Διάλεξη 5. Αναποτελεσματικότητα Μονοπωλίου VA 24

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Διάλεξη 5. Αναποτελεσματικότητα Μονοπωλίου VA 24"

ψυχή Νικολαΐδης
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Διάλεξη 5 Αναποτελεσματικότητα Μονοπωλίου VA 24 1

2 Αποτελεσματικότητα κατά Pareto Μια οικονομική κατάσταση είναι αποτελεσματική κατά Pareto αν δεν υπάρχει τρόπος βελτίωσης της θέσης ενός ατόμου χωρίς να επιδεινωθεί η θέση κάποιου άλλου ατόμου. Μια αγορά είναι αποτελεσματική κατά Pareto αν επιτυγχάνει τα μέγιστα δυνατά οφέλη από τη συναλλαγή. 2

ατόμου χωρίς να επιδεινωθεί η θέση κάποιου άλλου ατόμου.

3 3

4 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Απώλειες ευημερίας & ελαστικότητα 4

5 Ηαναποτελεσματικότητατου μονοπωλίου p() Το αποτελεσματικό επίπεδο προϊόντος e ικανοποιεί την p() =. p( e ) e 5

6 Ηαναποτελεσματικότητατου μονοπωλίου p( e ) CS p() Το αποτελεσματικό επίπεδο προϊόντος e ικανοποιεί την p() =. e 6

7 Ηαναποτελεσματικότητατου μονοπωλίου p( e ) CS PS p() Το αποτελεσματικό επίπεδο προϊόντος e ικανοποιεί την p() =. e 7

8 Ηαναποτελεσματικότητατου μονοπωλίου p( e ) CS PS p(y) Το αποτελεσματικό επίπεδο προϊόντος e ικανοποιεί την p() =. Tα συνολικάοφέλητηςκατάpareto ανταγωνιστικής ισορροπίας. e 8

9 Ηαναποτελεσματικότητατου μονοπωλίου p() p(m) m MR() 9

10 Ηαναποτελεσματικότητατου μονοπωλίου p(m) CS p() m MR() 10

11 Ηαναποτελεσματικότητατου μονοπωλίου p(m) CS PS p(y) m MR() 11

12 Ηαναποτελεσματικότητατου μονοπωλίου p(m) CS PS p() m MR() 12

13 Ηαναποτελεσματικότητατου μονοπωλίου p(m) CS PS p() m MR() 13

14 Ηαναποτελεσματικότητατου μονοπωλίου p(m) CS PS p() MC(m+1) < p(m+1) < p(m) οπότε και ο πωλητής και ο αγοραστής μπορούν να κερδίσουν αν η (m+1) μονάδα προϊόντος παραγόταν. Συνεπώς, ηαγορά είναι αναποτελεσματική κατά Pareto. m MR() 14

15 Ηαναποτελεσματικότητατου μονοπωλίου p(m) p() WL Η καθαρή απώλεια ευημερίας λόγω του μονοπωλίου αποτελεί ένα μέτρο της επιδείνωσης της θέσης των ανθρώπων όταν δεν πληρώνουν πλέον την ανταγωνιστική αλλά την μονοπωλιακή τιμή. m MR() Και εκφράζει την αξία του χαμένου προϊόντος αποτιμώντας κάθε μονάδα του στην τιμή που οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν γι αυτή τη μονάδα. 15

ανταγωνιστική αλλά την μονοπωλιακή τιμή.

16 Φυσικό μονοπώλιο Είναι συνήθως οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας. Εδώ η τεχνολογία συνεπάγεται πολύ υψηλό σταθερό κόστος (π.χ. κατασκευή και συντήρηση των αγωγών διανομής αερίου) και ένα πολύ μικρό οριακό κόστος παραγωγής επιπλέον μονάδων προϊόντος (από τη στιγμή που έχει εγκατασταθεί ο αγωγός, η άντληση μιας επιπλέον μονάδας κοστίζει πολύ λίγο). Όταν το σταθερό κόστος είναι υψηλό και το οριακό κόστος χαμηλό, έχουμε ένα φυσικό μονοπώλιο. 16

17 ATC() Φυσικό μονοπώλιο p() 17

18 Φυσικό μονοπώλιο ATC() p() p(m) m MR() 18

19 Αποτροπή εισόδου από ένα φυσικό μονοπώλιο Ένα φυσικό μονοπώλιο εμποδίζει την είσοδο άλλων επιχειρήσεων απειλώντας με αρπακτική τιμολόγηση όποια επιχείρηση επιθυμεί να εισέλθει στην αγορά. Μια αρπακτική τιμολόγηση είναι μια χαμηλή τιμή που ορίζει η υπάρχουσα επιχείρηση προκαλώντας αρνητικά οικονομικά κέρδη στην νεοεισερχόμενη και άρα την έξοδό της. 19

20 Αποτροπή εισόδου από ένα φυσικό μονοπώλιο Π.χ. Υποθέστε ότι μια εισερχόμενη επιχείρηση καταλαμβάνει αρχικά το ένα τέταρτο της αγοράς, αφήνοντας στην ήδη υπάρχουσα επιχείρηση τα άλλα τρία τέταρτα. 20

21 Αποτροπή εισόδου από ένα φυσικό μονοπώλιο ATC() p() = συνολική ζήτηση = D I + D E D E D I 21

22 Αποτροπή εισόδου από ένα φυσικό μονοπώλιο ATC() Μια εισερχόμενη επιχείρηση μπορεί να χρεώσει τιμή pe χαμηλότερη απ αυτήν της ήδη υπάρχουσας p(m) αλλά... p() = συνολική ζήτηση = D I + D E p(m) D E p E D I 22

23 Αποτροπή εισόδου από ένα φυσικό μονοπώλιο ATC() Μια εισερχόμενη επιχείρηση μπορεί να χρεώσει τιμή pe χαμηλότερη απ αυτήν της ήδη υπάρχουσας p(m) αλλά... p() = συνολική ζήτηση = D I + D E p(m) p E D E D I η ήδη υπάρχουσα επιχείρηση μπορεί τότε να μειώσει την τιμή της μέχρι p I, αναγκάζοντας την εισερχόμενη σε αρνητικά κέρδη και άρα σε έξοδο. p I 23

24 Η αναποτελεσματικότητα του φυσικού μονοπωλίου Σαν κάθε μονοπωλητή που μεγιστοποιεί το κέρδος έτσι και ο φυσικός μονοπωλητής προκαλεί μια καθαρή απώλεια ευημερίας. 24

25 Έλεγχος ενός φυσικού μονοπωλίου Γιατί να μην επιβάλλουμε στο φυσικό μονοπώλιο να παράγει την αποτελεσματική ποσότητα προϊόντος (p = MC) ώστε να μην εμφανίζεται καθαρή απώλεια ευημερίας; 25

26 Έλεγχος ενός φυσικού μονοπωλίου 26

27 Έλεγχος ενός φυσικού μονοπωλίου Έτσι ένα φυσικό μονοπώλιο δεν μπορεί να εξαναγκαστεί να χρησιμοποιήσει τιμολόγηση βάσει του οριακού κόστους. Αν γίνει αυτό τότε η επιχείρηση μπορεί να οδηγείται σε έξοδο, καταστρέφοντας και την αγορά και κάθε οικονομικό κέρδος. Από την άλλη πλευρά, η μονοπωλιακή τιμή είναι ανεπιθύμητη λόγω της κατά Pareto αναποτελεσματικότητας. Επομένως, τι απομένει; 27

28 Έλεγχος ενός φυσικού μονοπωλίου Τα φυσικά μονοπώλια - είτε ρυθμίζονται από το κράτος - είτε ανήκουν στο κράτος 28

Σχετικά έγγραφα

HAL R. VARIAN. Μικροοικονομικ ή. Μια σύγχρονη προσέγγιση. 3 η έκδοση

HAL R. VARIAN. Μικροοικονομικ ή. Μια σύγχρονη προσέγγιση. 3 η έκδοση HAL R. VARIAN Μικροοικονομικ ή Μια σύγχρονη προσέγγιση 3 η έκδοση Κεφάλαιο 25 Μονοπώλιο Τέλειο µονοπώλιο Μια μονοπωλιακή αγορά έχει έναν μόνο πωλητή. Η καμπύλη ζήτησης του μονοπωλητή είναι η (με κλίση