ΔΙΑΛΕΞΗ7 η : Σχεδιασμός δικτύων εφοδιαστικής ΙI

Transcript

1 Διοίκηση Λειτουργιών ΔΙΑΛΕΞΗ7 η : Σχεδιασμός δικτύων εφοδιαστικής ΙI Δρ. Β. Ζεϊμπέκης (vzeimp@fme.aegean.gr) Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης Πολυτεχνική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Copyright 2017

2 Ατζέντα Κανάλια διανομής: Τύποι και χαρακτηριστικά Επιλογή καναλιού διανομής Εταιρίες παροχής υπηρεσιών logistics (3PL) Ενδοδιαχείριση διαδικασιών logistics ή outsourcing σε εταιρία 3PL: Πλεονεκτήματα & μειονεκτήματα Εταιρίες 3PL: Η κατάσταση στην Ελλάδα

3 Κανάλια Διανομής: Τύποι και χαρακτηριστικά

4 Ορισμοί Κανάλια φυσικής διανομήςείναι ο όρος που χρησιμοποιείται για την περιγραφή της μεθόδου και των μέσων με τα οποία ένα προϊόν ή μία ομάδα προϊόντων μεταφέρονται φυσικά, ή διανέμονται, από το σημείο παραγωγής τους στο σημείο όπου είναι διαθέσιμα στον τελικό πελάτη Κανάλι συναλλαγής/εμπορίας (trading/transactional channel) αναφέρεται στις μη φυσικές πτυχές της μεταφοράςενός προϊόντος. Αυτές οι πτυχές αφορούν τις διαδικασίες διαπραγμάτευσης, της αγοράς και της πώλησης του προϊόντος, και της ιδιοκτησίας των αγαθών καθώς μεταφέρονται μέσω των διάφορων συστημάτων διανομής

5 Βασικοί Εμπλεκόμενοι Παραγωγός / Κατασκευαστής Έχει την αγοραστική δύναμη όταν οι πελάτες απαιτούν το προϊόν του Οι τάσεις τις αγοράς τα τελευταία χρόνια οδήγησαν σε μετατόπιση της δύναμης στους λιανέμπορους Λιανέμποροι όπως η WalMart έγιναν βασικοί παίκτες στην αγορά, οι οποίοι συμβάλλουν περαιτέρω στην αποδυνάμωση των παραδοσιακά ισχυρών κατασκευαστών (εμπορικών σημάτων) Χονδρέμπορος Οι χονδρέμποροι είναι ο ενδιάμεσος κρίκος σε ένα κλασσικό κανάλι διανομής Η δύναμή τους είναι μέγιστη όταν οι λιανοπωλητές δίνουν μικρές παραγγελίες Σε μερικές βιομηχανίες όπως η φαρμακευτική, οι χονδρέμποροι ελέγχουν τη διανομή και τη χονδρική πώληση Λιανέμπορος Αποτελεί τον τελευταίο κρίκο της διανομής: Άμεση επικοινωνία με τον πελάτη Η οικονομική ικανότητα και το μέγεθος του λιανέμπορου καθορίζουν επίσης το βαθμό επιρροής στα άλλα μέλη της Εφοδιαστικής αλυσίδας

6 Τύπος καναλιού διανομής Άμεσο-Έμμεσο Άμεσο κανάλι: Παραγωγό απευθείας στον πελάτη, χωρίς ενδιάμεσους Κανένας ενδιάμεσος Παραγωγός Πελάτης Έμμεσο κανάλι: Ένας ή περισσότεροι ενδιάμεσοι ανάμεσα στον παραγωγό και τον πελάτη Ένας ενδιάμεσος Παραγωγός Ενδιάμεσος κρίκος Πελάτης Παραγωγός Ενδιάμεσος κρίκος Πελάτης Δύο ενδιάμεσοι Παραγωγός Ενδιάμεσος κρίκος Ενδιάμεσος κρίκος Πελάτης

7 Αύξηση αξιοποίησης χωρητικότητας Άμεσο κανάλι Έμμεσο κανάλι Παραγωγός Πελάτης Παραγωγός Ενδιάμεσος κρίκος Πελάτης Παραγωγός Παραγωγός Μείωση κόστους μεταφοράς Μείωση εκπομπών

8 Τύποι και Δομή Καναλιών(1/7) Λιανική Λιανική Λιανική Μεταφορέας δεμάτων Αποθήκη λιανέμπορου Μεσίτης Λιανική Συλλογή Cash & Carry Μονάδα Παραγωγής Άμεση Λιανική Χονδρέμπορος (αποθήκη εμπορευμάτων) Διανομή Αποθήκη Παραγωγού Λιανική Λιανική Λιανική

9 Τύποι και Δομή Καναλιών διανομής (2/7) Κατασκευαστής άμεσα στο κατάστημα λιανικής Αυτό το κανάλι χρησιμοποιείται όταν γίνονται διανομές προϊόντων (full-truck load) με οχήματα (π.χ. εταιρίες τροφίμων όπως η ΝΙΚΑΣ ABEE) Κατασκευαστής μέσω Κέντρου Διανομής του παραγωγού στο κατάστημα λιανικής Ο παραγωγός κρατάει τα προϊόντα είτε στην αποθήκη με τα έτοιμα προϊόντα, είτε σε μία κεντρική αποθήκη, όπου αποθηκεύονται και μετά σπάνε σε μεμονωμένες παραγγελίες (π.χ. η περίπτωση των αυτοκινητοβιομηχανιών) Από τη δεκαετία του 70, η χρήση αυτού του τύπου καναλιού διανομής έχει μειωθεί λόγω της ύπαρξης εναλλακτικών καναλιών φυσικής διανομής

10 Τύποι και Δομή Καναλιών διανομής (3/7) Κατασκευαστής μέσω της αποθήκης του λιανέμπορου στο κατάστημα λιανικής Αυτό το κανάλι αποτελείται από παραγωγούς που προμηθεύουν τα προϊόντα τους σε Διεθνή Κέντρα Διανομών(NDCs) ή Περιφερειακά Κέντρα Διανομών(RDCs), τα οποία είναι αποθήκες που ανήκουν σε λιανέμπορους. Αυτά τα κέντρα ενεργούν ως αποθήκες συγκέντρωσης προϊόντων, καθώς τα αγαθά από τους διάφορους παραγωγούς και προμηθευτές παραμένουν στην αποθήκη Οι λιανοπωλητές χρησιμοποιούν έπειτα δικά τους μεταφορικά μέσα (π.χ. φορτηγά) για να παραδώσουν τα προϊόντα στα καταστήματά τους (π.χ. SupermarketΒασιλόπουλος) Κατασκευαστής προς χονδρέμπορο προς λιανικό κατάστημα Οι χονδρέμποροι παίζουν συνήθως το ρόλο του μεσάζοντα στις αλυσίδες εφοδιασμού Συνήθως οι χονδρέμποροι χρησιμοποιούν δικές τους αποθήκες και στόλους οχημάτων(π.χ. Εταιρία Sony)

11 Τύποι και Δομή Καναλιών διανομής (4/7) Κατασκευαστής προςcash-and-carry χονδρέμπορο προς κατάστημα λιανικής Σε αυτό το κανάλι μικρά ανεξάρτητα καταστήματα (π.χ. Mini markets) αγοράζουν από cash-and-carry καταστήματα χονδρικής (π.χ. Makro) Τα προϊόντα δεν διανέμονται στα καταστήματα αλλά συλλέγονται Κατασκευαστής μέσω 3PL στο λιανικό κατάστημα Η χρήση εταιριών 3PL έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια Κύριοι λόγοι αποτελούν: α) η αύξηση του κόστους στις δαπάνες διανομής και β) η αδυναμία ακριβούς κοστολόγησης της διαδικασίας αποθήκευσης Αυτές οι εταιρίες προσφέρουν συγκεκριμένες υπηρεσίες(κυρίως αποθήκευση και διανομή) σε ένα αριθμό εταιριών(π.χ. Intersport Διακίνηση Α.Ε.)

12 Τύποι και Δομή Καναλιών διανομής (5/7) Παραγωγός μέσω μεταφορέα δεμάτων στο λιανικό κατάστημα Αυτές οι εταιρείες προσφέρουν μία «ιδιαίτερη»υπηρεσία διανομής όπου το «προϊόν» είναι συνήθως δέμα ή φάκελος Η ανάπτυξη τέτοιων εταιρειών, έγινε τις δεκαετίες του 80 και 90, οι οποίες είναι εξειδικευμένες στην «παράδοση της επόμενης ημέρας»(π.χ.ups, FedEx) Παραγωγός μέσω μεσίτη στο λιανικό κατάστημα Πρόκειται για ένα σχετικά σπάνιο κανάλι διανομών Ο μεσίτης είναι παρόμοιος με τον χονδρέμπορο διότι δρα ως ενδιάμεσος μεταξύ του παραγωγού και του λιανοπωλητή Ο ρόλος του επικεντρώνεται στην αγορά μίας σειράς προϊόντων,και όχι στη φυσική διανομή τους(broker-θαλάσσιες μεταφορές ή ασφάλειες) Ο μεσίτης μπορεί να χρησιμοποιεί διανομείς τρίτων

13 Τύποι και Δομή Καναλιών διανομής (6/7) Ταχυδρομική παραγγελία Η ταχυδρομική παραγγελία ή η παραγγελία μέσω καταλόγωνέχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής τελευταία Τα προϊόντα παραγγέλλονται μέσω καταλόγων και παραδίδονται στο σπίτι από το ταχυδρομείο ή με μεταφορικές δεμάτων(π.χ. ARGOS, UK) Η φυσική διανομή είναι κατά συνέπεια από τον παραγωγό ή τον χονδρέμπορο στο σπίτι, παρακάμπτοντας με αυτό τον τρόπο τον λιανέμπορο Εργοστάσιο απευθείας στο σπίτι Το κανάλι από το εργοστάσιο απευθείας στο σπίτι είναι σχετικά σπάνιο Συνήθως εμφανίζεται μέσω άμεσων μεθόδων πώλησης Είναι επίσης κοινό για προϊόντα τα οποία κατασκευάζονται και παραμένουν σε κάποια αποθήκη (π.χ. Dell Computers)

14 Τύποι και Δομή Καναλιών διανομής (7/7) Διαδίκτυο και αγορές από το σπίτι Διαδικτυακές σελίδες μπορούν να χρησιμοποιούνται είτε από τους λιανέμπορους είτε από εξειδικευμένες εταιρείες(π.χ. e-shop.gr) Παρόμοιο με τις παραγγελίες μέσω ταχυδρομείου και καταλόγων Οι παραδόσεις γίνονται στο σπίτι είτε από το ταχυδρομείο είτε από μεταφορείς δεμάτων (courier) Εργοστάσιο σε εργοστάσιο Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό κανάλι διανομών καθώς περιλαμβάνει όλη την κίνηση των εργοστασιακών προϊόντων Αυτά τα προϊόντα μπορεί να είναι πρώτες ύλες, συστατικά, ημι-έτοιμα προϊόντα κλπ Οι επιλογές ποικίλλουν σύμφωνα με τον τύπο και το μέγεθος του προϊόντος και της παραγγελίας και μπορούν να κυμανθούν από τα πλήρη φορτία ως τα μικρά δέματα (π.χ. Bridgestone BMW)

15 Κανάλια διανομής για καταναλωτικά και βιομηχανικά προϊόντα/υπηρεσιες Ροή οντοτήτων Παράδειγμα Παραγωγός Πελάτης Αυτόματοι πωλητές, τηλεφωνικές παραγγελίες, internet Καταναλωτικά αγαθά Παραγωγός Παραγωγός Χοντρέμπορος Λιανοπωλητής Λιανοπωλητής Πελάτης Πελάτης Ακριβά ρούχα, ρολόγια Συσκευασμένα τρόφιμα Παραγωγός Μεσίτης* Χοντρέμπορος Λιανοπωλητής Πελάτης Σιτηρά, δημητριακά, φρούτα Βιομηχανικά αγαθά/ υπηρεσίες Παραγωγός Παραγωγός Παραγωγός Παραγωγός Μεσίτης Μεσίτης Βιομηχ/κό κέντρο διανομής Βιομηχ/κό κέντρο διανομής Βιομηχ/κός Πελάτης Βιομηχ/κός Πελάτης Βιομηχ/κός Πελάτης Βιομηχ/κός Πελάτης Αεροσκάφη, συμβουλευτικές υπηρεσίες, κομμωτήριο Ξενοδοχεία Αυτοκινητοβιομηχανία Ανταλλακτικά αυτοκινήτων * Μεσίτες : ανεξάρτητες εταιρίες οι οποίες φέρνουν σε επαφή αγοραστές και πωλητές διευκολύνοντας τις μεταξύ τους συναλλαγές

16 Ένταση καναλιού διανομής Η ένταση του καναλιού διανομής σχετίζεται με τον αριθμό των ενδιάμεσων και κυρίως των λιανέμπορων Εντατικό Επιλεκτικό Αποκλειστικό Συνολικός αριθμός λιανέμπορων Λιανέμποροι στην περιοχή Αριθμός πελατών Συχνότητα αγοράς Ποσότητα προϊόντων Τιμή Πολυπλοκότητα προϊόντος Υπηρεσίες μετά την πώληση Προσήλωση στην μάρκα Παράδειγμα Καταναλωτικά προϊόντα (Barilla) Ηλεκτρονικάείδη (Sony) Οίκος μόδας (Gucci)

17 Κανάλια Διανομής: Παράγοντες επιλογής

18 Παράγοντες επιλογής καναλιού διανομής Χαρακτηριστικά αγοράς Γεωγραφική κάλυψη πελατολογίου π.χ. παγκόσμια αγορά έμμεσο κανάλι ανάγκη άμεσης επικοινωνίας/τεχνικής υποστήριξης με πελάτη άμεσο κανάλι Ανταγωνισμός π.χ. Εάν το προϊόν θα πωλείται παράλληλα με αντίστοιχα προϊόντα η σε ειδικά κατάστημα (exclusiveoutlets), έτσι ώστε να αποφύγει τον ανταγωνισμό Μέγεθος παραγγελίας όσο μεγαλύτερο το μέγεθος τόσο συντομότερο το κανάλι Χαρακτηριστικά προϊόντος Πολυπλοκότητα προϊόντος σύντομο κανάλι π.χ. αεροσκάφη Τιμή, ασφάλεια προϊόντος όσο υψηλότερο το κόστος τόσο συντομότερο κανάλι π.χ. ακριβά κοσμήματα Χρόνος κατανάλωσης όσο μικρότερος τόσο πιο σύντομο κανάλι π.χ. γάλα Νέο προϊόν όσο πιο καινούργιο το προϊόν, άγνωστης ζήτησης τόσο πιο σύντομο το κανάλι, απροθυμία αποθέματος Εποχικότητα μεγάλο μήκος καναλιού Χαρακτηριστικά επιχείρησης Μειωμένη διοικητική ικανότητα έμμεσο κανάλι Λίγους πόρους έμμεσο κανάλι (π.χ. ανυπαρξία αποθηκών) Στρατηγικός στόχος η ποιότητα άμεσο κανάλι Φήμη, μέγεθος (όσο μεγαλύτερης φήμης μεγάλη διαπραγματευτική δύναμη) Χαρακτηριστικά ενδιάμεσων Είδος υπηρεσιών που προσφέρουν οι ενδιάμεσοι π.χ. αποθήκευση, διανομή, πληροφόρηση κτλ Κόστος των υπηρεσιών που προσφέρουν Ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουν Συμβατότητα στόχων και κουλτούρα ενδιάμεσων Διαπραγματευτική δύναμη

19 Επιλογή καναλιού: Θέματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη(1/2) Το επιλεγμένο κανάλι διανομής θα πρέπει: Να καθιστά το προϊόν εύκολα διαθέσιμο στους καταναλωτές μιας συγκεκριμένης αγοράς Πρέπει να εξασφαλιστεί ότι το προϊόν αντιπροσωπεύεται στο σωστό τύπο καταστήματος Το κατάλληλο φυσικό κανάλι διανομής πρέπει να επιλεγεί Να ενισχύει την προοπτική πραγματοποίησης πωλήσεων Πρέπει να λάβουν καλές θέσεις στο κατάστημα με καλή παρουσίαση Πρέπει να υπάρχει η ενεργή υποστήριξη του πωλητή Το προϊόν πρέπει να είναι ορατό, προσιτό και ελκυστικά παρουσιασμένο Να μειώνει τα προβλήματα σχετικά με θέματα διανομής Σωστή επικοινωνία από την πλευρά του προμηθευτή όσο και του πελάτη Σωστή πρόβλεψη και καθορισμός του μεγέθους της παραγγελίας Θέματα κατά τη διανομή (π.χ. μέγεθος οχήματος, χρονικοί περιορισμοί παράδοσης, κατάσταση προϊόντος)

20 Επιλογή καναλιού: Θέματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη(2/2) Μέσω του επιλεγμένου καναλιού διανομής θα πρέπει: Να επιτυγχάνεται ένα υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης πελατών Χρειάζεται σωστή συνεργασία προμηθευτή τελικού αποδέκτη (π.χ. λιανέμπορου) Ο πελάτης θεωρεί σημαντικό το επίπεδο εξυπηρέτησης και συχνά το χρησιμοποιεί για να συγκρίνει προμηθευτές και να αποφασίζει για μελλοντικές αγορές Να μειώνεται το γενικό κόστος και το κόστος των logistics Το κόστος του καναλιού διανομής είναι πολύ σημαντικό και προσαρμόζεται στην τελική τιμή του προϊόντος Το επιλεγμένο κανάλι προσθέτει ένα κόστος πάνω στην τελική τιμή του προϊόντος και αυτό το κόστος πρέπει να αξιολογηθεί σε σχέση με το είδος του προϊόντος (π.χ. η μεταφορά με courierμπορεί να μην είναι η βέλτιστη σε κάποιες περιπτώσεις όπου το κόστος του προϊόντος είναι μικρό) Να γίνεται γρήγορη και ακριβής μετάδοση κα αξιολόγηση πληροφοριών Η μετάδοση πληροφοριών είναι πολύ σημαντική για την παροχή βέλτιστων υπηρεσιών διανομής (π.χ. πιστοποιητικό παράδοσης Proof of delivery- Οι πληροφορίες μπορεί να περιλαμβάνουν: τάσεις πωλήσεων, επίπεδα αποθέματος, δελτία ελέγχου δαπανών, δελτία καταγραφής ακατάλληλων προϊόντων

21 Εταιρίες παροχής υπηρεσιών logistics Third Party Logistics (3PL)

22 Ορισμός εταιρίας 3PL Η διανομή & η αποθήκευση προϊόντων αποτελούν τις βασικές διαδικασίες των logisticsκαι είναι αναγκαίες σε κάθε επιχείρηση/ βιομηχανία/ οργανισμό. Οι παραπάνω διαδικασίες μπορούν να πραγματοποιηθούν είτε από την ίδια την επιχείρηση, είτε με την ανάθεση μέρους ή συνόλου της σε μία ή περισσότερες εξειδικευμένες και ανεξάρτητες εταιρίες παροχής υπηρεσιών logistics O φορέας που αναλαμβάνει την εκτέλεση αυτών των υπηρεσιών χαρακτηρίζεται ως εταιρία παροχή υπηρεσιών logistics προς τρίτους ή third party logistics (3PL) provider Κεντρικός κορμός των υπηρεσιών 3PL είναι οι αποθηκεύσεις και οι διανομές, ενώ ακολουθούν οι υπηρεσίες παρακολούθησης αποθεμάτων, αποσυσκευασίας, ανασυσκευασίας, ετικετοποίησης, συλλογής & καταστροφής ληγμένων προϊόντων και η λογισμική υποστήριξη.

23 Τύποι εταιριών 3PL (1/2) Υπηρεσίες αποκλειστικής διανομής & αποθήκευσης για μια εταιρία Η εταιρία 3PL έχει μόνο ένα, αποκλειστικό πελάτη Η πλήρης λειτουργία διανομής παρέχεται από μια 3PL επιχείρηση Οι χρησιμοποιούμενοι πόροι περιλαμβάνουν τις αποθήκες εμπορευμάτων, στόλους μεταφορών, και κέντρα διανομής Υπηρεσίες διανομής & αποθήκευσης για πολλές εταιρίες Μια ομάδα επιχειρήσεων εξυπηρετείται από μια 3PL επιχείρηση Το πλεονέκτημα είναι ότι οι υψηλές δαπάνες αποθήκευσης & διανομής μοιράζονται μεταξύ των πελατών έτσι ώστε όλα τα συμβαλλόμενα μέρη απολαμβάνουν τα οφέλη Υπηρεσίες ειδικής διανομής & αποθήκευσης Χρησιμοποιούνται για τις περιπτώσεις που απαιτούν ειδικές εγκαταστάσεις Χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι επιχειρήσεις που αποθηκεύουν και διανέμουν κατεψυγμένα αγαθά ή έργα τέχνης Υπηρεσίες περιφερειακής «πολύ-πελατειακής» διανομής & αποθήκευσης Παρέχεται για οποιοδήποτε αριθμό πελατών, και για τους περισσότερους τύπους προϊόντων 3PL εταιρία χωρίς εξειδίκευση που έχει αρχίσει τη λειτουργία της ως μια μικρή εταιρία Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στα νησιά

24 Τύποι εταιριών 3PL(2/2) Υπηρεσία εθνικής «πολύ- πελατειακής» διανομής & αποθήκευσης Αυτή η υπηρεσία παρέχεται για οποιοδήποτε αριθμό πελατών και τύπο προϊόντων Κύρια διαφορά αποτελεί το μέγεθος των χώρων & των λειτουργιών Περιλαμβάνει τις διαδικασίες μεταφοράς μεταξύ των αποθηκών των επιχειρήσεων (between companies depots) Υπηρεσίες transit (διέλευσης) Η εταιρία δεν εμπλέκεται στην αποθήκευση των προϊόντων αλλά παρέχει μόνο υπηρεσίες συλλογής, διαλογής (break bulk) και παράδοσης Περιστασιακή χρήση Χρησιμοποιείται κυρίως για την κάλυψη των εποχιακών αναγκών, για προϊόντα τρίτων εταιριών, που δεν ανήκουν στη δική τους κατηγορία προϊόντων (π.χ. συνεταιρισμός ξυρών σύκων προσφέρει τις αποθήκες του το χειμώνα για αποθήκευση ελαιοκάρπου)

25 Υπηρεσίες 3PL (1/2) Οι τυπικές υπηρεσίες περιλαμβάνουν:αποθήκευση προϊόντων, συλλογή (picking), προετοιμασία παραγγελίας, συσκευασία, cross-docking, διανομή, reverse logistics, διαχείριση στόλου οχημάτων Ειδικές υπηρεσίες:μια χαρακτηριστική περίπτωση είναι η διανομή ενδυμάτων (hanging garment distribution) (π.χ. GLOU Α.Ε) όπου τα προϊόντα αποθηκεύονται και κινούνται ως "σύνολα" κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης & της μεταφοράς στο όχημα διανομής Χρονικά εξαρτημένες υπηρεσίες: Υποστηρίζουν τις just-in-time διαδικασίες σημαντικών κατασκευαστών (π.χ. TOYOTA) Συναρμολόγηση(Assembly): Η βιομηχανία Η/Υ προσφέρει διάφορα παραδείγματα όπου τα βασικά components(π.χ. οθόνες, σκληροί δίσκοι, κτλ) ενός Η/Υ αποστέλλονται σε συνεργαζόμενες εταιρίες 3PLοι οποίες πριν τον προωθήσουν στον τελικό πελάτη αναλαμβάνουν την εγκατάσταση λογισμικού (π.χ. λογισμικό στην τοπική γλώσσα)

26 Υπηρεσίες 3PL(2/2) Επανασυσκευασία (repacking): Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ανάγκη για συσκευασία (blister-pack) δύο διαφορετικών προϊόντων που κυκλοφορούν ως χωριστό λιανικό προϊόν αλλά πωλούνται ως προσφορά (π.χ. ένας φακός μαζί με τις μπαταρίες) Ανακατασκευή(refurbishment):Κάποιες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν μέρη ήδη χρησιμοποιημένων προϊόντων τους για να κατασκευάσουν νέα προϊόντα. Αυτό είναι μια ευκαιρία για 3PL εταιρίες να προσφέρουν την υπηρεσία επιστροφής-καιανακατασκευής (return-and-refurbishment service) Επιστροφές συσκευασιών: Πρόκειται για μιαανάγκη (περιβαλλοντική νομοθεσία) να συλλεχθούν οι συσκευασίες για την επαναχρησιμοποίηση ή την καταστροφή τους

27 Ενδοδιαχείριση διαδικασιών logistics ή outsourcing σε εταιρία 3PL: Πλεονεκτήματα & μειονεκτήματα

28 Outsourcing υπηρεσιών σε εταιρίες 3PL: Τι κερδίζει μια εταιρία σε επίπεδο δαπανών/κόστους; Μη ύπαρξη δαπανών απόκτησης παγίων:ο πελάτης δεν χρειάζεται να επενδύσει σε εγκαταστάσεις (π.χ. αποθήκες εμπορευμάτων) και ανθρώπινους πόρους καθώς επίσης και σε στόλο οχημάτων Ακριβής γνώση του κόστους & των προσφερόμενων υπηρεσιών: Ο πελάτης ξέρει ακριβώς το κοστολόγιο για τις δαπάνες διανομής και αποθήκευσης Οικονομίες κλίμακας: Μερικοί πελάτες είναι πάρα πολύ μικροί για να έχουν δικές τους αποθήκες και στόλο οχημάτων. Μια ενιαία μεγάλη αποθήκη μιας τρίτης εταιρίας που εξυπηρετεί διάφορους πελάτες είναι πιο οικονομική και συμφέρουσα Καθυστέρηση στην ενσωμάτωση προσαυξήσεων: Οι προσαυξήσεις ενσωματώνονται πιο αργά από την 3PL επιχείρηση και έτσι υπάρχει καθυστέρηση στο να περάσουν και στον πελάτη Σχέση κόστους/αλλαγής διαδικασιών: Μερικές φορές είναι δύσκολο για μια εταιρία να αλλάξει τον τρόπο διανομής & αποθήκευσης, εάν η επιχείρηση έχει ήδη τις δικές της αποθήκες, τα οχήματα και τον εξοπλισμό ακόμα και εάν το κόστος είναι μεγαλύτερο

29 Outsourcing υπηρεσιών σε εταιρίες 3PL: Τι κερδίζει & τι χάνει μια εταιρία σε επίπεδο οργάνωσης ;(1/2) Οι εταιρίες (πελάτες) μπορούν να επικεντρωθούν σε άλλες διαδικασίες όπως π.χ. στις πωλήσεις, το marketing, κτλ Πολλές φορές η χρήση εταιριών 3PL οδηγεί σε μια απώλεια ελέγχου της διαδικασίας της διανομής των προϊόντων. Παρόλα αυτά οι πελάτες μπορούν να ελέγχουν την εταιρία 3PL με την οποία συνεργάζονται χρησιμοποιώντας δείκτες επιδόσεων (Key Performance Indicators-KPIs) Η χρήση εταιριών 3PL μπορεί να παρέχει στην επιχείρηση (πελάτη) την πρόσβαση σε τεχνολογία αιχμής όπως RFID & τηλεματική (ειδικά στις υπηρεσίες αποθήκευσης και της διανομής) Η ισορροπία της δύναμης μετατοπίζεται μακριά από την εταιρία (πελάτη)υπέρ της εταιρίας 3PL, δεδομένου ότι η τελευταία έχει στην κατοχή της τις εγκαταστάσεις, τα συστήματα και τα μέσα αποθήκευσης και διανομής

30 Outsourcing υπηρεσιών σε εταιρίες 3PL: Τι κερδίζει & τι χάνει μια εταιρία σε επίπεδο οργάνωσης ;(2/2) Η χρήση εταιριών 3PL μειώνει τη δυνατότητα σε μια εταιρία να αποκτήσει εμπειρία στη διανομή και στην αποθήκευση προϊόντων. Αυτό κάνει δυσκολότερο για την επιχείρηση να αποφασίσει να αναλάβει η ίδια αυτές τις διαδικασίες Πολλές φορές υπάρχει πρόβλημα συντονισμού των παραδόσεων (εταιρία 3PL) με τις πωλήσεις της εταιρίας (π.χ. θέματα αποθέματος, χρόνου παράδοσης, κτλ) Η χρήση 3PL μπορεί συχνά να σημάνει την απώλεια άμεσης επιρροής στο σημείο παράδοσης επειδή ο οδηγός παραδίδει προϊόντα διάφορων επιχειρήσεων Μια 3PL εταιρία δεν μπορεί να εγγυηθεί την ακεραιότητα εμπορικών σημάτων. Η επιχείρηση δεν έχει το εμπορικό σήμα της πάνω στο όχημα Πολλές φορές εγείρονται ζητήματα εμπιστοσύνης & εμπιστευτικότητας όταν μια εταιρία 3PL έχει πελάτες που είναι ανταγωνιστές (πωλούν τον ίδιο τύπο προϊόντων)

31 Κρίσιμοι παράγοντες κατά την επιλογή μιας εταιρίας 3PL Shared-user capability Size Dedicated service capability Sector experience National transport capability Country-wide capability Cost Quality of people Service % of companies Πηγή: Szymankiewiez (1996)

32 Εταιρίες 3PL Η κατάσταση στην Ελλάδα

33 Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ 3PL Η αρχή πραγματοποιήθηκε κυρίως από μεταφορικές εταιρείες, οι οποίες θέλησαν να εκμεταλλευτούν το συγκριτικό πλεονέκτημα της κατοχής μεταφορικών μέσων και τη διαθεσιμότητα εκτάσεων για την ανέγερση αποθηκευτικών χώρων. Χρονολογικά η ανάπτυξη των υπηρεσιών 3PL τοποθετείται στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν η έκδοση σχετικής Κοινοτικής Οδηγίας έδωσε τη δυνατότητα υποκατάστασης των κρατικών τελωνειακών αποθηκών. Η έκδοση της συγκεκριμένης Οδηγίας είχε ως αποτέλεσμα, οι επιχειρήσεις που ασχολούνται με τις διαμεταφορές να αξιοποιήσουν τους χώρους προσωρινής εναπόθεσης των εμπορευμάτων προκειμένου να παρέχουν υπηρεσίες αποθήκευσης και διανομής. Αργότερα ιδρύθηκαν εταιρείες με αποκλειστική δραστηριότητα την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών 3PL. ICAP Group 2012; 2013

34 Υπάρχει μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων που προσφέρουν ένα μεγάλο εύρος υπηρεσιών 3PL στην Ελλάδα. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων είναι ιδιαίτερα έντονος και εστιάζεται κυρίως στην τιμή και το εύρος των προσφερόμενων υπηρεσιών. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται τάση συγχωνεύσεων μεταξύ των επιχειρήσεων του κλάδου. Από γεωγραφικής άποψης, οι 70 από τις 96 κυριότερες επιχειρήσεις 3PL (73%) εδρεύουν στην Αττική, 11 στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης,5στηΛάρισα,2στηνΠάτρα,2στηνΚρήτηκαι6στην υπόλοιπη Ελλάδα. Οι επιχειρήσεις που εδρεύουν στην Αττική έχουν τη βάση τους στο Θριάσιο Πεδίο (Ασπρόπυργος, Μαγούλα, Μάνδρα, Ελευσίνα) ή σε περιοχές κατά μήκος της Αττικής Οδού(Παιανία, Κορωπί, αεροδρόμιο), ενώ στη Θεσσαλονίκη βρίσκονται στις περιοχές Καλοχώρι και στη Σίνδο. ICAP Group 2012; 2013 Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΔΟΜΗ & ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΚΛΑΔΟΥ

35 Το2012,ησυνολικήαξίατηςεγχώριαςαγοράς3PLεκτιμήθηκεσε330 εκ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση 7% σε σχέση με το Η αντίστοιχη εκτίμηση για το 2013 κυμαίνεται στα 305 εκ. ευρώ. Κατά την πενταετία( ), η σωρευτική μείωση του μεγέθους της αγοράς ξεπέρασε το 30%(σε αξία πωλήσεων). Οι υπηρεσίες αποθήκευσης (με και χωρίς ψύξη) κατέλαβαν το 2012 περίπου το 60% της συνολικής αξίας των προσφερόμενων υπηρεσιών 3PL, ενώ ακολουθούν οι υπηρεσίες διανομής αποσπώντας μερίδιο 35%. Κύρια κατηγορία διακινούμενων εμπορευμάτων για το 2012 ήταν τα τρόφιμα και ποτά (37%) και ακολουθούν τα «λοιπά προϊόντα» (π.χ. φωτοβολταϊκά, εξαρτήματα, χημικά, επικίνδυνα υλικά, διαφημιστικό υλικό κτλ.) με μερίδιο 15%. Ο βαθμός συγκέντρωσης στην αγορά είναι ιδιαίτερα υψηλός, με τις 10 μεγαλύτερες εταιρείες να καταλαμβάνουν (2012) περίπου 55% της συνολικής αγοράς(αξία πωλήσεων) και οι 5 μεγαλύτερες περίπου 39%. ICAP Group 2012; 2013 Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΕΠΙΔΟΣΗ ΚΛΑΔΟΥ (1/4)

36 Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΕΠΙΔΟΣΗ ΚΛΑΔΟΥ (2/4) Το μέγεθος της παγκόσμιας αγοράς ανήλθε στα $616,1 δισ. τo 2011 (αύξηση 13,7% σε σχέση με το 2010) ICAP Group 2013

37 Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΕΠΙΔΟΣΗ ΚΛΑΔΟΥ (3/4) ICAP Group 2013

38 Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΕΠΙΔΟΣΗ ΚΛΑΔΟΥ (4/4) ICAP Group 2013

39 ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 3PL (1/3) ICAP Group 2013

40 ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 3PL (2/3) ICAP Group 2013

41 ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 3PL (3/3) ICAP Group 2013

42 ΚΡΙΣΙΜΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΙΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ 3PL Shared-user capability Size Dedicated service capability Sector experience National transport capability Country-wide capability Cost Quality of people Service % of companies Szymankiewiez, 1996

43 Ο όρος 4PL προτάθηκε αρχικά από την Accenture (1996) ως ένας πάροχος ολοκληρωμένων υπηρεσιών εφοδιαστικής αλυσίδας (supply chain integrator), ο οποίος συνδυάζει και διαχειρίζεται πόρους, ικανότητες και τεχνολογία της δικής του εταιρείας με συμπληρωματικές υπηρεσίες άλλων παρόχων (π.χ. 3PL), ώστε να παράσχει μια ολοκληρωμένη λύση για την εφοδιαστική αλυσίδα. Ο4PLproviderδιαφέρειαπότον3PLωςπροςταεξής: CSCMP, 2013 ΑΠΟ ΤΟΥΣ 3PL ΣΤΟΥΣ 4PL(1/2) 1. Αποτελεί συνήθως joint venture ή μακροπρόθεσμη συνεργασία ανάμεσα σε έναν κύριο πελάτη και έναν ή περισσότερους εταίρους, 2. Λειτουργεί ως κοινό σημείο διεπαφής ανάμεσα στον πελάτη και πολλαπλούς logistics service providers, 3. Όλες(ιδανικά) οι κύριες δραστηριότητες/πτυχές της εφοδιαστικής αλυσίδας του πελάτη διαχειρίζονται από την εταιρεία 4PL και 4. Είναι πιθανό για ένα μεγάλο 3PL να επιλέξει να«μετασχηματιστεί» σε 4PL επεκτείνοντας το χαρτοφυλάκιο προσφερόμενων υπηρεσιών μέσα στην υπάρχουσα εταιρική δομή.

44 ΑΠΟ ΤΟΥΣ 3PL ΣΤΟΥΣ 4PL(2/2) Ο 4PL είναι ουδέτερος και παρέχει υπηρεσίες διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας ανεξάρτητα από το ποιοι μεταφορείς, διαμεταφορείς ή αποθήκες χρησιμοποιούνται. Ο 4PL συνήθως συντονίζει και τους 3PLs που ήδη συνεργάζεται ο πελάτης και παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες ηλεκτρονικής διασύνδεσης και πληροφοριακής υποστήριξης κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας.

45 Βιβλιογραφία 1. Ανδρουτσόπουλος, Κ., (2014), Πανεπιστημιακές Σημειώσεις / Διαφάνειες στα πλαίσια του μαθήματος «Διοίκηση Εφοδιαστικής Αλυσίδας», Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. 2. Ballou,R.H.,(2003),BusinessLogistics/SupplyChainManagement,5 th Edition, Prentice Hall. 3. Βιδάλης, Μ.,(2009), Εφοδιαστική(Logistics): Μια ποσοτική προσέγγιση, Εκδόσεις Κλειδάριθμος, Αθήνα. 4. Bowersox, D., D. Closs,(1996), Logistical Management, McGraw-Hill. 5. Chopra, S., P. Meindl, (2007), Supply Chain Management: Strategy, Planning, andoperation,3 rd Edition,PearsonEducation. 6. Council of Supply Chain Management Professionals (CSCMP), (2013), Supply Chain Management Terms and Glossary, Updated: August Goetschalckx, M., (2011), Supply Chain Engineering, International Series in Operations Research and Management Science, Springer. 8. ICAP Group, (2012), Η Κατάσταση και οι Προοπτικές των ΜΜΕ στην Ελλάδα, Τέταρτο Παραδοτέο, Γ Ενότητα της Έκθεσης«Κλαδική και Δικτυακή Διάσταση των ΜΜΕ: Εμπόριο, Υπηρεσίες, Κατασκευές και Ενέργεια», Φεβρουάριος ICAP Group,(2013), Third Party Logistics, Κλαδική Μελέτη, Οκτώβριος 2013.