Μηνιαία Επισκόπηση Ναστιλίας Ερεσνώνηας ηη «tramp» νασηιλία Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές Απρίλιος 2015

Transcript

1 Μηνιαία Επισκόπηση Ναστιλίας Ερεσνώνηας ηη «tramp» νασηιλία Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές Απρίλιος 2015 Ηλίας Λεκκός Δημήτρης Γαβαλάς Τράπεζα Πειραιώς Αμερικής 4, , Αθήνα, Ελλάδα Τηλ: (+30) , Fax: (+30) Bloomberg Page: <PBGR>

2 υνοπτικι παρουςίαςθ μελζτθσ περί τθσ «tramp» ναυτιλίασ (γενικά ςθμεία, οργάνωςθ και δομι, κοινοπραξίεσ, διακεςιμότθτα πλθροφοριϊν) Πρόςβαςθ παράκτιων χωρϊν ςτο παγκόςμιο δίκτυο ναυτιλίασ τακτικϊν γραμμϊν Μελετϊντασ τθ ναυπιγθςθ πλοίων και ςκαφϊν από τθν πλευρά του δείκτθ βιομθχανικισ παραγωγισ Σο παγκόςμιο ναυπθγικό κζντρο ζχει μετατοπιςτεί ςτισ χϊρεσ τθσ Άπω Ανατολισ Η Κίνα διατθρεί τα πρωτεία ωσ ναυπθγικι δφναμθ Μείωςθ 2,4% το Φεβ. 15 του αρικμοφ των πλοίων που είναι νθολογθμζνα ςτθν Ελλάδα, μερικι βελτίωςθ όμωσ με βάςθ τθν θλικία τουσ Αφξθςθ 0,5% το Φεβ. 15 τθσ χωρθτικότθτασ των πλοίων που είναι νθολογθμζνα ςτθν Ελλάδα και μερικι βελτίωςθ με βάςθ τθν θλικία τουσ Σο ζλλειμμα ςτο ιςοηφγιο πλοίων μειϊκθκε το Φεβ. 15 κατά 75,7 εκατ. YoY και διαμορφϊκθκε ςτα -96,9 εκατ. χετικά με τθν περίοδο Ιαν Φεβ. 15 το ζλλειμμα του ιςοηυγίου πλοίων μειϊκθκε κατά 188,2 εκατ. YoY και διαμορφϊκθκε ςτα -155,8 εκατ. το ιςοηφγιο καλάςςιων μεταφορϊν, το δ τριμ. 14 το πλεόναςμα αυξικθκε κατά 184,3 εκατ. ςε ςχζςθ με το δ τριμ. 13, φτάνοντασ τα 2,1 διςεκ. Σο 2014 το πλεόναςμα διαμορφϊκθκε ςτα 8,6 διςεκ. Ο δείκτθσ κφκλου εργαςιϊν ςτισ πλωτζσ μεταφορζσ αυξικθκε το δ τριμ. 14 κατά 0,7% ΤοΤ. Σο 2014 ο δείκτθσ μειϊκθκε κατά -8,2% ΤοΤ Σο Φεβ. 15 θ τραπεηικι χρθματοδότθςθ των ναυτιλιακϊν επιχειριςεων ζφταςε τα 14,2 διςεκ. Μείωςθ το 2014 των ελλθνικϊν εξαγωγϊν προσ τθν Κίνα κατά 33,4% ( -139,5 εκατ.) και αφξθςθ των ελλθνικϊν ειςαγωγϊν από τθν Κίνα κατά 13,6% ( 298,3 εκατ.) Η τιμι του ςιδθρομεταλλεφματοσ (iron ore) ζπεςε ςτο χαμθλότερο επίπεδο από τθν ζναρξθ τθσ οικονομικισ κρίςθσ Οι πλθμμφρεσ που ζπλθξαν το βόρειο τμιμα τθσ Αργεντινισ το Φεβ. 15, μείωςαν τθν παραγωγι ςόγιασ. Σον ίδιο μινα μείωςθ παρουςίαςαν οι εξαγωγζσ ςόγιασ ςτθ Βραηιλία εξαιτίασ τθσ μεγάλθσ ζκταςθσ απεργίασ των οδθγϊν φορτθγϊν τθν Ινδονθςία αναμζνεται ο όγκοσ παραγωγισ και εξαγωγϊν άνκρακα (coal) να είναι υπερδιπλάςιεσ ςε ςχζςθ με αυτόν του 2007 Ο δείκτθσ απόδοςθσ εμπορευματοκιβωτίων μειϊκθκε από τισ 123,2 μνδ. το Δεκ.ϋ14 ςτισ 123,1 μνδ. τον Ιαν. 15 Ο δείκτθσ όγκου του παγκόςμιου εμπορίου αυξικθκε βραδφτερα τον Ιανουάριο του 2015 ςε ετιςια βάςθ (2,3%, Ιαν 14: 3,1%) Η Λικουανία προςχϊρθςε ςτισ αρχζσ Μαρτίου ςτο Πρωτόκολλο των Ακθνϊν ςχετικά με τθ «μεταφορά επιβατϊν και αποςκευϊν δια καλάςςθσ». 2

3 Η εταιρεία Clarksons, για λογαριαςμό τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ Πλοιοκτθτϊν (European Community Shipowners Association) εκπόνθςε μελζτθ περί τθσ tramp ναυτιλίασ*. τα κφρια αποτελζςματα τθσ μελζτθσ που δθμοςιεφτθκε το Μάρτιο του 2015 ςυγκαταλζγονται τα ακόλουκα: I. Η δομι τθσ αγοράσ επιτρζπει τθν ελεφκερθ είςοδο και ζξοδο των εταιρειϊν. II. Οι ναφλοι είναι εξαιρετικά ευμετάβλθτοι εμφανίηοντασ μζγιςτεσ και ελάχιςτεσ ακραίεσ τιμζσ. Ωςτόςο εκτιμάται ότι το μζςο πραγματικό κόςτοσ των μεταφορϊν μειϊκθκε κατά 80% το δεφτερο μιςό του 20οφ αιϊνα. III. Οι ναφλοι διαμορφϊνονται μζςα από ζνα αναπτυγμζνο δίκτυο ναυλομεςιτϊν και πρακτόρων. IV. Σθ δεκαετία του 90 μεγάλεσ επιχειριςεισ μεταφοράσ εμπορευμάτων, όπωσ εταιρείεσ πετρελαίου και τακτικϊν γραμμϊν μείωςαν ςταδιακά τουσ ιδιόκτθτουσ ςτόλουσ τουσ προτιμϊντασ να βαςίηονται ςτθ tramp ναυτιλία και να ναυλϊνουν πλοία όταν απαιτείται. Η ςτρατθγικι αυτι οδθγοφςε ςε απομόχλευςθ των ιςολογιςμϊν τουσ. V. Σα ςυςτιματα πλθροφοριϊν που χρθςιμοποιοφνται παρζχουν ζγκαιρθ ροι δεδομζνων. VI.ε κάκε κατθγορία πλοίων υπάρχουν κοινοπραξίεσ, αν και ςε όρουσ χωρθτικότθτασ φαίνονται περιοριςμζνεσ. Πηγή: European Community Shipowners Association θμείωςθ: Αδρομολόγητο ή ελεφθερο πλοίο (tramp) χαρακτθρίηεται οποιοδιποτε πλοίο που δεν τθρεί κακοριςμζνο δρομολόγιο. υνικωσ είναι φορτθγό πλοίο που ναυλϊνεται από τουσ πλοιοκτιτεσ του, κατόπιν ναυλοςυμφϊνου ςε ζνα ναυλωτι που υπό τουσ όρουσ του ςυμβολαίου το φορτϊνει και κακορίηει τουσ λιμζνεσ προςζγγιςθσ φορτοεκφόρτωςθσ με τισ πικανζσ θμερομθνίεσ κατάπλου ςτον κάκε λιμζνα. 3

4 Μζγεκοσ εταιρείασ (βάςει αρικ. ιδιόκ. πλοίων) Η εμπορικι δομι τθσ ναυτιλιακισ βιομθχανίασ επιτρζπει τθν ελεφκερθ είςοδο και ζξοδο των εταιρειϊν. Σο Φεβρουάριο του 2015, εταιρείεσ δραςτθριοποιοφνται ςε γραμμζσ Tramp. 48 από αυτζσ τισ εταιρείεσ (0,3% του ςυνόλου) κατζχουν περιςςότερα από 100 πλοία (26% ςε όρουσ χωρθτικότθτασ). Η ιδιοκτθςιακι δομι ανά μζγεκοσ επιχείρθςθσ φαίνεται ςτουσ παρακάτω πίνακεσ. Οι πλοιοκτιτεσ είναι γενικά ςτθ κζςθ του «αποδζκτθ τθσ τιμισ» (price takers), κακϊσ είναι πολφ «μικροί» για να επθρεάςουν τθ ςυνολικι αγορά (θ αγορά ι πϊλθςθ πλοίου δεν ζχει καμία ι ελάχιςτθ επίδραςθ ςτθν αγορά). Αρικμόσ Εταιρειϊν παγκόςμιοσ ςτόλοσ Αρικμόσ Πλοίων Στόλοσ πλοίων κατά μζγεκοσ επιχείρθςθσ (ςτοιχεία Φεβ.ϋ15)* Νεκρό βάροσ (ςε εκατ.) Ολικι χωρθτικότθτα (ςε εκατ.) Μζςοσ όροσ πλοίων / εταιρεία , , , ,019 14, ,305 7, ,631 16, άγνωςτα 2, φνολο 14,122 53,101 1, , Μζγεκοσ εταιρείασ Αρικμόσ (βάςει Εταιρειϊν αρικ. ιδιόκ. πλοίων) ςτόλοσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ Αρικμόσ Πλοίων Νεκρό βάροσ (ςε εκατ.) Ολικι χωρθτικότθτα (ςε εκατ.) Μζςοσ όροσ πλοίων / εταιρεία , , , , ,586 2, άγνωςτα φνολο 2,235 13, % του παγκόςμιου ςτόλου 16% 26% 36% 37% θμείωςθ: Περιλαμβάνονται τα πλοία άνω των 100 ΚΟΧ που μεταφζρουν φορτίο, εξαιρουμζνων των επιβατθγϊν πλοίων και των φορτθγϊν πλοίων που χρθςιμοποιοφνται ςτθν υπεράκτια βιομθχανία πετρελαίου και φυςικοφ αερίου. Πηγή: Clarkson Research Services, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 4

5 Η tramp ναυτιλία ζχει περιοριςμζνα εμπόδια ειςόδου ςτθν αγορά. Οι υποψιφιοι επενδυτζσ χρειάηονται ίδια κεφάλαια (μεγάλα ποςά τα τελευταία χρόνια επενδφονται από private equity funds), ενϊ παράλλθλα τα πιςτωτικά ιδρφματα (ιδιαίτερα Αςιατικζσ τράπεηεσ) χορθγοφν δάνεια ςε αξιόχρεεσ εταιρείεσ, ςφμφωνα με τθν πιςτοδοτικι πολιτικι κάκε τράπεηασ και των κανόνων τθσ Βαςιλείασ, Τπάρχει ζνα ολοκλθρωμζνο δίκτυο υπθρεςιϊν ςτιριξθσ ςτισ οποίεσ οι νζοι επενδυτζσ μποροφν να ανακζςουν επιχειρθματικζσ λειτουργίεσ, όπωσ (α) εξειδικευμζνεσ εταιρείεσ που διαχειρίηονται τα πλοία, (β) ναυλομεςίτεσ που αναλαμβάνουν τθ ςτελζχωςθ του πλοίου με προςωπικό, τθ ςυλλογι των εςόδων και τθν αντιμετϊπιςθ τυχόν απαιτιςεων (claims), (γ) μεςίτεσ που αγοράηουν και πωλοφν πλοία ςε ςυμφζρουςεσ τιμζσ, (δ) δικθγόροι και λογιςτζσ ειδικευόμενοι ςε ναυτιλιακά κζματα αναλαμβάνουν αντίςτοιχεσ υποκζςεισ, (ε) ςφμβουλοι νθογνωμόνων και τεχνικοί ςφμβουλοι παρζχουν τθν πρζπουςα υποςτιριξθ. Παραγγελίεσ κατά μζγεκοσ επιχείρθςθσ (ςτοιχεία Φεβ.ϋ15)* Μζγεκοσ εταιρείασ Αρικμόσ (βάςει αρικ. Εταιρειϊν ιδιόκ. πλοίων) παγκόςμιοσ ςτόλοσ Αρικμόσ Πλοίων Νεκρό βάροσ (ςε εκατ.) Ολικι χωρθτικότθτα (ςε εκατ.) Μζςοσ όροσ πλοίων / εταιρεία , , άγνωςτα φνολο 957 5, θμείωςθ: Περιλαμβάνονται τα πλοία άνω των 100 ΚΟΧ, εξαιρουμζνων των αλιευτικϊν ςκαφϊν, των πολεμικϊν πλοίων, ςκαφϊν αναψυχισ και ςτακερϊν/κινθτϊν πλατφόρμων φορτθγίδων που χρθςιμοποιοφνται κυρίωσ για τθ διάτρθςθ και τθν παραγωγι ςτον τομζα τθσ ενζργειασ. Μζγεκοσ εταιρείασ Αρικμόσ (βάςει αρικ. Εταιρειϊν ιδιόκ. πλοίων) ςτόλοσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ Αρικμόσ Πλοίων Νεκρό βάροσ (ςε εκατ.) Ολικι χωρθτικότθτα (ςε εκατ.) Μζςοσ όροσ πλοίων / εταιρεία άγνωςτα φνολο 249 1, % του παγκόςμιου ςτόλου 26% 28% 32% 31% Πηγή: Clarkson Research Services, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 5

6 ε κάκε κατθγορία πλοίων υπάρχουν κοινοπραξίεσ, αν και ςε όρουσ χωρθτικότθτασ είναι περιοριςμζνεσ. Η κοινοπραξία (pool) αποτελεί ςυγκζντρωςθ από παρόμοια πλοία, υπό διαφορετικι ιδιοκτθςία, που λειτουργοφν υπό ενιαία διοίκθςθ. Οι pool managers εμπορεφονται τα πλοία ωσ μια ενιαία, ςυνεκτικι μονάδα, ςυλλζγουν τα κζρδθ και τα διανζμουν ςτο πλαίςιο ενόσ προκακοριςμζνου ςυςτιματοσ «ςτάκμιςθσ». φμφωνα με τθ μελζτθ, οι κοινοπραξίεσ αναπτφχκθκαν για δφο λόγουσ: 1. για να επιτρζψουν ςτουσ ςυμμετζχοντεσ να παρζχουν τα επίπεδα υπθρεςιϊν που απαιτοφνται από τουσ ςθμαντικότερουσ πελάτεσ τουσ, 2. για να βελτιϊςουν τθν αποτελεςματικότθτα των μεταφορϊν κάνοντασ τθ βζλτιςτθ χριςθ του ςτόλου. Πηγή: European Community Shipowners Association 6

7 Σα ςυςτιματα πλθροφοριϊν παρζχουν ςε αγοραςτζσ, πωλθτζσ, διαχειριςτζσ και ναυλωτζσ μια ζγκαιρθ ροι δεδομζνων. Πλθροφορίεσ ςχετικά με τισ τιμζσ των περιουςιακϊν ςτοιχείων των εταιρειϊν δθμοςιεφονται κακθμερινά και κυκλοφοροφν ευρζωσ από τθ ναυλομεςιτικι κοινότθτα είτε θλεκτρονικά, είτε ςε ζντυπθ ζκδοςθ. Τπάρχουν οn-line ψθφιακά ςυςτιματα που παρακολουκοφν τθ γεωγραφικι κζςθ των πλοίων, ανά πάςα ςτιγμι*. Σο κόςτοσ λειτουργίασ διαφόρων τφπων πλοίου είναι γνωςτό (δθμοςιεφονται ςχετικζσ εκκζςεισ), κακιςτϊντασ εφκολο ςτουσ υποψιφιουσ επενδυτζσ να εκτιμιςουν τα περικϊρια κζρδουσ ανά τφπο. Πηγή: European Community Shipowners Association θμείωςθ: Παράδειγμα αποτελεί θ εφαρμογι-υπθρεςία «Marine Traffic», θ οποία ζχει αναπτυχκεί ωσ ζνα ακαδθμαϊκό ζργο από το Πανεπιςτιμιο Αιγαίου. Εμφανίηει ςε πραγματικό χρόνο τισ κζςεισ των πλοίων από τισ μεταδόςεισ του υςτιματοσ Αυτόματθσ Αναγνϊριςθσ (Automatic Identification System). Ο Διεκνισ Ναυτιλιακόσ Οργανιςμόσ (ΙΜΟ) απαιτεί τα πλοία με ολικι χωρθτικότθτα άνω των 300 ΚΟΧ να ζχουν εγκατεςτθμζνο ζνα πομπό AIS. Ο πομπόσ μεταδίδει το ςτίγμα, τθν ταχφτθτα, τθν πορεία, το όνομα, το μζγεκοσ και τον επόμενο λιμζνα κατάπλου του πλοίου. 7

8 Η UNCTAD δθμοςίευςε τα ετιςια ςτοιχεία του δείκτθ LSCI* (Liner Shipping Connectivity Index), ο οποίοσ αποτελεί ζνδειξθ τθσ πρόςβαςθσ κάκε παράκτιασ χϊρασ ςτο παγκόςμιο δίκτυο τθσ ναυτιλίασ τακτικϊν γραμμϊν. Η χϊρα με το υψθλότερο LSCI είναι θ Κίνα, ακολουκοφμενθ από το Χονγκ Κονγκ, τθ ιγκαποφρθ, τθ Νότιο Κορζα και τθ Μαλαιςία. Οι καλφτερα ςυνδεδεμζνεσ χϊρεσ τθσ Αφρικισ είναι το Μαρόκο, θ Αίγυπτοσ και θ Νότιοσ Αφρικι, αντικατοπτρίηοντασ τθ ςτρατθγικι γεωγραφικι τουσ κζςθ. τθ Λατινικι Αμερικι, ο Παναμάσ ζχει τον υψθλότερο LSCI, ςαφϊσ επωφελοφμενοσ από το κανάλι και τθ κζςθ του ωσ ςταυροδρόμι διαδρομϊν Ανατολισ-Δφςθσ και Βορρά-Νότου. Δζκα από τισ δϊδεκα χϊρεσ (εκτόσ Μαυροβουνίου και Λετονίασ) με το χαμθλότερο LSCI είναι νθςιωτικά κράτθ (Σόνγκα, Ν. Μάρςαλ, Κιριμπάτι, Άγιοι Κιτσ & Νζβισ, Γροιλανδία, Δομινικανι Δθμοκρατία, Βερμοφδα, Μικρονθςία, Παλάου, Ν. Κάυμαν), γεγονόσ που δείχνει το χαμθλό επίπεδο εμπορικϊν ςυναλλαγϊν και τθν απομόνωςθ των περιοχϊν αυτϊν. Πηγή: UNCTAD, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές Δείκτθσ ςυνδεςιμότθτασ ναυτιλίασ τακτικϊν γραμμϊν (επιλεγμζνεσ χϊρεσ) Θζςθ ςτθν Χϊρα παγκόςμια κατάταξθ (2014) Κίνα Χονγκ Κονγκ ιγκαποφρθ Νότιοσ Κορζα Μαλαιςία Μαρόκο Αίγυπτοσ Νότιοσ Αφρικι Ελλάδα Παναμάσ Σόνγκα Ν. Μάρςαλ Κιριμπάτι Άγιοι Κιτσ & Νζβισ Γροιλανδία Δομινικανι Δθμοκρατία Βερμοφδα Μικρονθςία Παλάου Ν. Κάυμαν θμείωςθ: Από το 2004, θ UNCTAD (United Nations Conference on Trade and Development) δθμοςιεφει ετθςίωσ το δείκτθ LSCI (Liner Shipping Connectivity Index) για μια ομάδα 159 χωρϊν, ο οποίοσ παρζχει μια ζνδειξθ για τθν πρόςβαςθ μιασ χϊρασ ςτο παγκόςμιο δίκτυο τακτικϊν γραμμϊν καλάςςιων μεταφορϊν και ωσ εκ τοφτου ςε υπερπόντιεσ αγορζσ μεταφοράσ εμπορευματοκιβωτίων, με τα οποία μεταφζρονται τα περιςςότερα βιομθχανικά προϊόντα. Ο δείκτθσ LSCI παράγεται από πζντε ςυνιςτϊςεσ που καταγράφουν τθ χριςθ των λιμζνων προςζγγιςθσ μιασ χϊρασ (ports of call) από πλοία μεταφοράσ εμπορευματοκιβωτίων τακτικϊν γραμμϊν: Οι πζντε ςυνιςτϊςεσ είναι (α) ο αρικμόσ των πλοίων, (β) θ ςυνολικι μεταφορικι τουσ ικανότθτα (ςε αρικμό εμπορευματοκιβωτίων), (γ) ο αρικμόσ των εταιρειϊν που παρζχουν υπθρεςίεσ με ιδιόκτθτα πλοία, (δ) ο αρικμόσ των παρεχόμενων υπθρεςιϊν και (ε) το μζγεκοσ (ςε αρικμό εμπορευματοκιβωτίων) του μεγαλφτερου πλοίου. 8

9 Η Ελλάδα βρίςκεται ςτθν 27θ κζςθ ςτθν παγκόςμια κατάταξθ, ςε ςφνολο 159 χωρϊν. Δείκτθσ ςυνδεςιμότθτασ ναυτιλίασ τακτικϊν γραμμϊν, Ελλάδα (ετιςια ςτοιχεία , 2004=100) Πηγή: UNCTAD, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 9

10 Ιαν-06 Απρ-06 Ιουλ-06 Οκτ-06 Ιαν-07 Απρ-07 Ιουλ-07 Οκτ-07 Ιαν-08 Απρ-08 Ιουλ-08 Οκτ-08 Ιαν-09 Απρ-09 Ιουλ-09 Οκτ-09 Ιαν-10 Απρ-10 Ιουλ-10 Οκτ-10 Ιαν-11 Απρ-11 Ιουλ-11 Οκτ-11 Ιαν-12 Απρ-12 Ιουλ-12 Οκτ-12 Ιαν-13 Απρ-13 Ιουλ-13 Οκτ-13 Ιαν-14 Απρ-14 Ιουλ-14 Οκτ-14 Ιαν-15 Ιαν-06 Απρ-06 Ιουλ-06 Οκτ-06 Ιαν-07 Απρ-07 Ιουλ-07 Οκτ-07 Ιαν-08 Απρ-08 Ιουλ-08 Οκτ-08 Ιαν-09 Απρ-09 Ιουλ-09 Οκτ-09 Ιαν-10 Απρ-10 Ιουλ-10 Οκτ-10 Ιαν-11 Απρ-11 Ιουλ-11 Οκτ-11 Ιαν-12 Απρ-12 Ιουλ-12 Οκτ-12 Ιαν-13 Απρ-13 Ιουλ-13 Οκτ-13 Ιαν-14 Απρ-14 Ιουλ-14 Οκτ-14 Ιαν-15 Ιαν-06 Απρ-06 Ιουλ-06 Οκτ-06 Ιαν-07 Απρ-07 Ιουλ-07 Οκτ-07 Ιαν-08 Απρ-08 Ιουλ-08 Οκτ-08 Ιαν-09 Απρ-09 Ιουλ-09 Οκτ-09 Ιαν-10 Απρ-10 Ιουλ-10 Οκτ-10 Ιαν-11 Απρ-11 Ιουλ-11 Οκτ-11 Ιαν-12 Απρ-12 Ιουλ-12 Οκτ-12 Ιαν-13 Απρ-13 Ιουλ-13 Οκτ-13 Ιαν-14 Απρ-14 Ιουλ-14 Οκτ-14 Ιαν-15 Η παγκόςμια βιομθχανία καταςκευισ πλοίων και ςκαφϊν χωρίηεται ουςιαςτικά ςτισ δφο αντίςτοιχεσ κατθγορίεσ. Λόγω τθσ διαφοράσ ςτο χρόνο καταςκευισ των δφο αγακϊν, οι καταςκευαςτζσ ςκαφϊν αιςκάνονται ταχφτερα τισ αρνθτικζσ επιπτϊςεισ τθσ οικονομικισ φφεςθσ απ ότι οι καταςκευαςτζσ πλοίων, κακϊσ οι δεφτεροι «απολαμβάνουν» προςταςία από εξωτερικά ςοκ ζωσ και τζςςερα ζτθ, ανάλογα με το βιβλίο παραγγελιϊν τουσ και τουσ τφπουσ πλοίων ςτουσ οποίουσ ειδικεφονται. ε τρεισ ςθμαντικοφσ κρίκουσ τθσ ναυπθγικισ βιομθχανίασ (όπου υπάρχουν διακζςιμα ςτοιχεία), τθ Ν. Κορζα, τθν Ιταλία και τθ Γερμανία παρατθροφμε τα ακόλουκα: τθ Ν. Κορζα το 2014 ο δείκτθσ μειϊκθκε κατά 12,2% (2013: -8,7%). Σον Ιαν. 15 ο ςχετικόσ δείκτθσ μειϊκθκε κατά 18,3% ΤοΤ. τθν Ιταλία το 2014 ο δείκτθσ αυξικθκε κατά 3,8% (2013: -2,4%). Σον Ιαν. 15 ο δείκτθσ αυξικθκε κατά 3,4% ΤοΤ. τθ Γερμανία το 2014 ο δείκτθσ αυξικθκε κατά 9,8% (2013: -2,4%). Σον Ιαν. 15 ο δείκτθσ αυξικθκε κατά 1,1% ΤοΤ Δείκτθσ Βιομθχανικισ Παραγωγισ Ναυπιγθςθ Πλοίων & Σκαφϊν (2010=100, τάςθ & κφκλοσ) Γερμανία ΔΒΠ (επίπεδο) - δεξιόσ άξονασ ΔΒΠ (ετιςια % μεταβολι) - αριςτερόσ άξονασ Νότιοσ Κορζα Ιταλία ΔΒΠ (επίπεδο) - δεξιόσ άξονασ ΔΒΠ (ετιςια % μεταβολι) - αριςτερόσ άξονασ Πηγή: ΚΟSTAT Statistics Korea, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές ΔΒΠ (επίπεδο) - δεξιόσ άξονασ ΔΒΠ (ετιςια % μεταβολι) - αριςτερόσ άξονασ Πηγή: EUROSTAT, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 10

11 Κάνοντασ μια ςφντομθ αναςκόπθςθ ςτθν πορεία ανάπτυξθσ τθσ παγκόςμιασ ναυπθγικισ βιομθχανίασ, διαπιςτϊνουμε ότι το παγκόςμιο ναυπθγικό κζντρο ςυνεχϊσ μετακινείται, από τθ Βρετανία, ςτισ ΗΠΑ, ςτθν Ευρϊπθ, ςτθν Ιαπωνία, ςτθ Ν. Κορζα και πλζον ςτθν Κίνα. Ο πρωταρχικόσ λόγοσ κάκε φορά για αυτι τθν αλλαγι είναι το πλεονζκτθμα τθσ χϊρασ υποδοχισ ςτο μειωμζνο κόςτοσ υλικϊν, ενϊ ακολουκοφν θ υπεροχι ςτθν τεχνολογία/τεχνογνωςία* και οι δθμόςιεσ επενδφςεισ**. Σθν τελευταία διετία, μζςω τθσ ανάκαμψθσ τθσ παγκόςμιασ οικονομίασ (2014: 3,3%, 2013: 3,3%), θ αγορά τθσ ναυπθγικισ βιομθχανίασ είναι ςε ακμάηουςα φάςθ. Όςον αφορά τθν Κίνα, με τθν ζνταξθ τθσ χϊρασ ςτον Παγκόςμιο Οργανιςμό Εμπορίου (11 Δεκ. 01) και ςε ςυνδυαςμό με τθν ταχεία ανάπτυξθ τθσ οικονομίασ τθσ (2014: 7,4%, 2013: 7,7%), κατζφερε να ανζλκει ςτθν πρϊτθ κζςθ τθσ παγκόςμιασ κατάταξθσ ναυπθγικϊν χωρϊν από το 2009 ζωσ το 2014 (με εξαίρεςθ το 2011) βάςει τθσ χωρθτικότθτασ ςε νζεσ παραγγελίεσ Πραγματικό ΑΕΠ ςε Κίνα και παγκοςμίωσ (ετιςια % μεταβολι) Κίνα παγκοςμίωσ Πηγή: IMF, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές *θμείωςθ: Η Κίνα καταςκευάηει πλοία ςε εξειδικευμζνεσ κατθγορίεσ, όπωσ τα πολφ μεγάλα πλοία μεταφοράσ εμπορευματοκιβωτίων (Ultra Large Containerships) TEUs, ενϊ παράλλθλα ζχει διειςδφςει ςτθν ταχζωσ αναπτυςςόμενθ κατθγορία Τγροποιθμζνου Φυςικοφ Αερίου (LNG). **θμείωςθ: Σο Φεβρουάριο του 2009, το υμβοφλιο τθσ Επικρατείασ τθσ Κίνασ ενζκρινε το " χζδιο Ρφκμιςθσ και Αναηωογόνθςθσ τθσ Κινζηικθσ Ναυτιλιακισ Βιομθχανίασ", που υπζδειξε ουςιαςτικά τον «οδικό χάρτθ» ανάπτυξθσ για τον κλάδο τα επόμενα χρόνια. Σο χζδιο ςυμπεριλάμβανε μια ςειρά από υποςτθρικτικζσ πολιτικζσ ςτουσ τομείσ χρθματοοικονομικϊν, δθμοςίου ταμείου, φορολογίασ και Ζρευνασ & Ανάπτυξθσ. υγκεκριμζνα οι πολιτικζσ αφοροφςαν: (1) ενκάρρυνςθ των εμπλεκόμενων τραπεηϊν ςτθν Κίνα προσ παροχι επαρκοφσ-ζγκαιρθσ χρθματοδότθςθσ ςε ναυπθγικζσ επιχειριςεισ (2) ενκάρρυνςθ των ςθμαντικότερων κινεηικϊν ναυτιλιακϊν εταιρειϊν να αγοράςουν εγκαταλελειμμζνα πλοία (3) ανάπτυξθ τθσ εγχϊριασ ηιτθςθσ για πλοία μζςω πολιτικισ επιςτροφισ φόρου (4) επιτάχυνςθ τθσ κατάργθςθσ των θλικιωμζνων πλοίων και των δεξαμενόπλοιων μονοφ κφτουσ (5) ενκάρρυνςθ ςυγχωνεφςεων και εξαγορϊν των ναυπθγικϊν επιχειριςεων (6) αφξθςθ επενδφςεων ςε Ζρευνα & Ανάπτυξθ ιδιαίτερα προσ τα πλοία ζνταςθσ τεχνολογίασ, το βαςικό εξοπλιςμό των πλοίων και τισ προθγμζνεσ ναυπθγικζσ τεχνολογίεσ. 11

12 Αναλφοντασ τθ ναυπθγικι βιομθχανία υπό το πρίςμα του αρικμοφ πλοίων υπό παραγγελία (order book), παρατθροφμε ότι θ Κίνα αποτελεί πρϊτθ δφναμθ, με δεφτερθ τθν Ιαπωνία και τρίτθ τθ Ν. Κορζα. φμφωνα μάλιςτα με το Σφνδεςμο Εκνικισ Ναυπθγικισ Βιομθχανίασ τθσ Κίνασ (CANSI) περίπου επιχειριςεισ δραςτθριοποιοφνται άμεςα ι ζμμεςα με τθ ναυπθγικι βιομθχανία τθσ χϊρασ ενϊ ςτθ χϊρα υπάρχουν πάνω από ναυπθγεία διαφόρων μεγεκϊν. Μάλιςτα ο εκςυγχρονιςμόσ των ναυπθγείων εκτείνεται ςε εκνικό επίπεδο. Παράλλθλα, οι απαιτιςεισ ςε ειςαγωγζσ προϊόντων και υπθρεςιϊν για τθ δζουςα παραγωγικι ικανότθτα τθσ κινζηικθσ ναυπθγικισ βιομθχανίασ ζχουν αυξθκεί ςθμαντικά, ιδιαίτερα για γεννιτριεσ ντίηελ, αυτοματοποίθςθ και τθλεπιςκόπθςθ μθχανοςταςίων, ςυςτιματα επικοινωνίασ και γερανοφσ που χρθςιμοποιοφνται ςτουσ λζβθτεσ. Χϊρεσ με τθ μεγαλφτερθ ναυπθγικι βιομθχανία παγκοςμίωσ (βάςει πλοίων ςε παραγγελία ςτο ςφνολο των ναυπθγείων κάκε χϊρασ) Χϊρα υνολικόσ αρικμόσ παραγγελκζντων πλοίων υνολικι χωρθτικότθτα (ςε ΚΟΧ) παραγγελκζντων πλοίων Κίνα 2, ,763,902 Ιαπωνία ,059,612 Νότιοσ Κορζα ,800,017 Βραηιλία 148 6,748,186 ΗΠΑ 93 1,230,245 Ολλανδία ,810 Φιλιππίνεσ 65 5,734,142 Βιετνάμ 61 1,350,143 Νορβθγία ,051 Σουρκία ,442 Ρωςία ,353 Μπαγκλαντζσ 33 61,141 Σαϊβάν 31 1,963,957 Ρουμανία 29 3,456,400 Ινδονθςία ,782 Ινδία 27 67,350 Γερμανία ,375 Μαλαιςία 26 89,787 Κροατία ,208 Ιταλία ,580 Πηγή: Clarkson Research Services, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 12

13 φμφωνα με ςτοιχεία τθσ ΕΛ.ΣΑΣ. για τον αρικμό των πλοίων, ο εμπορικόσ ςτόλοσ που είναι νθολογθμζνοσ ςτθν Ελλάδα (πλοία 100 ΚΟΧ και άνω)* μειϊκθκε το Φεβ. 15 κατά 2,4% ςε ετιςια βάςθ (Φεβ. 14: -2,1% YoY). Ωςτόςο παρά τθν πτϊςθ του ςτόλου ςε όλεσ τισ επιμζρουσ κατθγορίεσ πλοίων, καταγράφεται μερικι βελτίωςθ με βάςθ τθν θλικία του. Ειδικότερα περιορίηεται ο αρικμόσ των πλοίων θλικίασ άνω των 30 ετϊν, ενϊ ταυτόχρονα αυξάνεται ο αρικμόσ αυτϊν που είναι μεταξφ 5-10 και ετϊν. 2,500 Αρικμόσ ελλθνικϊν εμπορικϊν πλοίων 100 ΚΟΧ και άνω κατά κατθγορία κατά εφροσ θλικίασ 30+ 2,000 1,936 1,896 1, <30 1, <25 Φεβ.'15 Φεβ.'14 Φεβ.'13 1, Φεβ.'13 Φεβ.'14 Φεβ.'15 Φορτθγά Δεξαμενόπλοια Επιβατθγά και λοιπά φνολο 15-<20 10-<15 5-<10 < Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές θμείωςθ: (1) Εμπορικό πλοίο: Είναι κάκε ςκάφοσ που ενεργεί τθ μεταφορά προςώπων ή πραγμάτων, την αλιεία, τη ρυμοφλκηςη και κάθε άλλη ναυτιλιακή εργαςία. Περιλαμβάνονται και τα πλοία που είναι εφοδιαςμζνα με προςωρινά ναυτιλιακά ζγγραφα. (2) Ελληνικόσ εμπορικόσ ςτόλοσ: είναι νηολογημζνα ςτην Ελλάδα και ανικουν ςε πρόςωπα φυςικά ι νομικά που κατοικοφν ςτθν ελλθνικι επικράτεια. Η ελληνική ςημαία που φζρουν τα ανωτζρω πλοία δείχνει ότι όλοι οι οικονομικοί και εμπορικοί κανόνεσ με τουσ οποίουσ διεξάγονται οι καλάςςιεσ δραςτθριότθτζσ τουσ, όπωσ, επιδοτιςεισ ναυπθγιςεων, περιοριςμοί φόρτωςθσ, αποκεματοποιιςεισ αποςβζςεων και άλλεσ φορολογικζσ διατάξεισ, κακορίηονται από τισ αρμόδιεσ ελλθνικζσ αρχζσ. (4) Ολική χωρητικότητα ςε κόρουσ (Κ.Ο.Χ): Είναι μονάδα μζτρθςθσ του ςυνολικοφ όγκου ςε κυβικά πόδια των χϊρων φόρτωςθσ ςτο εςωτερικό του κφτουσ και ςτθ γζφυρα, που είναι διακζςιμοι για τθ μεταφορά εμπορευμάτων, τροφίμων, επιβατϊν και του πλθρϊματοσ. 13

14 Η δφναμθ του ςτόλου ςε όρουσ χωρθτικότθτασ (ΚΟΧ) αυξικθκε οριακά το Φεβ. 15 κατά 0,5% ςε ετιςια βάςθ (Φεβ. 14: 2,4%). Η εξζλιξθ αυτι οφείλεται ςτθν αφξθςθ χωρθτικότθτασ ςε φορτθγά πλοία (κατά περίπου 355 χιλ. τόνουσ) θ οποία αντιςτακμίηει τθ μείωςθ ςτισ άλλεσ δφο κατθγορίεσ (μείωςθ κατά 116 χιλ. τόνουσ ςτα δεξαμενόπλοια και κατά 21 χιλ. τόνουσ ςε επιβατθγά-λοιπά πλοία). Όςον αφορά τθ ςχζςθ χωρθτικότθτασ-θλικίασ πλοίων παρατθρείται αφξθςθ χωρθτικότθτασ ςτα πλοία θλικίασ μεταξφ 5-10 και ετϊν. Χωρθτικότθτα ελλθνικϊν εμπορικϊν πλοίων 100 ΚΟΧ και άνω κατά κατθγορία κατά εφροσ θλικίασ Επιβατθγά και λοιπά Φεβ.'15 Φεβ.'14 Φεβ.' <30 Δεξαμενόπλοια 20-<25 15-<20 Φεβ.'15 Φεβ.'14 Φεβ.'13 Φορτθγά 10-<15 5-<10 φνολο <5 0 10,000,000 20,000,000 30,000,000 40,000,000 50,000, ,000,000 10,000,000 15,000,000 20,000,000 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 14

15 Σο Φεβ. 15, το ζλλειμμα του ιςοηυγίου πλοίων* (διαφορά ανάμεςα ςε πλθρωμζσ για πωλιςεισ & αγορζσ πλοίων) μειϊκθκε κατά 75,7 εκατ. ςε ετιςια βάςθ και διαμορφϊκθκε ςτα -96,9 εκατ. ζναντι -172,6 εκατ. το Φεβ.ϋ14, κακϊσ θ μείωςθ τθσ αγοράσ πλοίων (κατά -104,9 εκατ.) υπερκζραςε τθ μείωςθ τθσ πϊλθςθσ (κατά -29,2 εκατ.). χετικά με τθν περίοδο Ιαν Φεβ. 15 το ζλλειμμα του ιςοηυγίου πλοίων μειϊκθκε κατά 188,2 εκατ. ςε ετιςια βάςθ και διαμορφϊκθκε ςτα -155,8 εκατ. ζναντι -344 εκατ. τθν αντίςτοιχθ περίοδο το 2014, κακϊσ θ μείωςθ τθσ αγοράσ πλοίων (κατά -196,5 εκατ.) υπερκζραςε τθ μείωςθ τθσ πϊλθςθσ (κατά μόλισ -8,3 εκατ.). Ελλάδα: Ιςοηφγιο Πλοίων (εκατ. ) Ιαν.-Φεβ. 14 Ιαν.-Φεβ. 15 Φεβ. 14 Φεβ. 15 Πλοία (ειςπράξεισ) Πλοία (πλθρωμζσ) Ιςοηφγιο Πλοίων Πηγή: ΤηΕ, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές θμείωςθ: Από το μινα αναφοράσ Ιανουάριο 2015, θ παρουςίαςθ του ιςοηυγίου πλθρωμϊν βαςίηεται ςτθν 6θ ζκδοςθ του Εγχειριδίου Ιςοηυγίου Πλθρωμϊν (BPM6 Balance of Payments Manual 6th edition). Περιςςότερεσ πλθροφορίεσ για τθ μετάβαςθ ςτθ νζα μεκοδολογία BPM6 βρίςκονται ςτο ςχετικό Δελτίο Σφπου που δθμοςίευςε θ ΣτΕ ςτισ 23 Μαρτίου

16 το ιςοηφγιο καλάςςιων μεταφορϊν*, το δ τριμ. 14 το πλεόναςμα αυξικθκε κατά 184,3 εκατ. ςε ςχζςθ με το αντίςτοιχο τρίμθνο του προθγοφμενου ζτουσ, φτάνοντασ τα 2,1 διςεκ. (δ τριμ. 13: 2 διςεκ.), κακϊσ θ αφξθςθ των ειςπράξεων κατά 241,2 εκατ. υπερκζραςε τθν αφξθςθ των πλθρωμϊν κατά 56,9 εκατ. Οι καλάςςιεσ μεταφορζσ αποτελζςαν κατά το δ τριμ. 14 το 73,3% του ιςοηυγίου υπθρεςιϊν (δ τριμ. 13: 73,5%). υνολικά το 2014 το πλεόναςμα αυξικθκε κατά 1 διςεκ. ςε ςφγκριςθ με το 2013 και αποτζλεςε το 43,6% του ιςοηυγίου υπθρεςιϊν (2013: 44,4%). Ελλάδα: Ιςοηφγιο Υπθρεςιϊν (καλάςςιεσ μεταφορζσ) (εκατ. ) δ τριμ. 13 δ τριμ. 14 Ιςοηφγιο καλάςςιων μεταφορϊν 7, , , ,141.4 Ειςπράξεισ 28, ,150 5, ,863.6 Πλθρωμζσ 3, , Ποςοςτό καλ. μεταφ. επί του ιςοη.υπθρ. 44.4% 43.6% 73.5% 73.3% Πηγή: ΤηΕ, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές θμείωςθ: Από το μινα αναφοράσ Ιανουάριο 2015, θ παρουςίαςθ του ιςοηυγίου πλθρωμϊν βαςίηεται ςτθν 6θ ζκδοςθ του Εγχειριδίου Ιςοηυγίου Πλθρωμϊν (BPM6 Balance of Payments Manual 6th edition). Περιςςότερεσ πλθροφορίεσ για τθ μετάβαςθ ςτθ νζα μεκοδολογία BPM6 βρίςκονται ςτο ςχετικό Δελτίο Σφπου που δθμοςίευςε θ ΣτΕ ςτισ 23 Μαρτίου

17 Q1/01 Q3/01 Q1/02 Q3/02 Q1/03 Q3/03 Q1/04 Q3/04 Q1/05 Q3/05 Q1/06 Q3/06 Q1/07 Q3/07 Q1/08 Q3/08 Q1/09 Q3/09 Q1/10 Q3/10 Q1/11 Q3/11 Q1/12 Q3/12 Q1/13 Q3/13 Q1/14 Q3/14 Ο δείκτθσ κφκλου εργαςιϊν ςτισ πλωτζσ μεταφορζσ* διαμορφϊκθκε το δ τριμ. 14 ςτισ 57,6 μνδ. παρουςιάηοντασ αφξθςθ 0,7% ςε ετιςια βάςθ (γ τριμ. 14: -5,5% YoY & δ τριμ. 13: -7,6% YoY). Σο 2014 ο δείκτθσ ζκλειςε ςτισ 70,1 μνδ. παρουςιάηοντασ μείωςθ -8,2% ςε ετιςια βάςθ (2013: -7,4% YoY). Δείκτθσ κφκλου εργαςιϊν ςτισ πλωτζσ μεταφορζσ (2010=100) Δείκτθσ κφκλου εργαςιϊν ςτισ πλωτζσ μεταφορζσ (ετιςιεσ % μεταβολζσ) Q1 Q2 Q3 Q Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές θμείωςθ: Ο δείκτθσ κφκλου εργαςιϊν ςτισ πλωτζσ μεταφορζσ είναι δείκτθσ του οικονομικοφ κφκλου τθσ επιχείρθςθσ και παρουςιάηουν τθν εξζλιξθ τθσ αγοράσ πλωτϊν μεταφορϊν. τόχοσ αυτοφ του δείκτθ είναι θ μζτρθςθ τθσ δραςτθριότθτασ του υπό εξζταςθ κλάδου ςτθν αγορά, ςε όρουσ αξίασ. Ο κφκλοσ εργαςιϊν περιλαμβάνει τα ςυνολικά ποςά που τιμολογικθκαν από τθν επιχείρθςθ κατά τθ διάρκεια τθσ περιόδου αναφοράσ, και τα οποία αντιςτοιχοφν ςε πωλιςεισ αγακϊν και υπθρεςιϊν που παραςχζκθκαν ςε τρίτουσ. υνυπολογίηονται τυχόν επιδοτιςεισ προϊόντων/υπθρεςιϊν. Δεν περιλαμβάνει το ΦΠΑ και άλλουσ ςυναφείσ εκπτϊςιμουσ φόρουσ που ςυνδζονται άμεςα με τον κφκλο εργαςιϊν, κακϊσ και όλα τα τζλθ και τουσ φόρουσ επί των αγακϊν ι των υπθρεςιϊν που τιμολογικθκαν από τθν επιχείρθςθ. Επίςθσ, δεν περιλαμβάνει τα λοιπά ζςοδα εκμετάλλευςθσ, τα χρθματοοικονομικά ζςοδα και τα ζκτακτα ζςοδα τθσ επιχείρθςθσ. 17

18 Σο Φεβρουάριο 2015, ο ετιςιοσ ρυκμόσ μείωςθσ τθσ τραπεηικισ χρθματοδότθςθσ των ναυτιλιακϊν επιχειριςεων* ζφταςε το -7,6% με το υπόλοιπο τθσ χρθματοδότθςθσ να διαμορφϊνεται ςτα 14,2 διςεκ. αποτελϊντασ ςχεδόν το 15% του ςυνόλου χρθματοδότθςθσ των μθ χρθματοπιςτωτικϊν επιχειριςεων. θμειϊνουμε πωσ θ ςυνολικι χρθματοδότθςθ του εγχϊριου ιδιωτικοφ τομζα το Φεβ. 15 ζφταςε τα 213,5 διςεκ., θ μθνιαία κακαρι ροι τα 74 εκατ. και ο ετιςιοσ ρυκμόσ μεταβολισ το -2,5%. Χρθματοδότθςθ του εγχϊριου ιδιωτικοφ τομζα (Υπόλοιπο, ροι ςε εκατ. & % μεταβολι) Φεβ. 14 Ιαν. 15 Φεβ. 15 φνολο Τπόλοιπο χρθματοδ. 216, , ,507 Μθνιαία κακαρι ροι (%) 12μθνθ μεταβολι -4.0% -2.9% -2.5% Μθ Χρθματοπιςτωτικζσ Επιχειριςεισ Τπόλοιπο χρθματοδ. 95,731 96,779 96,265 Μθνιαία κακαρι ροι (%) 12μθνθ μεταβολι -5.1% -2.7% -2.4% Ναυτιλία Τπόλοιπο χρθματοδ. 11,876 14,322 14,165 (%) 12μθνθ μεταβολι -6.9% -6.2% -7.6% Πηγή: ΤηΕ, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές θμείωςθ: (1) τα υπόλοιπα περιλαμβάνονται τα δάνεια και οι τοποκετιςεισ ςε εταιρικά ομόλογα, ανεξάρτθτα από το αν ζχουν τιτλοποιθκεί. (2) Οι κακαρζσ ροζσ και οι ρυκμοί μεταβολισ υπολογίηονται αφοφ λθφκοφν υπόψθ οι αναταξινομιςεισ και μεταβιβάςεισ δανείων/εταιρικϊν ομολόγων, οι διαγραφζσ, κακϊσ και οι ςυναλλαγματικζσ διαφορζσ. 18

19 Σο 2014, ςφμφωνα με τα προςωρινά ςτοιχεία τθσ ΕΛ.ΣΑΣ. και του Κζντρου Εξαγωγικϊν Ερευνϊν και Μελετϊν (ΚΕΕΜ) παρουςιάςτθκε μείωςθ των ελλθνικϊν εξαγωγϊν προσ τθν Κίνα κατά 33,4% ( -139,5 εκατ.) και αφξθςθ των ελλθνικϊν ειςαγωγϊν από τθν Κίνα κατά 13,6% ( 298,3 εκατ.). θμειϊνουμε ότι οι εξαγωγζσ τθσ Ελλάδασ ςτθν Κίνα αποτελοφν το 1% του ςυνόλου των εξαγωγϊν, ενϊ οι ειςαγωγζσ τθσ Ελλάδασ από τθν Κίνα αποτελοφν το 5,3% του ςυνόλου των ειςαγωγϊν. Διμερζσ Εμπόριο Ελλάδασ-Κίνασ (εκατ. ) % μεταβολι 2014/2013 % ςφνκεςθ ςτο ςφνολο των εξαγωγϊν 2013 % ςφνκεςθ ςτο ςφνολο των εξαγωγϊν 2014 Εξαγωγζσ προσ Κίνα Ειςαγωγζσ από Κίνα Εξωτερικό Εμπόριο % 1.5% 1.0% 2, , % 4.8% 5.3% -1, , ,7% Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ., ΚΕΕΜ, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 19

20 Ειδικότερα, το 2013 οι εξαγωγζσ τθσ Ελλάδασ ςε Πετρελαιοειδι κατείχαν τθν πρϊτθ κζςθ και αποτελοφςαν το 22,4% των εξαγωγϊν τθσ Ελλάδασ ςτθν Κίνα. Σο 2014 όμωσ υπιρξε μείωςθ ςτο ςυγκεκριμζνο προϊόν (κατά 66% ςε αξία και κατά 67% ςε ποςότθτα) αποτελϊντασ πλζον το 14,6% των εξαγωγϊν. θμειϊνουμε ότι ςτθν εν λόγω κατθγορία, θ Κίνα μείωςε ςθμαντικά τισ ειςαγωγζσ τθσ από τρίτεσ χϊρεσ κατά -20% ςε αξία και κατά -16% ςε ποςότθτα. Σα βαςικά κινεηικά προϊόντα για το 2014 που ειςιγαγε θ Ελλάδα είναι Η/Τ, πλοία (επιβατθγά κρουαηιερόπλοια, οχθματαγωγά (ferry-boats), φορτθγά), προϊόντα αλουμινίου, προϊόντα κινθτισ τθλεφωνίασ, παιχνίδια, υποδιματα, είδθ ταξιδιοφ, ςυςκευζσ φωτιςμοφ, πλαςτικά ζπιπλα κλπ Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, ΚΕΕΜ, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 20

21 Βαςικότεροσ τρόποσ μεταφοράσ εμπορευμάτων μεταξφ των δφο χωρϊν είναι διά καλάςςθσ. Η αξία των διά καλάςςθσ ειςαγωγϊν το 2014 διαμορφϊκθκε ςτα 2.040,8 εκατ., (2013: 1.719,5), αποτελϊντασ το 1,1% του ΑΕΠ, (2013: 0,9% του ΑΕΠ). Από τθν άλλθ, θ αξία των διά καλάςςθσ εξαγωγϊν διαμορφϊκθκε ςτα 262,5 εκατ. (2013: 397,7 εκατ.), αποτελϊντασ το 0,1% του ΑΕΠ, (2013: 0,2% του ΑΕΠ). Διμερζσ διά καλάςςθσ εμπόριο Ελλάδασ-Κίνασ (αξία ςε ) 2,500,000,000 2,000,000, ; 9% 0.2; 0% Ειςαγωγζσ Ελλάδασ από Κίνα κατά τρόπο μεταφοράσ* (αξία ςε εκατ.; μερίδιο) 44.1; 2% 174.7; 7% 2,040.8; 82% Θάλαςςα Σρζνο Αζρασ Δρόμοσ Ιδία προϊκθςθ θμείωςθ: Δεν περιλαμβάνονται οι ειςαγωγζσ διά τρζνου ( 188,3 χιλ.), ταχυδρομείου ( 1,4 χιλ.) και ςτακεροφ/μόνιμου μθχανιςμοφ-fixed mechanism ( 73 χιλ.). Εξαγωγζσ Ελλάδασ προσ Κίνα κατά τρόπο μεταφοράσ* (αξία ςε εκατ.; μερίδιο) 15.3; 6% 1,500,000,000 1,000,000, ,000, ; 94% Ειςαγωγζσ Εξαγωγζσ Πηγή: EUROSTAT, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές Θάλαςςα Αζρασ θμείωςθ: Δεν περιλαμβάνονται οι εξαγωγζσ διά τρζνου ( 0 χιλ.), δρόμου ( 476,9 χιλ.), ταχυδρομείου ( 346,2 χιλ.), ςτακεροφ/μόνιμου μθχανιςμοφ-fixed mechanism ( 0 χιλ.) και ιδίασ προϊκθςθσ ( 10,6 χιλ.). 21

22 Ιαν-12 Φεβ-12 Μαρ-12 Απρ-12 Μαϊ-12 Ιουν-12 Ιουλ-12 Αυγ-12 επ-12 Οκτ-12 Νοε-12 Δεκ-12 Ιαν-13 Φεβ-13 Μαρ-13 Απρ-13 Μαϊ-13 Ιουν-13 Ιουλ-13 Αυγ-13 επ-13 Οκτ-13 Νοε-13 Δεκ-13 Ιαν-14 Φεβ-14 Μαρ-14 Απρ-14 Μαϊ-14 Ιουν-14 Ιουλ-14 Αυγ-14 επ-14 Οκτ-14 Νοε-14 Δεκ-14 Ιαν-15 Φεβ-15 Η τιμι του ςιδθρομεταλλεφματοσ (iron ore) ζπεςε ςτo χαμθλότερο επίπεδο από τθν ζναρξθ τθσ οικονομικισ κρίςθσ, με ζκδθλθ τθν ανθςυχία των εξαγωγζων για το επίπεδο ηιτθςθσ τθσ Κίνασ, τθ χϊρα με τθ μεγαλφτερθ κατανάλωςθ ςιδθρομεταλλεφματοσ (βαςικοφ ςυςτατικοφ τθσ χαλυβουργίασ) ςτον κόςμο. Σο ςιδθρομετάλλευμα κεωρείται ςυχνά ωσ υποκατάςτατθ μεταβλθτι (proxy variable) για τθ βιομθχανικι δραςτθριότθτα και τον κλάδο των καταςκευϊν ςτθν Κίνα, θ οποία ειςάγει περίπου τα 2/3 του δια καλάςςθσ μεταφερόμενου ςιδθρομεταλλεφματοσ. Η τιμι του εν λόγω εμπορεφματοσ αποτελεί ςθμείο αναφοράσ για τθν κερδοφορία των βιομθχανιϊν εξόρυξθσ και χαλυβουργίασ. Δείκτθσ Τιμϊν Ειςαγωγϊν ςτθ Βιομθχανία (PPI) Σιδθρομετάλλευμα (ετιςιεσ % μεταβολζσ) ΕΕ-28 Ιαπωνία Νότιοσ Αφρικι Σουρκία Χιλι Πηγή: Eurostat (2010=100), Bank of Japan (2010=100), Statistics South Africa (2012=100), National Institute of Statistics Chile (2009=100), Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 22

23 1/3/2013 1/4/2013 1/5/2013 1/6/2013 1/7/2013 1/8/2013 1/9/2013 1/10/2013 1/11/2013 1/12/2013 1/1/2014 1/2/2014 1/3/2014 1/4/2014 1/5/2014 1/6/2014 1/7/2014 1/8/2014 1/9/2014 1/10/2014 1/11/2014 1/12/2014 1/1/2015 1/2/2015 1/3/2015 1/4/ /11/ /3/ /7/ /11/ /3/ /7/ /11/ /3/ /7/ /11/ /3/ /7/ /11/ /3/ /7/ /11/ /3/ /7/ /11/ /3/2015 Θεωροφμε πωσ δφο μεταβλθτζσ που κα μποροφςαν να εξαςφαλίςουν χαμθλότερο κόςτοσ ςτθν παραγωγι ςιδθρομεταλλεφματοσ είναι θ χριςθ ςφγχρονθσ τεχνολογίασ εξόρυξθσ και θ βζλτιςτθ αξιοποίθςθ των υποδομϊν για τθ δθμιουργία οικονομιϊν κλίμακασ. φμφωνα με τθν εταιρεία Braemar ACM Shipbroking, ςε μια περίοδο όπου το κόςτοσ παραγωγισ οριςμζνων επιχειριςεων εξόρυξθσ είναι ςχεδόν ςτο ίδιο επίπεδο με τθν τιμι πϊλθςθσ του προϊόντοσ, θ μείωςθ του κόςτουσ δε κα μποροφςε να κεωρείται ζνασ μεςο-μακροπρόκεςμοσ ςτόχοσ, αλλά αποτελεί βραχυπρόκεςμθ απαίτθςθ για τθ ςυνζχιςθ τθσ εφρωςτθσ λειτουργίασ των εν λόγω επιχειριςεων. Δείκτθσ Iron Ore 58% China CFR* (δολ./τόνο), Νοζ. 08 Απρ Απρ.' Βεβαίωσ οι επιχειριςεισ εξόρυξθσ προςπακοφν πάντα να εξαςφαλίςουν ότι τα ζξοδα παραμζνουν όςο το δυνατόν χαμθλότερα, ωςτόςο τα κζρδθ του κλάδου εξαρτϊνται από το πόςο μποροφν θ μεγάλθσ κλίμακασ παραγωγοί να αντζξουν οικονομικά τθν επικείμενθ τιμι πϊλθςθσ του προϊόντοσ. Άλλωςτε οι επιχειριςεισ του κλάδου ζχουν ωσ βαςικό πελάτθ τισ επιχειριςεισ παραγωγισ χάλυβα, ζνα κλάδο με χαμθλι ηιτθςθ (κυρίωσ λόγω μείωςθσ τθσ ηθτοφμενθσ ποςότθτασ από πλευράσ Κίνασ) που προςφζρει χαμθλά περικϊρια κζρδουσ Iron Ore 58% China CFR Index Μάρ. 13 Απρ Απρ.'15 θμείωςθ: Ο δείκτθσ «Iron Ore 58% China CFR» αντικατοπτρίηει τθν αξία του μεταλλεφματοσ με 58% περιεκτικότθτα ςε κακαρό ςίδθρο, όπωσ παραδίδεται ςτα λιμάνια τθσ Κίνασ με βάςθ τθ μζκοδο «κόςτοσ και ναφλοσ» (εμπορικι μζκοδοσ κατά τθν οποία ο πωλθτισ επιβαρφνεται με το κόςτοσ μεταφοράσ και ναφλου μζχρι το κατονομαηόμενο λιμάνι προοριςμοφ). Iron Ore 58% China CFR Index Πηγή: The Steel Index, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 23

24 Ιαν-06 Απρ-06 Ιουλ-06 Οκτ-06 Ιαν-07 Απρ-07 Ιουλ-07 Οκτ-07 Ιαν-08 Απρ-08 Ιουλ-08 Οκτ-08 Ιαν-09 Απρ-09 Ιουλ-09 Οκτ-09 Ιαν-10 Απρ-10 Ιουλ-10 Οκτ-10 Ιαν-11 Απρ-11 Ιουλ-11 Οκτ-11 Ιαν-12 Απρ-12 Ιουλ-12 Οκτ-12 Ιαν-13 Απρ-13 Ιουλ-13 Οκτ-13 Ιαν-14 Απρ-14 Ιουλ-14 Οκτ-14 Ιαν-15 Οι πλθμμφρεσ που ζπλθξαν το βόρειο τμιμα τθσ Αργεντινισ (επαρχίεσ Cordoba, Santa Fe, Santiago del Estero) μείωςαν τθν παραγωγι ςόγιασ. Η τάςθ αυτι αναμζνουμε ότι κα αποτυπωκεί και ςτα ςτοιχεία του Δείκτθ Βιομθχανικισ Παραγωγισ (τρόφιμα & ποτά) του Μαρτίου, αναφορικά με τα μεταποιθμζνα προϊόντα ςόγιασ. Σο Φεβρουάριο ο δείκτθσ παρουςίαςε αφξθςθ 3,9% YoY (Φεβ. 14: 2,4%). Σο Φεβρουάριο, θ Βραηιλία εξιγαγε 869 χιλ. τόνουσ ςόγιασ, καταγράφοντασ πτϊςθ 69% ςε ςχζςθ με τον αντίςτοιχο μινα του προθγοφμενου ζτουσ (Φεβ. 14: 2,8 εκατ. τόνοι). Η μεγάλθ μείωςθ οφείλεται κατά κφριο λόγο ςτθ μεγάλθσ ζκταςθσ απεργία διάρκειασ δφο εβδομάδων των οδθγϊν φορτθγϊν που ξεκίνθςε ςτο τζλοσ Φεβρουαρίου. Με τθ λιξθ τθσ απεργίασ είχε ςυςςωρευτεί μεγάλοσ όγκοσ εμπορεφματοσ ςτα λιμάνια τθσ χϊρασ, όπου και εμφανίςτθκε ζνασ ςυνεχϊσ αυξανόμενοσ αρικμόσ πλοίων που αγκυροβολοφςαν εκεί προκειμζνου να φορτϊςουν ςόγια. Η εξζλιξθ αυτι αναμζνεται να αποτυπωκεί ωσ αφξθςθ των εξαγωγϊν το Μάρτιο Δείκτθσ Βιομθχανικισ Παραγωγισ - τρόφιμα και ποτά (ετιςιεσ % μεταβολζσ) Αργεντινι_ΔΒΠ_Σρόφιμα & ποτά (1993=100) Βραηιλία_ΔΒΠ_Σρόφιμα (2012=100) Πηγή: FIEL - The Foundation for Latin American Economic Research (1993=100), IBGE - Instituto Brasileiro de Geografia e Estatistica (2012=100), Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 24

25 φμφωνα με τισ προβλζψεισ τθσ Oxford Economics, αναμζνεται ότι ςτθν Ινδονθςία το 2014 ο όγκοσ τθσ παραγωγισ και των εξαγωγϊν άνκρακα (coal) κα είναι υπερδιπλάςιεσ ςε ςχζςθ με αυτόν του υγκεκριμζνα, θ εκτιμϊμενθ παραγωγι κα φτάςει το 2014 τουσ εκατ. τόνουσ (2007: 574 εκατ. τόνουσ) και οι εκτιμϊμενεσ εξαγωγζσ τουσ εκατ. τόνουσ (2007: 460 εκατ. τόνουσ). Παραγωγι & εξαγωγζσ άνκρακα εκατ. τόνοι, επίπεδο εκατ. τόνοι, ετιςιεσ % μεταβολζσ Ινδονθςία_εξαγωγζσ άνκρακα Ινδονθςία_παραγωγι άνκρακα Ινδονθςία_εξαγωγζσ άνκρακα Ινδονθςία_παραγωγι άνκρακα Πηγή: Oxford Economics, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 25

26 φμφωνα με ςτοιχεία τθσ εκνικισ ςτατιςτικισ υπθρεςίασ τθσ Ινδονθςίασ για το 2013, θ Κίνα αποτελεί τον μεγαλφτερο ειςαγωγζα άνκρακα κατζχοντασ μερίδιο 30,7% με δεφτερθ τθν Ινδία με 27,9%. θμειϊνουμε πωσ τον Ιοφλιο του 2014, θ κυβζρνθςθ τθσ Ινδονθςίασ ανακοίνωςε ζνα ςφςτθμα καταχϊρθςθσ των εξαγωγϊν άνκρακα προκειμζνου: (α) να υπάρξει καλφτερθ παρακολοφκθςθ των εξαγωγϊν, (β) να παταχκεί θ παράνομθ εξόρυξθ και (γ) να υπάρξει επαρκισ προςφορά για οικιακι χριςθ. Λαμβάνοντασ υπόψθ ότι το μζτρο τζκθκε ςε ιςχφ τον Οκτϊβριο του 2014 κεωροφμε πωσ είναι νωρίσ να αξιολογιςουμε τα αποτελζςματά του επί τθσ παραγωγισ ι τισ εξαγωγζσ του εμπορεφματοσ. Κατανομι των εξαγωγϊν άνκρακα τθσ Ινδονθςίασ (% επί ςυνόλου) Ιαπωνία Ηονγκ Κονγκ Νότιοσ Κορζα Σαϊβάν Κίνα Σαχλάνδθ Φιλιππίνεσ Μαλαιςία Ινδία Λοιπζσ χϊρεσ Πηγή: Statistics Indonesia, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 26

27 Ιαν-08 Μαϊ-08 επ-08 Ιαν-09 Μαϊ-09 επ-09 Ιαν-10 Μαϊ-10 επ-10 Ιαν-11 Μαϊ-11 επ-11 Ιαν-12 Μαϊ-12 επ-12 Ιαν-13 Μαϊ-13 επ-13 Ιαν-14 Μαϊ-14 επ-14 Ιαν-15 Ο Δείκτθσ Απόδοςθσ Εμπορευματοκιβωτίων* μειϊκθκε από τισ 123,2 μνδ. το Δεκ.ϋ14 ςτισ 123,1 μνδ. τον Ιαν. 15 (-0,1% MoM, Ιαν. 14: 1.8%). ε ετιςια βάςθ, ο δείκτθσ παρουςίαςε αφξθςθ κατά 2,2%, μικρότερθ από τθν αφξθςθ 2,7% που παρουςίαςε τον αντίςτοιχο μινα του προθγοφμενου ζτουσ. Ο δείκτθσ παρουςιάηει ςωρευτικι μείωςθ 2 μνδ. το τελευταίο τετράμθνο (Οκτ. 14: 125,1). Δείκτθσ Απόδοςθσ Εμπορευματοκιβωτίων Αξίεσ-εποχ. & θμερ/κι διόρκωςθ (Αριςτερόσ άξονασ) Ετιςιεσ % μεταβολζσ (Δεξιόσ Άξονασ) Πηγή: RWI/ISL, Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές θμείωςθ: Από τισ αρχζσ του 2012, το Institute of Shipping Economics and Logistics (ISL) και θ Rheinisch-Institut für Westfälisches Wirtschaftsforschung (RWI) δθμοςιεφουν ζνα μθνιαίο δείκτθ για τθν παγκόςμια διακίνθςθ εμπορευματοκιβωτίων θ οποία ζχει ωσ ςτόχο τθν παροχι αξιόπιςτων ςυμπεραςμάτων για τισ βραχυπρόκεςμεσ τάςεισ ςτθν παγκόςμια οικονομικι δραςτθριότθτα. Ο δείκτθσ βαςίηεται ςτο ότι το διεκνζσ εμπόριο κατά κφριο λόγο γίνεται από τα πλοία και τα εμπορευματοκιβϊτια, το οποίο ςθμαίνει ότι θ διακίνθςθ εμπορευματοκιβωτίων ςτουσ λιμζνεσ αποτελεί ςθμαντικό δείκτθ του παγκόςμιου εμπορίου. Επί του παρόντοσ, θ βάςθ δεδομζνων αποτελείται από 75 διεκνείσ λιμζνεσ που καλφπτουν πάνω από το 60% του παγκόςμιου χειριςμοφ εμπορευματοκιβωτίων. 27

28 Ιαν-10 Μαρ-10 Μαϊ-10 Ιουλ-10 επ-10 Νοε-10 Ιαν-11 Μαρ-11 Μαϊ-11 Ιουλ-11 επ-11 Νοε-11 Ιαν-12 Μαρ-12 Μαϊ-12 Ιουλ-12 επ-12 Νοε-12 Ιαν-13 Μαρ-13 Μαϊ-13 Ιουλ-13 επ-13 Νοε-13 Ιαν-14 Μαρ-14 Μαϊ-14 Ιουλ-14 επ-14 Νοε-14 Ιαν-15 Με βάςθ προςωρινά ςτοιχεία, ο δείκτθσ όγκου του παγκόςμιου εμπορίου αυξικθκε βραδφτερα τον Ιανουάριο του 2015 ςε ετιςια βάςθ (2,3%, Ιαν 14: 3,1%). Δείκτθσ Όγκου Παγκόςμιου Εμπορίου (2005=100) Παγκόςμιο εμπόριο (επίπεδο) - δεξιόσ άξονασ Ειςαγωγζσ_Αναπτυγμζνεσ οικονομίεσ (ετιςια % μεταβολι) - αριςτερόσ άξονασ Ειςαγωγζσ_Αναδυόμενεσ οικονομίεσ (ετιςια % μεταβολι) - αριςτερόσ άξονασ Εξαγωγζσ_Αναπτυγμζνεσ οικονομίεσ (ετιςια % μεταβολι) - αριςτερόσ άξονασ Εξαγωγζσ_Αναδυόμενεσ οικονομίεσ (ετιςια % μεταβολι) - αριςτερόσ άξονασ Πηγή: CPB Netherlands Bureau for Economic Policy Analysis (World Trade Monitor), Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 28

29 (i) Ειδικότερα, ο δείκτθσ ειςαγωγϊν παρουςίαςε οριακι αφξθςθ 0,6% (Ιαν 14: 3,5%). τισ αναπτυγμζνεσ οικονομίεσ ο δείκτθσ αυξικθκε κατά 3,3% (Ιαν 14: 2,2%) (ΗΠΑ: 8,3%; Iαν 14: 1,8%, Ευρωηϊνθ 2,2%; Ιαν 14: 1,9%. Αντίκετα ςτθν Ιαπωνία -2,6%; Ιαν 14:11,2%). Από τθν πλευρά των αναδυόμενων οικονομιϊν εμφανίςτθκε μείωςθ 2% (Ιαν 14: 4,8%), (αναδυόμενθ Αςία: -0,5%; Ιαν 14: 3,2%, Κεντρικι και Ανατολικι Ευρϊπθ: -9%; Ιαν 14: 6,6%, Αφρικι και Μζςθ Ανατολι -4,2%; Ιαν 14: 7,1%. Αντίκετα ςτθ Λατινικι Αμερικι 5,1%; Ιαν 14: 5,9%). (ii) τθν πλευρά των εξαγωγϊν, ο δείκτθσ αυξικθκε 4% (Ιαν 14: 2,7%). Οι αναπτυγμζνεσ οικονομίεσ αυξικθκαν 2% (Ιαν 14: 2,1%), (ΗΠΑ: 1,8%; Ιαν 14: 3,5%, Ιαπωνία: 14,8%; Ιαν 14: 0,1%, Ευρωηϊνθ: 0,3%; Ιαν 14: 1,3%). Από τθν πλευρά των αναδυόμενων οικονομιϊν εμφανίςτθκε αφξθςθ 5,9% (Ιαν 14: 3,3%), (αναδυόμενθ Αςία: 7,7%; Ιαν 14: 1,8%, Κεντρικι και Ανατολικι Ευρϊπθ: 3,9%; Ιαν 14: 9,9%, Λατινικι Αμερικι: 5,7%; Ιαν 14: 4,5%. Αντίκετα, οριακι μείωςθ -0,3% ςτθν Αφρικι και Μζςθ Ανατολι; Ιαν 14: 1%). Πηγή: CPB Netherlands Bureau for Economic Policy Analysis (World Trade Monitor), Οικονομική Ανάλσζη & Αγορές 29

30 φμφωνα με ανακοίνωςθ του IMO (Διεκνισ Ναυτιλιακόσ Οργανιςμόσ), θ Λικουανία προςχϊρθςε ςτισ αρχζσ Μαρτίου ςτο Πρωτόκολλο του 2002 επί τθσ Σφμβαςθσ των Ακθνϊν ςχετικά με τθ «μεταφορά επιβατϊν και αποςκευϊν δια καλάςςθσ». Σο πρωτόκολλο ειςάγει υποχρεωτικι αςφάλιςθ για κάλυψθ των επιβατϊν ςτα πλοία και κζτει τα όρια τθσ ευκφνθσ. Ειςάγει επίςθσ άλλουσ μθχανιςμοφσ ϊςτε να βοθκθκοφν οι επιβάτεσ ςε τυχόν αποηθμιϊςεισ που δικαιοφνται, με βάςθ τισ ευρζωσ αποδεκτζσ αρχζσ που εφαρμόηονται ςτα υφιςτάμενα κακεςτϊτα ευκφνθσ και αποηθμίωςθσ που ςχετίηονται με τθ ρφπανςθ του περιβάλλοντοσ. Η εν λόγω φμβαςθ εγκρίκθκε ςε διάςκεψθ, που ςυγκλικθκε ςτθν Ακινα το 1974 και ςχεδιάςτθκε για να εδραιϊςει και να εναρμονίςει τισ δφο προθγοφμενεσ ςυμβάςεισ των Βρυξελλϊν ςε κζματα που άπτονται επιβάτεσ (1961) και αποςκευζσ (1967). Η φμβαςθ κεςπίηει ζνα κακεςτϊσ ευκφνθσ για πλιγμα που προκαλείται ςε επιβάτεσ που μεταφζρονται με επιβατθγό πλοίο. Ειδικότερα κεωρεί πωσ ζνασ μεταφορζασ ευκφνεται για τθ ηθμία ι απϊλεια κάποιου επιβάτθ κατά τθ διάρκεια τθσ μεταφοράσ με υπαιτιότθτα ι αμζλεια του μεταφορζα. Πηγή: Διεθνής Νασηιλιακός Οργανιζμός 30

31 Disclaimer: Σν παξόλ ελεκεξσηηθό ζεκείσκα ζπληζηά δηαθεκηζηηθή αλαθνίλσζε ελεκεξσηηθνύ πεξηερνκέλνπ θαη δελ απνηειεί ζε θακία πεξίπησζε επελδπηηθή ζπκβνπιή νύηε ππνθίλεζε ή πξνζθνξά γηα ζπκκεηνρή ζε νπνηαδήπνηε ζπλαιιαγή. Κακία πιεξνθνξία πνπ εκπεξηέρεηαη ζε απηό, δελ ζα πξέπεη λα εθιεθζεί, ζε θακία πεξίπησζε, σο θαηάιιειε επέλδπζε γηα ηνλ παξαιήπηε, νύηε κέζν επίηεπμεο ησλ ζπγθεθξηκέλσλ επελδπηηθώλ ζηόρσλ ή θάιπςεο νπνησλδήπνηε άιισλ αλαγθώλ ηνπ παξαιήπηε, νύηε ππνθαηάζηαην ηπρόλ ζπκβαηηθώλ θεηκέλσλ πνπ αθνξνύλ ηηο πεξηγξαθόκελεο ζε απηό ζπλαιιαγέο. Γηα ηνπο ιόγνπο απηνύο, θάζε επελδπηήο ζα πξέπεη λα πξνβεί ζηε δηθή ηνπ αμηνιόγεζε νπνηαζδήπνηε πιεξνθνξίαο παξέρεηαη ζηελ παξνύζα επηθνηλσλία θαη δελ ζα πξέπεη λα βαζίδεηαη ζε νπνηαδήπνηε ηέηνηα πιεξνθνξία σο εάλ απηή απνηεινύζε επελδπηηθή ζπκβνπιή. Σν παξόλ δε ζπληζηά, επίζεο, έξεπλα ζηνλ ηνκέα ησλ επελδύζεσλ θαη, ζπλεπώο, δελ θαηαξηίζζεθε από ηελ Σξάπεδα Πεηξαηώο ζύκθσλα κε ηηο απαηηήζεηο ηνπ λόκνπ πνπ απνζθνπνύλ ζηε δηαζθάιηζε ηεο αλεμαξηεζίαο ηεο έξεπλαο ζηνλ ηνκέα ησλ επελδύζεσλ. Οη πιεξνθνξίεο πνπ εθηίζεληαη ζην παξόλ βαζίδνληαη ζε πεγέο πνπ δηαηίζεληαη ζην θνηλό θαη πνπ ζεσξνύληαη αμηόπηζηεο. Η Σξάπεδα δελ θέξεη θακία επζύλε σο πξνο ηελ αθξίβεηα ή πιεξόηεηα ησλ πιεξνθνξηώλ απηώλ. Οη απόςεηο θαη εθηηκήζεηο πνπ εθηίζεληαη ζην παξόλ αθνξνύλ ηελ ηάζε ηεο εγρώξηαο θαη ησλ δηεζλώλ ρξεκαηννηθνλνκηθώλ αγνξώλ θαηά ηελ αλαγξαθόκελε εκεξνκελία θαη ππόθεηληαη ζε αιιαγέο ρσξίο εηδνπνίεζε. Η Σξάπεδα ελδέρεηαη, σζηόζν, λα ζπκπεξηιακβάλεη ζην παξόλ έξεπλεο ζηνλ ηνκέα ησλ επελδύζεσλ, νη νπνίεο έρνπλ εθπνλεζεί από ηξίηα πξόζσπα πνπ δελ αλήθνπλ ζηνλ όκηιν ηεο. Η Σξάπεδα δελ ηξνπνπνηεί ηηο σο άλσ έξεπλεο, αιιά ηηο παξαζέηεη απηνύζηεο, θαη, ζπλεπώο, δελ αλαιακβάλεη νπνηαδήπνηε επζύλε γηα ην πεξηερόκελν απηώλ. Ο όκηινο ηεο Σξάπεδαο Πεηξαηώο είλαη έλαο νξγαληζκόο κε ζεκαληηθή ειιεληθή, αιιά θαη απμαλόκελε δηεζλή παξνπζία, θαη κεγάιν εύξνο παξερόκελσλ επελδπηηθώλ ππεξεζηώλ. ην πιαίζην ησλ επελδπηηθώλ ππεξεζηώλ πνπ παξέρεη ε Σξάπεδα ή/θαη άιιεο εηαηξείεο ηνπ νκίινπ ηεο ελδέρεηαη λα αλαθύςνπλ πεξηπηώζεηο ζύγθξνπζεο ζπκθεξόλησλ ζε ζρέζε κε ηηο παξερόκελεο ζην παξόλ πιεξνθνξίεο. ρεηηθά επηζεκαίλεηαη όηη ε Σξάπεδα θαη νη εηαηξείεο ηνπ νκίινπ ηεο κεηαμύ άιισλ: α) Δελ ππόθεηηαη ζε θακία απαγόξεπζε όζνλ αθνξά ηε δηαπξαγκάηεπζε γηα ίδην ινγαξηαζκό ή ζην πιαίζην δηαρείξηζεο ραξηνθπιαθίνπ πξηλ από ηε δεκνζηνπνίεζε ηνπ παξόληνο θπιιαδίνπ, ή ηελ απόθηεζε κεηνρώλ πξηλ από δεκόζηα εγγξαθή. β) Ελδέρεηαη λα παξέρεη έλαληη ακνηβήο ζε θάπνηνλ από ηνπο εθδόηεο, γηα ηνπο νπνίνπο παξέρνληαη κε ην παξόλ πιεξνθνξίεο, ππεξεζίεο επελδπηηθήο ηξαπεδηθήο. γ) Ελδέρεηαη λα ζπκκεηέρεη ζην κεηνρηθό θεθάιαην εθδνηώλ ή λα έιθεη άιια ρξεκαηννηθνλνκηθά ζπκθέξνληα από απηνύο. δ)ελδέρεηαη λα παξέρεη ππεξεζίεο εηδηθνύ δηαπξαγκαηεπηή ή αλαδόρνπ ζε θάπνηνπο από ηνπο αλαθεξόκελνπο ζην παξόλ εθδόηεο. ε)η Σξάπεδα Πεηξαηώο ελδερνκέλσο λα έρεη εθδώζεη ζεκεηώκαηα δηαθνξεηηθά ή κε ζπκβαηά κε ηηο πιεξνθνξίεο πνπ εθηίζεληαη ζην παξόλ ζεκείσκα. Ρεηά επηζεκαίλεηαη όηη: α)ηα αξηζκεηηθά ζηνηρεία αλαθέξνληαη ζην παξειζόλ θαη όηη νη πξνεγνύκελεο επηδόζεηο δελ απνηεινύλ αζθαιή έλδεημε κειινληηθώλ επηδόζεσλ. β) ηα αξηζκεηηθά ζηνηρεία αθνξνύλ πξνζνκνίσζε πξνεγνπκέλσλ επηδόζεσλ θαη όηη νη πξνεγνύκελεο απηέο επηδόζεηο δελ απνηεινύλ αζθαιή έλδεημε κειινληηθώλ επηδόζεσλ. γ) νη πξνβιέςεηο ζρεηηθά κε ηηο κειινληηθέο επηδόζεηο δελ απνηεινύλ αζθαιή έλδεημε κειινληηθώλ επηδόζεσλ. δ) ε θνξνινγηθή κεηαρείξηζε ησλ αλαθεξόκελσλ ζην παξόλ πιεξνθνξηώλ θαη ζπλαιιαγώλ εμαξηάηαη θαη από ηα αηνκηθά δεδνκέλα εθάζηνπ επελδπηή θαη ελδέρεηαη λα κεηαβιεζεί ζην κέιινλ. Ωο εθ ηνύηνπ ν παξαιήπηεο νθείιεη λα αλαδεηήζεη αλεμάξηεηεο ζπκβνπιέο σο πξνο ηε θνξνινγηθή λνκνζεζία πνπ ηνλ δηέπεη. ε) Η Σξάπεδα Πεηξαηώο δελ ππνρξενύηαη λα ελεκεξώλεη ή λα θξαηά επίθαηξεο ηηο πιεξνθνξίεο πνπ εκπεξηέρνληαη ζην παξόλ. 31