ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ

Transcript

1 ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΙΙ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ

2 ΘΥΡΕΟΕΙΔΗΣ ΑΔΕΝΑΣ 2 λοβοί που ενώνονται με τον ισθμό Παράγει 2 ορμόνες (θυροξίνη-τ4, τριιωδοθυρονίνη- Τ3) Ρυθμιση ενεργειας-μεταβολισμού Ρυθμιση παραγωγης θερμότηςτας Αναπτυξη 2

3 ΘΥΡΕΟΕΙΔΗΣ ΑΔΕΝΑΣ Θυλάκια που περιέχουν κολλοειδές και περιβάλλονται από μονήρη στιβάδα θυρεοειδικού επιθηλίου Τα κύτταρα των θυλακίων εκκρίνουν θυρεοσφαιρίνη, το βασικό συστατικό του κολλοειδούς Η Τ3 και Τ4 συντίθονται όταν ιωδιώνονται μόρια τυροσίνης στη θυρεοσφαιρίνη 3

4 ΘΥΡΕΟΕΙΔΗΣ ΑΔΕΝΑΣ 4

5 ΘΥΡΕΟΕΙΔΗΣ ΑΔΕΝΑΣ Το ιώδιο της διατροφής είναι βασικό για την παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών 5

6 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ Προσδιορισμός των επιπέδων θυρεοειδικών ορμονών Απεικόνιση μεγέθους και της αρχιτεκτονικής του θυρεοειδούς Μέτρηση αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων Πραγματοποίηση βιοψίας με αναρρόφηση με λεπτή βελόνα 6

7 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ Προσδιορισμός των επιπέδων θυρεοειδικών ορμονών Μέτρηση Τ4 και Τ3 (αυξημένες σε υπερθυρεοειδισμό και μειωμένες σε υποθυρεοειδισμό) Προσοχη σε καταστάσεις που αυξάνουν την παραγωγή θυρεοσφαιρίνης (κύηση-οιστρογόνα --> ψευδής υπερθυρεοειδισμός) και σε νοσήματα που σχετίζονται με μειωμένη επίπεδα πρωτεϊνών που δεσμεύουν τις θυρεοειδικές ορμόνες (κίρρωση, νεφρωσικό σύνδρομο) Μετρηση καλσιτονίνης (παραγεται από κυτταρα C) μυελοειδές Ca Μετρηση θυρεοσφαιρίνης παρακολούθηση ασθενών με θυλακιώδες ή θηλώδες Ca 7

8 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ Προσδιορισμός των επιπέδων θυρεοειδικών ορμονών Μέτρηση TSH 8 Μείωση TSH και αύξηση Τ3καιΤ4 κλινικός υπερθυρεοειδισμός Μείωση TSH και φυσιολογικές Τ3 και Τ4 υποκλινικός υπερθυρεοειδισμός Αύξηση TSH και μειωμένες Τ3 και Τ4 πρωτοπαθής υποθυρεοειδισμός (θυρεοειδικός) Μείωση TSH και μειωμένες Τ3 και Τ4 δευτεροπαθής (υποφυσιακός) ή τριτοπαθής (υποθαλαμικός) υποθυρεοειδισμός Αύξηση TSH και φυσιολογικές Τ3 και Τ4 υποκλινικός υποθυρεοειδισμός

9 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ Απεικόνιση μεγέθους και της αρχιτεκτονικής του θυρεοειδούς Υπερηχογράφημα Σπινθηρογράφημα (ψυχροί όζοι ανενεργοί, πιθανά κακοήθεις, θερμοί όζοι λειτουργικοί) Πραγματοποίηση βιοψίας με αναρρόφηση με λεπτή βελόνα 9

10 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ Μέτρηση αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων Αντισώματα έναντι διαφόρων αντιγόνων του θυρεοειδούς θυρεοσφαιρίνη (TgAbs) Θυρεοειδική υπεροξειδάση (TPOAbs) Εναντι υποδοχέα TSH (TRAbs) 10

11 ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ Αυξημένα επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών Συμπτώματα από άμεση επίδραση των θυρεοειδικών ορμονών και από την αυξημένη ευαισθησία σε κατεχολαμίνες Συμπτώματα: προκάρδιοι παλμοί, νευρικότητα, δύσπνοια, δυσανεξία στη ζέστη, αδυναμία και κοπωση, αυξημένη όρεξη, απώλεια βάρους, ολιγομηνόροια Σημεία: ταχυκαρδία, κολπική μαρμαρυγή, μεγάλη διαφορική πίεση (ευρεία πίεση παλμού), ζωηρά τενόντια, λεπτός τρόμος, κεντρομελική μυοπάθεια, οίδημα επιπεφυκότα 11

12 ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ Ο υπερθυρεοειδισμός είναι κλινικό σύνδρομο με διάφορα αίτια Δεν είναι ειδική διάγνωση 12

13 ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ Θυρεοτοξική κρίση Απειλητική για τη ζωή επιπλοκή υπερθυρεοειδισμού Συνήθως προηγείται στρεσσογόνος παραγοντας πχ χειρουργείο, θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο, ΟΕΜ Πυρετός, ερυθρότητα προσώπου, ταχυκαρδίες, εφίδρωση, καρδιακή ανεπάρκεια, ανησυχία, διέγερση, παραλήρημα, ναυτία, εμετός, διάρροια 13

14 ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ 14 ΔΔ Υπερεκκριση ορμονών λόγω νόσου Graves, τοξικού αδενώματος, πολυοζώδους βρογχοκήλης, θυρεοειδίτιδας Υπερβολική χορηγηση θυρεοειδικών ορμονων Παραγωγη θυρεοειδικών ορμονών από έκτοπη θέση πχ τερατωμα ωοθήκης

15 Νόσος Graves 15 To συχνότερο αίτιο υπερυθρεοειδισμού Αυτοάνοση νόσος Χαρακτηριστικά: βρογχοκήλη, θυρεοτοξίκωση, οφθαλομοπάθεια (δακρύρροια, προπτωση οφθαλμού, παράλυση εξωβολβικών μυών, προσβολή οπτικού νευρου θυρεοειδική δερματοπάθεια (πάχυνση χωρίς εντύπωμα με προκνημιαία εντόπισ προκνημιαίο μυξοίδημα), ονυχόλυση

16 Νόσος Graves 16 Οφείλεται σε υπερπαραγωγη του αυτοαντισώματος που προσδένεται στον υποδοχέα της TSH υπερδιέγερση θυρεοειδούς αδένα εκκριση ορμονών Η οφθαλμοπάθεια οφείλεται σε φλεγμονώδη διήθηση των εξωβολβικών μυών (κοινά αντιγόνα θυρεοειδούς και οφθαλμοκινητικών μυών) Διάγνωση αυξημένη Τ3 ή και Τ4, μειωμένη TSH, αυτοαντίσωμα Θεραπεία αντιθυρεοειδικά φάρμακα, ραδιενρεγό ιώδιο, χειρουργείο Τα αντιθυρεοειδικά φαρμακα χορηγούνται για 1-3 έτη και μετα τη διακοπή τους 40-60% των ασθενών παραμένουν σε ύφεση

17 Τοξικό αδένωμα Μονήρης όζος θυρεοειδούς 17 Υπερθυρεοειδισμός Θερμός όζος και καταστολή του υγιούς ιστού στο σπινθηρογράφημα Θεραπεία ραδιενεργό ιώδιο

18 Θυρεοειδίτιδα 18 Ταξινομείται σε οξεία, υποξεία, και χρονια Συνήθως ξεκινά με υπερθυρεοειδισμό (ταχεία απελευθέρωση θυρεοειδικών ορμονών) και εξελίσσεται σε υποθυρεοειδισμό Μειωμένη προσληψη ιωδίου από κατεστραμμένο θυρεοειδή (ΔΔ από άλλα αιτια υπερθυρεοειδισμού) Υποξεία θυρεοειδίτιδα (de Quervain) επώδυνος θυρεοειδής, πυρετός, ευαισθησία στη ψηλάφηση, υπερθυρεοειδισμός, θεραπεία με ΜΣΑΦ ή κορτικοειδή

19 ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ Κλινικό σύνδρομο προκαλούμενο από ανεπάρκεια θυρεοειδικών ορμονών 19 Αύξηση TSH και μειωμένες Τ3 και Τ4 πρωτοπαθής υποθυρεοειδισμός (θυρεοειδικός) Μείωση TSH και μειωμένες Τ3 και Τ4 δευτεροπαθής (υποφυσιακός) ή τριτοπαθής (υποθαλαμικός) υποθυρεοειδισμός Αύξηση TSH και φυσιολογικες Τ3 και Τ4 υποκλινικός υποθυρεοειδισμός Αιτια πρωτοπαθούς αυτοάνοσα (θυρεοειδίτιδα Hashimoto), ιατρογενώς (ραδιενεργό ιώδιο, θυρεοειδεκτομή), φαρμακα (λίθιο, αμιωδαρόνη, αντιθυρεοειδικά φαρμακα), συγγενή αίτια (αγενεσία, δυσγενεσία, υποπλαστικός θυρεοειδής)

20 ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ Αιτια δευτεροπαθούς δυσλειτουργια υποθαλάμου (νεοπλασματα, φυματόωση, σαρκοείδωση, ιστιοκυττάρωση, ακτινοθεραπεία), δυσλειτουργία υπόφυσης (νεοπλάσματα, χειρουργείο, περίσσεια γλυκοκορτικοειδών-σύνδρομο Cushing, ακτινοθεραπεία) 20

21 ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ 21 Κλινική εικόνα Παιδιά (κρετινισμός) υποτονία, αδράνεια, ανοικτη πρόσθια πηγή (νεογνά), μαθησιακές δυσκολίες, νοητική υστέρηση, χαμηλο ανάστημα, καθυστερημένη οστική ηλικία, καθυστερηση ενήβωσης Ενήλικες κόπωση, δυσανεξία στο ψύχος, αύξηση βαρους, διαταραχές εμμηνου ρύσεως, ξηρό-τραχυ-ψυχρό δερμα, περικογχικό και περιφερικό οίδημα, καθυστερηση αντανακλαστικών, βραδυκαρδία, αρθραλγίες και μυαλγίες, μυξοιδηματικό κώμα

22 22

23 ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ Συχνά συνοδεύεται από υπερχοληστερολαιμία, αυξηση CPK, αναιμία Αυξηση αντιτρο (θυρεοειδίτιδα Hashimoto) 23 Θεραπεία λεβοθυροξίνη

24 ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ 24 Υποκλινικός υποθυρεοειδισμός Τ3, Τ4 εφο και μειωση TSH Καποιοι θα εκδηλώσουν κλινική νόσο Θεραπεία???

25 Χρονια θυρεοειδίτιδα =Θυρεοειδίτιδα Hashimoto Καταστροφή της φυσιολογικής αρχιτεκτονικής του αδένα από λεμφοκυτταρική διήθηση Το συχνότερο αίτιο υποθυρεοειδισμού και βρογχοκήλης +/- παροδικός υπερθυρεοειδισμός που εξελίσσεται σε υποθυρεοειδισμό αντιτρο+ 25

26 ΒΡΟΓΧΟΚΗΛΗ Διογκωση θυρεοειδούς αδένα Οι ασθενείς μπορέι να είναι ευθυρεοειδικοί (απλή βρογχοκήλη), υπερθυρεεοιδικοί (τοξική οζώδης βρογχοκήλη ή νόσος Graves) ή υποθυρεεοιδικόί (θυερεοειδίτιδα Hashimoto) Εστιακή διόγκωση του θυρεοειδούς μπορεί να οφείλεται και σε αδένωμα ή καρκίνο θυρεοειδούς Παλιοτερα το πιο συχνό αίτιο ήταν η μη πρόσληψη ιωδίου 26

27 Μονήρεις όζοι θυρεοειδούς Συχνό ευρημα Καλοηθεις (καλοήθεις κύστεις, αδενώματα, κολλεοιδείς όζοι) ή κακοήθεις Εάν ενας όζος > 1.5 εκ με υπερηχογραφικά ευρηματα συμβατά με καρκίνο FNA 27

28 Καρκίνος θυρεοειδούς Θηλώδες, θυλακιώδες, μυελοειδές, αναπλαστικό ή λεμφωμα Ψηλαφητή βλάβη ή τυχαίο εύρημα Θυρεοειδεκτομη, +/- λεμφαδενεκτομή, ραδιενεργό ιώδιο, θεραπεία υποκατάστασης 28

29 29

30 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Νοσηματα που οφείλονται σε απόλυτη ή σχετική ανεπάρκεια της ινσουλίνης Υπεργλυκαιμία αύξηση επίπεδων γλυκόζης, οφείλεται σε ανεπαρκή δράση της ινσουλίνης να διεγείρει την πρόσληψη της γλυκόζης από τους ιστούς και να ρυθμίσει μεταβολισμό υδατανθράκων, λιπών και πρωτεϊνών Διάγνωση γλυκόζη νηστείας>125 mg/dl ή >200mg/dl 2 ωρες μετα την φορτιση με γλυκόζη ή >200mg/dl σε τυχαία μετρηση ή HbA1c>6.5% HbA1c αντανακλα επίπεδα γλυκόζης 2-3 μήνες 30

31 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Διακρίνεται σε ΣΔ τυπου Ι ΣΔ τύπου ΙΙ ΣΔ κύησης Άλλοι τύποι (Σ Cushing, μεγαλακρία, λήψη γλυκοκορτικοειδών, γενετικά ελλείμματα, κτλ) 31

32 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Σακχαρωδης διαβητης της κύησης διαβητης που διαγιγνώσκευται κατά τη διαρκεια της κύησης Διάγνωση (24-28εβδομάδες κύησης) Γλυκόζη νηστείας > 92mg/dl Γλυκόζη φόρτισης >180 mg/dl σε 1 ώρα και > 150 mg/dl σε 2 ώρες 32

33 ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΓΛΥΚΟΖΗΣ (ΚΑΜΠΥΛΗ ΣΑΚΧΑΡΟΥ) 33 Πρo της χορήγησης γλυκόζης γλυκόζη νηστείας (χρόνος 0 ). Στον ασθενή δίνονται 75 gr γλυκόζης διαλυμένα σε νερό. Το διάλυμα πρέπει να καταναλωθεί μέσα σε χρονικό διάστημα 5 λεπτών. Η γλυκόζη πρέπει να έχει διαλυθεί καλά και να μην μείνει υπόλειμμα στο ποτήρι μετά την κατανάλωση του διαλύματος. Χρήσιμο είναι να διαλύεται σε ζεστό νερό, ακολούθως όμως να προσφέρεται δροσερό στον ασθενή, ώστε να μην προκαλεί ναυτία. Αν ένας ενήλικας ζυγίζει λιγότερο από 43 kg, δίδεται μικρότερη δόση γλυκόζης (1,75 gr γλυκόζης/kg βάρους σώματος). Γίνονται αιμοληψίες σε τακτά χρονικά διαστήματα, ανάλογα με το σκοπό για τον οποίο γίνεται η εξέταση.

34 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Τυπου Ι 34 Νεανικός διαβήτης (ηλικία έναρξης <30 ετών, κυρίως παιδιά και εφηβοι 6-14 ετων) 5-10% Οφείλεται σε καταστροφή των ινσουλινοπαραγωγών βήτα κυττάρων των νησιδίων του Langerhans Εξαρτηση από την ινσουλίνη Νέοι, αδύνατοι, υπαρξη αυτοαντισωμάτων (εναντι ινσουλίνης, εναντι φωσφατασης τυροσίνης-ia2, ενατι αποκαρβοξυλάσης γλουταμινικού- GAD), απουσία C πεπτιδίου Συσχετιση με άλλα αυτοάνοσα νοσηματα πχ νόσο Graves, Hashimoto, λευκη

35 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Τυπου Ι Κληρονομικότητα: 5% μεταξυ αδελφών, 6% σε απογόνους διαβητικού πατέρα, 2% σε απογόνους διαβητικής μητέρας, 30-50% μεταξυ μονοζυγωτικών διδύμων Διατήρηση των επιπέδων γλυκόζης μέχρι να καταστραφούν 80-90% των β κυττάρων Κλινική εικόνα: συμπτώματα οφειλόμενα στην υπεργλυκαιμία και την επακόλουθη ωσμωτική διούρηση πολυουρία-πολυδιψία, νυκτουρία (ενήλικες), νυκτερινη ενούρηση-ακράτεια ούρων (παιδιά), απώλεια βάρους, κόπωση-λήθαργος, 25% διαβητική κετοξέωση στη διάγνωση 35

36 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Τυπου Ι Αντιμετωπιση Επειγουσα αντιμετωπιση υπεργλυκαιμίας, υπογκαιμίας, διαβητικής κετοξέωσης και εκλυτικών παραγόντων όπως λοιμώξεις Εκπαιδευση μελών οικογενείας και ασθενών στον έλεγχο της γλυκόζης με την ινσουλίνη, το χειρισμό των βελονών, την ασκηση και τη διατροφή Ελεγχος λιπιδίων, αρτηριακής πίεσης, φροντίδα ποδιών, λειτουργια περιφερικών νευρων, νεφρική λειτουργία, αμφιβληστροειδής 36

37 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Τυπου Ι Αντιμετωπιση Ο καλυτερος έλεγχος της γλυκόζης μειώνει τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές του διαβήτη (νευροπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, νεφροπαθεια) Αποφυγή υπογλυκαιμίας Αναγνωριση αδρενεργικών συμπτωματων (εφίδρωση, ανησυχία, τρόμος)-διαταραχη νοητικών λειτουργιών έως συγχυση, θόλωση, απώλεια συνείδησης Χορηγηση υδατανθράκων άμεσα Επανέλεγχος γλυκόζης 37

38 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Τυπου Ι Αντιμετωπιση Διατροφή: εξατομίκευση αναγκων 38 Λίπη<7% Χοληστερόλη<200mg/ημερα πρωτεΐνη 15-20% θερμίδων Φυτικές ίνες >14g/1000θερμίδες Μειωμένη καταναλωση αλατιού Καταναλωση σταθερης ποσότητας υδατανθράκων Διατηρηση σταθερού βάρους Ασκηση: τουλάχιστον 30 5 φορές την εβδομάδα

39 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Τυπου Ι Αντιμετωπιση Ο καλυτερος έλεγχος της γλυκόζης μειώνει τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές του διαβήτη (νευροπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, νεφροπαθεια) Αποφυγή υπογλυκαιμίας Αναγνωριση αδρενεργικών συμπτωματων (εφίδρωση, ανησυχία, τρόμος)-διαταραχη νοητικών λειτουργιών έως συγχυση, θόλωση, απώλεια συνείδησης Χορηγηση υδατανθράκων άμεσα Επανέλεγχος γλυκόζης 39

40 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Τύπου ΙΙ 40 >90% Παρατεταμένη διατήρηση τουλάχιστον μερικής εκκριτικής ικανότητας ινσουλίνης με αντοχή στην ινσουλίνη Συνήθως παχύσαρκοι ασθενείς, 5 η -6 η δεκαετία ζωής Ύπουλη πορεία, ηπιότερη υπεργλυκαιμία και απουσία κετοξέωσης Αύξηση της συχνότητας τα τελευταία χρόνια λόγω της παχυσαρκίας, μειωμένης άσκησης και της αυξημένης κατανάλωσης θερμίδων

41 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Τύπου ΙΙ Κλινική εικόνα Ασυμπτωματικοί ασθενείς-τυχαία διάγνωση Πολυουρία-πολυδιψία Σπάνια θόλωση όρασης λόγω ωσμωτικών διαταραχών στο φακό Βακτηριακές λοιμώξεις ουροποιητικού-δερματικές μυκητιάσεις Λόγω υπολειμματικής έκκρισης ινσουλίνης ώστε να καταστέλλεται λιπόλυση σπάνια διαβητική κετοξέωση 41

42 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Τύπου ΙΙ 42 Αντιμετώπιση Διατροφη -ασκηση +/- φαρμακευτική αγωγή Αντιδιαβητικά φάρμακα +/- ινσουλίνη Έλεγχος-πρόληψη μακροχρόνιων επιπλοκών Μετρηση ΑΠ-εξέταση ποδιών- διακοπή καπνίσματος-εξέταση οφθαλμών- οδοντιατρική εξέταση-πρωτεΐνες ούρων-μετρηση λιπιδίωναντιγριππικός εμβολιασμός

43 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Χρόνιες επιπλοκές Όμοιες για ΣΔ ΤΙ και ΤΙΙ Μικροαγγειακές επιπλοκές Αμφιβληστροειδοπάθεια Νεφροπάθεια Νευροπάθεια Μακροαγγειακες επιπλοκές Καρδιαγγειακή νόσος Ισχαιμικά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια Περιφερική αρτηριοπάθεια 43

44 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ 44 Διαβητική νευροπάθεια Κίνδυνος αυξάνεται με κακό γλυκαιμικό έλεγχο Προσβάλλει οποιοδήποτε τμήμα του νευρικού συστηματος Συνήθως περιφερική πολυνευροπάθεια (αμφω περιφερική συμμετρική κυρίως αισθητική με η χωρις κινητική προσβολή δίκην κάλτσας) Μπορεί να καταλήξουν σε έλκη Αυτόνομη νευροπαθεια (στυτική δυσλειτουργία, ορθοστατική υπόταση, γαστροπάρεση, εντεροπάθεια, κτλ)

45 ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ 45 Συνήθως αποτελεί επιπλοκή ΣΔ τι ή τιι (υπερθεραπεία με υπογλυκαιμικά φαρμακα, αδυναμία πρόσληψης προβλεπόμενων θερμίδων, συνδυασμός αυξημένης χρησης γλυκόζης από τους ιστούς και αυξημένης ευαισθησίας στην ινσουλίνη μετά από άσκηση) Σπανιότερα 1οπαθής υπογλυκαιμία πχ ινσουλίνωμα, σήψη, επεμβάσεις πεπτικού σωληνα

46 ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ 46 Συμπτωματα Αυτονομα (αντιρροπιστική διεγερση αυτονομου) εφιδρωση, ωχρότητα, ανησυχία, τρόμος, προκάρδιοι παλμοί, ταχυακρδία, υπέρταση, ευερεθιστότητα, πείνα, ναυτία, έμετος, παραισθησίες Νευρογλυκοπενικα δυσχερεια στην σκεψη, κόπωση, αδυναμία, κεφαλαλγία, ζάλη, θόλωση όρασης, σύγχυση, σπασμοί, απώλεια συνείδησης, κώμα, θάνατος

47 ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ 47 Αντιμετωπιση Αντιμετωπιση υποκείμενου αιτίου πχ φαρμακα, λοιμωξη, αλκοόλ

48 48

49 Επινεφρίδια 49 Φλοιός Αλατοκορτικοειδή (αλδοστερόνη) Γλυκοκορτικοειδή (Κορτιζόλη) Ανδρογόνα Μυελός Κατεχολαμίνες (αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη)

50 50

51 51

52 52

53 Νόσος Αddison Πρωτοπαθής φλοιοεπινεφριδιακή ανεπάρκεια ή ανεπάρκεια κορτιζόλης 53 (βλαβη επινεφριδίων) Δευτεροπαθής ( ΑCTH ή CRH) Προοδευτική εμφανιση συμπτωματων (ανορεξία, απώλεια βάρους, κόπωση, απώλεια τριχών (γυναίκες), υπογλυκαιμία, μικρή ανοχή στο στρες, μελανωση δερματος) Κρίση Addison (συνηθως μετα από λοίμωξη, τραυμα, χ/ο) πτωση ΑΠ, εμετοι, απώλεια συνείδησης, υπογλυκαιμία, υπονατριαιμία, υπερκαλιαιμία, υπερασβεστιαιμία Απειλητική για τη ζωη επιπλοκή ασθενούς με νοσο Addison

54 Συνδρομο Cushing Αποτελεσμα υπερβολικής και παρατεταμένης εκθεσης σε κορτιζόλη (εξωγενής πρόσληψη ή υπερπαραγωγη από νεόπλασμα) Γρηγορη αυξηση βαρους-εναποθεση λιπους σε πρόσωπο και κρομό και λεπτά ακρα, στρογγυλοειδές προσωπείο, buffalo hump Απώλεια μυικής μάζας, κεντρομελική αδυναμία, απώλεια τριχων στις γυναίκες, διαταραχές ΕΡ, μειωση libido Ευκολοι μώλωπες, λεπτό δερμα, ακμη, Κόπωση, συναισσθηματική αστάθεια, μειωμένη αντίληψη Αυξημένη συγκεντρωση σακχαρου, κατακρατηση υγρών, οστεοπώρωση, υπερχοληστερολαιμία Καταστολη ανοσοποιητικού 54

55 55

56 Συνδρομο Cushing 56

57 Φαιοχρωμοκύττωμα 57 Υπερεκκριση κατεχολαμινών αποτελεσμα υπερπλασίας του μυελού των επινεφριδίων ή εκτοπου ιστού υπερδραστηριότητα συμπαθητικού νευρικού συστήματος Υψηλη αρτηριακή πίεση Ταχυκαρδία Εφιδρωσεις Κοιλιακό άλγος-κεφαλαλγία Ανησυχία Απώλεια βάρους

58 58