CẤP THOÁT NƯỚC Chương 4: Mạng lưới cấp nước bên trong. CẤP THOÁT NƯỚC Chương 4: Mạng lưới cấp nước bên trong

Transcript

1 TRƯỜNG ĐẠI CẤP HỌC THOÁT BÁCH NƯỚC KHOA TP. HCM Khoa Kyõ Thuaät Xaây Döïng - BM KTTNN Giảng viên: PGS. TS. NGUYỄN THỐNG nguyenthong@hcmut.edu.vn or nthong56@yahoo.fr Web: 1 Tél. (08) NỘI DUNG MÔN HỌC CHƯƠNG 1: Tổng quan về cấp nước CHƯƠNG 2: Nguồn nước & Công trình thu nước. CHƯƠNG 3: Mạng lưới cấp nước khu vực. CHƯƠNG 4: Mạng lưới cấp nước bên trong. CHƯƠNG 5: Mạng lưới thoát nước bên trong. CHƯƠNG 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. CHƯƠNG 7: Tổng quan về xử lý nước thải. CHƯƠNG 8: Phần mềm EPANET và SWMM 2 NHIỆM VỤ Lấy nước từ mạng lưới cấp nước khu vực (bên ngoài) vào đơn vị sử dụng nước đưa đến các thiết bị sử dụng nước. GIỚI THIỆU HTCN beân trong bao goàm: - Ñöôøng oáng caùc loaïi, - Phuï kieän noái oáng, - Caùc thieát bò söû duïng nöôùc cuoái cuøng, - Caùc thieát bò treân ñöôøng oáng, - Caùc thieát bò chöõa chaùy. 3 4 CAÁU TAÏO HTCN BEÂN TRONG Yeâu caàu cô baûn: Coù ñoä beàn cao veà maët hoùa hoïc, cô hoïc vaø nhieät. Troïng löôïng rieâng nhoû nhaát coù theå. Deã noái vaø kín nöôùc, moái noái chaéc chaén. Coù ñuû caùc loaïi boä phaän noái oáng, ñeå taïo ñieàu kieän ña daïng cho vieäc boá trí vaø thieát keá. ĐƯỜNG KÍNH ỐNG Đường kính định danh Đường kính trong Đường kính ngoài 5 6 1

2 Các thông số cơ bản của ống - ID : đường kính trong ( Internal Diameter) - OD : đường kính ngoài ( Outside Diameter) - DN : đường kính danh nghĩa (Diameter Nominal) - PN : áp suất danh nghĩa (Pressure Nominal) - e : độ dày ống ID e OD 7 VẬT LIỆU Hiện nay trên thị trường các loại ống dẫn nước bao gồm: Ống kim loại: ống đồng, ống thép tráng kẽm Ống nhựa: ống PVC, ống PPR, ống HDPE Ống nhựa lõi kim loại: ống nhựa 8 PGS. ABS TS. Nguyễn lõi Thống nhôm. VẬT LIỆU Trong đó ống kim loại được dùng sớm nhất, Từ những năm 90 ống nhựa, với những ưu điểm vượt trội, phát triển nhanh chóng mà đi đầu là ống PVC, nhưng! Gần đây ống HDPE và ống PPR được lựa chọn tiêu dùng ngày càng tăng. Hiện nay tỷ lệ tăng của ống HDPE khoảng lần, ống PPR là khoảng 5 lần. 9 ỐNG PPR 10 Ống PPR được ứng dụng rộng rãi trong các ngành: xây dụng dân dụng (dùng để dẫn nước nóng, lạnh trong sinh hoạt); công nghiệp, nông nghiệp (dùng để dẫn dầu, chất lỏng ăn mòn cao, dung dịch dinh dưỡng, thực phẩm, dẫn nước tưới tiêu); y tế (dùng cho hệ thống cấp nước sạch tại các bệnh viện); dùng cho hệ thống ống của các nhà máy sử dụng năng lượng mặt trời 11 Ống nhựa PPR mới xuất hiện trên thị trường trong thời gian chưa lâu và được biết đến với tên gọi phổ thông là ống nhựa hàn nhiệt. Ống PPR được làm từ High Molecular weight Polypropylene Random Copolymers đặc biệt thích hợp trong điều kiện môi trường với nhiệt độ cao (từ độ C), và áp suất 25 Bar; được sản xuất theo tiêu chuẩn của CHLB Đức. 12 2

3 PGS. Dr. TS. Nguyễn Thống ỐNG PVC Ống nhựa PVC Ống nhựa PVC PVC là nhựa thông thường

4 Ống PVC Tên OD Bề dày thành ống (mm) P (bar) thông dụng DN (mm) PN 3 PN 6 PN 9 PN 12 PN 15 Ống ,4 1,6 Ống ,8 1,8 Ống ,6 2,0 Ống ,3 2,1 Ống ,3 2,4 Ống ,3 2,3 2,8 19 Ống PVC Tên thông dụng DN OD (mm) Bề dày thành ống (mm) 6 bar 10 bar Ống ,9 3,0 Ống ,2 3,6 Ống ,7 4,3 Ống ,2 5,3 Ống ,1 6,7 Ống ,7 7,7 Ống ,6 10,8 Ống ,3 11,9 Ống ,2 13,4 Ống ,2 15 Ống ,7 19,1 20 ỐNG upvc upvc là một Polyvinyl Chlorua chưa được nhựa hoá gồm các thành phần + Polymers Arylic. tạo sự bền chắc, chịu va đập mạnh Ống nhựa upvc YÊU CẦU KỸ THUẬT L=5.5m, p=6bar 1bar=10mH 2 O

5 tuyeät ñoái khoâng ñeå xaûy ra hieän töôïng roø ræ. daáu kín ñeå ñaûm baûo yeâu caàu veà myõ thuaät. khoâng ñöôïc ñeå xaûy ra hieän töôïng chaûy ngöôïc taïi caùc thieát bò veä sinh. ñöôøng oáng phaûi ñaûm baûo hoaøn toaøn trung tính. ñoä tin caäy cuûa heä thoáng phaûi tuyeät ñoái, aùp suaát treân heä thoáng phaûi töông ñoái ñoàng ñeàu. CAÙC LOAïI BOÂ PHAÄN NOÁI OÁNG OÁng loàng (maêng soâng): Co thaúng goùc (90 o ) vaø co lôi (135 o ): Chöõ T: duøng ñeå chia nhaùnh ngaõ ba theo goùc vuoâng. Chöõ Y: duøng ñeå chia nhaùnh ngaõ ba theo goùc nhoïn. Chöõ thaäp: duøng ñeå chia nhaùnh ngaõ tö. Nuùt: duøng ñeå bít kín ñaàu oáng. Noái raêng trong. Noái raêng ngoaøi. Noái giaûm CAÙC LOAïI BOÂ PHAÄN NOÁI OÁNG T KEO DÁN RẼ NHÁNH CO CAÙC LOAïI THIEÁT BÒ TREÂN ÑÖÔØNG OÁNG Voøi môû nhanh. Voøi môû chaäm. Van khoùa (shutoff valve). Van moät chieàu (check valve). Van an toaøn (relief valve). Van cao ñoä (altitude valve). Van xaû khí (air release valve). Thuûy löôïng keá. Ống cấp nước khu vực THUÛY LÖÔÏNG KEÁ

6 31 32 LOAÏI MAÏNG LÖÔÙI CAÁP NÖÔÙC BEÂN TRONG Phoå bieán laø loaïi maïng löôùi cuït. Trong tröôøng hôïp ñaëc bieät môùi duøng maïng löôùi voøng. TOÅN THAÁT NAÊNG LÖÔÏNG Khi tính thuûy löïc maïng löôùi caáp nöôùc beân trong chuù yù tính caû toån thaát ñöôøng daøi & toån thaát cuïc boä. Khaùc vôùi tính thuûy löïc maïng caáp nöôùc khu vöïc, thöôøng chæ keå ñeán toån thaát ñöôøng daøi SÔ ÑOÀ BOÁ TRÍ CAÁP NÖÔÙC BEÂN TRONG Phuï thuoäc caùc yeáu toá: AÙp löïc nöôùc cuûa maïng löôùi caáp nöôùc beân ngoaøi nôi laáy nöôùc söû duïng. Kieán truùc ngoâi nhaø. SÔ ÑOÀ CAÁP NÖÔÙC TÖØ DÖÔÙI LEÂN Yeâu caàu: Áp lực nước mạng lưới khu vực (nơi lấy nước) luoân luoân ñaûm baûo ñöa nöôùc ñeán baát kyø thieát bò söû duïng nöôùc cuoái cuøng vôùi aùp suaát caàn coù cho thieát bò hoaït ñoäng bình thöôøng

7 OÁng ñöùng SÔ ÑOÀ CAÁP NÖÔÙC TÖØ DÖÔÙI LEÂN (UP-FEED) Van Ống tầng Ñoàng hoà nöôùc 37 Đường ống cấp nước khu vực SÔ ÑOÀ CAÁP NÖÔÙC TÖØ TREÂN XUOÁNG Söû duïng khi: AÙp löïc nöôùc cuûa maïng khoâng luoân luoân ñaûm baûo ñöa nöôùc ñeán baát kyø thieát bò söû duïng nöôùc cuoái cuøng vôùi aùp suaát caàn coù cho thieát bò hoaït ñoäng bình thöôøng. 38 Ñöôøng oáng caáp nöôùc leân keùt Maùy bôm Ñoàng hoà nöôùc Keùt nöôùc Ñöôøng oáng caáp nöôùc xuoáng taàng Van giaûm aùp Beå chöùa nöôùc SƠ ĐỒ CẤP NƯỚC TỪ TRÊN XUỐNG 39 Đường ống cấp nước khu vực THIEÁT KEÁ HEÄ THOÁNG ÑÖÔØNG OÁNG Sô ñoà maïng löôùi caáp nöôùc Tính toaùn löu löôïng Xaùc ñònh ñöôøng kính oáng. Tính aùp löïc nöôùc caàn thieát taïi ñaàu nguoàn. 40 TÍNH LƯU LƯỢNG Sử dụng khái niệm ĐƯƠNG LƯỢNG mà mỗi đoạn đường ống phụ trách Xác định LƯU LƯỢNG thông qua giá trị ĐƯƠNG LƯỢNG. TÍNH TOAÙN LÖU LÖÔÏNG Ñöông löôïng ñôn vò (=0,2l/s cuûa voøi coù d=15mm) Treân cô sôû maïng löôùi (thöôøng laø maïng löôùi cuït) XAÙC ÑÒNH THIEÁT BÒ PHUÏC VUÏ tính ÑÖÔNG LÖÔïNG maø moãi ñoaïn oáng. Töø ñöông löôïng neâu treân, xaùc ñònh löu löôïng cho moãi ñoaïn oáng töø coâng thöùc kinh nghieäm hoaëc baûng tra hoaëc ñoà thò

8 Loaïi thieát bò Dmin (mm) Tö nhaân Ñoäc thaân G/ñình Coâng coäng S/d chung Chaäu röûa (lavatory) Boàn taém hoaëc keát hôïp voøi hoa sen ,5 Chaäu röûa BV 15 8 Maùy giaët gia ñình ,5 4 Maùy röûa cheùn 15 1,5 1 1,5 Voøi oáng meàm 15 2,5 2,5 2,5 T/theå lôùn Loaïi thieát bò Dmin (mm) Tö nhaân Ñoäc thaân G/ñình Coâng coäng S/d chung Chaäu beáp GÑ 15 1,5 1 1,5 Chaäu giaët Chaäu röûa söù 15 1,5 1 1,5 Maùy giaët gia ñình ,5 4 Maùy töôùi coû 1 1 Voøi hoa sen gia ñình T/theå lôùn ÑÖÔNG LÖÔÏNG CAÙC THIEÁT BÒ 43 ÑÖÔNG LÖÔÏNG CAÙC THIEÁT BÒ 44 Loaïi thieát bò Voøi sen duøng lieân tuïc Dmin (mm) Tö nhaân Ñoäc thaân G/ñình Coâng coäng S/d chung 15 5 AÂu tieåu 3.8l/xaõ 4 AÂu tieåu >3.8l/xaõ 5 Voøi phun nöôùc 20 4 Chaäu röûa nhieàu voøi 15 2 Beä xí keùt xaû 15 2,5 2,5 2,5 4 T/theå lôùn ÑÖÔNG LÖÔÏNG CAÙC THIEÁT BÒ 45 Loaïi thieát bò Dmin (mm) Tö nhaân Ñoäc thaân G/ñình Coâng coäng S/d chung Beä xí keùt xaû Beä xí keùt xaû 13,3l/xaõ ,5 7 Beä xí keùt xaû 13,3l/xaõ Boàn taém + voøi sen ÑÖÔNG LÖÔÏNG CAÙC THIEÁT BÒ T/theå lôùn 46 ĐƯƠNG LƯỢNG MỘT SỐ THIẾT BỊ VỆ SINH

9 XÁC ĐỊNH LƯU LƯỢNG THIẾT KẾ CHO ĐOẠN ỐNG XÁC ĐỊNH LL. q TỪ ĐƯƠNG LƯỢNG N Phương pháp 1: Công thức kinh nghiệm Phương pháp 2: Tra bảng Phương pháp 3: Tra đồ thị CHỌN D ỐNG CHO CÁC THIẾT BỊ VỆ SINH CÓ N<= XÁC ĐỊNH q THEO CÔNG THỨC KINH NGHIỆM Nhà ở gia đình: a q 0.2 N a phụ thuộc tiêu chuẩn dùng nước K phụ thuộc đương lượng N N số đương lượng đoạn ống phụ trách (xem sau) KN (l / s) 53 BẢNG TRA a & K lit/ng/ngđ < a 2,2 2,16 2,15 2,14 2,05 2 1,9 1,85 N >1200 K 0,002 0,003 0,004 0,005 0,

10 Cơ quan hành chánh, nhà trọ, khách sạn, nhà tập thể, trường học, bệnh viện, nhà tắm công cộng, q 0,2 N (l / s) hệ số phụ thuộc chức năng loại nhà XÁC ĐỊNH Nhà trẻ 1,2 B/viện đa khoa 1,4 C/quan h/chánh, cửa hàng 1,5 Trường học 1,8 Nhà an dưỡng 2,0 K/sạn, nhà tập thể 2,5 α Nước sinh hoạt trong xưởng sản xuất, công trình thể dục thể thao, xí nghiệp có ăn uống công cộng, q q0n.c (l / s) HỆ SỐ C q 0 (l/s) lưu lượng nước dùng 1 đơn vị dụng cụ vệ sinh cùng loại n số dụng cụ vệ sinh cùng loại C hệ số sử dụng đồng thời (xem sau B.12 & B.13). 57 PGS. Dr. TS. Nguyễn Thống 58 HỆ SỐ C. Bảng 13 TRA BẢNG XÁC ĐỊNH LƯU LƯỢNG THEO N (nhà ở) (xem phụ lục cuối chương) XÁC ĐỊNH LƯU LƯỢNG THEO N TỪ ĐỒ THỊ (xem tài liệu sách)

11 TÍNH TOÁN SƠ BỘ ĐƯỜNG KÍNH ỐNG MỘT SỐ CHÚ Ý KHI CHỌN D Choïn ñöôøng kính oáng xeùt theo quy caùch saûn xuaát. Vaän toác trong ñöôøng oáng caáp nöôùc beân trong neân ñöôïc khoáng cheá ñeå giaûm tieáng oàn Theo TCVN 4513:1988: V max = m/s ñoái vôùi oáng ñöùng vaø oáng chính. V max = 2 m/s ñoái vôùi oáng nhaùnh noái vôùi thieát bò. V max = 10 m/s ñoái vôùi caùc thieát bò chöõa chaùy töï ñoäng. Quy chuaån caáp thoaùt nöôùc 1999 chæ cho pheùp laáy vaän toác toái ña laø 3m/s. Kieåm tra laïi cho caùc tuyeán nhaùnh khaùc. 63 TÍNH TOÁN ÁP LỰC NƯỚC TẠI ĐẦU MẠNG 64 TRƯỜNG HỢP MẠNG LƯỚI VÒNG Trong thực hành người ta sẽ chủ động chia thành 2 mạng lưới cụt tính mạng lưới cụt. 65 PHƯƠNG PHÁP TÍNH THUỶ LỰC MẠNG LƯỚI CỤT (trình tự tính giống mạng lưới hở trong cấp nước khu vực) Gỉa thiết tuyến đường ống chính (tuyến kiểm tra). Xác định cột áp yêu cầu tại điểm lấy nước của thiết bị dùng nước (xem bảng sau). Xác định tổn thất đường dài, cục bộ 66 các đoạn ống trên tuyến chính. 11

12 CỘT NƯỚC ÁP SUẤT TỰ DO YÊU CẦU CỦA MỘT SỐ DỤNG CỤ DÙNG NƯỚC 67 Loaïi t/bò Aùp suaát p (mh 2 O) (l/ph) Voøi röûa saøn 5,8 11,4 Voøi röûa saøn töï ñoùng 8,7 9,5 Voøi röûa la va boâ loaïi 10 mm 7,2 17 Voøi röûa la va boâ loaïi 15 mm 3,6 17 Maùy röûa cheùn 10,9 18 Boàn taém 3,6 22,7 Chaäu giaët 3,6 18,9 Voøi hoa sen 8,7 11,4 Van caàu W.C 10,9 11,4 Van röûa W.C 7,2 14,4 56,8 Van röûa aâu tieåu 10,9 56,8 Oáng töôùi trong vöôøn, 15m coù van 21,8 18,9 68 PHƯƠNG PHÁP TÍNH THUỶ LỰC MẠNG LƯỚI CỤT Dùng phương trình: H đầu_ống =H cuối_ống + dh đầu cuối với H=z+p/g Tổn thất năng lượng đường dài + cục bộ 69 PHƯƠNG PHÁP TÍNH THUỶ LỰC MẠNG LƯỚI CỤT Thực hiện tính từ cuối tuyến kiểm tra về điểm đầu (vị trí bơm, hoặc két nước, điểm lấy nước từ mạng). Kiểm tra các nhánh còn lại (xem áp lực nước có thoả mãn yêu cầu các thiết bị dùng nước). 70 Ví dụ: Cho moät chung cö goàm 8 taàng, moãi taàng 10 caên hoä. Moãi hoä coù 1 nhaø veä sinh (N=2,5), 2 lavaboâ (N=2*1=2), moät voøi taém (N=2). Caùc thieát bò duøng van xaõ ñònh löôïng. Laáy vaän toác trung bình trong oáng chính caáp nöôùc toaøn chung cö laø 1,5m/s, oáng phuïc vuï taàng laø 1,8 m/s (duøng baûng tra 5.4 & 5.5). a. Xaùc ñònh ñöôøng kính ñöôøng oáng caáp nöôùc moãi taàng (ống PVC). b. Xaùc ñònh ñöôøng kính oáng chính caáp nöôùc cho 71 toaøn chung cö (ống PVC). Hướng dẫn: a. Soá ñöông löôïng moãi ñöôøng oáng caáp nöôùc moãi taàng phaûi phuïc vuï: N taàng =10*(2,5+2+2) =65 Baûng tra 5.4 (noäi suy) vôùi van xaõ ñònh löôïng Q taàng = 3,47(l/s) 2 D 4Qtang Ñöôøng kính oáng: Qtan g V D 49.5mm 4 V Chọn D taàng định danh 60mm

13 b. Soá ñöông löôïng moãi ñöôøng oáng caáp nöôùc chính chung cö phaûi phuïc vuï: N chungcö =8*10*(2,5+4) =8*65=520 Duøng baûng tra 5.5 (noäi suy) vôùi van xaõ ñònh löôïng Q chungcö = 9,1 (l/s) Ñöôøng kính oáng:(mm) 2 D 4Qchungcu Qchungcu V D 80,2mm 4 V Chọn D chung cö định danh 90mm. Bảng 5.4 (tập thể) Van xả định lượng Két xả Đương lượng q yêu cầu (l/s) Đương lượng q yêu cầu(l/s) ,72 2,17 2,89 3,37 3,75 4,12 4, ,313 0,90 1,55 2,02 2,38 2,7 2, Bảng 5.4 (tập thể) (tt) Van xả định lượng Két xả Đương lượng q yêu cầu (l/s) Đương lượng q yêu cầu (l/s) ,84 5,15 5,43 5,68 5,90 6, ,25 3,5 3,75 4,0 4,24 4,48 Bảng 5.5 (tập thể) Van xả định lượng Két xả Đương lượng q yêu 1,26 9,03 13,04 16,93 20,63 24,02 27,23 cầu (l/s) Đương lượng q yêu 1,26 8,01 13,04 16,93 20,63 24,02 27,23 cầu (l/s) Bài tập 2: Một đoạn ống cấp nước cho khu vệ sinh của trường học có 5 bồn cầu (đlđv=2,5), 5 lavabô (=2), 3 chậu tiểu (= 4), 1 vòi tắm (=5). Hãy xác định đường kính trong ống cấp nước (mm) biết rằng vận tốc nước trong ống V max =0,8m/s, lưu lượng của đoạn ống cấp nước: q 0.2 N (l / s) trong đó N là tổng đương lượng của các thiết bị vệ sinh. (49, 34, 40, 60) Bài tập 3: Một đoạn ống cấp nước cho khu vệ sinh của trường học có 12 bồn cầu (đlđv=2,5), 8 lavabô (đlđv=2), 10 chậu tiểu (đlđv=4), 2 vòi tắm (đlđv=5). q 0.2 N (l / s) Xác định đường kính ống cấp với V max =1m/s

14 Bài tập 4: Đường ống cấp nước chính của một khách sạn có 16 bồn cầu (đlđv=2,5), 32 lavabô (đlđv=2), 32 chậu tiểu (đlđv=4), 16 vòi tắm (đlđv=5). q 0.2 N (l / s) Xác định đường kính ống cấp với V max =1.2m/s. 79 Bài tập 4bis: Đường ống cấp nước chính cho một khu nhà ở gia đình có số đương lượng N=700. Khu vực có tiêu chuẩn dùng nước 150l/ng/ngày-đêm. Sử dụng công thức kinh nghiệm Xác định đường kính ống cấp với V max =1.2m/s. 80 MỘT SỐ VÍ DỤ TÍNH TOÁN MẠNG LƯỚI CẤP NƯỚC BÊN TRONG VÍ DỤ TÍNH MẤT NĂNG LƯỢNG Bài tập 5: Xét đường ống d=63mm & dài 60m dẫn lưu lượng 6.3l/s. Tính mất năng lượng theo HW có C HW =120 với giả thiết mất năng cục bộ là 25% mất năng đường dài. Đáp số: dh= 6.81mH 2 O (Xem Excel CTN_DH\Cap nuoc ben trong.xls) TÍNH d Bài tập 6: Xác định d(mm) trong của ống tròn để dẫn lưu lượng 9.5l/s và có tổn thất cột nước đường dài là 5mH 2 O. Ống dài 50m. C HW =120. Đáp số: d=72.2mm (Xem Excel CTN_DH\Cap nuoc ben trong.xls, Sheet Bai tap 1&2) 83 Bài tập 7(*): Một công sở có các thiết bị dùng nước có sơ đồ sau: 36 nhà cầu (đlđv=10, xã tự động), 36 (75) bồn tiểu (đlđv=5), 12 (18) nhà tắm (đlđv=4), 100 (150) lavabo (đlđv=2), 18 robinet (đlđv=3). Áp suất nước mạng lưới khu vực là 350kPa. Dùng công thức kinh nghiệm để tính Q. Xác định d(mm) ống cấp nước chính 84 PGS. (CTS. HW Nguyễn =120). Thống 14

15 13.5m (20.5m) SƠ ĐỒ CẤP NƯỚC CHÍNH 48 (65.5) m Thiết bị bất lợi nhất d? Đường ống cấp nước khu vực p=350kpa p yc = 100kPa (50kPa) 85 Bài tập 8: Xét sơ đồ cấp nước tập thể bên trong sau. Tổn thất đường dài có C HW =120. Tổn thất cục bộ lấy bằng 25% tổn thất đường dài. Đường kính các ống 1-3 & 2-4 bằng nhau. Lấy V 1-3&2-4 =1.6m/s & V X-1&1-2 =1.2m/s. Xác định đường kính trong các ống d(mm) và áp suất nước mạng lưới cấp cần thiết tại O. 86 Tại A: p min =75kPa Tại B: p min =250kPa Đương lượng: N 2-4 =N 1-3 =250 X Z h=6m Y q 2 =4l/s L=40m d 2 d 3 3 O L=32m, d1 =? L 1-3,2-4 =30m d 3 A B 4 h=6m Baøi taäp 9: Cho moät maïng löôùi caáp nöôùc beân trong theo sô ñoà caáp nöôùc töø keùt nhö hình veõ. Laáy toån thaát naêng löôïng cuïc boä baèng 20% toån thaát naêng löôïng ñöôøng daøi. Laáy sô boä vaän toác trong oáng ñöùng laø 1,2m/s, oáng taàng laø 1,4m/s. Tính soá ñöông löôïng (tö nhaân, gia ñình) cuûa caùc ñoaïn oáng. Tính q vaø töø ñoù tính d (theo thò tröôøng). Tính aùp löïc caàn thieát taïi B. Töø ñoù tính aùp löïc caàn coù taïi A. Maát naêng löôïng tính theo H-W coù C HW = Sô ñoà: F A L 1 =16m, d 1 B L 3 =20m, d 2 D L 6 =20m, d 6 L 2 =50m, d 3 (10 nhaø taém voøi sen (đlđv=2.0), 10 nhaø veïä sinh (đlđv=2.5), 30 lavabo(đlđv=1) C L 4 =50m, d 4 (10 nhaø taém voøi sen, 10 nhaø veïä sinh, 30 lavabo) p/γ yeâucaàu =10m p/ yêu cầu =8m E p/γ yeâucaàu =20m L 5 =50m, d 5 (10 nhaø taém voøi sen, 10 nhaø veïä sinh, 30 lavabo) G 89 Bài tập 10: Chung cö cao 10 taàng, coù 200 caên hoä vôùi soá nhaân khaåu trung bình laø 4 ngöôøi/hoä. Chieàu cao moãi caên hoä laø 3,8 m, chieàu daøi 16 m vaø beà roäng laø 4 m. Chieàu daøi toái ña cuûa tuyeán nhaùnh ôû moãi taàng ñöôïc öôùc löôïng laø 100 m, chieàu daøi toái ña cuûa tuyeán nhaùnh ôû moãi caên hoä laø 30m, toång chieàu daøi quy ñoåi töông ñöông cuûa caùc phuï kieän treân tuyeán ñöôïc öôùc löôïng baèng 45% cuûa chieàu daøi thöïc

16 Chung cö ñöôïc trang bò cho moãi caên hoä: 1 boàn taém, 1 voøi sen, 4 lavaboâ röûa maët, 1 boàn caàu töï ñoäng vaø 2 vò trí voøi nöôùc röûa trong beáp. Bôm ñöôïc vaän haønh töï ñoäng ñeå ñöa nöôùc leân beå chöùa treân maùi vaø aùp duïng sô ñoà caáp nöôùc töø treân. Áp lực nước sau van giảm áp tầng là 20m. 91 Yeâu caàu: a. Xaùc ñònh löu löôïng tính toaùn cho töøng caên hoä, cho töøng taàng vaø cho caû chung cö. b. Xaùc ñònh ñöôøng kính oáng cho töøng caên hoä, cho töøng taàng vaø cho caû chung cö. 92 Hướng dẫn: Toång soá ñöông löôïng duøng nöôùc trong 1 caên hoä: N h = x x 1 = 14,5 Toång soá ñöông löôïng cuûa moät taàng: N t = 20 x 14,5 = 290 Toång soá ñöông löôïng cuûa chung cö: N = 290 x 10 = 2900 Tra bieåu ñoà trong hình 4.8: Q hoä = 60 l/phuùt = m 3 /s Q taàng = 380 l/phuùt = m 3 /s Q chung = 2900 l/phuùt = 0,0483 m 3 /s Ñoái vôùi töøng caên hoä coù ñöông löôïng toång coäng laø 14,5 coù theå choïn oáng 34mm (D tt = 25mm). Ñeå xaùc ñònh ñöôøng kính oáng phuï traùch cho moãi taàng ta kieåm tra cho caên hoä xa nhaát cuûa taàng. Choïn tröôøng hôïp kieåm tra laø voøi sen laép ñaët ôû ñoä cao 2 m so vôùi cao trình maët saøn cuûa töøng hoä, giaù trò aùp suaát hoaït ñoäng caàn thieát cuûa thieát bò laø 8,7 m. Nhö vaäy coät aùp caàn thieát laø 2 + 8,7 = 10,7 m. 95 Giaû ñònh aùp suaát dö sau van giaûm aùp ôû moãi taàng khoâng nhoû hôn 20 m. Ñoä doác toån thaát naêng löôïng trung bình cuûa tuyeán kieåm tra laø: S = (20 10,7)/145 = 0,064 AÙp duïng coâng thöùc Hazen-Williams ñeå xaùc ñònh ra ñöôøng kính oáng caàn thieát: 10,666 Q D 1,85 S C 1,85 0,205 10,666 x 0,0063 1,85 0,064 x 130 1,85 0,205 0,066m 96 16

17 Phöông aùn 1: choïn oáng 76 mm laøm oáng nhaùnh cho moãi taàng. Kieåm tra vaän toác: = V=Q/A=0.0063/(3,14 x / 4)=1,84 m/s <2,5 m/s Phöông aùn 2: choïn 2 oáng nhaùnh cho moãi taàng AÙp duïng coâng thöùc Hazen-Williams ñeå xaùc ñònh ra ñöôøng kính oáng caàn thieát: 10,666 Q D 1,85 S C 1,85 0,205 1,85 10,666 x 0, ,05 m 1,85 0,064 x 130 Nhö vaäy coù theå choïn boá trí 2 oáng coù ñöôøng kính danh ñònh 60 mm laøm oáng nhaùnh cho moãi taàng. Ñeå xaùc ñònh ñöôøng kính oáng ñöùng daãn nöôùc töø beå chöùa treân maùi xuoáng ñeán töøng taàng (boá trí thaúng ñöùng xuyeân qua caùc taàng), ta choïn sô boä ñöôøng kính oáng theo nguyeân taéc giôùi haïn vaän toác V max = 3 m/s. 0, D 4(Q V) 3,14 4 x 0,0483 0,156m 3,14 x 2,5 Ñöôøng kính oáng ñöùng ñöôïc choïn laø 168 mm theo quy caùch saûn xuaát, coù ñöôøng kính trong laø 158 mm. Vieäc boá trí beå chöùa treân maùi phaûi ñöôïc xaùc ñònh sao cho ñaûm baûo aùp löïc treân ñöôøng oáng ñöùng taïi moïi vò trí khoâng nhoû hôn giaù trò 20 m ñaõ giaû ñònh ôû treân.trong tröôøng hôïp khoù khaên, coù theå xem xeùt ñeå giaûm nhoû giaù trò naøy. Kieåm tra laïi toån thaát aùp suaát treân ñöôøng oáng ñöùng. Coâng thöùc Hazen-Williams, S = 0,038 m/m. Nhö vaäy ñoä giaûm aùp suaát treân ñöôøng oáng chính (vaøo khoaûng 0,15 m/taàng) khoâng ñaùng keå so vôùi söï taêng aùp suaát do giaûm cao ñoä cuûa moãi taàng (3,8 m/taàng) Bước 1: Xác định đương lượng: Đáp số: 842 đương lượng (Xem Excel CTN_DH\Cap nuoc ben trong.xls, Sheet Bai tap 3-4-5) Bước 2. Xác định lưu lượng (Công sở) Đáp số: 8.71 l/s q 0,2 N (l / s) 101 Bước 3. Xác định đường kính ống d: Áp năng cho thiết bị & thế năng: H 1 =100kPa+13.5*[0.1*9.81*10 4 /10 3 ] kpa= kpa 13,5mH 2 O Mất năng cho phép trong ống dài 61.5m: H = =117.6 kpa (dh=11,98mh 2 O) Dùng CT Hazen Williams: d(mm) =60.9mm Chọn ống d=63mm

18 BỂ CHỨA TÍNH TOAÙN BEÅ CHÖÙA NÖÔÙC W b = (0.5 2)Q ngñ Q ngñ löôïng nöôùc söû duïng toái ña trong ngaøy (m 3 ). Dung tích beå chöùa nöôùc phuïc vuï cho maùy bôm: W b 1.5Q n ngd n laø soá laàn ñoùng môû maùy bôm baèng tay trong ngaøy TÍNH TOAÙN BEÅ CHÖÙA TREÂN MAÙI (KEÙT NÖÔÙC) Dung tích beå chöùa treân maùi: W m =k(w ñh + W cc ) (m 3 ) k laø heä soá dung tích döï tröõ, laáy baèng 1,21,3. W ñh laø dung tích ñieàu hoøa cuûa beå, xaùc ñònh nhö sau: - khi khoâng duøng maùy bôm thì laáy baèng toång löôïng nöôùc duøng trong thôøi gian thieáu nöôùc trong ngaøy. - khi coù duøng maùy bôm vaän haønh töï ñoäng: laáy khoâng nhoû hôn 5% cuûa löôïng nöôùc duøng Q ngñ. - khi vaän haønh maùy bôm baèng vaän haønh baèng caùch ñoùng môû nhieàu laàn trong ngaøy: 105 Q W b 4.n Q b laø löu löôïng thieát keá cuûa maùy bôm (m 3 /giôø); n laø soá laàn môû maùy bôm moãi ngaøy, laáy baèng 24 ñoái vôùi maùy bôm ôû keùt nöôùc hôû, 610 ñoái vôùi maùy bôm duøng vôùi boàn aùp löïc (pressure tank). W cc laø dung tích phoøng chaùy laáy baèng löôïng nöôùc chöõa chaùy trong thôøi gian baèng 10 phuùt ñoái vôùi heä thoáng chöõa chaùy vaän haønh baèng tay vaø baèng 5 phuùt ñoái vôùi heä thoáng chöõa chaùy töï ñoäng. 106 CẤP NƯỚC CHỮA CHÁY 107 HỆ THỐNG CHỮA CHÁY THÔNG THƯỜNG - Löu löôïng tieâu chuaån cuûa 1 voøi phun > 2,5 l/s. - Soá coät nöôùc chöõa chaùy: 1 cho nhöõng coâng trình nhaø ôû coù khoái tích < m 3 vaø 2 cho tröôøng hôïp khoái tích > 25000m 3 hay coù chieàu cao töø 1216 taàng

19 AÙp löïc caàn thieát ôû hoäp chöõa chaùy: H cc = H v + H L H v laø aùp löïc hoaït ñoäng caàn thieát taïi ñaàu voøi: L H d v 1..L d L d laø chieàu daøi phaàn ñaëc cuûa coät nöôùc phun (m), Theo TCVN 4513:1988 L d laáy ít nhaát baèng 6 m. heä soá voøi phun laáy d v (mm) mieäng voøi phun: 0, 25 3 d 0, 001d v laø heä soá coù giaù trò trung bình baèng 1,2. v PHỤ LỤC BẢNG TRA XÁC ĐỊNH LƯU LƯỢNG q(l/s) THEO N TCVN nhóm H Nhà ở Nhà công cộng 111 NHÀ Ở (Xem Excel Tra bang tu N ra q.) Đương lượng N Tiêu chuẩn dùng nước (l/ng/ngđ) Khi hệ số không điều Kh-max 2,2 2,16 2,15 2,14 2,05 2 1, ,28 0,28 0,28 0,28 0,28 0,28 0,29 3 0,34 0,34 0,34 0,34 0,34 0,35 0,37 4 0,37 0,39 0,39 0,39 0,40 0,41 0,44 5 0,41 0,43 0,43 0,43 0,43 0,46 0,49 6 0,46 0,47 0,48 0,48 0,49 0,50 0,54 7 0,50 0,50 0,50 0,50 0,53 0,54 0,59112 NHÀ Ở (Xem Excel Tra bang tu N ra q.) ,53 0,54 0,55 0,55 0,57 0,59 0,63 9 0,56 0,57 0,58 0,58 0,60 0,62 0, ,57 0,60 0,61 0,63 0,64 0,65 0, ,64 0,66 0,66 0,66 0,70 0,71 0, ,70 0,72 0,73 0,74 0,77 0,78 0, ,74 0,75 0,76 0,76 0,81 0,83 0, ,78 0,80 0,81 0,81 0,86 0,89 0, ,82 0,84 0,85 0,85 0,90 0,93 1, ,91 0,93 0,94 0,95 1,01 1,05 1, ,00 1,02 1,02 1,04 1,11 1,15 1,32113 NHÀ Ở (Xem Excel Tra bang tu N ra q.) ,06 1,11 1,12 1,12 1,12 1,25 1, ,15 1,19 1,19 1,20 1,19 1,43 1, ,22 1,25 1,27 1,28 1,37 1,43 1, ,28 1,32 1,33 1,34 1,44 1,52 1, ,50 1,46 1,46 1,47 1,58 1,67 1, ,50 1,57 1,58 1,60 1,73 1,81 2, ,61 1,68 1,70 1,71 1,86 1,95 2, ,70 1,79 1,79 1,81 1,98 2,07 2, ,82 1,88 1,91 1,92 2,10 2,20 2, ,0 2,06 2,09 2,12 2,30 2,43 2, PGS. 140 TS. Nguyễn 2,21 Thống 2,29 2,30 2,32 2,51 2,65 3,17 19

20 NHÀ Ở (Xem Excel Tra bang tu N ra q.) ,33 2,43 2,44 2,48 2,70 2,85 3, ,47 2,56 2,58 2,62 2,84 3,00 3, ,63 2,74 2,76 2,78 3,04 3,23 3, ,77 2,86 2,90 2,94 3,22 3,41 4, ,91 3,02 3,06 3,06 3,38 3,58 4, ,03 3,14 3,18 3,20 3,52 3,75 4, ,15 3,28 3,33 3,34 3,70 3,91 4, ,26 3,40 3,43 3,46 3,83 4,07 4, ,74 3,87 3,90 3,92 4,30 4,54 5, ,87 3,99 4,02 4,06 4,46 4,71 5, ,99 4,12 4,14 4,20 4,58 4,88 5, PGS. TS. 380Nguyễn 4,12 Thống 4,28 4,32 4,32 4,72 5,04 6,07 NHÀ Ở (Xem Excel Tra bang tu N ra q.) ,25 4,42 4,44 4,48 4,94 5,20 6, ,63 4,77 4,80 4,88 5,31 5,59 6, ,93 5,06 5,06 5,16 5,51 5,17 7, ,73 5,92 5,94 6,02 6,32 6,89 8, ,08 6,26 6,30 6,34 6,90 7,30 8, ,46 6,60 6,67 6,70 7,30 7,70 9, ,76 7,00 7,03 7,06 7,70 8,09 9, ,07 7,33 7,36 7,40 8,08 8,48 10, ,40 7,63 7,71 7,80 8,36 8,86 10, ,58 8,81 8,87 8,96 9,63 10,08 11, ,93 9,19 9,22 9,30 9,99 10,50 12,28 NHÀ Ở (Xem Excel Tra bang tu N ra q.) ,25 9,55 9,63 9,65 10,34 10,91 12, ,64 9,92 9,96 10,04 10,64 11,32 13, ,20 10,46 10,68 10,78 11,56 12,14 14, ,02 11,16 11,41 11,48 12,34 12,93 15, ,00 13,32 13,40 13,46 14,36 15,01 17, ,80 14,12 14,00 14,32 15,26 15,83 18, ,54 14,90 14,98 15,08 16,02 16,74 19, ,32 15,69 15,78 15,88 16,91 17,60 20, ,08 16,46 16,57 16,66 17,73 18,45 21, ,84 17,23 17,34 17,44 18,54 19,29 22, ,58 18,00 18,10 18,21 19,35 20,12 23,24 NHÀ Ở (Xem Excel Tra bang tu N ra q.) ,33 18,75 18,86 18,97 20,15 20,94 24, ,81 20,21 20,37 20,49 21,74 22,58 26, ,28 21,74 21,87 22,00 23,31 24,20 27, ,73 23,22 23,35 23,48 24,86 25,80 29, ,18 24,69 24,82 24,96 26,41 27,38 31, ,61 26,14 26,28 26,43 27,94 28,95 33, ,04 27,39 27,89 29,00 29,46 30,51 34, ,46 29,03 29,18 29,34 30,96 32,06 36, ,87 30,46 30,62 30,78 32,46 33,60 38, NHÀ Ở (Xem Excel Tra bang tu N ra q.) ,28 31,86 32,05 32,22 33,95 35,13 40, ,68 33,30 33,47 33,65 35,43 36,65 41, ,07 34,72 34,09 35,06 36,90 38,16 43, ,46 36,12 36,30 36,48 38,38 39,67 45, ,83 37,53 37,71 37,89 39,84 41,16 47, ,22 38,82 39,11 39,30 41,30 42,66 48, ,60 40,32 40,51 40,70 42,75 44,14 49, NHÀ CÔNG CỘNG (Xem Excel Tra bang tu N ra q.) Số đươn g lượng N Nhà tắm công cộng, nhà trẻ Phòng khám đa khoa và ngoại trú Nhà hành chính và cửa hàng Trường học trường phổ thông Bệnh viện kiêm nhà điều dưỡng, nhà nghỉ, traị thiếu nhi Khách sạn, kí túc xá, trường nội trú, nhà trọ ,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 2 0,35 0,39 0,4 0,4 0,4 0,4 3 0,42 0,48 0,52 0,6 0,6 0,6 4 0,48 0,56 0,6 0,72 0,8 0,8 5 0,54 0,63 0,67 0,81 0,9 1,

21 NHÀ CÔNG CỘNG (Xem Excel Tra bang tu N ra q.) ,59 0,69 0,74 0,88 0,98 1,22 7 0,64 0,74 0,80 0,96 1,06 1,32 8 0,67 0,79 0,85 1,02 1,13 1,41 9 0,72 0,84 0,9 1,08 1,20 1, ,76 0,88 0,95 1,13 1,26 1, ,83 0,97 1,04 1,24 1,38 1, ,9 1,05 1,12 1,34 1,50 1, ,96 1,02 1,2 1,44 1,60 2,0 18 1,02 1,19 1,27 1,52 1,69 2, PGS. 20 TS. 1,07 Nguyễn 1,35 Thống 1,34 1,61 1,79 2,23 NHÀ CÔNG CỘNG (Xem Excel Tra bang tu N ra q.) ,2 1,4 1,5 1,8 2,0 2, ,31 1,53 1,64 1,97 2,2 2, ,42 1,66 1,78 2,14 2,37 2, ,52 1,77 1,90 2,28 2,53 3, ,61 1,88 2,01 2,42 2,68 3, ,70 1,98 2,12 2,54 2,83 3, ,08 2,22 2,67 2,97 3, ,17 2,32 2,79 3,1 3, ,26 2,42 2,90 3,22 4, NHÀ CÔNG CỘNG (Xem Excel Tra bang tu N ra q.) ,34 2,51 3,02 3,3 4, ,42 2,60 3,12 3,46 4, ,5 2,68 3,22 3,58 4, ,58 2,77 3,32 3,69 4, ,66 2,84 3,42 3,80 4, ,73 2,93 3,51 3,9 4,88 CÂU HỎI ÔN Đối với van, mệnh đề nào sau đây là SAI: Van (khóa K) dùng để đóng mở nước cho từng đoạn ống. Van 1 chiều chỉ cho nước chảy theo một chiều nhất định. Van xả bùn để tháo nước và bùn khi tẩy rửa đường ống. Van xả khí đặt ở vị trí thấp của mạng lưới để xả khí tích tụ trong ống ra ngoài CÂU HỎI ÔN Sơ đồ hệ thống cấp nước trong nhà phụ thuộc: tổn thất cột nước cục bộ áp lực nước của đường ống bên ngoài áp lực tự do của thiết bị dùng nước Tiện nghi của ngôi nhà CÂU HỎI ÔN Phát biểu nào sau đây là ĐÚNG: Đương lượng không phụ thuộc thiết bị Đường kính đoạn ống phụ thuộc tổng đương lượng mà đoạn ống phụ trách áp lực tự do của thiết bị dùng nước là hằng số đối với mọi thiết bị Mạng lưới cấp nước trong nhà luôn luôn là mạng lưới cụt

22 CÂU HỎI ÔN Sơ đồ hệ thống cấp nước trong nhà phụ thuộc: Tổn thất cột nước cục bộ Áp lực nước của đường ống bên ngoài Áp lực tự do của thiết bị dùng nước Tiện nghi của ngôi nhà CÂU HỎI ÔN Phát biểu nào sau đây là ĐÚNG: Đương lượng không phụ thuộc thiết bị Đường kính đoạn ống phụ thuộc tổng đương lượng mà đoạn ống phụ trách Áp lực tự do của thiết bị dùng nước là hằng số đối với mọi thiết bị Mạng lưới cấp nước trong nhà luôn luôn là mạng lưới cụt HẾT