H χρήση ανάστροφων αναλύσεων οργανοµετρήσεων υπογείων έργων για τον ακριβέστερο προσδιορισµό των γεωτεχνικών συνθηκών

Transcript

1 H χρήση ανάστροων αναλύσεων οργανοµετρήσεων υπογείων έργων για τον ακριβέστερο προσδιορισµό των γεωτεχνικών συνθηκών The use of bak-analyses of tunnel instrumentations for the aurate determination of the geotehnial onditions ΝΤΟΥΛΗΣ, Γ., Πολιτικός Μηχανικός.Μ.Π. Γεωτεχνικές ρευνες Α.Τ.. ΜΙΧΑΛΗΣ, Η., Πολ. Μηχανικός.Μ.Π., δαοµηχανικός ΜS, DIC ΠΡΙΛΗΨΗ : Η χρήση ανάστροων αναλύσεων δεδοµένων από οργανοµετρήσεις συνεισέρει στη βελτιστοποίηση του σχεδιασµού των υπογείων έργων, καθώς αποτελεί σηµαντικό εργαλείο για την ερµηνεία της συµπεριοράς των υπογείων κατασκευών και των πέριξ αυτών γεωυλικών κατά τη άση κατασκευής των. Στην παρούσα ανακοίνωση έγινε η εαρµογή ανάστροων αναλύσεων καθιζήσεων επιανείας εξαιτίας της διάνοιξης σήραγγας σε πολύπλοκες γεωτεχνικές συνθήκες µε τη χρήση πεπερασµένων στοιχείων. Από την ερµηνεία των αποτελεσµάτων των εν λόγω αναλύσεων προσδιορίσθηκε το εύρος τιµών των κρίσιµων γεωτεχνικών παραµέτρων, έτσι ώστε να είναι ασαλείς οι όποιες τροποποιητικές παρεµβάσεις του αρχικού σχεδιασµού της σήραγγας. ABSTRACT : The use of bak analysis of tunnel instrumentations data ontributes to the optimization of underground strutures design, sine it is an important and useful tool for the interpretation of the behaviour of underground strutures and surrounding geomaterials during their onstrution. The present paper is referred to the bak analysis of surfae settlements measurements due to the onstrution of a tunnel in rather omplex geotehnial onditions, with the use of finite elements. Based on the interpretation of the results from the aforesaid analyses, the range of values of the ritial geotehnial parameters was defined for ensuring any modifiations in the initial tunnel design. 1. ΙΣΑΓΩΓΗ Αποτελεί συνήθη πρακτική στο σχεδιασµό των υπογείων έργων η χρήση αναστρόων αναλύσεων δεδοµένων από εκτελεσθείσες οργανοµετρήσεις. Στο παρόν άρθρο µε δεδοµένα τα στοιχεία των γεωτεχνικών συνθηκών (δηλ. στρωµατογραία) της µελέτης σχεδιασµού υπογείου έργου σε συνθήκες αστικού περιβάλλοντος, καθώς και τα στοιχεία µετρήσεων καθιζήσεων επιάνειας, πραγµατοποιείται η κατ' αρχήν αξιολόγηση των στοιχείων των εν λόγω µετρήσεων βάσει εµπειρικών µεθόδων, αλλά και ο πλήρης επανυπολογισµός τους µε τη µέθοδο των πεπερασµένων στοιχείων, αποσκοπώντας στον κατά το δυνατόν ακριβέστερο καθορισµό της γεωτεχνικής συµπεριοράς και των τιµών των κρισίµων γεωτεχνικών παραµέτρων. πισηµαίνεται ότι οι αναλύσεις µε τη µέθοδο των πεπερασµένων στοιχείων περιλαµβάνουν την κατάλληλη προσοµοίωση των γεωτεχνικών συνθηκών, των µεθόδων υπόγειας διάνοιξης, αλλά και των εαρµοζόµενων µέτρων άµεσης υποστήριξης. Τέλος δίνεται η συγκριτική παράθεση των κατ' αρχήν γεωτεχνικών παραµέτρων σχεδιασµού και του εύρους τιµών που προέκυψαν από τις ανάστροες αναλύσεις. Τονίζεται ότι εκτέλεση εργασιών διάνοιξης σηράγγων και δη σε δοµηµένο περιβάλλον, επιβάλει να προχωρούν οι εργασίες κατασκευής µε συνεχή έλεγχο και πιθανές 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, Τ, Ξάνθη, 31/5-/6/6 1

2 αναθεωρήσεις του σχεδιασµού µε τη συνδροµή ανάστροων αναλύσεων δεδοµένων από κατάλληλες οργανοµετρήσεις.. ΓΝΙΚΑ ΠΡΙ ΠΙΦΑΝΙΑΚΩΝ ΚΑΘΙΖΗΣΩΝ ΛΟΓΩ ΥΠΟΓΙΩΝ ΡΓΩΝ Ένα από τα πλέον σηµαντικά προβλήµατα που σχετίζονται µε την κατασκευή των σηράγγων κυρίως σε αστικό περιβάλλον, είναι η εκτίµηση των εδαικών µετακινήσεων και της πιθανής επίδρασης τους στην θεµελίωση των υπερκειµένων κατασκευών. Οι περισσότερες, σχετικές µε το θέµα ερευνητικές εργασίες, έχουν µέχρι σήµερα επικεντρωθεί στην πρόβλεψη της καµπύλης των επιανειακών καθιζήσεων, στο µέγεθος και στην κατανοµή των καθιζήσεων στη στάθµη θεµελίωσης των υπερκειµένων κατασκευών. Αναέρεται ότι η εκτίµηση των εδαικών µετακινήσεων λόγω της διάνοιξης σηράγγων, είναι δυνατόν να πραγµατοποιηθεί µε τη χρήση µεθόδων, οι οποίες γενικώς κατηγοριοποιούνται ως ακολούθως: εµπειρικές µέθοδοι αναλυτικές µέθοδοι µέθοδοι πεπερασµένων στοιχείων Πολλοί ερευνητές (Pek, Shmidt 1969, Clough-Shmidt 1981, Attewell-Yeates 1984) θεωρούν ότι η καµπύλη των επιανειακών καθιζήσεων πάνω από την σήραγγα, υπό συνθήκες «ελευθέρου πεδίου», είναι δυνατόν να προσοµοιωθεί µε ικανοποιητική ακρίβεια από την ανεστραµµένη καµπύλη της κανονικής κατανοµής (δηλ. καµπύλη Gauss). Η µαθηµατική έκραση της εν λόγω καµπύλης δίνεται από την γνωστή σχέση : S = S max e ψ ( ) i (1) όπου S, η επιανειακή καθίζηση σε εγκάρσια απόσταση Ψ από τον άξονα της σήραγγας. S, η µέγιστη καθίζηση στην επιάνεια max του εδάους, πάνω από τον άξονα της σήραγγας. i, η απόσταση του σηµείου καµπής από τον άξονα συµµετρίας της καµπύλης. Γενικώς αναέρεται ότι διάοροι ερευνητές συνδέουν την απόσταση i µέσω νοµογραη- µάτων µε τον τύπο του εδάους, την θέση και την γεωµετρία του υπόγειου ανοίγµατος (Pek 1969, Mair και Taylor 1997, Clough Shmidt 1981). Το µέγεθος της απώλειας εδαικού όγκου S, συσχετίζεται µε την τιµή της µέγιστης καθίζησης επιανείας, µέσω της σχέσεως () που ακολουθεί, ενώ η σχετική απώλεια εδαικού όγκου ορίζεται σύµωνα µε την εξίσωση (3) S + = Sdψ π is max l S max () l = S / (%) (3) όπου, ο ιδεατός όγκος εκσκαθέντος γεωυλικού ανά µέτρο µήκους της σήραγγας. Το παρόν άρθρο πραγµατεύεται τις ανάστροες αναλύσεις των µετρηθεισών καθιζήσεων επιανείας στις περιοχές 1α και α της επέκτασης προς Περιστέρι της γραµµής του Μετρό Αθηνών (δες Σχήµα 1) µε τη µέθοδο των πεπερασµένων στοιχείων. Οι αναλύσεις αυτές αποσκοπούν στον έλεγχο των γεωτεχνικών παραδοχών του αρχικού σχεδιασµού του εν λόγω τµήµατος σήραγγας, αλλά και στην εξέταση της δυνατότητας για περαιτέρω βελτιστοποίηση του σχεδιασµού της. Σχήµα 1. Περιοχές µετρήσεων καθιζήσεων Figure 1. Areas of instrumentation 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, Τ, Ξάνθη, 31/5-/6/6

3 3. ΠΡΙΓΡΑΦΗ ΓΩΤΧΝΙΚΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ Η περιοχή ενδιαέροντος αποτελείται από Τεταρτογενείς Αλλουβιακές αποθέσεις, οι οποίες διακρίνονται σε λεπτοµερείς και αδροµερείς άσεις, ενώ ο υποκείµενος σχηµατισµός του Αθηναϊκού Σχιστολίθου συνιστά το βραχώδες υπόβαθρο της εν λόγω περιοχής. Οι αποθέσεις µε επικράτηση των λεπτόκοκκων υλικών είναι µεικτής άσεως, µε κυρίαρχη την παρουσία του αργιλικού και του ιλυώδους κλάσµατος. Οι αποθέσεις µε επικράτηση των πλέον αδρόκοκκων υλικών είναι επίσης µεικτής άσεως µε παρουσία άµµου και χαλίκων σε κυµαινόµενα ποσοστά. Οι εν λόγω αποθέσεις αποτελούνται από αργιλώδη αµµοχάλικα, που κατά θέσεις γίνονται χαλαρά κροκαλοπαγή ή ψαµµίτες πολύ χαµηλής αντοχής. Οι γεωτεχνικές παράµετροι που ελήθησαν για τον αρχικό σχεδιασµό της σήραγγας δίνονται στον Πίνακα 1 που ακολουθεί. Πίνακας 1. Γεωτεχνικές παράµετροι αρχικού σχεδιασµού για τη σήραγγα Table 1. Initial Geotehnial tunnel design parameters Ιλυοαργιλώδη αµµοχάλικα Ιλυοαργιλώδεις άµµοι Aργιλοι χαµηλής πλαστικότητας ΑΡΧΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΤΡΗΘΙΣΩΝ ΚΑΘΙΖΗΣΩΝ ΠΙ ΤΗ ΒΑΣΙ ΜΠΙΡΙΚΩΝ ΜΘΟ ΩΝ Στα πλαίσια της εκπόνησης πολυπαραµετρικών αναλύσεων µε σκοπό τον ανάστροο προσδιορισµό των γεωτεχνικών παραµέτρων των επιµέρους γεωτεχνικών ενοτήτων κατά µήκος του υπό εξέταση υπογείου τµήµατος, πραγµατοποιήθηκε η αρχική αξιολόγηση των µετρηθεισών καθιζήσεων επιανείας. Οι εν λόγω µετρήσεις εκτελέσθηκαν κατά τη διάρκεια των εργασιών διάνοιξης της σήραγγας σε σηµαντικό αριθµό χωροσταθµικών σηµείων των περιοχών 1α και α του σχήµατος 1 και αντιστοιχούν σε συνθήκες «ελευθέρου» πεδίου. Η αξιολόγησή τους, προσέρει τη δυνατότητα εκτίµησης της «πρωτογενούς» συµπεριοράς του περιβάλλοντος τη σήραγγα γεωϋλικού, χωρίς την επίδραση παραγόντων, οι οποίοι σχετίζονται είτε µε την παρουσία κτιρίων στην επιάνεια, είτε µε την προγενέστερη εκτέλεση εργασιών επιανειακών ή υπογείων εκσκαών. Η διαδικασία της αρχικής αξιολόγησης των καθιζήσεων που εκδηλώθηκαν στις περιοχές 1α και α επί τη βάσει εµπειρικών µεθόδων περιλαµβάνει: (α) τον προσδιορισµό των «ιδεατών» καµπυλών σάλµατος (β) το σχολιασµό των εν λόγω καµπυλών επί τη βάσει των εκτιµήσεων χαρακτηριστικών µεγεθών τους, όπως η θέση του σηµείου καµπής i, η µέγιστη καθίζηση s max, αλλά και η σχετική απώλεια εδαικού όγκου s / και (γ) τον ανάστροο προσδιορισµό των κρίσιµων γεωτεχνικών παραµέτρων µε θεώρηση µονοστρωµατικού σχηµατισµού. Tα σχήµατα και 3 παρουσιάζουν τις αδιάστατες καµπύλες καθιζήσεων των περιοχών 1α και α αντιστοίχως, ως τις καλύτερες δυνατές προσεγγίσεις των µετρήσεων που έχουν πραγµατοποιηθεί. Καµπύλη καθιζήσεων Περιοχής 1a - Σήραγγα µονής γραµµής Χ.Θ Χ.Θ Θέση σηµείου καµπής i=5.8m Απόσταση από άξονα ψ/r Ισοδύναµη ακτίνα σήραγγας R=3,45m s max =.m-.5m Σχήµα. "Ιδεατή" καµπύλη καθιζήσεων επιανείας περιοχής 1α. Figure. Ideal surfae settlement urve of area 1a. Καµπύλη καθιζήσεων Περιοχής a - Σήραγγα µονής γραµµής ST-DT Θέση σηµείου καµπής i=9,m Απόσταση από άξονα ψ/r Ισοδύναµη ακτίνα σήραγγας R=3,45m s max =1.m-1.5m Σχήµα 3. "Ιδεατή" καµπύλη καθιζήσεων επιανείας περιοχής α. Figure 3. Ideal surfae settlement urve of area a.,1,,3,4,5,6,7,8,9 1,1,,3,4,5,6,7,8,9 1 Καθίζηση s/smax Καθίζηση s/s max 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, Τ, Ξάνθη, 31/5-/6/6 3

4 Πίνακας. Αποτελέσµατα αρχικής αξιολόγησης καθιζήσεων κτιµήσεις i, s /, Ν, s umax και max Table. Initial settlements evaluation results - Estimation of i, s /, Ν, s umax and max Περιοχή 1α Βάθος εκσκαής σήραγγας Η=11.95m Ισοδύναµη ακτίνα σήραγγας R=3.45m s max =.m s max =.5m i =.5.8m i =5.8m s = smax π ι πr =.78% s = smax π ι πr =.97% N = ln ( s ) = N = ln ( s ) = s u, max = γ Η Ν 15KPa s u, max = γ Η Ν 135 KPa su,max =, = 3MPa su,max =, = 7MPa Emax = ( 1+ ν ) = 8MPa Emax = ( 1+ ν ) = 7MPa Περιοχή α Βάθος εκσκαής σήραγγας Η=16.45m Ισοδύναµη ακτίνα σήραγγας R=3.45m s max =1.m s max =1.5m i =.9.m i =9.m s = smax π ι πr =.61% s = smax π ι πr =.93% N = ln ( s ) = 1. 4 N = ln ( s ) = s u, max = γ Η Ν 45KPa s u, max = γ Η Ν 19KPa su,max =, = 49MPa su,max =, = 38MPa Emax = ( 1+ ν ) = 13MPa Emax = ( 1+ ν ) = 1MPa Ο Πίνακας συνοψίζει τα αποτελέσµατα της αρχικής αξιολόγησης των καθιζήσεων επιανείας στις περιοχές 1α και α. Σηµειώνεται ότι οι εκτιµήσεις του Πίνακα που αορούν τον συντελεστή υπερόρτισης Ν έγιναν µε τη χρήση της παρακάτω σχέσης των Clough και Shmidt (1981) για συνήθη επιµέλεια κατασκευής σηράγγων: s =.4exp( N 1) (4) πί του σχήµατος 4, το οποίο εκράζει τη σχέση µεταξύ της σχετικής απώλειας εδαικού όγκου s / και του συντελεστή υπερόρτισης Ν, έχουν τοποθετηθεί τα σηµεία που αντιστοιχούν στις περιοχές 1α και α. κ του σχήµατος 4 συµπεραίνεται ότι για τις γεωτεχνικές συνθήκες των προαναερθεισών περιοχών ισχύει ότι G/s u =, όπου G είναι το µέτρο διατµήσεως του περιβάλλοντος τη σήραγγας γεωυλικού και s u η αστράγγιστη διατµητική αντοχή του περιβάλλοντος τη σήραγγας γεωϋλικού µε θεώρηση µονοστρωµατικού σχηµατισµού. Οι εκτιµήσεις του Πίνακα που αορούν το µέτρο λαστικότητας E του γεωϋλικού των περιοχών 1α και α έχουν γίνει µε θεώρηση τιµής του λόγου Poisson ν=.33. Η αναορά στον Πίνακα ως µεγίστων των τιµών των γεωτεχνικών παραµέτρων: αστράγγιστη διατµητική αντοχή s umax, µέτρο διατµήσεως G max και µέτρο λαστικότητας max, οείλεται στο ότι οι εκτιµήσεις των εν λόγω τιµών πραγµατοποιούνται µε θεώρηση ανυποστήρικτης διατοµής της υπό εξέταση σήραγγας. ιδικότερα όσον αορά στις εκτιµήσεις των τιµών της απόστασης i επί των καµπυλών καθιζήσεων των σχηµάτων και 3, αυτές µε βάση τη γραµµική σχέση των O Reilly και New (198): i = kh δίνουν τις παρακάτω τιµές του συντελεστή k: Περιοχή 1α : Παράµετρος k=.49 Περιοχή α : Παράµετρος k=.56 Σύµωνα µε το διάγραµµα του σχήµατος 5 (Mair & Taylor, 1997) οι παραπάνω τιµές του συντελεστή k βρίσκονται εντός του εύρους τιµών που αορούν περιπτώσεις αργιλικών 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, Τ, Ξάνθη, 31/5-/6/6 4

5 εδαών και συνεπώς είναι συµβατές µε την διεθνή εµπειρία. Σχήµα 4. Σχετική απώλεια εδαικού όγκου συναρτήσει του συντελεστή υπερόρτοσης Figure 4. Relevant ground volume loss as a funtion of the overload fator Στις περιοχές 1α και α η εκδήλωση των καθιζήσεων επιανείας των σχηµάτων και 3 συνετελέσθηκε κατά τις εργασίες υπόγειας διάνοιξης και αντιστήριξης και συνεπώς το σύνολο των ανάστροων αναλύσεων µε πρόγραµµα πεπερασµένων στοιχείων, προσοµοίωσε την εν λόγω διατοµή µε βάση κατάλληλες παραδοχές που αορούν τη στρωµατογραία, τον καταστατικό νόµο συµπεριοράς των γεωυλικών, το αρχικό γεωστατικό πεδίο τάσεων, τις άσεις εκσκαής, τα µέτρα άµεσης υποστήριξης, αλλά και τον χρονισµό τοποθέτησης των. Τα σχήµατα 6 και 7 δείχνουν την σύγκριση µεταξύ των καµπυλών καθιζήσεων εκ των αποδεκτών αναστρόων αναλύσεων και της αξιολογηµένης καµπύλης των πραγµατικών µετρήσεων επιανείας για τις περιοχές 1α και α αντιστοίχως. Με τη βοήθεια αυτών των σχηµάτων τεκµαίρεται ο βαθµός προσέγγισης της πραγµατικότητας µέσω των ανάστροων αναλύσεων. Ο βαθµός αυτός κρίνεται ότι είναι ιδιαιτέρως υψηλός. Συγκριτική παρουσίαση καµπυλών καθιζήσεων Περιοχής 1a - Σήραγγα µονής τροχιάς Χ.Θ Χ.Θ. +5 Απόσταση από τον άξονα της σήραγγας x (m) ,5,1,15, Καθίζηση S (m),5 Γ35-A Sbak-analysis Γ35-A3 Sbak-analysis Γ35-A1 Sbak-analysis SmeasuredU.B Smeasured L.B.,3 Σχήµα 5. κτίµηση του i συναρτήσει του βάθους διάνοιξης της σήραγγας σε αργιλικά εδάη. Figure 5. Estimation of i as a funtion of tunnel drilling depth in layey soils. 5. ΑΝΑΣΤΡΟΦΣ ΑΝΑΛΥΣΙΣ Μ ΤΗ ΜΘΟ Ο ΤΩΝ ΠΠΡΑΣΜΝΩΝ ΣΤΟΙΧΙΩΝ Με βάση τις καµπύλες των καθιζήσεων των σχηµάτων και 3, έγιναν ανάστροες αναλύσεις µε τη µέθοδο των πεπερασµένων στοιχείων για τον προσδιορισµό των τιµών των κρίσιµων για το σχεδιασµό παραµέτρων, των επιµέρους γεωτεχνικών ενοτήτων που συναντώνται στις Περιοχές 1α και α. Σχήµα 6. Περιοχή 1α : Συγκριτική παρουσίαση καµπυλών καθιζήσεων από µετρήσεις και από ανάστροες αναλύσεις. Figure 6. Area 1a : Comparative presentation of measurement and bak analysis settlement urves. Οι Πίνακες 3 και 4 δίνουν τα εύρη των τιµών των κρισίµων παραµέτρων των γεωτεχνικών ενοτήτων στις περιοχές 1α και α αντιστοίχως, τα οποία προέκυψαν από τις ανάστροες αναλύσεις των µετρηθεισών καθιζήσεων επιανείας και αποτελούν τις καλύτερες δυνατές εκτιµήσεις 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, Τ, Ξάνθη, 31/5-/6/6 5

6 Συγκριτική παρουσίαση καµπυλών καθιζήσεων Περιοχής a- Σήραγγα µονής τροχιάς ST-DT Aπόσταση από τον άξονα της σήραγγας x (m) Γ34-A3 Sbak-analysis Γ34-A4Sbak-analysis Γ34-A1Sbak-analysis Γ34-ASbak-analysis SmeasuredU.B. SmeasuredL.B. Σχήµα 7. Περιοχή α : Συγκριτική παρουσίαση καµπυλών καθιζήσεων από µετρήσεις και από ανάστροες αναλύσεις. Figure 7. Area a : Comparative presentation of measurement and bak analysis settlement urves. Πίνακας 3. Περιοχή 1α - ύρη τιµών γεωτεχνικών παραµέτρων από τις ανάστροες αναλύσεις. Table 3. Area 1a Range of bak-alulated geotehnial parameters. Ιλυοαργιλώδη αµµοχάλικα Ιλυοαργιλώδεις άµµοι Aργιλοι χαµηλής πλαστικότητας Πίνακας 4. Περιοχή α ύρη τιµών γεωτεχνικών παραµέτρων από τις ανάστροες αναλύσεις. Table 4. Area a Range of bak-alulated geotehnial parameters. Ιλυοαργιλώδη αµµοχάλικα Ιλυοαργιλώδεις άµµοι Aργιλοι χαµηλής πλαστικότητας ΣΥΜΠΡΑΣΜΑΤΑ,,4,6,8,1,1,14,16 Οι τιµές του µέτρου λαστικότητας των Πινάκων 3 και 4 είναι µικρότερες εκείνων του Πίνακα, οι οποίες προέκυψαν από τις εκτιµήσεις µας µε τη βοήθεια της εµπειρικής µεθόδου και µε θεώρηση µονοστρωµατικού σχηµατισµού στις Περιοχές 1α και α. Η εν Kαθίζηση S (m) λόγω διαοροποίηση έχει την αιτιολογία της στα εξής: α. Η εµπειρική µέθοδος δεν συµπεριέλαβε στις εκτιµήσεις της την ύπαρξη των µέτρων άµεσης αντιστήριξης της σήραγγας. β. Η θεώρηση µονοστρωµατικού σχηµατισµού δεν είναι δυνατόν να προσοµοιώσει αναλυτικά την επίδραση της παραδοχής της ιδιαίτερα ενισχυµένης ζώνης των εαρµοζόµενων δοκών προπορείας στην περιοχή του θόλου της σήραγγας. Συγκρίνοντας τις τιµές των γεωτεχνικών παραµέτρων των Πινάκων 3 και 4 µε τις αντίστοιχες του Πίνακα 1, οι οποίες αποτέλεσαν τις τιµές σχεδιασµού για την εκπόνηση της µελέτης, συµπεραίνονται τα εξής: Iλυοαργιλώδη αµµοχάλικα Ιλυοαργιλώδεις άµµοι Η τιµή της συνοχής = KPa, που υιοθετήθηκε στην µελέτη βρίσκεται σε καλή συµωνία µε τις εκτιµήσεις των ανάστροων αναλύσεων και για τις δύο περιοχές. Η τιµή της γωνίας εσωτερικής τριβής =3, που υιοθετήθηκε στην µελέτη βρίσκεται στο κάτω όριο των εκτιµήσεων των ανάστροων αναλύσεων και για τις δύο περιοχές. Τονίζεται ότι ειδικότερα για την Περιοχή α και µε βάση τα αποτελέσµατα των ανάστροων αναλύσεων, ο σχηµατισµός χαρακτηρίζεται από µεγαλύτερη επιτόπου σχετική πυκνότητα. Θα πρέπει να τονισθεί ότι η εκτίµηση της επιτόπου σχετικής πυκνότητας κοκκωδών σχηµατισµών βασίζεται κυρίως στην εµπειρική συσχέτιση της µε τον αριθµό κρούσεων της δοκιµής πρότυπης διείσδυσης και αποτελεί αρκετά δύσκολη διαδικασία κατά την αξιολόγηση των σχετικών δεδοµένων. Η τιµή του µέτρου λαστικότητας = 3 ΜPa, που υιοθετήθηκε στην µελέτη είναι µικρότερη των εκτιµήσεων των ανάστροων αναλύσεων και για τις δύο περιοχές. ιδικότερα, επισηµαίνεται ότι η παραπάνω τιµή είναι το 6% - 75% της αντίστοιχης τιµής για την περιοχή 1α και το 43% - 5% της αντίστοιχης τιµής για την περιοχή α. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι ο σχηµατισµός χαρακτηρίζεται τελικά από µεγαλύτερη επιτόπου σχετική πυκνότητα σε σχέση µε εκείνη που αρχικώς είχε υποτεθεί. Aργιλοι χαµηλής πλαστικότητας Οι τιµές της συνοχής = 1 KPa και της γωνίας εσωτερικής τριβής =6, που υιοθετήθηκαν στην µελέτη βρίσκονται στο κάτω όριο των εκτιµήσεων των ανάστροων 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, Τ, Ξάνθη, 31/5-/6/6 6

7 αναλύσεων και για τις δύο περιοχές. Ωστόσο αποτελούν µία αποδεκτή προσέγγιση ακόµη και για πολύ στιρούς έως σκληρούς αργιλικούς σχηµατισµούς χαµηλής πλαστικότητας και µε σχετικά µικρό βαθµό υπερστερεοποίησης, των οποίων η µακροχρόνια διατµητική συµπεριορά, είναι ιδιαιτέρως κρίσιµη (σε σχέση µε τη βραχυχρόνια), εάν ληθεί υπόψη και η διαδικασία διάνοιξης της σήραγγας µε τη αναπόευκτη δηµιουργία πρόδροµων µετακινήσεων και διατάραξης των εν λόγω σχηµατισµών. Η τιµή του µέτρου λαστικότητας = 3 ΜPa, που υιοθετήθηκε στην µελέτη είναι µικρότερη των εκτιµήσεων των ανάστροων αναλύσεων και για τις δύο περιοχές. ιδικότερα, επισηµαίνεται ότι η παραπάνω τιµή είναι το 6% - 75% της αντίστοιχης τιµής για την περιοχή 1α και το 5% της αντίστοιχης τιµής για την περιοχή α. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι ο σχηµατισµός χαρακτηρίζεται από µεγαλύτερο επιτόπου βαθµό συνεκτικότητας σε σχέση µε εκείνον που είχε αρχικώς υποτεθεί. 7. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Attewell P.B., Yeates, J. (1984), Tunneling in soil. Ground movements and their effets on strutures, Attewell and Taylor eds., pp.13-15, Surrey Univ. Press. Clough, W., Shmidt, B. (1981), Design and performane of exavations and Tunnels in soft lay, Soft Clay Engineering, Elsevier, Amsterdam, pp Mair, R., Taylor, R.N. (1997), Bored tunneling in the urban environment Theme Leture, Plenary Session 4, Pro. 14th Int. Conf. SMFE, Hamburg, Germany, 1997, vol. 4. Pek R.B. (1969), Deep exavations and tunneling in soft ground, Pro. 7th Int. Conf. Soil Meh. Found. Eng., State-of-the- Art olume, pp 5-5. Shmidt, B. (1969), Settlement and ground movements assoiated with tunneling in soil, PhD Thesis, University of Illinois. 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, Τ, Ξάνθη, 31/5-/6/6 7