ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Γ.

Transcript

1 Στατίνες σε νέους < 30 ετών και ηλικιωμένους > 80 ετών ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ

2 ΔΕΝ ΕΧΩ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

3 Η αθηροσκλήρωση αρχίζει στην παιδική ηλικία µε τις λιπώδεις γραµµώσεις. Δεκαετίες αργότερα θα επιφέρει το έµφραγµα του µυοκαρδίου. Οι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται µε τις αρχικές βλάβες είναι οι ίδιοι που σχετίζονται µε το έµφραγµα.

4 Framingham Offspring Cohort Circulation, January 26, 2015

5

6 Η µείωση της LDL-χ νωρίτερα στη ζωή, µε τη χρήση δίαιτας ή/και φαρµάκου, θα µπορούσε να αποτρέψει όχι µόνο το 30% των CVD, όπως στις µελέτες µε στατίνη, αλλά ενδεχοµένως περισσότερο από το 60%. Παρότι δεν υπάρχει τρόπος να εκτιµηθεί άµεσα η αξία της έγκαιρης παρέµβασης και να γίνει µια ουσιαστική αξιολόγηση κινδύνου/οφέλους, είναι πολύ ισχυρή για να αγνοηθεί.

7 Οφέλη ; Μειώνουν οι στατίνες το αθηρωµατικό φορτίο σε νεαρούς ενήλικες χωρίς οικογενή υπερχοληστερολαιµία ; Μπορεί η µείωση αυτή να οδηγήσει σε µειωµένη συχνότητα επεισοδίων CVD αργότερα στη ζωή τους ; Πόσο ενωρίς πρέπει να ξεκινήσει η θεραπεία µε στατίνες και πόσο ισχυρή πρέπει να είναι για την πρόληψη της αθηροσκλήρωσης ; Η έναρξη της θεραπείας µε στατίνες από την ενηλικίωση παρέχει µεγαλύτερη προστασία έναντι ισχυρότερης θεραπείας που θα ξεκινήσει σε µεγαλύτερη ηλικία ;

8 Επιπτώσεις ; Προκαλούν οι στατίνες µυοπάθεια, διαβήτη και άλλες ανεπιθύµητες ενέργειες µε την ίδια συχνότητα σε νεαρούς, όπως σε ενήλικες µεγαλύτερης ηλικίας ; Μήπως η µακροχρόνια θεραπεία µε στατίνη (>30 έτη) προκαλεί καρκίνο ή άλλες δυσµενείς επιπτώσεις σε αρκετά υψηλό ποσοστό, ώστε να αντισταθµίζονται τα αναµενόµενα οφέλη ; Είναι οι νέοι ενήλικες επιρρεπείς σε οποιεσδήποτε άλλες αρνητικές επιπτώσεις από τις στατίνες, που δεν είναι εµφανείς σε ενήλικες µεγαλύτερης ηλικίας, οι δε γυναίκες σε ενδεχόµενη εγκυµοσύνη απαιτούν ιδιαίτερη

9 Η νεαρή ηλικία είναι µια ευκαιρία εντοπισµού των παραγόντων κινδύνου CVD. Δεν υπάρχουν µακροχρόνια δεδοµένα δράσης και ασφάλειας των στατινών, αν τις χορηγήσουµε σε νεαρούς ενήλικες ετών. Αν εφαρµοστούν οι παιδιατρικές οδηγίες σε άτοµα ετών µε αυξηµένα επίπεδα χοληστερόλης, θα αναγκαστούν επιπλέον άτοµα στις ΗΠΑ να λάβουν στατίνη. (AAP, 2008)

10 2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol

11 Εξατοµικευµένη θεραπεία Αναµονή για περισσότερη έρευνα.. Νέες τεχνολογίες Boston Heart Diagnostc test for SLCO1B1 gene KIF6 and SLCO1B1 genomic

12 Population Projections in the U.S.: Population in millions 37, ,5 Women >65 Men > 65 Women > 85 Men >

13

14 Who has an Acute MI? 8% younger than 50 15% % % % > 80

15 Why physicians undertreat older adults? Ageism Exclusion of older adults from clinical trials Assumption that the older adult may not want aggressive treatment Ideas based upon Life Expectancy (but 10% of 90 year olds will live to 100) Concern for Polypharmacy Overestimation of Risks of Treatment and underestimation of Benefits of Treatment

16 High Cholesterol is Protective in the Elderly Lowest cholesterol; lowest survival Y. Takata et al., Clinical Interventions in Aging 2014:

17

18

19 From: Benefits of Statins in Elderly Subjects Without Established Cardiovascular Disease: A Meta-Analysis RRs of Myocardial Infarction and Stroke J Am Coll Cardiol. 2013;62(22): doi: /j.jacc

20

21

22

23 Παρενέργειες των Στατινών Μυοπάθεια (γενικός όρος για κάθε µυική νόσο) Ηπατική βλάβη (αύξηση τρανσαµινασών) Πεπτικές διαταραχές (ναυτία, διάρροια, δυσκοιλιότητα) Νευρολογικές διαταραχές (αναστρέψιµη απώλεια µνήµης και σύγχυση) Αύξηση σακχάρου ή ΣΔ τύπου 2 Ερύθηµα ή εξάνθηµα

24

25 Στους υπερήλικες Οι ενδείξεις θεραπείας µε Στατίνη για την πρωτογενή πρόληψη είναι περιορισµένες. Η θεραπεία µε Στατίνη µειώνει τον κίνδυνο εµφράγµατος, αλλά δεν παρατείνει την επιβίωση. Η χορήγηση υψηλών δόσεων Στατίνης στην πρωτογενή πρόληψη δεν συνιστάται. Η απόφαση θεραπείας θα πρέπει να λαµβάνει υπ' όψιν τους συνυπάρχοντες παράγοντες κινδύνου, την πολυφαρµακία, τη σωµατική αδυναµία, το προσδώκιµο επιβίωσης, τις λοιπές νόσους και τον κίνδυνο παρενεργειών.

26 Η φροντίδα των υπερηλίκων µε συννοσηρότητες πρέπει να εξατοµικεύεται και να µην καθοδηγείται µόνο από τα guidelines αλλά τα guidelines να µην αγνοούνται στους υπερήλικες εξαιτίας της ηλικίας τους.

27 I do not see the reason for recommending less intensive lipidlowering therapy for the older adults, unless, of course, they have a lifethreatening co-morbidity or are statin intolerant. Eugene Braunwald, (87 years old)

28 JAMA. 2016;316(6):

29

30

31 Abraham Lincoln: And in the end, it s not the years in your life that count. It s the life in your years.