Ελληνικές κοόρτες AMACS

Transcript

1 Ελληνικές κοόρτες AMACS Νίκος Πανταζής Εργ. Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ

2 Περίγραμμα HIV Cohort studies στην Ελλάδα AMACS -Αναδρομή AMACS Τρέχουσα κατάσταση Διεθνείς Συνεργασίες Επιστημονικό έργο Δημοσιεύσεις Σχεδιασμός για το μέλλον της AMACS

3 Μελέτες Κοόρτης Cohort Κοόρτη: Ορισμοί one of the ten divisions in an ancient Roman legion, numbering from 300 to 600 soldiers. a group or company / companion or associate. a group of persons sharing a particular statistical or demographic characteristic Cohort study Προοπτική έρευνα Κριτήριο επιλογής η έκθεση σε παράγοντα κινδύνου Διαχρονική (συνήθως μεγάλη) παρακολούθηση

4 Ελληνικές HIV μελέτες κοόρτης Greek HIV Cohort Study (GHCS) Ξεκίνησε το 1989 από τους Α. Χατζάκη, Τ. Μανδαλάκη, Α. Καραφουλίδου Συμμετείχε στο National Cancer Institute Multicenter Hemophilia Cohort Study (NIH) 158 HIV+ αιμορροφιλικοί άνδρες από το Κέντρο Αιμορροφιλικών του Λαϊκού Νοσοκομείου Πλούσιο και σημαντικό ερευνητικό έργο Οδήγησε σε σημαντικές διεθνείς συνεργασίες (CASCADE)

5 GHCS Δημοσιεύσεις

6 AMACS -Αναδρομή Athens Multicenter AIDS Cohort Study AMACS Ξεκίνησε το 1996 από Γ. Τουλούμη Περιέλαβε άτομα από την GHCS + Οροθετικά άτομα από τις μεγαλύτερες μονάδες ειδικών λοιμώξεων στα νοσοκομεία της Αττικής (Γενικό Κρατικό, Λαϊκό, Αττικό, Συγγρός, Ερυθρός Σταυρός, Ιπποκράτειο) Προϋποθέσεις: Εν ζωή την 1/1/1996 Τουλάχιστον 1 έτος παρακολούθησης Αναδρομική και προοπτική καταγραφή στοιχείων Αρχική χρηματοδότηση από ΚΕΕΛΠΝΟ Εγκρίσεις από επιτροπές ηθικής και δεοντολογίας (ΕΚΠΑ, ΕΟΦ, ΚΕΕΛΠΝΟ)

7 AMACS -Σκοποί Παρακολούθηση και περιγραφή διαχρονικών τάσεων της συχνότητας AIDS και θανάτων (σχετιζόμενων και μη-σχετιζόμενων με το AIDS) Αξιολόγηση της μακροχρόνιας αποτελεσματικότητας της HAART Εντοπισμός παραγόντων που επηρεάζουν την ανταπόκριση (ιολογική και ανοσολογική) στη HAART Παρακολούθηση και περιγραφή διαχρονικών τάσεων της συχνότηταςανάπτυξης αντοχής στα αντιρετροϊκά

8 AMACS Συλλογή δεδομένων Κατά την είσοδο στη μελέτη Δημογραφικά-κλινικά χαρακτηριστικά, Ιστορικό Προοπτικά Θάνατος (+αιτίες θανάτου), συμπτώματα σταδίου C και Β Αντιρετροϊκή Θεραπεία (+αιτίες διακοπής/αλλαγής, συμμόρφωση) CD4, CD8, Ιϊκό φορτίο Άλλες εξετάσεις: Ορολογικές, Βιοχημικές, Αίματος, Ούρων Αναλυτική καταγραφή συλλοιμώξεων (στάδια, ιολογική παρακολούθηση, θεραπεία κλπ) Άλλες θεραπείες πλην αντιρετροϊκής Συννοσηρότητες, άλλες κλινικές καταστάσεις Ουσίες/Αλκοόλ

9 Έντυπη καταγραφή

10 Ηλεκτρονική καταγραφή

11 Ανανέωση/διόρθωση δεδομένων Ηλεκτρονικές βάσεις σε όλες τις συνεργαζόμενες μονάδες/κλινικές Συνεχής ανανέωση στοιχείων Ετήσια συλλογή των ανά μονάδα βάσεων, κεντρικά στο Εργ. Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής ΕΚΠΑ Ένωση σε ενιαία βάση Εκτενείς ποιοτικοί έλεγχοι Διόρθωση δεδομένων στις επιμέρους βάσεις

12 AMACS Τρέχουσα κατάσταση Τελευταία ανανέωση και ένωση δεδομένων: τέλος ο στάδιο ελέγχων/διορθώσεων: Μάρτιος 2015 Τελικό στάδιο ελέγχων/διορθώσεων: Δεκέμβριος 2015 Νέα ένωση δεδομένων: Μάρτιος 2016 Μονάδα N (%) Συγγρός 1787 (22,8) Ευαγγελισμός 1640 (20,9) Γεννηματάς 884 (11,3) Αττικό 776 (9,9) Ερ.Σταυρός 715 (9,1) Παθ.Φυσιολογία 472 (6,0) Εργ. Ειδ. Λοιμώξ. 401 (5,1) Τζάνειο 305 (3,9) ΙΚΑ 292 (3,7) Ιπποκράτειο 237 (3,0) Ρίο 223 (2,8) Αιμορροφ. Λαϊκό 98 (1,2) Αλεξανδρούπολη 19 (0,2) Σύνολο 7849 (100,0)

13 Σύνοψη δεδομένων HIV+ στην ενωμένη βάση (89,7%) με τουλάχιστον μία μέτρηση CD4 και ιϊκού φορτίου μετά το πρώτο στάδιο ελέγχων 592 (8,4%) θάνατοι (27,5%) lost to follow-up (πάνω από ένα χρόνο χωρίς επαφή με την κλινική) (64,1%) εν ζωή και υπό παρακολούθηση Median (IQR) Follow-Up μετά τη διάγνωση: 6,0 (2,1-12,0) έτη Συνολικά: ανθρωποέτη (80,9%) έχουν ξεκινήσει αντιρετροϊκή θεραπεία median (IQR) Follow-up υπό θεραπεία 5,4 (2,0 10,9) έτη median (IQR) 2 (1-4) σχήματα θεραπείας ανά άτομο 32 CD4 μετρήσεις ανά άτομο (7 naïve, 25 υπό ART) κατά μέσο όρο ανά άτομο (παρόμοια για CD8) Αντίστοιχα 15 μετρήσεις ιϊκού φορτίου/άτομο (3 naïve, 12 υπό ART) (88,4%)άτομα με ένα τουλάχιστον τεστ για HCV ή HBV αιματολογικά, βιοχημικά (ALT, AST, γgt, Total Cholesterol, HDL, LDL, Triglycerides κλπ.), ιολογικά (Ηπατίτιδες A/B/C/D, CMV, Toxoplasmosis κλπ.), ουρολογικά τεστ.

14 Αντιπροσωπευτικότητα της AMACS AMACS N (%) ΚΕΕΛΠΝΟ N (%) Φύλο Άνδρες 5664 (83,7) (82,0) Γυναίκες 1096 (16,2) 2250 (17,8) Ηλικία < (1,7) 308 (2,4) Median (IQR) (10,0) 1221 (9,7) AMACS: 34 (29-42) (20,4) 2399 (19,0) ΚΕΕΛΠΝΟ: 35 (29-44) (22,3) 2605 (20,6) (16,8) 1948 (15,4) (10,9) 1396 (11,1) (7,0) 959 (7,6) > (10,9) 1675 (13,3) Πηγή μόλυνσης Α.Σ.Α 3416 (50,5) 5924 (47,0) Χ.Ε.Ν 635 (9,4) 1440 (11,4) Άλλο 104 (1,5) 274 (2,2) Ετεροφ. Επαφή 1691 (25,0) 2834 (22,5) Άγνωστη 917 (13,6) 2145 (17,0) Χώρα προέλευσης Ελλάδα 5514 (80,1) 9612 (76,2) Άλλη 1025 (14,9) 2306 (18,3) Απόλυτος αρ. CD4 <200 cells/mm (29,9) 2001 (33,8) cells/mm (20,8) 1347 (22,7) cells/mm (18,9) 1003 (16,9) >500 cells/mm (30,4) 1576 (26,6) 6763 άτομα από την AMACS που έχουν ηλικία 15 έτη και έχουν 1η επίσκεψη μέχρι το τέλος του 2013.

15 Διεθνείς Συνεργασίες COHERE - Collaboration of Observational HIV Epidemiological Research in Europe Συνεργασία πρακτικά όλων των Ευρωπαϊκών HIV Cohorts με seroprevalent άτομα 245,000 ενήλικες, 6,000 παιδιά Στόχος: απάντηση ερωτημάτων που δεν είναι δυνατόν να απαντηθούν μέσω των επί μέρους cohorts HIV-CAUSAL - HIV Cohorts Analyzed Using Structural Approaches to Longitudinal data Συνεργασία cohorts από 6 Ευρωπαϊκές χώρες και Η.Π.Α Κύριες ερωτήσεις: when to start, what to start, when to switch CASCADE - Συνεργασία 29 seroconverter cohorts 14 Ευρωπαϊκές χώρες, Αυστραλία, Καναδάς, Αφρική Παρακολούθηση ατόμων με πρόσφατη λοίμωξη Μελέτη όλης της διάρκειας της λοίμωξης Δυνατότητα λεπτομερούς μελέτης φυσικής ιστορίας

16 Επιστημονικό έργο Δημοσιεύσεις COHERE Effect of hepatitis C treatment on CD4+ T-cell counts and the risk of death in HIV-HCV-coinfected patients: the COHERE collaboration. Antivir Ther, (8): p Factors associated with short-term changes in HIV viral load and CD4(+) cell count in antiretroviral-naive individuals. AIDS, (9): p Mortality of treated HIV-1 positive individuals according to viral subtype in Europe and Canada: collaborative cohort analysis.aids, Bohlius, J., et al., Prognosis of HIV-associated non-hodgkin lymphoma in patients starting combination antiretroviral therapy. AIDS, (15): p Bohlius, J., et al., Incidence and risk factors of HIV-related non-hodgkin's lymphoma in the era of combination antiretroviral therapy: a European multicohort study. Antivir Ther, (8): p Castro, H., et al., Risk of triple-class virological failure in children with HIV: a retrospective cohort study. Lancet, (9777): p Costagliola, D., et al., Predictors of CD4(+) T-cell counts of HIV type 1-infected persons after virologic failure of all 3 original antiretroviral drug classes. J Infect Dis, (5): p Costagliola, D., et al., Trends in virological and clinical outcomes in individuals with HIV-1 infection and virological failure of drugs from three antiretroviral drug classes: a cohort study. Lancet Infect Dis, (2): p Engsig, F.N., et al., Long-term mortality in HIV-positive individuals virally suppressed for >3 years with incomplete CD4 recovery.clin Infect Dis, (9): p Lewden, C., et al., All-cause mortality in treated HIV-infected adults with CD4 >/=500/mm3 compared with the general population: evidence from a large European observational cohort collaboration. Int J Epidemiol, (2): p Lodi, S., et al., Delayed HIV diagnosis and initiation of antiretroviral therapy: inequalities by educational level, COHERE in EuroCoord. AIDS, (15): p Lodwick, R., et al., Triple-class virologic failure in HIV-infected patients undergoing antiretroviral therapy for up to 10 years. Arch Intern Med, (5): p Marzolini, C., et al., Impact of body weight on virological and immunological responses to efavirenz-containing regimens in HIV-infected, treatment-naive adults. AIDS, (2): p Mocroft, A., et al., The incidence of AIDS-defining illnesses at a current CD4 count >/= 200 cells/mul in the post-combination antiretroviral therapy era. Clin Infect Dis, (7): p Mocroft, A., et al., Risk factors and outcomes for late presentation for HIV-positive persons in Europe: results from the Collaboration of Observational HIV Epidemiological Research Europe Study (COHERE). PLoS Med, (9): p. e Mocroft, A., et al., Is it safe to discontinue primary Pneumocystis jiroveci pneumonia prophylaxis in patients with virologically suppressed HIV infection and a CD4 cell count <200 cells/microl? Clin Infect Dis, (5): p Nakagawa, F., et al., Calendar time trends in the incidence and prevalence of triple-class virologic failure in antiretroviral drug-experienced people with HIV in Europe. J Acquir Immune Defic Syndr, (3): p Sabin, C.A., et al., Response to combination antiretroviral therapy: variation by age. AIDS, (12): p Smit, C., et al., Effect of abacavir on sustained virologic response to HCV treatment in HIV/HCV co-infected patients, Cohere in Eurocoord. BMC Infect Dis, : p Young, J., et al., CD4 cell count and the risk of AIDS or death in HIV-Infected adults on combination antiretroviral therapy with a suppressed viral load: a longitudinal cohort study from COHERE. PLoS Med, (3): p. e

17 Επιστημονικό έργο Δημοσιεύσεις HIV-CAUSAL Lodi S, Phillips A, Logan R, Olson A, Costagliola D, Abgrall S, van Sighem A, Reiss P, Miró JM, Ferrer E, Justice A, Gandhi N, Bucher HC, Furrer H, Moreno S, Monge S, Touloumi G, Pantazis N, Sterne J, Young JG, Meyer L, Seng R, Dabis F, Vandehende MA, Pérez-Hoyos S, Jarrín I, Jose S, Sabin C, Hernán MA; HIV-CAUSAL Collaboration. Comparative effectiveness of immediate antiretroviral therapy versus CD4-based initiation in HIV-positive individuals in high-income countries: observational cohort study. Lancet HIV Aug;2(8):e HIV-CAUSAL Collaboration, Cain LE, Phillips A, Olson A, Sabin C, Jose S, Justice A, Tate J, Logan R, Robins JM, Sterne JA, van Sighem A, Reiss P, Young J, Fehr J, Touloumi G, Paparizos V, Esteve A, Casabona J, Monge S, Moreno S, Seng R, Meyer L, Pérez-Hoyos S, Muga R, Dabis F, Vandenhende MA, Abgrall S, Costagliola D, Hernán MA. Boosted lopinavir- versus boosted atazanavir-containing regimens and immunologic, virologic, and clinical outcomes: a prospective study of HIV-infected individuals in high-income countries. Clin Infect Dis Apr 15;60(8): Caniglia EC, Cain LE, Justice A, Tate J, Logan R, Sabin C, Winston A, van Sighem A, Miro JM, Podzamczer D, Olson A, Arribas JR, Moreno S, Meyer L, del Romero J, Dabis F, Bucher HC, Wandeler G, Vourli G, Skoutelis A, Lanoy E, Gasnault J, Costagliola D, Hernán MA; HIV-CAUSAL Collaboration. Antiretroviral penetration into the CNS and incidence of AIDS-defining neurologic conditions. Neurology Jul 8;83(2): doi: /WNL Epub 2014 Jun 6. Cain LE, Phillips A, Lodi S, Sabin C, Bansi L, Justice A, Tate J, Logan R, Robins JM, Sterne JA, van Sighem A, de Wolf F, Bucher HC, Elzi L, Touloumi G, Vourli G, Esteve A, Casabona J, del Amo J, Moreno S, Seng R, Meyer L, Pérez-Hoyos S, Muga R, Abgrall S, Costagliola D, Hernán MA; HIV-CAUSAL Collaboration. The effect of efavirenz versus nevirapine-containing regimens on immunologic, virologic and clinical outcomesin a prospective observational study. AIDS Aug 24;26(13): del Amo J, Moreno S, Bucher HC, Furrer H, Logan R, Sterne J, Pérez-Hoyos S, Jarrín I, Phillips A, Lodi S, van Sighem A, de Wolf W, Sabin C, Bansi L, Justice A, Goulet J, Miró JM, Ferrer E, Meyer L, Seng R, Toulomi G, Gargalianos P, Costagliola D, Abgrall S, Hernán MA; HIV-CAUSAL Collaboration. Impact of antiretroviral therapy on tuberculosis incidence among HIV-positive patients in high-income countries. Clin Infect Dis May;54(9):

18 Επιστημονικό έργο Δημοσιεύσεις Touloumi G, Paparizos V, Sambatakou H, Katsarou O, Chrysos G, Kordosis T, Antoniadou A, Hatzitheodorou H, Stavrianeas N, Gargalianos P, Karafoulidou A, Lazanas M, Giamarelou H, Hatzakis A. Virological and immunological response to HAART therapy in a community-based cohort of HIV-1 positive individuals. HIV Clin Trials. 2001; 2(1):6-16 Papadopoulos A, Pantazis N, Panagopoulos P, Kourkounti S, Xylomenos G, Chini M, Petrikkos G, Sambatakou H, Ioannidou P, Kordosis T, Panos G, Touloumi G.Effects of first antiretroviral regimen on lipid levels in HIV (+) individuals. J Chemother. 2012;24(1):38-47 Paraskevis D, Touloumi G, Bakoyannis G, Paparizos V, Lazanas M, Gargalianos P, Chryssos G, Antoniadou A, Psichogiou M, Panos G, Katsarou O, Sambatakou H, Kordossis T, Hatzakis A; AMACS. Effect of HIV type 1 subtype on virological and immunological response to combination antiretroviral therapy: evidence for a more rapid viral suppression for subtype A than subtype B-infected Greek individuals. AIDS Res Hum Retroviruses. 2013;29(3):461-9 Pantazis N, Psichogiou M, Paparizos V, Gargalianos P, Chini M, Protopapas K, Sipsas NV, Panos G, Chrysos G, Sambatakou H, Katsarou O and Touloumi G on behalf of the AMACS. Treatment modifications and treatment-limiting toxicities or side-effects: risk factors and temporal trends. AIDS Research and Human Retroviruses 2015;31(7):707-17

19 Επιστημονικό έργο Ανακοινώσεις A. Hatzakis, G. Touloumi, N. Pantazis, H. Sambatakou, N. Sipsas, N. Mangafas, O. Katsarou, V. Paparizos, A. Antoniadou, P. Gargalianos, T. Kordossis, M. Lazanas, A. Karafoulidou, N. Stavrianeas, H. Giamarelou. Long-term virologic and immunologic response to highly active antiretroviral therapy in community-based settings. 14th International AIDS Conference. Barcelona, Spain, 2002 G. Touloumi, N. Pantazis, A. Antoniou, H. Sambatakou, N. Sipsas, N. Mangafas, O. Katsarou, V. Paparizos, A. Antoniadou, P. Gargalianos, T. Kordossis, M. Lazanas, A. Karafoulidou, N. Stavrianeas, H. Giamarellou, A. Hatzakis. Differences in virologic and immunologic response to highly active antiretroviral therapy by age and gender. 9th European AIDS Conference. Warsaw, Poland, 2003 Touloumi G., Pantazis N., Panos G., Antoniadou A., Karafoulidou A., Lazanas M., Sambatakou H., Petrikkos G., Gargalianos-Kakolyris P., Paparizos V., Paraskevis D. Longterm CD4 response to HAART according to calendar period and baseline CD4 count. 18th International AIDS Conference, Mexico City, Mexico, 2008 Giota Touloumi, Nikos Pantazis, Vassilios Paparizos, Panagiotis Gargalianos-Kakolyris, Marios Lazanas, Anastasia Antoniadou, Helen Sambatakou, Theodoros Kordossis, George Daikos, Georgios Chrysos and Olga Katsarouon behalf of the Athens Multicenter AIDS Cohort Study (AMACS). Liver enzyme elevation and immune restoration in patients coinfected with HIV and hepatitis virus in the cart era. 14th IWHOD. Sitges, Spain 2010 Nikos Pantazis, Anastasia Antoniadou, Mina Psychogiou, George Chrysos, Panagiotis Gargalianos, Vasilios Paparizos, Theodoros Kordosis, Charalambos A. Gogos, Marios Lazanas, George Panos, Sambatakou Helen, Olga Katsarou and Giota Touloumi on behalf of AMACS. The 2011/2012 HIV epidemic in intravenous drug users in Greece: temporal trends, clinical characteristics and treatment. 18th IWHOD. Sitges, Spain 2014 N Pantazis, S Kourkounti, A Papadopoulos, M Lazanas, P Gargalianos-Kakolyris, H Sambatakou, M Psychogiou, C Gogos, G Chrysos, T Kordosis, O Katsarou, G Panos and G Touloumi on behalf of AMACS Long-term evolution of CD4/CD8 ratio in patients under cart.19th IWHOD. Catania, Italy 2015

20 Σχεδιασμός για το μέλλον της AMACS Καταγραφή δεδομένων και συνεργασίες Το πρωτόκολλο HICDEP - HIV Cohorts Data Exchange Protocol Αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του EuroCoord Βασίστηκε στα (ή υιοθετήθηκε από) τα παρακάτω πολυκεντρικά cohorts/συνεργασίες ART-CC CASCADE COHERE D:A:D EPPICC EuroSIDA IeDEA NA-ACCORD SHCS Kjaer J, Ledergerber B. HIV cohort collaborations: proposal for harmonization of data exchange. Antivir Ther Aug;9(4):631-3.

21 Δομή HICDEP

22 AMACS vs. HICDEP Επιρροή HICDEP και μερική συμβατότητα με τρέχουσα ηλεκτρονική βάση AMACS Χρονοβόρα μετατροπή των δεδομένων της AMACS σε HICDEP format (υποβολές δεδομένων σε διεθνείς συνεργασίες) Ανάγκη εκσυγχρονισμού βάσης Ανάπτυξη νέας ηλεκτρονικής βάσης Μέγιστη δυνατή συμβατότητα με HICDEP Πλήρης μεταφορά όλης της πληροφορίας Καλύτερος/real-time έλεγχος δεδομένων Πιο φιλική στο χρήστη Προσανατολισμός στην χρήση ρουτίνας

23 Νέα ηλεκτρονική βάση

24 Νέα ηλεκτρονική βάση Αδυναμίες AMACS που θα πρέπει να αντιμετωπισθούν: καταγραφή ύψους-βάρους (για BMI) καταγραφή καπνίσματος καταγραφή μορφωτικού επιπέδου καταγραφή αρτηριακής πίεσης Προσθήκες εργασιακή/ασφαλιστική κατάσταση oικογενειακό ιστορικό (καρδιαγγειακά) στοιχεία για εγκυμοσύνη (MTCT) αλλαγές στην καταγραφή της συμμόρφωσης (;) κατάγματα (;)

25 Επέκταση AMACS στην Ελλάδα Ήδη συμμετέχουν Ρίο, Αλεξανδρούπολη Πρόσφατα η μονάδα Λοιμώξεων του Ευαγγελισμού ξεκίνησε τη συμμετοχή της στην AMACS. Μεταφορά δεδομένων από ηλ. βάση NADIS σε AMACS Σύντομα αναμένεται να ολοκληρωθεί η μεταφορά των δεδομένων της μονάδας λοιμώξεων του ΑΧΕΠΑ Αρχικές επαφές με μονάδα λοιμώξεων Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου

26 Συμπεράσματα Η AMACS είναι μια μεγάλη και αξιόπιστη cohort Μεγάλο εύρος δεδομένων Ανθρώπινο/επιστημονικό δυναμικό Εκσυγχρονισμός Συμβατότητα με διεθνή πρότυπα Απαιτείται ωστόσο: περισσότερη έμφαση σε ποιοτικά/ιδιαίτερα δεδομένα καλύτερη αξιοποίηση δυναμικού της μελέτης πανελλήνια κάλυψη πόροι

27 Συμπεράσματα Αντιπροσωπευτικήπροοπτική μελέτη Cascade of care Cost-effectiveness αναλύσεις Καθυστερημένη διάγνωση/θεραπεία (συνολικά και ανά ομάδα) Σύγκριση με δεδομένα από το γενικό πληθυσμό Συνεισφορά στη δημόσια υγεία ευάλωτοι πληθυσμοί πληροφορίες για παρεμβάσεις και προτεραιότητες Εθνικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της HIV λοίμωξης

28 Ευχαριστίες Steering Committee: Antoniadou A., Chrysos G., Daikos G., Gargalianos-Kakolyris P., Gogos HA., Katsarou O., Nikolaos V. Sipsas, Lazanas M., Nikolaidis P., Panos G., Paparizos V., Paraskevis D., Sambatakou H., Skoutelis A., Touloumi G. (Chair). Coordinating Center: Department of Hygiene, Epidemiology and Medical Statistics, Athens University Medical School, Greece (Touloumi G., Pantazis N., Vourli G., Gountas I., Gioukari V.) Participating Centers: 4th Dept of Internal Medicine, Athens Medical School, Attikon University Hospital (Antoniadou A, Papadopoulos A, Petrikkos G); Infectious Disease Unit, Tzaneio General Hospital of Pireaus (Chrysos G, Paraskeva D, Hatziastros P); 1st Dept of Propedeutic Medicine, Athens University, Medical School Laikon General Hopsital (Daikos G, Psichogiou M); 1st Dept of Medicine, Infectious Diseases Unit, "G. Gennimatas" Athens General Hospital (Gargalianos-Kakolyris P, Xylomenos G); 1st Dept of Internal Medicine, Infectious Diseases Section, Patras University Hospital (Gogos HA, Marangos MN, Panos G); Haemophilia Centre, 2nd Blood Transfusion Centre, Laikon Athens General Hospital (Katsarou O, Kouramba A, Ioannidou P); AIDS Infectious Diseases Unit, Dept of Pathophysiology, Laikon Athens General Hospital and Medical School, National and Kapodistrian University of Athens, (Kordossis T, Sipsas NV, Kontos A); Infectious Diseases Unit, Red Cross General Hospital of Athens (Lazanas M, Chini M, Tsogas N); 1st Dept of Internal Medicine, Infectious Diseases Devision, AHEPA University Hospital, Aristotle University HIV Unit (Nikolaidis P, Kolaras P, Metallidis S); 2nd Internal Medicine Clinic, 1st IKA (Panos G, Haratsis G); AIDS Unit, Clinic of Venereologic & Dermatologic Diseases, Athens University, Medical School, Syngros Hospital (Paparizos V, Leuow K, Kourkounti S); HIV Unit, 2nd Dpt. of Internal Medicine, Athens University, Medical School, Hippokration General Hospital (Sambatakou H, Mariolis I); Infectious Diseases & HIV Division, Dept of Internal Medicine, Evaggelismos Athens General Hospital (Skoutelis A, Papastamopoulos V, Baraboutis I )