Προαθλητικός έλεγχος. Νικόλαος Στ. Τελλής Καρδιολόγος Τζάνειο ΓΝ Πειραιά

Transcript

1 Προαθλητικός έλεγχος Νικόλαος Στ. Τελλής Καρδιολόγος Τζάνειο ΓΝ Πειραιά

2 Τα οφέλη της άσκησης είναι αδιαμφισβήτα European Heart Journal (2015) 36,

3 Τα οφέλη της άσκησης κινητοποιούν κάθε ηλικία στην άθληση Βελτιώνει την αντοχή, χαρίζει αυτοπεποίθηση, θεωρείται αντικαταθλιπτικό. Βοηθά στην πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη της ΣΝ, με τη μείωση του ΣΒ, τη ρύθμιση της γλυκόζης, των λιπιδίων του αίματος και της ΑΠ. Αποτρέπει την οστεοπόρωση. Μπορεί να επιβραδύνει την έναρξη της άνοιας. Σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης συγκεκριμένων καρκίνων (παχέος εντέρου, μαστού).

4 Οι ισχύουσες Ευρωπαϊκές και Αμερικάνικες κατευθυντήριες οδηγίες για έναν ενήλικα, συνιστούν ένα ελάχιστο 150 λεπτών άσκησης μέτριας έντασης συνολικά ανά εβδομάδα The ABC of Physical Activity for Health: aconsensus statement from the British Association of Sport and Exercise Sciences. J Sports Sci 2010;28: US Department of Health and Social Services. Physical activity guidelines for Americans. (1 March 2015) (2008).

5 Η άσκηση εύλογα θα μπορούσε να θεωρηθεί η πιο φθηνή, προσιτή αλλά και αποτελεσματική θεραπεία Για τους ασθενείς με στεφανιαία νόσο Η άσκηση είναι ο βασικός τρόπος αποκατάστασης. Lawler PR, Filion KB, Eisenberg MJ. Am Heart J 2011;162: e2 Μειώνει τους παράγοντες κινδύνου Βελτιώνει την ποιότητα ζωής Ταχύτερη επάνοδος στη εργασία Βελτιώνει την απόδοση Ο2 στο μυοκάρδιο Βελτιώνει τη στεφανιαία εφεδρεία Ενισχύει την παράπλευρη κυκλοφορία Βελτιώνει την ικανότητα για κόπωση Μείωση τη θνητότητα και την πιθανότητα νέου εµφράγµατος Suaya et al., Circulation 2007

6 Η άσκηση εύλογα θα μπορούσε να θεωρηθεί η πιο φθηνή, προσιτή αλλά και αποτελεσματική θεραπεία Για τους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια η τακτική σωματική δραστηριότητα χαρίζει : βελτίωση της λειτουργικής ικανότητας, λιγότερες νοσηλείες, μείωση της ολικής θνητότητας. Connor CMO at al, HF-ACTION randomized controlled trial. JAMA 2009;301:

7 Θα μπορούσε να συνταγογραφηθεί εξατομικευμένα στην ανάλογη δοσολογία, βάση ενδείξεων-αντενδείξεων με τις ανάλογες κάθε φορά προφυλάξεις ή περιορισμούς Exercise Training and Atrial Fibrillation Further Evidence for the Importance of Lifestyle Change Adrian D. Elliott, Rajiv Mahajan, Rajeev K. Pathak, Dennis H. Lau and Prashanthan Sanders AHA Circulation 2016;133: January 5, 2016

8 Καρδιαγγειακή προσαρμογή στην άσκηση ενεργοποίηση του συμπαθητικού αύξηση παραγωγής κατεχολαμινών αγγειακή προσαρμογή αύξηση καρδιακής παροχής αύξηση αερισμού κυψελίδων Αγγειακή προσαρμογή Φλεβοσύσπαση φλεβικής επιστροφής προφόρτιου Αύξηση αρτηριακής πίεσης λόγω διαστολής - ροής αίματος σε στεφανιαίες και εγκεφαλικές αρτηρίες και διαστολή των μυϊκών αρτηριών

9 Καρδιαγγειακή προσαρμογή στην άσκηση Η αύξηση παραγωγής κατεχολαμινών αυξάνει: τη συσπαστικότητα του καρδιακού μυ - του όγκου παλμού (ΟΠ). την καρδιακή συχνότητας ΚΣ). Αρχικά αυξάνονται ΟΠ και η ΚΣ. Στη συνέχεια εξαντλείται ο μηχανισμός Frank και Starling, παύει να αυξάνεται ο ΟΠ και απομένει μόνον η αύξηση της ΚΣ για να υποστηρίξει τις ανάγκες αυξημένης καρδιακής παροχής Η αύξηση της ΚΣ έχει οροφή ( ΚΣ=220-ηλικία). Αύξηση αερισμού κυψελίδων Tο πνευμονικό αγγειακό δίκτυο ανταποκρίνεται στην ΚΠ, χωρίς σημαντική αύξηση της πνευμονικής ΑΠ, της πίεσης ενσφήνωσης και της πίεσης στον δεξιό κόλπο.

10 Αθλητική καρδιά Στην έντονη άσκηση οι αθλητές, εξαπλασιάζουν την ΚΠ από τα 5 στην ηρεμία στα 30 lt/min. Στον πρωταθλητισμό και τα έντονα ανταγωνιστικά αθλήματα, οι αθλητές διατηρούν υψηλή ΚΠ για παρατεταμένες χρονικές περιόδους, με >20h έντονης άσκησης (15 ΜΕΤ) την εβδομάδα. Προσπαθούν να επιμηκύνουν τα όρια της ανθρώπινης αντοχής, με υψηλά επίπεδα έντονης άσκησης, που προκαλούν ανάλογες λειτουργικές, δομικές και ηλεκτρικές προσαρμογές στην καρδιά, τη γνωστή αθλητική καρδιά (ΑΚ).

11 Καρδιαγγειακή προσαρμογή στην άσκηση στους αθλητές Exercice and the heart: the good, the bad, and the ugly Sanjay Sharma, Ahmed Merghani, and Lluis Mont European Heart Journal (2015) 36,

12 Καρδιακή αναδιαμόρφωση από την εντατική άσκηση Χρόνια εντατική άσκηση Αυξημένο προφόρτιο Αυξημένο μεταφόρτιο Αυξημένη καρδιακή παροχή Αυξημένες διαστολικές πιέσεις 10 20% αύξηση στο πάχος τοιχωμάτων 10-15% μεγέθυνση όλων των καρδιακών κοιλοτήτων Ε`> 9cm/sec, E/E`<6, S`>9 European Heart Journal (2015) 36,

13 Καρδιαγγειακή προσαρμογή στην άσκηση στους αθλητές Οι ηλεκτρικές εκδηλώσεις στο ΗΚΓ της αθλητικής καρδιάς απεικονίζουν: τον υψηλό τόνο παρασυμπαθητικού και το αυξημένο μέγεθος των καρδιακών κοιλότητων QRS ενδεικτικά LVH ή RVH Ατελές RBBB Πρώιμη επαναπόλωση ST με -Τ V1-V4, σε μαύρους αθλητές ST με -Τ V1-V3 σε ηλικία < 16 ετών SR βραδυκαρδία ή αρρυθμία έκτοπος κολπικός ή κομβικός ρυθμός 1 ου AV block 2ου AV block-mobitz Τύπου I International criteria for electrocardiographic interpretation in athletes Drezner JA, et al. Br J Sports Med 2017;51: doi: /bjsports

14 Ατελές RBBB σύνηθες εύρημα στους αθλητές ST με -Τ V1-V4, σύνηθες εύρημα σε μαύρους αθλητές

15 ST με -Τ V1-V4, σε μαύρους αθλητές ST με βαθειά -Τ V1-V6, σε HCM

16 Η άσκηση είναι ένα ισχυρό ερέθισμα για την καρδιακή αναδιαμόρφωση και συμβάλλει στην ανάπτυξη της μορφολογίας της «καρδιάς του αθλητή». Κατανοεί τις αρχές της καρδιακής αναδιαμόρφωσης που προκαλείται από την άσκηση. Η φύση και το μέγεθος της καρδιακής αναδιαμόρφωσης εξαρτάται από το άθλημα, το φύλο, τη φυλή, το επίπεδο και τη διάρκεια της άσκησης (αντοχή έναντι δύναμης). Οι ηχοκαρδιογραφικές τεχνικές μπορούν να βοηθήσουν στη διάκριση της υγιούς προσαρμογής από την υποκείμενη παθολογία. Η ηχοκαρδολογία μπορεί να εντοπίσει τα αίτια του SCD που δεν έχουν αλιευθεί με το ΗΚΓ διαλογής, αλλά η απόδοση είναι ακόμη χαμηλή και η σχέση κόστους/ αποτελεσματικότητας είναι άγνωστη. Neil J. Weissman, MD MedStar Health Research Institute & Professor of Medicine Georgetown University Washington, D.C.

17 Καρδιακή αναδιαμόρφωση από την εντατική άσκηση Άσκηση αντοχής VS δυναμικής άσκησης Weiner & Baggish. Prog Cardiovasc Dis 2012;54:380

18 Καρδιαγγειακή προσαρμογή στην άσκηση στους αθλητές Αύξηση του πάχους των τοιχωμάτων κατά 10 20%. Ειδικά πάχος της LV στους αθλητές: Φυσιολογικό 8-12 mm 2% των Καυκάσιων >12 mm 13% των μαύρων ανδρών >12 mm 3% των μαύρων γυναικών >12 mm Εξαιρετικά σπάνιο >16 mm European Heart Journal (2015) 36,

19

20 American College of Cardiology Foundation Sukrit Narula et al. JACC 2016;68:

21 Καρδιακή αναδιαμόρφωση από την εντατική δυναμική άσκηση Weiner & Baggish. Prog Cardiovasc Dis 2012;54:380

22 Καρδιαγγειακή προσαρμογή στην εντατική άσκηση Δεν υπάρχει υγιής αθλητής κολλεγίου με τοιχώματα >14 mm Weiner et al. J Am Soc Echocardiogr 2012;25:568

23 Καρδιαγγειακή προσαρμογή στην άσκηση στους αθλητές Αύξηση των διαστάσεων των καρδιακών κοιλοτήτων κατά % European Heart Journal (2015) 36, % είχε LV που υπερβαίνει τα προβλεπόμενα ανώτερα όρια και 14% είχε LV >60 mm που θα μπορούσαν να είναι συμβατά με τη DCM Pelliccia A, Culasso F, Di Paolo FM,Maron BJ. Physiologic left ventricular cavity dilatation in elite athletes. Ann Intern 1999;130: % ανδρών αθλητών εμφάνισε αύξηση της RV, παρόμοια με εκείνη σε ARVC. Zaidi A, Ghani S, Sharma R, Oxborough D, Panoulas VF, Sheikh N, Gati S, Papadakis M, Sharma S. Physiological right ventricular adaptation in elite athletes of African and Afro-Caribbean origin. Circulation 2013;127:

24 Καρδιαγγειακή προσαρμογή στην αθλητική καρδιά Makan J at al. Physiological upper limits of ventricular cavity size in highly trained adolescent athletes. Heart 2005;91: Zaidi A at al, Physiological right ventricular adaptation in elite athletes of African and Afro-Caribbean origin. Circulation 2013;127:

25 Αθλητική καρδιά και αιφνίδιος καρδιακός θάνατος Γενικά οι προσαρμογές της αθλητικής καρδιάς θεωρούνται καλοήθεις και αναστρέψιμες μετά τη διακοπή της άσκησης. Σπάνια αυτές οι φυσιολογικές προσαρμογές φαίνονται να έχουν φαινοτυπικά χαρακτηριστικά, παρόμοια με εκείνα πρωτοπαθών μυοκαρδιοπαθειών, καναλοπαθειών και άλλων παθήσεων που σχετίζονται με τον SCD. H επιστημονική έρευνα θέτει ζητήματα, για τη σχέση τη συστηματικής εξαντλητικής άσκησης, με την πιθανή μυοκαρδιακή βλάβη - ίνωση και τις θανατηφόρες αρρυθμίες του SCD. Το πρόβλημα περιπλέκεται ακόμα περισσότερο όταν με τον SCD εμπλέκεται και το ντόπινγκ, για τη δόξα των επιδόσεων και της νίκης.

26 Προτεινόμενος παθοφυσιολογικός μηχανισμός κολπικής μαρμαρυγής σε αθλητή αντοχής

27 Παρόμοια ευρήματα σε αθλητική καρδιά και μυοκαρδιοπάθειες Sukrit Narula et al. JACC 2016;68: American College of Cardiology Foundation

28 Αιφνίδιος καρδιακός θάνατος στους αθλητές Πρόκειται για ένα εξαιρετικά σπάνιο γεγονός. Προκαλεί θλίψη γιατί ο SCD εξελίσσεται μπροστά στα μάτια φιλάθλων και οπαδών σε ένα νέο με δύναμη, ταλέντο και φήμη. Παρά τη θλίψη που προκαλεί ο θάνατος, ή γοητεία του έντονα ανταγωνιστικού αθλητισμού παραμένει αλώβητη, γιατί πιστεύεται ότι ο θάνατος αφορά, άτομα προδιατεθειμένα, που φιλοξενούν παθολογικά γενετικά υποστρώματα. Η HCM, είναι η κύρια αιτία SCD στους νέους αθλητές, ενώ υπάρχουν και τοπικές διαφοροποιήσεις, όπως η ARVC στις Κυκλάδες και τη Βενετία. Σπανιότερες είναι η DCM, η LVNC, οι διάφορες καναλοπάθειες και σύνδρομα προδιέγερσης, Marfan, πρώιμη αθηρωματική νόσος, συγγενείς ανωμαλίες στεφανιαίας αρτηρίας. Κύρια αιτία SCD μετά τα 35 είναι η στεφανιαία νόσος.

29 Αιτίες θανάτου σε αθλητές National Collegiate Athletic Association (NCAA) 50% Ατύχηματα 15% SCD με την HCM σαν πιο κοινή αιτία 8% ανθρωποκτονία 8% αυτοκτονία 7% καρκίνος 3% φάρμακα Μηνιγγίτιδα Θερμοπληξία KEK Harmon K et al Circulation 2015; 132(1): 10 19

30 Κοινές αιτίες SCD σε νεαρούς αθλητές Δομικές ανωμαλίες HCM, ARVC συγγενείς ανωμαλίες στεφανιαίας αρτηρίας, Σύνδρομο Marfan Πρόπτωση μιτροειδούς Στένωση AV Ηλεκτρικές ανωμαλίες Σύνδρομο WPW Συγγενές σύνδρομο μακρού QT Brugada Πολύμορφη κατεχολαμινεργική VT Επίκτητες καρδιακές ανωμαλίες Λοίμωξη (ενδοκαρδίτιδα) Τραύμα (commotio cordis) Τοξικότητα (drugs) Περιβάλλον ( υπό/υπερθερμία) Chandra N, Bastiaenen R, Papadakis M,Sharma S. Sudden cardiac death in young athletes: practical challenges and diagnostic dilemmas. J Am Coll Cardiol 2013;61:

31 Επίπτωση του SCD στους νέους αθλητές Περίπου 1 θάνατος ανά χιλ. νέους αθλητές που συμβαίνει κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά το αγώνα. 90% άνδρες. 90% αθλητές ευκαιριακοί - αναψυχή. Η πραγματική επίπτωση του SCD σε έναν αθλητικό πληθυσμό είναι αμφιλεγόμενη. Οι εκτιμήσεις από μελέτες στις ΗΠΑ και την Ευρώπη περιπλέκονται από διάφορα μεθοδολογικά ζητήματα. Sudden Cardiac Death in Athletes Michael S. Emery, MD,a,b Richard J. Kovacs, MDa,b JACC: HEART FAILURE VOL. 6, NO. 1, 2018

32 Επίπτωση SCD στους νέους αθλητές των ΗΠΑ 1: στους αθλητές του γυμνασίου 1: 5200 έτη αθλητή σε άνδρες μπασκετμπολίστες κολλεγίων Το φάσμα επίπτωσης είναι ευρύ και σχετίζεται με διαφορές στη μεθοδολογία της μελέτης, στην ακρίβεια συλλογής των περιστατικών, Στις πληθυσμιακές διαφορές Σε γενικές γραμμές είναι αποδεκτή συχνότητα 1: ετησίως. THE PHYSICIAN AND SPORTSMEDICINE, 2017 VOL. 45, NO. 4,

33 Παθογένεια SCD στους Αθλητικούς Πληθυσμούς (σύγκριση ) Sudden Cardiac Death in Athletes Michael S. Emery, Richard J. Kovacs, JACC: HEART FAILURE VOL. 6, NO. 1, 2018

34 Περιλαμβάνει, το πλήρες ατομικό ιστορικό με τους παράγοντες κινδύνου, τα σημεία και συμπτώματα, στοχευμένα σε κάθε ηλικία. το κληρονομικό, αλλά και το οικογενειακό ιστορικό για πιθανά γεγονότα, που μπορεί να έχουν σχέση με τον SCD. την ενδελεχή κλινική εξέταση. τη μελέτη του ΗΚΓ. Προαθλητικός έλεγχος Δεν έχει στόχο τον αποκλεισμό από την άσκηση, αλλά την προσαρμογή της στην υπάρχουσα καρδιαγγειακή παθολογία. Δε μπορεί να εντοπίσει το σύνολο των παθολογικών καταστάσεων

35 Πρωτόκολλο καρδιολογικού ελέγχου αθλητών Corrado D, et al. Eur Heart J 2005; 26:

36 OI ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΚΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΜΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑ Σημείωση Για την αποφυγή ανεδαφικών προσδοκιών, πρέπει να είναι σαφές προς κάθε κατεύθυνση ότι η προτεινόμενη προληπτική ιατρική εξέταση, όπως και κάθε ιατρικός έλεγχος όσο ενδελεχής ή παρεμβατικός και αν είναι δεν μπορεί να εγγυηθεί με απόλυτο τρόπο τον εντοπισμό του συνόλου των ατόμων που έχουν τις παθολογικές καταστάσεις που αναζητούνται. Τα λεγόμενα «ψευδώς αρνητικά» αποτελέσματα αποτελούν εγγενές χαρακτηριστικό όλων των ιατρικών ελέγχων ή εξετάσεων. Ελεγχόμεθα όσον αφορά την εξάντληση των ορίων της τρέχουσας γνώσης. Ως εκ τούτου, κανένας προληπτικός έλεγχος δεν είναι σε θέση να προλάβει το 100% των περιστατικών αιφνιδίου θανάτου αθλητών και νέων. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2017

37

38 Ατομικό οικογενειακό ιστορικό κλινική εξέταση Ατομικό ιστορικό Κάθε αθλητής θα πρέπει να ελέγχεται για συμπτώματα θωρακικού άλγους ή δυσφορίας κατά την άσκηση, συγκοπτικά ή προσυγκοπτικά επεισόδια, δύσπνοια ή εύκολη κόπωση μη συμβατή με το επίπεδο της σωματικής αθλητικής δραστηριότητας, συστολική υπέρταση ή προηγούμενο καρδιακό φύσημα. Οικογενειακό ιστορικό Πρέπει να γίνονται ερωτήσεις για το αν κάποιο μέλος της οικογένειας είχε εμφανίσει καρδιακό επεισόδιο ή αιφνίδιο θάνατο πριν την ηλικία των 50 ετών λόγω καρδιαγγειακής νόσου, καθώς και αν υπάρχει ιστορικό HCM, DCM, ARVC, συνδρόμου Marfan, κλινικά σημαντικών αρρυθμιών και συνδρόμου μακρού QT ή άλλου είδους καναλοπάθειας. Σημαντική είναι η συμβολή του σε υποκλινικές μορφές νόσων αλλά και στην εντόπιση πιθανής μυοκαρδίτιδας (ALVC). Κλινική εξέταση Σε αυτήν συμπεριλαμβάνεται η ακρόαση της καρδιάς σε ύπτια και καθιστή θέση, η ψηλάφηση των σφύξεων των μηριαίων αρτηριών, η μέτρηση της ΑΠ και στα δύο άκρα σε καθιστή θέση και ο έλεγχος για οφθαλμολογικά ή μυοσκελετικά ευρήματα ενδεικτικά συνδρόμου Marfan (π.χ. μεγαλακρία). EΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ 2017 Καρδιολογικός Προαγωνιστικός Έλεγχος Αθλητών Η. Σανίδας, Α. Αναστασάκης, Μ. Βελλίου, Κ. Τσιούφης, Ι. Μπαρμπετσέας

39 Ηλεκτροκαρδιογράφημα Τα ανανεωμένα κριτήρια του 2014 χωρίζουν τα ΗΚΓ ευρήματα σε τρεις κατηγορίες Στην Α περιλαμβάνονται οι φυσιολογικές παραλλαγές του ΗΚΓ. Στην Β συγκαταλέγονται ασυμπτωματικοί αθλητές με ένα από τα αναφερόμενα κριτήρια και που δεν χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης ή με 2 τουλάχιστον από τα κριτήρια οπότε αντιμετωπίζονται ως επί παθολογικού. Στην Γ περιλαμβάνονται ΗΚΓ ευρήματα που επιβάλλουν περαιτέρω καρδιολογικό έλεγχο.

40 BCMJ vol. 58 no. 3, april 2016

41 The 14-Element Cardiovascular Screening Checklist for Congenital and Genetic Heart Disease Ατομικό ιστορικό: 1. Πόνος στο στήθος, δυσφορία, σφίξιμο, πίεση που σχετίζονται με άσκηση 2. Ανεξήγητη συγκοπή, σχεδόν συγκοπή, ιδιαίτερα όταν σχετίζονται με την άσκηση 3. Υπερβολική κόπωση ανεξήγητη δύσπνοια, κόπωση ή αίσθημα παλμών, που σχετίζονται με την άσκηση 4. Καρδιακό φύσημα, σε προηγούμενη εξέταση 5. Σταθερά υψηλή αρτηριακή πίεση 6. Προηγούμενος περιορισμός συμμετοχής στον αθλητισμό 7. Προηγούμενες εξετάσεις για την καρδιά, με εντολή γιατρού Congenital and genetic heart disease screening recommendations for people American Heart Association/American College of Cardiology Scientific Statement September 15, 2014

42 The 14-Element Cardiovascular Screening Checklist for Congenital and Genetic Heart Disease Κληρονομικό - Οικογενειακό ιστορικό 8. Αιφνίδιος, απροσδόκητος θάνατος, που οφείλεται σε καρδιακή νόσο σε 1 συγγενή, πάνω από τα Αναπηρία από καρδιακή νόσο σε στενό συγγενή κάτω από τα HCM ή, DCM, σύνδρομο μακρού QT ή άλλες καναλοπάθειες, σύνδρομο Marfan, κλινικά σημαντικές αρρυθμίες, γνωστές καρδιακές παθήσεις στα μέλη της οικογένειας. Φυσική εξέταση 11. Καρδιακά φυσήματα (σε ύπτια, όρθια θέση και με Valsalva), 12. Μηριαίες σφίξεις. 13. Φυσικά σημεία ενδεικτικά σύνδρομου Marfan. 14. ΑΠ σε αμφότερες της βραχιόνιες αρτηρίες. Congenital and genetic heart disease screening recommendations for people American Heart Association/American College of Cardiology Scientific Statement September 15, 2014

43 The 14-Element Cardiovascular Screening Checklist for Congenital and Genetic Heart Disease DALLAS, Sept. 15, 2014 Οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν τον κατάλογο ελέγχου των 14 βασικών στοιχείων, για την ανίχνευση συγγενών και γενετικών καρδιακών παθήσεων στους νέους ηλικίας ετών. Εάν κάποιο από τα 14 στοιχεία είναι θετικό, ενδέχεται να χρειαστούν περαιτέρω έλεγχο. Ο αρχικός έλεγχος με ΗΚΓ για την ανίχνευση υποκείμενης γενετικής και συγγενούς καρδιακής νόσου σε αυτή την ηλικιακή ομάδα, πριν από τη χρήση αυτού του καταλόγου, δεν έχει αποδειχθεί ότι σώζει ζωές. Congenital and genetic heart disease screening recommendations for people American Heart Association/American College of Cardiology Scientific Statement September 15, 2014

44 Η προσθήκη του ΗΚΓ στην αξιολόγηση του προαθλητικού ελέγχου έχει επιβληθεί στην Ιταλία και το Ισραήλ και έχει προταθεί από την ESC και τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή Τα δεδομένα δείχνουν ότι η ευαισθησία του ΗΚΓ είναι ανώτερη από εκείνη του ιστορικού και της φυσικής εξέτασης για την ανίχνευση υποκείμενων καρδιαγγειακών ανωμαλιών που θα μπορούσαν να θέσουν τον αθλητή στον κίνδυνο του SCD Corrado D, Basso C, Pavei A, Michieli P, Schiavon M, Thiene G. Trends in sudden cardiovascular death in young competitive athletes after implementation of a preparticipation screening program. JAMA 2006;296:

45 Circulation. 2007;116: Circulation. 2007;116:

46 ΗΚΓ40 ΗΚΓ 28 από υγιείς αθλητές κολλεγίων 12 με γνωστή παθολογία 60 γιατροί 10 Καρδιολόγοι 12 Αθλητίατροι 16 Πρωτοβάθμας περίθαλψης 22 Πρωτοβάθμας περίθαλψης (παρακολούθησης) ΗΚΓ κριτήρια Φυσιολογικά ευρήματα Παθολογικά ευρήματα Χρήση τυποποιημένων κριτηρίων Br J Sports Med 2012;46: doi: /bjsports

47 Η παροχή τυποποιημένων κριτηρίων για την υποστήριξη της ερμηνείας των ΗΚΓ βελτιώνει σημαντικά τη δυνατότητα να διακριθούν με ακρίβεια τα φυσιολογικά από τα παθολογικά ευρήματα στις διάφορες ειδικότητες των γιατρών, ακόμη και στους γιατρούς με ελάχιστη ή καθόλου εμπειρία. Ακρίβεια της ερμηνείας ΗΚΓ πριν και μετά τα τυποποιημένα κριτηρίων Br J Sports Med 2012;46: doi: /bjsports

48 The definition of an abnormal ECG using the (A) refined criteria, (B) European Society of Cardiology (ESC) recommendations,9 and (C) Seattle criteria.12. Comparison of Electrocardiographic Criteria for the Detection of Cardiac Abnormalities in Elite Black and White Athletes Nabeel Sheikh et al. Circulation. 2014;129:

49

50 Μέχρι σήμερα, οι περισσότερες αναλύσεις κόστους - αποτελεσματικότητας, στον προαθλητικό έλεγχο του νεαρού ανταγωνιστικού αθλητή, παρουσιάζουν ότι το ΗΚΓ είναι οικονομικά αποδοτικό. BC medical journal vol. 58 no. 3, april 2016 bcmj.or

51 Drezner JA, et al. Br J Sports Med 2017;51: doi: /bjsports

52 Drezner JA, et al. Br J Sports Med 2017;51:

53 Περιορισμοί για την ερμηνεία του ΗΚΓ στους αθλητές Ενώ το ΗΚΓ αυξάνει την ικανότητα ανίχνευσης των υποκείμενων καρδιαγγειακών παθήσεων που θέτουν τους αθλητές σε αυξημένο κίνδυνο SCD, έχει περιορισμούς τόσο στην ευαισθησία όσο και στην ειδικότητα. Συγκεκριμένα, το ΗΚΓ μπορεί να ανιχνεύσει μυοκαρδιοπάθειες, κανναλοπάθειες, μυοκαρδίτιδα και σύνδρομα προ-διέγερση, αλλά αιτίες του SCD σε νεαρούς αθλητές, όπως ανώμαλες στεφανιαίες αρτηρίες, πρόωρη στεφανιαία αρτηριοσκλήρωση και αορτοπάθειες δεν ανιχνεύονται εύκολα από το ΗΚΓ. Drezner JA, et al. Br J Sports Med 2017;51:

54 Benjamin D. Levine et al. JACC 2015;66: American Heart Association, Inc. and the American College of Cardiology Foundation

55

56

57 Συμπεράσματα Η σωματική άσκηση προσφέρει μακροζωία, σωματική και ψυχική υγεία. Τα οφέλη της άσκησης κινητοποιούν κάθε ηλικία στην άθληση. Ο προαθλητικός έλεγχος αφορά όλες τις ηλικίες και δε μπορεί να στηρίζεται σε απλουστεύσεις ή υπερβολές παραγωγής εξετάσεων. Δεν έχει στόχο τον αποκλεισμό από την άσκηση, αλλά την προσαρμογή στην υπάρχουσα καρδιαγγειακή παθολογία. Δε μπορεί να εντοπίσει το σύνολο των παθολογικών καταστάσεων. Δεν μπορεί να εξαφανίσει το φαινόμενο του SCD, όσο σχολαστικός και αν είναι.

58 Συμπεράσματα Ο προαθλητικός έλεγχος περιλαμβάνει: το πλήρες ατομικό ιστορικό με τους παράγοντες κινδύνου, τα σημεία και συμπτώματα, στοχευμένα σε κάθε ηλικία. το κληρονομικό, αλλά και το οικογενειακό ιστορικό για πιθανά γεγονότα που μπορεί να έχουν σχέση με τον SCD. την ενδελεχή κλινική εξέταση, τη μελέτη του ΗΚΓ τον ενδεδειγμένο περαιτέρω εργαστηριακό έλεγχο. Η εκπαίδευση των γιατρών στα σύγχρονα πρότυπα για την ερμηνεία των ΗΚΓ ειδικά για τους αθλητές, μπορεί να βελτιώσει τον προαθλητικό καρδιολογικό έλεγχο των αθλητών, περιορίζοντας τα ψευδώς θετικά αποτελέσματα και ενισχύοντας την ανίχνευση των καρδιακών παθήσεων.

59

60