίνπ ηνκέα αλεμάξηεηα αλ πξφθεηηαη γηα ππεξεζίεο ηεο θεληξηθήο θπβέξλεζεο ή απνθεληξσκέλεο ππεξεζίεο ή ηνπηθέο ππεξεζίεο. Ο ζηφρνο ηνπ είλαη λα σζήζεη ηελ Γεκφζηα Γηνίθεζε ζηνλ εληνπηζκφ αλαγθψλ γηα ηελ βειηίσζή ηεο κέζσ ηεο δηαδηθαζίαο ηεο απηνθξηηηθήο θαη ηεο απηναμηνιφγεζεο. Έηζη ηεο δίλεηαη ε δπλαηφηεηα αλάπηπμεο βειηησηηθψλ δξάζεσλ κέζσ ηεο αμηνιφγεζεο ησλ ελεξγεηψλ ηεο δηνίθεζεο, νη νπνίεο επεξεάδνπλ άκεζα ή έκκεζα ηελ απφδνζε ησλ εξγαδνκέλσλ. Αμηνινγείηαη γηα παξάδεηγκα ε ηθαλφηεηα πξνζδηνξηζκνχ ησλ αλαγθψλ γηα πξνζιήςεηο πξνζσπηθνχ αιιά θαη ε νξζή θαηαλνκή ησλ ππαιιήισλ εληφο ηνπ νξγαληζκνχ, ε επηκφξθσζε ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ κε ζηφρν ηελ αλέιημή ηνπ ζηελ ηεξαξρία θαη ε αλαγλψξηζε ησλ ηθαλνηήησλ θαη ησλ 6 Κοινό Πλαίςιο Αξιολόγθςθσ (ΚΠΑ), 7 Υπουργείο Εςωτερικϊν, Δθμόςιασ Διοίκθςθσ και Αποκζντρωςθσ, Γενικι Γραμματεία Δθμόςιασ Διοίκθςθσ και Ηλεκτρονικισ Διακυβζρνθςθσ, Διεφκυνςθ Ποιότθτασ και Αποδοτικότθτασ, Κοινό Πλαίςιο Αξιολόγθςθσ, Ακινα, 2007, ςελ.7 35

36 επηηεπγκάησλ ηνπ θάζε ππαιιήινπ (Ν. Παπαιεμαλδξή, Γ. Μπνπξαληάο, 2003: ). Σέινο, αμηνινγείηαη ε πξφζεζε ηεο Γηνίθεζεο λα εκπιέμεη ην πξνζσπηθφ ζηε ιήςε απνθάζεσλ παξέρνληαο ηνπ έηζη κηα κνξθή θηλήηξνπ γηα απνηειεζκαηηθφηεξε απφδνζε. εκαληηθή επίζεο ζηα πιαίζηα ηνπ ΚΠΑ θξίλεηαη ε ελζάξξπλζε γηα ζπγθξηηηθή αμηνιφγεζεο ησλ επηδφζεσλ (bencmarking) ηφζν ζηα πιαίζηα αληίζηνηρσλ νξγαληζκψλ ηνπ εζσηεξηθνχ φζν θαη ηνπ εμσηεξηθνχ. ηφρνο ηεο κεζφδνπ απηήο είλαη ε εθκάζεζε απφ ηα δπλαηά ζεκεία ησλ άιισλ νξγαληζκψλ θαη ε εθαξκνγή ηεο απνθηνχκελεο γλψζεο ζηνλ αμηνινγνχκελν νξγαληζκφ ψζηε λα απνθεπρζνχλ πηζαλά ιάζε. Απνηειεί δειαδή κία αέλαε δηαδηθαζία πνπ δελ πεξηιακβάλεη κφλν γεγνλφηα θαη κεηξήζεηο, θαζψο εζηηάδεη ζηελ θνπιηνχξα θαη ζηε ζπκπεξηθνξά ησλ νξγαληζκψλ. Παξαθάησ παξνπζηάδεηαη έλαο θχθινο 5 θάζεσλ κε βάζε ηνλ νπνίν κπνξεί λα απεηθνληζηεί ε ζπγθξηηηθή κάζεζε. Γιάγπαμμα 1.Κύκλορ ςγκπιηικήρ Μάθηζηρ 8 Ζ δηαδηθαζία ηεο ζπγθξηηηθήο κάζεζεο απνηειεί απφξξνηα ηεο δηαδηθαζίαο απηναμηνιφγεζεο. Ζ ζπγθξηηηθή κάζεζε μεθηλάεη κε ηνλ πξνγξακκαηηζκφ ησλ ζηφρσλ θαη ηνλ νξηζκφ ησλ ζπκκεηερφλησλ θαη ηνπ ζπληνληζηή. Αθνινπζεί ε ζπιινγή, ε κέηξεζε θαη ε ζχγθξηζε ησλ θξίζηκσλ δηαδηθαζηψλ θαη πξνηάζεσλ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ εληνπηζκέλσλ πξνβιεκάησλ απφ ηηο νξγαλψζεηο πνπ ζπκκεηέρνπλ. Γίλεηαη ε αλάιπζε ησλ πξνβιεκάησλ ψζηε λα θαηαλνεζνχλ νη αηηίεο θαη λα επηιεγνχλ ή λα πηνζεηεζνχλ θαιέο πξαθηηθέο. Αθνινπζεί ε εθαξκνγή ηνπο, θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο νπνίαο νη ππάιιεινη ζα πξέπεη λα είλαη ελήκεξνη. Ζ 8 Υπουργείο Εςωτερικϊν, Δθμόςιασ Διοίκθςθσ και Αποκζντρωςθσ, Γενικι Γραμματεία Δθμόςιασ Διοίκθςθσ και Ηλεκτρονικισ Διακυβζρνθςθσ, Διεφκυνςθ Ποιότθτασ και Αποδοτικότθτασ, Κοινό Πλαίςιο Αξιολόγθςθσ, Ακινα, 2007, ςελ.53 36

37 ηειηθή θάζε είλαη ε αμηνιφγεζε ησλ απνηειεζκάησλ. Ο ζρεδηαζκφο ελφο πξνγξάκκαηνο δξάζεο πνπ έπεηαη ηεο δηαδηθαζίαο απηναμηνιφγεζεο ζηνρεχεη ζηελ βειηίσζε ησλ ιαλζαζκέλσλ πξαθηηθψλ πνπ αλαδείρηεθαλ, κέζσ ηεο πηνζέηεζεο βέιηηζησλ πξαθηηθψλ πνπ πξνέθπςαλ απφ ηελ ζπγθξηηηθή κάζεζε. Οη βέιηηζηεο απηέο πξαθηηθέο πξέπεη λα αθνκνησζνχλ απφ ηνπο θνξείο θαη φρη απιψο λα αληηγξαθνχλ. Μφλνλ έηζη ζα δηαζθαιηζηεί ε επηηπρήο εθαξκνγή ηνπο. 37

38 Μέξνο Β: Γηεζλέο Πεξηβάιινλ 1. Η δηεζλήο πξαθηηθή ζηελ ρξήζε ησλ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ Κάζε ρψξα ρξεζηκνπνηεί δηαθνξεηηθέο πξαθηηθέο γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ πνπ έρεη ζέζεη θαη ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ. Οη πξαθηηθέο απηέο κπνξνχλ λα νκαδνπνηεζνχλ κε βάζε ηελ δηεζλή εκπεηξία ζε δχν θχξηεο θαηεγνξίεο: Διοίκθςθ με βάςθ τθν απόδοςθ (Performance Management) και Σφνδεςθ τθσ απόδοςθσ με τον Προχπολογιςμό (Performance Budgeting) Σφνδεςθ τθσ αξιολόγθςθσ τθσ απόδοςθσ των δθμοςίων υπθρεςιϊν με τθν αμοιβι του δθμοςίου υπαλλιλου (Performance Related Pay for Government employees) 1.1. Γηνίθεζε κε βάζε ηελ απφδνζε (Performance Management) θαη χλδεζε ηεο απφδνζεο κε ηνλ Πξνυπνινγηζκφ (Performance Budgeting) Γηνίθεζε κε βάζε ηελ απφδνζε (Performance Management) Με ζηφρν ηελ αχμεζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο θαη ηεο πνηφηεηαο ζηελ παξνρή ππεξεζηψλ νη πεξηζζφηεξεο ρψξεο κέιε ηνπ Οξγαληζκνχ Οηθνλνκηθήο πλεξγαζίαο θαη Αλάπηπμεο (ΟΟΑ) έρνπλ εθαξκφζεη, θαηά ηηο ηειεπηαίεο δχν δεθαεηίεο, κεηαξξπζκίζεηο γηα ηνλ εθζπγρξνληζκφ ησλ δεκφζησλ δηνηθήζεψλ ηνπο. Αθξνγσληαίνο ιίζνο ησλ κεηαξξπζκίζεσλ απηψλ ήηαλ ε δηνίθεζε ηνπ δεκνζίνπ ηνκέα κε βάζε ηελ απφδνζε ησλ ππαιιήισλ (performance -oriented management), ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο ρξήζεο ησλ αμηνινγήζεσλ απφδνζεο γηα κεκνλσκέλνπο ππαιιήινπο, νκάδεο εξγαζίαο θαη νιφθιεξν ηνλ νξγαληζκφ. Ζ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο κπνξεί λα επηηξέςεη ηελ αληηθεηκεληθή θαη δηαθαλή αλαγλψξηζε ησλ αηνκηθψλ θαη ζπιινγηθψλ πξνζπαζεηψλ ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ θαη νη ππάιιεινη κπνξνχλ κέζσ απηήο λα απνθηήζνπλ θαιχηεξε θαηαλφεζε ηνπ ξφινπ ηνπο εληφο ηνπ νξγαληζκνχ (ΟΟΑ, 2013). Ζ δηνίθεζε κε βάζε ηελ απφδνζε πεξηιακβάλεη ην εηαηξηθφ κάλαηδκελη, ηελ πιεξνθνξία ηεο απφδνζεο, ηελ αμηνιφγεζε, ηελ παξαθνινχζεζε ηεο απφδνζεο, ηηο εθζέζεηο αμηνιφγεζεο. Ο φξνο «Πιεξνθνξία ηεο Απφδνζεο» πεξηιακβάλεη ηφζν ηηο αμηνινγήζεηο φζν θαη ηα κέηξα απφδνζεο. ην πιαίζην ηεο λέαο ηάζεο γχξσ απφ ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο δίλεηαη έλαο πην απζηεξφο 38

39 νξηζκφο ζχκθσλα κε ηνλ νπνίν ε δηνίθεζε κε βάζε ηελ απφδνζε απνηειεί έλα «δηνηθεηηθφ θχθιν» (management cycle) θάησ απφ ηνλ νπνίν νη ζηφρνη ηεο απφδνζεο είλαη θαζνξηζκέλνη, νη δηνηθεηέο έρνπλ επειημία γηα ηελ επίηεπμή ηνπο, απνηηκάηαη ε πξαγκαηηθή απφδνζε θαη νη πιεξνθνξίεο απηέο ρξεζηκνπνηνχληαη ζην πξνγξακκαηηζκφ ησλ ρξεκαηνδνηήζεσλ, ζηνλ ζρεδηαζκφ, ζηηο ιεηηνπξγίεο θαη ζηηο αληακνηβέο ή ηηο πνηλέο πνπ δίλνληαη ζηνπο ππαιιήινπο (OECD, Curristine, 1995). χκθσλα κε ηνπο Armstrong θαη Baron (1998) ε δηνίθεζε κε βάζε ηελ απφδνζε «απνηειεί κία ζηξαηεγηθή θαη νινθιεξσκέλε πξνζέγγηζε γηα ηελ βειηίσζε ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ νξγαληζκψλ πνπ ζηεξίδεηαη ζηελ απφδνζε ησλ αλζξψπσλ πνπ δνπιεχνπλ ζε απηνχο θαη ζηελ αλάπηπμε ησλ ηθαλνηήησλ ησλ νκάδσλ θαη φισλ ησλ ζπκβαιιφκελσλ ζην απνηέιεζκα». Ζ βηβιηνγξαθία ππνδεηθλχεη φηη ε απφδνζε ζηελ εξγαζία εμαξηάηαη απφ ηελ νξγαλσηηθή ζχλζεζε ηνπ θνξέα, δειαδή αλάινγα κε ην αλ ε δνκή ηνπ είλαη πξνζαλαηνιηζκέλε ζηελ απφδνζε ηνπ αηφκνπ, ηεο νκάδαο ή ηνπ ζπλφινπ ηνπ νξγαληζκνχ. Γηα παξάδεηγκα φηαλ ε νξγαλσηηθή δνκή πξνζαλαηνιίδεηαη ζην ζχλνιν ηνπ νξγαληζκνχ ηα βαζηθφηεξα ζπζηαηηθά ηεο απφδνζεο ησλ ππαιιήισλ είλαη ε ζπκπεξηθνξά ζηνλ πνιίηε, ε πίζηε, ε αθνζίσζε ηνπ ππαιιήινπ, ε ελφηεηα, θαη αηνκηθέο αληακνηβέο πνπ ζπλδένληαη κε ηελ νξγαλσηηθή απφδνζε. Χζηφζν, έλα θνηλφ ζέκα πνπ πξέπεη λα αληηκεησπηζηεί αλεμάξηεηα απφ ηελ νξγαλσηηθή δηάξζξσζε είλαη ε κέζνδνο κέηξεζεο ηεο απφδνζεο (Camilleri, Van der Heijden,2007:246). Σν Γξαθείν Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ηνπ Queensland 9 ππνζηεξίδεη φηη ε δηνίθεζε κε βάζε ηελ απφδνζε απνηειεί γηα θάζε θπβέξλεζε έλα ηζρπξφ εξγαιείν θαζψο ηεο επηηξέπεη λα πξνβεί ζε έιεγρν ηεο απφδνζεο ησλ επηκέξνπο νξγαληζκψλ πνπ ηελ απαξηίδνπλ, λα παξαθνινπζεί ηνλ ηξφπν πινπνίεζεο ησλ ζηξαηεγηθψλ ηεο ζηφρσλ θαη λα ηνπο επαλαπξνζδηνξίδεη άκεζα φηαλ απηφ θξίλεηαη απαξαίηεην, λα βνεζά ζηελ αλάπηπμε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο θαη λα πξνάγεη ηελ επηθνηλσλία κε ηνπο πνιίηεο. Απηφο είλαη θαη ν ιφγνο πνπ απνηέιεζε ην βαζηθφ εξγαιείν κέηξεζεο ηεο απφδνζεο πνιιψλ ρσξψλ αλά ηνλ θφζκν. Παξαθάησ παξνπζηάδεηαη κε γξαθηθφ ηξφπν ε εθηελήο ρξήζε ησλ απνηειεζκάησλ ηεο αμηνιφγεζεο κε βάζε ηελ απφδνζε ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζηηο απνθάζεηο ησλ δηνηθήζεσλ ζρεηηθά κε ην αλζξψπηλν δπλακηθφ ζε δηάθνξεο ρψξεο αλά ηνλ θφζκν. Δίλαη εκθαλήο δηάθξηζε ηεο Πνξηνγαιίαο, ελψ ζε πςειά πνζνζηά θηλνχληαη θαη ε Γαλία, ε Αγγιία, ε Ηαπσλία, ε Απζηξαιία, ην Ηζξαήι θαη ε Γαιιία. 9 Office of the Public Service «Performance management and policy evaluation in the Netherlands: towards and integrated approach» 39

40 Γράφθμα 1.Η ζκταςθ τθσ χριςθσ τθσ αξιολόγθςθσ τθσ απόδοςθσ ςτθν διαχείριςθ του ανκρώπινου δυναμικοφ ςτθν κεντρικι κυβζρνθςθ (2010) 10 ε έξεπλά ηνπο νη Berman, West, θαη Wang (1999) ζρεηηθά κε ηελ ρξήζε ησλ κέηξσλ απφδνζεο ζηελ δηαρείξηζε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ζηηο ΖΠΑ δηαπίζησζαλ φηη πνιιά απφ απηά αληαλαθινχλ ηελ αλεζπρία ηεο θπβέξλεζεο γηα ηελ ζπκκφξθσζε ησλ ππαιιήισλ. Μεγάιε θαίλεηαη λα είλαη αθφκα ε επίδξαζε ηεο θαηεχζπλζεο πνπ έρεη δψζεη ε θπβέξλεζε γηα ηελ απνζηνιή ηνπ νξγαληζκνχ αιιά θαη ηεο ζηήξημεο πνπ δείρλεη ζηε ρξήζε απηψλ ησλ κέηξσλ. Αθφκα, ζην Ζλσκέλν Βαζίιεην έρεη επηβιεζεί απφ ηελ θπβέξλεζε ζηελ απηνδηνίθεζε ε ρξήζε δεηθηψλ ψζηε λα ππάξρεη ζαθήο απνηχπσζε θαη θαηακέηξεζεο ηνπ έξγνπ ηεο θαη λα ζπιιέγνληαη πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε θάζε δηαδηθαζία πνπ κπνξεί λα πνζνηηθνπνηεζεί. ε έξεπλα πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ζηελ ρψξα κε δείγκα 340 δεκνζίνπο ππαιιήινπο δηαπηζηψζεθε φηη ην 70% απαληά ςεπδψο ζηηο αμηνινγήζεηο. Ο Καλαδάο έρεη καθξά ηζηνξία ζηελ ρξήζε κεζφδσλ απφδνζεο θαηά ηελ αμηνιφγεζε ησλ πνιηηηθψλ ηεο, μεθηλψληαο απφ ην 1970(OECD, 2007). Ζ θπβέξλεζε ηνπ Καλαδά έρεη πξνβεί ζηελ πηνζέηεζε πιαηζίσλ εξγαζίαο γηα φιεο ηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο ψζηε λα αμηνινγήζεη ηελ βειηίσζή ηνπο. Καηά ηα ηειεπηαία 30 ρξφληα, νη πιεξνθνξίεο απηέο έρνπλ ρξεζηκνπνηεζεί κε δχν θχξηνπο ηξφπνπο, πξψηα γηα ζθνπνχο ινγνδνζίαο πξνο ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην θαη δεχηεξνλ, γηα ηελ ππνζηήξημε ησλ απνθάζεσλ θαηαλνκήο ησλ πφξσλ ζηηο ππεξεζίεο. Σν πξψην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ εξγαδνκέλσλ ζην δεκφζην ηνκέα ζηηο Μαιβίδεο ςεθίζηεθε ην 1996 θαη εθαξκφζηεθε ηξία ρξφληα κεηά. Όιεο νη δεκφζηεο ππεξεζίεο ήηαλ ππνρξεσκέλεο, κέρξη ην 2004, λα εθαξκφζνπλ απηφ ην ζχζηεκα (Faizal,2005) OECD, «Public employment and leadership», 40

41 Τπνγξακκίδεηαη δε φηη ζηηο Μαιδίβεο ν αξηζκφο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ αλέξρεηαη ζηηο θαη ν δεκφζηνο ηνκέαο εκθαλίδεη πνιιέο ηδηαηηεξφηεηεο. Δίλαη ινγηθφ θαη επφκελν ιφγσ ηεο δηαθνξεηηθφηεηαο πνπ παξνπζηάδνπλ νη ρψξεο κεηαμχ ηνπο ν αξηζκφο ησλ πξνγξακκάησλ θαη ησλ ππεξεζηψλ ζηηο νπνίεο εθαξκφδεηαη ε δηνίθεζε κε βάζε ηελ απφδνζε (performance management) ζε θάζε ρψξα ρσξηζηά λα δηαθέξεη. Έηζη ε Οιιαλδία, ε Νέα Εειαλδία, ε Ννξβεγία θαη νη Ζ.Π.Α. ηελ εθαξκφδνπλ ζε φια ζρεδφλ ηα πξνγξάκκαηα θαη ηηο ππεξεζίεο ηνπο, ελψ ν Καλαδάο, ε Γεξκαλία θαη ην Βέιγην ζρεδφλ ζην έλα ηέηαξην ησλ ππεξεζηψλ ηνπ. Αθφκα, νξηζκέλεο ρψξεο κε ζηφρν ε αμηνιφγεζε λα γίλεηαη ζε πξαγκαηηθά δεδνκέλα θαη ηα απνηειέζκαηά ηεο λα είλαη πην αμηφπηζηα, έρνπλ παξαρσξήζεη ηελ απηνλνκία ζηα ππνπξγεία θαη ηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο ηνπο, νξίδνληαο ηνπο γεληθνχο δηεπζπληέο ησλ ππνπξγείσλ ζπληνληζηέο ηεο δηαδηθαζίαο. Κχξηνο ζηφρνο απηνχ ήηαλ λα απνθεπρζεί ην πξφζζεην άγρνο θαη ν θφβνο πνπ δεκηνπξγείηαη φηαλ απηά επηβάιινληαη απφ ηελ θνξπθή. Σέινο, ζχκθσλα κε έξεπλα ηνπ ΟΟΑ ζε δείγκα ηξηάληα ρσξψλ κφλν εηθνζηηέζζεξηο απάληεζαλ φηη δεκνζηεχνπλ ηα απνηειέζκαηα πνπ αθνξνχλ ηελ απφδνζε ησλ δεκνζίσλ ππεξεζηψλ ηνπο. Αθφκα φκσο θαη ζε απηέο ηηο ρψξεο νη πνιηηηθνί δελ εθκεηαιιεχνληαη ηηο πιεξνθνξίεο πνπ παξέρνληαη κέζσ ησλ ζπζηεκάησλ απφδνζεο χλδεζε ηεο απφδνζεο κε ηνλ Πξνυπνινγηζκφ (Performance Budgeting) ήκεξα ε ηζρπξφηεξε ηάζε ζηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο αλάκεζα ζηηο ρψξεο κέιε ηνπ ΟΟΑ είλαη πέξαλ ηεο δηνίθεζεο κε βάζε ηελ απφδνζε (Performance Management) θαη ε ζχλδεζε ηεο απφδνζεο κε ηνλ Πξνυπνινγηζκφ (Performance Budgeting). Πνιιέο θπβεξλήζεηο έρνπλ πξνζπαζήζεη λα πηνζεηήζνπλ κηα πξνζέγγηζε πνπ λα ζηεξίδεηαη θαη ζηηο δχν παξαπάλσ ηερληθέο. Ζ ζχλδεζε ηεο απφδνζεο κε ηνλ πξνυπνινγηζκφ είλαη κηα κέζνδνο επξέσο δηαδεδνκέλε πνπ θαζηεξψζεθε ηνπιάρηζηνλ απφ ην 1990 θαη αθνξά ηελ ρξήζε ησλ πιεξνθνξηψλ ηεο απφδνζεο ζηηο δηαδηθαζίεο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ θαη ηελ θαηαλνκή ησλ πφξσλ. Μπνξεί, δειαδή, λα νξηζζεί σο θάζε πξνυπνινγηζκφο πνπ παξέρεη πιεξνθνξίεο γηα ην πψο ρξεζηκνπνίεζαλ ή ζθνπεχνπλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ νη ππεξεζίεο ηα έζνδα πνπ έιαβαλ (Shick, 2003). Έλαο πην απζηεξφο νξηζκφο αλαθέξεη φηη απνηειεί κηα κνξθή πξνυπνινγηζκνχ πνπ αθνξά ηα θεθάιαηα πνπ δηαηίζεληαη γηα κεηξήζηκα απνηειέζκαηα θαη νη πφξνη κπνξεί λα ζπλδένληαη κε ηα απνηειέζκαηα απηά κε άκεζν ή έκκεζν ηξφπν (OECD,Curristine, 2007). Κχξηνο ζθνπφο ηεο είλαη ε ρξήζε βειηησκέλσλ πξαθηηθψλ ζηελ δηνίθεζε ησλ νξγαληζκψλ, ε βειηίσζε ηεο δηάζεζεο ησλ πφξσλ, ε παξαγσγηθή απνηειεζκαηηθφηεηα, θαζψο θαη ε ζπλνιηθή ρξεκαηννηθνλνκηθή πεηζαξρία. Δπηδηψθεηαη, δειαδή, λα κεηαηνπηζηεί ην επίθεληξν ηεο δηνίθεζεο θαη ηνπ πξνυπνινγηζκνχ απφ εηζξνέο θαη δηαδηθαζίεο πξνο κεηξήζηκα απνηειέζκαηα. 41

42 Σα πιενλεθηήκαηα απφ ηελ ρξήζε απηήο ηεο κεζφδνπ είλαη (Curristine, Lonti, Joumard, 2007:12-21): Βειηίσζε ηεο ζηνρνζεζίαο. Οη πεξηζζφηεξεο ρψξεο κέιε ηνπ ΟΟΑ παξνπζηάδνπλ πιένλ ηνπο ζηφρνπο ηεο απφδνζεο ηνπο ζην θνηλνβνχιην θαη ην θνηλφ, Γηα παξάδεηγκα, ζηελ Απζηξαιία, ηνλ Καλαδά, ην Ζλσκέλν Βαζίιεην θαη ηηο Ζλσκέλεο Πνιηηείεο, φια ηα επηκέξνπο ππνπξγεία απαηηείηαη λα έρνπλ ζηξαηεγηθά ζρέδηα, αθφκα θαη γηα ηνπο κεζνπξφζεζκνπο ζηφρνπο απφδνζεο. Βειηίσζε ηεο παξαθνινχζεζεο ηεο απφδνζεο. Παξέρεη ηνπο βαζηθνχο εθείλνπο παξάγνληεο νη νπνίνη ζα ππνδείμνπλ κε ιεπηνκέξεηεο ην ηη ιεηηνπξγεί (θαη ηη δελ ιεηηνπξγεί) εληφο ηεο θπβέξλεζεο. Μεγαιχηεξε έκθαζε ζηνλ ζρεδηαζκφ. Απνηειεζκαηηθφηεξε δηνίθεζε. Πεξίπνπ ην 50% ησλ ρσξψλ αλαθέξνπλ φηη έρνπλ έλα ζχζηεκα δηαρείξηζεο ηεο απφδνζεο πνπ ελζσκαηψλεη θαη θαζνξίδεη ηνπο ζηφρνπο ηεο απφδνζεο αιιά θαη ηεο κεηέπεηηα ρξήζε απηψλ ζηηο εζσηεξηθέο δηαδηθαζίεο ιήςεο απνθάζεσλ απφ ππνπξγεία θαη νξγαληζκνχο. Απηφ πεξηιακβάλεη εζσηεξηθέο απνθάζεηο ζρεηηθά κε ηελ αιιαγή ησλ εξγαζηαθψλ δηαδηθαζηψλ, θαζνξηζκφ πξνηεξαηνηήησλ ζηα πξνγξάκκαηα θαη αλαθαηαλνκή ησλ πφξσλ εληφο ησλ πξνγξακκάησλ. Μεγαιχηεξε δηαθάλεηα. Μεγάιν ήηαλ ην ελδηαθέξνλ ησλ πνιηηηθψλ πξνο απηή ηελ θαηεχζπλζε ζε νξηζκέλεο ρψξεο θαζψο ήιπηδαλ φηη ε παξνρή πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ηελ απφδνζε ζα απνηεινχζε επηβεβαίσζε ηεο εθπιήξσζεο ησλ πξνεθινγηθψλ ηνπο ππνζρέζεσλ γηα ηε βειηίσζε ηεο απφδνζεο ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα Δλεκέξσζε πνιηηψλ γηα ηηο επηινγέο ηνπο. Οξηζκέλεο θπβεξλήζεηο, φπσο ε Απζηξαιία θαη ην Ζλσκέλν Βαζίιεην, έρνπλ δεκνζηνπνηήζεη ηηο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ζηνπο πνιίηεο θαη έρνπλ επίζεο ζπγθξίλεη ηελ παξνρή ηνπηθψλ ππεξεζηψλ, π.ρ. ζηα ζρνιεία θαη ζηα λνζνθνκεία. Πίλαθεο ζπγθξηηηθήο αμηνιφγεζεο παξέρνπλ πιεξνθνξίεο ζηνπο πνιίηεο ψζηε λα κπνξνχλ λα επηιέμνπλ κεηαμχ ηνπηθψλ ζρνιείσλ θαη λνζνθνκείσλ. Ζ πιεξνθνξία απηή κπνξεί ηνπιάρηζηνλ λα παξέρεη θάπνηα θαζνδήγεζε. Βειηίσζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο. Γηα παξάδεηγκα, ην Ζλσκέλν Βαζίιεην αλαθνίλσζε πξφζθαηα φηη ηα κέηξα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα βνεζήζεη ην Τπνπξγείν Οηθνλνκηθψλ ζηελ εμνηθνλφκεζε 20 δηζεθαηνκκπξίσλ ιηξψλ θαηά ηε δηάξθεηα ησλ εηψλ ηε Γαλία, απφ ηελ άιιε κεξηά, έρεη δεηεζεί απφ ηα ππνπξγεία ην 2004 λα δεκνζηεχζνπλ ηηο απνηειεζκαηηθέο ζηξαηεγηθέο ηνπο γηα λα δηαζθαιηζηεί ν ζπληνληζκφο κεηαμχ δηαθνξεηηθψλ κεζφδσλ απφδνζεο, φπσο νη ζπκβάζεηο, ε εμσηεξηθή αλάζεζε θαη πξνκήζεηεο. Οη ρψξεο κπνξνχλ λα αθνινπζνχλ κηα πνηθηιία κεζφδσλ, αιιά νη ζηξαηεγηθέο ζα πξέπεη λα επηθεληξψλνληαη ζηελ επίηεπμε απνηειεζκάησλ. 42

43 Ζ ζχλδεζε ηεο απφδνζεο ζηνπο δεκφζηνπο νξγαληζκνχο κε ηνλ πξνυπνινγηζκφ θάλεη πξψηε θνξά ηελ εκθάληζή ηεο ζηελ επηηξνπή Hoover ζηηο Ζ.Π.Α. ην Πνιιέο ρψξεο-κέιε ηνπ Ο.Ο..Α., ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ησλ ΖΠΑ, άξρηζαλ θαηά ηηο δεθαεηίεο ηνπ 1950 θαη ηνπ 1960 λα ρξεζηκνπνηνχλ δείθηεο απφδνζεο θαη ζηφρνπο ψζηε λα αμηνινγήζνπλ ηα απνηειέζκαηα ησλ ππεξεζηψλ ηνπο, αλεμαξηήησο ηνπ θφζηνπο ιεηηνπξγίαο ηνπο. Απέηπραλ φκσο θαζψο δελ ιάκβαλα ππφςε ηνπο αζηάζκεηνπο παξάγνληεο φπσο ήηαλ ε αλζξψπηλε ζπκπεξηθνξά. Έηζη ηα ζπζηήκαηα απηά έραζαλ ην ελδηαθέξνλ ηνπο θαηά ηηο δεθαεηίεο ηνπ 1970 θαη ηνπ 1980 αιιά αλαβίσζαλ ηα ηειεπηαία ρξφληα θπξίσο ιφγσ ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο, ηεο αλάγθεο πεξηνξηζκνχ ησλ θξαηηθψλ δαπαλψλ θαη ηεο απαίηεζεο ησλ πνιηηψλ γηα πνηνηηθφηεξεο θξαηηθέο παξνρέο. Βαζηδφκελνη ζηα απνηειέζκαηα εξσηεκαηνινγίνπ ηνπ ΟΟΑ ην 2005 γηα ηελ απφδνζε, θαζψο θαη εθζέζεσλ απφ πεξηπηψζεηο κειέηεο ησλ Τπνπξγείσλ Οηθνλνκηθψλ 8 ρσξψλ (Απζηξαιίαο, Καλαδά, Γαλίαο, Κνξέαο, Οιιαλδίαο, νπεδίαο, Ζλσκέλνπ Βαζηιείνπ θαη ησλ Ζλσκέλσλ Πνιηηεηψλ Ακεξηθήο) ζπκπεξαίλνπκε φηη ζρεδφλ ην 75 % ησλ ρσξψλ κειψλ ηνπ πεξηιακβάλνπλ δεδνκέλα απφδνζεο ζηνπο πξνυπνινγηζκνχο ηνπο, αλ θαη ππάξρεη κεγάιε δηαθχκαλζε ζηηο πξνζεγγίζεηο πνπ έρνπλ πηνζεηεζεί αλά ρψξα. Ζ Νέα Εειαλδία ήηαλ κεηαμχ ησλ πξψησλ πνπ πηνζέηεζαλ ηελ δηνίθεζε ηεο απφδνζε θαη ηελ ζχλδεζή ηεο κε ηνλ πξνυπνινγηζκφ ζηα ηέιε ηνπ Αθνινχζεζε ζηηο αξρέο πξνο ηα κέζα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990 ν Καλαδάο, ε Γαλία, ηε Φηλιαλδία, νη Κάησ Υψξεο, ε νπεδία, ην Ζλσκέλν Βαζίιεην θαη νη Ζλσκέλεο Πνιηηείεο. Οη θπβεξλήζεηο έρνληαο απηή ηελ εκπεηξία είλαη πιένλ ζε ζέζε λα γλσξίδνπλ ηα κεηνλεθηήκαηα θαη ηηο αδπλακίεο ησλ ζηφρσλ θαη ησλ κεζφδσλ πνπ αθνινχζεζαλ γηα ηελ εθπιήξσζή ηνπο θαη πξνζπαζνχλ λα πξνζαξκνζηνχλ ζηηο λέεο ζπλζήθεο επαλαζρεδηάδνληαο ην ζηξαηεγηθφ ηνπο ζρέδην κε ηελ βνήζεηα ησλ κεζφδσλ ηεο δηνίθεζεο ησλ αλζξσπίλσλ πφξσλ. εκαληηθή πξνο ηελ θαηεχζπλζε απηή είλαη ε ρξήζε ησλ θαηάιιεισλ κεζφδσλ αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο θαη ε παξνρή θηλήηξσλ θαη νδεγηψλ πξνο ην πξνζσπηθφ. Έηζη πνιιέο θπβεξλήζεηο ρξεζηκνπνίεζαλ κεζφδνπο απφ ηηο θνηλσληθέο επηζηήκεο αιιά ιφγσ ηεο δηφγθσζεο ησλ νηθνλνκηθψλ πεξηνξηζκψλ ζηηο κέξεο καο νη θπβεξλήζεηο δίλνπλ έκθαζε ζηε ζρέζε ρξήκαηνο επίηεπμεο απνηειεζκάησλ (value for money) θαη ζε κεζφδνπο πνπ επηθεληξψλνληαη ζηα απνηειέζκαηα. Κάπνηεο ρψξεο πξνζπάζεζαλ λα ζπλδέζνπλ ηελ απφδνζε κεκνλσκέλσλ ππεξεζηψλ ηνπο κε ηελ ζπλνιηθή απφδνζε ηεο θπβέξλεζεο. Απηφ φκσο απέηπρε ηφζν ιφγν ηεο δπζθνιίαο ηνπ εγρεηξήκαηνο φζν ιφγν ηνπ νηθνλνκηθνχ θφζηνπο πνπ επέθεξε απηφ. Γηαθνξεηηθή ήηαλ ε πξαθηηθή πνπ αθνινχζεζε ν Καλαδάο, ρξεζηκνπνηψληαο εμσηεξηθφ έιεγρν γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ θξαηηθψλ ηνπ ππεξεζηψλ. Απέηπρε, φκσο, ιφγσ ηεο πνιππινθφηεηαο ησλ δηνηθεηηθψλ δηαδηθαζηψλ θαη ηηο δπζθνιίαο πνπ παξνπζηάδεηαη ζηελ θαηαλφεζή ηνπο απφ εμσηεξηθνχο παξάγνληεο. εκαληηθφ βέβαηα ήηαλ θαη ην θφζηνο ηνπ εγρεηξήκαηνο απηνχ. 43

44 Ζ επφκελε θάζε μεθίλεζε ζηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990 έσο ηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 2000 (Απζηξία, Γεξκαλία θαη Διβεηία), ελψ ε Σνπξθία πξφζθαηα μεθίλεζε κηα πηινηηθή θάζε. Παξφιν φκσο πνπ νη ρψξεο ηνπ ΟΟΑ ρξεζηκνπνηνχλ ηελ κέζνδν απηή ηα ηειεπηαία 15 ρξφληα, αθφκα ηνπο δπζθνιεχεη ε εθαξκνγή ηεο. Ζ πνιηηηθή ησλ «Καιχηεξσλ Πξαθηηθψλ» (Best Practices) πηνζεηήζεθε απφ ηνλ ΟΟΑ ην 1999 θαη βαζίδεηαη ζε ηξεηο θπξίσο «αλάγθεο» : ηελ αλάγθε γηα εκπινθή ησλ Τπνπξγείσλ Οηθνλνκηθψλ ηεο θάζε ρψξαο κε ηελ δεκφζηα δηνίθεζε, ηελ αλάγθε ε αμηνιφγεζε λα εμαξηάηαη απφ ηε δήηεζε θαη φρη απφ ηηο παξνρέο θαη ηελ αλάγθε γηα ζπλερή έιεγρν θαη παξαθνινχζεζε. ηελ Απζηξαιία ε ρξεκαηννηθνλνκηθή δηνίθεζε δηακνξθψζεθε ππφ ηηο αξρέο ηεο «Γηνίθεζεο γηα απνηειέζκαηα» απφ ην Σν 1994, νη δαπάλεο ηνπ Τπνπξγείνπ Δζσηεξηθψλ αλέξρνληαλ ζε 116 δηζεθαηνκκχξηα δνιάξηα. Ο δεκφζηνο ηνκέαο ππάγνληαλ ππάιιεινη ζε 18 θεληξηθά ππνπξγεία θαη αξθεηέο απνθεληξσκέλεο ππεξεζίεο. Σελ ίδηα ρξνληά, ε απζηξαιηαλή θπβέξλεζε δεκηνχξγεζε ην Πξφγξακκα γηα ηελ Υξεκαηννηθνλνκηθή Βειηίσζε ηνπ Γεκφζηνπ ηνκέα ην νπνία βαζίδνληαλ ζε ηξείο θχξηνπο άμνλεο: 1. ηνλ εμνξζνινγηζκφ ηεο δηαδηθαζίαο ζχληαμεο ηνπ θξαηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ, 2. ηελ βειηίσζε ηνπ ζπζηήκαηνο ιήςεο απνθάζεσλ θαη 3. ηνλ ιεπηνκεξή έιεγρν θαη ηελ δηαθάλεηα. Βαζηθέο κεηαξξπζκίζεηο εθαξκφζηεθαλ ην 1999/2000 κέζσ λνκνζεηηθψλ αιιαγψλ. Οη λέεο ξπζκίζεηο θαζηέξσζαλ ζπκθσλίεο ζρεηηθά κε ηελ απφδνζε κεηαμχ ησλ δηεπζπληψλ θαη ησλ ππνπξγψλ ηνπο. Οη κεηαξξπζκίζεηο απηέο είραλ ζηφρν λα θαζηεξψζνπλ ηελ ππεπζπλφηεηα θαη θάλνπλ δπλαηή ηελ κέηξεζε ηεο απφδνζεο ηφζν ρξεκαηννηθνλνκηθψλ φζν θαη κε ρξεκαηννηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ. Οη ππεξεζίεο ήηαλ πιένλ ππεχζπλεο γηα ηελ απφδνζή ηνπο θαη ν θεληξηθφο έιεγρνο είρε ραιαξψζεη. Μεγαιχηεξε έκθαζε δηλφηαλ ηψξα ζηε αλάπηπμε κέηξσλ απφδνζεο. Μέρξη ην 1996, νη νξγαληζκνί θιήζεθαλ λα ππνβάινπλ επίζεκε αμηνιφγεζε φισλ ησλ πξνγξακκάησλ ηεο πεξηνρήο επζχλεο ηνπο γηα κηα πεξίνδν πέληε εηψλ. Γηα ην ζθνπφ απηφ νη ππεξεζίεο ελζαξξχλζεθαλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ λέεο κεζφδνπο αμηνιφγεζεο. Έηζη ην Τπνπξγείν Οηθνλνκηθψλ θαη Γηνίθεζεο ζέζπηζε έλα ζχλνιν αξρψλ απφ θαιέο πξαθηηθέο γηα ηελ απφδνζε. Απηφ πνπ κία άιιε ρψξα ζα κπνξνχζε λα δηδαρηεί απφ ηελ Απζηξαιία είλαη φηη εθάξκνζε κηα καθξνπξφζεζκε, επαλαιακβαλφκελε δηαδηθαζία. Απηφ ηεο έδσζε ηελ δπλαηφηεηα λα δηδαρηεί απφ ηελ εκπεηξία ηεο πξηλ πξνρσξήζεη ζε πεξαηηέξσ κεηαξξπζκίζεηο. Γίλεηαη ινηπφλ αληηιεπηφ απφ ηα παξαπάλσ πσο ε πξνζέγγηζε ησλ ρσξψλ πξνο ηελ δηνίθεζε κε βάζε ηελ απφδνζε θαη ηελ ζχλδεζε ηεο κε ηνλ πξνυπνινγηζκφ απνηέιεζε κηα ζπλερψο εμειηζζφκελε δηαδηθαζία. Γηα παξάδεηγκα, ε Νέα Εειαλδία άξρηζε επηθεληξψλνληαο ζηα απνηειέζκαηα, ελψ ηψξα ελδηαθέξεηαη γηα ηελ αλαδήηεζε ησλ ηξφπσλ πνπ κπνξεί λα ηα 44

45 δηαθνξνπνηήζεη. Ζ Γαλία αιιάδεη ηα ζπζηήκαηα ινγηζηηθήο θαη πξνυπνινγηζκνχ ηεο ψζηε λα επηθεληξσζεί ζηα απνηειέζκαηα. Ζ Γαιιία ςήθηζε πξφζθαηα έλαλ λφκν πνπ απαηηεί ηφζν ηα απνηειέζκαηα φζν θαη ηελ θαηαγξαθή ησλ ηξφπσλ πνπ απηά παξάρζεθαλ ζηελ ηεθκεξίσζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ γηα ηελ πιεηνςεθία ησλ πξνγξακκάησλ ηεο. Πνιιέο ρψξεο πηνζέηεζαλ ηηο ηερληθέο απηέο ζηαδηαθά. Γηα παξάδεηγκα, νη ΖΠΑ είραλ κηα πηινηηθή θάζε ηεζζάξσλ εηψλ πξηλ ηελ εθαξκνγή ηνπ ρεδίνπ γηα ηελ Απφδνζε ηεο Κπβέξλεζεο θαη ησλ Απνηειεζκάησλ ηεο (Government Performance and Results Act). Άιιεο ρψξεο πάιη επέιεμαλ κέζσ απηήο ηεο ζηαδηαθήο πξνζέγγηζεο λα επηηξέπνπλ ζηνπο νξγαληζκνχο λα ζπκκεηέρνπλ εζεινληηθά ζε απηέο ηηο κεηαξξπζκίζεηο ρσξίο λα απαηηνχλ ηελ πιήξε εθαξκνγή ηνπο ζε φιεο ηηο ππεξεζίεο ηεο ρψξαο. Ζ Γεξκαλία θαη ε Ηξιαλδία ρξεζηκνπνηνχλ πηινηηθά ζρέδηα. Ζ Απζηξαιία, ε Οιιαλδία, ε Νέα Εειαλδία θαη ην Ζλσκέλν Βαζίιεην έρνπλ πηνζεηήζεη κηα πξνζέγγηζε απφ ηελ θνξπθή πξνο ηα θάησ (top-down) ελψ ε Φηλιαλδία έρεη πηνζεηήζεη ηελ αληίζεζε πξνζέγγηζε, δειαδή απφ θάησ πξνο ηελ θνξπθή (bottom-up), φπνπ νη νξγαληζκνί έρνπλ ηελ ειεπζεξία λα αλαπηχμνπλ ηε δηθή ηνπο κέζνδν κε ειάρηζηα ζηνηρεία επηβνιήο απφ ηελ θνξπθή (θπβέξλεζε). Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη κεγαιχηεξε πξφνδνο έρεη γίλεη ζηελ εθαξκνγή ησλ κεηαξξπζκίζεσλ γηα δηνίθεζε κε βάζε ηελ απφδνζε παξά γηα ηελ ζχλδεζή ηεο κε ηνλ πξνυπνινγηζκφ. Μφλν ην 18% ησλ ρσξψλ έρνπλ θαηαθέξεη ηελ ζχλδεζε ηεο απφδνζεο κε ηνλ πξνυπνινγηζκφ, κεηαμχ ησλ νπνίσλ βξίζθνληαη ε Οιιαλδία θαη ε Νέα Εειαλδία, ελψ ζην 41% ησλ ρσξψλ δε ζπλεζίδεηαη λα ζπλδένληαη ηα απνηειέζκαηα ηεο απφδνζεο κε ηε ιήςε απνθάζεσλ. ηηο ρψξεο απηέο πεξηιακβάλνληαη θαη νη Ζ.Π.Α, θαζψο, επίζεο, θαη ν Καλαδάο. Δπίζεο, ζην 67% ησλ ρσξψλ κειψλ ηνπ ΟΟΑ ν ππνπξγφο ή ν επηθεθαιήο ηνπ ηκήκαηνο είλαη ππεχζπλνο γηα ηελ ζέζπηζε ησλ ζηφρσλ απφδνζεο. ην 57% ησλ ρσξψλ κειψλ ηνπ ΟΟΑ ε απφδνζε κε βάζε ζηνπο ζηφρνπο παξαθνινπζείηαη ζηελά απφ ην αξκφδην ππνπξγείν. ην 63% ησλ ρσξψλ ε απφδνζε κε βάζε ζηνπο ζηφρνπο θαηαγξάθεηαη ζε εηήζηεο εθζέζεηο γηα φια ή γηα θάπνηα απφ ηα πξνγξάκκαηα θαη ζε ζρεδφλ 50% ησλ ρσξψλ, ηα απνηειέζκαηα απφδνζεο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ ζέζπηζε πξνηεξαηνηήησλ, ηελ θαηαλνκή ησλ πφξσλ ζην πιαίζην ησλ πξνγξακκάησλ θαη ηελ εθαξκνγή κεηαξξπζκίζεσλ ζηελ εξγαζία (OECD, 2007:136). Δπηπξνζζέησο, ην 41% ησλ ρσξψλ δελ έρνπλ θαλέλα κεραληζκφ επηβξάβεπζεο ή ηηκσξίαο ησλ ππαιιήισλ ηνπο θαη κφλν ην 11% αλαθέξεη φηη ε απφδνζε ησλ ππαιιήισλ ζε ζρέζε κε ηνπο ζηφρνπο πνπ είραλ ηεζεί ζπλδέεηαη άκεζα κε ην κηζζφ ηνπο, ελψ ην 26% αλαθέξεη φηη απηφ ζπκβαίλεη νξηζκέλεο κφλν θνξέο. Σέινο, αλαθέξεηαη φηη ζην 72% ησλ ρσξψλ νη ζηφρνη ελζσκαηψλνληαη ζηνλ νηθνλνκηθφ πξνυπνινγηζκφ ηνπο, αιιά, κφιηο ζην 19% νη πνιηηηθνί ρξεζηκνπνηνχλ ηα απνηειέζκαηα πνπ αθνξνχλ ηελ απφδνζε γηα λα πάξνπλ απνθάζεηο. 45

46 1.2. χλδεζε ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο κε ηελ ακνηβή ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ (Performance Related Pay for Government employees) εκαληηθέο αλαπξνζαξκνγέο ζηνλ δεκφζην ηνκέα θάπνησλ ρσξψλ - κειψλ ηνπ ΟΟΑ πξνθιήζεθαλ ηελ δεθαεηία ηνπ 1970 ιφγσ ζνβαξψλ νηθνλνκηθψλ δπζθνιηψλ. Απηφ άιισζηε απνηππψλεηαη θαη ζηα πνιχ ρακειά επίπεδα αλάπηπμεο θαη παξαγσγηθφηεηαο, ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ πςειή αλεξγία θαη ηνλ πιεζσξηζκφ. Ο πεξηνξηζκφο ηνπ θφζηνπο ησλ ακνηβψλ ζην δεκφζην ηνκέα απνηέιεζε πξνηεξαηφηεηα ησλ θπβεξλήζεσλ, θαζψο απνηέιεζε ην κεγαιχηεξν θφζηνο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ πνιιψλ ρσξψλ. Έηζη, ε βειηίσζε ηεο απφδνζεο ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα, κε ζηφρν ηελ αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο κε ηαπηφρξνλε κείσζε ηνπ πξνζσπηθνχ, απνηέιεζε κηα λέα επείγνπζα αλάγθε. Ξεθίλεζε, ινηπφλ, κηα ζπζηεκαηηθή πξνζπάζεηα γηα επίζεκε ελζσκάησζε ζηφρσλ θαη δεηθηψλ απφδνζεο ζηε δηαρείξηζε ησλ αλζξψπηλσλ πφξσλ θαη ζηελ εθηέιεζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ. Ζ ζχλδεζε ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο κε ηελ ακνηβή ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ (Performance Related Pay for Government employees ή P.R.P.) απνηέιεζε ζεκαληηθφ θνκκάηη ηεο πξνζπάζεηαο απηήο. Ζ ζχλδεζε απηή αλαθέξεηαη ζην κεηαβιεηφ κέξνο ηεο ακνηβήο πνπ ρνξεγείηαη ζηνλ εξγαδφκελν θάζε ρξφλν (ή ζε νπνηαδήπνηε άιιε ρξνληθή βάζε) αλάινγα κε ηελ απφδνζή ηνπ. Μπνξεί λα ρνξεγείηε είηε ζε έλα κεκνλσκέλν άηνκν ή ζε κηα νκάδα αηφκσλ, απνθιείνληαο φκσο ηηο πεξηπηψζεηο φπνπ γίλεηαη απηφκαηε αχμεζε ησλ απνδνρψλ, φπσο γηα παξάδεηγκα είλαη νη πεξηπηψζεηο πξναγσγήο (πνπ δελ ζπλδένληαη κε ηελ απφδνζε) ή ακνηβέο πνπ ζπλδένληαη κε νξηζκέλεο ζέζεηο ή νξηζκέλεο ζπλζήθεο εξγαζίαο (γηα παξάδεηγκα απνδεκηψζεηο γηα ππεξσξίεο θαη επηδφκαηα γηα φζνπο εξγάδνληαη ζε ζπγθεθξηκέλεο γεσγξαθηθέο πεξηνρέο) (OECD, 2005: 26-27). Σα πξψηα παξαδείγκαηα εθαξκνγήο ηεο ζχλδεζεο ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο κε ηελ ακνηβή ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ παξνπζηάδνληαη πξηλ ηελ δεθαεηία ηνπ ηελ Γαιιία, γηα παξάδεηγκα, νη πξψηεο ακνηβέο κε βάζε ηελ απφδνζε (bonus) δφζεθαλ ζηνπο δεκνζίνπο ππαιιήινπο ην ηελ Ηαπσλία, δφζεθε ζηνπο δεκνζίνπο ππαιιήινπο ζηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1950 «επίδνκα επηκειείαο». ηνλ Καλαδά, έλα ζχζηεκα απμήζεσλ αλάινγα κε ηελ απφδνζε ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ εθαξκφζζεθε πξψηε θνξά ην 1964, ελψ ζηελ Ακεξηθή αλάινγν ζχζηεκα γηα ηνπο δηνηθεηέο εθαξκφζζεθε ην εκεηψλεηαη φκσο φηη φια απηά ηα ζπζηήκαηα πνπ πηνζεηήζεθαλ απφ ηηο ρψξεο πξηλ ηελ δεθαεηία ηνπ 1980 δελ ζα κπνξνχζαλ λα ζεσξεζνχλ πξαγκαηηθά ζπζηήκαηα ζχλδεζεο ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο κε ηελ ακνηβή, θαζψο ε ακνηβή δηλφηαλ γηα λα κελ ρξεηαζηεί λα επηβιεζνχλ θπξψζεηο, ιφγσ κεγάινπ ρξφλνπ πξνυπεξεζίαο θαη ιφγσ ηεο ειηθίαο ηνπ ππαιιήινπ. Γηα απηφ ε ζχλδεζε ηεο απφδνζεο κε ηελ 46

47 ακνηβή ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζα πξέπεη λα γίλεηαη κε κεγάιε πξνζνρή ψζηε λα κελ ζπγρέεηαη κε άιιε είδε ακνηβψλ. ηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1980 ηίζεηαη ζε εθαξκνγή ζηηο ρψξεο κέιε ηνπ ΟΟΑ ην πξψην θχκα ησλ PRP πνιηηηθψλ. Ζ Γαλία, ε Οιιαλδία, ε Νέα Εειαλδία, ε Ηζπαλία, ε νπεδία, ην Ζλσκέλν Βαζίιεην θαη νη ΖΠΑ πηνζέηεζαλ ηηο PRP πνιηηηθέο κε δηάθνξεο κνξθέο. Αθφκα πεηξακαηηθέο PRP πνιηηηθέο εμεηάζηεθαλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1980 ζε νξηζκέλεο νξγαλψζεηο ζηε Φηλιαλδία θαη ζηηο ηαρπδξνκηθέο ππεξεζίεο ηεο Γεξκαλίαο. Ζ δεχηεξε θάζε γηα ηελ θαζηέξσζε PRP ζπζηεκάησλ μεθίλεζε ζηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990 ζηελ Απζηξαιία, ηε Φηλιαλδία, ηελ Ηξιαλδία θαη ηελ Ηηαιία. Δλψ πην πξφζθαηα, ζηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990 θαη ζηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 2000, ηα ζπζηήκαηα απηά άξρηζαλ λα πηνζεηνχληαη απφ ρψξεο φπσο ε Γεξκαλία, ε Κνξέα θαη ε Διβεηία, θαζψο θαη θάπνηεο ρψξεο ζηελ Αλαηνιηθή Δπξψπε (Γεκνθξαηία ηεο Σζερίαο, Οπγγαξία, Πνισλία, Γεκνθξαηία ηεο ινβαθίαο). Σν 2004, ε Γαιιία άξρηζε λα πεηξακαηίδεηαη κε ηελ εηζαγσγή ηνπ PRP ζην αλψηεξν επίπεδν ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ (επίπεδν δηεπζπληή) ζε έμη ππνπξγεία πηινηηθά (Τπνπξγεία Οηθνλνκηθψλ, Άκπλαο, Δζσηεξηθψλ, Δμνπιηζκνχ, Γεσξγίαο, Γεκφζηαο Γηνίθεζεο, κε ηε κνξθή πξφζζεηεο ακνηβήο κε αλψηαην φξην 20% επί ηνπ βαζηθνχ κηζζνχ. ηηο ΖΠΑ, ηελ ίδηα ρξνληά, ε λνκνζεζία έδσζε ην δηθαίσκα ζηα Σκήκαηα Δζσηεξηθήο Αζθάιεηαο θαη Άκπλαο λα αλαπηχμνπλ ηα δηθά ηνπο ζπζηήκαηα ακνηβψλ, ηα νπνία ζπλνιηθά αθνξνχζαλ ππαιιήινπο (OECD, 2005:30). Σν απνηέιεζκα ήηαλ θαη ηα δχν ηκήκαηα λα αλαθνηλψζνπλ ζρέδηα ζχκθσλα κε ηα νπνία ε ακνηβή ζα ζπζρεηηδφηαλ κε ηελ απφδνζε ηνπ ππαιιήινπ. Ζ έθηαζε ηεο ρξήζεο ηεο ζχλδεζεο ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο κε ηηο ακνηβέο πνπ ιακβάλνπλ νη δεκφζηνη ππάιιεινη ζε δηάθνξεο ρψξεο αλά ηνλ θφζκν παξνπζηάδεηαη παξαθάησ κε δηαγξακκαηηθφ ηξφπν. Δκθαλψο πςειή ρξήζε ηνπ ηξφπνπ απηνχ θάλεη ε Γεκνθξαηία ηεο Σζερίαο αιιά θαη ε Νέα Εειαλδία ελψ ζε πςειά πνζνζηά θηλνχληαη θαη ε Αγγιία, ε Διβεηία, ε ινβελία, ε Γαλία θαη ε Ηαπσλία 11. Γράφθμα 2. Η ζκταςθ τθσ χριςθσ τθσ ςφνδεςθσ τθσ αξιολόγθςθσ τθσ απόδοςθσ με τισ αμοιβζσ των δθμοςίων υπαλλιλων ςτθν κεντρικι κυβζρνθςθ (2012) 11 OECD, «Public employment and leadership» 47

48 Σα ζπζηήκαηα PRP κπνξνχλ επίζεο λα ζεσξεζνχλ σο έλαο ηξφπνο γηα λα γίλνπλ επθνιφηεξα νη αιιαγέο ζηελ δηνίθεζε ζε θαηξνχο πνπ ηίζεληαη λέεο πξνηεξαηφηεηεο. πγθεθξηκέλα, απηφ κπνξεί λα γίλεη κε ηξεηο ηξφπνπο: 1. Σν ζχζηεκα PRP λα ρξεζηκνπνηεζεί σο θίλεηξν γηα ηε βειηίσζε ηεο αλάπηπμεο ηνπ πξνζσπηθνχ. Γηα παξάδεηγκα, κπνξεί λα ζεσξεζεί απαξαίηεηε ε πεξαηηέξσ εθπαίδεπζε ηνπ ππαιιήινπ γηα ηελ ιήςε κηαο πξφζζεηεο ακνηβήο. Απηφ αλαθέξζεθε απφ ηελ Οπγγαξία, ηελ Ηηαιία θαη ηηο θαλδηλαβηθέο Υψξεο σο βαζηθφο ζηφρνο γηα ηελ εηζαγσγή ηνπ PRP. 2. Σν ζχζηεκα PRP έρεη αλαθεξζεί απφ πνιιέο ρψξεο (Φηλιαλδία, Οπγγαξία θαη Ηηαιία) σο έλαο ηξφπνο αλαδηνξγάλσζεο ηεο εξγαζίαο, πξνθεηκέλνπ λα ππάξμεη κεγαιχηεξε επειημία θαη λα παξέρεηαη κηα πην άκεζε εμππεξέηεζε ζην θνηλφ. 3. Σν ζχζηεκα PRP ζεσξείηαη κνριφο γηα ηε βειηίσζε ηεο εγεζίαο κέζσ ηεο ελζάξξπλζεο ησλ ππαιιήισλ γηα θαηλνηνκία θαη γηα ηελ αλάιεςε ξίζθσλ. ρεηηθά κε απηφ έγηλε ηδηαίηεξε κλεία απφ ηνλ Καλαδά, ηελ Γαλία, ηελ Γαιιία θαη ηελ Γεξκαλία. ε αληίζεζε, φκσο, κε ηα παξαπάλσ νθέιε ησλ ζπζηεκάησλ απηψλ έξεπλεο, πνπ έρνπλ πξαγκαηνπνηεζεί θπξίσο ζηηο ΖΠΑ, δείρλνπλ φηη κφλν έλα κηθξφ πνζνζηφ ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζεσξεί θίλεηξν ηελ αχμεζε ηνπ κηζζνχ κε βάζε ηελ απφδνζή ηνπ. Πνιιέο θνξέο κάιηζηα ηα ζπζηήκαηα απηά ζεσξήζεθαλ απφ ηνπο δεκνζίνπο ππαιιήινπο δηαζπαζηηθά. Θεσξνχλ δε άιινπο παξάγνληεο, φπσο είλαη νη ζπλζήθεο εξγαζίαο, ε κνληκφηεηα, ε αλαγλψξηζε ηεο εξγαζίαο ηνπο, πνιχ ζεκαληηθφηεξνπο. Σα βαζηθά ραξαθηεξίζηεθα πνπ ζεσξείηαη φηη πξέπεη λα έρεη έλα ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο κε βάζε ηελ ακνηβή πξνθεηκέλνπ λα είλαη απνηειεζκαηηθφ είλαη: 1. Να έρνπλ ηεζεί ζπγθεθξηκέλνη ζηφρνη απφ ηελ πιεπξά ηεο δηνίθεζεο. 2. Να έρνπλ ηεζεί μεθάζαξνη θαλφλεο επηβξάβεπζεο θαη ηηκσξίαο. 3. Να έρνπλ νξηζηεί πνζνηηθνί κέζνδνη κέηξεζεο ηεο απφδνζεο. 4. Να ειέγρεηαη αλ ε αμηνιφγεζε πξέπεη λα γίλεη ζε αηνκηθφ ή νκαδηθφ επίπεδν. Σέινο, θξίλεηαη ζεκαληηθφ λα αλαθεξζεί φηη φιεο νη ρψξεο δελ εθαξκφδνπλ ηα ζπζηήκαηα κε ηνλ ίδην ηξφπν. Πην ζπγθεθξηκέλα, ηα ζπζηήκαηα δηαθέξνπλ σο πξνο: 1. Σν βαζκφ επηβνιήο ηνπο θαη ηελ αλεμαξηεζία πνπ παξέρεηαη γχξσ απφ απηά. Έηζη, ελψ ζηελ Γαλία, ηελ Νέα Εειαλδία, ηελ Οιιαλδία θαη ηε νπεδία παξέρεηαη αλεμαξηεζία ζηνλ ζρεδηαζκφ θαη ηελ εθαξκνγή ησλ ζπζηεκάησλ απηψλ, ζην Ζλσκέλν Βαζίιεην, ηνλ Καλαδά θαη ηεο ΖΠΑ ηα ζπζηήκαηα είλαη άθακπηα. 2. Σνλ αξηζκφ θαη ην είδνο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ πνπ ζπκπεξηιακβάλνπλ. Γηα παξάδεηγκα, ζηελ Απζηξαιία, ηελ Γαλία, ηελ Γεξκαλία, ηελ Οπγγαξία, ηελ Κνξέα, ηελ 48

49 Ηζπαλία θαη ηελ Διβεηία ηα ζπζηήκαηα απηά εθαξκφδνληαη κφλν γηα ηα αλψηεξα θαη αλψηαηα ζηειέρε. 3. Σν είδνο ηεο ακνηβήο. Απηφ κπνξεί λα έρεη είηε ηελ κνξθή ελφο επηπιένλ ζηαζεξνχ πνζνχ πνπ ζα ελζσκαηψλεηαη ζηνλ βαζηθφ κηζζφ, ην νπνίν θπκαίλεηαη ζην 5% ηνπ βαζηθνχ κηζζνχ. Δίηε ελφο πνζνχ πνπ ζα δίλεηαη εθάπαμ (bonus) θαη δελ ζα ελζσκαηψλεηαη ζηνλ κηζζφ, ην νπνίν θπκαίλεηαη ζην 10% ηνπ βαζηθνχ κηζζνχ γηα ηνπο ππαιιήινπο θαη ζην 20% γηα ηα αλψηεξα ζηειέρε. 4. Σν αλ πξνβιέπεηαη ε ακνηβή ζηνλ πξνυπνινγηζκφ ηεο ρψξαο ή φρη. Ζ Απζηξαιία, ε Γαλία, ε Οπγγαξία θαη νη ΖΠΑ δελ πξνβιέπνπλ ηελ ακνηβή απηή ζηνλ πξνυπνινγηζκφ θαη δίλνπλ ηελ αλεμαξηεζία ζηηο ππεξεζίεο λα θαζνξίζνπλ πνην ζα είλαη απηφ ην πνζφ. Αληίζεηα ζηελ Κνξέα, ηελ Ηζπαλία, ηνλ Καλαδά θαη ηελ Φηιαλδία ππάξρεη εηδηθφο ινγαξηαζκφο ζηνλ πξνυπνινγηζκφ πνπ ρξεκαηνδνηεί απηέο ηηο ακνηβέο. 2. Σα επξσπατθά ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο Οη λέεο πξνθιήζεηο πνπ αληηκεησπίδνπλ νη ρψξεο ηεο επξσπατθήο έλσζεο ζηνλ ηνκέα ηεο απαζρφιεζεο νδεγνχλ ζηελ εθαξκνγή λέσλ πνιηηηθψλ. Ζ εκθάληζε λέσλ κνληέισλ ζηελ δεκφζηα δηνίθεζε, ε αχμεζε ησλ δεκνζηνλνκηθψλ πεξηνξηζκψλ θαη ε αλάγθε γηα βειηίσζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο θαη ηεο απνδνηηθφηεηαο ησλ κέηξσλ απμάλεη ην ελδηαθέξνλ γηα ηελ αλάπηπμε, ηε ρξήζε θαη ηε βειηίσζε ησλ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζε φια ηα θξάηε κέιε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο (ΔΔ). Αθφκε, ην ελδηαθέξνλ γηα ηα εξγαιεία πνπ επηηξέπνπλ ηε ζπγθξηηηθή αμηνιφγεζε ησλ δεηθηψλ απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ, θαζψο γηα ηελ θαζηέξσζε απνηειεζκαηηθψλ κεραληζκψλ γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ θαη ηε δηάδνζε νξζψλ πξαθηηθψλ απμάλεηαη ιφγσ ηεο απνθέληξσζεο θαη ηεο κεγαιχηεξεο πεξηθεξεηαθήο θαη ηνπηθήο απηνλνκίαο (European Commission, 2013). ην πιαίζην απηφ νη δηνηθεηέο επηδηψθνπλ ηψξα πεξηζζφηεξν απφ θάζε άιιε θνξά λα έρνπλ πεηζηηθέο απνδείμεηο γηα ηελ πξνζηηζέκελε αμία ησλ ππεξεζηψλ ηνπο. χκθσλα κε ην Δπξσπατθφ Ηλζηηηνχην Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζην Μάαζηξηρη πνιιέο θπβεξλήζεηο ζηηο ρψξεο ηεο ΔΔ έρνπλ εηζάγεη λέα κέζα γηα ηε κέηξεζε ηεο απφδνζεο ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπο, φπσο ε θπβέξλεζε ηεο Πνξηνγαιίαο, ηεο Ηζπαλία, ηεο Πνισλίαο, ηεο Οπγγαξίαο θαη ηεο Γεξκαλίαο. Αθφκα, έλαο απφ ηνπο ζηφρνπο ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο είλαη ε αλαβάζκηζε ησλ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο κέζσ εξγαιείσλ πνπ ζεσξεζήθαλ θαηάιιεια φπσο είλαη ε απηναμηνιφγεζε, ε αμηνιφγεζε βάζεη ζηφρσλ, ν εηήζηνο δηάινγνο θαη ε αλαγλψξηζε ηεο αλάπηπμεο ηνπ εξγαδνκέλνπ. 49

50 Πεξίπνπ ηα κηζά απφ ηα θξάηε κέιε ηεο ΔΔ έρνπλ ιάβεη κέηξα γηα ηε δεκηνπξγία ελφο ζπζηήκαηνο πνπ ζα ζπλδέεη ηελ απφδνζε κε ηελ ακνηβή ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ. Έηζη, παξαηεξείηαη φηη θνηλφ ζηνηρείν ζηνλ ζρεδηαζκφ ησλ κεηαξξπζκηζηηθψλ πνιηηηθψλ ησλ δεκνζίσλ ππεξεζηψλ φισλ ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο ΔΔ είλαη φηη νη αηνκηθέο επηδφζεηο ζα πξέπεη ζην κέιινλ λα πξνσζνχληαη θαη λα ακείβνληαη θαιχηεξα, αιιά θαη λα αμηνινγνχληαη θαη λα επηβάιινληαη θπξψζεηο, φηαλ απηφ θξίλεηαη απαξαίηεην. Πξνο ηελ θαηεχζπλζε απηή, εηζήρζεζαλ λέα ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο, φπσο γηα παξάδεηγκα ε αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο κέζσ ζηφρσλ. Αθφκα, αλαπηχρζεθαλ ζε φιε ηελ Δπξψπε δηαδηθαζίεο θαη νδεγίεο ψζηε λα επηηεπρζεί ε ζπγθξηηηθή αμηνιφγεζε ησλ επηδφζεσλ ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ κε φζν ην δπλαηφλ κηθξφηεξε γξαθεηνθξαηηθή πξνζπάζεηα. ήκεξα ζε πνιιά θξάηε κέιε ηεο ΔΔ ε αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζπλδέεηαη κε ζπλέπεηεο γηα απηνχο. Οη θπξηφηεξεο απφ απηέο ηηο ζπλέπεηεο είλαη ε ζχλδεζε ηεο απφδνζεο κε ηελ ακνηβή ηνπ ππαιιήινπ, ε εμέιημε ηεο ζηαδηνδξνκίαο ηνπ θαη ε εξγαζηαθή ηνπ αζθάιεηα. ην πιαίζην απηψλ ησλ κεηαξξπζκίζεσλ ε αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο έρεη θεξδίζεη κηα ζέζε ζηνλ ππξήλα ηεο δηαρείξηζεο ησλ αλζξψπηλσλ πφξσλ. Σα ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ζηηο ρψξεο ηεο ΔΔ, θαζψο θαη ζηελ Ννξβεγία θαη ζηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή κπνξνχλ λα ρσξηζηνχλ ζε δχν θαηεγνξίεο, νη νπνίεο δχλαηαη θαη λα ζπλδπάδνληαη. Ζ πξψηε θαηεγνξία πεξηιακβάλεη ηα παξαδνζηαθά ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο, φπνπ ε απφδνζε ησλ εξγαδνκέλσλ αμηνινγείηαη κε βάζε κηα ζεηξά θξηηεξίσλ επηινγήο, φπσο είλαη ηα θαζήθνληα, νη απαηηήζεηο ηεο ζέζεο πνπ θαηέρεη θαη νη ηθαλφηεηεο ηνπ ππαιιήινπ. Ζ δεχηεξε θαηεγνξία ρξεζηκνπνηεί ην εξγαιείν ησλ ζπκθσληψλ-ζηφρσλ, φπνπ ε αηνκηθή απφδνζε κεηξηέηαη απφ ην βαζκφ επίηεπμεο ηνπ ζηφρνπ. ηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδνληαη νη δηαθνξέο κεηαμχ ησλ δχν απηψλ θαηεγνξηψλ. 50

51 Πίνακαρ 1. ύγκπιζη παπαδοζιακών ζςζηημάηυν αξιολόγηζηρ με ζςμθυνίερ - ζηόσοςρ 12 Αξιολόγηζη ηηρ απόδοζηρ Οη εξγαδφκελνη αμηνινγνχληαη κε ηε ρξήζε επηιεγκέλσλ δεηθηψλ απφδνζεο Οη εξγαδφκελνη πξέπεη λα αμηνινγνχληαη φζν ην δπλαηφλ πην δίθαηα, γηα παξάδεηγκα κε βάζε ηα ίδηα θξηηήξηα. Γηαθνξεηηθέο απνδνρέο πξέπεη λα βαζίδνληαη ζε αληηθεηκεληθά θξηηήξηα ζρεηηθά κε ηελ απφδνζε ηνπ εξγαδνκέλνπ Ζ αηνκηθή απφδνζε πξέπεη λα αμηνινγείηαη κε βάζε ηνπο δείθηεο απφδνζεο, ην πξνθίι απαηηήζεσλ θαη ηηο πεξηγξαθέο ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο. ςμθυνία - ζηόσορ Οη εξγαδφκελνη πξέπεη λα επαηζζεηνπνηεζνχλ απέλαληη ζηνπο ζηφρνπο ηεο δηνίθεζεο, ηνπ ηκήκαηνο, θαζψο θαη γηα αηνκηθνχο ηνπο ζηφρνπο. Οη εξγαδφκελνη αμηνινγνχληαη κε βάζε ηνπο πξνζσπηθνχο ηνπο ζηφρνπο Γηαθνξεηηθέο απνδνρέο πξέπεη λα θαζνξίδνληαη κε βάζε ηελ επίηεπμε ή φρη ησλ ζηφρσλ Ζ ζρέζε κεηαμχ ηεο αηνκηθήο θαη ηεο νξγαλσηηθήο απφδνζεο πξέπεη λα είλαη ζαθήο Σα παξαδνζηαθά ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο θαη νη κεηαξξπζκίζεηο ηνπο Σα θξηηήξηα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηα παξαδνζηαθά ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο είλαη ζπλήζσο νη δξαζηεξηφηεηεο, νη δεμηφηεηεο, νη ζηφρνη, ηα απνηειέζκαηα, ε ζπκπεξηθνξά θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά (δέζκεπζε, αμηνπηζηία, θίλεηξα) ηνπ ππαιιήινπ. πζηήκαηα ηα νπνία βαζίδνληαη ζε ραξαθηεξίζηεθα ηνπ ππαιιήινπ ζεσξνχληαη αξθεηά αμηφπηζηα. Δκθαλίδνπλ φκσο ην κεηνλέθηεκα φηη δελ είλαη πνιχ μεθάζαξεο νη έλλνηεο θαη κπνξεί λα νδεγήζνπλ ηνλ αμηνινγεηή ζε ιάζε. Αθφκα, θξηηήξηα ηα νπνία βαζίδνληαη ζηελ ζπκπεξηθνξά ηνπ ππαιιήινπ είλαη πνιχ ππνθεηκεληθά. ηελ Πνισλία γηα παξάδεηγκα ην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο πεξηιακβάλεη έλα ζχλνιν δηαθφξσλ θξηηεξίσλ ηα νπνία δηαθξίλνληαη ζε ππνρξεσηηθά θαη πξναηξεηηθά. Χο ππνρξεσηηθά νξίδνληαη ε αμηνπηζηία, ε πξνζπκία, ε εθαξκνγή ζρεηηθψλ θαλνληζκψλ, ν πξνγξακκαηηζκφο θαη νξγάλσζε ηεο εξγαζίαο θαη ην ήζνο ηνπ ππαιιήινπ. Ο άκεζνο πξντζηάκελνο ηνπ ππαιιήινπ είλαη ν αμηνινγεηήο ηνπ θαη έρεη ηελ ππνρξέσζε λα επηιέμεη απφ 3 έσο 5 θξηηήξηα, φπνηα ζεσξεί ζεκαληηθφηεξα γηα ηελ αμηνιφγεζε ηνπ ππαιιήινπ κε βάζε ηελ ζέζε πνπ θαηέρεη απηφο. Ζ επηινγή ησλ θξηηεξίσλ πξέπεη λα γίλεηαη αθνχ ν αμηνινγεηήο έρεη ζπδεηήζεη κε ηνλ αμηνινγνχκελν ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν πιεξνχληαη ηα θαζήθνληα ηεο ζέζεο πνπ θαηέρεη. 12 European Institute of Public Administration Maastricht, Dr. C. Demmke (2007), «Performance Assessment in the Public Services of the EU Member States», p.23 51

52 ηε Ληζνπαλία, ε νπνία κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί σο παξάδεηγκα γηα πνιιά άιια θξάηε κέιε, ρξεζηκνπνηνχληαη 5 θξηηήξηα αμηνιφγεζεο, ηα νπνία είλαη ν θφξηνο εξγαζίαο, ε πνηφηεηα ηεο απφδνζεο, ε πνιππινθφηεηα ηεο απφδνζεο, ε ηθαλφηεηα ηνπ ππαιιήινπ λα εθαξκφδεη ηηο γλψζεηο θαη ηηο δεμηφηεηέο ηνπ γηα λα αληαπνθξηζεί ζηηο απαηηήζεηο ηεο δνπιεηάο ηνπ θαη ε ηθαλφηεηά ηνπ γηα επηθνηλσλία θαη ζπλεξγαζία κε άιινπο. ηελ Πνξηνγαιία αληίζηνηρα ρξεζηκνπνηνχληαη σο θξηηήξηα ε αηνκηθή ζπκβνιή ζηελ ππεξεζία γηα ηελ επίηεπμε ησλ απνηειεζκάησλ, δεμηφηεηεο ζπκπεξηθνξάο θαη ε πξνζσπηθή δέζκεπζε κε ζηφρν ηελ επίηεπμε πςειφηεξσλ επηπέδσλ απφδνζεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ραξαθηεξηζηηθψλ φπσο νη πξνζπάζεηεο πνπ έρνπλ θαηαβιεζεί, ην ελδηαθέξνλ θαη ην θίλεηξν πνπ έρεη ν ππάιιεινο. Ο βαζκφο ζεκαληηθφηεηαο ηνπ θάζε θξηηεξίνπ εμαξηάηαη απφ ηελ ππεξεζία. Αθφκα, φηαλ αλαθεξφκαζηε ζηελ αμηνιφγεζε κεζαίσλ θαη αλψηεξσλ ζηειερψλ ιακβάλνληαη ππφςε θαη άιια θξηηήξηα φπσο νη εγεηηθέο δηνηθεηηθέο ηθαλφηεηεο ηνπ ππαιιήινπ, ε ηθαλφηεηα ηνπ λα αλαπηχζζεηαη θαη λα παξέρεη θίλεηξα ζην πξνζσπηθφ θαη ην ζηξαηεγηθφ ηνπ φξακα. Σν πιενλέθηεκα ησλ παξαδνζηαθψλ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο είλαη φηη βαζίδνληαη ζε θαζνξηζκέλεο δηαδηθαζίεο κέηξεζεο ηεο απφδνζεο νη νπνίεο ζεσξνχληαη πεξηζζφηεξν απνηειεζκαηηθέο θαη εχθνιεο ζηελ εθαξκνγή ηνπο απφ αηνκηθέο ζπκθσλίεο ζηφρσλ πνπ απαηηνχλ ρξφλν. Δπίζεο, είλαη πην εχθνιν λα ζπγθξίλεηο ηελ απφδνζε ησλ ππαιιήισλ ζε έλα ηππνπνηεκέλν ζχζηεκα απφ φηη ζε έλα εμαηνκηθεπκέλν θαη λα απνθχγεηο ηνλ θίλδπλν ηζρπξνπνίεζε απνθεληξσκέλσλ θαη απηφλνκσλ θέληξσλ απφδνζεο θαη αληίζηνηρα απνδπλάκσζεο ηεο θεληξηθήο δηνίθεζεο. Σα ηειεπηαία ρξφληα νη θιαζηθέο κνξθέο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο αληηκεησπίδνληαη κε πνιχ θξηηηθφ πλεχκα ζε φιε ηελ Δπξψπε. πρλά νη αμηνινγήζεηο (αλ θαη φηαλ απηέο δηεμάγνληαη) αληηκεησπίδνληαη σο κηα αλαγθαία ξνπηίλα ζηελ θαζεκεξηλή δηνηθεηηθή δσή, κε απνηέιεζκα νχηε νη πξντζηάκελνη νχηε νη εξγαδφκελνη λα ελδηαθέξνληαη γηα ηα απνηειέζκαηα ησλ αμηνινγήζεσλ απηψλ. Απηή ε έιιεηςε ελδηαθέξνληνο κπνξεί λα νθείιεηαη ζηνπο εμήο ιφγνπο (Demmke, 2007:5): 1. Οη αλψηεξνη λα κελ ήζειαλ λα αμηνινγήζνπλ ην πξνζσπηθφ ηνπο θαη ηαπηφρξνλα ην πξνζσπηθφ λα κελ ήζειε λα αμηνινγεζεί. 2. ε πνιιέο πεξηπηψζεηο ηα απνηειέζκαηα ηεο αμηνιφγεζεο δελ αθνινπζνχληαη απφ ζπλέπεηεο γηα ηηο ζπλζήθεο εξγαζίαο ηνπ πξνζσπηθνχ. 3. ηελ αξρή ηεο ζχκβαζεο εξγαζίαο δηα βίνπ, ηελ αξρή ηεο αξραηφηεηαο θαη ην ζχζηεκα απηφκαησλ πξναγσγψλ. 4. ηελ δηεμαγσγή ππνθεηκεληθψλ απνηειεζκάησλ ιφγσ γξαθεηνθξαηηθψλ απαηηήζεσλ θαη πιήζνο θξηηεξίσλ. 5. Ζ ηάζε γηα πνιχ πςειέο βαζκνινγίεο κε ζηφρν ηελ απνθπγή εζσηεξηθψλ ζπγθξνχζεσλ. 52

53 Θα πξέπεη αθφκα λα ηνληζηεί φηη ζε πνιιέο ρψξεο ηεο Δπξψπεο, ηα θξηηήξηα πνπ βαζίδνληαη ζε πξνζσπηθά ραξαθηεξηζηηθά (αθξίβεηα, επθπΐα, θνηλσληθέο δεμηφηεηεο), θαζψο θαη ζε ραξαθηεξηζηηθά πνπ απνθηά ν ππάιιεινο έμσ απφ ην ρψξν εξγαζίαο (επίπεδν εθπαίδεπζεο, ραξαθηήξαο), ράλνπλ ζηγά ζηγά ηελ ζεκαζία ηνπο. Μεγαιχηεξε αμία δίλεηαη ηψξα ζε ζπκθσλίεο ζηφρνπο, ιεηηνπξγηθέο αμηνινγήζεηο θαη αμηνινγήζεηο ηθαλνηήησλ πζηήκαηα αμηνιφγεζεο πνπ βαζίδνληαη ζηελ Γηνίθεζε κέζσ ηφρσλ ην ηέινο ηνπ 20 νπ αηψλα ε αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζε δηεζλέο επίπεδν, βαζίζηεθε θπξίσο ζηε κέζνδν ηεο «Γηνίθεζεο κέζσ ζηφρσλ» (ΓΜ). Ζ κέζνδνο απηή βαζίδεηαη ζηηο ζπλεληεχμεηο ησλ πξντζηακέλσλ κε ηνπο πθηζηακέλνπο ηνπο, ζηελ ζέζπηζε ζπκθσληψλ ζηφρσλ θαη ζηελ αμηνιφγεζε ηεο επίηεπμεο ησλ ζηφρσλ απηψλ. Απνβιέπεη δε ζηελ πην νπζηαζηηθή ρξήζε ηνπ ζθνπνχ ηεο εξγαζίαο ησλ ππαιιήισλ θαη ζηελ φζν ην δπλαηφλ κεγαιχηεξε θηλεηνπνίεζή ηνπο γηα κεγαιχηεξε πξνζπάζεηα θαη θαιχηεξα απνηειέζκαηα (Kaltenborn and Rambøll, 2010). Ζ πξνψζεζε ηεο απφδνζεο κέζσ ηεο ζέζπηζεο πςειψλ ζηφρσλ βαζίδεηαη ζε έλα ζχλνιν παξαγφλησλ φπσο είλαη ε δέζκεπζε, ε πξνζπάζεηα, ε απηνπεπνίζεζε, νη δεμηφηεηεο θαη ε αλαηξνθνδφηεζε πνπ ιακβάλεη ν ππάιιεινο. Αθφκα ζεκαληηθνί παξάγνληεο πξνο ηελ θαηεχζπλζε απηή είλαη ην πξνζδφθηκν ηεο επηηπρίαο (δειαδή ην πξνζδφθηκν φηη ν ζηφρνο κπνξεί λα επηηεπρζεί), νη αληακνηβέο φηαλ νη ζηφρνη επηηπγράλνληαη, ε ζηήξημε ησλ αλσηέξσλ γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ, ε ζέζπηζε ζηφρσλ πνπ έρνπλ λφεκα, ε πηνζέηεζε θηιφδνμσλ ζηφρσλ θαη ε ιεπηνκεξήο θαη ζαθήο πεξηγξαθή ηνπο (Demmke,2007:28). Ζ ΓΜ εθαξκφδεηαη ζήκεξα απφ πνιιέο ρψξεο ηεο ΔΔ (Απζηξία, Γαιιία, Γεξκαλία, Μεγάιε Βξεηαλία, Οιιαλδία, νπεδία θαη ηεο Διβεηία). Ζ Μεγάιε Βξεηαλία, ε Οιιαλδία θαη ε Απζηξία ηελ εθάξκνζαλ ζηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο απαζρφιεζεο απφ ηε δεθαεηία ηνπ 1990, ε Διβεηία ηελ εηζήγαγε ην 2000 θαη ε Γεξκαλία ην Παξαηεξείηαη δε φηη ζε νξηζκέλεο ρψξεο, ε ΓΜ δηαδξακαηίδεη έλαλ ζρεηηθά δεπηεξεχνληα ξφιν ζην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο, ελψ ζε άιιεο φπσο ζηελ Οπγγαξία, ηελ Ηξιαλδία, ηε Μεγάιε Βξεηαλία, ηε Μάιηα θαη ηε Γαλία, ην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο βαζίδεηαη ζηελ ΓΜ. Έλα απφ ηα ζεηηθά ζηνηρεία πνπ παξαηεξήζεθαλ απφ ηελ εθαξκνγή ηεο κεζφδνπ απηήο ήηαλ φηη ν αμηνινγεηήο δελ ζα εθάξκνδε κηα ηππηθή δηαδηθαζία θαη δελ ζα έπξεπε απιά λα αμηνινγήζεη ηνλ ππάιιειν, αιιά λα ζέζεη ζηφρνπο θαη λα πξνβιέςεη πψο απηνί ζα επηηεπρζνχλ. Γεληθά ε ΓΜ βξήθε πνιινχο ππνζηεξηθηέο θαζψο νη ζηφρνη βνεζνχλ ηηο δηνηθήζεηο ησλ νξγαληζκψλ πνιχ πεξηζζφηεξν απφ ηα παξαδνζηαθά ζχζηεκα αμηνιφγεζεο. Δηδηθά ζηα ζπζηήκαηα ΓΜ ηεο Δζζνλίαο θαη ηεο Γαιιίαο ραξαθηεξίδνληαη απφ πνιχ δηαθαλείο δηαδηθαζίεο 53

54 θαη απνδεηθλχνπλ φηη έλα ζχζηεκα αμηνιφγεζεο κπνξεί λα είλαη πνιχ ιηγφηεξν γξαθεηνθξαηηθφ απφ φηη ήηαλ ηα παξαδνζηαθά ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο. Δπίζεο, νη ππάιιεινη ππνζηεξίδνπλ ηελ ΓΜ θαζψο ζεσξνχλ φηη είλαη αληηθεηκεληθή, πξνάγεη ηελ αλάπηπμή ηνπο θαη ιακβάλεη ππφςε ηεο ηελ γλψκε ηνπ ππαιιήινπ ζηελ δηαδηθαζία ζέζπηζεο ησλ ζηφρσλ. ηα αξλεηηθά ζεκεία ηεο κεζφδνπ αλήθεη ν πξνγξακκαηηζκφο ησλ ζηφρσλ, ν νπνίνο δελ απνηειεί κηα εχθνιε δηαδηθαζία θαζψο κπνξεί λα ππάξρνπλ δηαθνξεηηθέο απφςεηο γηα ην πνηνη ζηφρνη ζεσξνχληαη ζεκαληηθνί θαη πνηνη φρη. Αθφκα, είλαη δχζθνιν λα αμηνινγεζεί ε επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ, θαζψο ζε κηα ζπκθσλία ζηφρσλ κπνξεί λα πξνζδηνξίδεηαη φηη κφλν νη ππάιιεινη είλαη ππεχζπλνη γηα ηελ επίηεπμε ηνπο, ελψ κπνξεί λα είλαη θαη άιινη παξάγνληεο πνπ επζχλνληαη γηα ηελ επίηεπμε ή ηελ απνηπρία ηνπο. Δπηπξνζζέησο, νη ζηφρνη πνπ ηίζεληαη είλαη ζπρλά δηάρπηνη ή ππεξβνιηθά δχζθνιν λα επηηεπρζνχλ. Σν κεγαιχηεξν πξφβιεκα φκσο ζηελ κέζνδν απηή εκθαλίδεηαη φηαλ νη αμηνινγεηέο δελ έρνπλ θακία εκπεηξία ζηνλ θαζνξηζκφ θαη ηε δηαπξαγκάηεπζε ησλ ζηφρσλ. Γηα παξάδεηγκα, κηα Βξεηαληθή έθζεζε αμηνιφγεζεο απφ ην 2007 αλαθέξεη : «Πάξα πνιινί δηεπζπληέο εμαθνινπζνχλ λα θαζνξίδνπλ θαθήο πνηφηεηαο ζηφρνπο ή αθφκε ρεηξφηεξα, δελ ζπλαπνθαζίδνπλ ηνπο ζηφρνπο απηνχο επίζεκα κε ην πξνζσπηθφ ηνπο». Ζ κε ζπκκεηνρή ησλ ππαιιήισλ κεηαηξέπεη ηηο ζπκθσλίεο ζηφρσλ ζε παξαδνζηαθή ζηνρνζεζία θαη απιή παξνρή νδεγηψλ πξνο ηνπο ππαιιήινπο. ε άιιεο ρψξεο φπσο ζηελ Ηξιαλδία, ην πξφβιεκα ήηαλ ελψ πξαγκαηνπνηνχληαλ θαλνληθά νη ζπκθσλίεο ζηφρσλ κεηαμχ πξντζηακέλνπ θαη ππαιιήινπ δελ ππήξρε αλαηξνθνδφηεζε ηνπ απνηειέζκαηνο ηεο αμηνιφγεζεο. Αθφκα, ζηελ Διβεηία φπνπ ε κέζνδνο ηεο ΓΜ εθαξκφζηεθε κεξηθψο, δηαπηζηψζεθε φηη νη ππάιιεινη είλαη πην επηθξηηηθνί απέλαληί ηεο θαη ην 40 % κε 50 % ησλ εξγαδνκέλσλ ηελ έθξηλε αξλεηηθά ην ηελ Γεξκαλία ε κέζνδνο ηεο ΓΜ αληηκεησπίζηεθε πνιχ θξηηηθά. Οη ζχιινγνη ησλ εξγαδνκέλσλ εμέθξαζαλ ηνλ θφβν φηη κε ηνλ ηξφπν απηφ ζα απμεζνχλ νη απαηηήζεηο γχξσ απφ ηελ απφδνζε, ζα εληζρπζεί ε εμάξηεζή ηνπ απφ ηνλ πξντζηάκελν θαη δελ ζα είλαη εχθνιε ε ζχγθξηζε ηεο απφδνζεο ηνπο κε ησλ ζπλαδέιθσλ ηνπο. Έλα άιιν πξφβιεκα ήηαλ φηη ππάιιεινη κε ρακειή απηνεθηίκεζε ιάκβαλαλ ηελ απνηπρία επίηεπμεο ελφο ζηφρνπ ζαλ αληθαλφηεηα θαη ήηαλ πνιχ πηζαλφλ λα παξαηηεζνχλ απφ θάζε πξνζπάζεηα βειηίσζεο. Παξφια απηά, ηα πξνβιήκαηα πνπ εκθαλίζηεθαλ ζηελ εθαξκνγή ηεο κεζφδνπ ΓΜ ζπδεηήζεθαλ πνιχ ιηγφηεξν ζηελ δηεζλή θνηλφηεηα απφ φηη ηα πιενλεθηήκαηα ηεο. Απηφ είλαη πνιχ πηζαλφλ λα νθείιεηαη ζην γεγνλφο φηη νη ζχιινγνη ησλ εξγαδνκέλσλ δελ έρνπλ ηηο απαξαίηεηεο δπλάκεηο ψζηε λα αληηπαξαηεζνχλ ζηηο θπβεξλήζεηο. Αθφκα, ιίγεο είλαη νη ρψξεο ηηο ΔΔ πνπ ζεσξνχλ απαξαίηεηε ηελ ζπκκεηνρή ησλ ζπιιφγσλ νξγαλψζεσλ ησλ ππαιιήισλ ζηελ δηαδηθαζία πξνγξακκαηηζκνχ ησλ ζηφρσλ (Demmke, Hammerschmid and Meyer, 2006). 54

55 2.3. Παξαδείγκαηα θαιψλ πξαθηηθψλ Ηλσκέλν Βαζίιεην Σν Ζλσκέλν Βαζίιεην απνηειεί κηα πνιχ ελδηαθέξνπζα πεξίπησζε φζνλ αθνξά ηε κεηαξξπζκίζεηο πνπ έρεη εθαξκφζεη δηνηθεηηθά θαη ζε επίπεδν πξνζσπηθνχ. Απηφ νθείιεηαη θπξίσο ζηελ ξηδηθή κεηαξξχζκηζε Fulton πνπ εθαξκφζηεθε ζηελ Βξεηαληθέο δεκφζηεο ππεξεζίεο ην 1968 θαη ζηελ πξσηνπνξία πνπ επέδεημε ζηελ εθαξκνγή ηνπ Νένπ Μνληέινπ Γεκφζηαο Γηνίθεζεο. Απφ ην 1990 έσο ζήκεξα ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο έρνπλ εθαξκνζηεί ζε 120 ηκήκαηα θαη ππεξεζίεο θαη δεκνζίνπο ππαιιήινπο ηνπ Ζλσκέλνπ Βαζίιεηνπ. Έηζη ε κεηαξξχζκηζε ηεο Βξεηαληθήο Αλψηεξεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο (Senior Civil Service) κε αλψηεξνπο δεκνζίνπο ππαιιήινπο (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ αλψηεξσλ δηεπζπληψλ, εκπεηξνγλσκφλσλ θαη πνιηηηθψλ ζπκβνχισλ) εκθαλίδεηαη ζπρλά ζε δηεζλείο ζπγθξίζεηο σο βέιηηζηε πξαθηηθή. Ζ Αλψηεξε Γεκφζηα Γηνίθεζε (ΑΓΓ) δεκηνπξγήζεθε ην 1996 κε ην δηθφ ηεο ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ ππαιιήισλ πνπ θαηαξηίδνληαη κε ηε βνήζεηα ηεο εηαηξείαο ζπκβνχισλ Price Waterhouse. Σν 2001 κε ηελ εθινγή ηεο λέαο θπβέξλεζεο θαη ζηα πιαίζηα κηαο πνιηηηθήο γηα ηνλ εθζπγρξνληζκφο ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο εηζάγεηαη έλα λέν ζχζηεκα αμηνιφγεζεο (Horton, 2006:9). ηα πιαίζηα ηεο παξνχζαο εξγαζίαο ζα παξνπζηάζνπκε ην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο πνπ εθαξκφδεηαη γηα ηνπο αλψηεξνπο δεκνζίνπ ππαιιήινπ ηνπ Τπνπξγηθνχ πκβνπιίνπ (Cabinet Office) ηεο Βξεηαλίαο, ην νπνίν παξνπζηάδεη πνιιέο νκνηφηεηεο κε ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο ζε άιιεο αξρέο ηεο Βξεηαλίαο. Κάζε αξρή έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα αλαπηχμεη ην δηθφ ηεο ζχζηεκα απφδνζεο πξφζζεησλ ακνηβψλ ζηνπο ππαιιήινπο, κε κφλν πεξηνξηζκφ ηνλ πξνυπνινγηζκφ θάζε αξρήο. Σν γεγνλφο απηφ επηηξέπεη κεγάιε επειημία ζηνπο αλσηέξνπο θαη δίλεη ηελ δπλαηφηεηα άκεζε επηβξάβεπζεο ηνπ ππαιιήινπ. Σν ζχζηεκα απφδνζεο πξφζζεησλ ακνηβψλ ζε νκάδεο ρξεζηκνπνηήζεθε εθηεηακέλα ζην Τπνπξγηθφ πκβνχιην (Τ) κε ζθνπφ λα αληηζηαζκίζεη ηα κεηνλεθηήκαηα αηνκηθψλ πξφζζεησλ ακνηβψλ (θζφλν, αληηπαιφηεηα θαη ππεξβνιηθφ εγσηζκφ). ηελ πνξεία φκσο απνδείρηεθε φηη πνιινί ζπκκεηείραλ ζε νκάδεο ζηηο νπνίεο νπζηαζηηθά δελ ζπλεηζέθεξαλ αιιά ακείβνληαλ εμίζνπ. Σν γεγνλφο απηφ επέθεξε πνιχ αληηπαξαγσγηθά απνηειέζκαηα. Χο εθ ηνχηνπ, ην κέζν ηεο νκαδηθήο αμηνιφγεζεο αληηκεησπίδεηαη κε θξηηηθή καηηά. Ζ αηνκηθή αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο γίλεηαη ζε εηήζηα βάζε ζχκθσλα κε ηνπο ζηφρνπο θαη ηελ ηθαλφηεηα ηνπ ππαιιήινπ. Σν έληππν αμηνιφγεζεο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ην ζθνπφ απηφ ζεσξείηαη δηαθαλέο θαη κε γξαθεηνθξαηηθφ, θαζψο νη ηθαλφηεηεο πνπ πξφθεηηαη λα αμηνινγεζνχλ αλαιχνληαη ζηελ αξρή ηνπ εληχπνπ. Ζ ζέζπηζε ησλ ζηφρσλ πνπ θαιείηαη λα πεηχρεη ν ππάιιεινο πξαγκαηνπνηείηαη ζπλήζσο θάζε Απξίιην κέζσ κηα ζπδήηεζεο πνπ γίλεηαη κεηαμχ ηνπ ππαιιήινπ θαη ηνπ αλσηέξνπ ηνπ. Οη ζηφρνη πνπ ηίζεληαη είλαη απφ ηέζζεξηο έσο έμη θαη 55

56 παξάιιεια νξίδεηαη πνηνη απφ απηνχο είλαη πην ζεκαληηθνί θαη πψο ζα πξέπεη λα αμηνινγεζνχλ. Ζ ζπκθσλία απηή γηα ηνπο ζηφρνπο δηεμάγεηαη ζην Τ ζχκθσλα κε ηηο αξρέο SMART (specific= ζπγθεθξηκέλν, measurable= κεηξήζηκν, achievable= επηηεχμηκν, relevant= ζρεηηθφ, time bound= ρξνληθά θαζνξηζκέλν) 13. Παξάιιεια νξίδνληαη νη ηθαλφηεηεο θαη νη δεμηφηεηεο πνπ απαηηείηαη λα έρεη ν ππάιιεινο γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ απηψλ. Σα θξηηήξηα ηθαλφηεηαο ηνπ ππαιιήινπ είλαη ε επηθνηλσλία, ε ζπλερήο βειηίσζε, ε θηιηθφηεηα πξνο ηνλ πνιίηε, ε επίηεπμε ζηφρσλ, ε δηνηθεηηθή ηνπ ηθαλφηεηα, ε ηθαλφηεηα ηνπ λα αλαπηχζζεηαη, ε ηθαλφηεηα επίιπζεο πξνβιεκάησλ θαη ιήςεο απνθάζεσλ, νη γεληθέο ηνπ γλψζεηο, θαη ε ηθαλφηεηά ηνπ λα ζπλεξγάδεηαη. Ζ αμηνιφγεζε ηεο επίηεπμεο ησλ ζηφρσλ πξαγκαηνπνηείηαη κεηά απφ πεξίπνπ έλα ρξφλν (ζπλήζσο ην Μάξηην ηνπ επφκελνπ έηνπο). Βαζηδφκελνη ζηελ παξαπάλσ αμηνιφγεζε ησλ ηθαλνηήησλ θαη ηεο επίηεπμε ζηφρσλ νη πξντζηάκελνη ζπκπιεξψλνπλ Έθζεζε Ακνηβήο, ψζηε λα θαζνξηζηεί ζε πνην βαζκφ ν εξγαδφκελνο έρεη θηάζεη ηνπο ζηφρνπο θαη αλ ζα ιάβεη πξφζζεηε ακνηβή. Ζ έθζεζε απηή θαηαηίζεηαη ζε επηηξνπή ακνηβψλ, ε νπνία απνηειείηαη απφ ηνπο πξντζηακέλνπο ηεο δηεχζπλζεο, θαζψο θαη έλα εμσηεξηθφ κέινο. Ζ επηηξνπή απηή ζα ιάβεη ηελ ηειηθή απφθαζε. Με ζηφρν ηελ απνθπγή κεγάιεο επηβάξπλζεο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ απφ πξφζζεηεο ακνηβέο κε βάζε ηελ απφδνζε ησλ ππαιιήισλ έρνπλ νξηζηεί ηξία επίπεδα θαη νη αλάινγεο πνζνζηψζεηο. Έηζη, ζην πξψην επηπέδνπ, δειαδή ζην επίπεδν φπνπ νη εξγαδφκελνη πέηπραλ φινπο ηνπο ζηφρνπο θαη ηνπο μεπέξαζαλ, ππάγνληαη φρη πεξηζζφηεξνη απφ ην % ησλ εξγαδνκέλσλ. ην δεχηεξν επίπεδν, δειαδή ζην επίπεδν φπνπ νη εξγαδφκελνη πέηπραλ ζε κεγάιν βαζκφ ηνπο ζηφρνπο, ππάγνληαη φρη πεξηζζφηεξνη απφ ην % ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ζην ηξίην επίπεδν, δειαδή ζην επίπεδν φπνπ νη ζηφρνη δελ επηηεχρζεθαλ θαη νη απαηηνχκελεο ηθαλφηεηεο θαη δεμηφηεηεο δελ παξέρνληαη, ππάγεηαη ην 5-15 % ησλ εξγαδνκέλσλ ε πεξίπησζε πνπ ν δεκφζηνο ππάιιεινο δελ επηζπκεί λα δερηεί ην βαζκφ ηνπ, κπνξεί κέζσ ησλ επίζεκσλ δηαχισλ λα ζπδεηήζεη κε ηνλ αμηνινγεηή ηνπ, ν νπνίνο κπνξεί λα αιιάμεη ηνλ βαζκφ, θαη λα θαηαγγείιεη ηελ δηαδηθαζία ζηνλ δηεπζπληή ηνπ. Γηθαζηηθή έξεπλα δελ πξνβιέπεηαη, νχηε είλαη δπλαηφλ λα πξαγκαηνπνηεζεί ζχκθσλα κε ην βξεηαληθφ λνκηθφ ζχζηεκα. Οη εξγαδφκελνη έρνπλ δχν επηινγέο γηα ηελ ππνβνιή θαηαγγειίαο θαηά ηελ αμηνιφγεζε. Πξψηνλ, κπνξνχλ λα ππνβάινπλ θαηαγγειία πξνο ηνλ πξφεδξν ηεο επηηξνπήο ακνηβψλ, εληφο 10 εκεξψλ κεηά ηελ απφθαζε θαη δεχηεξνλ λα θαιέζνπλ κηα αλεμάξηεηε επηηξνπή. Ζ θαηαγγειία ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνπο ππαιιήινπο πεξηζζφηεξν ζε πεξηπηψζεηο δηαθξηηηθήο κεηαρείξηζεο. Ζ εκπεηξία γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ αλψηεξσλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ηνπ Τ, φπσο απηή πεξηγξάθεθε παξαπάλσ, θξίλεηαη ζεηηθή. Μέρξη ζηηγκήο δελ έρνπλ παξαηεξεζεί αχμεζε ηεο δήιηαο, ηνπ θζφλνπ ή ηνπ εγσηζκνχ ιφγσ ηεο αηνκηθήο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο 13 Για περιςςότερεσ πλθροφορίεσ ςχετικά με τισ αρχζσ SMART, Darrell Zahorsky, «The 5 Steps to Setting SMART Business Goals» 56

57 ησλ ππαιιήισλ. Αληηζηξφθσο, δηαπηζηψζεθε φηη ε ακνηβή πνπ ζρεηίδεηαη κε ηελ απφδνζε δελ έρεη ζρεδφλ θακία επίπησζε ζηα αηνκηθά θίλεηξα απφδνζεο. Αθφκα κεγάιν φθεινο παξνπζηάδεηαη γηα ην Τ θαζψο επηθεληξψλεηαη ζηελ επίηεπμε ησλ νξγαλσηηθψλ ζηφρσλ. Παξφια απηά, ην ζχζηεκα απηφ αμηνιφγεζεο παξνπζηάδεη θαη αδπλακίεο. Γηα παξάδεηγκα, νξηζκέλεο θαηεγνξίεο απαζρφιεζεο (π.ρ. εζληθέο κεηνλφηεηεο, εξγαδφκελνη κεξηθήο απαζρφιεζεο) αμηνινγήζεθαλ σο δνκηθά αζζελέζηεξε, θαζψο αθφκε θαη ην γεγνλφο φηη νη αμηνινγεηέο δελ έρνπλ πάληα ηηο απαηηνχκελεο δεμηφηεηεο γηα ηελ ζσζηή αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ ππαιιήισλ Γαλία ηελ Γαλία φπσο θαη ζε πνιιέο άιιεο επξσπατθέο ρψξεο ην ζχζηεκα ακνηβήο θαη αμηνιφγεζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ήηαλ θεληξηθφ θαη ηππνπνηεκέλν. Ζ ακνηβή αθνινπζνχζε ηελ αξρή ηεο απηφκαηεο αλαπξνζαξκνγήο ησλ κηζζψλ κε βάζε ηελ παιαηφηεηα ηνπ ππαιιήινπ. Σν 1998 μεθηλάεη απφ ηελ θπβέξλεζε κεηαξξχζκηζε ησλ ακνηβψλ, ε νπνία είρε σο επαθφινπζν ηελ κείσζε ησλ κηζζνινγηθψλ θιηκαθίσλ, ηελ θαηάξγεζε ηεο αξρή ηεο παιαηφηεηαο θαη ηελ ζχλδεζε ηεο ακνηβήο κε ηελ απφδνζε ηνπ ππαιιήινπ. Οη ζπλζήθεο εξγαζίαο πνπ επηθξαηνχλ ζηελ Γαλία είλαη απνηέιεζκα ζπιινγηθψλ δηαπξαγκαηεχζεσλ θαη έρνπλ δηάξθεηα δσήο ηξία ρξφληα. ην ζχζηεκα ακνηβψλ ηεο Γαλίαο πεξηιακβάλνληαη ζήκεξα ν βαζηθφο κηζζφο θαη πξφζζεηεο ακνηβέο πνπ ζπλδένληαη κε ηελ απφδνζε ηνπ ππαιιήινπ. (Danish Ministry of Finance,2005: 22). Ο ζηφρνο είλαη κέρξη ην 20% ηνπ κηζζνχ λα θαηαβάιιεηαη αλάινγα κε ηελ απφδνζε ηνπ ππαιιήινπ θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε ζέζε ηνπ. εκαληηθφ ξφιν έπαημε ζηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ λένπ ζπζηήκαηνο ε ζηαδηαθή εηζαγσγή ηνπ ζηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο. Οη δεκφζηνη ππάιιεινη ζηε Γαλία, ζε αληίζεζε κε ηελ Φηλιαλδία είλαη πιήξσο ελζσκαησκέλνη ζην λέν ζχζηεκα ακνηβήο κε ηελ απφδνζε. Γελ εληάζζνληαη φκσο ζην ζχζηεκα απηφ νη αζηπλνκηθνί θαη ην δηθαζηηθφ ζψκα. Σα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο γηα ηελ απφδνζε ηνπ ππαιιήινπ πξνζδηνξίδνληαη θπξίσο απφ αηνκηθέο αμηνινγήζεηο θαη ζπλεληεχμεηο κεηαμχ ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ησλ πξντζηακέλσλ ηνπο. Αθφκε, ζηελ Γαλία ππάξρεη ζπλέληεπμε πνπ θαζνξίδεη ηνλ κηζζφ ηνπ ππαιιήινπ, ε νπνία είλαη ελζσκαησκέλε ζηελ εηήζηα ζπλέληεπμε αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζήο ηνπ. Αλ θαη δελ έρνπλ ππάξμεη πνηέ ηαθηηθέο αμηνινγήζεηο ηνπ Γαλέδηθνπ ζπζηήκαηνο, θαίλεηαη φηη είλαη αξθεηά δηαθαλέο θαη ηα απνηειέζκαηα απνθαιχπηνπλ ηδηαίηεξα ελδηαθέξνληα ζηνηρεία Ο «Γαλέδηθνο Οξγαληζκφο Δκπνξίνπ θαη Δηαηξεηψλ» απνηειεί εληππσζηαθφ παξάδεηγκα ελφο κε γξαθεηνθξαηηθνχ, θαηλνηφκνπ θαη απνηειεζκαηηθνχ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο. Ζ δηαδηθαζία αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο δελ έρεη επηζεκνπνηεζεί θαη είλαη δνκεκέλε ζε κηθξφ 57

58 κφλν βαζκφ. Οη πξνηάζεηο γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο θαη ηελ ακνηβή κε βάζε ηελ απφδνζε είλαη δηαπξαγκαηεχζηκεο κε βάζε έλα ζπγθεθξηκέλν ζθνπφ ( ad hoc). Οη επηθεθαιήο ησλ ηκεκάησλ ζπλεδξηάδνπλ θάζε δχν εβδνκάδεο γηα λα ζπδεηήζνπλ πνηνη εξγαδφκελνη ζα πξέπεη λα «αληακεηθηνχλ» γηα ηελ εμαηξεηηθή ηνπο απφδνζε. Οη πξφζζεηεο ακνηβέο κε βάζε ηελ απφδνζε κπνξεί ρνξεγνχληαη ζε νπνηαδήπνηε ζηηγκή θαη επνκέλσο πνιχ γξήγνξα θαη ρσξίο γξαθεηνθξαηία. Οη ππάιιεινη πνπ ζα ιάβνπλ ηα βξαβεία επίδνζεο πξνηείλνληαη γξαπηψο απφ ηνπο επηθεθαιήο ησλ ηκεκάησλ καδί κε ηελ ζρεηηθή αηηηνινγία. Απηή ε δηαδηθαζία κπνξεί λα ζπγθξηζεί κε ηηο δηαδηθαζίεο αμηνιφγεζεο ηνπ πξνζσπηθνχ ζην βξεηαληθφ πξσζππνπξγηθφ γξαθείν. ην Τπνπξγηθφ πκβνχιην, φπσο αλαιχζεθε παξαπάλσ, ν εθηηκεηήο πξνηείλεη πνηνο ζα ιάβεη πξφζζεηε ακνηβή, ην νπνίν ζηε ζπλέρεηα είηε λα δερζεί είηε λα απνξξίςεη κηα επηηξνπή ακνηβψλ. Ηδηαίηεξν ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ Γαλέδηθνπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο είλαη ε ρξήζε ηνπ ζηαηηζηηθνχ εξγαιείνπ ISOLA ην νπνίν εθαξκφζηεθε ζην Τπνπξγείν Οηθνλνκηθψλ. Γίλεη ηελ δπλαηφηεηα λα έρεη ν ρξήζηεο κηα ζπλνιηθή εηθφλα ηνπ ηξφπνπ εθαξκνγήο ηνπ ζπζηήκαηνο ακνηβψλ ζε φιεο ηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο θαη ηηο θξαηηθέο επηρεηξήζεηο. Όιεο νη ππεξεζίεο έρνπλ πξφζβαζε ζε απηφ κέζσ Γηαδηθηχνπ. Σν ππνπξγείν Οηθνλνκηθψλ κπνξεί κε απηφ ηνλ ηξφπν λα εληνπίζεη ζε πνηεο ππεξεζίεο ππάξρνπλ αδπλακίεο αιιά θαη βέιηηζηεο πξαθηηθέο. Καη ζε απηή ηελ ρψξα ε αξλεηηθή θξηηηθή ησλ ππαιιήισλ απέλαληη ζην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο πξνέξρεηαη απφ ην γεγνλφο φηη δελ ζεσξνχλ φηη νη αμηνινγεηέο έρνπλ ηελ θαηάιιειε εκπεηξία θαη θαηάξηηζε νχηε θαη ηελ ππγκή θαη ην ζάξξνο γηα λα δψζνπλ δηαθνξεηηθέο αμηνινγήζεηο ζε θάζε ππάιιειν. Αθφκα, κφλν ην 30% ησλ δηνηθεηψλ θαη ην 23% ησλ εξγαηηθψλ ζπλδηθάησλ πίζηεπαλ φηη ην ζχζηεκα απηφ ζα νδεγήζεη ζε εληαηηθνπνίεζε ηεο επίηεπμεο ησλ ζηφρσλ. Δπίζεο, πνιχ επηθξηηηθή θάλεθε λα είλαη ε άπνςε ησλ Γαλψλ ππαιιήισλ ζε εξψηεζε πνπ ηνπο έγηλε ζε έξεπλα ηνπ 2003 γηα ην αλ ζεσξνχλ δίθαηε ηελ ζχλδεζε ηεο απφδνζεο κε ηελ ακνηβή ηνπο. Γπάθημα 3. ύνδεζη απόδοζηρ με αμοιβή European Institute of Public Administration Maastricht, Dr. C. Demmke (2007), «Performance Assessment in the Public Services of the EU Member States», p

59 χκθσλα, ινηπφλ, κε ην παξαπάλσ γξάθεκα ην 50% ησλ εξσηεζέλησλ ζεσξνχλ φηη ε ζχλδεζε ηεο απφδνζεο κε ηελ ακνηβή δελ έρεη λφεκα, πεξηζζφηεξνη απφ ην 40% ζεσξνχλ φηη ε απφδνζε ηεο αληακνηβήο είλαη ππνθεηκεληθή θαη κφλν ην 30% ζεσξεί φηη ε αληακνηβή απηή αθνξνχζε αηνκηθά επηηεχγκαηα. Σέινο, ην 42% απηψλ πηζηεχεη φηη ε δηαθνξά ζηελ ακνηβή ησλ ππαιιήισλ πξέπεη λα αληηθαηνπηξίδεη ηα πξνζφληα θαη ηελ ιεηηνπξγηθφηεηα ηνπ ππαιιήινπ θαη φρη ηελ απφδνζε ηνπ θαη ηελ πξνζπάζεηα πνπ θαηαβάιεη. Γίλεηαη ινηπφλ αληηιεπηφ απφ ηα παξαπάλσ φηη ε ζχλδεζε ηεο ακνηβήο κε ηελ απφδνζε έρεη λφεκα κφλν φηαλ γίλεηαη κε δηαθαλείο, απιέο θαη δίθαηεο δηαδηθαζίεο. Δπίζεο πνιχ ζεκαληηθή ζεσξείηαη ε χπαξμε ζπζηεκάησλ παξαθνινχζεζεο θαη ζχγθξηζεο ησλ απνηειεζκάησλ, φπσο ην ISOLA Φηλιαλδία 15 Οη δεκφζηεο ππεξεζίεο ζηελ Φηλιαλδία ραξαθηεξίδνληαη απφ έλα ζχζηεκα βαζηζκέλν ζηελ ζέζε (position-based system). Οη εξγαδφκελνη δελ πξνζιακβάλνληαη γηα επαγγεικαηηθή ζηαδηνδξνκία γεληθά ζηελ δεκφζηα δηνίθεζε, αιιά φπσο ζηνλ ηδησηηθφ ηνκέα, γηα ζπγθεθξηκέλεο ζέζεηο πνπ έρνπλ πξνθεξπρηεί. ηηο αξρέο ηηο δεθαεηίαο ηνπ 1990, ε Φηιαλδία εηζάγεη έλα ζχζηεκα ακνηβψλ βαζηζκέλν ζηελ απφδνζε ηνπ ππαιιήινπ. Βαζηθφο ζηφρνο ηεο κεηαξξχζκηζεο ήηαλ ε απνθέληξσζε ηνπ ζπζηήκαηνο ακνηβψλ, ε θαηάξγεζε ηεο αξρήο ηεο απηφκαηεο αλαπξνζαξκνγήο ησλ κηζζψλ ιφγσ παιαηφηεηαο ηνπ ππαιιήινπ θαη ε παξνρή ησλ αηνκηθψλ απνδνρψλ αλάινγα κε ηελ απφδνζε θαη ηηο ηθαλφηεηέο ηνπ. εκαληηθφ είλαη επίζεο λα αλαθεξζεί φηη ε κεηαξξχζκηζε ηνπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ ππαιιήισλ ζηελ Φηλιαλδία αλαπηχρζεθε ζε ζπλεξγαζία κε ηηο ζπλδηθαιηζηηθέο νξγαλψζεηο θαη έρεη ζρεδφλ νινθιεξσζεί. Σν λέν ζχζηεκα αμηνιφγεζεο πεξηιακβάλεη ηψξα φινπο ηνπο δεκνζίνπο ππαιιήινπο θαη ηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο ηεο Φηλιαλδίαο. Μφλν νη ππάιιεινη ησλ παλεπηζηεκίσλ εμέθξαζαλ αξλεηηθή θξηηηθή απέλαληη ζε απηή ηελ κεηαξξχζκηζε θαζψο αλεζπρνχζαλ φηη ζα δνζεί κεγαιχηεξε έκθαζε ζηελ πνζφηεηα παξά ζηελ πνηφηεηα ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ. Πξέπεη λα αλαθεξζεί φηη ε ίδηα αξλεηηθή θξηηηθή ππήξμε απφ θαζεγεηέο θαη ζηελ Γαλία θαη ζηνλ Ζλσκέλν Βαζίιεην. Ζ κεγάιε φκσο δηάξθεηα πξνεηνηκαζίαο ηεο Φηλιαλδηθήο Κπβέξλεζεο γηα ηελ πινπνίεζε ηεο κεηαξξχζκηζεο απηήο αιιά θαη νη δηαθαλείο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζήζεθαλ απνηέιεζαλ ην θιεηδί γηα ηελ απνδνρή ηνπ λένπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο απφ ηελ πιεηνλφηεηα ησλ ππαιιήισλ. ην πιαίζην απηφ ην Τπνπξγείν Οηθνλνκηθψλ ηεο Φηλιαλδίαο εθάξκνζε δχν ζηξαηεγηθέο. Πξψηνλ, ελεκέξσζε θάζε ππάιιειν γηα ηνλ ηξφπν εθαξκνγήο θαη ηηο ζπλέπεηεο ηνπ λένπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο, πξνζιακβάλνληαο κάιηζηα ςπρνιφγνπο γηα ηελ εθπαίδεπζε ηνπ 15 European Institute of Public Administration Maastricht, Dr. C. Demmke (2007), «Performance Assessment in the Public Services of the EU Member States», p

60 πξνζσπηθνχ. Γεχηεξνλ, φινη νη εξγαδφκελνη απαηηείην λα ζπκκεηέρνπλ ζηελ δνθηκαζηηθή εθαξκνγή ηνπ ζπζηήκαηνο γηα λα ην θξίλνπλ. Ζ Φηλιαλδία ζε ζχγθξηζε κε άιιεο ρψξεο ηεο ΔΔ βαζίδεηαη ζε έλα ζχζηεκα ιηγφηεξν πνιχπινθν λνκηθά θαη πεξηζζφηεξν απνθεληξσκέλν, γη απηφ θάζε νξγαληζκφο ηεο αθνινπζεί ηελ δηθή ηνπ δηαδηθαζία αμηνιφγεζεο. ε θεληξηθφ επίπεδν είλαη μεθάζαξν φηη νη ππάιιεινη ιακβάλνπλ ηνλ βαζηθφ ηνπο κηζζφ ζχκθσλα κε ηελ αξρή ηεο αμηνιφγεζεο ησλ ιεηηνπξγηψλ θαη ησλ απαηηήζεσλ ηεο εξγαζίαο ηνπο. Αθφκε, ζε αληίζεζε κε ηελ Γαλία θαη ηνλ Ζλσκέλν Βαζίιεην, νη αλψηεξνη ππάιιεινη αμηνινγνχληαη αιιά δελ ηνπο παξέρεηαη θακηά πξφζζεηε ακνηβή. Αθφκε, ακνηβή δίλεηαη θαη κε βάζε ηα πξνζσπηθά επηηεχγκαηα, ηελ ηθαλφηεηα θαη ηελ επίηεπμε ζηφρσλ απφ ηνλ ππάιιειν. Σέινο, παξέρεηαη θαη νκαδηθή πξφζζεηε ακνηβή (bonous) γηα ηελ επίηεπμε ζπγθξηκέλσλ νξγαλσηηθψλ απνηειεζκάησλ κε ζηφρν ηελ απνθπγή αλάπηπμεο ππεξβνιηθά εγσηζηηθψλ ηάζεσλ. Μηα κέζνδνο αμηνιφγεζεο πνπ επηθξαηεί ζηηο πεξηζζφηεξεο Φηλιαλδηθέο δεκφζηεο ππεξεζίεο ζπλδέεη ηνπο ζηφρνπο κε ηα απνηέιεζκα ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο. ηα πιαίζηα απηήο, ρξεζηκνπνηνχληαη ζπλήζσο ηξία έσο πέληε θξηηήξηα πνπ αθνξνχλ γηα παξάδεηγκα ηελ επάξθεηα, ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα θαη ηελ ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ ππαιιήισλ θαη πνιιά ππνθξηηήξηα. Πνιιέο είλαη αθφκα νη ππεξεζίεο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ θαηαλνκέο πνζνζηψζεσλ θαη πνηνηηθνχο δείθηεο. Ζ αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ζηελ Φηλιαλδία πξαγκαηνπνηείηαη κία θνξά ην ρξφλν θαη δηεμάγεηαη κεηαμχ ηνπ πξντζηακέλνπ θαη ηνπ ππαιιήινπ. Οη πξντζηάκελνη είλαη ππνρξεσκέλνη λα αθηεξψζνπλ επαξθή ρξφλν ζηελ ζπλέληεπμε αμηνιφγεζεο. Καηά ηελ άπνςε ησλ αλσηέξσλ ππαιιήισλ ηνπ Τπνπξγείνπ Οηθνλνκηθψλ ηεο Φηιαλδίαο «ζεσξείηαη εληειψο απαξάδεθην έλαο πξντζηάκελνο λα κελ δχλαηαη λα βξεη ηνλ απαξαίηεην ρξφλν γηα λα ζπδεηήζεη κε ηνπο πθηζηακέλνπο ηνπ, πξνθεηκέλνπ λα είλαη θαιά ελεκεξσκέλνη ζρεηηθά κε ηηο απαηηήζεηο ηεο εξγαζίαο θαη ηελ απφδνζή ηνπο». Γηα ηνλ ιφγν απηφ ε θπβέξλεζε ηεο Φηιαλδίαο θξφληηζε λα γίλεη επαξθήο εθπαίδεπζε ηνπ πξνζσπηθνχ γηα ηελ δηαδηθαζία δηεμαγσγήο ηνπ λένπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο. Μηα άξηζηε βαζκνινγία ζηελ έθζεζε αμηνιφγεζεο ηνπ ππαιιήινπ κπνξεί λα αληηζηνηρνχζε έσο θαη ζε 15% πξφζζεηε ακνηβή ζηνλ βαζηθφ κηζζφ ηνπ. Λίγνη φκσο είλαη νη ππάιιεινη πνπ πεηπραίλνπλ κηα ηέηνηα βαζκνινγία, θαζψο νη πεξηζζφηεξνη ζε κηα θιίκαθα απφ έλα(1) έσο πέληε(5) ιακβάλνπλ ηξία(3). Ηδηαίηεξε πεξίπησζε απνηειεί ε κέζνδνο αμηνιφγεζεο πνπ εθαξκφδεηαη ζην Τπνπξγείν Οηθνλνκηθψλ ηεο Φηιαλδίαο, ε νπνία ραξαθηεξίδεηαη απφ απιφηεηα θαη επαγγεικαηηζκφ. Σν έληππν αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο πεξηιακβάλεη ιίγα θξηηήξηα θαη απνηειείηαη απφ δχν κφλν ζειίδεο. Δλψ ρσξηζηά δίλεηαη θαη ζπκπιεξψλεηαη κηα θφξκα ζρεδίνπ αλάπηπμεο ην νπνίν απνηειείηαη απφ ηξεηο ζειίδεο. Ο ζθνπφο είλαη λα δηαηεξεζνχλ νη «εχθνινη» θαη νη «δχζθνινη» ζηφρνη αμηνιφγεζεο 60

61 ρσξηζηά. Πξνηηκάηαη δειαδή έλαο ζπλδπαζκφο αμηνιφγεζεο ηεο ηθαλφηεηαο θαη ηεο απφδνζεο ηνπ ππαιιήινπ παξά ε ζχλαςε ζπκβάζεσλ αηνκηθψλ ζηφρσλ θαη επηδφζεσλ φπσο ζηελ Γαλία θαη ην Ζλσκέλν Βαζίιεην. Πξφθεηηαη γηα κηα απινπνηεκέλε κνξθή ηεο αμηνιφγεζεο ησλ επηδφζεσλ, δεδνκέλνπ φηη ρξεζηκνπνηνχληαη κφλν κεξηθά θξηηήξηα, φπσο ε ηθαλφηεηα, ε απνηειεζκαηηθφηεηα θαη ε ζπλεξγαζία. Ζ κέγηζηε βαζκνινγία είλαη ην πέληε(5). ηελ ππεξεζία Οδνπνηίαο ηεο Φηιαλδίαο ε απφδνζε ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ππνινγίδεηαη κε βάζε ηελ πεξηγξαθή ηεο ζέζεο εξγαζία ηνπο, ε νπνία ζπληάζζεηαη απφ ηνλ εξγαδφκελν θαη ηνλ πξντζηάκελν ηνπ θαηά ηελ πξψηε κέξα εξγαζίαο ηνπ θαη επαλεμεηάδεηαη θαζεκεξηλά. ε πεξίπησζε κε ζπλαίλεζεο ηνπ εξγαδνκέλνπ ζηελ πεξηγξαθή ηεο ζέζεο ηνπ θαιείηαη έλαο ζπλδηθαιηζηηθφο εθπξφζσπνο (shop steward) 16. Σα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο πνπ ιακβάλνληαη ππφςε είλαη ε απνδνηηθφηεηα (απφδνζε, ηελ παξαγσγηθφηεηα, ηαρχηεηα, ζπκβνιή ζηελ επίηεπμε ησλ νξγαλσηηθψλ ζηφρσλ), ε ππεπζπλφηεηα (αλάπηπμε, ιήςε πξσηνβνπιηψλ), ε ζπλεξγαζία (νκαδηθή εξγαζία, ηθαλφηεηα λα ζπλεξγάδεηαη κε ζπλαδέιθνπο) θαη αηνκηθέο δεμηφηεηεο (γεληθέο γλψζεηο, γισζζηθέο δεμηφηεηεο, εμεηδηθεπκέλε ηερλνγλσζία). Πξαγκαηνπνηείηαη ζε εηήζηα βάζε θαη ε βαζκνινγία πνπ δίλεηαη δηαθξίλεηαη ζηηο εμήο θαηεγνξίεο, 4-4,9, 5-5,9, 6-6,9, 7-7,9, 8-8,9 θαη ε αληίζεζε κε ην Τπνπξγείν Οηθνλνκηθψλ, ζηελ ππεξεζία απηή φινη νη εξγαδφκελνη κπνξνχλ λα ιάβνπλ πξφζζεηε ακνηβή απφδνζεο (bonus). Γίλεηαη αθφκα ε επθαηξία ζηνλ ππάιιειν λα ιάβεη πξφζζεηε ακνηβή ιφγσ "ηαρχηεηαο απνηειέζκαηνο» (rapid result bonus). Απηφ κπνξεί λα δηαηεζεί ην κέγηζην δχν θνξέο ην ρξφλν θαη δελ κπνξεί λα αλέιζεη ζε πεξηζζφηεξα απφ 200 επξψ. Πνιχ ζεκαληηθφ είλαη γηα ηελ επηηπρία ηνπ απηνχ ηνπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο νη αλψηεξνη ππάιιεινη λα εθπαηδεχνληαη επαξθψο θαη λα είλαη θαιά πξνεηνηκαζκέλνη. Οινθιεξψλνληαο ηελ αλαθνξά καο ζην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο Φηιαλδίαο ζα πξέπεη λα αλαθέξνπκε θαη ηηο δπζιεηηνπξγίεο πνπ παξνπζηάζηεθαλ θαηά ηελ εθαξκνγή ηνπ. Καηαξρήλ δηαπηζηψζεθε φηη δελ ππήξρε ε νηθνλνκηθή δπλαηφηεηα απφ ηηο ππεξεζίεο λα παξέρνπλ ζηνπο εξγαδνκέλνπο ηηο πξφζζεηεο νκαδηθέο ακνηβέο. Αθφκα, παξαηεξήζεθε φηη νη εξγαδφκελνη εζηηάδνπλ ηελ πξνζνρή ηνπο ζηνπο ηνκείο πνπ κεηξψληαη θαη αμηνινγνχληαη. Απηφ ελέρεη ηνλ θίλδπλν ε αμηνιφγεζε λα γίλεη πεξηζζφηεξν πνζνηηθή παξά πνηνηηθή. Δπίζεο, δηαπηζηψζεθε φηη ην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο δελ ιάκβαλε ζρεδφλ θαζφινπ ππφςε ηελ θαηαπνιέκεζε ησλ δηαθξίζεσλ. Απηφ βέβαηα νθείιεηαη θαη ζην γεγνλφο φηη ζηε Φηλιαλδία δελ ππάξρνπλ ηδηαίηεξα πξνβιήκαηα κε (εζληθέο) κεηνλφηεηεο, νχηε κε ηελ δηάθξηζε αλδξψλ θαη γπλαηθψλ θαζψο ην κηζζνινγηθφ ράζκα κεηαμχ αλδξψλ θαη γπλαηθψλ έρεη ζε κεγάιν βαζκφ θιείζεη. Όζνλ αθνξά ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ λένπ ζπζηήκαηνο ακνηβήο κε βάζε ηελ απφδνζε δηαπηζηψζεθε φηη ε θαζηέξσζε ηνπ πξαγκαηνπνηείηαη κε πνιχ αξγνχο ξπζκνχο. Γηα ηελ επίηεπμε θαιχηεξσλ απνηειεζκάησλ ζα πξέπεη λα δνζνχλ θαη άιια (πιηθά θαη κε πιηθά) θίλεηξα. 16 Για καλφτερθ κατανόθςθ τθσ ζννοιασ του shop steward, 61

62 Μέξνο Γ: Η Διιεληθή Πξαγκαηηθφηεηα 1. Ο ξφινο θαη ηα θαζήθνληα ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ ζηελ Διιάδα Σν ζχληαγκα κηαο ρψξαο απνηειεί ηνλ ζεκειηψδε λφκν πάλσ ζηνλ νπνίν βαζίδεηαη φιεο ηεο ε λνκνζεζία θαη απνηππψλνληαη ηα δηθαηψκαηα θαη νη ππνρξεψζεηο ησλ πνιηηψλ. Χο εθ ηνχην, ζηελ παξ. 1 ηνπ άξζξνπ 103 ηνπ ζπληάγκαηνο νξίδεηαη φηη «Οη δεκφζηνη ππάιιεινη είλαη εθηειεζηέο ηεο ζέιεζεο ηνπ θξάηνπο θαη ππεξεηνχλ ην ιαφ νθείινπλ πίζηε ζην χληαγκα θαη αθνζίσζε ζηελ Παηξίδα». Ο Κψδηθαο Καηάζηαζεο Γεκνζίσλ Πνιηηηθψλ Γηνηθεηηθψλ Τπαιιήισλ θαη Τπαιιήισλ Ν.Π.Γ.Γ 17 θαηά ηα άξζξα 25 έσο θαη 30 (Ν. 3528/ 2007) νξίδεη ξεηά ηηο ππνρξεψζεηο θαη ηα θαζήθνληα ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ. Χο εθ ηνχηνπ ν δεκφζηνο ππάιιεινο νθείιεη λα: 1. Δπηδεηθλχεη πίζηε ζην ζχληαγκα θαη αθνζίσζε ζηελ Παηξίδα, δειαδή λα πξναζπίδεηαη ηελ δεκνθξαηία θαη λα κελ ελεξγεί σο άηνκν αιιά σο φξγαλν ηνπ θξάηνπο (άξζξν 25). 2. Δθηειεί ηα θαζήθνληά ηνπ ζηα πιαίζηα ηεο λνκηκφηεηαο. 3. Τπαθνχεη ζηηο δηαηαγέο ησλ πξντζηακέλσλ ηνπ θαη αλ ζεσξεί φηη απηέο είλαη παξάλνκεο λα δειψλεη εγγξάθσο ηελ αληίζεηε γλψκε ηνπ θαη λα κελ θαζπζηεξεί ηελ εθηέιεζή ηνπο. Αλ φκσο ε δηαηαγή είλαη πξνδήισο αληηζπληαγκαηηθή ή παξάλνκε νθείιεη λα κελ ηελ εθηειέζεη. 4. Σεξεί ερεκχζεηα γηα απφξξεηα ζέκαηα αιιά θαη ζε θάζε πεξίπησζε πνπ απηφ επηβάιιεηαη απφ ηελ θνηλή πείξα θαη ηε ινγηθή, γηα γεγνλφηα ή πιεξνθνξίεο ησλ νπνίσλ ιακβάλεη γλψζε θαηά ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ ή επ επθαηξία απηψλ (άξζξν 26). 5. Δίλαη άμηνο εκπηζηνζχλεο, λα θέξεηαη κε εππξέπεηα ζηνπο πνιίηεο αιιά θαη ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπο θαη λα κελ θάλεη δηαθξίζεηο ιφγσλ πνιηηηθψλ ή άιισλ πεπνηζήζεσλ (άξζξν 27). 6. Δθηειεί ηα θαζήθνληα ηνπ θιάδνπ ή ηεο εηδηθφηεηάο ηνπ. Σν Τπνπξγείν Γηνηθεηηθήο Μεηαξξχζκηζεο ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ πλήγνξν ηνπ πνιίηε, ζηα πιαίζηα κηαο πξνζπάζεηαο γηα κηα πην αληηθεηκεληθή, δηαθαλή, ζχγρξνλε, αμηνθξαηηθή θαη πνηνηηθή δεκφζηα δηνίθεζε, εμέδσζαλ ην 2012 ην λέν Οδεγφ Οξζήο Γηνηθεηηθήο πκπεξηθνξάο (ΟΟΓ). Ο νδεγφο απηφο ζπληειεί φρη κφλν ζηελ ελίζρπζε ηεο ζχλλνκεο ζπκπεξηθνξάο ησλ 17 Νομικϊν Προςϊπων Δθμοςίου Δικαίου 62

63 δεκνζίσλ ππαιιήισλ αιιά θαη ζηε ζχκθσλα κε ηελ εζηθή θαη ηε δενληνινγία ζπκπεξηθνξά ηνπο. Ο δεκφζηνο ππάιιεινο νθείιεη, ζχκθσλα κε ηνλ ΟΟΓ, πέξαλ ησλ φζσλ θαζνξίδνληαη ζηνλ Κψδηθα, λα πξνζηαηεχεη ην δεκφζην ζπκθέξνλ θαη σο εθ ηνχηνπ λα κελ παξεκβαίλεη ηελ αξρή ηεο λνκηκφηεηαο. Να εμππεξεηεί θαη λα ζέβεηαη ηνλ πνιίηε, θαζψο νη θξαηηθέο ππεξεζίεο ππάξρνπλ ππέξ ηνπ ιανχ θαη νη δεκφζηνη ππάιιεινη ηίζεληαη ζηελ ππεξεζία ηνπ ιανχ. Να πξναζπίδεηαη ηελ λνκηκφηεηα, δειαδή λα πξάηηεη ζχκθσλα κε ην χληαγκα, ηνπο Νφκνπο ηνπ Κξάηνπο, ηηο Δπξσπατθέο Οδεγίεο πνπ έρνπλ ελζσκαησζεί ζηελ Διιεληθή λνκνζεζία, ηα Πξνεδξηθά Γηαηάγκαηα θαη ηηο θαλνληζηηθέο πξάμεηο ηεο δηνίθεζεο πνπ εθδίδνληαη θαη εμνπζηνδφηεζε ηνπ λφκνπ. Οθείιεη, αθφκα, λα ιεηηνπξγεί αλεμάξηεηα απφ εμσυπεξεζηαθέο παξεκβάζεηο, κε ακεξνιεςία, αληδηνηέιεηα, αθεξαηφηεηα θαη ππεπζπλφηεηα. Να είλαη έληηκνο θαη λα κελ ρξεζηκνπνηεί ην αμίσκά ηνπ γηα πξνζσπηθνχο ηνπ ζθνπνχο. Να ηεξεί ηηο αξρέο ηεο ηζφηεηαο θαη ηεο αλαινγηθφηεηαο θαηά ηελ εμππεξέηεζε ησλ πνιηηψλ. Σέινο, θαζήθνλ ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ είλαη λα θξνληίδεη λα είλαη απνηειεζκαηηθφο, απνδνηηθφο θαη πνηνηηθφο. Απηφ ζεκαίλεη φηη ζα πξέπεη λα εθηειεί ηα θαζήθνληά ηνπ γξήγνξα, λα αμηνπνηεί κε ηνλ θαιχηεξν δπλαηφ ηξφπν ηνπο δηαζέζηκνπο πφξνπο ηεο Τπεξεζίαο, λα θξνληίδεη νη απνθάζεηο ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο λα εθαξκφδνληαη απνηειεζκαηηθά θαη λα ζπλεξγάδεηαη κε ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπ γηα ηελ θαιχηεξε εμππεξέηεζε ηνπ πνιίηε. Κχξην κέιεκα ηνπ πξέπεη λα απνηειεί ε άκεζε εμππεξέηεζε ηνπ πνιίηε, δειαδή απφ ηελ πξψηε θνξά πνπ ζα πξνζέιζεη ζηελ ππεξεζία. Πξέπεη λα γλσξίδεη θαιά φρη κφλν ην αληηθείκελφ ηνπ αιιά θαη ηα γεληθφηεξα αληηθείκελα ηεο ππεξεζίαο ηνπ, λα παξέρεη φζν ην δπλαηφ θαιχηεξε πιεξνθφξεζε ζηνπο πνιίηεο θαη λα ελεκεξψλεηαη δηαξθψο γηα ην λέν ζεζκηθφ πιαίζην. Μέζα ζηα θαζήθνληα ηνπ είλαη λα γλσξίδεη πέξα απφ ηα δηθαηψκαηά ηνπ θαη ηηο ππνρξεψζεηο ηνπ. Αθφκα, ζεκαληηθφ θξίλεηαη λα ελεκεξψλεη γξαπηψο ηελ ππεξεζία ηνπ γηα ηα πξνβιήκαηα πνπ κπνξεί λα αληηκεηψπηζε κε αζαθείο, ειιηπείο, αληηθαηηθέο ή πεξίπινθεο θαη παξσρεκέλεο ξπζκίζεηο θαηά ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ. Να ζπκβάιιεη ζηελ απινχζηεπζε ησλ δηνηθεηηθψλ δηαδηθαζηψλ θαη ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο γξαθεηνθξαηίαο θαη ηελ βειηίσζε ηεο απνδνηηθφηεηαο ηεο δηαρείξηζεο ηεο εξγαζίαο ηνπ κέζσ γξαπηψλ πξνηάζεσλ. Να ελεκεξψλεηαη θαη λα επηκνξθψλεηαη γηα ηα λέα δεδνκέλα ηνπ επηζηεκνληθνχ θιάδνπ θαη ηεο εμεηδίθεπζήο ηνπ. Να είλαη πξφζπκνο ζηελ ζπλεξγαζία ηνπ κε ηνπο ειεγθηηθνχο κεραληζκνχο θαη ηηο αλεμάξηεηεο αξρέο θαηαβάιινληαο θάζε δπλαηή πξνζπάζεηα γηα ηε ζπκκφξθσζε ηεο ππεξεζίαο ζε ηπρφλ πξνηάζεηο θαη ππνδείμεηο. 63

64 2. Σν λνκνζεηηθφ πιαίζην ηεο αμηνιφγεζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζηελ Διιάδα Σν λνκνζεηηθφ ζχζηεκα ηεο Διιάδαο θεκίδεηαη σο έλα απφ ηα θαιχηεξα ζηελ Δπξψπε. Γηαπηζηψλεηαη φκσο φηη πιεζψξα λφκσλ πνπ ςεθίζηεθαλ είηε γηα ελαξκφληζε κε λνκνζεηηθέο επξσπατθέο νδεγίεο είηε γηα ηνλ θαζνξηζκφ εγρψξησλ δεηεκάησλ δελ εθαξκφζηεθαλ. Πνιιέο θνξέο απηφ νθείιεηαη ζηηο ζπρλέο ελαιιαγέο πνπ παξαηεξνχληαη ζηηο θπβεξλήζεηο, ζηελ δεκηνπξγία ελφο ζπλερψο απμαλφκελνπ πειαηεηαθνχ ζπζηήκαηνο αιιά θαη ζε έλα ηεηακέλν πνιηηηθφ ζθεληθφ πνπ ηειεί ππφ ζπλζήθεο θξίζεηο. Ζ λνκνζεζία ζρεηηθά κε ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ απνηειεί κηα ηέηνηα πεξίπησζε ζηελ ρψξα καο. Πιεζψξα λφκσλ πνπ αθνινπζνχληαη απφ δηεπθξηληζηηθέο εγθπθιίνπο πνπ σζνχλ ζηελ εθαξκνγή ηνπο, ε νπνία παξακέλεη αλχπαξθηε ή ζπρλά εκηηειήο Σα πξψηα ρξφληα ηεο αμηνιφγεζεο ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπ Κξάηνπο θαη ε Ιζηνξηθή ηεο εμέιημε ηελ Διιάδα ε πξψηε εηζαγσγή ηνπ ζεζκνχ ηεο αμηνιφγεζεο ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπ Κξάηνπο έγηλε κε ην δηάηαγκα ηεο 22αο Ννεκβξίνπ 1833 (ΦEK 37/ ) «πεξί εηζαγσγήο ησλ βηβιίσλ πνηφηεηαο ησλ δεκνζίσλ ππεξεηψλ» κε ζηφρν ηνλ έιεγρν ησλ γλψζεσλ, ησλ δξαζηεξηνηήησλ θαη ησλ ηθαλνηήησλ ησλ ππαιιήισλ (Φινγατηεο, 1890:350). Μέζσ απηνχ άξρηζαλ γηα πξψηε θνξά λα ηεξνχληαη πξνζσπηθνί θάθεινη ησλ ππαιιήισλ κε φια ηα πξνζσπηθά ηνπο ζηνηρεία, κε ζηφρν ηνλ έιεγρν ηνπ ήζνπο ηνπο αιιά θαη ηεο επζχλεο θαη ηεο δέζκεπζεο πνπ επηδείθλπαλ απέλαληη ζηελ εξγαζία ηνπο θαη ην Κξάηνο. Σα επφκελα ρξφληα, δειαδή ηελ πεξίνδν ε ππεξεζηαθή θαηάζηαζε ησλ ππαιιήισλ θαζψο θαη ε εμέιημε ηνπο εμαξηηφηαλ απφ ηελ πίζηε ηνπο ζην θπβεξλψλ θφκκα. Σν 1875 ν Υαξίιανο Σξηθνχπεο κε ην λφκν «πεξί πξνζφλησλ ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ» έρεη ζηφρν ηελ βειηίσζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ. Ζ πξνζπάζεηά ηνπ φκσο απηή δελ επέθεξε απνηειέζκαηα. Σν 1951 ςεθίδεηαη ν Ν.1811 «Πεξί θψδηθνο θαηαζηάζεσο ησλ Γεκνζίσλ Γηνηθεηηθψλ Τπαιιήισλ». Ο πξψηνο απηφο δεκνζηνυπαιιειηθφο θψδηθαο ραξαθηεξίζηεθε σο ην πξψην λνκνζέηεκα πνπ ζα κπνξνχζε λα νξγαλψζεη ζπζηεκαηηθά ηνλ δεκφζην ηνκέα (Πηθξακέλνο, 2009). Οη δηαηάμεηο πνπ πξνέβιεπε γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ κέζσ δεθανθηψ θξηηεξίσλ (ήζνο, γλψζεηο, ζπνπδέο, θιπ) ήηαλ ζαθείο, φπσο θαη ε ακνηβή πνπ ζα έπξεπε λα ιακβάλνπλ. Αθφκα πξνέβιεπε πεηζαξρηθέο θπξψζεηο θαηά ησλ ππεχζπλσλ γηα ηελ κε 64

65 ζπκπιήξσζεο εθζέζεσλ αμηνιφγεζεο ησλ ππαιιήισλ. Θεσξήζεθε, φκσο, αλαμηφπηζην θαη αλεπαξθέο θαη δελ εθαξκφζηεθε πνηέ (Σάρνο, 1985:83). ηελ ζχγρξνλε ειιεληθή δεκφζηα δηνίθεζε ην πξψην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο εηζήρζε επί δηθηαηνξίαο ην 1967, ην νπνίν ζεζκνζεηήζεθε κε ηελ ππνπξγηθή απφθαζε αξηζκ. 1212/1972, κε ηίηιν: «πεξί ησλ εθζέζεσλ νπζηαζηηθψλ πξνζφλησλ ηνπ πξνζσπηθνχ ησλ δεκνζίσλ ππεξεζηψλ, πιήλ εθπαηδεπηηθψλ θαη απάλησλ ΝΠΓΓ.» θαη θαζηέξσζε ηελ ζχληαμε εθζέζεσλ αμηνιφγεζεο. Ύζηεξα απφ ηελ πηψζε ηεο δηθηαηνξίαο ζεζπίζηεθαλ ηξία Π.Γ. ην 906/1975, ην πδ 581/1984, ηα νπνία εηζήγαγαλ ηελ αμηνιφγεζε φισλ ησλ παξαγφλησλ θαη ησλ πξνζφλησλ (ηππηθψλ θαη νπζηαζηηθψλ) ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ θαη ην πδ 318/1992,ην νπνίν ηζρχεη έσο ζήκεξα θαη ζα αλαιπζεί εθηελψο παξαθάησ. Ζ εθαξκνγή θαη ε απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ ηξηψλ απηψλ ζπζηεκάησλ πνπ πηνζεηήζεθαλ κέζσ απηψλ ησλ Π.Γ. θξίζεθε σο αλεπαξθήο. Απηφ κπνξεί λα κελ νθεηιφηαλ κφλν ζηα λνκνζεηήκαηα αιιά θαη ζηελ γεληθφηεξε λννηξνπία πνπ επηθξαηνχζε ζηε Γεκφζηα Γηνίθεζε εθείλεο ηηο πεξηφδνπο (Μαθξπδεκήηξεο Μηραιφπνπινο, 2000) Ν.1943/1991 «Δθζπγρξνληζκφο ηεο νξγάλσζεο θαη ιεηηνπξγίαο ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο, αλαβάζκηζε ηνπ πξνζσπηθνχ ηεο θαη άιιεο ζπλαθείο δηαηάμεηο» Σν 1991 κε ην άξζξν 54 ηνπ Ν επαλέξρεηαη ζε ηζρχ ην άξζξν 128 ηνπ Τπαιιειηθνχ Κψδηθα (π.δ. 611/ 1977) θαη θαζηεξψλεηαη απφ ζχζηεκα αμηνιφγεζεο «ησλ νπζηαζηηθψλ πξνζφλησλ ηνπ πξνζσπηθνχ ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ - πιελ ησλ εθπαηδεπηηθψλ ιεηηνπξγψλ πξσηνβάζκηαο θαη δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο - θαη ησλ λνκηθψλ πξνζψπσλ δεκφζηνπ δηθαίνπ», ην νπνίν ηζρχεη έσο θαη ζήκεξα (είθνζη δχν ρξφληα κεηά). ηελ παξ.1 ηνπ άξζξνπ 54 νξίδεηαη ε βαζηθή αξρή ηεο αμηνιφγεζεο. χκθσλα κε αχηε ηελ αξρή ε αμηνιφγεζε ηνπ δεκνζίνπ ππαιιήινπ πξέπεη λα είλαη αληηθεηκεληθή θαη ακεξφιεπηε θαη λα αθνξά ηελ επαγγεικαηηθή ηνπ ηθαλφηεηα θαη ηελ θαηαιιειφηεηά ηνπ αλάινγα κε ην αληηθείκελν ηεο εξγαζίαο ηνπ θαη ηα θαζήθνληα πνπ ηνπ έρνπλ αλαηεζεί. Ζ εθηίκεζε ηεο απφδνζεο ηνπ γίλεηαη κε ζαθή θξηηήξηα, θαζνξηζκέλνπο ζηφρνπο θαη δείθηεο. Ο Νφκνο απηφο πξνέβιεπε αθφκα φηη κε πξνεδξηθφ δηάηαγκα, πνπ ζα εθδηδφηαλ κέρξη , ζα θαζνξίδνληαλ νη πεξηπηψζεηο θαηά ηηο νπνίεο απαηηείηαη αμηνιφγεζε, ηα θξηηήξηα ηεο αμηνιφγεζεο, ν ηχπνο, ε δηαδηθαζία θαη ηα φξγαλα αμηνιφγεζεο, θαζψο θαη ηα δηθαηψκαηα θαη νη εγγπήζεηο ππέξ ησλ ππαιιήισλ ζε ζρέζε κε απηέο. ην ζεκείν απηφ αμίδεη λα ζεκεησζεί πσο φια ηα παξαπάλσ θαζνξίζηεθαλ ηειηθά ζην ππ αξηζκ 318 Π.Γ. ην νπνίν εθδφζεθε ζηηο 25 επηεκβξίνπ ηνπ 1992, ήηνη έλα ρξφλν κεηά απφ φηη πξνβιεπφηαλ ζηνλ Ν. 1943/

66 Ο Τπνπξγφο Πξνεδξίαο ηεο Κπβέξλεζεο 18,κεηά απφ ζχκθσλε γλψκε ηεο Κεληξηθήο Δπηηξνπήο Αμηνιφγεζεο 19, ήηαλ ππεχζπλνο γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ πνζνζηνχ ππαιιήισλ πνπ κπνξνχλ λα αμηνινγνχληαη κε ηνλ αλψηαην θαη ηνλ θαηψηαην βαζκφ (παξ 2,άξζξν 54). ηελ πεξίπησζε, φκσο, ησλ ππνπξγείσλ ή απηνηειψλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ θαη ζε θάζε λνκηθφ πξφζσπν δεκφζηνπ δηθαίνπ (λ.π.δ.δ), πνπ έρεη δηθφ ηνπ ππεξεζηαθφ ζπκβνχιην, ζπγθξνηείηαη κε απφθαζε ηνπ νηθείνπ ππνπξγνχ Δηδηθή Δπηηξνπή Αμηνιφγεζεο 20 πνπ εηζεγείηαη ζηνλ νηθείν Τπνπξγφ ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ πξναλαθεξφκελνπ πνζνζηνχ ησλ ππαιιήισλ. Αθφκα, ηα λ.π.δ.δ., πνπ δελ έρνπλ δηθφ ηνπο ππεξεζηαθφ ζπκβνχιην, ππάγνληαη ζηελ επηηξνπή αμηνιφγεζεο ηνπ ππνπξγείνπ απφ ην νπνίν επνπηεχνληαη (παξ 4, άξζξν 54). ηελ ζπλέρεηα ν νηθείνο ππνπξγφο δηαβηβάδεη ζηνλ Τπνπξγφ Πξνεδξίαο ηεο Κπβέξλεζεο ηελ πξφηαζή ηνπ, ν νπνίνο αθνχ ζπιιέμεη ηηο πξνηάζεηο φισλ ησλ ππνπξγψλ ηηο δηαβηβάδεη ζηελ Κεληξηθή Δπηηξνπή Αμηνιφγεζεο γηα ηελ παξνρή ηεο ζχκθσλεο γλψκεο ηεο, πξνθεηκέλνπ λα εθδψζεη ηελ απφθαζε ηνπ επί ηνπ ζέκαηνο (παξ 6, άξζξν 54). Ζ αμηνιφγεζε ησλ ππαιιήισλ γίλεηαη απφ ηνλ άκεζν πξντζηάκελφ ηνπο, ηνλ πξντζηάκελν ηεο ακέζσο ππεξθείκελεο νξγαληθήο κνλάδαο (δειαδή ηνλ δηεπζπληή ηνπο), θαζψο θαη απφ ηνλ επηζεσξεηή. Ο επηζεσξεηήο ηεο ππεξεζίαο ηνπ ππαιιήινπ πξέπεη λα αλήθεη ζε θιάδν δηαθνξεηηθφ απφ ηνλ θιάδν ηνπ αμηνινγνχκελνπ ππάιιεινπ. 21 (παξ 7, άξζξν 54) Οη πξντζηάκελνη ησλ δηεπζχλζεσλ ππνρξενχληαη λα ζπληάζζνπλ εηδηθή θαηάζηαζε ζηελ νπνία λα θαηαηάζζνπλ ηνπο ππαιιήινπο ηνπο κε ηε ζεηξά πνπ ηνπο αμηνινγνχλ, ζέηνληαο πξψην ηνλ ππάιιειν πνπ αμηνιφγεζαλ κε ηελ κεγαιχηεξε βαζκνινγία. Όκνηα θαηάζηαζε ζπληάζζεη θαη ν γεληθφο δηεπζπληήο γηα ηνπο πξντζηακέλνπο ησλ δηεπζχλζεσλ πνπ ππάγνληαη ζ' απηφλ. 22 Ζ θαηάηαμε απηή ησλ ππαιιήισλ ζπλεθηηκάηαη απφ ην ππεξεζηαθφ ζπκβνχιην γηα ηηο θξίζεηο ησλ ππαιιήισλ. (παξ 8, άξζξν 54) ε πεξίπησζε πνπ δηαπηζησζεί κε αληηθεηκεληθή αμηνιφγεζε ησλ ππαιιήισλ απφ ηνλ αμηνινγεηή ηνπο ν νηθείνο ππνπξγφο ή ην δηνηθεηηθφ ζπκβνχιην ησλ λνκηθψλ πξνζψπσλ δεκφζηνπ δηθαίνπ ή νπνηνζδήπνηε ηεξαξρηθφο πξντζηάκελνο ηνπ αμηνινγεηή κπνξεί λα δηαηάζζεη έξεπλα. Αθφκα, αλ δηαπηζησζεί αδηθαηνιφγεηα απζηεξή ή επηεηθήο αμηνιφγεζε, ππνρξενχηαη λα 18 Το Υπουργείο Προεδρίασ Κυβερνιςεωσ (αργότερα, ςτθ δθμοτικι, Υπουργείο Προεδρίασ τθσ Κυβζρνθςθσ) δθμιουργικθκε το 1974 [1] και ςυγχωνεφκθκε με το Υπουργείο Εςωτερικϊν το 1995 ςτο Υπουργείο Εςωτερικϊν, Δθμόςιασ Διοίκθςθσ και Αποκζντρωςθσ, 19 Η κεντρικι επιτροπι αξιολόγθςθσ αποτελείται από τον πρόεδρο του Ελεγκτικοφ Συνεδρίου, ωσ πρόεδρο, με αναπλθρωτι του ζναν από τουσ αντιπροζδρουσ του Ελεγκτικοφ Συνεδρίου, δφο κακθγθτζσ διοικθτικισ επιςτιμθσ ι διοίκθςθσ επιχειριςεων Α.Ε.Ι., ζνα γενικό διευκυντι του Υπουργείου Προεδρίασ τθσ Κυβζρνθςθσ και ζναν εκπρόςωπο τθσ Α.Δ.Ε.Δ.Υ. Γραμματζασ τθσ ορίηεται ο γραμματζασ του υπθρεςιακοφ ςυμβουλίου. 20 Η Ειδικι Επιτροπι Αξιολόγθςθσ αποτελείται από τα μζλθ του υπθρεςιακοφ ςυμβουλίου, το γενικό διευκυντι τθσ Γενικισ Διευκφνςεωσ Διοικθτικισ Υποςτιριξθσ, όπου υπάρχει, ι το διευκυντι Διοικθτικοφ ι προςωπικοφ και το διευκυντι τθσ Διευκφνςεωσ Επικεϊρθςθσ, όπου υπάρχει. 21 Σφμφωνα με όςα κα οριςκοφν ειδικότερα με το προεδρικό διάταγμα 318/1992, όπωσ αυτό αναλφεται παρακάτω. 22 Με το προεδρικό διάταγμα 318/1992 προβλζπεται κάκε αναγκαία λεπτομζρεια για τθν εφαρμογι τθσ παραγράφου αυτισ, όπωσ αυτό αναλφεται παρακάτω. 66

67 θηλεζεί ζε βάξνο ηνπ αμηνινγεηή ε πεηζαξρηθή δηαδηθαζία, βάζεη ησλ δηαηάμεσλ ηνπ Τπαιιειηθνχ θψδηθα (π.δ. 611/ 1977). Απηφ απνηειεί επηβαξπληηθφ ζηνηρείν, πνπ ζπλεθηηκάηαη ππνρξεσηηθά απφ ην ππεξεζηαθφ ζπκβνχιην θαηά ηελ θξίζε ηνπ αμηνινγεηή γηα ηελ επηινγή ηνπ σο πξντζηακέλνπ νξγαληθήο κνλάδαο ή γηα ηελ πξναγσγή ηνπ ζε αλψηαην βαζκφ (παξ 9, άξζξν 54). Ο λφκνο πξνβιέπεη θαη ηελ πεξίπησζε φπνπ έλαο δεκφζηνο ππάιιεινη δηαθξίλεηαη θαηά ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ γηα ηξία ηνπιάρηζηνλ ζπλερή έηε. Ο νηθείνο ππνπξγφο βξαβεχεη ηνλ ελ ιφγν ππάιιειν ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 198 ηνπ Τπαιιειηθνχ Κψδηθα, κεηά απφ ζχκθσλε γλψκε ηεο Κεληξηθήο Δπηηξνπήο Αμηνιφγεζεο, απνλέκνληάο ηνπ ρξεκαηηθφ βξαβείν. Σν χςνο ηνπ ρξεκαηηθνχ βξαβείνπ θαη ν ηξφπνο θαηαβνιήο ηνπ θαζνξίδνληαη κε θνηλή απφθαζε ησλ Τπνπξγψλ Πξνεδξίαο ηεο Κπβέξλεζεο θαη Οηθνλνκηθψλ ( άξζξν 55) Π.Γ. 318/1992 «Αμηνιφγεζε ησλ νπζηαζηηθψλ πξνζφλησλ ηνπ πξνζσπηθνχ ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ - πιελ ησλ εθπαηδεπηηθψλ ιεηηνπξγψλ πξσηνβάζκηαο θαη δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο - θαη ησλ λνκηθψλ πξνζψπσλ δεκφζηνπ δηθαίνπ» Σν Π.Γ. 318/ εθδίδεηαη ελ ζπλερεία ηνπ παξαπάλσ λφκνπ, φπσο απηφ πξνβιεπφηαλ ζηελ παξ 1 άξζξν 54 ηνπ Ν. 1943/1991. Αμηνζεκείσην είλαη ην γεγνλφο φηη ελψ δεηήζεθε 23 ε γλψκε ηεο Κεληξηθήο Δπηηξνπήο Αμηνιφγεζεο, απηή δελ γλσκνδφηεζε ζε δηάξθεηα πέληε κελψλ φπσο απηφ νξηδφηαλ. Έηζη ην Π.Γ. εθδφζεθε κε πξφηαζε ηνπ Τπνπξγνχ Πξνεδξίαο ηεο Κπβέξλεζεο ιακβάλνληαο ππφςε κφλν ηελ γλψκε ηεο ΑΓΔΓΤ 24 θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο 25. Σν παξφλ Π.Γ. φξηζε ηξφπνο ηέιεζεο ηεο αμηνιφγεζεο λα είλαη ε ζχληαμε εθζέζεσλ αμηνιφγεζεο. (άξζξν 1) Σα έληππα ησλ εθζέζεσλ αμηνιφγεζεο δηαθνξνπνηνχληαη αλάινγα κε ηελ ηδηφηεηα ηνπ ππαιιήινπ πνπ αμηνινγείηαη εληφο ηεο ππεξεζίαο θαη δηαθξίλνληαη ζε ηέζζεξηο θαηεγνξίεο (ππνδείγκαηα κε ζηνηρεία Α', Β' Γ' θαη Γ', φπσο απηά παξαηίζεληαη ζην Παξάξηεκα Α). Ο αμηνινγνχκελνο πξέπεη λα ζπκπιεξψζεη ζην εηδηθφ έληππν πνπ ηνλ αθνξά αλάινγα κε ηελ ηδηφηεηά ηνπ: α) Σα ζηνηρεία ηνπ (επψλπκν, φλνκα, παηξψλπκν, θαηεγνξία θαη θιάδνο, βαζκφο θαη ηίηινο ζέζεο). β) Σνπο ηίηινπο ζπνπδψλ ηνπ θαη ηπρφλ κεηεθπαίδεπζε-επηκφξθσζε. 23 Η γνϊμθ τθσ Κεντρικισ Επιτροπισ Αξιολόγθςθσ ηθτικθκε με το από ζγγραφο του Υπουργοφ Προεδρίασ τθσ Κυβζρνθςθσ με αρικμ. ΔΙΔΑΔ/Φ.32/29/οικ Σφμφωνα με το υπ αρικμ 1143/ ζγγραφό τθσ 25 Σφμφωνα με τθν υπ. αρικμ. 327/1992 γνωμοδότθςι τθσ 67

68 γ) πλνπηηθή πεξηγξαθή ηνπ έξγνπ πνπ επηηέιεζε θαζψο θαη κειέηεο, άξζξα, πξνηάζεηο θαη βξαβεχζεηο ηνπ. Αθφκα ν αμηνινγνχκελνο θαιείηαη λα θαηαγξάςεη ηπρφλ δπζρέξεηεο θαη πξνβιήκαηα πνπ αληηκεηψπηζε ζηελ εθηέιεζε ηνπ έξγνπ ηνπ θαηά ηε ρξνληθή πεξίνδν ζηελ νπνία αλαθέξεηαη ε έθζεζε αμηνιφγεζεο. Ζ αμηνιφγεζε ηνπ πξντζηακέλνπ (φπσο απηφ θαίλεηαη ζην πεληαζέιηδν έληππν ππφδεηγκα κε ζηνηρείν Ά ηνπ παξαξηήκαηνο Α) γίλεηαη κε βάζε δέθα έμη (16) ηα νπνία θαηαηάζζνληαη ζε πέληε δηαθεθξηκέλεο νκάδεο πνπ είλαη: Πίνακασ 2. Κριτιρια Αξιολόγθςθσ Εντφπου Ά (Προϊςταμζνων) Ομάδεσ Κριτηρίων Αξιολόγηςησ Γνώςη αντικειμζνου Κριτήρια Αξιολόγηςησ ανά ομάδα 1. Επαγγελματικι επάρκεια (κεωρθτικι κατάρτιςθ, ειδικζσ γνϊςεισ και εμπειρία) 2. Ικανότθτα εφαρμογισ των γνϊςεων και τθσ εμπειρίασ κατά τθν εκτζλεςθ των κακθκόντων του. 3. Σφαιρικι γνϊςθ του αντικειμζνου του φορζα (Υπουργείου, αυτοτελοφσ δθμόςιασ υπθρεςίασ ι Ν.Π.Δ.Δ.) Διοικητικζσ ικανότητεσ Ενδιαφζρον και δημιουργικότητα Υπηρεςιακζσ ςχζςεισ και ςυμπεριφορά 1. Ικανότθτα να προγραμματίηει, οργανϊνει, ςυντονίηει, και ελζγχει τισ εργαςίεσ τθσ μονάδασ του. 2. Ικανότθτα να επικοινωνεί, κακοδθγεί, ενθμερϊνει, παρακινεί τουσ υπαλλιλουσ και αναπτφςςει τισ επαγγελματικζσ τουσ δυνατότθτεσ. 3. Ικανότθτα αντικειμενικισ αξιολόγθςθσ. 4. Ικανότθτα δθμιουργίασ πνεφματοσ ομάδοσ. 5. Ικανότθτα λιψθσ αποτελεςματικϊν αποφάςεων και αντιμετϊπιςθσ προβλθμάτων (και ςε ζκτακτα περιςτατικά). 1. Ενδιαφζρον και αφοςίωςθ ςτθν εργαςία. 2. Πρωτοβουλία - Καινοτομίεσ, εκπόνθςθ ςχετικϊν με τθν υπθρεςία μελετϊν, άρκρων ι προτάςεων και βράβευςθ τζτοιων εργαςιϊν. 3. Ανάλθψθ ευκυνϊν. 1. Συμπεριφορά προσ πολίτεσ. Εξυπθρζτθςθ κοινοφ Επικοινωνία και ςυνεργαςία με ςυναδζλφουσ και άλλεσ υπθρεςίεσ Αποτελεςματικότητα 1. Ικανότθτα κζςθσ και επίτευξθσ ςτόχων. 2. Ποιότθτα και ποςότθτα εργαςίασ. 3. Εξοικονόμθςθ πόρων (όχι μόνο οικονομικϊν, αλλά και εργαςίασ, χρόνου, υλικϊν μζςων κλπ.). 26 Αξιολογοφνται μόνο οι υπάλλθλοι που λόγω των αρμοδιοτιτων τουσ ζρχονται ςε επικοινωνία με το κοινό. 68

69 Οη εθζέζεηο αμηνιφγεζεο ησλ ινηπψλ ππαιιήισλ θαηεγνξηψλ Παλεπηζηεκηαθήο Δθπαίδεπζεο (ΠΔ), Σερλνινγηθήο Δθπαίδεπζεο (ΣΔ), θαη Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο (ΓΔ) ζπληάζζνληαη ζην εμαζέιηδν έληππν ππφδεηγκα κε ζηνηρείν Β' (παξάξηεκα Α), ησλ ππαιιήισλ ηεο Καηεγνξίαο Τπνρξεσηηθήο Δθπαίδεπζεο (ΤΔ) ζπληάζζνληαη ζην πεληαζέιηδν έληππν ππφδεηγκα κε ζηνηρείν Γ' (παξάξηεκα Α), ησλ ππαιιήισλ ησλ πξνεγνπκέλσλ παξαγξάθσλ, πιελ ησλ ππαιιήισλ ΤΔ φηαλ αμηνινγεηέο είλαη νη επηζεσξεηέο ζπληάζζνληαη ζην δηζέιηδν έληππν ππφδεηγκα κε ζηνηρείν Γ (παξάξηεκα Α)'. (άξζξν 4) Σα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο πνπ ιακβάλνληαη ππφςε ζην ππφδεηγκα κε ζηνηρείν Β πνπ αλαθέξεηαη ζηνπο ππαιιήινπο ησλ θαηεγνξηψλ ΠΔ, ΣΔ θαη ΓΔ νη νπνίνη δελ πξνΐζηαληαη δηεπζχλζεσλ, ηκεκάησλ, γξαθείσλ ή άιισλ αληηζηνίρνπ επηπέδνπ ππεξεζηαθψλ κνλάδσλ είλαη δέθα (10). ηελ πεξίπησζε απηή έρνπκε ηέζζεξα ιηγφηεξα θξηηήξηα θαζψο δελ πεξηιακβάλεηαη ε νκάδα θξηηεξίσλ κε ηίηιν "Γηνηθεηηθέο ηθαλφηεηεο". Ζ νκάδα θξηηεξίσλ κε ηίηιν "Απνηειεζκαηηθφηεηα" αθνξά ηελ πνηφηεηα θαη ηελ πνζφηεηα ηεο εξγαζίαο ηνπ ππαιιήινπ θαζψο θαη ηελ ηθαλφηεηα ηνπ λα πξνγξακκαηίδεη, λα νξγαλψλεη, λα ζπληνλίδεη θαη λα ειέγρεη ηηο εξγαζίεο ηνπ. (άξζξν 5) Αληηζηνίρσο, γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ ππαιιήισλ θαηεγνξίαο ΤΔ έρνπκε κφλν ηξείο δηαθεθξηκέλεο νκάδεο θξηηεξίσλ θαζψο ζε ζχγθξηζε κε ην έληππν αμηνιφγεζεο ησλ πξντζηακέλσλ εδψ δελ πεξηιακβάλνληαη νχηε νη δηνηθεηηθέο ηθαλφηεηεο αιιά νχηε θαη ε γλψζε ηνπ αληηθεηκέλνπ. Ζ δηαδηθαζία ηεο ζχληαμεο ηεο έθζεζεο αμηνιφγεζεο μεθηλάεη κε ηελ απηναμηνιφγεζε ηνπ ππαιιήινπ βαζκνινγψληαο ηα νπζηαζηηθά ηνπ πξνζφληα. Ζ βαζκνινγία πνπ δίλεη δελ επεξεάδεη ηε βαζκνινγία ησλ άιισλ αμηνινγεηψλ θαη απνζθνπεί κφλν ζην λα γλσξίδεη ν αμηνινγεηήο ηη πηζηεχεη ν αμηνινγνχκελνο γηα ηνλ εαπηφ ηνπ. Αθφκα, κπνξεί ε βαζκνινγία ηεο απηναμηνιφγεζεο λα δεκηνπξγήζεη ηνλ α αμηνινγεηή ηελ αλάγθε λα θαιέζεη ζε ζπλέληεπμε ηνλ αμηνινγνχκελν. Χο αμηνινγεηέο νξίδνληαη ην πνιχ δχν πξντζηάκελνη αλάινγα κε ηε ζέζε ηνπ αμηνινγνχκελνπ ζηελ ηεξαξρία ηεο ππεξεζίαο ηνπ, δειαδή ν άκεζνο πξντζηάκελνο 27 ηνπ θαη ν ακέζσο αλψηεξνο πξντζηάκελνο φηαλ ππάξρεη. (παξ. 1, άξζξν 14) Ο Γεληθφο Γηεπζπληήο είλαη αμηνινγεηήο ησλ πξντζηακέλσλ ησλ νξγαληθψλ κνλάδσλ πνπ ππάγνληαη ζ' απηφλ. (παξ. 6, άξζξν 14). Οη αμηνινγεηέο ππνρξενχληαη λα βαζκνινγνχλ αληηθεηκεληθά θαη ακεξφιεπηα, εθζέηνληαο κε επζπλεηδεζία θαη αίζζεκα επζχλεο ηε δίθαηε γλψκε ηνπο γηα ηνλ ππάιιειν. Ζ αμηνιφγεζή ηνπο 27 Ωσ προϊςτάμενοι νοοφνται οι τακτικοί πολιτικοί υπάλλθλοι ι ςτρατιωτικοί που κατζχουν κζςθ θ οποία αποτελεί τθν κορυφι τθσ οικείασ οργανικισ μονάδασ κακϊσ και οι μετακλθτοί με κθτεία ι με ςφμβαςθ οργανικισ μονάδασ, κακϊσ και οι μετακλθτοί με κθτεία ι με ςφμβαςθ εργαςίασ ιδιωτικοφ δικαίου υπάλλθλοι οι οποίοι κατζχουν τζτοια κζςθ βάςει ειδικϊν διατάξεων (παρ. 2,άρκρο 14) 69

70 δελ κπνξεί λα είλαη απνηέιεζκα ππνλνηψλ, αλεχζπλσλ εηζεγήζεσλ, ζρνιίσλ ή πιεξνθνξηψλ νχηε κεκνλσκέλσλ θαη ηπραίσλ πεξηζηαηηθψλ (άξζξν 17). Ο α αμηνινγεηήο βαζκνινγεί ηνλ ππάιιειν ζε θάζε έλα απφ ηα παξαπάλσ θξηηήξηα κε έλαλ αθέξαην ή δεθαδηθφ θαηά πξνζέγγηζε δεθάηνπ βαζκφ. Αθφκα ζε πεξίπησζε πνπ θξίλεη φηη ν αμηνινγνχκελνο έρεη επηδείμεη ππνρξενχηαη λα ηεθκεξηψζεη ηελ άπνςή ηνπ απνθιεηζηηθά θαη κφλν πξαγκαηηθά ζηνηρεία θαη γεγνλφηα πνπ ηεθκεξηψλνπλ ηηο επηδφζεηο απηέο. Χο εμαηξεηηθέο επηδφζεηο γηα ηελ εθαξκνγή λνείηαη «ε πξνζθνξά έξγνπ απφ ηνλ αμηνινγνχκελν ην νπνίν είλαη πέξα ηεο θαηά ηελ θνηλή πείξα θαη ινγηθή άξηζηεο επίδνζεο απφ ην νπνίν πξνέθπςε πξφδειν φθεινο γηα ηελ ππεξεζία, γηα ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε δξάζε ηεο ππεξεζίαο ηνπ είηε επεηδή θαζ' ππέξβαζε ησλ ππνρξεψζεψλ ηνπ πξνζέθεξε κε δηθή ηνπ πξσηνβνπιία ππεξεζίεο πνπ θαηά ινγηθή πείξα θαη αληίιεςε ηνλ δηαθξίλνπλ πξνδήισο απφ ηνπο ινηπνχο ζπλαδέιθνπο ηνπ». Οη επηδφζεηο πξέπεη λα αλαθέξνληαη ζε δξαζηεξηφηεηεο πνπ ζπλδένληαη κε κία ή πεξηζζφηεξεο απφ ηηο νκάδεο θξηηεξίσλ. Ο β αμηνινγεηήο βαζκνινγεί αλά νκάδα θξηηεξίσλ θαη φρη ζε θάζε θξηηήξην ρσξηζηά θαη δχλαηαη λα δηαηππψλεη ηηο παξαηεξήζεηο ηνπ σο πξνο ηελ απφδνζε ηνπ αμηνινγνχκελνπ κε ηελ παξάζεζε νπνηνλδήπνηε θαηά ηελ θξίζε ηνπ ζηνηρείσλ πνπ είλαη ηθαλά λα ζεκειηψζνπλ ηε βαζκνινγία ηνπ. Αθφκα, ππνρξενχηαη λα δηαηππψλεη ηε γλψκε ηνπ επί ηεο βαζηκφηεηαο ησλ εμαηξεηηθψλ επηδφζεσλ πνπ παξαηήξεζε ν α αμηνινγεηήο. Ο ηειηθφο ραξαθηεξηζκφο ησλ επηδφζεσλ σο εμαηξεηηθψλ γίλεηαη απφ ηελ Δηδηθή Δπηηξνπή Αμηνιφγεζεο. Ζ Δπηηξνπή αλ ζπκθσλεί βαζκνινγεί κε ην βαζκφ 10 κία ή πεξηζζφηεξεο απφ ηηο νκάδεο θξηηεξίσλ αλάινγα κε ην πνηέο απφ απηέο ζπλδένληαη κε ην πεξηερφκελν ησλ εμαηξεηηθψλ επηδφζεσλ ηνπ αμηνινγνπκέλνπ, ελψ αλ δηαθσλεί δελ ζέηεη βαζκφ ζε θακηά απφ ηηο αλσηέξσ νκάδεο θξηηεξίσλ. Ζ βαζκνινγία θπκαίλεηαη απφ 1 έσο 10. Με 9 ή 10 βαζκνινγνχληαη φζνη ππάιιεινη είλαη πάληνηε έηνηκνη λα αληηκεησπίδνπλ απφιπηα, κε ηαρχηεηα θαη επζηνρία, θάζε ππεξεζηαθφ δήηεκα, ρσξίο ηε βνήζεηα ή δηφξζσζε αλσηέξνπ ηνπο. Με ηνπο βαζκνχο 7 ή 8 βαζκνινγνχληαη νη πνιχ θαινί ππάιιεινη νη νπνίνη κπνξνχλ λα αληαπνθξηζνχλ πιήξσο ζηηο απαηηήζεηο ηεο ππεξεζίαο ηνπο, θαη πεξηζηαζηαθά κφλν ρξεηάδνληαη ειάρηζηε βνήζεηα. Με ηνπο βαζκνχο 5 ή 6 βαζκνινγνχληαη νη θαινί ππάιιεινη πνπ επηδηψθνπλ ζηαζεξά λα αληαπνθξηζνχλ ζηηο απαηηήζεηο ηεο ππεξεζίαο αιιά θαηά θαλφλα ρξεηάδνληαη βνήζεηα. Με ηνπο βαζκνχο 3 ή 4 βαζκνινγνχληαη νη ππάιιεινη νη νπνίνη απνδίδνπλ θάησ ηνπ ζπλεζηζκέλνπ κέηξνπ θαη ηέινο, κε ηνπο βαζκνχο 1 ή 2 βαζκνινγνχληαη νη εληειψο αθαηάιιεινη γηα ηελ ππεξεζία ππάιιεινη. ηελ πεξίπησζε φπνπ ν α αμηνινγεηήο θαη ν Δπηζεσξεηήο βαζκνινγήζνπλ έλα ή πεξηζζφηεξα θξηηήξηα κε ην βαζκφ 9 ή 10 ή κε βαζκφ 4 θαη θάησ, απαηηείηαη λα ηελ ζπλνδεχζνπλ κε ειδικι αιτιολογία, που κα τεκμθριϊνεται με ςυγκεκριμζνα πραγματικά ςτοιχεία ι γεγονότα. 70

71 Ο ηειηθφο βαζκφο είλαη ν κέζνο φξνο ηεο βαζκνινγίαο ηνπ α' θαη β' αμηνινγεηή θαη ηνπ επηζεσξεηή (αλ θαη απηφο ζπκκεηέρεη ζηελ θξίζε). Ο α αμηνινγεηήο έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα θαιέζεη ζε ζπλέληεπμε ηνλ αμηνινγνχκελν πξηλ ηελ ζχληαμε ηεο έθζεζήο ηνπ ψζηε λα γίλεη απνηειεζκαηηθφηεξα ε αμηνιφγεζε ηνπ ππαιιήινπ. Καη ν αμηνινγνχκελνο δχλαηαη λα δεηήζεη ηελ πξαγκαηνπνίεζε ζπλέληεπμεο, νπφηε ν α αμηνινγεηήο είλαη ππνρξεσκέλνο λα ηελ δηεμάγεη. Αμηνζεκείσην είλαη ην γεγνλφο φηη ζην άξζξν 12 πξνβιέπεηαη φηη θάζε πξντζηάκελνο ζέηεη εγγξάθσο ζηφρνπο γηα ηελ κνλάδα ηεο νπνίαο πξνΐζηαηαη, νη νπνίνη βέβαηα πξέπεη λα ζπλδένληαη θαη κε ηηο αξκνδηφηεηέο ηεο. Κάζε Γεληθφο Γηεπζπληήο ελεκεξψλεη ηνπο πξντζηάκελνπο ησλ δηεπζχλζεσλ πνπ ππάγνληαη ζ' απηφλ γηα ηελ ζέζε ζηφρσλ ηνλ Ννέκβξην θάζε έηνπο θαη εθείλνη κε ηελ ζεηξά ηνπο απαληνχλ εγγξάθσο. ηελ ζπλέρεηα δηεμάγεηαη κεηαμχ ηνπο ζπδήηεζε πεξί ηνπ ζέκαηνο θαη νη ζηφρνη νξηζηηθνπνηνχληαη ην ηειεπηαίν δεθαήκεξν ηνπ Ννεκβξίνπ. Απηνί αλαγξάθνληαη θαηά ζεηξά πξνηεξαηφηεηαο, κε ρξνλνδηάγξακκα επίηεπμήο ηνπο ζην εηδηθφ έληππν κε ζηνηρείν Δ, ην νπνίν ππνγξάθεηαη απφ ηνλ Γεληθφ Γηεπζπληή θαη ηνλ νηθείν πξντζηάκελν δηεχζπλζεο. Αθνινχζσο ελεκεξψλνληαη νη πξντζηάκελνη ησλ Σκεκάησλ ψζηε λα ζέζνπλ εηδηθνχο ζηφρνπο ηνπο νπνίνπο θαινχληαη λα εηζεγεζνχλ εγγξάθσο ζηνλ νηθείν πξντζηάκελν δηεχζπλζεο. Μεηά απφ ζπδήηεζε κεηαμχ απηψλ νη εηδηθνί ζηφρνη νξηζηηθνπνηνχληαη ην πξψην δεθαήκεξν ηνπ Γεθεκβξίνπ. Ζ επζχλε γηα ηνλ πξνθαηαξθηηθφ ησλ εθζέζεσλ αμηνιφγεζεο, σο πξνο ηα ηππηθά ζηνηρεία θαη ηελ εηδηθή αηηηνινγία πνπ αλαγξάθεηαη, έγθεηηαη ζηηο ππεξεζίεο δηνηθεηηθνχ ή πξνζσπηθνχ ησλ Τπνπξγείσλ ησλ απηνηειψλ δεκνζίσλ ππεξεζηψλ θαη ησλ Ν.Π.Γ.Γ. Αλ δηαπηζησζεί νπνηαδήπνηε παξάιεηςε ε έθζεζε αμηνιφγεζεο επηζηξέθεηαη απφ ηνλ πξντζηάκελν ηεο ππεξεζίαο δηνηθεηηθνχ ή πξνζσπηθνχ γηα ζρεηηθή ζπκπιήξσζε ή δηφξζσζε. Όζεο εθζέζεηο πνπ ιάβνπλ εηδηθή αηηηνινγία γηα βαζκνινγία 9 ή 10 εηζάγνληαη ππνρξεσηηθά ζηελ Δηδηθή Δπηηξνπή Αμηνιφγεζεο πξνθεηκέλνπ απηή λα θξίλεη εάλ ε παξαηηζέκελε αηηηνινγία ζεκειηψλεηαη ζε πξαγκαηηθά ζηνηρεία ή γεγνλφηα. Αλ δελ ζπκθσλήζεη ζεσξείηαη φηη ην νηθείν θξηηήξην έρεη βαζκνινγεζεί κε βαζκφ 8. Δηδηθή πεξίπησζε απνηεινχλ νη εθζέζεηο αμηνιφγεζεο ησλ πξντζηακέλσλ δηεπζχλζεσλ απηνηειψλ ηκεκάησλ θαη απηνηειψλ γξαθείσλ πνπ δελ ππάγνληαη ζε Γεληθή Γηεχζπλζε. Απηέο ζπληάζζνληαη απφ ηνλ Γεληθφ ή Δηδηθφ Γξακκαηέα. Ο Γεληθφο Γξακκαηέαο πεξηθέξεηαο ζπληάζζεη αθφκα ηηο εθζέζεηο αμηνιφγεζεο ησλ πξντζηακέλσλ ησλ δηαλνκαξρηαθψλ ππεξεζηψλ πνπ ππάγνληαη ζ' απηφλ, ελψ ν Πεξηθεξεηάξρεο ζπληάζζεη ηηο εθζέζεηο αμηνιφγεζεο ησλ πξντζηακέλσλ δηεπζχλζεσλ, απηνηειψλ ηκεκάησλ ή απηνηειψλ γξαθείσλ ησλ ππεξεζηψλ ηεο Πεξηθέξεηαο (άξζξν 16). 71

72 Οη εθζέζεηο αμηνιφγεζεο ζα πξέπεη λα ζπληάζζνληαη ηνλ Ηαλνπάξην θάζε έηνπο γηα ηνπο ππαιιήινπο φισλ ησλ θαηεγνξηψλ κε εμαίξεζε ηνπο ππαιιήινπο ηεο θαηεγνξίαο ΤΔ γηα ηνπο νπνίνπο ζπληάζζνληαη θάζε δχν ρξφληα. Ζ ζπκπιήξσζε ηνπ εληχπνπ είλαη ππνρξεσηηθή γηα ηνλ αμηνινγνχκελν θαη πξέπεη λα γίλεηαη ην πξψην 15λζήκεξν ηνπ Ηαλνπαξίνπ. Κάζε αμηνινγεηήο ππνρξενχηαη λα ζπληάζζεη εθζέζεηο αμηνιφγεζεο γηα φινπο ηνπο ππαιιήινπο πνπ ππεξέηεζαλ ζηελ νξγαληθή κνλάδα ζηελ νπνία πξνΐζηαηαη θαηά ην πξνεγνχκελν έηνο γηα πέληε ηνπιάρηζηνλ κήλεο, αλεμάξηεηα αλ είραλ ηνπνζεηεζεί κε έγγξαθν ή φρη, αθφκα θαη αλ θαηά ηνλ ρξφλν ζχληαμεο ησλ εθζέζεσλ ππεξεηνχλ ζε άιιεο ππεξεζίεο (παξ 1, άξζξν 18). Κάζε πξντζηάκελνο ππνρξενχηαη λα ζπληάζζεη εθζέζεηο αμηνιφγεζεο γηα ηνπο ππαιιήινπο ηνπ αθφκα θαη αλ έρεη απνβάιεη ηελ ηδηφηεηά ηνπ απηή γηα νπνηνδήπνηε ιφγσ (κεηάζεζεο, κεηαθίλεζεο, κεηάηαμεο ή δηνξηζκνχ ζε άιιε ππεξεζία), εθηφο θαη αλ ε ζεηεία ηνπ ήηαλ ιηγφηεξν απφ πέληε κήλεο (παξ 2, άξζξν 18) ή απνκαθξχλζεθε απφ ηελ ζέζε ηνπ ιφγσ ππνβηβαζκνχ ή ιχζεο ηεο ππαιιειηθήο ζρέζε. Δμαηξείηαη κφλν ε πεξίπησζε φπνπ ε ιχζε ηεο ζρέζεο πξνήιζε ιφγσ παραίτθςθσ βάςει του ορίου θλικίασ ι τριακονταπενταετίασ. Δμαίξεζε απνηειεί ε ζχληαμε ησλ εθζέζεσλ αμηνιφγεζεο απφ ηνλ Γεληθφ ή Δηδηθφ Γξακκαηέα. Δδψ δίλεηαη ε δπλαηφηεηα ε έθζεζε αμηνιφγεζε λα ζπληαρζεί γηα ρξνληθφ δηάζηεκα ηνπιάρηζηνλ ηξηψλ κελψλ θαη ζε πεξίπησζε πνπ απνρσξήζνπλ απφ ηε ζέζε ηνπο κπνξεί λα ζπληάμνπλ εθζέζεηο αμηνιφγεζεο κέζα ζε δχν ηνπιάρηζηνλ κήλεο απφ ηελ απνρψξεζή ηνπο. (παξ 3, άξζξν 18). ε φιεο ηηο ππφινηπεο πεξηπηψζεηο δελ ζπληάζζεηαη γηα νπνηνδήπνηε ιφγν έθζεζε αμηνιφγεζεο γηα ρξνληθφ δηάζηεκα κηθξφηεξν ησλ πέληε κελψλ (παξ. 4, άξζξν 18). Ο αμηνινγνχκελνο έρεη ην δηθαίσκα λα αζθήζεη ελζηάζεηο εληφο δέθα εξγάζηκσλ εκεξψλ απφ ηελ εκέξα πνπ έιαβε γλψζε ηεο έθζεζεο ηνπ ή απφ ηε ζπκπιήξσζε ηνπ ηξηκήλνπ γηα ηνπο αθφινπζνπο ιφγνπο: α) Γηα δηφξζσζε ηεο βαζκνινγίαο. Σν δηθαίσκα απηφ ηνπ δίλεηαη κφλν φηαλ ε βαζκνινγία ζηηο νκάδεο θξηηεξίσλ κεηαμχ ηνπ α θαη β αμηνινγεηή είλαη κεγαιχηεξε ησλ δχν (2) βαζκψλ. β) Γηα δηφξζσζε ηεο βαζκνινγίαο ηνπ επηζεσξεηή. Ζ έλζηαζε απηή κπνξεί λα αζθεζεί φηαλ ε βαζκνινγία ηνπ επηζεσξεηή είλαη θαηψηεξε ηνπ α ή ηνπ β αμηνινγεηή θαηά ηξείο (3) ηνπιάρηζηνλ βαζκνχο ζηηο αληίζηνηρεο νκάδεο θξηηεξίσλ. γ) Γηα κεξνιεςία ηνπ ελφο ή θαη ησλ δχν αμηνινγεηψλ ή ηνπ Δπηζεσξεηή. Ζ έλζηαζε απηή πεξηιακβάλεη θαη αίηεκα ηελ πιήξε δηαγξαθή ηεο έθζεζεο. Μπνξεί φκσο λα αζθεζεί κφλν ζε πεξίπησζε πνπ αμηνινγνχκελνο βαζκνινγήζεθε κε βαζκφ 6 ή θαηψηεξν ζε δχν (2) ηνπιάρηζηνλ νκάδεο θξηηεξίσλ. δ) Γηα δηαγξαθή γεγνλφησλ. Αζθείηαη ζε πεξηπηψζεηο βαζκνιφγεζεο κε βαζκφ 4 θαη θάησ φηαλ απηά ιακβάλνληαη ππφςε ζηελ αηηηνινγία ηεο αμηνιφγεζήο θαη είλαη αλαθξηβή. πλνδεχεηαη κε αίηεκα δηφξζσζεο ηεο βαζκνινγίαο. 72

73 Σν ππεξεζηαθφ ζπκβνχιην είλαη απηφ πνπ απνθαζίδεη ζηελ ζπλέρεηα είηε ηελ απφξξηςή ηεο έλζηαζεο είηε ηε δηφξζσζε ή ηελ εμνινθιήξνπ δηαγξαθή ηεο έθζεζεο αλάινγα κε ην αίηεκα ηεο έλζηαζεο, ζε απνθιεηζηηθή πξνζεζκία δχν κελψλ απφ ηελ εηζαγσγή ηνπο ζ' απηφ (άξζξν 23). Ο ηξφπνο ζχληαμεο θαη ηήξεζεο ησλ εθζέζεσλ είλαη επίζεο θαζνξηζκέλνο βάζε ηνπ Π.Γ Απαγνξεχνληαη νη δηαγξαθέο, παξεγγξαθέο, ηα μπζίκαηα θαη γεληθά νη δηνξζψζεηο νη ππνγξακκίζεηο ή νη επηζεκεηψζεηο. Αλ ππάξμεη ηέηνηα αλάγθε ζα πξέπεη λα ζπλνδεπηεί κε παξαπνκπή ζην πεξηζψξην, ε νπνία λα ππνγξάθεηαη απφ ηνλ ζπληάθηε. πληάζζνληαη ζε έλα αληίηππν γηα ηνπο ππαιιήινπο ησλ θεληξηθψλ ππεξεζηψλ θαη ζε δχν αληίηππα γηα ηνπο ππαιιήινπο ησλ πεξηθεξεηαθψλ ππεξεζηψλ. Σν έλα απφ ηα δχν αληίηππα θπιάζζεηαη ζηελ νηθεία πεξηθεξεηαθή ππεξεζία. Ζ έθζεζε αμηνιφγεζεο αθνχ πξσηνθνιιεζεί απνηειεί δεκφζην έγγξαθν θαη απαγνξεχεηαη θάζε κεηαβνιή ηεο πνπ κπνξεί λα κεηαβάιιεη ην πεξηερφκελφ ηεο πξνο φθεινο ή ζε βάξνο ηνπ ππαιιήινπ. Απαγνξεχεηαη αθφκα λα αληηθαηαζηαζεί ή λα ηξνπνπνηεζεί εθφζνλ έρεη ππνβιεζεί ζηελ ππεξεζία, Δπηηξέπεηαη κφλν ε δηαγξαθή ηνπο ή ηξνπνπνίεζε ηεο απφ ην ππεξεζηαθφ ζπκβνχιην θαηφπηλ ηεο δηαδηθαζίαο ελζηάζεσο. Κάζε έθζεζε αμηνιφγεζεο γλσζηνπνηείηαη ππνρξεσηηθά ζηνλ ππάιιειν πνπ αθνξά απφ ηελ αξκφδηα ππεξεζίαο πξνζσπηθνχ. Ο ππάιιεινο δηθαηνχηαη νπνηεδήπνηε λα δεηεί θαη λα ιακβάλεη πιήξε γλψζε ή θαη αληίγξαθν ησλ εθζέζεσλ αμηνιφγεζήο ηνπ (άξζξν 21). Σαπηφρξνλα κε ηε ζχληαμε ησλ εθζέζεσλ αμηνιφγεζεο, θάζε πξντζηάκελνο δηεχζπλζεο ή αληίζηνηρνπ επηπέδνπ νξγαληθήο κνλάδαο ππνρξενχηαη λα ζπληάζζεη ηελ θαηά ην άξζξν 54 παξ. 8 ηνπ Ν. 1943/91 εηδηθή θαηάζηαζε θαηάηαμεο ησλ ππαιιήισλ (άξζξν 24/Π.Γ. 318), φπσο απηή πεξηγξάθεθε ζηελ πξνεγνχκελε ελφηεηα. εκεηψλεηαη δε φηη ε πξψηε εθαξκνγή ηνπ Π.Γ./ηνο απηνχ έγηλε γηα ηηο εθζέζεηο αμηνιφγεζεο έηνπο Ν. 3230/ 2004 «Καζηέξσζε ζπζηήκαηνο δηνίθεζεο κε ζηφρνπο, κέηξεζε ηεο απνδνηηθφηεηαο θαη άιιεο δηαηάμεηο» Ο Ν. 3230/2004 θαζηεξψλεη ηελ «Γηνίθεζε κέζσ ηφρσλ» (ΓΜ) ζηελ Διιάδα. Ζ ΓΜ είλαη ε δηαδηθαζία πνπ νξίδεη ηεο επηδηψμεηο - επηδφζεηο ησλ αλψηεξσλ ηεξαξρηθά επηπέδσλ θάζε θνξέα θαη ηελ δηάρπζή ηνπο ζηα θαηψηεξα επίπεδα κέζσ ζηνρεπφκελσλ δξάζεσλ. Ζ δέζκεπζε πνπ αλαιακβάλνπλ νη πξντζηάκελνη είλαη εηήζηα θαη ππνρξενχληαη λα πεηχρνπλ ζπγθεθξηκέλα πνηνηηθά θαη πνζνηηθά απνηειέζκαηα κέζσ θαζνξηζκέλσλ δεηθηψλ απνδνηηθφηεηαο. θνπφο ηεο κεζφδνπ απηήο αμηνιφγεζεο ηνπ πξνζσπηθνχ θαη ηεο κέηξεζεο ηεο απνδνηηθφηεηάο ηνπο είλαη ε βειηίσζε ηεο εμππεξέηεζεο ηνπ πνιίηε, ε ελίζρπζε ηεο δηαθάλεηαο, ε πιεξέζηεξε αμηνπνίεζε 73

74 ησλ δηαζέζηκσλ πφξσλ, ε επαχμεζε ηεο εκπηζηνζχλεο ηνπ πνιίηε θαη ε θαιχηεξε ηθαλνπνίεζε ησλ αλαγθψλ ηνπ. Ζ ΓΜ εθαξκφδεηαη ζηηο ππεξεζίεο ηνπ Γεκνζίνπ, ηα Ν.Π.Γ.Γ, θαη ηνπο Ο.Σ.Α. α θαη β βαζκνχ ελψ νη δείθηεο κέηξεζεο ηεο απνδνηηθφηεηαο θαη απνηειεζκαηηθφηεηαο, εθαξκφδνληαη κφλν ζηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο θαη ηα Ν.Π.Γ.Γ. Ζ δηαδηθαζία ηνπ θαζνξηζκνχ ησλ ζηφρσλ πεξηιακβάλεη ηέζζεξα ζηάδηα. Αξρηθά ν ππνπξγφο ή ε δηνίθεζε ηνπ θνξέα γλσζηνπνηεί θαη θαηαλέκεη ηνπ ζηξαηεγηθνχο ζηφρνπο ηνπ επφκελνπ έηνπο ζηηο νηθείεο ππεξεζίεο. Απηνί αλαιχνληαη απφ ηνπο Γεληθνχ Γηεπζπληέο ή ηνπο Γηεπζπληέο θαη πξνζδηνξίδνπλ ηνπο ζηφρνπο ηεο θάζε Γηεχζπλζεο. ηε ζπλέρεηα νη Γηεπζπληέο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο πξντζηακέλνπο ησλ ηκεκάησλ ηνπο αλαιχνπλ θαη εμεηδηθεχνπλ ηνπο ζηφρνπο αλά ηκήκα. Σέινο, θάζε πξντζηάκελνο ηκήκαηνο νξίδεη ηε ζπκβνιή θάζε ππαιιήινπ ζηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ, αθνχ ιάβεη ππφςε ηηο δεμηφηεηεο, ηηο γλψζεηο θαη ηελ εκπεηξία ηνπ. Γεκηνπξγείηαη έηζη έλα ζπγθεθξηκέλν πξφγξακκα δξάζεο κεηαμχ ππαιιήισλ θαη πξντζηακέλσλ. Ζ παξαθνινχζεζε ηεο επίηεπμεο ησλ ζηφρσλ γίλεηαη ζε ηαθηά δηαζηήκαηα απφ ηνπο πξντζηακέλνπο ησλ νξγαληθψλ κνλάδσλ θαη αλ δηαπηζησζεί απφθιηζε απφ ην αξρηθφ πξφγξακκα κπνξεί λα απνθαζηζζεί επαλαπξνζδηνξηζκφο ησλ ζηφρσλ ή ηξνπνπνίεζε ηνπ ρξνλνδηαγξάκκαηνο πινπνίεζήο ηνπο. Οη δείθηεο κέηξεζεο ηεο απνδνηηθφηεηα θαη ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ ππαιιήισλ δηαθξίλνληαη ζε γεληθνχο ή εηδηθνχο. Γεληθνί δείθηεο είλαη: 1. ν ρξφλνο αληαπφθξηζεο ζηα αηηήκαηα πνιηηψλ, 2. ην πνζνζηφ ηθαλνπνίεζεο ησλ παξαπφλσλ πνπ ππνβάιινληαη, 3. ε εθαξκνγή λέσλ ηερλνινγηψλ 4. ην θφζηνο δηαρείξηζεο θαη 5. ε πνηφηεηα ησλ παξερνκέλσλ ππεξεζηψλ. Οη εηδηθνί δείθηεο νξίδνληαη ζπκπιεξσκαηηθά αλάινγα κε ην είδνο ησλ παξερνκέλσλ ππεξεζηψλ θάζε Τπεξεζηαθήο Μνλάδαο. Ο Νφκνο πξνβιέπεη αθφκα ηελ ζχζηαζε Γηεχζπλζεο Πνηφηεηαο θαη Απνδνηηθφηεηαο (ΓΗΠΑ) κε αληηθείκελν ηε κέηξεζε ηεο απνδνηηθφηεηαο ηελ εθηίκεζε ησλ απνηειεζκάησλ θαη ηε δηαηχπσζε ζπγθεθξηκέλσλ πξνηάζεσλ γηα ηε βειηίσζε ηεο ιεηηνπξγίαο ηφζν ζηα Τπνπξγεία φζν θαη ζηηο Πεξηθέξεηεο. ην Τπνπξγείνπ Δζσηεξηθψλ, Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη Απνθέληξσζεο ε ΓΗΠΑ ζπγθξνηείηαη απφ ηα παξαθάησ Σκήκαηα: 1. Σκήκα Δξεπλψλ θαη Μεηξήζεσλ Απνδνηηθφηεηαο, ην νπνίν έρεη ηηο εμήο αξκνδηφηεηεο: ρεδίαζε ζπζηεκάησλ θαη κεζφδσλ κέηξεζεο ηεο απνδνηηθφηεηαο ησλ ππεξεζηψλ. Γηεμαγσγή εξεπλψλ απνδνηηθφηεηαο ησλ ππεξεζηψλ. Αλάπηπμε θαη εθαξκνγή πνιηηηθψλ γηα ηε ζπγθξηηηθή επίδνζε ησλ ππεξεζηψλ. 74

75 Δηζήγεζε, παξαθνινχζεζε θαη αμηνιφγεζε κέηξσλ γηα ηε δηαξθή βειηίσζε ηεο απνδνηηθφηεηαο θαη απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ ππεξεζηψλ θαη ηεο αληαπφθξηζήο ηνπο ζηηο αλάγθεο ησλ πνιηηψλ. 2. Σκήκα Σεθκεξίσζεο θαη θαιχηεξσλ πξαθηηθψλ, ην νπνίν έρεη ηηο εμήο αξκνδηφηεηεο:: πιινγή ζηνηρείσλ θαη δεδνκέλσλ πνπ αλαθέξνληαη ζηελ απνδνηηθφηεηα θαη απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ ππεξεζηψλ. Παξαθνινχζεζε ηεο εμέιημεο θαη ε επεμεξγαζία ηνπο, θαζψο θαη ε έθδνζε ελεκεξσηηθψλ θπιιαδίσλ. Αλαιπηηθή παξνπζίαζε εηεζίσο ησλ εθζέζεσλ απνδνηηθφηεηαο θαη απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ ππεξεζηψλ. πλεξγαζία κε άιια θέληξα ηεθκεξίσζεο απνδνηηθφηεηαο θαη απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ ππεξεζηψλ. Δληνπηζκφο ησλ θαιχηεξσλ πξαθηηθψλ θαη εθαξκνγή ηνπο ζε άιιεο ππεξεζίεο. Παξαθνινχζεζε ηεο εθαξκνγήο ηνπο θαη αμηνιφγεζε ησλ απνηειεζκάησλ ηνπο. Δηζήγεζε γηα ηε βξάβεπζε ησλ ππεξεζηψλ πνπ δηαθξίλνληαη γηα ηελ απνδνηηθφηεηα θαη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηά ηνπο. Μεηά ηελ ζχζηαζε ηεο ΓΗΠΑ εθδφζεθαλ δηεπθξηληζηηθνί εγθχθιηνη 28 ζχκθσλα κε ηηο νπνίεο φιεο νη ππεξεζίεο θαη νη θνξείο ηνπ Διιεληθνχ Γεκνζίνπ ππνρξενχληαη λα ελεκεξψλνπλ ηελ ΓΗΠΑ γηα ηελ εθαξκνγή θαη ηα απνηειέζκαηα ηεο εθαξκνγήο ηνπ ΚΠΑ (φπσο απηφ αλαιχζεθε ζην Α Μέξνο: Δλφηεηα 10). ηελ Διιάδα ζήκεξα ην εθαξκφδνπλ 39 δεκφζηεο ππεξεζίεο ηφζν ηεο Κεληξηθήο Γηνίθεζεο φζν θαη ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο (Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Ζπείξνπ, Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο θαη Θξάθεο, Ηνλίσλ λήζσλ θ.α.) θαη ησλ ΟΣΑ (πρ Γήκνο Ζξαθιείνπ, Γήκνο Ακαξνπζίνπ, Ν.Α. Μεζζελίαο θ.α.). Σνλ Ν. 3230/2004 αθνινχζεζε δηεπθξηληζηηθή εγθχθιηνο 29 (2009) ζχκθσλα κε ηελ νπνία γηα πξψηε θνξά έρνπκε ηελ θαζηέξσζε ελφο νινθιεξσκέλνπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ηεο εηήζηαο απφδνζεο ησλ ππαιιήισλ. Μέζσ απηνχ νη ππάιιεινη ζα αμηνινγνχληαη ζε ηξεηο ελφηεηεο: 1. Σελ απνηειεζκαηηθή πινπνίεζε ησλ εηήζησλ πξνθαζνξηζκέλσλ ζηφρσλ θάζε ππεξεζηαθήο κνλάδαο. 2. Σελ επηηπρή εθηέιεζε ηνπ έξγνπ ηνπο (πνηφηεηα παξαγφκελνπ έξγνπ, ρξφλνο εθηέιεζεο απηνχ, νξζνινγηθή δηαρείξηζε ησλ δηαζέζηκσλ πφξσλ). 3. Σηο ηθαλφηεηεο- δεμηφηεηεο πνπ επέδεημαλ θαηά ηελ εθηέιεζε ηνπ έξγνπ ηνπο. Κάζε κία εθ ησλ αλσηέξσλ ελνηήησλ ζπλππνινγίδεηαη κε δηαθνξεηηθή βαξχηεηα, αλάινγα κε ηελ ζέζε ηνπ αμηνινγνχκελνπ ζηελ ηεξαξρία. Έηζη, γηα ηνπο Γεληθνχο Γηεπζπληέο ε αμηνιφγεζε 28 Οι υπ.αρικ. ΔΙΠΑ/Φ. 1/ και ΔΙΠΑ/Φ.1/οικ. 6304/ εγκφκλιοι του Υπουργείου Εςωτερικϊν 29 Υπ.αρικ. ΔΙΔΑΔ/Φ.32.5/367/οικ.20372/ εγκφκλιοσ του Υπουργείου Εςωτερικϊν, Δθμόςιασ Διοίκθςθσ και Αποκζντρωςθσ 75

76 γίλεηαη θαηά 80% βάζεη ηεο επίηεπμεο ησλ ζηφρσλ θαη θαηά 20% βάζεη ησλ ηθαλνηήησλ δεμηνηήησλ ηνπο, ελψ γηα ηνπ δηεπζπληέο θαη ηνπο πξντζηακέλνπο ηκήκαηνο, απηνηεινχο γξαθείνπ ή αληηζηνίρνπ επηπέδνπ νξγαληθήο κνλάδαο, ε αμηνιφγεζε γίλεηαη θαηά 60% βάζεη ηεο επίηεπμεο ησλ ζηφρσλ θαη θαηά 40% βάζεη ηεο εθηέιεζεο ηνπ έξγνπ θαη ησλ ηθαλνηήησλ δεμηνηήησλ ηνπο. Σέινο, γηα ηνπο ππαιιήινπο θαηεγνξίαο ΠΔ, ΣΔ θαη ΓΔ ε αμηνιφγεζε γίλεηαη θαηά 20% βάζεη ηεο επίηεπμεο ησλ ζηφρσλ θαη θαηά 80% βάζεη ηεο εθηέιεζεο ηνπ έξγνπ θαη ησλ ηθαλνηήησλ δεμηνηήησλ ηνπο, ελψ γηα ηνπο ππαιιήινπο ηεο θαηεγνξίαο ΤΔ ε αμηνιφγεζε γίλεηαη βάζεη ηεο εθηέιεζεο ηνπ έξγνπ θαη ησλ ηθαλνηήησλ δεμηνηήησλ ηνπο. Πξνβιέπεηαη αθφκα ε θαζηέξσζε λέαο θιίκαθαο βαζκνιφγεζεο κε αλψηεξν βαζκφ ην 100 θαη θαηψηεξν βαζκφ ην 1, ζε αληίζεζε κε ην ηζρχνλ ζχζηεκα πνπ πξνβιέπεη 10βαζκε θιίκαθα, ψζηε λα έρνπλ νη αμηνινγεηέο ηελ δπλαηφηεηα λα θιηκαθψζνπλ ηηο βαζκνινγίεο ηνπο ζχκθσλα κε ηελ πξαγκαηηθή απφδνζε ησλ ππαιιήισλ. Ζ ζπκκεηνρή ηνπ αμηνινγνχκελνπ ζηε δηαδηθαζία αμηνιφγεζεο γίλεηαη πην ελεξγή ηεο ζπλέληεπμεο πνπ πξαγκαηνπνηεί κε ηνλ αμηνινγεηή πξηλ απφ ηε ζχληαμε ηεο έθζεζεο αμηνιφγεζεο. Ζ θαηάηαμε ηεο απφδνζεο ηνπ αμηνινγνχκελνπ αλά ζηφρν απφ ηνλ πξντζηάκελφ ηνπ γίλεηαη ελψπηνλ ηνπ ζχκθσλα κε ηα νξηδφκελα ζηελ απφθαζε ζηνρνζεζίαο. Ο ππάιιεινο βαζκνινγείηαη απφ έλαλ (1) αμηνινγεηή, ηνλ άκεζν πξντζηάκελφ ηνπ θαη ειέγρεηαη ακέζσο κεηά απφ ηνλ επφπηε, πνπ είλαη ν άκεζνο πξντζηάκελνο ηνπ αμηνινγεηή. Ο επφπηεο δελ πξνβαίλεη ζε βαζκνιφγεζε ησλ επηκέξνπο θξηηεξίσλ αιιά δηαηππψλεη ηηο παξαηεξήζεηο ηνπ ζρεηηθά κε ηελ επίδνζε ηνπ αμηνινγνχκελνπ. Ο αμηνινγνχκελνο δηθαηνχηαη λα αζθήζεη έλζηαζε επί ηεο αμηνιφγεζεο ηεο εθηέιεζεο ηνπ έξγνπ θαη ησλ ηθαλνηήησλ - δεμηνηήησλ ηνπ, κφλν ιφγσ κεξνιεςίαο ηνπ αμηνινγεηή. ηελ ζπλέρεηα αλαιακβάλεη ν επφπηεο. Ζ αλσηέξσ δηάηαμε δηαθέξεη απφ ην ηζρχνλ ζχζηεκα, ζχκθσλα κε ην νπνίν νη ελζηάζεηο ησλ ππαιιήισλ εμεηάδνληαη απφ ην νηθείν ππεξεζηαθφ ζπκβνχιην. ηελ πεξίπησζε πνπ απνδεηθλχεηαη κεξνιεςία θαηά ηελ αμηνιφγεζε, ν επφπηεο αθπξψλεη ηε βαζκνινγία ηνπ αμηνινγεηή, θαη βαζκνινγεί εθ λένπ ηνλ ππάιιειν. Δλψ θαηά ηεο έθζεζεο αμηνιφγεζεο ηνπ επφπηε δελ πξνβιέπεηαη έλζηαζε. Αληίζεηα, νη ελζηάζεηο ησλ Γηεπζπληψλ εμεηάδνληαη απφ ην αξκφδην Τπεξεζηαθφ πκβνχιην, δεδνκέλνπ φηη, ην ξφιν ηνπ επφπηε ζηελ πεξίπησζε ηνπο ζα είρε ν Γεληθφο Γξακκαηέαο ηεο ππεξεζίαο. ηελ πεξίπησζε δε πνπ ην ππεξεζηαθφ ζπκβνχιην έθαλε δεθηή ηελ έλζηαζε, ζα δηέγξαθε πιήξσο ηελ έθζεζε αμηνιφγεζεο, εθηφο εάλ ν αμηνινγνχκελνο δελ δηέζεηε άιιε έθζεζε αμηνιφγεζεο ηελ ηειεπηαία πεληαεηία νπφηε ην ππεξεζηαθφ ζπκβνχιην ζα πξνέβαηλε ζηελ βαζκνιφγεζε ηνπ ππαιιήινπ. Σέινο, νη εθζέζεηο αμηνιφγεζεο ησλ Γεληθψλ Γηεπζχληψλ δελ ππφθεηληαη ζε έλζηαζε. εκαληηθφ θξίλεηαη αθφκα φηη ζηα πιαίζηα ηεο ειεθηξνληθήο δηαθπβέξλεζεο θαη γηα ηελ δηεπθφιπλζε ησλ ππεξεζηψλ θαη ησλ ππαιιήισλ γηα ηελ πξνκήζεηα ησλ εληχπσλ, ηε κείσζε ηνπ 76

77 θφζηνπο θαη ηε γεληθφηεξε απινπνίεζε ηνπ ζπζηήκαηνο, ηα έληππα απηά ζα κπνξνχζαλ λα δηαηίζεληαη ζε ςεθηαθή επεμεξγάζηκε κνξθή ζηηο επίζεκεο ηζηνζειίδεο ηνπ Τπνπξγείνπ Δζσηεξηθψλ θαη ησλ δεκνζίσλ ππεξεζηψλ. Πξνβιέπεηαη αθφκε φηη Τπεξεζίεο πνπ δελ έρνπλ αθφκε εθαξκφζεη ηελ ΓΜ, εθαξκφδνπλ ην λέν ζχζηεκα αμηνιφγεζεο, κε ηελ αθαίξεζε θπζηθά ησλ αληίζηνηρσλ δηαηάμεσλ πεξί ζηνρνζεζίαο. Έηζη, ε ηειηθή βαζκνινγία ησλ ππαιιήισλ απηψλ ζα δηεμάγεηαη απφ ηε βαζκνιφγεζε ησλ ινηπψλ θξηηεξίσλ αμηνιφγεζεο Ν. 3839/2010 «χζηεκα επηινγήο πξντζηακέλσλ νξγαληθψλ κνλάδσλ κε αληηθεηκεληθά θαη αμηνθξαηηθά θξηηήξηα χζηαζε Δηδηθνχ πκβνπιίνπ Δπηινγήο Πξντζηακέλσλ (ΔΙ..Δ.Π.) θαη ινηπέο δηαηάμεηο» Ο Ν.3528/ απνηέιεζε ην Νέν Τπαιιειηθφ Κψδηθα ησλ δεκνζίσλ ππάιιεισλ. χκθσλα κε απηφλ ε αμηνιφγεζε ησλ ππάιιεισλ «αθνξά ηα νπζηαζηηθά ηνπο πξνζφληα θαη γίλεηαη βάζεη ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο, ην νπνίν δηέπεηαη απφ ηηο αξρέο ηεο ακεξνιεςίαο, ηεο επαγγεικαηηθήο ηθαλφηεηαο ηνπ ππαιιήινπ θαη ηεο απνδνηηθφηεηάο ηνπ» (άξζξν 58). Ο λφκνο απηφο πξνέβιεπε ηελ έθδνζε ΠΓ πνπ ζα θαζφξηδε «ηηο πεξηπηψζεηο θαηά ηηο νπνίεο απαηηείηαη αμηνιφγεζε, ηα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο, ην ρξφλν, ηε ζπρλφηεηα, ηνλ ηχπν, ηε δηαδηθαζία θαη ηα φξγαλα αμηνιφγεζεο, θαζψο θαη ηα δηθαηψκαηα θαη ηηο εγγπήζεηο ππέξ ησλ ππαιιήισλ», φκσο απηφ δελ εθδφζεθε πνηέ. Αληί ηνπ Π.Γ. εθδίδεηαη ην 2010, ήηνη 3 ρξνληά κεηά ν Ν.3839/ 2010 ν νπνίνο έξρεηαη λα ηξνπνπνηήζεη ηα θξηηήξηα πνπ ν είρε ζέζεη ν Τπαιιειηθφο Κψδηθαο γηα ηελ επηινγή ησλ ππαιιήισλ ζε ζέζεηο πξντζηακέλσλ. Σα θξηηήξηα απηά, θαζψο θαη ν ηξφπνο κνξηνδφηεζεο ηνπ θάζε θξηηεξίνπ, παξνπζηάδνληαη ζηνλ παξαθάησ ζπγθεληξσηηθφ πίλαθα πνπ αθνξά ηελ επηινγή ησλ πξντζηακέλσλ Γεληθήο Γηεχζπλζεο. 77

78 Πίνακασ 3. Κριτιρια επιλογισ των Προϊςταμζνων Κριτήρια Μόρια Επιλογισ των Προϊςταμζνων Γενικισ Διεφκυνςθσ από το Ειδικό Υπθρεςιακό Συμβοφλιο Μόρια Επιλογισ των Προϊςταμζνων Διεφκυνςθσ ι αντίςτοιχου επιπζδου οργανικισ μονάδασ από το οικείο υπθρεςιακό ςυμβοφλιο Μόρια Επιλογισ των Προϊςταμζνων Τμιματοσ, Αυτοτελοφσ Γραφείου ι αντίςτοιχου επιπζδου οργανικισ μονάδασ από το οικείο υπθρεςιακό ςυμβοφλιο α. Επαγγελματικά Τεχνικά προςόντα Ο βαςικόσ τίτλοσ ςπουδών Ο δεφτεροσ τίτλοσ ςπουδών (εφόςον είναι τησ ίδιασ εκπαιδευτικήσ βαθμίδασ με το βαςικό τίτλο ςπουδών) Το διδακτορικό δίπλωμα ςε γνωςτικό αντικείμενο ςυναφζσ με το αντικείμενο τησ υπηρεςίασ Το διδακτορικό δίπλωμα ςε άλλο γνωςτικό αντικείμενο Ο μεταπτυχιακόσ τίτλοσ ετήςιασ τουλάχιςτον διάρκειασ ςε γνωςτικό αντικείμενο ςυναφζσ με το αντικείμενο τησ υπηρεςίασ Ο μεταπτυχιακόσ τίτλοσ ετήςιασ τουλάχιςτον διάρκειασ ςε άλλο γνωςτικό αντικείμενο Ο βακμόσ του βαςικοφ τίτλου ςπουδϊν πολλαπλαςιάηεται με το ςυντελεςτι 25 Ο βακμόσ του δεφτερου τίτλου ςπουδϊν πολλαπλαςιάηεται με το ςυντελεςτι 7. Ο βακμόσ του βαςικοφ τίτλου ςπουδϊν πολλαπλαςιάηεται με το ςυντελεςτι 25 για τουσ υπαλλιλουσ κατθγορίασ ΠΕ και TE. Ο βακμόσ του δεφτερου τίτλου ςπουδϊν πολλαπλαςιάηεται με το ςυντελεςτι Ο βακμόσ του βαςικοφ τίτλου ςπουδϊν πολλαπλαςιάηεται με το ςυντελεςτι 25 για τουσ υπαλλιλουσ κατθγορίασ Π Ε και TE και 6 για τουσ υπαλλιλουσ κατθγορίασ ΔΕ. Ο βακμόσ του δεφτερου τίτλου ςπουδϊν πολλαπλαςιάηεται με το ςυντελεςτι 7 για τουσ υπαλλιλουσ κατθγορίασ ΠΕ και TE και με το ςυντελεςτι 2 για τουσ υπαλλιλουσ κατθγορίασ ΔΕ. 78

79 Η επιτυχήσ αποφοίτηςη από την Εθνική Σχολή Δημόςιασ Διοίκηςησ ή από την Εθνική Σχολή Τοπικήσ Αυτοδιοίκηςησ του Ε.Κ.Δ.Δ.Α 30 Η άριςτη γνώςη μιασ από τισ γλώςςεσ των χωρών τησ Ευρωπαϊκήσ Ζνωςησ Η πολφ καλή γνώςη μιασ από τισ γλώςςεσ των χωρών τησ Ευρωπαϊκήσ Ζνωςησ Η καλή γνώςη μιασ από τισ γλώςςεσ των χωρών τησ Ευρωπαϊκήσ Ζνωςησ Η άριςτη γνώςη κάθε επιπλζον ξζνησ γλώςςασ Η πολφ καλή γνώςη κάθε επιπλζον ξζνησ γλώςςασ Η αποφοίτθςθ από τθ Σχολι Εκνικισ Άμυνασ ι από τθ Σχολι Εκνικισ Αςφάλειασ Η πιςτοποιημζνη επιμόρφωςη που παρζχεται από το Εθνικό Κζντρο Δημόςιασ Διοίκηςησ και Αυτοδιοίκηςησ (Ε.Κ.Δ.Δ.Α.) και άλλεσ ςχολζσ του Δημοςίου, καθώσ και αυτή που παρζχεται από Πανεπιςτήμια ή Τ.Ε.Ι. ή από το Ευρωπαϊκό Ινςτιτοφτο Δημόςιασ Διοίκηςησ και αποδεικνφεται με αντίςτοιχο πιςτοποιητικό μζχρι 50 μόρια (ανά θμζρα επιμόρφωςθσ ζνα (1) μόριο ) μζχρι 50 (ανά θμζρα επιμόρφωςθσ ζνα (1) μόριο με ανϊτατο όριο τα 80 μόρια). μζχρι 50 μόρια (ανά θμζρα επιμόρφωςθσ ζνα (1) μόριο με ανϊτατο όριο τα 50 μόρια). 30 Εάν ο υπάλλθλοσ ζχει αποφοιτιςει και από τισ δφο ωσ άνω ςχολζσ, μοριοδοτείται μόνο για τθ μία εξ αυτϊν. 79

80 Σθμείωςθ: Σε περίπτωςθ που υποψιφιοσ κατζχει διδακτορικό δίπλωμα και μεταπτυχιακό τίτλο ι περιςςότερα του ενόσ διδακτορικά διπλϊματα ι μεταπτυχιακοφσ τίτλουσ ι ζχει αποφοιτιςει από τθν Ε.Σ.Δ.Δ. και τθν Ε.Σ.Τ.Α. του Ε.Κ.Δ.Δ.Α. και κατζχει διδακτορικό δίπλωμα ι μεταπτυχιακό τίτλο, υπολογίηεται το προςόν με τα περιςςότερα μόρια, κακϊσ και το ζνα τρίτο (1/3) των μορίων του άλλου ι άλλων προςόντων β. Εργαςιακή Διοικητική εμπειρία Ο χρόνοσ υπηρεςίασ 31 μζχρι 300 μόρια (για κάκε ζτοσ υπθρεςίασ 10 μόρια με ανϊτατο όριο τα 30 ζτθ) μζχρι 300 μόρια (για κάκε ζτοσ υπθρεςίασ 10 μόρια με ανϊτατο όριο τα 30 ζτθ) μζχρι 300 μόρια (για κάκε ζτοσ υπθρεςίασ 10 μόρια με ανϊτατο όριο τα 30 ζτθ) Ο χρόνοσ υπηρεςίασ ςε θζςη προϊςταμζνου Γενικήσ Διεφθυνςησ μζχρι 380 μόρια (για κάκε ςυμπλθρωμζνο μινα 2,11 μόρια με ανϊτατο όριο τουσ 180 μινεσ) μζχρι 380 μόρια (για κάκε ςυμπλθρωμζνο μινα 2,11 μόρια με ανϊτατο όριο τουσ 180 μινεσ) μζχρι 380 μόρια (για κάκε ςυμπλθρωμζνο μινα 2,11 μόρια με ανϊτατο όριο τουσ 180 μινεσ) Ο χρόνοσ υπηρεςίασ ςε θζςη προϊςταμζνου Διεφθυνςησ Ο χρόνοσ υπηρεςίασ ςε θζςη προϊςταμζνου Τμήματοσ μζχρι 300 μόρια (για κάκε ςυμπλθρωμζνο μινα 1,67 μόρια με ανϊτατο όριο τουσ 180 μινεσ) μζχρι 200 μόρια (για κάκε ςυμπλθρωμζνο μινα 1,11 μόρια με ανϊτατο όριο τουσ 180 μινεσ) μζχρι 300 μόρια (για κάκε ςυμπλθρωμζνο μινα 1,67 μόρια με ανϊτατο όριο τουσ 180 μινεσ) μζχρι 200 μόρια (για κάκε ςυμπλθρωμζνο μινα 1,11 μόρια με ανϊτατο όριο τουσ 180 μινεσ) μζχρι 300 μόρια (για κάκε ςυμπλθρωμζνο μινα 1,67 μόρια με ανϊτατο όριο τουσ 180 μινεσ) μζχρι 200 μόρια (για κάκε ςυμπλθρωμζνο μινα 1,11 μόρια με ανϊτατο όριο τουσ 180 μινεσ) Σθμείωςθ: Το ςφνολο των μορίων που μπορεί να λάβει υποψιφιοσ από το χρόνο υπθρεςίασ ςε κζςθ προϊςταμζνου Γενικισ Διεφκυνςθσ και προϊςταμζνου Διεφκυνςθσ δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 350 μόρια 31 Χρόνοσ υπθρεςίασ μεγαλφτεροσ του εξαμινου λογίηεται ωσ πλιρεσ ζτοσ. 80

81 γ. Ικανότητεσ δεξιότητεσ Η Υπηρεςιακή αξιολόγηςη 32 Οι ειδικζσ δραςτηριότητεσ (ιδίωσ ςυγγραφικζσ εργαςίεσ, ανακοινώςεισ ειςηγήςεισ ςε ςυνζδρια, ημερίδεσ κ.λπ. ςυναφείσ με αντικείμενο τησ υπηρεςίασ ή τησ δημόςιασ διοίκηςησ γενικότερα, εκπροςώπηςη ςε ςυμβοφλια, επιτροπζσ ή ομάδεσ εργαςίασ τόςο ςτο εςωτερικό όςο και ςτο εξωτερικό, μζλη Δ.Σ., Πρόεδροι, Διοικητζσ και λοιπά όργανα διοίκηςησ νομικών προςώπων του δημόςιου τομζα ή επιμόρφωςη μζχρι 300 μόρια(ενϊ ςτον Υπαλλθλικό Κϊδικα ςτο κριτιριο αυτό δίνονταν 700 μόρια) μζχρι 300 (ενϊ ςτον Υπαλλθλικό Κϊδικα ςτο κριτιριο αυτό δίνονταν 450 μόρια) μζχρι 300 μζχρι 80 μόρια μζχρι 80 μζχρι 80 Η ηθική αμοιβή του επαίνου ή Το μετάλλιο διακεκριμζνων πράξεων Η ςυνζντευξη μζχρι 350 μόρια μζχρι 350 μόρια μζχρι 350 μόρια Γραπτή εξζταςη μζχρι 350 μόρια μζχρι 350 μόρια μζχρι 350 μόρια 32 Τα ανωτζρω κριτιρια αξιολογοφνται βάςει τθσ βακμολόγθςθσ τουσ ςτισ εκκζςεισ αξιολόγθςθσ τθσ τελευταίασ πενταετίασ και λαμβάνεται υπόψθ ο μζςοσ όροσ αυτισ για κάκε κριτιριο με ςυντελεςτι βαρφτθτασ 9 81

82 Με βάζε ην ζχλνιν ηεο βαζκνινγίαο πνπ ζα ζπγθεληξψζεη θάζε ππνςήθηνο ζηα παξαπάλσ θξηηήξηα γίλεηαη ε θαηάηαμή ηνπο θαη ε ηειηθή επηινγή. Όπσο γίλεηαη ινηπφλ αληηιεπηφ απφ ηα παξαπάλσ δίλεηαη κεγάιε βαξχηεηα ηφζν ζηα ηππηθά πξνζφληα ηνπ ππαιιήινπ (φπσο είλαη νη ζπνπδέο θαη νη ηίηινη πνπ έρεη ιάβεη) φζν θαη ζηηο δεμηφηεηέο ηνπ. Φαίλεηαη δε πσο ζεκαληηθφ ξνιφ παίδεη θαη ε βαζκνιφγεζή ηνπο ζηηο εθζέζεηο αμηνιφγεζεο. Σελ ζεκαληηθφηεηα απηή ησλ εθζέζεσλ αμηνιφγεζεο ππνγξακκίδνπλ πιήζνο δηεπθξηληζηηθψλ εγθπθιίσλ αιιά θαη ην άξζξν 18 ηνπ Π.Γ. 318/92 φπνπ δειψλεηαη ε ππνρξεσηηθή θχζε ηεο ζχληαμεο ησλ εθζέζεσλ αμηνιφγεζεο ηφζν γηα ηνλ αμηνινγεηή φζν θαη γηα ηνλ αμηνινγνχκελν. Δηδηθά ζηελ πεξίπησζε ηνπ αμηνινγνχκελνπ ε άξλεζε ζπκπιήξσζεο ηεο έθζεζεο αμηνιφγεζεο απνηειεί παξάβαζε ππαιιειηθνχ θαζήθνληνο 33. Αθφκα, δίλνληαη δηεπθξηλίζεηο γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ πξντζηακέλσλ ησλ γεληθψλ δηεπζχλζεσλ ησλ δεκνζίσλ ππεξεζηψλ 34 θαη ππελζπκίδεηαη ν ηξφπνο κνξηνδφηεζε ηνπο ζην λέν ζχζηεκα επηινγήο πξντζηακέλσλ νξγαληθψλ κνλάδσλ πνπ ζα ίζρπε απφ Σνλίδεηαη αθφκα φηη ε Δηδηθή Δπηηξνπή Αμηνιφγεζεο έρνληαο σο πξσηαξρηθή επηδίσμε ηεο ηελ δηαζθάιηζε ηεο αληηθεηκεληθήο αμηνιφγεζεο ησλ ππαιιήισλ ζα πξέπεη λα δεηά εγγξάθσο απφ ηνλ α αμηνινγεηή πεξαηηέξσ δηεπθξηλήζεηο ψζηε λα ζρεκαηίδνπλ πην εκπεξηζηαησκέλε άπνςε. Αλ δε θαη νη έγγξαθεο απαληήζεηο δελ θξηζνχλ βνεζεηηθέο θαη επαξθήο δχλαηαη ε Δπηηξνπή λα θαιέζεη ηνλ α αμηνινγεηή λα παξαζηεί απηνπξνζψπσο ελψπηνλ ηνπο ψζηε λα ηνπ ππνβιεζνχλ δηεπθξηληζηηθέο εξσηήζεηο. Καηφπηλ ηεο ζέζεο ζε ηζρχ ηνπ λένπ ζπζηήκαηνο επηινγήο πξντζηακέλσλ εθδίδνληαη λέεο εγθχθιηνη 36 γηα λα εθθξάζνπλ ηελ πιεζψξα ησλ παξαπφλσλ πνπ εθιακβάλεη ηφζν απφ ππεξεζίεο φζν θαη απφ κεκνλσκέλνπο ππαιιήινπο γηα ηελ κε ζχληαμε ησλ εθζέζεσλ αμηνιφγεζεο ηνπο γηα ηελ ηειεπηαία πεληαεηία, ρσξίο λα ππάξρεη θαλέλαο ηδηαίηεξνο ιφγνο πνπ λα δηθαηνινγεί θάηη ηέηνην. ηελ εγθχθιην απηή δειψλεηαη ξεηά ην απαξάδεθην ηεο θαηάζηαζεο, αθελφο γηαηί δελ επηηξέπεη λα εθαξκνζζεί θαηά νξζφ θαη αληηθεηκεληθφ ηξφπν ην λέν ζχζηεκα επηινγήο πξντζηακέλσλ θαη αθεηέξνπ γηαηί δεκηνπξγεί εληάζεηο θαη δπζάξεζηεο θαηαζηάζεηο αλάκεζα ζην πξνζσπηθφ ησλ ππεξεζηψλ, θαζψο θαη νη πεηζαξρηθέο επζχλεο πνπ απνξξένπλ απφ κηα ηέηνηα ζπκπεξηθνξά. 33 Η υπ αρικμ ΔΙΔΑΔ/Φ.32.3/286/οικ.2071/ εγκφκλιοσ του Υπουργείου Εςωτερικϊν 34 Η υπ αρικμ ΔΙΔΑΔ/Φ.32.3/299/οικ / εγκφκλιοσ του Υπουργείου Εςωτερικϊν 35 Η υπ αρικμ ΔΙΔΑΔ/Φ.32.3/298/οικ.27419/ εγκφκλιοσ του Υπουργείου Διοικθτικισ Μεταρρφκμιςθσ & Ηλεκτρονικισ Διακυβζρνθςθσ 36 Οι υπ αρικμ ΔΙΔΑΔ/Φ.32.4/312/οικ.10950/18/4/2008 και ΔΙΔΑΔ/Φ.32.5/344/οικ.9048/ εγκφκλιοι του Υπουργείου Εςωτερικϊν 82

83 2.6. Ν.4024/2011 «πληαμηνδνηηθέο ξπζκίζεηο, εληαίν κηζζνιφγην - βαζκνιφγην, εξγαζηαθή εθεδξεία θαη άιιεο δηαηάμεηο εθαξκνγήο ηνπ κεζνπξφζεζκνπ πιαηζίνπ δεκνζηνλνκηθήο ζηξαηεγηθήο » Ζ Διιάδα ιφγσ ηεο δπζκελνχο νηθνλνκηθήο ηεο θαηάζηαζεο αλαγθάζηεθε ζηηο 23 Απξηιίνπ 2010 λα πξνζθχγεη ζηνλ κεραληζκφ ζηήξημεο ψζηε λα ιάβεη ρξεκαηνδφηεζε θαη λα θαιχςεη ην δεκνζηνλνκηθφ ηεο έιιεηκκα. Ζ ρξεκαηνδφηεζε φκσο απηή έγηλε ππφ ηνπο φξνπο φηη ε Διιάδα ζα ιάβεη κέηξα δεκνζηνλνκηθήο πξνζαξκνγήο θαη δεκνζηνλνκηθήο εμπγίαλζεο. Έλα ρξφλν κεηά, ηνλ Ηνχλην ηνπ 2011, ε Διιεληθή Οηθνλνκία ζπλερίδεη λα βξίζθεηαη ζε θαηάζηαζε δεκνζηνλνκηθήο αληζνξξνπίαο θαη ππνρξεψλεηαη λα ςεθίζεη ην κεζνπξφζεζκν πξφγξακκα, πνπ πεξηιάκβαλε λέα κέηξα ιηηφηεηαο θαη πεξηθνπέο. ην πιαίζην εθαξκνγήο ηνπ κεζνπξφζεζκνπ πξνγξάκκαηνο ςεθίδεηαη ν Ν.4024/ , ν νπνίνο κεηαμχ άιισλ εηζάγεη ην λέν κηζζνιφγην θαη πξνβιέπεη ηε ρνξήγεζε Κηλήηξνπ Δπίηεπμεο ηφρσλ ζηνπο ππαιιήινπο ησλ ππεξεζηψλ πνπ πεηπραίλνπλ ζε πνιχ κεγάιν βαζκφ ηνπο πνζνηηθνπνηεκέλνπο ζηφρνπο πνπ ζα ηεζνχλ κε βάζε ην εθάζηνηε ζχζηεκα αμηνιφγεζεο. Σν εληαίν κηζζνιφγην θαηαξγεί ην κέρξη ηφηε ηζρχνλ ζχζηεκα βαζκνινγηθήο εμέιημεο ησλ ππαιιήισλ θαη ηνπο αλαθαηαηάζζεη ζε λένπο βαζκνχο αλάινγα κε ηα ηππηθά ηνπο πξνζφληα, ηηο γλψζεηο θαη ηα πηπρία ηνπο αιιά θαη ηελ εξγαζηαθή ηνπο εκπεηξία. Έηζη κεγάιν πξνβάδηζκα ζηελ θαηνρή πςειψλ βαζκψλ αθφκα θαη κε ιίγε πξνυπεξεζία δίλεηαη ζηνπο απνθνίηνπο ηεο Δζληθήο ρνιήο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη Απηνδηνίθεζεο 37 θαζψο θαη ζηνπο θαηφρνπο δηδαθηνξηθψλ ηίηισλ. Τηνζεηείηαη έηζη έλα κεηθηφ ζχζηεκα απνδνρψλ, βάζεη ηνπ νπνίνπ ε κηζζνινγηθή εμέιημε θάζε ππαιιήινπ ζπλαξηάηαη κε ηε ρνξήγεζε βαζκνχ. Γηα ηελ πξναγσγή ηνπ ππαιιήινπ ζε κεγαιχηεξν βαζκφ απνθαζίδεη ην Τπεξεζηαθφ πκβνχιην κε θξηηήξηα: α) ηελ απφδνζε ηνπ ππαιιήινπ πνπ κεηξάηαη κε βάζε ην βαζκφ επηηπρνχο ή κε πινπνίεζεο ηεο ζηνρνζεζίαο, ηηο δηνηθεηηθέο ηνπ ηθαλφηεηεο θαη ηελ ζπκπεξηθνξά ηνπ θαη β) ην αλψηαην πνζνζηφ, επί ηνηο εθαηφ, πξναγσγήο ζηνλ επφκελν βαζκφ, ησλ θξηλφκελσλ ππαιιήισλ θαη γ) ηνλ πξνβιεπφκελν ειάρηζην ρξφλν παξακνλήο ζην βαζκφ.(παξ1, άξζξν 7) Ζ απφδνζε ηνπ αμηνινγνχκελνπ ιακβάλεηαη ππφςε ζε πνζνζηφ 70% ηνπιάρηζηνλ επί ηνπ ζπλφινπ ηεο βαζκνινγίαο ηνπ. Σν πνζνζηφ απηφ αθνξά ζηα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο ησλ νπζηαζηηθψλ θαη άιισλ πξνζφλησλ φηαλ πξφθεηηαη λα πξναρζεί απφ έλαλ βαζκφ ζηνλ επφκελν, ελψ φηαλ πξνάγεηαη απφ ηνλ βαζκφ Β ζηνλ Α είλαη 80% ηνπιάρηζηνλ. (παξ. 2, άξζξν 7) 37 Η υπ αρικμ ΔΙΔΑΔ/Φ.31.18/941/οικ. 2517/ εγκφκλιοσ του Υπουργείου Διοικθτικισ Μεταρρφκμιςθσ & Ηλεκτρονικισ Διακυβζρνθςθσ 83

84 Πέξαλ ηνπ βαζηθνχ απηνχ κηζζνχ, ζε θάζε βαζκφ πξνβιέπνληαη θαη κηζζνινγηθά θιηκάθηα. Καηαξγείηαη θάζε είδνπο επηδφκαηα, παξνρέο θαη απνδεκηψζεηο, θαζψο θαη ε νηθνγελεηαθή παξνρή (ζπδχγνπ) γηα ηνπο έγγακνπο ππαιιήινπο, απμάλνληαο ηαπηφρξνλα ηελ παξνρή γηα ηα ηέθλα ηα νπνία βξίζθνληαη ππφ ηελ πξνζηαζία ηνπ ππαιιήινπ. Απμάλεηαη ζεκαληηθά ην επίδνκα ζέζεο επζχλεο κε ζθνπφ ηε δεκηνπξγία ελφο επηπιένλ θηλήηξνπ γηα ηελ θαηάιεςε ησλ ζέζεσλ επζχλεο απφ ηα ηθαλφηεξα ζηειέρε ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο. Σαπηφρξνλα φκσο ε επηινγή ηνπ ππαιιήινπ γηα κία ζέζε επζχλεο ζπλδέεηαη κε ηελ πινπνίεζε ηεο ζηνρνζεζίαο θαηά ηελ ζεηεία ηνπ ζε πνζνζηφ 90% (άξζξν 10). Πξνβιέπεηαη αθφκα ε ρνξήγεζε Κηλήηξνπ Δπίηεπμεο ηφρσλ ζηνπο ππαιιήινπο ησλ ππεξεζηψλ πνπ πεηπραίλνπλ ζε πνιχ κεγάιν βαζκφ ηνπο πνζνηηθνπνηεκέλνπο ζηφρνπο πνπ ζα ηεζνχλ κε βάζε ην εθάζηνηε ζχζηεκα αμηνιφγεζεο. Δπηπιένλ, πξνβιέπεηαη ε ρνξήγεζε Κηλήηξνπ Δπίηεπμεο Γεκνζηνλνκηθψλ ηφρσλ γηα ηνπο ππαιιήινπο θαηεγνξηψλ ΠΔ, ΣΔ θαη ΓΔ, πνπ έρνπλ σο θχξηα αξκνδηφηεηά ηνπο ηελ επίηεπμε δεκνζηνλνκηθψλ ζηφρσλ ή ηελ είζπξαμε δεκνζίσλ εζφδσλ, ή ηελ επηζεψξεζε ή ηνλ έιεγρν ππεξεζηψλ θαη ιεηηνπξγηψλ ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο, εθφζνλ έρνπλ πεηχρεη ηελ πινπνίεζε ησλ πξνβιεπφκελσλ ζηφρσλ ζε πνζνζηφ άλσ ηνπ 90% 38. Δμαίξεζε απφ ην εληαίν κηζζνιφγην απνηέιεζαλ ηα πθηζηάκελα εηδηθά ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο θαη ζπζηήκαηα επηινγήο πξντζηακέλσλ γηα ππάιιεινπο ηνπ δηπισκαηηθνχ θιάδνπ θαη θάπνησλ θιάδσλ ηνπ Τπνπξγείνπ Δμσηεξηθψλ, πεξηιακβαλνκέλνπ θαη ηνπ θιάδνπ πκβνχισλ θαη Γξακκαηέσλ Δπηθνηλσλίαο ηεο Γεληθήο Γξακκαηείαο Δπηθνηλσλίαο θαη Δλεκέξσζεο, ησλ εθπαηδεπηηθψλ 39, ησλ δηθαζηηθψλ ππαιιήισλ, ησλ θιεξηθψλ, ησλ ηαηξψλ ππεξεζίαο ππαίζξνπ θαη ησλ κφληκσλ αγξνηηθψλ ηαηξψλ. Σα ζπζηήκαηα απηά δχλαηαη λα δηαηεξνχληαη ζε ηζρχ κε πξνεδξηθά δηαηάγκαηα 40, πνπ εθδίδνληαη κεηά απφ πξφηαζε ηνπ 38 Η υπ αρικμ 2/78400/0022/ εγκφκλιοσ του Υπουργείου Οικονομικϊν 39 Με τισ διατάξεισ τθσ παρ.1α του άρκρου 329 του ν.4072/2012-φεκ 86/Α/ ,από το πρϊτο εδάφιο τθσ παραγράφου 5 του άρκρου 7 του ν. 4024/2011 (Αϋ 226) απαλείφεται θ φράςθ «των εκπαιδευτικϊν». Με τισ διατάξεισ τθσ παρ.1β του άρκρου 329 του ν.4072/2012-φεκ 86/Α/ ορίηεται ότι : «β) Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται φςτερα από πρόταςθ των Υπουργϊν Διοικθτικισ Μεταρρφκμιςθσ και Ηλεκτρονικισ Διακυβζρνθςθσ και Παιδείασ, Δια Βίου Μάκθςθσ και Θρθςκευμάτων, κακορίηονται τα όργανα, θ διαδικαςία και τα κριτιρια τθσ αξιολόγθςθσ των εκπαιδευτικϊν τθσ δθμόςιασ πρωτοβάκμιασ και δευτεροβάκμιασ εκπαίδευςθσ, κακϊσ και θ βαρφτθτα των επί μζρουσ κριτθρίων για τθν προαγωγικι εξζλιξθ και τθν αξιολόγθςθ τθσ κθτείασ των εκπαιδευτικϊν ςε κζςεισ ευκφνθσ. Το προεδρικό διάταγμα εκδίδεται εντόσ αποκλειςτικισ προκεςμίασ τεςςάρων (4) μθνϊν από τθ δθμοςίευςθ του παρόντοσ νόμου. Μετά τθν άπρακτθ παρζλευςθ τθσ προκεςμίασ αυτισ εφαρμόηονται και για τουσ εκπαιδευτικοφσ τθσ δθμόςιασ πρωτοβάκμιασ και δευτεροβάκμιασ εκπαίδευςθ», ΠΗΓΗ: Κωνςταντίνοσ Λαγοφδθσ, Νζο Βακμολόγιο-Μιςκολόγιο-Ερ. Εφεδρίασ-Εισ. Αλλθλεγγφθσ, e-book Εκδοςθ 4θ /6/ π.δ..24/2012.διατιρθςθ ςε ιςχφ του υφιςτάμενου ειδικοφ ςυςτιματοσ αξιολόγθςθσ και του ςυςτιματοσ επιλογισ προϊςταμζνων οργανικϊν μονάδων του προςωπικοφ Φφλαξθσ και Εξωτερικισ Φροφρθςθσ των Καταςτθμάτων Κράτθςθσ.π.δ.18/2012.Διατιρθςθ ςε ιςχφ ειδικοφ ςυςτιματοσ αξιολόγθςθσ υπαλλιλων και επιλογισ προϊςταμζνων του Κλάδου Συμβοφλων και Γραμματζων Επικοινωνίασ τθσ Γενικισ Γραμματείασ Ενθμζρωςθσ και Επικοινωνίασ και Γενικισ Γραμματείασ Μζςων Ενθμζρωςθσ. π.δ.39/2012.διατιρθςθ ςε ιςχφ του υφιςτάμενου ειδικοφ ςυςτιματοσ αξιολόγθςθσ και του 84

85 Τπνπξγνχ Γηνηθεηηθήο Μεηαξξχζκηζεο θαη Ζιεθηξνληθήο Γηαθπβέξλεζεο θαη ηνπ νηθείνπ θαηά πεξίπησζε Τπνπξγνχ, εληφο απνθιεηζηηθήο πξνζεζκίαο δχν (2) κελψλ 41 απφ ηε δεκνζίεπζε ηνπ παξφληνο λφκνπ. (παξ. 5, άξζξν 7) Με Π.Γ. πνπ ζα αθνινπζήζεη ηνπ λφκνπ απηνχ ζα θαζνξηζηεί εθ λένπ ην αληηθείκελν ηεο εηήζηαο εθζέζεσο αμηνιφγεζεο. Σν αληηθείκελν ηεο ζα είλαη εζηηαζκέλν ζηελ ηθαλφηεηα ηνπ ππαιιήινπ, ηελ απφδνζή ηνπ ηδίσο ζε ζρέζε κε ηνπο πξνβιεπφκελνπο ζηφρνπο, ηφζν ζε αηνκηθφ επίπεδν φζν θαη ζε επίπεδν κνλάδαο θαη ζηε ζπκπεξηθνξά ηνπ ζηελ ππεξεζία. Αθφκα κε ην Π.Γ. ζα: 1. θαζνξηζηνχλ νη πεξηπηψζεηο θαηά ηηο νπνίεο απαηηείηαη αμηνιφγεζε, ν ρξφλνο έλαξμεο θαη ιήμεο ηεο αμηνιφγεζεο, ηα φξγαλα, ε δηαδηθαζία θαη ν ηχπνο αμηνιφγεζεο, θαζψο θαη ε βαξχηεηα ησλ επί κέξνπο θξηηεξίσλ γηα ηελ πξναγσγηθή εμέιημε, γηα ηελ επηινγή ηνπ ππαιιήινπ ζε ζέζεηο πξντζηακέλσλ νξγαληθψλ κνλάδσλ νπνηνπδήπνηε επηπέδνπ, γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο ζεηείαο ησλ πξντζηακέλσλ ζηηο ζέζεηο επζχλεο, θαζψο θαη ε ζπκκεηνρή ηνπ Δζληθνχ Κέληξνπ Γεκφζηαο Γηνίθεζεο (ΔΚ-ΓΓΑ) ζηε δηαδηθαζία ηεο αμηνιφγεζεο, 2. πξνβιεθζεί ε δηαδηθαζία ζπγθξφηεζεο ησλ πκβνπιίσλ Αμηνιφγεζεο θαηά θνξέα, πνπ ζα δηαζθαιίδεη ηελ νξζή εθαξκνγή ηνπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο θαη ζα έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα επαλεμεηάζεη ηελ αμηνιφγεζε ή ηελ επηζηξνθή ζηνπο αμηνινγεηέο ησλ πξνεγνχκελσλ επηπέδσλ, 3. παξέρεηαη ε δπλαηφηεηα θαη λα θαζνξίδνληαη νη πξνυπνζέζεηο άζθεζεο πξνζθπγήο ηνπ ελδηαθεξφκελνπ ελψπηνλ ηνπ νηθείνπ πκβνπιίνπ Αμηνιφγεζεο θαη 4. πξνβιέπνληαη ηα φξγαλα θαη νη δηαδηθαζίεο δηαζθάιηζεο ηεο νξζήο εθαξκνγήο ηνπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο θαη ειέγρνπ ηεο νξζήο θαη νκνηφκνξθεο εθαξκνγήο ηνπ ζε φιεο ηηο ππεξεζίεο θαη θνξείο ζηνπο νπνίνπο απηφ εθαξκφδεηαη. Μέρξη φκσο θαη ζήκεξα ην πξναλαθεξφκελν πξνεδξηθφ δηάηαγκα δελ έρεη εθδνζεί. εκεηψλεηαη παξφια απηά φηη ζηα πιαίζηα ηεο έξεπλάο καο δηαπηζηψζακε φηη ππήξμε ζρέδην ΠΓ/ηνο ην νπνίν είρε παξνπζηαζηεί επηζήκσο απφ ηνλ ηφηε Τπνπξγνχ Γηνηθεηηθήο Μεηαξξχζκηζεο θαη Ζιεθηξνληθήο Γηαθπβέξλεζεο, Γεκήηξε Ρέππα ζηηο ςυςτιματοσ επιλογισ προϊςταμζνων οργανικϊν μονάδων των Δικαςτικϊν Υπθρεςιϊν τθσ Χϊρασ. π.δ.53/2012.διατιρθςθ ςε ιςχφ ειδικοφ ςυςτιματοσ αξιολόγθςθσ των κλθρικϊν τθσ Ορκοδόξου Εκκλθςίασ τθσ Ελλάδοσ. Π.Δ. 57/2012.Διατιρθςθ ςε ιςχφ ειδικοφ ςυςτιματοσ αξιολόγθςθσ υπαλλιλων και επιλογισ προϊςταμζνων Διευκφνςεων και Τμθμάτων τθσ Ελλθνικισ Επιτροπισ Ατομικισ Ενζργειασ. ΠΗΓΗ: Κωνςταντίνοσ Λαγοφδθσ, Νζο Βακμολόγιο-Μιςκολόγιο-Ερ. Εφεδρίασ-Εισ. Αλλθλεγγφθσ, e-book Εκδοςθ 4θ /6/ Ν.4038/2012-ΦΕΚ14/Α/ ,παράγραφοσ 12 άρκρου 1. «Η προκεςμία που προβλζπεται ςτο τζλοσ του πρϊτου εδαφίου τθσ παρ. 5 του άρκρου 7 του ν.4024/2011 (Α' 226) παρατείνεται για τρεισ (3) μινεσ από τθ δθμοςίευςθ του παρόντοσ νόμου.» ΠΗΓΗ: Κωνςταντίνοσ Λαγοφδθσ, Νζο Βακμολόγιο-Μιςκολόγιο-Ερ. Εφεδρίασ-Εισ. Αλλθλεγγφθσ, e-book Εκδοςθ 4θ /6/

86 2.7. Ν. 4172/2013 «Πξφγξακκα Κηλεηηθφηεηαο» Ζ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππάιιεισλ ζηελ Διιάδα δελ ζηακαηάεη ζε εηήζηεο εθζέζεηο θαη κνξηνδνηήζεηο πνπ θξίλνπλ ηελ αλέιημή ηνπο ζηελ ηεξαξρία. ε έλα θιίκα γεληθφηεξεο δπζπηζηίαο απέλαληη ζηνλ δεκφζην ηνκέα θαη ζην πιαίζην κηαο ζπλερνχο πξνζπάζεηαο γηα ηε δηνηθεηηθή ηνπ κεηαξξχζκηζε αμηνινγνχληαη νη δνκέο ηνπ θαη φηαλ δηαπηζησζεί φηη νη ππάιιεινη είλαη ππεξάξηζκνη ή φηη ν θνξέαο πξέπεη λα θαηαξγεζεί ηφηε νη ππάιιεινη ηίζεληαη ζε δηαζεζηκφηεηα θαη εληάζζνληαη ζην Πξφγξακκα Κηλεηηθφηεηαο. Καη εμνπζηνδφηεζε ησλ δηαηάμεσλ ησλ άξζξσλ 90 θαη 91 ηνπ λ.4172/2013 «Φνξνινγία εηζνδήκαηνο, επείγνληα κέηξα εθαξκνγήο ηνπ λ.4046/2012 θαη ηνπ λ.4127/2013 θαη άιιεο δηαηάμεηο» εθδίδνληαη εγθχθιηνη 42, νη νπνίεο ξπζκίδνπλ ηα θξηηήξηα θαη ηε δηαδηθαζία επηινγήο ησλ ππαιιήισλ πνπ ηίζεληαη ζε δηαζεζηκφηεηα, ησλ πξνο κεηάηαμε ή κεηαθνξά ππαιιήισλ, ησλ θξηηεξίσλ επηινγήο θαη θαηάηαμήο ηνπο θαη ηνλ ηξφπν κνξηνδφηεζήο ηνπο. ηφρνο ηνπ Νφκνπ απηνχ είλαη ε αλαδηνξγάλσζε ησλ δνκψλ, ε βειηίσζε ησλ επηρεηξεζηαθψλ δηαδηθαζηψλ, ε απνηειεζκαηηθφηεξε δηαρείξηζε ησλ αλζξψπηλσλ θαη νηθνλνκηθψλ πφξσλ θαζψο θαη ησλ ππνδνκψλ γηα ηελ θαιχηεξε εμππεξέηεζε πνιηηψλ θαη επηρεηξήζεσλ. Ζ επηινγή δηελεξγείηαη θαηφπηλ απνηίκεζεο θαη αληηθεηκεληθήο κνξηνδφηεζεο ησλ ηππηθψλ θαη νπζηαζηηθψλ πξνζφλησλ ησλ ππαιιήισλ ζπλεθηηκψληαο ηελ εξγαζηαθή θαη δηνηθεηηθή ηνπο εκπεηξία θαζψο θαη ηελ ππεξεζηαθή ηνπο απφδνζε. Ηδηαίηεξε βαξχηεηα δίδεηαη, πεξαηηέξσ, ζηνλ ηξφπν εηζαγσγήο ηνπ ππαιιήινπ ζην Γεκφζην θαη ηδίσο αλ πξφθεηηαη γηα δηαδηθαζία γξαπηνχ δηαγσληζκνχ ηνπ ΑΔΠ ή γηα δηαδηθαζία πιήξσζεο ζέζεσλ κε ζεηξά πξνηεξαηφηεηαο ε νπνία δηελεξγείηαη εμ νινθιήξνπ απφ ην ΑΔΠ ή γηα δηαδηθαζία πνπ ειέγρεη ην ΑΔΠ, θαζψο θαη γηα Γηαγσληζκφ Δηζαγσγήο ζηελ Δζληθή ρνιή Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη Απηνδηνίθεζεο. Παξαθάησ παξνπζηάδεηαη έλαο ζπγθεληξσηηθφο πίλαθαο κνξηνδφηεζεο ησλ πξναλαθεξφκελσλ θξηηεξίσλ φπσο απηά νξίζηεθαλ γηα ηελ θαηεγνξία ππαιιήισλ Παλεπηζηεκηαθήο θαη Σερλνινγηθήο Δθπαίδεπζεο Οι υπ αρικμ. ΔΙΠΙΔΔ/Β.2/2/οικ.21634/ (ΦΕΚ1914/Β/ ) και ΔΙΠΙΔΔ/Β.2/3/οικ.22274/ (ΦΕΚ 1992/Β/ ) του Υπουργείου Διοικθτικισ Μεταρρφκμιςθσ & Ηλεκτρονικισ Διακυβζρνθςθσ 43 Εφαρμογι εφκολου υπολογιςμοφ των μορίων ενόσ υπαλλιλου μπορεί να αναηθτθκεί ςτθν ιςτοςελίδα «Το βιμα των δθμοςίων υπαλλιλων, 86

87 Πίνακασ 4. Κριτιρια Κινθτικότθτασ Κατθγορίασ ΠΕ και ΤΕ Κ Ρ Ι Σ Η Ρ Ι Α Μ Ο Ρ Ι Α 1. ΣΤΠΙΚΑ ΠΡΟΟΝΣΑ ΜΕΓΙΣΟ 30 ΒΑΙΚΟ ΣΙΣΛΟ ΠΟΤΔΨΝ ΔΕΤΣΕΡΟ ΣΙΣΛΟ ΠΟΤΔΨΝ (τησ ίδιασ κατηγορίασ με το βαςικό τίτλο ςπουδών ) ΔΙΔΑΚΣΟΡΙΚΟ ΔΙΠΛΨΜΑ βακμόσ πτυχίου επί 0,5 ςυναφέσ με το αντικείμενο του Υορέα έωσ ΜΕΣΑΠΣΤΦΙΑΚΟ ΣΙΣΛΟ ΠΟΤΔΨΝ ΑΠΟΥΟΙΣΗΗ ΑΠΟ ΣΗΝ ΕΔΔ ή ΕΣΑ ςυναφήσ με το αντικείμενο του Υορέα 4 5 ΓΝΨΗ ΞΕΝΗ ΓΛΨΑ (μοριοδοτούνται μέχρι 2 ξένεσ γλώςςεσ) άριςτη γνώςη 3,5 πολύ καλή γνώςη 2,5 καλή γνώςη 1,5 2. ΔΙΟΙΚΗΣΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΜΕΓΙΣΟ 30 ΕΣΗ ΤΠΗΡΕΙΑ 44 Για τα πρώτα 5 έτη (αριθμόσ ετών x ςυντελεςτή 1) 5 Για τα επόμενα 10 έτη (αριθμόσ ετών x ςυντελεςτή 0,5 5 Για τα επόμενα 20 έτη (αριθμόσ ετών x ςυντελεςτή 0,25) 5 ΦΡΟΝΟ ΤΠΗΡΕΙΑ Ε ΘΕΗ ΕΤΘΤΝΗ προΰςταμένου Γενικήσ Διεύθυνςησ (max 5 έτη x 1,5 μόριο για κάθε 7,5 44 Προχπθρεςία άνω του εξαμινου υπολογίηεται ςαν ζτοσ. 87

88 έτοσ) προΰςταμένου Διεύθυνςησ 5 (max 5 έτη x 1 μόριο για κάθε έτοσ) προΰςταμένου Σμήματοσ 2,5 (max 5 έτη x 0,5 μόριο για κάθε έτοσ) 3. ΣΡΟΠΟ ΕΙΑΓΩΓΗ ΣΗ ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΕΙΑΓΨΓΗ ΜΕ ΔΙΑΓΨΝΙΜΟ ΣΗΝ ΕΔΔ ή ΣΗΝ ΕΣΑ ΜΕΓΙΣΟ ΓΡΑΠΣΟ ΔΙΑΓΨΝΙΜΟ ΑΕΠ 30 ΚΑΣΑ ΠΡΟΣΕΡΑΙΟΣΗΣΑ ΜΕΨ ΑΕΠ ΜΕ ΚΡΙΣΗΡΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ ΣΟΤ ΑΡ.18 ΣΟΤ Ν.2190/1994 ΛΟΙΠΕ ΔΙΑΔΙΚΑΙΕ ΤΠΟ ΣΟΝ ΕΛΕΓΦΟ ΣΟΤ ΑΕΠ ΠΡΟΛΗΧΗ ΒΑΕΙ Ν.1648/1986 ή Ν.2643/1998 ΔΙΑΔΙΚΑΙΕ ΜΕ ΣΗ ΤΜΜΕΣΟΦΗ 15 ΜΕΛΟΤ ΣΟΤ ΑΕΠ Ε ΕΠΙΣΡΟΠΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΓΡΑΠΣΟ ΔΙΑΓΨΝΙΜΟ ΠΡΟ ΑΕΠ 2Ο ΕΠΕΣΗΡΙΔΑ 5 4. ΤΠΗΡΕΙΑΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ(Μ.Ο. βαθμολογίασ εκθέςεων τελευταίων 8 ετών) ΜΕΓΙΣΟ 10 Μ.Ο. βαθμολογίασ έωσ και 8,00 2 Μ.Ο. βαθμολογίασ: 8,01-9,

89 Μ.Ο. βαθμολογίασ: 9,01 9,50 6 Μ.Ο. βαθμολογίασ: 9,51 9,80 8 Μ.Ο. βαθμολογίασ: 9,81 10, ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΕ ΠΟΙΝΕ ΜΕΓΙΣΟ -30 Πρόςτιμο έωσ τισ αποδοχέσ 12 μηνών ηέξεζε δηθαηψκαηνο πξναγσγήο απφ 1 έσο 5 έηε ηέξεζε δηθαηψκαηνο ζπκκεηνρήο ζε δηαδηθαζία επηινγήο Πξντζηάκελνπ νξγαληθήο κνλάδαο νπνηνπδήπνηε επηπέδνπ απφ 1 έσο 5 έηε Αθαίξεζε ηεο άζθεζεο ησλ θαζεθφλησλ πξντζηακέλνπ νξγαληθήο κνλάδαο νπνηνπδήπνηε επηπέδνπ γηα ηε ζεηεία ή ην ππφινηπφ ηεο Τπνβηβαζκφο έσο 2 βαζκνχο Πξνζσξηλή παχζε απφ 3 έσο 12 κήλεο κε πιήξε ζηέξεζε απνδνρψλ Τπνγξακκίδεηαη φηη κφλν ζε πεξίπησζε ηζνβαζκίαο ιακβάλεηαη ππφςε θαη ην θξηηήξην 6 6. ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΣΑΣΑΗ ΕΓΓΑΜΟ 2 ΑΡΙΘΜΟ ΠΡΟΣΑΣΕΤΟΜΕΝΨΝ ΣΕΚΝΨΝ Για κάθε τέκνο x 4 Όζνλ αθνξά ην πξνζσπηθφ θαηεγνξίαο Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο (ΓΔ) ε κφλε αιιαγή ζηνλ παξαπάλσ πίλαθα παξνπζηάδεηαη ζηελ βαζκνιφγεζε ησλ Σππηθψλ Πξνζφλησλ ε νπνία γίλεηαη σο εμήο: 89

90 Πίνακασ 5. Κριτιρια κινθτικότθτασ κατθγορίασ ΔΕ Κ Ρ Ι Σ Η Ρ Ι Α Μ Ο Ρ Ι Α 1. ΣΤΠΙΚΑ ΠΡΟΟΝΣΑ ΜΕΓΙΣΟ 30 ΒΑΙΚΟ ΣΙΣΛΟ ΠΟΤΔΨΝ βαθμόσ επί 1 έωσ 20 ΜΕΣΑΛΤΚΕΙΑΚΕ ΠΟΤΔΕ 4 ΓΝΨΗ ΞΕΝΗ ΓΛΨΑ (μοριοδοτούνται μέχρι 2 ξένεσ γλώςςεσ) άριςτη γνώςη 3 πολύ καλή γνώςη 2 καλή γνώςη 1 εκεηψλεηαη φηη δελ πξνβιέπεηαη κνξηνδφηεζε άξα θαη ζπκκεηνρή ζην πξφγξακκα ηεο θηλεηηθφηεηαο ηεο θαηεγνξίαο πξνζσπηθνχ Τπνρξεσηηθήο Δθπαίδεπζεο. 3. Κξηηηθή ελάληηα ζηα πξνβιήκαηα ηνπ Διιεληθνχ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ Έξεπλα πνπ δηεμήγαγε ην 2008 ν Γηεζλήο Οξγαληζκφο Δξγαζίαο απνθάιπςε φηη ν δεκφζηνο ηνκέαο ζηελ Διιάδα απνηειείην απφ ππαιιήινπο, εθ ησλ νπνίσλ νη αλήθαλ ζηελ γεληθή θπβέξλεζε θαη ηα ηξία ηέηαξηα απηψλ ήηνη ζηελ θεληξηθή θπβέξλεζε, αξηζκφο πνπ μεπεξλάεη θαηά ιίγν ηνλ κέζν φξν ησλ ρσξψλ ηνπ ΟΟΑ. Αθφκα, έξεπλα ηνπ ΟΟΑ ην 2013 (φπσο παξνπζηάδεηαη θαη ζην γξάθεκα 4) απνδεηθλχεη φηη ε Διιάδα έρεη απφ ηνπο πην κηθξνχο δεκφζηνπο ηνκείο ρσξίο ηδηαίηεξε κεηαβνιή απφ ην 2001 σο ην

91 Γράφθμα 4. Απαςχόλθςθ ςτθν Γενικι Κυβζρνθςθ ωσ ποςοςτό του εργατικοφ δυναμικοφ (2001 και 2011) 45 Σέινο, ζχκθσλα κε ηελ Διιεληθή Κπβέξλεζε ηα ζηνηρεία ηεο απνγξαθήο έδεημαλ φηη ν ζπλνιηθφο αξηζκφο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ήηαλ ην εθ ησλ νπνίσλ ην ηαθηηθφ πξνζσπηθφ αλέξρεηαη ζε , ελψ ν αληίζηνηρνο αξηζκφο ζηα ηέιε ηνπ 2009 ήηαλ ππάιιεινη. Ο κλεκνληαθφο ζηφρνο είλαη ε κείσζε ηνπ ηαθηηθνχ πξνζσπηθνχ ηνπ δεκνζίνπ θαηά σο ην Μεηαμχ άιισλ ζεκαληηθφ κέηξν γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ απηνχ είλαη ε αμηνιφγεζε ηνπ πξνζσπηθνχ. Έξεπλα ηνπ ΟΟΑ πνπ δηεμήρζε ην 2012 κε ζέκα «Διιάδα: Δπαλεμέηαζε ηεο Κεληξηθήο Γηνίθεζεο» 47 αλαθέξεηαη κεηαμχ άιισλ ζην ηζρχνλ ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ, ην νπνίν φπσο αλαιχζεθε παξαπάλσ βαζίδεηαη ζην Π.Γ. 318/1992. Ζ αμηνιφγεζε γίλεηαη βάζε πξνθαζνξηζκέλσλ θξηηεξίσλ, φπσο ε γλψζε εκπεηξία ηνπ ππαιιήινπ ζε ζέκαηα ηεο εξγαζίαο ηνπ, νη ηθαλφηεηεο δηνίθεζεο, ε απνηειεζκαηηθφηεηα, ε πξέπνπζα ζπκπεξηθνξά, ην ελδηαθέξνλ πνπ δείρλεη, θαζψο θαη ε δεκηνπξγηθφηεηα ηνπ. Δθθξάδεηαη φκσο ε άπνςε ζηελ έξεπλα απηή φηη νπζηαζηηθά ζηελ Διιάδα δελ ππάξρεη αηνκηθφ ζχζηεκα αμηνιφγεζεο γηα ηελ απφδνζε ησλ ππαιιήισλ. Οη αμηνινγήζεηο πνπ αλαθέξνληαη ζην ζχλνιν ελφο νξγαληζκνχ δελ εθαξκφδνληαη πιήξσο ζε φινπο ηνπο θνξείο θαη δελ πθίζηαηαη ε ζέζπηζε ζηφρσλ κεηαμχ δηνηθεηή θαη ππάιιεινπ. Αθφκα, είλαη ειάρηζηα ηα θίλεηξα πνπ δίλνληαη γηα ηελ παξαγσγή θαιχηεξσλ απνηειεζκάησλ, θπξίσο φζνλ αθνξά ηηο ακνηβέο, αιιά θαη γηα ηελ παξαθίλεζε ηνπ ππαιιήινπ ψζηε λα ζέιεη λα κεηαθηλεζεί θαη λα 45 OECD (2013), «Government at a Glance 2013» 46 Σθμεία ομιλίασ του Υπουργοφ Διοικθτικισ Μεταρρφκμιςθσ και Ηλεκτρονικι Διακυβζρνθςθσ κ.μθτςοτάκθ ςτθν Βουλι, 47 OECD (2012), «Greece: review of the central administration» p

92 ζηαδηνδξνκήζεη ζην δεκφζην ηνκέα. Ο κηζζφο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζπλδέεηαη κφλν κε ηελ εθπαίδεπζή ηνπο θαη ηνλ ρξφλν πξνυπεξεζίαο ηνπο θαη φρη κε ηελ απφδνζή ηνπο. Οη αμηνινγήζεηο πνπ δηεμάγνληαη δελ ζεσξείηαη φηη απεηθνλίδνπλ ηελ πξαγκαηηθή απφδνζε ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ. Αθφκα, πξφζζεηεο ακνηβέο δίλνληαη σο ζπκπιεξψκαηα ηνπ κηζζνχ ζε φινπο ηνπο ππαιιήινπο (γηα παξάδεηγκα γηα ππεξσξηαθή εξγαζία ησλ ππαιιήισλ) θαη φρη σο απνηέιεζκα ηεο απφδνζεο ηνπ θάζε ππαιιήινπ. Σέινο, ην ζχζηεκα επηινγήο ησλ πξντζηακέλσλ παξακέλεη πνιηηηθή απφθαζε παξφιν πνπ ν Ν. 3839/2010 εηζήγαγε αληηθεηκεληθά θξηηήξηα. Ζ γεληθή εληχπσζε είλαη φηη ππάξρεη πξφβιεκα εκπηζηνζχλεο κεηαμχ ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ θαη ηεο πνιηηηθήο εγεζίαο. Υαξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα απνηειεί ε πεξίπησζε ησλ Γεληθψλ Γξακκαηέσλ, νη νπνίνη απνηεινχλ ηνλ ζπλδεηηθφ θξίθν κεηαμχ ηεο πνιηηηθήο εγεζίαο θαη ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ. Οξίδνληαη φκσο απφ ηνπο ππνπξγνχο ηεο εθάζηνηε θπβέξλεζεο θαη παξά ηελ απφθαζε ηεο Κπβέξλεζεο λα αλνίμεη απηέο ηηο ζέζεηο ζηνλ αληαγσληζκφ, νη ππνςεθηφηεηεο είλαη αθφκα πνιηηηθέο. Γεληθά φκσο ελψ έγηλε πξφνδνο ψζηε νη ζέζεηο επζχλεο λα δίλνληαη αμηνθξαηηθά κε ηελ εηζαγσγή αληηθεηκεληθψλ θξηηεξίσλ ππάξρνπλ αθφκα αλαθνξέο γηα αλάκεημε ησλ πνιηηηθψλ ζηελ επηινγή ησλ ππνςεθίσλ. πκπεξαίλνπκε ινηπφλ, φηη νη πξνυπνζέζεηο πνπ έρνπλ ηεζεί γηα ηελ ζσζηή αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ δελ έρνπλ αθφκα εθαξκνζηεί ζηελ Διιάδα. Πξέπεη αθφκα λα εμεηαζηεί ε εηζαγσγή ζπζηήκαηνο πνπ λα ζπλδέεη ηελ ακνηβή κε ηελ απφδνζε, λα γίλεη επέιηθηνο ν ηξφπνο πιεξσκήο, λα γίλεη πην δηαθαλήο ε δηαδηθαζία επηινγήο ησλ πξντζηακέλσλ θαη λα απμεζεί ε εκπηζηνζχλε κεηαμχ πνιηηηθήο εγεζίαο θαη δεκνζίνπ ππαιιήινπ. 92

93 Μέξνο Γ: Δκπεηξηθή Έξεπλα Ζ εκπεηξηθή έξεπλα πνπ δηεμήρζε απνηειεί απφξξνηα ηεο γλψζεο πνπ απνθηήζεθε θαη απνηππψζεθε παξαπάλσ κεηά ηελ κειέηε ηεο ειιεληθήο θαη μέλεο βηβιηνγξαθίαο. Όπσο ηνλίδεηαη θαη ζηελ παξαπάλσ θξηηηθή ηνπ ΟΟΑ απέλαληη ζην ειιεληθφ ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ νη αμηνινγήζεηο ηνπ ππάξρνληνο ζπζηήκαηνο δελ ζεσξείηαη φηη απεηθνλίδνπλ ηελ πξαγκαηηθή απφδνζε ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ. Ζ βαζκνινγία δε πνπ δίλεηαη ζηηο πεξηζζφηεξεο ησλ πεξηπηψζεσλ δελ παξνπζηάδεη κηα πξαγκαηηθή εηθφλα γηα ηελ απφδνζε ηνπ ππαιιήινπ θαη βαζίδεηαη κφλν ζε πξνθαζνξηζκέλα θξηηήξηα γηα ηα νπνία δελ έρνπλ θαζνξηζηεί ηα κέηξα θαη νη δείθηεο αμηνιφγεζεο ηνπο. Χο εθ ηνχηνπ ην ηζρχνλ ζχζηεκα θξίλεηαη αλεπαξθέο θαη αληηκεησπίδεηαη ηφζν απφ ηνπο ππαιιήινπο φζν θαη απφ ηελ δηνίθεζε σο κηα ηππηθή δηαδηθαζία. 1. Δξεπλεηηθνί ζθνπνί θαη ππνζέζεηο ηα πιαίζηα ηεο παξνχζαο κειέηεο δηεμήρζε έξεπλα κε ζθνπφ : 1. Σε δηεξεχλεζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο θαη ηεο επάξθεηαο ηνπ ηζρχνληνο ειιεληθνχ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ κέζσ ηεο ζπγθξηηηθήο παξάζεζεο ησλ θξηηεξίσλ πνπ ρξεζηκνπνηεί κε φζα δηαπηζηψζεθε, θαηά ηελ βηβιηνγξαθηθή έξεπλα, φηη ρξεζηκνπνηνχλ ρψξεο ηεο Δπξψπεο πνπ απνηεινχλ παξαδείγκαηα θαιψλ πξαθηηθψλ 2. Σελ πξφηαζε βειηίσζεο ηνπ ηζρχνληνο ζπζηήκαηνο κε ηελ εηζαγσγή πην εμεηδηθεπκέλσλ θαη αληηθεηκεληθψλ ππνθξηηεξίσλ θαη κέηξσλ /δεηθηψλ αμηνιφγεζήο ηνπο αλάινγα κε ηελ ζέζε θαη ην αληηθείκελν ηνπ ππαιιήινπ. 3. Σε δηεξεχλεζε ηεο ζηάζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ απέλαληη ζην πξνηεηλφκελν ζχζηεκα (ηα λέα ππνθξηηήξηα θαη ηα κέηξα /δείθηεο αμηνιφγεζήο ηνπο) Λφγσ ηεο χπαξμεο πνιιψλ κειεηψλ πνπ εζηηάδνπλ ζηελ αξλεηηθή ζηάζε ησλ ππαιιήισλ ελάληηα ζηελ αλαπνηειεζκαηηθφηεηα θαη ηελ αληηθεηκεληθφηεηα ηνπ ηζρχνληνο ζπζηήκαηνο (απνηειέζκαηα απηψλ παξνπζηάδνληαη παξαθάησ ζηελ ζπδήηεζε κε άιιεο έξεπλεο) ε παξνχζα έξεπλα επηιέρηεθε λα εζηηαζηεί ζηελ δηεξεχλεζε ηεο ζηάζεο ηνπο έλαληη ζε έλα λέν πξνηεηλφκελν ζχζηεκα. Έηζη ε εξεπλεηηθή ππφζεζε ηεο παξνχζαο κειέηεο είλαη ε χπαξμε ζεηηθήο αληαπφθξηζεο απέλαληη ζηα λέα ππνθξηηήξηα θαη ηα κέηξα /δείθηεο αμηνιφγεζήο ηνπο πνπ 93

94 πξνηείλνληαη ζην λέν βειηησκέλν ζχζηεκα. Ζ δηεξεχλεζε ηεο ππφζεζεο απηήο ζα δψζεη ηελ δπλαηφηεηα θαιχηεξεο θαηαλφεζεο ηεο άπνςεο ησλ ππαιιήισλ απέλαληη ζηνλ ηξφπν αμηνιφγεζήο ηνπο, θαζψο θαη ηεο δηαηχπσζεο πην νπζηαζηηθψλ πξνηάζεσλ πξνο ηελ δηνίθεζε. Έηζη ζα πξνηαζνχλ θξηηήξηα θαη κέηξα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ηα νπνία ζα είλαη απνδεθηά απφ ην πξνζσπηθφ θαη ζα ζπκβάιινπλ ζηελ δεκηνπξγία ελφο πην αληηθεηκεληθνχ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο θαη ελφο παξαγσγηθφηεξνπ θαη απνηειεζκαηηθφηεξνπ δεκνζίνπ ηνκέα. 2. Η κεζνδνινγία ηεο έξεπλαο Γηα ηηο αλάγθεο ηεο παξνχζαο κειέηεο δηεμήρζε κηθηή έξεπλα, δειαδή ζπλδπαζκφο πνηνηηθήο θαη πνζνηηθήο έξεπλαο, κε ηηο κεζφδνπο ησλ δνκεκέλσλ πξνζσπηθψλ θαη ηειεθσληθψλ ζπλεληεχμεσλ θαη ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ. Καηά ηελ κηθηή έξεπλα ν εξεπλεηήο ζπιιέγεη αξρηθά πνηνηηθά ζηνηρεία θαη ζηε ζπλέρεηα κε ηε δηεμαγσγή ελφο εξσηεκαηνινγίνπ πξνζπαζεί λα αλαιχζεη πνζνηηθά δεδνκέλα. Ο ζπλδπαζκφο δηαθνξεηηθψλ κεζνδνινγηθψλ πξνζεγγίζεσλ επηιέγεηαη φιν θαη πεξηζζφηεξν απφ ηνπο εξεπλεηέο (Anderson & Burns: 1989) θαζψο απνηειεί ηελ πιένλ απνηειεζκαηηθή κεζνδνινγηθή πξνζέγγηζε γηα κηα νινθιεξσκέλε πεξηγξαθή θαη εμήγεζε ησλ δηαζηάζεσλ ηεο θνηλσληθήο πξαγκαηηθφηεηαο. Ζ ζπιινγή ζηνηρείσλ κέζσ ηεο πνηνηηθήο έξεπλαο είλαη ε πην θαηάιιειε γηα λα δηεξεπλεζνχλ ζε βάζνο νη αλαπαξαζηάζεηο, νη ζηάζεηο, νη αληηιήςεηο θαη ηα θίλεηξα ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ αηφκσλ. Γηεξεπλά ηελ εκπεηξία ησλ αηφκσλ θαη ραξαθηεξίδεηαη απφ θπζηνινγηθή ξνή θαη ζε κεγάιν βαζκφ δελ θαηεπζχλεηαη απφ ηνλ εξεπλεηή. χκθσλα κε ηνπο Lincoln θαη Guba (1985), νη πνηνηηθέο έξεπλεο είλαη θπζηθέο. Ζ κέζνδνο απηή δίλεη ηελ δπλαηφηεηα ζηνλ εξεπλεηή λα παξαηεξεί ηελ πξνζσπηθφηεηα ησλ ππνθείκελσλ (Παπαγεσξγίνπ, 1998: 9-10), λα παίξλεη ζπλεληεχμεηο, λα θξαηά ζεκεηψζεηο θαη λα εξκελεχεη. Ο εξεπλεηήο πξέπεη λα είλαη πάληα ελεξγφο, γηα λα θαηαγξάθεη: ζρφιηα, φζα ν ίδηνο παξαηεξεί, αθφκα θαη ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν νη ζπλνκηιεηέο ηνπ θάζνληαη ή κηινχλ (Eisner, 1991: 217). Έηζη νθείιεη λα ζπλδπάζεη κε έλα ινγηθφ ηξφπν δεδνκέλα, ζηνηρεία θαη θαηαζηάζεηο ψζηε λα ηα εξκελεχζεη (Eisner, 1991: 36) θαη λα θαηαιήμεη ζε έλα ζπκπέξαζκα. Ο εξεπλεηήο έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα εκβαζχλεη θαη λα θαηαγξάςεη ηε «θσλή» ηνπ ππνθεηκέλνπ θαη ηηο εθθξάζεηο ηνπ (Eisner,1991). Ο εξεπλεηήο είλαη βέβαηα εθείλνο ν νπνίνο ζα θξίλεη ηη είλαη ζεκαληηθφ θαη πσο ζα εξεπλεζεί, ηη ζα ζπκπεξηιεθζεί ζηα απνηειέζκαηα θαη ηη φρη. O Peshkin (1985) παξνκνίαζε ηα ππνθεηκεληθά ζηνηρεία ηνπ εξεπλεηή κε κηα ζεηηθή «έθξεμε». Αληηιακβάλεηαη ινηπφλ θαλείο πσο έρεη κεγάιε ζεκαζία ζηελ κέζνδν απηή ε θξίζε ηνπ εξεπλεηή θαη γηα απηφ ζα πξέπεη πάληα λα ιακβάλεηαη ππφςε ε ππνθεηκεληθφηεηά ηνπ, αθφκα θαη αλ έρνπλ γίλεη πξνζπάζεηεο γηα αληηθεηκεληθή έξεπλα. Μεγάιε 94

95 βνήζεηα γηα ηνλ εξεπλεηή ζηελ κέζνδν απηή απνηειεί ε βηβιηνγξαθία ή ε ζπλεξγαζία κε νκφηερλνπο επηζηήκνλεο. Έλα απφ ηα βαζηθφηεξα εξγαιεία ηεο πνηνηηθήο έξεπλαο είλαη ε ζπλέληεπμε. χκθσλα κε ηνλ Tuchman (1972) νη ζπλεληεχμεηο δίλνπλ ηελ δπλαηφηεηα «εηζφδνπ» ζην κπαιφ ηνπ ππνθεηκέλνπ. Απηφ επηηπγράλεηαη κέζσ ηηο αιιειεπίδξαζεο ηνπ εξεπλεηή κε ην ππνθείκελν, ηεο κεηαμχ ηνπο επηθνηλσλίαο, πνπ θαζνδεγείηαη απφ ηνλ εξεπλεηή ή εξσηψληα, κε ζηφρν ηελ απφζπαζε πιεξνθνξηψλ ζρεηηδνκέλσλ κε ην αληηθείκελν ηεο έξεπλαο (Cohen θαη Manion, 1992: ) Οη ζπλεληεχμεηο ρσξίδνληαη ζε δνκεκέλεο, εκηδνκεκέλεο, άκεζεο ή έκκεζεο, επαλαιακβαλφκελεο, θιηληθέο θαη ζε βάζνο (Φίιηαο, 1993). Οη δνκεκέλεο ζπλεληεχμεηο, νη νπνίεο ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζηελ παξνχζα έξεπλα, βαζίδνληαη ζε έλα απζηεξά πξνθαζνξηζκέλν ζχλνιν εξσηήζεσλ ηφζν σο πξνο ην πεξηερφκελν ηνπο, φζν θαη σο πξνο ηελ ζεηξά κε ηελ νπνία αθνινπζεί ε κηα ηελ άιιε. Οη εξσηήζεηο απηέο ηίζεληαη κε ηνλ ίδην εληαίν ηξφπν ζε φινπο ηνπο εξσηψκελνπο κε ηελ βνήζεηα ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ. Ζ ρξήζε εξσηεκαηνινγίνπ κε θαζνξηζκέλεο θιεηζηνχ ηχπνπ εξσηήζεηο δηαζθάιηζε φηη νη απαληήζεηο πνπ ζα ζπγθεληξσζνχλ ζα είλαη μεθάζαξεο γηα ηελ δηεμαγσγή ελφο ζαθνχο ζπκπεξάζκαηνο θαη ζπλέβαιε ζηελ δηεμαγσγή πνζνηηθήο έξεπλα κέζσ ηεο πνζνηηθήο αλάιπζεο ησλ απνηειεζκάησλ (φπσο απηή πεξηγξάθεηαη παξαθάησ κε ηελ ρξήζε ηνπ ζηαηηζηηθνχ παθέηνπ spss). Ζ ίδηα αθξηβψο δηαδηθαζία αθνινπζήζεθε ηφζν ζηηο πξνζσπηθέο φζν θαη ζηηο ηειεθσληθέο ζπλεληεχμεηο, πνπ έδσζαλ ηελ δπλαηφηεηα ζηελ εξεπλήηξηα λα επεθηείλεη ηα γεσγξαθηθά φξηα ηνπ δείγκαηφο ηεο. Πξνθεηκέλνπ λα θαζνξηζηεί ε δνκή θαη ην πεξηερφκελν ηνπ πξνηεηλφκελνπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ θαη θαη επέθηαζε ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ θαη λα δηεμαρζνχλ νη ζπλεληεχμεηο κειεηήζεθε ην ηζρχνλ ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππάιιεισλ ζηελ Διιάδα (φπσο απηφ παξνπζηάζηεθε ζην κέξνο Γ ηεο παξνχζαο κειέηεο). Έηζη δηαπηζηψζεθε φηη ε απφδνζε ησλ ππαιιήισλ ζηελ Διιάδα αμηνινγείηαη κε βάζε πξνθαζνξηζκέλεο νκάδεο θξηηεξίσλ φπσο είλαη ε γλψζε ηνπο ζην αληηθείκελν, ην ελδηαθέξνλ θαη ε δεκηνπξγηθφηεηα ησλ ππαιιήισλ, νη ππεξεζηαθέο ηνπο ζρέζεηο θαη ε απνηειεζκαηηθφηεηά ηνπο. Πξντφλ δηδαρήο αθφκα γηα ηελ παξνχζα έξεπλα απνηέιεζαλ ρψξεο ηεο Δπξψπεο πνπ έρνπλ δηαθξηζεί γηα ηελ πηνζέηεζε θαιψλ πξαθηηθψλ ζηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ φπσο είλαη ην Ζλσκέλν Βαζίιεην, ε Γαλία θαη ε Φηλιαλδία. Ηδηαίηεξεο αμίαο γηα ηελ παξνχζα έξεπλα απνδείρηεθε εηδηθφηεξα ε θαηαγξαθή ησλ θξηηεξίσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχλ νη ρψξεο απηέο ζηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ (φπσο απηά παξνπζηάζηεθαλ αλαιπηηθά ζην κέξνο Β). Μειεηψληαο αθφκα ηελ μέλε βηβιηνγξαθία δηαπηζηψζακε φηη ζχκθσλα κε ην Δπξσπατθφ Ηλζηηηνχην Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζην Μάαζηξηρη πνιιέο θπβεξλήζεηο ζηηο ρψξεο ηεο ΔΔ έρνπλ πξνρσξήζεη ζηελ βειηίσζε ηνπ ζπζηήκαηνο 95

96 αμηνιφγεζήο ηνπο εηζάγνληαο λέα κέζα γηα ηε κέηξεζε ηεο απφδνζεο ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπο, φπσο ε θπβέξλεζε ηεο Πνξηνγαιίαο, ηεο Ηζπαλία, ηεο Πνισλίαο, ηεο Οπγγαξίαο θαη ηεο Γεξκαλίαο (φπσο απηφ παξνπζηάζηεθε ζην κέξνο Β ηεο παξνχζαο κειέηεο). Ο Ν. 3230/2004 (φπσο έρεη παξνπζηαζηεί ζην κέξνο Γ), εκθαλψο επεξεαζκέλνο απφ ηηο δηδαρέο ηνπ Δπξσπατθνχ Ηλζηηηνχηνπ Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζην Μάαζηξηρη, επηρείξεζε λα εηζάγεη λέα κέηξα γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ θαη λα θαζηεξψζεη ηελ «Γηνίθεζε κέζσ ηφρσλ» ζηελ Διιάδα. Αλέθεξε έηζη γεληθνχο δείθηεο πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηελ κέηξεζε ηεο απνδνηηθφηεηαο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ φπσο είλαη ν ρξφλνο αληαπφθξηζεο ζηα αηηήκαηα πνιηηψλ, ην πνζνζηφ ηθαλνπνίεζεο ησλ παξαπφλσλ πνπ ππνβάιινληαη, ε εθαξκνγή λέσλ ηερλνινγηψλ θαη ε πνηφηεηα ησλ παξερνκέλσλ ππεξεζηψλ. Γηεπθξίληδε φκσο φηη νη εηδηθνί δείθηεο νξίδνληαη ζπκπιεξσκαηηθά αλάινγα κε ην είδνο ησλ παξερνκέλσλ ππεξεζηψλ θάζε Τπεξεζηαθήο Μνλάδαο. χκθσλα κε ηα αλσηέξσ δεκηνπξγήζεθε ν πίλαθαο 6 ζηνλ νπνίν επηρεηξήζεθε ε πξαγκαηνπνίεζε ζπγθξηηηθήο παξάζεζεο ησλ θξηηεξίσλ πνπ ιακβάλνληαη ππφςε ζην ηζρχνλ ειιεληθφ ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ κε θξηηήξηα ηα νπνία ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ρψξεο ηεο Δπξψπεο θαη απνηεινχλ παξαδείγκαηα θαιψλ πξαθηηθψλ. Γηεπθξηλίδεηαη φηη ηα θξηηήξηα πνπ παξαηίζεληαη απφ ηελ βηβιηνγξαθία έρνπλ νκαδνπνηεζεί ψζηε λα κελ παξνπζηάδνληαη αιιειεπηθαιχςεηο. Μέζσ ηεο ζχγθξηζεο απηήο δηαπηζηψζεθε φηη πνιιά εθ ησλ θξηηήξησλ είλαη θνηλά αιιά ην ειιεληθφ ζχζηεκα ζηεξείηαη θξηηεξίσλ πνπ αμηνινγνχλ ηνλ θφξην εξγαζίαο ηνπ ππαιιήινπ θαη ηελ πνιππινθφηεηα ηνπ έξγνπ ηνπ. ε κηα πξνζπάζεηα θάιπςεο ηεο ζεκαληηθήο απηήο έιιεηςεο ηνπ ειιεληθνχ ζπζηήκαηνο αιιά θαη ηεο πηνζέηεζεο λέν ππνθξεηηξίσλ, κέηξσλ θαη εηδηθψλ δεηθηψλ φπσο καο δηδάζθεη ην Δπξσπατθφ Ηλζηηηνχην Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζην Μάαζηξηρη θαη ν Ν. 3230/2004 πξνηείλεηαη ην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ ππαιιήισλ ηνπ πίλαθα 6. Ηδηαίηεξα φζνλ αθνξά ηελ αλάπηπμε ησλ εηδηθψλ δεηθηψλ έπξεπε, φπσο αλαθέξεηαη θαη παξαπάλσ, απηνί λα νξίδνληαη αλάινγα κε ην είδνο ησλ παξερνκέλσλ ππεξεζηψλ θάζε Τπεξεζηαθήο Μνλάδαο, ψζηε λα είλαη αλάινγνη κε ηελ ζέζε ην αληηθείκελν θαη ηηο αξκνδηφηεηέο ηνπ ππαιιήινπ. Γηα ηνλ ιφγν απηφ ην πξνηεηλφκελν ζχζηεκα δεκηνπξγήζεθε κε βάζε ηηο αξκνδηφηεηεο ησλ Σκεκάησλ Πξνυπνινγηζκνχ θαη Λνγηζηηθήο Γηαρείξηζεο ηεο Γηεχζπλζεο Οηθνλνκηθψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ ηεο Διιάδαο. Ο ππάιιεινο ελφο ηέηνηνπ ηκήκαηνο θαιείηαη λα εθηειέζεη αξκνδηφηεηεο φπσο είλαη ε θαηάξηηζε, ηξνπνπνίεζε θαη παξαθνινχζεζε εθηέιεζεο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ, ε ζχληαμε ηνπ απνινγηζκνχ θαη ησλ ινηπψλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ. Αθφκε, είλαη αξκφδηνη γηα ηελ εθθαζάξηζε θαη εληνιή δαπαλψλ, γηα ηε ζπγθέληξσζε θαη έιεγρν ησλ δηθαηνινγεηηθψλ ησλ ρξεκαηηθψλ εληαικάησλ πιεξσκήο θαη πξνψζεζεο απηψλ ζηελ Τπεξεζία Γεκνζηνλνκηθνχ Διέγρνπ (ΤΓΔ), θαζψο θαη γηα ηελ έθδνζε ησλ ρξεκαηηθψλ 96

97 εληαικάησλ πξνπιεξσκήο, ηελ παξαθνινχζεζε ηεο απφδνζήο ηνπο θαη ηνλ έιεγρν φισλ ησλ ζπκβάζεσλ νηθνλνκηθνχ αληηθεηκέλνπ. εκαληηθφ ζεσξείηαη αθφκε λα αλαθεξζεί φηη γηα ηελ βειηίσζε θαη ηελ ηειηθή δηακφξθσζε ησλ εηδηθψλ απηψλ δεηθηψλ θαη εηδηθά φζνλ απφ απηνχο αθνξνχλ ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ ππαιιήινπ (φπσο απηνί παξαηίζεληαη ζην πξνηεηλφκελν ζχζηεκα ηνπ πίλαθα 6) δηεμήρζε πξνζσπηθή ζπλέληεπμε κε ηελ Γεληθή Γηεπζχληξηα Δζσηεξηθήο Λεηηνπξγίαο ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, ε νπνία πξνΐζηαηαη ηεο Γηεχζπλζεο Οηθνλνκηθψλ. Ζ ζπλέληεπμε απηή θξίζεθε ηδηαίηεξα ζεκαληηθή γηα ηελ πνξεία ηεο παξνχζαο έξεπλαο θαζψο βνήζεζε ηελ εξεπλήηξηα λα θαηαγξάςεη θαη λα ζπκπεξηιάβεη ηελ άπνςε ηεο δηνίθεζεο ζηελ δηακφξθσζε ησλ εηδηθψλ δεηθηψλ.. 97

98 Πίνακαρ 6. ςγκπιηικόρ Πίνακαρ Κπιηήπιυν Ιζσύονηορ ςζηήμαηορ, Βιβλιογπαθίαρ και Πποηεινόμενος ςζηήμαηορ. Ιζρχνλ χζηεκα Βηβιηνγξαθία Πξνηεηλφκελν χζηεκα Αμηνιφγεζεο ηεο Απφδνζεο ησλ Τπαιιήισλ ησλ Σκεκάησλ Πξνυπνινγηζκνχ θαη Λνγηζηηθήο Γηαρείξηζεο Οκάδεο Κξηηεξίσλ Αμηνιφγεζεο Κξηηήξηα Αμηνιφγεζεο αλά νκάδα Κξηηήξηα Αμηνιφγεζεο ζε άιιεο ρψξεο Οκάδεο Κξηηεξίσλ Αμηνιφγεζεο Κξηηήξηα Αμηνιφγεζεο αλά νκάδα Τπνθξηηήξηα Μέηξα- Γείθηεο αμηνιφγεζεο αλά ππνθξηηήξην 1.Γλψζε αληηθεηκέλνπ 1.1. Δπαγγεικαηηθή επάξθεηα (ζεσξεηηθή θαηάξηηζε, εηδηθέο γλψζεηο θαη εκπεηξία) 1.Οη γεληθέο ηνπ γλψζεηο 2.Δπάξθεηα 1.Γλψζε αληηθεηκέλνπ 1.1. Δπαγγεικαηηθή επάξθεηα (ζεσξεηηθή θαηάξηηζε, εηδηθέο γλψζεηο θαη εκπεηξία) 1. Βαζηθφο Σίηινο πνπδψλ ρεηηθφο κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο Βαζκφο Βαζηθνχ Σίηινπ πνπδψλ 1.2. Ηθαλφηεηα εθαξκνγήο ησλ γλψζεσλ θαη ηεο εκπεηξίαο θαηά ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ. 3.Ζ ηθαλφηεηα ηνπ λα αλαπηχζζεηαη 4. Ζ ηθαλφηεηα ηνπ ππαιιήινπ λα εθαξκφδεη ηηο γλψζεηο θαη ηηο δεμηφηεηέο ηνπ 2. Μεηαπηπρηαθφο Σίηινο πνπδψλ ρεηηθφο κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο 3. Γηδαθηνξηθφο Σίηινο πνπδψλ ρεηηθφο κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο Βαζκφο Μεηαπηπρηαθνχ Σίηινπ πνπδψλ Βαζκφο Γηδαθηνξηθνχ Σίηινπ πνπδψλ 1.3. θαηξηθή γλψζε ηνπ αληηθεηκέλνπ ηνπ θνξέα (Τπνπξγείνπ, απηνηεινχο δεκφζηαο ππεξεζίαο ή Ν.Π.Γ.Γ.) 5. Γεμηφηεηεο ζπκπεξηθνξάο (ήζνο, πξνζπκία, αμηνπηζηία, επηθνηλσλία κε ζπλαδέιθνπο, θηιηθφηεηα πξνο ηνλ πνιίηε) 4. Απφθνηηνο ΔΓΓΑ 5.Ξέλεο Γιψζζεο Βαζκφο Απνθνίηεζεο 1. Αξηζκφο Ξέλσλ Γισζζψλ 2. Δπίπεδν Πηπρίνπ θάζε γιψζζαο 98

99 2.Δλδηαθέξνλ θαη δεκηνπξγηθφηεηα 2.1. Δλδηαθέξνλ θαη αθνζίσζε ζηελ εξγαζία. 6. Ζ ηθαλφηεηα επίιπζεο πξνβιεκάησλ θαη ιήςεο απνθάζεσλ 6. Γλψζε Ζ/Τ Κάηνρνο ηίηινπ πνπ απνδεηθλχεη ηελ γλψζε ηνπ 2.2. Πξσηνβνπιία - Καηλνηνκίεο, εθπφλεζε ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία κειεηψλ, άξζξσλ ή πξνηάζεσλ θαη βξάβεπζε ηέηνησλ εξγαζηψλ. 7. Ζ ζπλερήο βειηίσζε 8. Γεμηφηεηεο ζπκπεξηθνξάο (ήζνο, πξνζπκία, αμηνπηζηία) 7. Δπηκνξθσηηθά Πξνγξάκκαηα ζρεηηθά κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο Αξηζκφο σξψλ Δπηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ 9. Ζ εθαξκνγή ζρεηηθψλ θαλνληζκψλ 8. Δκπεηξία ζην αληηθείκελν Υξφληα πξνυπεξεζίαο ζηελ ζέζε πνπ θαηέρεη 3.Τπεξεζηαθέο ζρέζεηο θαη ζπκπεξηθνξά 2.3. Αλάιεςε επζπλψλ. 3.1.πκπεξηθνξά πξνο πνιίηεο. Δμππεξέηεζε θνηλνχ. 3.2.Δπηθνηλσλία θαη ζπλεξγαζία κε ζπλαδέιθνπο θαη άιιεο ππεξεζίεο 10. Ο πξνγξακκαηηζκφο θαη νξγάλσζε ηεο εξγαζίαο 11. Ο θφξηνο εξγαζίαο 12. Ζ επίηεπμε ζηφρσλ 13. Ζ πνηφηεηα ηεο απφδνζεο 14. Ζ πνιππινθφηεηα ηεο απφδνζεο 1.2. Ηθαλφηεηα εθαξκνγήο ησλ γλψζεσλ θαη ηεο εκπεηξίαο θαηά ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ. 1. Παξάπνλα πνιηηψλ 2. Δπηζηξνθέο δαπαλψλ απφ ηελ ππεξεζία δεκνζηνλνκηθνχ ειέγρνπ/χλνιν δαπαλψλ πνπ εθηέιεζε ν ππάιιεινο Αξηζκφο Καηαγεγξακκέλσλ παξαπφλσλ απφ πνιίηεο 1.Αξηζκφο επίιπζεο δηαθσληψλ απφ ηελ Γ26 ππέξ ηεο ππεξεζίαο καο/ χλνιν δηαθσληψλ πνπ πξνέθπςαλ ζηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο 2. Αξηζκφο κε εθθαζαξηζκέλσλ δαπαλψλ/χλνιν δαπαλψλ πνπ εθηέιεζε ν ππάιιεινο 99

100 4.Απνηειεζκαηηθφηεηα Ηθαλφηεηα ζέζεο θαη επίηεπμεο ζηφρσλ. 3. Λάζε ππαιιήινπ πνπ θαζπζηέξεζαλ ηελ νινθιήξσζε ηνπ έξγν ηνπ Αξηζκφο πληαθηηθψλ Λαζψλ πνπ νδήγεζαλ ζε νξζή επαλάιεςε ησλ εγγξάθσλ 4.2. Πνηφηεηα θαη πνζφηεηα εξγαζίαο. 4. Ηθαλφηεηα πξνζαξκνγήο ηνπ ζηελ ρξήζε λέσλ ηερλνινγηψλ Αξηζκφο θνξψλ πνπ απαλαξηήζεθε θαη επαλαξηήζεθε έλα έγγξαθν ζην ειεθηξνληθφ πξφγξακκα Γηαχγεηα απφ ιάζνο ηνπ ππαιιήινπ 4.3. Δμνηθνλφκεζε πφξσλ (φρη κφλν νηθνλνκηθψλ, αιιά θαη εξγαζίαο, ρξφλνπ, πιηθψλ κέζσλ θιπ.). Αξηζκφο θνξψλ πνπ απαλαξηήζεθε θαη επαλαξηήζεθε έλα έγγξαθν ζην ειεθηξνληθφ πξφγξακκα δεκνζίσλ ζπκβάζεσλ απφ ιάζνο ηνπ ππαιιήινπ 2.Δλδηαθέξνλ θαη δεκηνπξγηθφηεηα 2.1.Πξσηνβνπιίεο - Καηλνηνκίεο 1. Πξσηνβνπιίεο πνπ αλέιαβε ν ππάιιεινο θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο Αξηζκφο πξσηνβνπιηψλ πνπ αλέιαβε θάηη ηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο 2. Καηλνηνκίεο πνπ εηζήγαγε ν ππάιιεινο θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο Αξηζκφο θαηλνηνκηψλ πνπ εηζήγαγε ν ππάιιεινο θάηη ηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο 3. Βξαβεχζεηο πνπ έιαβε γηα πξσηνβνπιίεο θαηλνηνκίεο Αξηζκφο βξαβεχζεσλ πνπ έιαβε θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο 100

101 2.2. Δθπφλεζε ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία κειεηψλ, άξζξσλ ή πξνηάζεσλ. Δθπφλεζε ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία κειεηψλ Αξηζκφο κειεηψλ, πνπ θαηέζεζε ζρεηηθά κε ην αληηθείκελν ηεο ππεξεζίαο ηνπ Δθπφλεζε ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία άξζξσλ Αξηζκφο άξζξσλ πνπ θαηέζεζε ζρεηηθά κε ην αληηθείκελν ηεο ππεξεζίαο Τπνβνιή ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία πξνηάζεσλ Αξηζκφο πξνηάζεσλ πνπ θαηέζεζε ζρεηηθά κε ην αληηθείκελν ηεο ππεξεζίαο ηνπ 2.3.Αλάιεςε επζπλψλ. Δπζχλεο πνπ αλέιαβε θαηά ηελ εθηέιεζε ηνπ έξγνπ ηνπ Αξηζκφο επζπλψλ πνπ αλέιαβε θαηά ηελ εθηέιεζε ηνπ έξγνπ ηνπ 3.Τπεξεζηαθέο ζρέζεηο θαη ζπκπεξηθνξά 3.1. πκπεξηθνξά πξνο πνιίηεο Δπηθνηλσλία θαη ζπλεξγαζία κε ζπλαδέιθνπο θαη άιιεο ππεξεζίεο Παξάπνλα πνιηηψλ 1. Παξάπνλα ζπλαδέιθσλ 2. πκκεηνρή ζε νκάδεο θαη επηηξνπέο Αξηζκφο παξαπφλσλ πνιηηψλ Αξηζκφο παξαπφλσλ ζπλαδέιθσλ Αξηζκφο ζπκκεηνρψλ ζε νκάδεο θαη επηηξνπέο 4.Απνηειεζκαηηθφηεηα Δπίηεπμε ζηφρσλ Δπίηεπμε ζηφρσλ πνπ ηέζεθαλ Αξηζκφο ζηφρσλ πνπ επηηεχρζεθαλ /πλνιηθφ αξηζκφ ζηφρσλ πνπ ηέζεθαλ 101

102 4.2.Παξαγσγηθφηεηα ππαιιήινπ Πιήζνο αληηθεηκέλσλ πνπ αλέιαβε θαη δηεθπεξαίσζε θαηά ηελ εθηέιεζε ηνπ έξγνπ ηνπ. 1. Αξηζκφο ρξεσκέλσλ εγγξάθσλ αλά ππάιιειν/ ζχλνιν εηζεξρνκέλσλ εγγξάθσλ 2. Αξηζκφο απνθάζεσλ αλάιεςεο ππνρξέσζεο αλά ππάιιειν/ χλνιν απνθάζεσλ αλάιεςεο ππνρξέσζεο πνπ εθδφζεθαλ ζηελ ππεξεζία 3. Αξηζκφο εηζεγήζεσλ πξνο Οηθνλνκηθή Δπηηξνπή αλά ππάιιειν/ χλνιν εηζεγήζεσλ ηνπ ηκήκαηνο πξνο ηελ Οηθνλνκηθή Δπηηξνπή 4. Αξηζκφο παξαζηαηηθψλ δαπαλψλ πνπ δηεθπεξαηψζεθαλ αλά ππάιιειν/ χλνιν παξαζηαηηθψλ δαπαλψλ πνπ δηεθπεξαηψζεθαλ 5.Αξηζκφο Δθδφζεσλ απνθάζεσλ νξηζκνχ ππφινγνπ αλά ππάιιειν/ χλνιν Δθδφζεσλ απνθάζεσλ νξηζκνχ ππφινγνπ 102

103 6. Αξηζκφο Απνζηνιψλ απνδφζεσλ Υξεκαηηθψλ Δληαικάησλ Πξνπιεξσκήο αλά ππάιιειν/ χλνιν απνδφζεσλ Υξεκαηηθψλ Δληαικάησλ Πξνπιεξσκήο 7. Αξηζκφο απνζηνιψλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ πξνο άιιεο ππεξεζίεο ή πξντζηάκελνπο ηνπ ππάιιεινπ/ χλνιν απνζηνιψλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ 4.3. Δμνηθνλφκεζε ρξφλνπ εξγαζίαο Δθηίκεζε ηνπ ρξφλνπ δηεθπεξαίσζεο ηνπ έξγνπ ηνπ 8.Αξηζκφο ηξνπνπνηήζεσλ πξνυπνινγηζκνχ αλά ππάιιειν/ χλνιν ηξνπνπνηήζεσλ Υξφλνο δηεθπεξαίσζεο ρξεσκέλσλ εγγξάθσλ αλά ππάιιειν θαη αλά ζεκαηηθή θαηεγνξία θαη ζχγθξηζή ηνπ κε ηνλ κέζν ρξφλν δηεθπεξαίσζεο εγγξάθσλ αληίζηνηρεο βαξχηεηαο απφ ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπ 103

104 Σν εξσηεκαηνιφγην (παξαηίζεηαη ζην Παξάξηεκα Β) πνπ δεκηνπξγήζεθε γηα ηελ δηεξεχλεζε ηεο ζηάζεο ησλ ππαιιήισλ ησλ ηκεκάησλ πξνυπνινγηζκνχ θαη ινγηζηηθήο δηαρείξηζεο έλαληη ζην πξνηεηλφκελν ζχζηεκα απνηειείηαη απφ δχν ελφηεηεο. Ζ πξψηε ελφηεηα αθνξά δεκνγξαθηθά ζηνηρεία ηνπ ππαιιήινπ φπσο είλαη ε ειηθία ηνπ, ν βαζκφο ηνπ ην επίπεδν ζπνπδψλ ηνπ θιπ, ψζηε λα δηεξεπλεζεί ην ππφβαζξν ησλ ζπκκεηερφλησλ ζηελ έξεπλα. Ζ δεχηεξε ελφηεηα αθνξά ηελ ζπκπιήξσζε ηνπ βαζκνχ ζπκθσλίαο ησλ ππαιιήισλ ζηα πξνηεηλφκελα ππνθξηηήξηα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ηνπο θαη ζηνπο αληίζηνηρνπο δείθηεο κέηξεζήο ηνπο. εκεηψλεηαη αθφκα φηη επεηδή ε ζπκπιήξσζε ησλ εξσηεκαηνινγίσλ έγηλε ζηα πιαίζηα ηεο ζπλέληεπμεο ησλ ππαιιήισλ κε ηελ εξεπλήηξηα δε ζεσξήζεθε ζθφπηκε ε ζπγγξαθή ζπλνδεπηηθήο επηζηνιήο. Αλαγλσξίδνληαο ηε ζεκαληηθφηεηα ηεο ζπγθέληξσζεο ζηαηηζηηθψλ δεδνκέλσλ γηα ηελ ζηαηηζηηθή κειέηε ελφο θαηλνκέλνπ ή κηαο δηαδηθαζίαο πξέπεη λα νξίζνπκε ηνλ πιεζπζκφ ηεο έξεπλαο. ηελ παξνχζα έξεπλα, ν πιεζπζκφο αθνξά δεκνζίνπο ππαιιήινπο κε αληίζηνηρεο αξκνδηφηεηεο κε ηνπο ππαιιήινπο ησλ ηκεκάησλ πξνυπνινγηζκνχ θαη ινγηζηηθήο δηαρείξηζεο ησλ Πεξηθεξεηψλ. Σν δείγκα πνπ επηιέρζεθε απνηειείην απφ ππαιιήινπο ηκεκάησλ πξνυπνινγηζκνχ θαη ινγηζηηθήο δηαρείξηζεο φισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ ηεο Διιάδαο ψζηε λα πξνζδηνξίζνπκε φζν γίλεηαη αθξηβέζηεξα ηελ ζηάζε ηνπ πιεζπζκνχ απέλαληη ζηα λέα ππνθξηηήξηα θαη ηνπο αληίζηνηρνπο δείθηεο. Γηεπθξηλίδεηαη φηη κε ηνπο ππαιιήινπο ησλ ππφινηπσλ Πεξηθεξεηψλ πέξαλ ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο φπνπ ήηαλ αδχλαηε ε θπζηθή παξνπζία ηεο εξεπλήηξηαο νη ζπλεληεχμεηο δηεμήρζεζαλ ηειεθσληθά. Δξσηήζεθαλ πελήληα επηά (57) ππάιιεινη θαη δέρηεθαλ λα ζπκκεηάζρνπλ ζηελ έξεπλα ηξηάληα ελλέα (39). Σν δείγκα απηφ ζεσξείηαη ζηαηηζηηθά ζεκαληηθφ αλαινγηθά κε ηνλ πιεζπζκφ ζην νπνίν απεπζχλεηαη ε έξεπλα. Μεηά ηελ δηεμαγσγή ησλ δνκεκέλσλ ζπλεληεχμεσλ κε ηνπο ππαιιήινπο θαη ηελ ζπγθέληξσζε ησλ εξσηεκαηνινγίσλ έγηλε ε επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ. Γηα ηελ πνζνηηθή απηή αλάιπζε ρξεζηκνπνηήζεθε ην ζηαηηζηηθφ πξφγξακκα αλάιπζεο δεδνκέλσλ SPSS 48 (Statistical Package for Social Sciences) έθδ. 20, θαζψο απνηειεί έλα απφ ηα πην δεκνθηιή, επέιηθηα θαη εχρξεζηα ζηαηηζηηθά παθέηα. Ζ εηζαγσγή ησλ δεδνκέλσλ θαη ησλ κεηαβιεηψλ έγηλε ρεηξνθίλεηα. 3. Παξνπζίαζε Απνηειεζκάησλ- ρνιηαζκφο 49 Γηα ηελ αλάιπζε ησλ πνηνηηθψλ κεηαβιεηψλ (nominal θαη ordinal) ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ πίλαθεο ζπρλνηήησλ, γξαθηθέο παξαζηάζεηο θαη ε επηθξαηνχζα ηηκή (mode). ην πξψην κέξνο ηεο ζπλέληεπμεο κε βάζε ην εξσηεκαηνιφγην νη ζπκκεηέρνληεο απάληεζαλ ζε δεκνγξαθηθέο εξσηήζεηο ψζηε λα δηαπηζησζεί ην ππφβαζξφ ηνπο. Αξρηθά νη ζπκκεηέρνληεο εξσηήζεθαλ γηα ην θχιιν ηνπο θαη φπσο θαίλεηαη απφ ηνλ πίλαθα 11 ην 69,2% ησλ ζπκκεηερφλησλ ζηελ έξεπλα 48 Η κωδικοποίθςθ των ςτοιχείων τθσ ζρευνασ παρατίκεται ςτον Πίνακα 8 (Παράρτθμα Β). 49 Όλοι οι πίνακεσ που αναφζρονται ςτθν ενότθτα αυτι παρατίκενται ςτο Παράρτθμα Β 104

105 ήηαλ γπλαίθεο θαη ην ππφινηπν 30,8% άλδξεο. Σν απνηέιεζκα απηφ δείρλεη ινγηθφ δεδνκέλεο ηεο ππεξνρήο ηνπ αξηζκνχ ησλ γπλαηθψλ έλαληη ησλ αλδξψλ ζην δεκφζην ηνκέα, φπσο θαίλεηαη θαη απφ άιιεο έξεπλεο πνπ παξαηίζεληαη ζηελ επφκελε ελφηεηα. Ζ δεχηεξε εξψηεζε αθνξνχζε ηελ ειηθηαθή νκάδα ζηελ νπνία αλήθνπλ νη εξσηψκελνη. χκθσλα κε ηνλ πίλαθα 12 θαη ην γξάθεκα 5 ην 46,2% ησλ ζπκκεηερφλησλ αλήθεη ζηελ ειηθηαθή νκάδα 35-45, ην 30,8% ζηελ 45-55, ην 15,4% είλαη ειηθίαο κέρξη 35 εηψλ ελψ πνιχ κηθξφ εκθαλίδεηαη λα είλαη ην πνζνζηφ (7,7%) φζσλ μεπεξλνχλ ηα 55 έηε. Σν απνηέιεζκα απηφ ήηαλ αλακελφκελν ιφγσ ησλ ηειεπηαίσλ εμειίμεσλ ζηνλ δεκφζην ηνκέα φπνπ νη κεγάινη ζε ειηθία ππάιιεινη παξαθηλήζεθαλ ζε εζεινχζηα ζχληαμηνδφηεζε. Γπάθημα 5. Pie chart Ηλικίαρ Δλδηαθέξνλ παξνπζηάδεη αθφκα ην γεγνλφο φηη ζχκθσλα κε ηνλ πίλαθα 13 ε ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία ησλ ππαιιήισλ (86,4%) είλαη έγγακνη θαη κφλν ην 15,4% είλαη άγακνη. Δπηπξνζζέησο, ε ηέηαξηε εξψηεζε ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ αθνξνχζε ην επίπεδν ζπνπδψλ ησλ εξσηψκελσλ, ην νπνίν ραξαθηεξίδεηαη ηφζν απφ ηελ θαηεγνξία ζηελ νπνία αλήθεη ν ππάιιεινο φζν θαη απφ ηηο πεξαηηέξσ ζπνπδέο πνπ κπνξεί λα έρεη θάλεη. χκθσλα κε ηνλ Πίλαθα 14 ην 61,5% είλαη παλεπηζηεκηαθήο Δθπαίδεπζεο (ΠΔ), ην 20,5% είλαη Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο (ΓΔ) ελψ κηθξφηεξν (17,9%) είλαη ην πνζνζηφ ησλ ππαιιήισλ Σερλνινγηθήο Δθπαίδεπζεο (ΣΔ). Δπηπξνζζέησο, ζην Πίλαθα 15 δηαπηζηψλνπκε φηη κφλν έλαο (1) απφ ηνπο 39 ζπκκεηέρνληεο είλαη θαηεγνξίαο ΣΔ θαη θάηνρνο Μεηαπηπρηαθνχ, κφλν έλαο (1) θαηεγνξίαο ΠΔ είλαη θάηνρνο κεηαπηπρηαθνχ θαη Απφθνηηνο Δζληθήο ρνιήο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη Απηνδηνίθεζεο (ΔΓΓΑ) ελψ πέληε (5) θαηεγνξίαο ΠΔ είλαη θάηνρνη κεηαπηπρηαθνχ ηίηινπ. Σέινο ζην Πίλαθα 16 βιέπνπκε φηη κφλν έλαο (1) εθ ησλ ζπκκεηερφλησλ είλαη θάηνρνο δηδαθηνξηθνχ ηίηινπ. 105

106 Ζ πέκπηε εξψηεζε ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ αλαθεξφηαλ ζηα ρξφληα πξνυπεξεζίαο ηνπ εξσηψκελνπ ζηελ ζπγθεθξηκέλε ζέζε εξγαζίαο. ην Γξάθεκα 6 (φπσο θαη ζην πίλαθα 17) θαίλεηαη φηη 35,9% έρνπλ πάλσ απφ 10 έηε πξνυπεξεζία ζηελ ζπγθεθξηκέλε ζέζε ζην ηκήκα Πξνυπνινγηζκνχ θαη Λνγηζηηθήο Γηαρείξηζεο, ην 17,9% έρεη 5-10 ρξφληα πξνυπεξεζίαο θαη ην 25,6% έρεη πξνυπεξεζία 2 έσο 5 έηε. Χο εθ ηνχηνπ έλα κεγάιν πνζνζηφ ησλ ζπκκεηερφλησλ (79,5%) έρνπλ πξνυπεξεζία άλσ ησλ 2 εηψλ. Σν γεγνλφο απηφ ζεσξείηαη πνιχ ζεκαληηθφ γηα ηε έξεπλα καο θαζψο ζεσξνχκε φηη άηνκα κε κεγάιε εκπεηξία ζην αληηθείκελν έρνπλ νινθιεξσκέλε άπνςε γηα ηηο αξκνδηφηεηεο ηνπ ηκήκαηνο θαη ηηο δπζθνιίεο πνπ κπνξεί λα αληηκεησπίδνπλ θαηά ηελ δηεθπεξαίσζε ηνπ έξγνπ ηνπο. Έηζη ζεσξνχκε φηη έρνπλ πην αληηθεηκεληθή θαη νινθιεξσκέλε άπνςε γηα ηα θξηηήξηα πνπ ζα κπνξνχζαλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζήο ηνπο θαη εηδηθφηεξα γηα ηνπο δείθηεο κέηξεζεο ηεο απνηειεζκαηηθφηεηάο ηνπο. Γράφθμα 6. Bar Chart Χρόνια Προχπθρεςίασ ςτθν Θζςθ Ζ εξψηεζε 6 ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ αθνξνχζε ηνλ βαζκφ πνπ θαηέρεη ν ππάιιεινο. χκθσλα κε ηνλ Πίλαθα 18 ην 38,5% ησλ ππάιιεισλ πνπ ζπκκεηείραλ θαηέρνπλ ηνλ βαζκφ Δ, ην 25,6% θαηέρεη ηνλ βαζκφ Γ, ην 12,8% ηνλ βαζκφ Γ, ην 10,8% ηνλ βαζκφ Β θαη ηνλ βαζκφ Σ θαη ην 2,6% ηνλ βαζκφ Α. Σν γεγνλφο φηη νη πιεηνλφηεηα ησλ ζπκκεηερφλησλ έρνπλ κηθξφ βαζκφ ήηαλ αλακελφκελν θαζψο ε εξεπλά καο απεπζχλεηαη κφλν ζε ππαιιήινπο ησλ ηκεκάησλ πξνυπνινγηζκνχ θαη ινγηζηηθήο δηαρείξηζεο θαη φρη ζε δηνηθεηηθά ζηειέρε. Αθφκα φπσο αλαιχζεθε παξαπάλσ ν Ν.4024/ (φπσο απηφ αλαιχζεθε ζην κέξνο Γ ηεο παξνχζαο κειέηεο) κεηαμχ άιισλ εηζήγαγε ην εληαίν κηζζνιφγην θαη θαηήξγεζε ηνπο κέρξη ηφηε ηζρχνληεο βαζκνχο ησλ ππαιιήισλ. Ζ αλαθαηάηαμε απηή κείσζε ηνπο βαζκνχο ησλ ππαιιήισλ αλάινγα κε ηα ηππηθά ηνπο πξνζφληα, ηηο γλψζεηο θαη ηα πηπρία ηνπο αιιά θαη ηελ εξγαζηαθή ηνπο εκπεηξία. 106

107 Ζ ηειεπηαία εξψηεζε ηεο ελφηεηαο ησλ δεκνγξαθηθψλ ζηνηρείσλ αθνξνχζε ηελ εξγαζηαθή θαηάζηαζε ησλ ζπκκεηερφλησλ. χκθσλα κε ηνλ Πίλαθα 19 ην 92,3 % ησλ ζπκκεηερφλησλ είλαη κφληκνη ππάιιεινη ελψ κφλν ην 5,1% είλαη νξηζκέλνπ ρξφλνπ θαη ην 2,6% είλαη ανξίζηνπ ρξφλνπ. Σν απνηέιεζκα απηφ δελ καο πξνθαιεί εληχπσζε ιφγσ ησλ ηειεπηαίσλ εμειίμεσλ ζηνλ δεκφζην ηνκέα φπνπ ηέζεθαλ ζε δηαζεζηκφηεηα ππάιιεινη ανξίζηνπ ή νξηζκέλνπ ρξφλνπ (φπσο απηφ αλαιχζεθε ζην κέξνο Γ ηεο παξνχζαο κειέηεο ζηελ ελφηεηα Ν. 4172/2013 «Πξφγξακκα Κηλεηηθφηεηαο»). ην δεχηεξν κέξνο ησλ ζπλεληεχμεσλ (δεχηεξε ελφηεηα εξσηεκαηνινγίνπ) δηεξεπλήζεθε ε ζηάζε ησλ ζπκκεηερφλησλ απέλαληη ζηα λέα ππνθξηηήξηα θαη ηνπο δείθηεο κέηξεζεο ηνπο αλά νκάδα θξηηεξίσλ. Οη ζπκκεηέρνληεο έπξεπε λα δειψζνπλ ζε θιίκαθα απφ έλα έσο πέληε, φπνπ 1=Γηαθσλψ απφιπηα, 2=Μάιινλ δηαθσλψ, 3= Οχηε δηαθσλψ νχηε ζπκθσλψ, 4= Μάιινλ ζπκθσλψ, 5= πκθσλψ απφιπηα, ηνλ βαζκφ ζπκθσλίαο ηνπο. Ζ πξψηε νκάδα θξηηεξίσλ ηνπ πξνηεηλφκελνπ ζπζηήκαηνο αθνξά ηελ γλψζε ηνπ αληηθεηκέλνπ. Απηή αμηνινγείηαη κε βάζε δχν θξηηήξηα ηελ επαγγεικαηηθή επάξθεηα θαη ηελ ηθαλφηεηα εθαξκνγήο ησλ γλψζεσλ θαη ηεο εκπεηξίαο θαηά ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ ππαιιήινπ. Όζνλ αθνξά ηελ επαγγεικαηηθή επάξθεηα ε πιεηνςεθία ησλ εξσηψκελσλ ζχκθσλα κε ην πίλαθα ζπκθσλεί απφιπηα (38,5%) λα ηεζεί σο ππνθξηηήξην γηα ηελ γλψζε ηνπ αληηθεηκέλνπ ν βαζηθφο ηίηινο ζπνπδψλ κε ηελ πξνυπφζεζε φηη ζα είλαη ζρεηηθφο κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο, ελψ πςειφ εκθαλίδεηαη θαη ην πνζνζηφ φζσλ κάιινλ ζπκθσλνχλ (25,6%). Αμηνζεκείσην φκσο εκθαλίδεηαη λα είλαη θαη ην πνζνζηφ ησλ ζπκκεηερφλησλ πνπ δηαθσλνχλ κε ηελ εηζαγσγή απηνχ ηνπ ππνθξηηεξίνπ (17,9% κάιινλ δηαθσλεί + 15,4% δηαθσλεί απφιπηα=33%). Καηά ηελ δηάξθεηα ησλ ζπλεληεχμεσλ θαηαγξάθεθε φηη ν ιφγνο δηαθσλίαο ήηαλ ζηηο πεξηζζφηεξεο ησλ πεξηπηψζεσλ ε άπνςε ησλ ππαιιήισλ φηη ε γλψζε πνπ ιακβάλεη θαλείο ζηελ δηάξθεηα ησλ ζπνπδψλ ηνπ ειάρηζηα ηνπ είλαη ρξήζηκε ζηελ εξγαζία ηνπ. Δπηπξνζζέησο, φζνλ αθνξά ηελ ρξήζε ηνπ βαζκνχ ηνπ βαζηθνχ ηίηινπ σο κέηξν ε γλψκε ησλ εξσηψκελσλ θαίλεηαη λα δηράδεηαη θαζψο ην 41% νχηε δηαθσλεί νχηε ζπκθσλεί ελψ κεγάιν είλαη ην πνζνζηφ φζσλ δηαθσλνχλ (20,5% κάιινλ δηαθσλνχλ, 17,9% δηαθσλνχλ απφιπηα). Θεηηθνί (ην 30,8% κάιινλ ζπκθσλεί θαη ην 20,5% ζπκθσλεί απφιπηα) εκθαλίδνληαη νη εξσηψκελνη θαη κε ηελ πηνζέηεζή σο ππνθξηηεξίνπ ηνπ κεηαπηπρηαθνχ ηίηινπ ζπνπδψλ (πίλαθαο 21) ελψ φζνλ αθνξά ην βαζκφ ηνπ κεηαπηπρηαθνχ δελ θαίλεηαη λα έρνπλ ηελ ίδηα άπνςε θαζψο ην 43,6% νχηε ζπκθσλεί νχηε δηαθσλεί ελψ αξθεηά πςειφ (25,6%) εκθαλίδεηαη λα είλαη ην πνζνζηφ πνπ δηαθσλεί απφιπηα κε ην κέηξν απηφ. Ο δηδαθηνξηθφο ηίηινο ζπνπδψλ (πίλαθαο 22) θαίλεηαη λα δηράδεη απφιπηα ηελ γλψκε ησλ εξσηψκελσλ θαζψο ην 30,8% θαίλεηαη νχηε λα ζπκθσλεί νχηε λα δηαθσλεί κε ηελ εηζαγσγή ηνπ σο ππνθξηηήξην ζην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο θαζψο νη ππάιιεινη αλαγλσξίδνπλ ηελ ζεκαληηθφηεηα ελφο 50 Οι πίνακεσ που αναφζρονται ςε αυτό το ςθμείο και ζπειτα ςτθν παροφςα ενότθτα και παρατίκενται ςτο Παράρτθμα Β ζχουν υποςτεί ειδικι επεξεργαςία μζςω του προγράμματοσ excel κακϊσ αποτελοφν προϊόν ςυγχϊνευςθσ πινάκων ςυχνοτιτων του spss με ςτόχο τθν εξοικονόμθςθ χϊρου αλλά και τθν καλφτερθ κατανόθςθ των αποτελεςμάτων από τον αναγνϊςτθ μζςο παράκεςθσ του κριτθρίου με τον αντίςτοιχο μζτρο/δείκτθ 107

108 ηέηνηνπ ηίηινπ αιιά ζεσξνχλ φηη αθνξά πεξηζζφηεξν ηελ έξεπλα θαη ιηγφηεξν ηελ γλψζε ηνπ ζηνλ αληηθείκελν θαη ηελ επάξθεηά ηνπ ζηελ εξγαζία. Δλψ φζνλ αθνξά ην βαζκφ ηνπ δηδαθηνξηθνχ ην 41% νχηε ζπκθσλεί νχηε δηαθσλεί ελψ αξθεηά πςειφ (30,8%) εκθαλίδεηαη λα είλαη ην πνζνζηφ πνπ δηαθσλεί απφιπηα κε ην κέηξν απηφ. Αλάινγε είλαη ε άπνςή ηνπο θαη γηα ηηο μέλεο γιψζζεο (πίλαθαο 23) φπνπ ην 28,2% νχηε ζπκθσλεί νχηε δηαθσλεί κε ην ππνθξηηήξην απηφ θαζψο αλαγλσξίδεη φηη είλαη ζεκαληηθφ θάπνηνο λα μέξεη μέλεο γιψζζεο θαη εηδηθά ηελ αγγιηθή αιιά ζην ζπγθεθξηκέλν αληηθείκελν δελ είλαη ηδηαίηεξα ρξήζηκεο (ζε ηκήκαηα δεκνζίσλ ζρέζεσλ ή επξσπατθψλ πξνγξακκάησλ ε ρξεζηκφηεηα ηνπο σο ππνθξηηήξην ζα ήηαλ ζαθψο κεγαιχηεξε).δληχπσζε πξνθαιεί αθφκα φηη ηα πνζνζηά φζσλ ζπκθσλνχλ θαη φζσλ δηαθσλνχλ γηα ην ππνθξηηήξην απηφ εκθαλίδνληαη ηζάξηζκα. Δπηπξνζζέησο, ε πιεηνςεθία ησλ εξσηψκελσλ κάιινλ δηαθσλεί (35,9%) φηη έλα κέηξν απηνχ ηνπ ππνθξηηεξίνπ ζα έπξεπε λα είλαη ν αξηζκφο ησλ μέλσλ γισζζψλ. Τςειφ φκσο εκθαλίδεηαη θαη ην πνζνζηφ (23,1%) φζσλ θξαηνχλ νπδέηεξε ζηάζε έλαληη απηνχ. Χο πξνο ην επίπεδν ησλ μέλσλ γισζζψλ πνπ θαηέρεη ν ππάιιεινο ην 30,8% νχηε ζπκθσλεί νχηε δηαθσλεί κε ηελ πηνζέηεζή ηνπ σο κέηξν ελψ κεγάιν είλαη ην πνζνζηφ φζσλ δηαθσλνχλ (28,2% κάιινλ δηαθσλεί θαη 15,4% δηαθσλεί απφιπηα). Σν ηειεπηαίν ππνθξηηήξην πνπ ηέζεθε σο πξνο ηεο ζπνπδέο ήηαλ ε απνθνίηεζε απφ ηελ ΔΓΓΑ (πίλαθαο 24) ε νπνία θαίλεηαη λα ηπγράλεη κεγάιεο απνδνρήο θαζψο ην 33,3% ζπκθσλεί απφιπηα θαη ην 25,6% κάιινλ ζπκθσλεί ελψ κφλν ην 2,6% δηαθσλεί απφιπηα. Αληίζεηα νπδέηεξε εκθαλίδεηαη ε ζηάζε ηνπο (30,8%) ζηελ πηνζέηεζε ηνπ βαζκνχ απνθνίηεζεο απφ ηελ ΔΓΓΑ σο κέηξνπ ελψ ιίγν κεγαιχηεξν εκθαλίδεηαη ην πνζνζηφ φζσλ δηαθσλνχλ ( 23,1% δηαθσλεί απφιπηα θαη 12,8% κάιινλ δηαθσλεί) έλαληη φζσλ ζπκθσλνχλ (12,8% ζπκθσλεί απφιπηα θαη 20,5% κάιινλ ζπκθσλεί) Πνιχ ζεηηθή εκθαλίδεηαη λα είλαη ε ζηάζε ησλ ππάιιεισλ απέλαληη ζηα επηκνξθσηηθά ζεκηλάξηα σο ππνθξηηήξην γηα ηελ επαγγεικαηηθή επάξθεηα κε ηελ πξνυπφζεζε λα είλαη ζρεηηθά κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο (πίλαθαο 25) θαζψο ην 48,7% ζπκθσλεί απφιπηα, ην 38,5% κάιινλ ζπκθσλεί θαη κφλν ην 2,6% δηαθσλεί απφιπηα. Σελ ίδηα ζηάζε δηαηεξνχλ θαη έλαληη ηνπ αξηζκνχ ησλ σξψλ ησλ επηκνξθσηηθψλ ζεκηλαξίσλ θαζψο ην 35,9% κάιινλ ζπκθσλεί θαη ην 28,2% ζπκθσλεί απφιπηα ελψ κφλν ην 5,1% δηαθσλεί απφιπηα Ζ γλψζε ειεθηξνληθνχ ππνινγηζηή (πίλαθαο 26) απνηειεί έλα ππνθξηηήξην κε ην νπνίν θαλείο απφ ηνπο εξσηψκελνπο δελ δηαθψλεζε θαη νχηε δηαηήξεζε νπδέηεξε ζηάζε έλαληη ηνπ, ελψ ζπκθψλεζε απφιπηα ην 74,4%. Μηθξφηεξν φκσο εκθαλίδεηαη λα είλαη ην πνζνζηφ φζσλ ζπκθσλνχλ (28,2% ζπκθσλεί απφιπηα θαη 28,2% κάιινλ ζπκθσλεί) φηη ζα έπξεπε σο κέηξν λα ιακβάλεηαη ππφςε ζηελ αμηνιφγεζε ηνπ ππαιιήινπ θαη ην αλ είλαη θάηνρνο ηίηινπ πνπ απνδεηθλχεη ηελ γλψζε απηή, ελψ κεγάιν (25,6%) είλαη θαη ην πνζνζηφ φζσλ δηαηεξνχλ νπδέηεξε ζηάζε απέλαληη ζε απηφ ην κέηξν. Σέινο, ε εκπεηξία ηνπ ζην αληηθείκελν (πίλαθαο 27, γξάθεκα 7) θαίλεηαη λα απνηειεί ην ππνθξηηήξην επαγγεικαηηθήο επάξθεηαο φπνπ εκθαλίδεηαη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ απφιπηεο ζπκθσλίαο (79,5%) ελψ θαλέλαο εθ ησλ εξσηψκελσλ δελ δηαθψλεζε απφιπηα. Αθφκα, ηα ρξφληα πξνυπεξεζίαο ζηελ ζέζε πνπ 108

109 θαηέρεη σο κέηξν ηνπ θξηηεξίνπ απηνχ βξίζθεη απφιπηα ζπκθσλψ ην 59% ησλ εξσηψκελσλ ελψ κφλν ην 5,1% δηαθσλεί απφιπηα. Γράφθμα 7. Bar chart Εμπειρία ςτο αντικείμενο Σν δεχηεξν θξηηήξην ηεο νκάδαο θξηηεξίσλ «γλψζε αληηθεηκέλνπ» είλαη ε ηθαλφηεηα εθαξκνγήο ησλ γλψζεσλ θαη ηεο εκπεηξίαο θαηά ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ. Πξψην ππνθξηηήξην ζην νπνίν δεηήζεθε ε γλψκε ησλ ππαιιήισλ ήηαλ νη επηζηξνθέο δαπαλψλ απφ ηελ ππεξεζία δεκνζηνλνκηθνχ ειέγρνπ (πίλαθαο 28). Σν κεγαιχηεξν κέξνο ησλ εξσηψκελσλ (43,6%) ησλ ζπκκεηερφλησλ δηαηεξεί νπδέηεξε ζηάζε έλαληη απηνχ ηνπ ππνθξηηεξίνπ ελψ κεγαιχηεξν είλαη ην πνζνζηφ φζσλ ζπκθσλνχλ (25,6% κάιινλ ζπκθσλεί θαη 12,8% ζπκθσλεί απφιπηα) έλαληη φζσλ δηαθσλνχλ. Σελ ίδηα ζηάζε κε κηθξέο απνθιίζεηο ζηα πνζνζηά θαίλεηαη λα δηαηεξνχλ θαη έλαληη ζηνπο δείθηεο ησλ ππνθξηηήξησλ απηψλ. Έηζη έλαληη ηνπ αξηζκνχ επίιπζεο δηαθσληψλ απφ ηελ Γ26 51 ππέξ ηεο ππεξεζίαο ηνπ ππαιιήινπ πξνο ην ζχλνιν ησλ δηαθσληψλ πνπ πξνέθπςαλ ζηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο ην 38,5% δηαηεξεί νπδέηεξε ζηάζε ελψ ην 33,3% κάιινλ ζπκθσλεί θαη ην 10,3% ζπκθσλεί απφιπηα. Αθφκα, έλαληη ηνπ αξηζκνχ ησλ κε εθθαζαξηζκέλσλ δαπαλψλ πξνο ην ζχλνιν ησλ δαπαλψλ πνπ εθηέιεζε ν ππάιιεινο ην 41% δηαηεξεί νπδέηεξε ζηάζε ελψ ην 33,3% κάιινλ ζπκθσλεί θαη ην 10,3% ζπκθσλεί απφιπηα, ελψ κφλν ην 5,1% δηαθσλεί απφιπηα. Σν δεχηεξν ππνθξηηήξην ζηελ νκάδα απηή γηα ην νπνίν δηεξεπλήζεθε ε ζηάζε ησλ ππαιιήισλ ήηαλ ηα ιάζε ηνπ ππαιιήινπ πνπ θαζπζηέξεζαλ ηελ νινθιήξσζε ηνπ έξγν ηνπ. Ζ πιεηνςεθία ησλ εξσηεζέλησλ (35,9%) κάιινλ ζπκθσλεί κε ην ππνθξηηήξην απηφ ελψ ην 17,9% ζπκθσλεί απφιπηα θαη ππεξβαίλεη θαηά πνιχ ην πνζνζηφ φζσλ δηαθσλνχλ (πίλαθαο 29). Αλάινγν είλαη ην απνηέιεζκα θαη γηα ηνλ αξηζκφ ζπληαθηηθψλ ιαζψλ πνπ νδήγεζαλ ζε νξζή επαλάιεςε ησλ εγγξάθσλ, ν νπνίνο νξίζηεθε ζαλ 51 Η Δ26 αποτελεί υπθρεςία του Υπουργείο οικονομικϊν θ οποία είναι αρμόδια για τα οικονομικά των Οργανιςμϊν Τοπικισ Αυτοδιοίκθςθσ (ΟΤΑ). Ωσ γνωςτϊν οι περιφζρειεσ αποτελοφν ΟΤΑ Β βακμοφ. 109

110 κέηξν ηνπ πξναλαθεξφκελνπ ππνθξηηεξίνπ. Ζ πιεηνςεθία ησλ εξσηεζέλησλ (30,8%) κάιινλ ζπκθσλεί κε ην ππνθξηηήξην απηφ ελψ ην 10,3% ζπκθσλεί απφιπηα θαη ππεξβαίλεη θαηά πνιχ ην πνζνζηφ φζσλ δηαθσλνχλ. Σν ηειεπηαίν ππνθξηηήξην ηεο ηθαλφηεηαο εθαξκνγήο ησλ γλψζεσλ θαη ηεο εκπεηξίαο θαηά ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ νξίζηεθε λα είλαη ε ηθαλφηεηα πξνζαξκνγήο ηνπ ππαιιήινπ ζηελ ρξήζε λέσλ ηερλνινγηψλ. Σν ππνθξηηήξην απηφ θαίλεηαη λα ηπγράλεη κεγαιχηεξεο απνδνρήο έλαληη ησλ δχν πξνεγνχκελν ππνθξηηεξίσλ θαζψο ην 48,7% ησλ ζπκκεηερφλησλ ζηελ έξεπλα δήισζαλ φηη ζπκθσλνχλ απφιπηα ελψ θαλέλαο δελ δήισζε φηη δηαθσλεί (πίλαθαο 30). Γελ ππήξμε φκσο αλάινγα ζεηηθή ε ζηάζε ησλ ππαιιήισλ έλαληη ηνπ δείθηε κέηξεζεο απηνχ ηνπ ππνθξηηεξίνπ πνπ ήηαλ ν αξηζκφο θνξψλ πνπ απαλαξηήζεθε θαη επαλαξηήζεθε έλα έγγξαθν ζην ειεθηξνληθφ πξφγξακκα δηαχγεηα ή ζην πξφγξακκα δεκνζίσλ ζπκβάζεσλ απφ ιάζνο ηνπ ππαιιήινπ. Πην ζπγθεθξηκέλα ην 35,9% ησλ ζπκκεηερφλησλ νχηε ζπκθσλεί νχηε δηαθσλεί, 25,6% κάιινλ ζπκθσλεί ελψ ην 20,5 κάιινλ δηαθσλεί θαη ην 10,3 δηαθσλεί απφιπηα. Καηά ηελ δηάξθεηα ησλ ζπλεληεχμεσλ θαηαγξάθεθε ε άπνςε φηη ε δηαθσλία ζρεηηθά κε ηνλ δείθηε απηφλ έγθεηηαη ζην γεγνλφο φηη πνιιέο θνξέο ιφγσ θφξηνπ εξγαζίαο ν ππάιιεινο θάλεη ιάζε ηα νπνία δελ ζπλεπάγνληαη θαηά αλάγθε έιιεηςε ηθαλφηεηαο ζηελ εθαξκνγή ησλ γλψζεψλ ηνπ. Ζ δεχηεξε νκάδα θξηηεξίσλ κε βάζε ηελ νπνία αμηνινγείηαη ν ππάιιεινο είλαη ην ελδηαθέξνλ θαη ε δεκηνπξγηθφηεηα ηνπ. Σν πξψην θξηηήξην γηα ηελ αμηνιφγεζε απηή είλαη νη Πξσηνβνπιίεο Καηλνηνκίεο. χκθσλα κε ηνλ πίλαθα 31 ε πιεηνςεθία ησλ εξσηεζέλησλ θαίλεηαη λα ζπκθσλεί (43,6% κάιινλ ζπκθσλεί, 38,5% ζπκθσλεί απφιπηα) κε ην ππνθξηηήξην πξσηνβνπιίεο πνπ έιαβε ν ππάιιεινο θαζψο θαη κε ηνλ αξηζκφ πξσηνβνπιηψλ σο κέηξν ηνπ. Ζ ίδηα ζεηηθή ζηάζε δηαηεξείηαη απφ ηνπο ζπκκεηέρνληεο απέλαληη θαη ζηηο θαηλνηνκίεο αιιά θαη ζηηο βξαβεχζεηο ησλ ππαιιήισλ σο ππνθξηηήξηα αιιά θαη απέλαληη ζηα αληίζηνηρα κέηξα κε κηθξέο απνθιείζεηο ζηα πνζνζηά ζπκθσλίαο. εκαληηθφ ζσξείηαη αθφκα λα αλαθεξζεί φηη θαηά ηελ δηάξθεηα ησλ ζπλεληεχμεσλ εθθξάζηεθε απφ αξθεηνχο ζπκκεηέρνληεο ε άπνςε φηη ηφζν νη θαηλνηνκίεο φζν θαη νη πξσηνβνπιίεο πνπ αλαιακβάλεη έλαο ππάιιεινο ζρεηίδεηαη άκεζα κε ηα πεξηζψξηα πνπ ηνπ δίλνληαη απφ ηνπο πξντζηακέλνπο ηνπ. Σν δεχηεξν θξηηήξην απηήο ηε νκάδαο είλαη ε εθπφλεζε ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία κειεηψλ, άξζξσλ ή πξνηάζεσλ. χκθσλα κε ηνλ πίλαθα 32 ε πιεηνςεθία ησλ εξσηεζέλησλ θαίλεηαη λα ζπκθσλεί (41% κάιινλ ζπκθσλεί, 38,5% ζπκθσλεί απφιπηα) φηη ππνθξηηήξην γηα ηελ αμηνιφγεζε ηνπ ελδηαθέξνληνο θαη ηεο δεκηνπξγηθφηεηαο πνπ δείρλεη θάπνηνο κπνξεί λα είλαη ε εθπφλεζε ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία κειεηψλ πνπ έιαβε ν ππάιιεινο θαη κέηξν απηνχ ν αξηζκφο ησλ κειεηψλ πνπ θαηέζεζε ζρεηηθά κε ην αληηθείκελν ηεο ππεξεζίαο ηνπ. Ζ ζεηηθή απηή ζηάζε δηαηεξείηαη απφ ηνπο ζπκκεηέρνληεο θαη απέλαληη θαη ζηελ ζπγγξαθή ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία άξζξσλ θαη ηελ ππνβνιή ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία πξνηάζεσλ αιιά θαη απέλαληη ζηα αληίζηνηρα κέηξα πνπ ηίζεληαη γηα ηελ αμηνιφγεζε απηψλ ησλ ππνθξηεξηψλ, κε κηθξέο απνθιείζεηο ζηα πνζνζηά ζπκθσλίαο. Σν ηξίην θαη ηειεπηαίν θξηηήξην γηα ην ελδηαθέξνλ θαη ηελ δεκηνπξγηθφηεηα ηνπ ππαιιήινπ είλαη ε αλάιεςε επζπλψλ. Ζ πιεηνςεθία ησλ ζπκκεηερφλησλ (46,2%) κάιινλ ζπκθσλεί κε ηελ ζέζπηζε 110

111 ππνθξηηεξίνπ πνπ αθνξά ηηο επζχλεο πνπ αλέιαβε θαηά ηελ εθηέιεζε ηνπ έξγνπ ηνπ, ην 35,9% ζπκθσλεί απφιπηα ελψ κφλν ην 2,6% δηαθσλεί απφιπηα (πίλαθαο 33). Αλάινγε είλαη ε ζηάζε ησλ ππάιιειν θαη απέλαληη ζην κέηξν ηνπ ππνθξηηεξίνπ απηνχ. Σξίηε νκάδα θξηηεξίσλ γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ ππαιιήισλ ηνπ ηκήκαηνο πξνυπνινγηζκνχ θαη ινγηζηηθή δηαρείξηζεο νξίδεηαη ε «Τπεξεζηαθέο ζρέζεηο θαη ζπκπεξηθνξά». Πξψην θξηηήξην απηήο είλαη ε ζπκπεξηθνξά πξνο ηνπο πνιίηεο θαη σο ππνθξηηήξην απηνχ νξίζηεθε «ηα παξάπνλα ησλ πνιηηψλ». Ζ ζηάζε ησλ ζπκκεηερφλησλ απέλαληη ζε απηφ ην ππνθξηηήξην είλαη ζεηηθή θαζψο ην 35,9% ζπκθσλεί απφιπηα θαη ην 30,8% κάιινλ ζπκθσλεί (πίλαθαο 49). Σν ίδην ζεηηθή κε κηθξή απφθιηζε ζηα πνζνζηά θαίλεηαη λα είλαη ε ζηάζε ηνπο θαη απέλαληη ζην αληίζηνηρν κέηξν «αξηζκφο παξαπφλσλ πνιηηψλ». Γεχηεξν θξηηήξην ζηελ νκάδα απηή είλαη ε επηθνηλσλία θαη ε ζπλεξγαζία κε ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπ θαη άιιεο ππεξεζίεο. Τπνθξηηήξηα απηήο νξίζηεθαλ ηα παξάπνλα ησλ ζπλαδέιθσλ θαη ε ζπκκεηνρή ζε νκάδεο θαη επηηξνπέο. χκθσλα κε ηνλ πίλαθα 35 ε πιεηνςεθία ησλ ζπκκεηερφλησλ ζπκθσλεί κε ηα ππνθξηηήξηα απηά θαη κε ηα αληίζηνηρα κέηξα. Δλδεηθηηθά αλαθέξεηαη φηη ε πιεηνςεθία ησλ ζπκκεηερφλησλ (38,5%) ζπκθσλνχλ απφιπηα κε ην ππνθξηηήξην «παξάπνλα ζπλαδέιθσλ». Ζ ζηάζε απηή ησλ ζπκκεηερφλησλ θαίλεηαη πην παξαζηαηηθά ζην γξάθεκα 8. Γράφθμα 8. Bar chart Παράπονα ςυναδζλφων Σειεπηαία νκάδα θξηηεξίσλ είλαη ε απνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ ππαιιήινπ. Ζ νκάδα απηή αμηνινγείηαη θαηαξρήλ κε ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ πνπ ηνπ ηέζεθαλ. χκθσλα κε ηνλ πίλαθα 36 ν βαζκφο ζπκθσλίαο ζην ππνθξηηήξην απηφ εκθαλίδεηαη πνιχ πςειφο θαζψο ην 59% ζπκθσλεί απφιπηα, ην 25,6% κάιινλ ζπκθσλεί ελψ κφλν ην 2,6% δηαθσλεί απφιπηα. Δλψ πςειφ βαζκφ ζπκθσλίαο εκθαλίδνπλ νη ζπκκεηέρνληεο θαη απέλαληη ζην δείθηε ηνπ ππνθξηηεξίνπ απηνχ, αξηζκφο ζηφρσλ πνπ επηηεχρζεθαλ 111

112 πξνο ηνλ ζπλνιηθφ αξηζκφ ζηφρσλ πνπ ηέζεθαλ, κε ην 43,6% λα ζπκθσλεί απφιπηα θαη ην 35,9% κάιινλ ζπκθσλεί. Γεχηεξν θξηηήξην ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο νξίδεηαη ε παξαγσγηθφηεηα ηνπ ππαιιήινπ θαη ππνθξηηήξην απηήο ην πιήζνο ησλ αληηθεηκέλσλ πνπ αλέιαβε θαη δηεθπεξαίσζε θαηά ηελ εθηέιεζε ηνπ έξγνπ ηνπ. χκθσλα κε ηνλ πίλαθα 37 ε πιεηνςεθία ησλ ζπκκεηερφλησλ ζηελ έξεπλα (51,3%) ζπκθσλεί απφιπηα φηη ην ππνθξηηήξην απηφ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ ππαιιήισλ, ην 30,8% κάιινλ ζπκθσλεί, ελψ κφλν ην 2,6% δηαθσλεί απφιπηα. Όζνλ αθνξά ηελ ζηάζε ησλ ππαιιήισλ απέλαληη ζηνπο δείθηεο κέηξεζεο ηεο παξαγσγηθφηεηαο ε πιεηνςεθία ησλ εξσηψκελσλ κάιινλ ζπκθσλεί κε ηνλ Αξηζκφ ρξεσκέλσλ εγγξάθσλ αλά ππάιιειν/ χλνιν εηζεξρνκέλσλ εγγξάθσλ (39,5%), κε ηνλ Αξηζκφ απνθάζεσλ αλάιεςεο ππνρξέσζεο αλά ππάιιειν/ χλνιν απνθάζεσλ αλάιεςεο ππνρξέσζεο πνπ εθδφζεθαλ ζηελ ππεξεζία (41%), κε ηνλ Αξηζκφ ησλ εηζεγήζεσλ πξνο νηθνλνκηθή επηηξνπή αλά ππάιιειν/ χλνιν εηζεγήζεσλ ηνπ ηκήκαηνο πξνο ηελ νηθνλνκηθή επηηξνπή (33,3%), κε ηνλ Αξηζκφ παξαζηαηηθψλ δαπαλψλ πνπ δηεθπεξαηψζεθαλ αλά ππάιιειν/ χλνιν παξαζηαηηθψλ δαπαλψλ πνπ δηεθπεξαηψζεθαλ (38,5%), κε ηνλ Αξηζκφ εθδφζεσλ απνθάζεσλ νξηζκνχ ππφινγνπ αλά ππάιιειν/ ζχλνιν εθδφζεσλ απνθάζεσλ νξηζκνχ ππφινγνπ(33,3), κε ηνλ Αξηζκφ απνζηνιψλ απνδφζεσλ ρξεκαηηθψλ εληαικάησλ πξνπιεξσκήο αλά ππάιιειν/ ζχλνιν απνδφζεσλ ρξεκαηηθψλ εληαικάησλ πξνπιεξσκήο (28,2%), κε ηνλ Αξηζκφ απνζηνιψλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ πξνο άιιεο ππεξεζίεο ή πξντζηάκελνπο ηνπ ππάιιεινπ/ ζχλνιν απνζηνιψλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ (30,8%) θαζψο θαη κε ηνλ αξηζκφ ηξνπνπνηήζεσλ πξνυπνινγηζκνχ αλά ππάιιειν/ ζχλνιν ηξνπνπνηήζεσλ (43,6%), ελψ κηθξά εκθαλίδνληαη ηα πνζνζηά φζσλ δηαθσλνχλ. Σξίην θαη ηειεπηαίν θξηηήξην ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο αιιά θαη ηνπ ζπλφινπ ησλ θξηηεξίσλ ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ ππαιιήισλ ησλ ηκεκάησλ πξνυπνινγηζκνχ θαη ινγηζηηθήο δηαρείξηζεο είλαη ε εμνηθνλφκεζε ηνπ ρξφλνπ εξγαζίαο. Χο ππνθξηηήξην εηζάγεηαη ε εθηίκεζε ηνπ ρξφλνπ δηεθπεξαίσζεο ηνπ έξγνπ ηνπ ππαιιήινπ θαη είλαη απνδερηφ απφ ηελ πιεηνςεθία ησλ ππαιιήισλ (35,9% κάιινλ ζπκθσλεί, 30,8% ζπκθσλεί απφιπηα) ελψ κφλν ην 5,1% δηαθσλεί απφιπηα. Δλψ αθφκα πην ζεηηθή θαίλεηαη λα είλαη ε ζηάζε ησλ ππαιιήισλ απέλαληη ζην δείθηε κέηξεζεο ηνπ ππνθξηηεξίνπ απηνχ. χκθσλα κε ην γξάθεκα 9 ε πιεηνςεθία ησλ εξσηψκελσλ (43,9%) θαίλεηαη λα ζπκθσλεί απφιπηα κε ηνλ δείθηε απηφ σο κέηξν αμηνιφγεζεο ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηνπ ππαιιήινπ. 112

113 Γράφθμα 9. Bar chart Χρόνοσ διεκπεραίωςθσ χρεωμζνων εγγράφων ανά υπάλλθλο και ανά κεματικι κατθγορία και ςφγκριςι του με τον μζςο χρόνο διεκπεραίωςθσ εγγράφων αντίςτοιχθσ βαρφτθτασ από τουσ ςυναδζλφουσ του. 4. Συμπεράςματα πρωτογενοφσ ζρευνασ Ο πίλαθαο 9 πνπ παξαηίζεηαη παξαθάησ είλαη έλαο ζπγθεληξσηηθφο ζηαηηζηηθφο πίλαθαο ν νπνίνο καο δείρλεη ην mode (επηθξαηνχζα ηηκή) δειαδή ηελ απάληεζε πνπ δφζεθε ηηο πεξηζζφηεξεο θνξέο. Λφγσ ηνπ κεγάινπ πιήζνπο ησλ κεηαβιεηψλ ηεο έξεπλάο καο (68 κεηαβιεηέο φπσο απηφ θαίλεηαη θαη απφ ηελ θσδηθνπνίεζε ηνπο ζην spss) θαη γηα ηελ θαιχηεξε θαηαλφεζε ηνπ απφ ηνλ αλαγλψζηε ππνδηαηξέζεθε ζε κηθξφηεξνπο πίλαθεο αλάινγα κε ηελ νκάδα θξηηεξίσλ ζηελ νπνία αλήθνπλ ηα ππνθξηηήξηα θαη νη δείθηεο κέηξεζήο ηνπο. Έηζη ν παξαπάλσ πίλαθαο απνηειεί έλα εμαηξεηηθά βνεζεηηθφ εξγαιείν γηα ηελ δηεμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ. εκεηψλεηαη δε φηη ζχκθσλα κε ην πίλαθα απηφ δελ ππάξρνπλ ειιείπνπζεο ηηκέο ζε θακία απφ ηηο νξηδφκελεο κεηαβιεηέο. Καηαιήγνπκε ινηπφλ φηη νη πεξηζζφηεξνη εθ ησλ εξσηψκελσλ 1. Χο πξνο ηα δεκνγξαθηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπο: είλαη γπλαίθεο αλήθνπλ ζηελ ειηθηαθή νκάδα είλαη έγγακνη είλαη θαηεγνξίαο ΠΔ θαη δελ θαηέρνπλ κεηαπηπρηαθφ, δηδαθηνξηθφ, νχηε είλαη απφθνηηνη ηεο ΔΓΓΑ έρνπλ πεξηζζφηεξα απφ 10 ρξφληα πξνυπεξεζίαο ζηελ ζέζε 113

114 έρνπλ βαζκφ Δ θαη είλαη κφληκνη ππάιιεινη 2. Θεηηθή ζηάζε απέλαληη ζην πξνηεηλφκελν ζχζηεκα εκθαλίδνπλ γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο: Σεο επαγγεικαηηθήο ηνπο επάξθεηαο, πνπ απνηειεί θξηηήξην ηεο γλψζεο ηνπ αληηθεηκέλνπ ηνπο, κε ηα ππνθξηηήξηα : α) Βαζηθφο ηίηινο ζπνπδψλ ζρεηηθφο κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο β) Μεηαπηπρηαθφο ηίηινο ζπνπδψλ ζρεηηθφο κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο γ) Απνθνίηεζε απφ ηελ ΔΓΓΑ εκεηψλεηαη φκσο πσο δελ εκθαλίδνληαη ζεηηθνί απέλαληη ζηα κέηξα ησλ ππνθξηηεξίσλ α,β,γ δ) Επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα ζρεηηθά κε αληηθείκελν ελαζρφιεζεο θαη κε ηνλ αληίζηνηρν κέηξν «Αξηζκφο σξψλ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ» ε) Γλψζε ειεθηξνληθνχ ππνινγηζηή θαη κε ηνλ αληίζηνηρν κέηξν «Κάηνρνο ηίηινπ πνπ απνδεηθλχεη ηελ γλψζε ηνπ» ζη) Δκπεηξία ζην αληηθείκελν θαη κε ηνλ αληίζηνηρν κέηξν «Υξφληα πξνυπεξεζίαο ζηελ ζέζε πνπ θαηέρεη» Σεο ηθαλφηεηαο εθαξκνγήο ησλ γλψζεσλ θαη ηεο εκπεηξίαο θαηά ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, πνπ επίζεο απνηειεί θξηηήξην ηεο γλψζεο ηνπ αληηθεηκέλνπ ηνπο, κε ηα ππνθξηηήξηα : α) Λάζε ππαιιήινπ πνπ θαζπζηέξεζαλ ηελ νινθιήξσζε ηνπ έξγνπ ηνπ αιιά θαη ζην αληίζηνηρν κέηξν «αξηζκφο ζπληαθηηθψλ ιαζψλ ηνπ ππαιιήινπ πνπ νδήγεζαλ ζε νξζή επαλάιεςε ησλ εγγξάθσλ» β) Ηθαλφηεηα πξνζαξκνγήο ηνπ ππαιιήινπ ζηελ ρξήζε λέσλ ηερλνινγηψλ αιιά φρη θαη ζην αληίζηνηρν κέηξν «Αξηζκφο θνξψλ πνπ απαλαξηήζεθε θαη επαλαξηήζεθε έλα έγγξαθν ζηελ δηαχγεηα ή ζην κεηξψν δεκνζίσλ ζπκβάζεσλ απφ ιάζνο ηνπ ππαιιήινπ» Σνπ ελδηαθέξνληνο θαη ηεο δεκηνπξγηθφηεηαο ηνπο κε ηα ππνθξηηήξηα: α) Πξσηνβνπιίεο- Καηλνηνκίεο θαη ηνπ αληίζηνηρνπ κέηξνπ «Αξηζκφο θαηλνηνκηψλ πξσηνβνπιηψλ» β) Βξαβεχζεηο θαη ηνπ αληίζηνηρνπ κέηξνπ «Αξηζκφο βξαβεχζεσλ» γ) Μειέηεο - Άξζξα Πξνηάζεηο πνπ ππέβαιε ν ππάιιεινο ζρεηηθά κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζήο ηνπ θαη ησλ αληίζηνηρσλ κέηξσλ «Αξηζκφο κειεηψλ άξζξσλ πξνηάζεσλ» δ) Δπζχλεο πνπ αλέιαβε ν ππάιιεινο θαηά ηελ εθηέιεζε ηνπ έξγνπ ηνπ θαη ηνπ αληίζηνηρνπ κέηξνπ «Αξηζκφο επζπλψλ» Σσλ ππεξεζηαθψλ ηνπ ζρέζεσλ θαη ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ κε ππνθξηηήξηα: α) ηα παξάπνλα ησλ πνιηηψλ θαη ηνπ αληίζηνηρνπ κέηξνπ «Αξηζκφο παξαπφλσλ πνιηηψλ» β)ηα παξάπνλα ησλ ζπλαδέιθσλ θαη ηνπ αληίζηνηρνπ κέηξνπ «Αξηζκφο παξαπφλσλ ζπλαδέιθσλ» 114

115 γ) ζπκκεηνρή ζε νκάδεο θαη επηηξνπέο θαη ηνπ αληίζηνηρνπ κέηξνπ «Αξηζκφο ζπκκεηνρψλ ζε νκάδεο θαη επηηξνπέο» Σεο απνηειεζκαηηθφηεηάο ηνπ ππαιιήινπ κε ππνθξηηήξηα: α) ηελ επίηεπμε ζηφρσλ πνπ ηνπ ηέζεθαλ θαη ηνπ αληίζηνηρνπ δείθηε «Αξηζκφο ζηφρσλ πνπ επηηεχρζεθαλ πξνο ζπλνιηθφ αξηζκφ ζηφρσλ πνπ ηέζεθαλ» β) ην πιήζνο ησλ αληηθεηκέλσλ πνπ αλέιαβαλ θαη δηεθπεξαίσζαλ θαη ηνπ αληίζηνηρνπ δείθηε «Αξηζκφο ρξεσκέλσλ εγγξάθσλ αλά ππάιιειν πξνο ζχλνιν εηζεξρνκέλσλ εγγξάθσλ» αιιά θαη φισλ ησλ δεηθηψλ πνπ πηνζεηήζεθαλ απφ ην βειηησκέλν ζχζηεκα θαζψο θάζε δείθηεο είλαη πξνζαξκνζκέλνο ζηηο αξκνδηφηεηεο πνπ κπνξεί λα αλαιάβεη έλαο ππάιιεινο ζην ζπγθεθξηκέλν ηκήκα φπσο απηνί παξνπζηάδνληαη ζηνλ παξαθάησ πίλαθα γ) εθηίκεζε ηνπ ρξφλνπ δηεθπεξαίσζεο ηνπ έξγνπ θαη ηνπ αληίζηνηρνπ δείθηε «Υξφλνο δηεθπεξαίσζεο ρξεσκέλσλ εγγξάθσλ αλά ππάιιειν θαη αλά ζεκαηηθή θαηεγνξία θαη ζχγθξηζή ηνπ κε ηνλ κέζν ρξφλν δηεθπεξαίσζεο εγγξάθσλ αληίζηνηρεο βαξχηεηαο απφ ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπ» 115

116 Φύλλο Ηλικία Πίνακασ 7. Στατιςτικόσ Συγκεντρικόσ Πίνακασ Οικογενειακή Καηάζηαζη Γεκνγξαθηθά ηνηρεία Καηηγορία Υπαλλήλοσ Κάηοτος Μεηαπηστιακού Κάηοτος Γιαδακηορικού Απόθοιηος ΔΣΓΓΑ Φρόνια Προϋπηρεζίας ζηη Θέζη Βαθμός Υπαλλήλοσ Δργαζιακή Στέζη N Valid Missing Mode 2,00 2,00 1,00 3,00 2,00 2,00 2,00 4,00 5,00 1,00 Βαζηθφο Σίηινο πνπδψλ ρεηηθφο Αληηθείκελν Δλαζρφιεζεο Βαζκφο Βαζηθνχ Σίηινπ πνπδψλ Δπαγγεικαηηθή επάξθεηα (1) Μεηαπηπρηαθφο Σίηινο πνπδψλ ρεηηθφο Αληηθείκελν Δλαζρφιεζεο Βαζκφο Μεηαπηπρηαθνχ Σίηινπ πνπδψλ Γηδαθηνξηθφο Σίηινο πνπδψλ ρεηηθφο Αληηθείκελν Δλαζρφιεζεο Βαζκφο Γηδαθηνξηθνχ Σίηινπ πνπδψλ Απνθνίηεζε Απφ ΔΓΓΑ Βαζκφο Απνθνίηεζεο ΔΓΓΑ N Valid Missing Mode 4,00 3,00 4,00 3,00 3,00 3,00 4,00 3,00 Δπαγγεικαηηθή επάξθεηα (2) Ξέλεο Γιψζζεο Αξηζκφο Ξέλσλ Γισζζψλ Δπίπεδν Πηπρίνπ Κάζε Ξέλεο Γιψζζαο Γλψζε Ζιεθηξνληθνχ Τπνινγηζηή Κάηνρνο Σίηινπ πνπ Απνδεηθλχεη ηελ Γλψζε ηνπ Δπηκνξθσηηθά Πξνγξάκκαηα ρεηηθά Με Αληηθείκελν Δλαζρφιεζεο Αξηζκφο Χξψλ Δπηκνξθσηηθψλ Πξνγξακκάησλ Δκπεηξία ην Αληηθείκελν Υξφληα Πξνυπεξεζίαο ζηελ Θέζε πνπ Καηέρεη N Valid Mode Missing ,00 2,00 3,00 5,00 5,00 5,00 4,00 5,00 5,00 Ικανόηηηα εθαρμογής ηφν γνώζεφν και ηης εμπειρίας καηά ηην εκηέλεζη ηφν καθηκόνηφν ηοσ N Mode Δπιζηροθές Γαπανών Από ΥΓΔ Αριθμ Δπίλ Γιαθφν Από Γ26 Υπερ Μας Προς Σύνολο Γιαθφνιών Αριθμ Μη Δκκαθαριζμ Γαπανών Προς Σσνολο Γαπανών Ποσ Δκηέλεζε Λάθη Υπαλλήλοσ Ποσ Καθσζηέρηζαν Την Ολοκλήρφζη Τοσ Έργοσ Τοσ 116 Αριθμ Λαθών Ποσ Οδήγηζαν Σε Ορθή Δπανάληυη Τφν Δγγράθ Ικανόηηηα Προζαρμογής Τοσ Σηην Φρήζη Νέφν Τετνολογιών Αριθμ Φορών Ποσ Απαναρηήθηκε Γιαύγεια Από Λάθος Υπαλλήλοσ Αριθμ Φορών Ποσ Απαναρηήθηκε Σηο Μηηρώο Γημοζίφν Σσμβάζεφν Valid Missing ,00 3,00 3,00 4,00 4,00 5,00 3,00 3,00

117 N Mode Πρφηοβοσλίες- Καινοηομίες Αριθμός Καινοηομιών - Πρφηοβοσλιώ ν Δνδιαθέρον - Γημιοσργικόηηηα Βραβεύζεις Αριθμός Βραβεύζεφν Μελέηες - Άρθρα - Προηάζεις Αριθμός Μελεηών Αρθρών Προηάζεφν Δσθύνες Αριθμός Δσθσνών Valid Missing ,00 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 Υπηρεζιακές Στέζεις και Σσμπεριθορά N Mode Παξάπνλα Πνιηηψλ Αξηζκφο Παξαπφλσλ Πνιηηψλ Παξάπνλα πλαδέιθσλ Αξηζκφο Παξαπφλσλ πλαδέιθσλ πκκεηνρή ε Οκάδεο Καη Δπηηξνπέο Αξηζκφο πκκεηνρψλ ε Οκάδεο Καη Δπηηξνπέο Valid Missing ,00 5,00 5,00 5,00 5,00 4,00 N Mode Δπίηεπμε ηφρσλ Πνπ Σέζεθαλ Αξηζκ ηφρσλ Πνπ Δπηηεχρζεθαλ Πξνο πλνιηθφ Αξηζκφ ηφρσλ Πνπ Σέζεθαλ Πιήζνο Αληηθεηκέλσλ Πνπ Αλέιαβε Καη Γηεθπεξαίσζε Αξηζκφο ρξεσκέλσλ εγγξάθσλ αλά ππάιιειν πξνο ζχλνιν εηζεξρνκέλσλ εγγξάθσλ Αποηελεζμαηικόηηηα Αριθμός Αναλήυεφν Ανά Υπάλληλο Προς Σύνολο Αναλήυεφν Ποσ Δκδόθηκαν Αριθμός Διζηγήζεφν Προς Την Οικονομική Δπιηροπή Ανά Υπάλλληλο Προς Σύνολο Διζηγηζεών Προς Οικονομική Δπιηροπή Αριθμός Παραζηαηικών Γαπανών Ποσ Γιεκπεραιώθηκ αν Ανά Υπάλλληλο Προς Σύνολο Γαπανών Αριθμός Τροποποιήζεφν Προϋπολογιζμού Ανά Υπάλληλο Προς Σύνολο Τροποποιήζεφν Δθηίκεζε ηνπ ρξφλνπ δηεθπεξαίσ ζεο ηνπ έξγνπ ηνπ Υξφλνο δηεθπεξαίσζεο ρξεσκέλσλ εγγξάθσλ αλά ππάιιειν θαη αλά ζεκαηηθή θαηεγνξία θαη ζχγθξηζή ηνπ κε ηνλ κέζν ρξφλν δηεθπεξαίσζεο εγγξάθσλ αληίζηνηρεο βαξχηεηαο απφ ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπ Valid Missing ,00 4,00 5,00 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 5,00 117

118 Δληχπσζε πξνθαιεί ην γεγνλφο φηη νη ππάιιεινη εθθξάδνπλ κε αληηθεηκεληθφηεηα ηελ άπνςή ηνπο αλεμαξηήησο ηνπ απνηειέζκαηνο πνπ ζα είρε ε πηνζέηεζε ηνπ λένπ ζπζηήκαηνο γηα ηελ πξνζσπηθή ηνπο αμηνιφγεζε θαη εμέιημε ζηελ ππεξεζία. Σν γεγνλφο απηφ γίλεηαη αληηιεπηφ θαζψο ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ησλ εξσηψκελσλ είλαη θαηεγνξίαο ΠΔ ρσξίο πεξαηηέξσ εθπαίδεπζε ελψ έλα αξθεηά κεγάιν πνζνζηφ απηψλ είλαη θαηεγνξίαο ΓΔ. Παξφια απηά εκθαλίδνληαη ηδηαίηεξα ζεηηθνί απέλαληη ζε θξηηήξηα φπσο ν κεηαπηπρηαθφο ηίηινο ζπνπδψλ θαη ε απνθνίηεζε απφ ηελ ΔΓΓΑ. Δπηπξνζζέησο, ζηεξίδνπλ ηελ ζπλερή επηκφξθσζή ηνπο θαη ηελ πξνζαξκνγή ηνπο ζηελ πηνζέηεζε λέσλ ηερλνινγηψλ, ελψ παξάιιεια αλαγλσξίδνπλ ηελ αμία ηεο εκπεηξίαο ηνπ ππαιιήινπ ζην αληηθείκελν. Θεσξείηαη επίζεο ζεκαληηθφ λα ηνληζηεί ην γεγνλφο φηη νη ππάιιεινη δελ δηζηάδνπλ απέλαληη ζε κέηξα πνπ απαξηζκνχλ ηα ιάζε ηνπο, ηα παξάπνλα ηξίησλ απέλαληη ηνπο, ηελ αλάιεςε επζπλψλ, ηελ παξαγσγηθφηεηά ηνπο θαη ηελ επίηεπμε ζηφρσλ πνπ κπνξεί λα ηνπο ηεζνχλ. Σν γεγνλφο απηφ θαλεξψλεη πσο ε πιεηνςεθία ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ δελ «θνβάηαη» λα αμηνινγεζεί. Δμάιινπ έθδειν ήηαλ κέζσ ησλ ζπλεληεχμεσλ ην ζπλαίζζεκα ησλ ππαιιήισλ γηα ηελ θαηάθνξε αδηθία ηεο εμίζσζεο φισλ θάησ απφ ηίηιν ηνπ «ηεκπέιε» θαη ηνπ «βνιεκέλνπ». Οη δεκφζηνη ππάιιεινη ζέινπλ λα αμηνινγεζνχλ θαη πηζηεχνπλ ζηελ πνηφηεηα ηεο εξγαζίαο ηνπο θαη ζηηο δπλαηφηεηέο ηνπο, ην κφλν πνπ δεηνχλ είλαη απηφ λα γίλεη κε αληηθεηκεληθά, πξνθαζνξηζκέλα θαη εμεηδηθεπκέλα θξηηήξηα θαη δείθηεο κέηξεζήο ηνπο αλάινγα κε ην αληηθείκελν θαη ηηο αξκνδηφηεηεο πνπ πεξηιακβάλεη ε ζέζε εξγαζίαο ηνπο. 5. Συηιτθςθ με άλλεσ ζρευνεσ Έξεπλα ησλ Κσλζηαληφπνπιν, Εήκεξα θαη Παπαιεμαλδξή (2006: ), φπσο θαίλεηαη θαη απφ ηνλ πίλαθα 7, επηβεβαηψλεη ηνλ αξρηθφ ηζρπξηζκφ ηεο παξνχζαο έξεπλαο φηη ε πιεηνςεθία (47,6%) ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζηελ Διιάδα ζεσξεί φηη ην ηζρχνλ ζχζηεκα ζηεξείηαη αληηθεηκεληθφηεηαο θαη επηβάιιεηαη ε βειηίσζή ηνπ, ελψ αξθεηά πςειφ (44,4%) εκθαλίδεηαη θαη ην πνζνζηφ φζσλ ε γλψκε ηνπο δηράδεηαη. 118

119 Πίνακασ 8. Αντικειμενικότθτα ςυςτιματοσ αξιολόγθςθσ 52 Αθφκα ζε εξψηεζε πνπ ηέζεθε ζηελ έξεπλα απηή γηα ην πνηα ζηνηρεία ηνπ αμηνινγνχκελνπ πξέπεη λα δηεξεπλνχλ ηα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο ε ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία (68,9%, πίλαθαο 8) ζεσξεί φηη πξέπεη λα ιακβάλνληαη ππφςε θξηηήξηα πνπ ζπλδηάδνπλ ηελ πξνζσπηθφηεηα θαη ηηο ηθαλνηήηεο, ελψ πνιχ κηθξφ εκθαλίδεηαη λα είλαη ην πνζνζηφ (17,2%) φζσλ ζεσξνχλ φηη πξέπεη λα ιακβάλεηαη ππφςε ην παξαγφκελν έξγν. Σν απνηέιεζκα απηφ ζπλαδεη κε ηα επξχκαηα ηεο έξεπλάο καο φπνπ φπσο παξνπζηάζηεθε παξαπάλσ νη εξσηψκελνη θάλεθε λα έρνπλ ζεηηθή ζηάζε απέλαληη ζε θξηηήξηα φπσο ηα παξάπνλα ησλ πνιηηψλ θαη ησλ ζπλαδέιθσλ ηνπο πνπ αθνξνχλ νπζηαζηηθά ηελ πξνζσπηθφηεηά ηνπο αιιά θαη απέλαληη ζε θξηηήξηα φπσο ε ηθαλφηεηα ρξήζεο λέσλ ηερλνινγηψλ πνπ αθνξνχλ ηηο ηθαλφηεηέο ηνπο.αληίζεηα δηαθνξεηηθφ ήηαλ ην απνηέιεζκα ηεο έξεπλαο καο σο πξνο ηελ αμηνιφγεζε ηνπ παξνγφκελνπ έξγνπ. Ζ δηαθνξεηηθφηεηα απηή πηζηεχνπκε φηη νθείιεηαη ζην γεγνλφο φηη νη εξσηψκελνη ζηελ έξεπλα ησλ Κσλζηαληφπνπιν, Εήκεξα θαη Παπαιεμαλδξή επεξξεαζκέλνη απφ ηελ παξαδνζηαθή θνπιηνχξα θαη ηνλ θφβν πνπ ζρεηίδεηαη κε ην έξγν πνπ παξάγνπλ θαη ηνλ ηξφπν πνπ απηφ ζα κπνξνχζε λα αμηνινγεζεί εκθαλίζηεθαλ αξλεηηθνί. Αληίζεηα ζηελ παξνχζα έξεπλα νη εξσηψκελνη παξνπζηάζηεθαλ ζεηηθνί θαζψο ηνπο παξαηέζεθαλ ζπγθεθξηκέλνη δείθηεο πνπ κπνξνχλ λα κεηξήζνπλ ην παξαγφκελν έξγν κε αληηθεηκεληθφ ηξφπν. Αλαδπθλείεηαη ινηπφλ ε ζεκαληηθφηεηα ηεο μεθάζαξεο κέηξεζεο ηνπ απνηειέζκαηνο ζηελ νπνία ζπκβάιεη ην πξνηεηλφκελν ζχζηεκά καο. 52 Κωνςταντόπουλοσ Ν., Ζιμερασ Σ., Παπαλεξανδρισ Α. (2006), «Στατιςτικι ανάλυςθ των τάςεων διαμόρφωςθσ αξιακϊν προτφπων τθσ ζμμιςκθσ εργαςίασ ςτο δθμόςιο τομζα και ο ρόλοσ τθσ διάςταςθσ του φφλου», 119

120 Πίνακασ 9.Κριτιρια αξιολόγθςθσ Σέινο, ζε άιιε έξεπλα πνπ δηεμήρζε απφ ηνπο Παλαγησηφπνπιν θαη Αιεμαλδξάθε (2011: ) ηέζεθε ε εξψηεζε πνηα θξηηήξηα ζεσξνχληαη θαηαιιειφηεξα γηα ηελ αμηνιφγεζε θαη εμέιημε ησλ ππαιιήισλ κεηαμχ ησλ ζπνπδψλ, ησλ γξαπηψλ εμεηάζεσλ, ηεο πξνυπεξεζίαο- εκπεηξίαο θαη ηεο ζπλέληεπμεο. Όπσο θαίλεηαη θαη ζην γξάθεκα 10 νη εξσηψκελνη έπξεπε λα απαληήζνπλ κε έλα λαη ή έλα φρη. χκθσλα ινηπφλ κε ην απνηέιεζκα νη εξσηψκελνη εκθαλίδνληαη πεξηζζφηεξν ζεηηθνί απέλαληη ζηελ πξνυπεξεζία - εκπεηξία ελψ δείρλνπλ ιηγφηεξν ζεηηθνί κε ηελ ρξήζε σο θξηηεξίνπ ησλ ζπνπδψλ. Σν απνηέιεζκα απηφ ζπκθσλεί κε ηα απνηειέζκαηα ηεο έξεπλαο καο (φπσο απηά αλαιχζεθαλ παξαπάλσ) φπνπ νη εξσηψκελνη εκθαλίζηεθαλ ζεηηθνί απέλαληη ζε θξηηήξηα φπσο ν βαζηθφο ηίηινο ζπνπδψλ, ν κεηαπηπρηαθφο ηίηινο ζπνπδψλ θιπ. ελψ εκθαλίζηεθαλ αθφκα πην ζεηηθή ζην ρξφληα πξνυπεξεζίαο ηνπ ππαιιήινπ ζηελ ζέζε. Γράφθμα 10. Καταλλθλότερα κριτιρια Παναγιωτόπουλοσ Γεϊργιοσ & Αλεξανδράκθσ Αλζξανδροσ (2011), «Αξιολόγθςθ Απόδοςθσ Ανκρωπίνων Πόρων: Μια Εμπειρικι Διερεφνθςθ Του Συςτιματοσ ςτισ Δθμόςιεσ Οικονομικζσ Υπθρεςίεσ του Ν. Σερρϊν», 120

121 6. Γενικά ςυμπεράςματα- Προτάςεισ - Περιοριςμοί τθσ ζρευνασ ε κηα επνρή φπνπ ε Διιάδα αληηκεησπίδεη ηελ κεγαιχηεξε νηθνλνκηθή θξίζε ηεο ηζηνξίαο ηεο ε κείσζε ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπ δεκνζίνπ ηνκέα γηα ηελ εμνηθνλφκεζε πφξσλ απνηειεί πξσηεχνλ δήηεκα ηεο θπβέξλεζεο θαζψο θαη κία απφ ηηο κλεκνληαθέο ηεο ππνρξεψζεηο. Έθδειε δε είλαη ε πξφζεζε ηεο θπβέξλεζεο γηα ηελ ζχλδεζε ησλ επηθείκελσλ απνιχζεσλ κε ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ. Χο εθ ηνχηνπ ε αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ηνπο είλαη ζήκεξα έλα απφ ηα ζεκαληηθφηεξα δεηήκαηα ηνπ θξάηνπο αιιά θαη έλα απφ ηα δπζθνιφηεξα πξνο επίιπζε εγρεηξήκαηα. Ζ ζεσξεηηθή θαη εκπεηξηθή αλάιπζε ηεο παξνχζαο κειέηεο ζπκβάιεη ζεκαληηθά ζηελ δηεμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ ζρεηηθά κε ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ αιιά θαη ζηελ ππνβνιή ζπγθεθξηκέλσλ πξνηάζεσλ πξνο ηελ δηνίθεζε κε ζηφρν ηελ δηεπθφιπλζε ηνπ έξγνπ ηεο. χκθσλα ινηπφλ κε φζα αλαιχζεθαλ ζην ζεσξεηηθφ κέξνο ηεο παξνχζαο κειέηεο ην ηζρχνλ ζχζηεκα ζηελ Διιάδα βαζίδεηαη ζε πξνεδξηθφ δηάηαγκα ηνπ 1992 θαη σο εθ ηνχηνπ δελ έρεη ελζσκαηψζεη πνιιέο απφ ηηο εθζπγρξνληζηηθέο ηδέεο πνπ εηζήρζεζαλ κε ηελ κεηαγελέζηεξε ειιεληθή λνκνζεζία φπσο γηα παξάδεηγκα ε ζέζπηζε λέσλ κέηξσλ θαη ε «Γηνίθεζε κέζσ ζηφρσλ» πνπ πξνηάζεθε κέζσ ηνπ Ν. 3230/2004. Καηαιήγνπκε ινηπφλ ζην ζπκπέξαζκα φηη ην ηζρχνλ ζχζηεκα είλαη αλεπαξθέο (φπσο απηφ αλαιχζεθε ζηελ θξηηηθή ηνπ ΟΟΑ) θαη ε έιιεηςε αληηθεηκεληθφηεηάο ηνπ (φπσο απηή παξαηίζεηαη παξαπάλσ ζηελ έξεπλα ησλ Κσλζηαληφπνπιν, Εήκεξα θαη Παπαιεμαλδξή,) θαίλεηαη λα έρεη γίλεη απφιπηα ζπλεηδεηή απφ ηνπο δεκνζίνπο ππαιιήινπο. Απφ ηελ ζχγθξηζε δε πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ζηελ εκπεηξηθή έξεπλα κεηαμχ ηνπ ηζρχνληνο ειιεληθνχ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ θαη αληίζηνηρσλ ζπζηεκάησλ επξσπατθψλ ρσξψλ δηαπηζηψζεθε φηη ην ειιεληθφ ζχζηεκα θαιχπηεη πνιιά απφ ηα θξηηήξηα πνπ έρνπλ ηα επξσπατθά ζπζηήκαηα αιιά ππνιείπεηαη ζηελ αμηνιφγεζε ηνπ θφξηνπ εξγαζίαο ηνπ ππαιιήινπ θαη ηεο πνιππινθφηεηαο ηνπ έξγνπ ηνπ θαζψο θαη ζηελ ζέζπηζε κέηξσλ θαη δεηθηψλ αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ηνπ. Δπηπξνζζέησο, παξά ην γεγνλφο φηη ζην έληππν Δ (φπσο απηφ παξαηίζεηαη ζην παξάξηεκα Α) ηνπ ηζρχνληνο ζπζηήκαηνο αλαθέξνληαη νη ζηφρνη ηεο ππεξεζίαο πνηέ απηνί δελ ιακβάλνληαλ ππφςε γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ηνπ ππαιιήινπ. Δμάιινπ ε θαηαγξαθή ησλ ζηφρσλ ζην ζπγθεθξηκέλν έληππν απνηειεί απιά έλα αθφκα κέξνο κηαο ηππηθήο δηαδηθαζίαο θαη σο ηέηνηα αληηκεησπίδεηαη θαη απφ ηνπο ππαιιήινπο αιιά θαη απφ ηνπο πξντζηακέλνπο ηνπο. Έηζη ζπκπεξαίλνπκε φηη ην ηζρχνλ ζχζηεκα θαηαηάζζεηαη ζηελ θαηεγνξία ησλ παξαδνζηαθψλ επξσπατθψλ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ (φπσο απηά πεξηγξάθεθαλ ζηα επξσπατθά ζπζηήκαηα) θαη φρη ζηα λέα βειηησκέλα ζπζηήκαηα ηα νπνία έρνπλ αλαπηχμεη, ζχκθσλα κε ην Δπξσπατθφ Ηλζηηηνχην Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζην Μάαζηξηρη, πνιιέο απφ ηηο αλαπηπγκέλεο ρψξεο ηεο ΔΔ πνπ έρνπλ πιεγεί απφ ηελ νηθνλνκηθή θξίζε. Ζ κειέηε ησλ βειηησκέλσλ απηψλ ζπζηεκάησλ θαη εηδηθφηεξα ησλ παξαδεηγκάησλ θαιψλ πξαθηηθψλ ρψξσλ ηεο Δπξψπεο ζεσξείηαη ηδηαίηεξα κεγάιεο αμίαο γηα ηελ επηηπρία ηνπ εγρεηξήκαηνο ηεο βειηίσζεο 121

122 ηνπ Διιεληθνχ ζπζηήκαηνο. Πεηπρεκέλα ζπζηήκαηα πνπ έρνπλ ήδε εθαξκνζηεί θαη έρνπλ θαηαγξαθεί ηα απνηειέζκαηα ηνπο αιιά θαη ε ζηάζε ησλ ππαιιήισλ έλαληη απηψλ κπνξνχλ αζθαιψο λα απνηειέζνπλ εμαηξεηηθή δηδαρή γηα ηελ ειιεληθή δεκφζηα δηνίθεζε. Σέινο, κεγάιεο αμίαο ζεσξνχληαη θαη ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ δηεμήρζεζαλ απφ ηελ εκπεηξηθή καο έξεπλα γηα ηελ ζεηηθή ζηάζε ησλ ππάιιεισλ απέλαληη ζε έλα λέν βειηησκέλν ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζήο ηνπο. Οη ππάιιεινη εκθαλίζηεθαλ ηδηαίηεξα δεθηηθνί ζηελ εηζαγσγή ησλ λέσλ θξηηεξίσλ πνπ ηνπο πξνηάζεθαλ φπσο θαη ησλ αληίζηνηρσλ κέηξσλ/ δεηθηψλ αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζήο ηνπο θαζψο απηά ζεσξήζεθαλ αληηθεηκεληθά θαη ήηαλ αλάινγα κε ηηο αξκνδηφηεηεο ηεο ζέζεο εξγαζίαο ηνπο. εκαληηθφ θξίλεηαη λα ηνληζηεί ε ζεηηθή αληαπφθξηζε ησλ ππαιιήισλ έλαληη θξηηεξίσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηνπο ζηφρνπο ηεο ππεξεζίαο θαζψο θαη κε ηελ κέηξεζε ηεο επίηεπμήο ηνπο. Σα απνηειέζκαηα ινηπφλ ηεο παξνχζαο εκπεηξηθήο έξεπλαο απνηεινχλ κηα μεθάζαξε πξφηαζε πξνο ηε δηνίθεζε γηα ηελ βειηίσζε ηνπ ηζρχνληνο ζπζηήκαηνο θαη ηελ πηνζέηεζε αληηθεηκεληθφηεξσλ θξηηεξίσλ θαζψο θαη κέηξσλ πνπ ζα βξνπλ ζχκθσλνπο ηνπο ππαιιήινπο θαη δελ ζα πξνθαιέζνπλ εζσηεξηθέο δηακάρεο θαη πξνζηξηβέο. Πέξαλ ηνχηνπ φκσο, κειινληηθή πξφηαζε γηα ηελ επέθηαζε ηεο παξνχζαο έξεπλαο ζα κπνξνχζε λα είλαη ηφζν ε πηνζέηεζε αληίζηνηρσλ δεηθηψλ θαη κέηξσλ απφ ην ζχλνιν ησλ ππεξεζηψλ ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο φζν θαη ε κειέηε ηεο πηνζέηεζεο πεηπρεκέλσλ πξαθηηθψλ ησλ επξσπατθψλ ζπζηεκάησλ. Σέηνηνπ είδνπο πξαθηηθέο είλαη ε ζπγθξηηηθή αμηνιφγεζε ησλ δεηθηψλ απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ θαζψο θαη ε πηνζέηεζε ηεο Γηνίθεζεο κέζσ ζηφρσλ θαη ηνπ εξγαιείνπ ησλ ζπκθσληψλ ζηφρσλ. Ζ ζέζπηζε ησλ ζηφρσλ, έλαληη ηεο νπνίαο ζχκθσλα κε ηελ εκπεηξηθή καο έξεπλαο νη ππάιιεινη δηαηεξνχλ ηδηαίηεξα ζεηηθή ζηάζε, ζα πξαγκαηνπνηείηαη κέζσ ζπλεληεχμεσλ θαη εηήζηνπ δηαιφγνπ ηνπ πξντζηακέλνπ κε ηνλ πθηζηάκελν ηνπ, φπσο απηφ εθαξκφδεηαη απφ πνιιέο ρψξεο ηεο ΔΔ. εκαληηθφ θξίλεηαη αθφκα λα κειεηεζεί ζε πνην βαζκφ ε επίηεπμε απηψλ ησλ ζηφρσλ ζα κπνξνχζε ζην ειιεληθφ ζχζηεκα αμηνιφγεζεο λα ζπλδεζεί κε ηελ ακνηβή ηνπ ππαιιήινπ θαη ηνλ πξνυπνινγηζκφ ηεο ππεξεζίαο, φπσο γίλεηαη πεξίπνπ ζηα κηζά θξάηε κέιε ηεο ΔΔ. Παξάιιεια ζα πξέπεη λα κειεηεζεί ε αλάπηπμε ελφο ζπζηήκαηνο θπξψζεσλ θαη ζπλεπεηψλ φηαλ νη ζηφρνη πνπ ηίζεληαη δελ επηηπγράλνληαη. Έηζη ζα δίλεηαη ε δπλαηφηεηα ζηνλ αμηνινγεηή λα κελ αζθεί κηα ηππηθή δηαδηθαζία αιιά λα ζέηεη ζηφρνπο θαη λα πξνβιέπεη πσο απηνί ζα επηηεπρζνχλ. Σέινο, πξέπεη λα ηνληζηεί φηη έλαο απφ ηνπο θχξηνπο ιφγνπο πνπ πέηπρε ε εηζαγσγή ηεο Γηνίθεζεο κέζσ ζηφρσλ ζηηο ρψξεο ηεο ΔΔ θαη εηδηθά ζηελ Γαλία θαη ηελ Φηιαλδία πνπ απνηεινχλ παξαδείγκαηα θαιψλ πξαθηηθψλ ήηαλ ε κεγάιε δηάξθεηα πξνεηνηκαζία ησλ θπβεξλήζεσλ γηα ηελ πινπνίεζε απηψλ ησλ κεηαξξπζκίζεσλ θαη νη δηαθαλείο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζήζεθαλ. Ζ Διιάδα είλαη κηα ρψξα πνπ ζπρλά πξνβαίλεη ζε βεβηαζκέλεο θηλήζεηο φζνλ αθνξά ηελ εηζαγσγή κεηαξξπζκίζεσλ γεγνλφο πνπ δεκηνπξγεί αλαζθάιεηα ζηνπο πνιίηεο ηεο ηφζν γηα ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ κεηαξξπζκίζεσλ απηψλ φζν θαη γηα ηνλ δηαθαλή ραξαθηήξα ηνπο. εκαληηθφ θξίλεηαη ινηπφλ ε εηζαγσγή κηαο κεηαξξχζκηζεο ζε ζρέζε κε ηελ αμηνιφγεζε ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ λα γίλεη ζηαδηαθά θαη χζηεξα απφ δηεμνδηθή κειέηε γηα ηηο ζπλέπεηεο θαη ηα απνηειέζκαηα πνπ ζα επηθέξεη. 122

123 Οινθιεξψλνληαο ηελ παξνχζα κειέηε πξέπεη λα αλαθέξνπκε φηη ε δηεμαγσγή ηεο έξεπλαο δε ήηαλ κηα εχθνιε δηαδηθαζία θαη ελείρε δπζθνιίεο πνπ έζεζαλ δχν θπξίσο πεξηνξηζκνχο ζηελ ηέιεζε ηνπ έξγνπ ηεο εξεπλήηξηαο. Ο πξψηνο εμ απηψλ πξνήιζε απφ ηελ αλαγθαηφηεηα ηεο πξνζαξκνγήο ησλ δεηθηψλ ηνπ λένπ ζπζηήκαηνο ζηηο αξκνδηφηεηεο ελφο ηκήκαηνο θαη ηεο εμαζθάιηζεο ελφο αληηπξνζσπεπηηθνχ κεγέζνπο ηνπ δείγκαηνο. Καηέζηε ινηπφλ αλαπφθεπθην ε επηινγή ελφο κέξνπο ηνπ δείγκαηνο (κφλν ησλ ζπλεληεχμεσλ πνπ ήηαλ αδχλαην λα ππάξμεη ε θπζηθή παξνπζία ηεο εξεπλήηξηαο) λα πξαγκαηνπνηεζεί κέζα απφ ηειεθσληθνχο θαηαιφγνπο ησλ ππεξεζηψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ. Έηζη, ε αληηπξνζσπεπηηθφηεηα ηνπ δείγκαηνο ην νπνίν επηιέρζεθε λα ζπκκεηάζρεη ζηελ παξνχζα έξεπλα επεξεάζηεθε απφ ηελ πιεξφηεηα ηεο ελεκέξσζεο ησλ ηειεθσληθψλ θαηαιφγσλ. Ο δεχηεξνο πεξηνξηζκφο πνπ παξνπζηάζηεθε θαηά ηελ δηεμαγσγή ηεο έξεπλαο ήηαλ ην κεγάιν πνζνζηφ άξλεζεο ζηελ αληαπφθξηζε ηνπ δείγκαηνο. Απηφ νθείιεηαη θπξίσο ζην ηεηακέλν θιίκα πνπ επηθξαηεί ζην δεκφζην ηνκέα ιφγσ ηνπ λνκνζρεδίνπ πνπ βξίζθεηαη ππφ ςήθηζε ζηελ βνπιή ζχκθσλα κε ην νπνίν ην 15% ησλ ππαιιήισλ κηαο Γεληθή Γηεχζπλζεο ζα ιακβάλεη βαζκφ απφ 1 έσο 6, ην 60% ζα ιακβάλεη βαζκφ απφ 7 έσο 8 ελψ πιένλ κφλν ην 25% ζα ιακβάλεη άξηζηα (9 ή 10) θαη ηεο πξφζεζεο πνπ εθδειψλεηαη απφ ηελ θπβέξλεζε γηα ηελ ζχλδεζε ηεο βαζκνινγίαο απηήο κε ηελ απφιπζε ηνπ ππαιιήινπ. Αληηιακβάλεηαη θαλείο φηη ζε έλα δεκφζην ηνκέα φπνπ ήηαλ ζρεδφλ αδχλαην έλαο ππάιιεινο λα βαζκνινγεζεί κε ιηγφηεξν απφ άξηζηα ν λφκνο απηφο πξνθαιεί κεγάιε αλαηαξαρή. Ίζσο ζε θάπνηα άιιε ρξνληθή πεξίνδν νη ππάιιεινη λα αληαπνθξίλνληαλ πην ζεηηθά απέλαληη ζε κηα ηέηνηα κειέηε. 123

124 Δπίινγνο Ο εθζπγρξνληζκφο ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο απνηειεί κηα αλάγθε πνπ αλαγλσξίδεηαη πιένλ ηφζν απφ ηελ πνιηηηθή εγεζία θαη ηνπο πνιίηεο φζν θαη απφ ηνπο ίδηνπο ηνπο δεκνζίνπο ππαιιήινπο. Μηα επηθείκελε κεηαξξχζκηζε ζηνλ δεκφζην ηνκέα πξέπεη λα μεθηλά απφ ηελ νξγαλσζηαθή ηνπ θνπιηνχξα θαη ηελ θαηάξξηςε παγησκέλσλ αληηιήςεσλ πνπ ηνλ θαζηζηνχλ κε αληαγσληζηηθφ. Δηδηθά ζηελ επνρή καο φπνπ ε Διιάδα πιήηηεηαη απφ ηελ νηθνλνκηθή θξίζε ν δεκφζηνο ηνκέαο επηβάιιεηαη λα παξέρεη πην πνηνηηθέο ππεξεζίεο κε θχξην ζηφρν ηελ θαιχηεξε εμππεξέηεζε ηνπ πνιίηε θαη ηελ κείσζε ησλ δεκνζηνλνκηθψλ δαπαλψλ. Ζ πνιηηηθή εγεζία πξέπεη ινηπφλ λα απαληήζεη ζε δχν θαίξηα εξσηήκαηα: «Ση είδνπο δεκφζηεο ππεξεζίεο επηζπκεί γηα ηνπο πνιίηεο ηεο;» θαη «Πνηα πνηφηεηα αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ είλαη απαξαίηεηε γηα λα επηηχρεη ηνπο επηζπκεηνχο ζηφρνπο ηεο;» (Ξπξνηχξε-Κνπθίδνπ, 2001), έηζη ψζηε ε δεκφζηα δηνίθεζε λα γίλεη πην απνηειεζκαηηθή, αμηνθξαηηθή, δηαθαλήο, νηθνλνκηθή θαη αληαπνθξηηηθή. Καίξην ξφιν πξνο ηελ απάληεζε ησλ αλσηέξσ εξσηεκάησλ παίδεη ε Γηνίθεζε Αλζξσπίλσλ Πφξσλ. Έλα απφ ηα ζεκαληηθφηεξα εξγαιεία απηήο είλαη ε δεκηνπξγία θαη ε εθαξκνγή ελφο ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ πνπ λα ραξαθηεξίδεηαη απφ φζν ην δπλαηφλ κεγαιχηεξε αληηθεηκεληθφηεηα θαη ακεξνιεςία. Ζ πξφζιεςε ηθαλψλ αηφκσλ κε απμεκέλα ηππηθά πξνζφληα, ε ζσζηή ηνπνζέηεζή ηνπο αιιά θαη ε αληηθεηκεληθή αμηνιφγεζε ηεο απφδνζήο ηνπο ζχκθσλα κε ηνπο ζηφρνπο ηεο ππεξεζίαο κπνξνχλ λα πξνβνχλ θαζνξηζηηθά γηα ηελ αλαδηνξγάλσζε ηνπ δεκνζίνπ ηνκέα. Όπσο θάλεθε θαη απφ ηα απνηειέζκαηα ηεο παξνχζαο έξεπλαο νη δεκφζηνη ππάιιεινη δηαηεξνχλ κηα θαζφια ζεηηθή ζηάζε έλαληη ζηελ αιιαγή ηνπ ηξφπνπ αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζήο ηνπο κε αληηθεηκεληθφηεξα θξηηήξηα, ζηελ κέηξεζε ηεο παξαγσγηθφηεηάο ηνπο κε ζπγθεθξηκέλνπο δείθηεο θαη ζηελ ζέζπηζε αηνκηθψλ θαη ζπιινγηθψλ ζηφρσλ. Ίζσο ινηπφλ λα ήηαλ απνηειεζκαηηθφηεξν αληί λα πξνρσξήζεη ε πνιηηηθή εγεζία ζε ξηδηθέο αιιαγέο, φπσο νη απνιχζεηο, ε θαηάξγεζε ηεο κνληκφηεηαο θαη ε ηδησηηθνπνίεζε ηκεκάησλ ηνπ δεκνζίνπ ηνκέα, λα δνζεί ε επθαηξία βειηίσζεο ηνπ ππάξρνληνο ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ θαη ηεο νξζνινγηθφηεξεο ιεηηνπξγίαο ηνπ ζχκθσλα κε φζα πξνηάζεθαλ ζηελ παξνχζα κειέηε (ηφζν κέζσ ηεο πξσηνγελνχο έξεπλαο φζν θαη κέζσ ηεο ζεσξεηηθήο αλάιπζεο, κε θπξηφηεξα ηα δηδάγκαηα ησλ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ Δπξσπατθψλ ρσξψλ). Έηζη ζα επηηεπρζεί ε αληηθεηκεληθφηεξε κέηξεζε ηεο απφδνζεο, ε αμηνιφγεζή ηεο αιιά θαη ε βειηίσζή ηεο. Δίλαη άιισζηε εκθαλέο απφ ηελ αλσηέξσ ζεσξεηηθή αλάιπζε πσο ην λνκνζεηηθφ ζχζηεκα ζηελ Διιάδα είλαη ζε κεγάιν βαζκφ ηθαλνπνηεηηθφ θαη έρεη ελζσκαηψζεη αξθεηέο ζχγρξνλεο αληηιήςεηο φπσο ε δηαδηθαζία ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ, ε θαζηέξσζε ησλ πξνζιήςεσλ κέζσ ΑΔΠ, ν Ν. 3230/2004 γηα ηελ ζηνρνζεζία θαη ηελ πνηφηεηα ησλ δεκνζίσλ ππεξεζηψλ, θ.α.. Γπζηπρψο 124

125 φκσο πνιχ απφ απηνχο ηνπο λφκνπο παξακέλνπλ αλεθάξκνζηνη θαη θάζε πνιηηηθή εγεζία αλαδεηά λένπο ηξφπνπο επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο. Σν απνηέιεζκα είλαη ε αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ λα βαζίδεηαη κέρξη ζήκεξα ζε πξνεδξηθφ δηάηαγκα ηνπ 1992 παξά ηελ ζέζπηζε πιήζνπο λέσλ εθζπγρξνληζκέλσλ λφκσλ απφ εθεί θαη χζηεξα. Απνκέλεη ινηπφλ ε πνιηηηθή εγεζία, θαζψο θαη ε εγεζία θάζε δεκφζηαο ππεξεζίαο αιιά θαη νη ίδηνη νη δεκφζηνη ππάιιεινη πνπ ηελ απαξηίδνπλ, λα απνδείμνπλ έκπξαθηα ηελ εηιηθξηλή ηνπο βνχιεζε, ηφζν γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ αιιά θαη ηεο νπζίαο ησλ λφκσλ απηψλ, ψζηε λα απνηειέζνπλ αλαπφζπαζην θνκκάηη ηεο Διιεληθήο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο, φζν θαη γηα ηελ πεξαηηέξσ βειηίσζή ηνπο κε ζηφρν έλαλ απνηειεζκαηηθφηεξν Γεκφζην Σνκέα. 125

126 Βηβιηνγξαθία Αξζξνγξαθία - Ιζηνζειίδεο Βηβιηνγξαθία Διιεληθή 1. Αξβαληηνγηάλλεο Η., Κνπξηήο Λ.,(2002), «ISO 9000:2000», Αζήλα, ηακνχιε Α.Δ. 2. Diaconescu A. (2006), «Ζ δηεξεχλεζε ηεο αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ζην ηξαπεδηθφ ηνκέα, Θεζζαινλίθε 3. Εαβιαλφο Μ.(2002), «Οξγάλσζε θαη Γηνίθεζε (ηνκνο Β ) Αλζξψπηλεο Γηαδηθαζίεο ζηε Λεηηνπξγία ηεο Οξγάλσζεο», 3ε Έθδνζε, Αζήλα, Έιιελ 4. Καλειιφπνπινο, Υ. (1979). «Αμηνιφγεζε Πξνζσπηθνχ». Αζήλα. 5. Καλειιφπνπινο Υ.(2002), «Γηνίθεζε πξνζσπηθνχ-αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ», Αζήλα 6. Κάληαο Αξ. (1998), «Οξγαλσηηθή Βηνκεραληθή Φπρνινγία, Αμηνιφγεζε Δπηινγή Πξνζσπηθνχ», Μέξνο 2ν,Διιεληθά Γξάκκαηα 7. Μαθξπδεκήηξεο Αλη.-Ν. Μηραιφπνπινο(2000) «Δθζέζεηο εκπεηξνγλσκφλσλ γηα ηε Γεκφζηα Γηνίθεζε », Αζήλα, Παπαδήζε 8. Μνχδα-Λαδαξίδε Ά.(2006), «Γηνίθεζε Αλζξψπηλσλ Πφξσλ»,Αζήλα,Κξηηηθή 9. Ξεξνηχξη - Κνπθίδνπ. (2010), «Γηνίθεζε Αλζξσπίλσλ Πφξσλ», Θεζζαινλίθε, Aληθνπια 10. Παπαγεσξγίνπ Γ. (1998). Μέζνδνη ζηελ Κνηλσληνινγηθή Έξεπλα. Αζήλα: Σππσζήησ. Πνιχδνο.(2004), «Γηνίθεζε θαη Γηαρείξηζε ησλ έξγσλ. Μέζνδνη θαη Σερληθέο, Σφκνο Α, Αζήλα, Κξηηηθή 11. Παπαιεμαλδξή, Ν.- Μπνπξαληάο, Γ. (2003), «Γηνίθεζε Αλζξσπίλσλ Πφξσλ» Αζήλα 12. αξκαληψηεο Υ.(2005), «Μάλαηδκελη», Αζήλα, Β. Γθηνχξδνο 13. Σάρνο Α.( 1985), «Γηνηθεηηθή Δπηζηήκε», Β' έθδνζε, Θεζζαινλίθε, άθθνπια 14. Σεξδίδεο Κ.- Σδσξηδάθεο Κ. (2004), «Γηνίθεζε Αλζξσπίλσλ Πφξσλ», Rosili 15. Φαλαξηψηε Π.(2002), Γηνίθεζε Πξνζσπηθνχ, Αζήλα, Α. ηακνχιεο. 16. Φίιηαο, Β. (1993). Δηζαγσγή ζηε µεζνδνινγία θαη ηερληθέο ησλ θνηλσληθψλ εξεπλψλ 17. Φξαγθάθεο Ν.(1997), «ηνηρεία Δξγαηηθνχ Γηθαίνπ, Αζήλα, Ίδξπκα Δπγελίδνπ 18. Υαηδεθηάλ Γ. (2010), «Γηνίθεζε ησλ Αλζξψπηλσλ Πφξσλ». Δπηζηεκνληθφο πλεξγάηεο ηνπ Σκήκαηνο Γηνίθεζεο Δπηρεηξήζεσλ. Ο, ΣΔΗ Αζήλαο 19. Υαηδεπαληειή Π.(1999), «Γηνίθεζε Αλζξψπηλνπ Γπλακηθνχ», Αζήλα, Μεηαίρκην 20. Υπηήξεο Λ.(2001), Γηνίθεζε Αλζξψπηλσλ Πφξσλ, Αζήλα, Interbooks Βιβλιογραφία Ξζνθ 1. Anderson, L., & Burns, R. (1989). Research in Classroom. The Study of Teachers, Teaching and Instruction. Oxford: Pergamon Press. 2. Byars L., Rue L. (2003), «Human resource management», McGraw-Hill 3. Cohen, L. and Manion, L. (1992). Research methods in education (3rd edition).london: Routledge. 4. Davis K. & Werther W., (1996), «Human Resources and Personnel Management, Fifth Edition», McGraw-Hill, Inc 5. Eisner, W. E. (1991). The enlightened eye, qualitative inquiry and the enhancement of educational practice. New York: Macmillan. 6. French W. (1994), «Human Resources Management (3ε έθδνζε)» Boston: Houghton Mifflin 7. McGregor D.(1985), «The human side of entreprise», New York, McGraw-Hil, London 8. Newstrom, J.W., Davis, K. (2002). «Organizatinal Behavior Human Behavior at Work». McGraw- Hill. London 9. Jackson E.S & Schuler, R (2003) «Managing Human Resources through Strategic Partnerships» (8th Ed.). Thomson South-Western Publishing 10. Staw M. & Cummings L., (1990). Evaluation and Employment in Organizations,, Barry Jai Press Inc 11. Stein, J.M. (1986), «Public employee productivity: can outcomes be validly measured at the jurisdictional level?, Public Personnel Management», Vol. 15 No D.F. TWomey, & R. F.TWomey, (1992), «Assessing and Transforming Performance Appraisal.foumal of Managerial Psychology», 126

127 Αρκρογραφία Ελλθνικι 1. ΔΠΔΑΔΚ, ΣΔΗ εξξψλ (2006), «Τπνθίλεζε Δξγαδνκέλσλ» 2. Γεσξγαθνπνχινπ Β. (2009), 3. Κσλζηαληφπνπινο Ν., Εήκεξαο., Παπαιεμαλδξήο Α. (2006), «ηαηηζηηθή αλάιπζε ησλ ηάζεσλ δηακφξθσζεο αμηαθψλ πξνηχπσλ ηεο έκκηζζεο εξγαζίαο ζην δεκφζην ηνκέα θαη ν ξφινο ηεο δηάζηαζεο ηνπ θχινπ», 4. Παλαγησηφπνπινο Γεψξγηνο & Αιεμαλδξάθεο Αιέμαλδξνο (2011), «Αμηνιφγεζε Απφδνζεο Αλζξσπίλσλ Πφξσλ: Μηα Δκπεηξηθή Γηεξεχλεζε Σνπ πζηήκαηνο ζηηο Γεκφζηεο Οηθνλνκηθέο Τπεξεζίεο ηνπ Ν. εξξψλ», 5. Παπάλεο Δπζηξάηηνο (2007), epapanis.blogspot.com, 6. Παπαλήο, Δπζηξάηηνο & Ρφληνο, Κσλζηαληίλνο (2007)., «Αμηνιφγεζε Απφδνζεο Δξγαδνµέλσλ», 7. Πηθξαµέλνο Μ. (2009) «Σν λνµηθφ θαζεζηψο ησλ αλψηεξσλ δεµνζίσλ ππαιιήισλ» www. epkodi.gr 8. Υξηζηφδνπινο A., Φαξφπνπινο X.(2008), «Γηνίθεζε νιηθήο πνηφηεηαο ζηηο Γεκφζηεο ππεξεζίεο θαη ζην ρψξν ηεο εθπαίδεπζεο», Τπ.Δ.Π.Θ./Δηδηθή Τπεξεζία Δθαξκνγήο Πξνγξακκάησλ Κ.Π. Αρκρογραφία Ξζνθ 1. Camillieri E., Ministry of Finance, Malta, Van Der Heidjen, Maastricht School of Management, the Netherlands. (2007),«Organizational commitment, public service motivation, and performance within The public sector» 2. Curristine, Lonti, Joumard, (2007), «Improving Public Sector Efficiency: Challenges and Opportunities» 3. Demmke C.(2007), «Performance Assessment in the Public Services of the EU Member States» 4. Demmke, C., Gerhard H., Renate E. M. (2006) «Decentralisation and Accountability as a Focus of Public Administration Modernisation: Challenges and Consequences for Human Resource Management». Maastricht/Brussels: EIPA/EU 5. Dixit, A. (2002). «Incentives and Organizations in the Public Sector: An Interpretative Review», The Journal of Human Resources» 6. European Commission (2013), «Performance Management in Public Employment Services» 7. European Institute of Public Administration Maastricht, Dr. C. Demmke (2007), «Performance Assessment in the Public Services of the EU Member States 8. Governance and social development Resource center (2010),«Helpdesk Research Report: Monitoring and Evaluating Civil Service Performance» 9. Horton S. (2006), «General trends and challenges regarding performance evaluation of staff: the UK experience», Portsmouth University United Kingdom 10. Heslin, P. A., & VandeWalle, D. (2008). «Managers' implicit assumptions about personnel. Current Directions in Psychological Science» 11. Seiden S., PhD, and Sowa J.E., PhD (2011), Performance Management and Appraisal in Human Service Organizations: Managernent and Staff Perspectives 12. Sylvia Horton (2006), «General trends and challenges regarding performance evaluation of staff: the uk experience» 13. Kaltenborn and Rambøll. ( ), «Management by objectives in labour administrations Conclusions from a European comparison» 14. Locke, E.A., Shaw, K.N., Saari, L.M. & Latham, G.P. (1981) 15. Manolopoulos D. (2007), «An evaluation of employee motivation in the extended public sector in Greece» 16. Marc Buelens, Herman Van den Broeck (2007), «An Analysis of Differences in Work Motivation between Public and Private Sector Organizations» 17. Modell S. (2004), «Performance Measurement Myths in the Public Sector: A research note» 18. OECD (2005), «Performance- Related Pay Policies for Government Employees»p

128 19. OECD, Curristine (2007), «Government Performance: Lessons and Challenges» 20. OECD (2007), «Performance Budgeting in OECD Countries» 21. OECD (2012), «Greece: review of the central administration» 22. OECD (2013), «Government at a Glance 2013» 23. Proper C., Wilson D.,(2003), «The Use and Usefulness of Performance Measures in the Public Sector» Νομοκετικά Κείμενα 1. Ν. 1811/1951, «Πεξί Κψδηθνο Καηαζηάζεσο ησλ Γεκνζίσλ Τπαιιήισλ» (ΦΔΚ 141Α/1951). 2. Τπνπξγείν Γηνηθεηηθήο Μεηαξξχζκηζεο, πλήγνξν ηνπ πνιίηε (2012), «Οδεγφ Οξζήο Γηνηθεηηθήο πκπεξηθνξάο» 3. Φινγατηεο Θ.(1890), «Οδεγφο ησλ δεκνζίσλ θαη δεκνηηθψλ ππαιιήισλ» 4. Ν.1943/1991 «Δθζπγρξνληζκφο ηεο νξγάλσζεο θαη ιεηηνπξγίαο ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο, αλαβάζκηζε ηνπ πξνζσπηθνχ ηεο θαη άιιεο ζπλαθείο δηαηάμεηο» 5. Π.Γ. 318/1992 «Αμηνιφγεζε ησλ νπζηαζηηθψλ πξνζφλησλ ηνπ πξνζσπηθνχ ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ - πιελ ησλ εθπαηδεπηηθψλ ιεηηνπξγψλ πξσηνβάζκηαο θαη δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο - θαη ησλ λνκηθψλ πξνζψπσλ δεκφζηνπ δηθαίνπ» 6. Ν. 3230/ 2004 «Καζηέξσζε ζπζηήκαηνο δηνίθεζεο κε ζηφρνπο, κέηξεζε ηεο απνδνηηθφηεηαο θαη άιιεο δηαηάμεηο» 7. Ν. 3528/ «Κχξσζε ηνπ Κψδηθα Καηάζηαζεο Γεκνζίσλ Πνιηηηθψλ Γηνηθεηηθψλ Τπαιιήισλ θαη Τπαιιήισλ Ν.Π.Γ.Γ.» 8. Ν. 3839/2010 «χζηεκα επηινγήο πξντζηακέλσλ νξγαληθψλ κνλάδσλ κε αληηθεηκεληθά θαη αμηνθξαηηθά θξηηήξηα χζηαζε Δηδηθνχ πκβνπιίνπ Δπηινγήο Πξντζηακέλσλ (ΔΗ..Δ.Π.) θαη ινηπέο δηαηάμεηο» 9. Ν.4024/2011 «πληαμηνδνηηθέο ξπζκίζεηο, εληαίν κηζζνιφγην - βαζκνιφγην, εξγαζηαθή εθεδξεία θαη άιιεο δηαηάμεηο εθαξκνγήο ηνπ κεζνπξφζεζκνπ πιαηζίνπ δεκνζηνλνκηθήο ζηξαηεγηθήο » 10. Ν. 4172/2013 «Πξφγξακκα Κηλεηηθφηεηαο» Ιςτοςελίδεσ 1. OECD, «Public employment and leadership» 2. Zahorsky D., «The 5 Steps to Setting SMART Business Goals» 3. Γηεζλήο Οξγαληζκφο Δξγαζίαο, 4. Κνηλφ Πιαίζην Αμηνιφγεζεο (ΚΠΑ), 5. Οξγαληζκφο νηθνλνκηθήο ζπλεξγαζίαο θαη αλάπηπμεο, 6. εκεία νκηιίαο ηνπ Τπνπξγνχ Γηνηθεηηθήο Μεηαξξχζκηζεο θαη Ζιεθηξνληθή Γηαθπβέξλεζεο θ.μεηζνηάθε ζηελ Βνπιή, 7. Σν βήκα ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ, 128

129 Παράρτθμα Α: Ειδικά ζντυπα αξιολόγθςθσ των δθμοςίων υπαλλιλων 129

130 130

131 131

132 132

133 Εικόνα 1. Ζκκεςθ αξιολόγθςθσ. Ζντυπο Ά. 133

134 134

135 135

136 136

137 137

138 138

139 Εικόνα 2. Ζκκεςθ αξιολόγθςθσ. Ζντυπο Β 139

140 140

141 141

142 142

143 143

144 Εικόνα 3.Ζκκεςθ αξιολόγθςθσ. Ζντυπο Γ 144

145 145

146 Εικόνα 4.Ζκκεςθ αξιολόγθςθσ. Ζντυπο Δ 146

147 Εικόνα 5.Ζντυπο 5. Στόχοι 147

148 Παράρτημα Β 1. Ερωτθματολόγιο ΑΡΙΣΟΣΔΛΔΙΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΘΔΑΛΟΝΙΚΗ ΓΙΑΣΜΗΜΑΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΙΑΚΟ ΠΟΤΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΓΙΟΙΚΗΗ Δξσηεκαηνιφγην Έξεπλαο: Αμηνιφγεζε ηεο Απφδνζεο ησλ Γεκνζίσλ Τπαιιήισλ ηα πιαίζηα ηεο κειέηεο πνπ δηεμάγεηαη κε ζέκα «Αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ» δηαπηζηψζεθε ε αλαπνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ ππάξρνληνο ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζηελ Διιάδα. Χο εθ ηνχηνπ πξνηείλεηαη έλα λέν κνληέιν αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ην νπνίν ζα ζηεξίδεηαη ζε αληηθεηκεληθά θξηηήξηα ηα νπνία ζα βαζκνινγνχληαη κε θαζνξηζκέλα κέηξα θαη δείθηεο. Σν παξφλ εξσηεκαηνιφγην έρεη ζηφρν λα θαηαγξάςεη ηελ άπνςε ησλ ππαιιήισλ ηνπ Σκήκαηνο Πξνυπνινγηζκνχ θαη Λνγηζηηθήο Γηαρείξηζεο γηα ηα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο πνπ ηέζεθαλ ζην πξνηεηλφκελν κνληέιν θαη ηνπο αληίζηνηρνπο δείθηεο. Δλφηεηα 1: Γεκνγξαθηθά ηνηρεία πνπ αθνξνχλ ηνλ θάηνρν ηεο ζέζεο εξγαζίαο: 1.Φχιν: Άλδξαο Γπλαίθα 2.Ηιηθία: κέρξη θαη άλσ 3.Οηθνγελεηαθή Καηάζηαζε: Έγγακνο/ε Άγακνο/ε 4.Δπίπεδν πνπδψλ : Γ.Δ Σ.Δ Π.Δ Μεηαπηπρηαθφ Γηδαθηνξηθφ Απφθνηηνο ΔΓΓΑ 5.Υξφληα Πξνυπεξεζίαο ζηελ ζέζε πνπ θαηέρεη: κέρξη θαη άλσ 6. Βαζκφο ππαιιήινπ πνπ θαηέρεη ηε ζέζε: Α Β Γ Γ Δ Σ 7.Σχπνο εξγαζηαθήο ζρέζεο: Μφληκν Πξνζσπηθφ Πξνζσπηθφ Οξηζκέλνπ Υξφλνπ Πξνζσπηθφ Ανξίζηνπ Υξφλνπ Έκκηζζε εληνιή ή άιιε ζρέζε εξγαζίαο Δλφηεηα 2: Κξηηήξηα αμηνιφγεζεο ζε ζπλάξηεζε κε ηνπο ζηφρνπο ηνλ παξαθάησ πίλαθα παξνπζηάδνληαη παξνπζηάδεηαη ην πξνηεηλφκελν κνληέιν αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ.παξαθαιείζηε ζε θιίκαθα απφ έλα έσο πέληε, φπνπ 1=Γηαθσλψ απφιπηα, 2=Μάιινλ δηαθσλψ, 3= Οχηε δηαθσλψ νχηε ζπκθσλψ, 4= Μάιινλ ζπκθσλψ, 5= πκθσλψ απφιπηα, λα ζπκπιεξψζεηε ηηο δχν ζηήιεο ηνπ πίλαθα πνπ αθνινπζεί κε ηίηιν «βαζκφο ζπκθσλίαο» έηζη λα θαηαγξαθεί ε ζηάζε ζαο απέλαληη ζην λέα θξηηήξηα αιιά θαη ζηνλ ηξφπν κέηξεζεο ηνπο. 148

149 Πξνηεηλφκελν χζηεκα Αμηνιφγεζεο ηεο απφδνζεο ππαιιήισλ ηκεκάησλ πξνυπνινγηζκνχ θαη ινγηζηηθήο δηαρείξηζεο Πεξηθεξεηψλ θαζψο θαη ηκεκάησλ αλάινγσλ αξκνδηνηήησλ άιισλ ππεξεζηψλ Οκάδεο Κξηηεξίσλ Αμηνιφγεζεο Κξηηήξηα Αμηνιφγεζεο αλά νκάδα Τπνθξηηήξηα Βαζκφο πκθσλίαο Μέηξα- Γείθηεο αμηνιφγεζεο αλά ππνθξηηήξην Βαζκφο πκθσλίαο 1.Γλψζε αληηθεηκέλνπ 1.1. Δπαγγεικαηηθή επάξθεηα (ζεσξεηηθή θαηάξηηζε, εηδηθέο γλψζεηο θαη εκπεηξία) 1. Βαζηθφο Σίηινο πνπδψλ ρεηηθφο κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο Βαζκφο Βαζηθνχ Σίηινπ πνπδψλ 2. Μεηαπηπρηαθφο Σίηινο πνπδψλ ρεηηθφο κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο Βαζκφο Μεηαπηπρηαθνχ Σίηινπ πνπδψλ 3. Γηδαθηνξηθφο Σίηινο πνπδψλ ρεηηθφο κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο Βαζκφο Γηδαθηνξηθνχ Σίηινπ πνπδψλ 4. Απφθνηηνο ΔΓΓΑ Βαζκφο Απνθνίηεζεο 5.Ξέλεο Γιψζζεο 1. Αξηζκφο Ξέλσλ Γισζζψλ 2. Δπίπεδν Πηπρίνπ θάζε μέλεο γιψζζαο 6. Γλψζε Ζ/Τ Κάηνρνο ηίηινπ πνπ απνδεηθλχεη ηελ γλψζε ηνπ 7. Δπηκνξθσηηθά Πξνγξάκκαηα ζρεηηθά κε ην αληηθείκελν ελαζρφιεζεο Αξηζκφο σξψλ Δπηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ 8. Δκπεηξία ζην αληηθείκελν Υξφληα πξνυπεξεζίαο ζηελ ζέζε πνπ θαηέρεη 149

150 1.2. Ηθαλφηεηα εθαξκνγήο ησλ γλψζεσλ θαη ηεο εκπεηξίαο θαηά ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ. 1. Παξάπνλα πνιηηψλ Αξηζκφο Καηαγεγξακκέλσλ παξαπφλσλ απφ πνιίηεο 2. Δπηζηξνθέο δαπαλψλ απφ ηελ ππεξεζία δεκνζηνλνκηθνχ ειέγρνπ/χλνιν δαπαλψλ πνπ εθηέιεζε ν ππάιιεινο 1.Αξηζκφο επίιπζεο δηαθσληψλ απφ ηελ Γ26 ππέξ ηεο ππεξεζίαο καο/ χλνιν δηαθσληψλ πνπ πξνέθπςαλ ζηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο 2. Αξηζκφο κε εθθαζαξηζκέλσλ δαπαλψλ/χλνιν δαπαλψλ πνπ εθηέιεζε ν ππάιιεινο 3. Λάζε ππαιιήινπ πνπ θαζπζηέξεζαλ ηελ νινθιήξσζε ηνπ έξγν ηνπ 4. Ηθαλφηεηα πξνζαξκνγήο ηνπ ζηελ ρξήζε λέσλ ηερλνινγηψλ Αξηζκφο πληαθηηθψλ Λαζψλ πνπ νδήγεζαλ ζε νξζή επαλάιεςε ησλ εγγξάθσλ Αξηζκφο θνξψλ πνπ απαλαξηήζεθε θαη επαλαξηήζεθε έλα έγγξαθν ζην ειεθηξνληθφ πξφγξακκα Γηαχγεηα απφ ιάζνο ηνπ ππαιιήινπ Αξηζκφο θνξψλ πνπ απαλαξηήζεθε θαη επαλαξηήζεθε έλα έγγξαθν ζην ειεθηξνληθφ πξφγξακκα δεκνζίσλ ζπκβάζεσλ απφ ιάζνο ηνπ ππαιιήινπ 2.Δλδηαθέξνλ θαη δεκηνπξγηθφηεηα 2.1. Πξσηνβνπιίεο - Καηλνηνκίεο 1. Πξσηνβνπιίεο πνπ αλέιαβε ν ππάιιεινο θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο Αξηζκφο πξσηνβνπιηψλ πνπ αλέιαβε θάηη ηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο 2. Καηλνηνκίεο πνπ εηζήγαγε ν ππάιιεινο θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο Αξηζκφο θαηλνηνκηψλ πνπ εηζήγαγε ν ππάιιεινο θάηη ηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο 3. Βξαβεχζεηο πνπ έιαβε γηα πξσηνβνπιίεο θαηλνηνκίεο Αξηζκφο βξαβεχζεσλ πνπ έιαβε θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο 150

151 2.2. Δθπφλεζε ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία κειεηψλ, άξζξσλ ή πξνηάζεσλ. Δθπφλεζε ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία κειεηψλ Δθπφλεζε ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία άξζξσλ Τπνβνιή ζρεηηθψλ κε ηελ ππεξεζία πξνηάζεσλ Αξηζκφο κειεηψλ, πνπ θαηέζεζε ζρεηηθά κε ην αληηθείκελν ηεο ππεξεζίαο ηνπ Αξηζκφο άξζξσλ πνπ θαηέζεζε ζρεηηθά κε ην αληηθείκελν ηεο ππεξεζίαο ηνπ Αξηζκφο πξνηάζεσλ πνπ θαηέζεζε ζρεηηθά κε ην αληηθείκελν ηεο ππεξεζίαο ηνπ 2.3. Αλάιεςε επζπλψλ. Δπζχλεο πνπ αλέιαβε θαηά ηελ εθηέιεζε ηνπ έξγνπ ηνπ Αξηζκφο επζπλψλ πνπ αλέιαβε θαηά ηελ εθηέιεζε ηνπ έξγνπ ηνπ 3.Τπεξεζηαθέο ζρέζεηο θαη ζπκπεξηθνξά 3.1. πκπεξηθνξά πξνο πνιίηεο Δπηθνηλσλία θαη ζπλεξγαζία κε ζπλαδέιθνπο θαη άιιεο ππεξεζίεο Παξάπνλα πνιηηψλ Αξηζκφο παξαπφλσλ πνιηηψλ 1. Παξάπνλα ζπλαδέιθσλ Αξηζκφο παξαπφλσλ ζπλαδέιθσλ 2. πκκεηνρή ζε νκάδεο θαη επηηξνπέο Αξηζκφο ζπκκεηνρψλ ζε νκάδεο θαη επηηξνπέο 4.Απνηειεζκαηηθφηεηα Δπίηεπμε ζηφρσλ Δπίηεπμε ζηφρσλ πνπ ηέζεθαλ Αξηζκφο ζηφρσλ πνπ επηηεχρζεθαλ /πλνιηθφ αξηζκφ ζηφρσλ πνπ ηέζεθαλ 4.2. Παξαγσγηθφηεηα ππαιιήινπ Πιήζνο αληηθεηκέλσλ πνπ αλέιαβε θαη δηεθπεξαίσζε θαηά ηελ εθηέιεζε ηνπ έξγνπ ηνπ. 1. Αξηζκφο ρξεσκέλσλ εγγξάθσλ αλά ππάιιειν/ ζχλνιν εηζεξρνκέλσλ εγγξάθσλ 2. Αξηζκφο απνθάζεσλ αλάιεςεο ππνρξέσζεο αλά ππάιιειν/ χλνιν απνθάζεσλ αλάιεςεο ππνρξέσζεο πνπ εθδφζεθαλ ζηελ ππεξεζία 3. Αξηζκφο εηζεγήζεσλ πξνο Οηθνλνκηθή Δπηηξνπή αλά ππάιιειν/ χλνιν εηζεγήζεσλ ηνπ ηκήκαηνο πξνο ηελ Οηθνλνκηθή Δπηηξνπή 151

152 4.3. Δμνηθνλφκεζε ρξφλνπ εξγαζίαο Δθηίκεζε ηνπ ρξφλνπ δηεθπεξαίσζεο ηνπ έξγνπ ηνπ 4. Αξηζκφο παξαζηαηηθψλ δαπαλψλ πνπ δηεθπεξαηψζεθαλ αλά ππάιιειν/ χλνιν παξαζηαηηθψλ δαπαλψλ πνπ δηεθπεξαηψζεθαλ 5. Αξηζκφο Δθδφζεσλ απνθάζεσλ νξηζκνχ ππφινγνπ αλά ππάιιειν/ χλνιν Δθδφζεσλ απνθάζεσλ νξηζκνχ ππφινγνπ 6. Αξηζκφο Απνζηνιψλ απνδφζεσλ Υξεκαηηθψλ Δληαικάησλ Πξνπιεξσκήο αλά ππάιιειν/ χλνιν απνδφζεσλ Υξεκαηηθψλ Δληαικάησλ Πξνπιεξσκήο 7. Αξηζκφο απνζηνιψλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ πξνο άιιεο ππεξεζίεο ή πξντζηάκελνπο ηνπ ππάιιεινπ/ χλνιν απνζηνιψλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ 8.Αξηζκφο ηξνπνπνηήζεσλ πξνυπνινγηζκνχ αλά ππάιιειν/ χλνιν ηξνπνπνηήζεσλ Υξφλνο δηεθπεξαίσζεο ρξεσκέλσλ εγγξάθσλ αλά ππάιιειν θαη αλά ζεκαηηθή θαηεγνξία θαη ζχγθξηζή ηνπ κε ηνλ κέζν ρξφλν δηεθπεξαίσζεο εγγξάθσλ αληίζηνηρεο βαξχηεηαο απφ ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπ 152

153 2. Κσδηθνπνίεζε Γεδνκέλσλ SPSS Πίνακαρ 10. Variable View SPSS 153