ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ ΒΟΣΤΩΝΗΣ, ΜΑΣΣΑΧΟΥΣΕΤΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Transcript

1 ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ ΒΟΣΤΩΝΗΣ, ΜΑΣΣΑΧΟΥΣΕΤΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΟ: (617) ΔΙΑΙΤΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΑΣ ΣΕ ΘΕΡΜΙΔΕΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Η ΔΙΑΙΤΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΑΣ ΣΕ ΘΕΡΜΙΔΕΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ενδείκνυται στις περιπτώσεις κατά τις οποίες είναι επιθυμητή η αύξηση βάρους ή η αποφυγή υπερβολικής απώλειας βάρους κατά την διάρκεια περιόδων αυξημένων θρεπτικών αναγκών (όπως, για παράδειγμα, σε πυρετό/λοιμώξεις ή μετά από χειρουργική επέμβαση). Η δίαιτα αυτή έχει σαν βάση την διατροφική πυραμίδα και δίνει έμφαση σε τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε θερμίδες και πρωτεΐνες. Ο σημαντικότερος ρόλος της ΠΡΩΤΕΪΝΗΣ έγκειται στην κατασκευή νέων ιστών στο σώμα κατά την διάρκεια περιόδων ανάπτυξης, στην αποκατάσταση του υφιστάμενου ιστού, καθώς και στην βελτίωση της ικανότητας του σώματος να ανθίσταται σε λοιμώξεις. Η πρωτεΐνη αποτελεί ένα από τα 3 βασικά συστατικά που απαρτίζουν τις τροφές - οι περισσότεροι άνθρωποι ανταποκρίνονται ή υπερβαίνουν τις απαιτήσεις τους σε πρωτεΐνες σε καθημερινή βάση. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΤΡΟΦΩΝ ΥΨΗΛΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΠΡΩΤΕΪΝΗ Κρέας, ψάρι, πουλερικά Αυγά Γάλα και αναψυκτικά γάλακτος: πλήρες, σοκολάτα, βουτυρόγαλα Τυρί και μαλακό τυρί από ανθόγαλα [cottage cheese - κότατζ τσίζ] Γιαούρτι Κρέμα από γάλα και αυγά, πουτίγκα Σούπα - κρέμα [φτιάχνεται συνήθως με 1

2 εμπλουτισμένο γάλα (δείτε συνταγή) αυγό χτυπητό με λικέρ και ζάχαρη μιλκσέικ/μισοπαγωμένος χυμός (δείτε συνταγές) Ζεστό κακάο με γάλα ροφήματα πρωινού σε σκόνη ζωμό κοτόπουλου, με αλεύρι και λευκά μπαχαρικά] Μαλακό τυρί από σόγια Φυστικοβούτυρο Με τις ΘΕΡΜΙΔΕΣ μετράμε την ενέργεια που βρίσκεται στις τροφές που τρώμε. Το σώμα μας χρειάζεται ενέργεια όχι μόνο για να κρατηθεί στη ζωή, αλλά και για να μεγαλώσει, να αναπτυχθεί και να εκτελέσει καθημερινές δραστηριότητες. Η αύξηση της περιεκτικότητας σε θερμίδες της δίαιτας μπορεί να υποβοηθήσει την αύξηση βάρους. ΤΡΟΦΕΣ ΥΨΗΛΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΘΕΡΜΙΔΕΣ Λίπη - μαργαρίνη, βούτυρο Τηγανιτές τροφές καλαμποκέλαιο, μαγιονέζα Γλυκά - μαρμελάδα, ζελέ, μέλι, σάλτσες για σαλάτα σιρόπι από σφενδάμι, ζάχαρη, ζαχαρωτά, ξινή κρέμα, σάλτσες κρέατος κέικ, πίτες, μπισκότα, μείγμα από βρώμη, σαντιγί φύτρο σταριού, καρπούς, αποξηραμένα φρούτα κ.λ.π. μπέικον λουκουμάδες, γλυκά κουλουράκια-ψωμάκια, παγωτό/μισοπαγωμένοι χυμοί τυρί σε κρέμα Φρούτα - αποξηραμένα ή σε κονσέρβα σε πηχτό σιρόπι, αβοκάντο, βουτήματα Μπορεί να είναι απαραίτητο να τρώτε 6 γεύματα/πρόχειρα φαγητά την ημέρα και/ή να έχετε διπλές μερίδες σε γεύματα για να επιτύχετε τους στόχους της ΔΙΑΙΤΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΑΣ ΣΕ ΘΕΡΜΙΔΕΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ. 2

3 ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ για την προσθήκη ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ στη δίαιτά σας: Προσθέστε δύο κουταλιές σούπας αφυδατωμένο γάλα σε σκόνη στην κανονική ποσότητα γάλατος που αναφέρεται στις συνταγές. Προσθέστε σκόνη γάλακτος σε ζεστά δημητριακά, αυγά χτυπητά, σούπες, φαγητά κατσαρόλας, παγωτό, γιαούρτι, πουρέ πατάτας και άλλες τροφές που περιέχουν γάλα. Χρησιμοποιήστε εμπλουτισμένο γάλα (δείτε σχετική συνταγή) ή μισό και μισό [ενισχυμένο γάλα] αντί για νερό όταν φτιάχνεται πουτίγκα, σούπα κονσέρβα, ρύζι, στιγμιαίο κακάο ή ζεστά δημητριακά. Προσθέστε τριμμένο ή σε χοντρά κομμάτια τυρί σε σάλτσες (όπως η σάλτσα για σπαγγέτι), σε σούπες λαχανικών, σε φαγητά κατσαρόλας, σε πατάτες, σε αυγά χτυπητά και σε λαχανικά. Προσθέστε μαγειρεμένο και κομμένο σε μικρούς κύβους κρέας, γαρίδες, τόνο ή κρέας κάβουρα σε σούπες, φαγητά κατσαρόλας ή ψημένες πατάτες ή προσθέστε τα σε σάλτσες και σερβίρετέ τα πάνω σε ρύζι, μαγειρευμένα λαζάνια [χυλοπίτες], τοστ με βούτυρο ή ζεστά μπισκότα. Προσθέστε μαλακό τυρί από ανθόγαλα [κότατζ τσίζ] σε αυγά χτυπητά, πουτίγκα, ζελατίνη ή κρέπες από αλεύρι, βούτυρο, αυγά και γάλα. Προσθέστε μικρά κομματάκια σφιχτών αυγών σε σαλάτες και φαγητά κατσαρόλας. Προσθέστε ένα έξτρα αυγό σε τηγανητό ψωμί [Γαλλικό τόστ] και σε κρέπες από αλεύρι, βούτυρο, αυγά και γάλα. Ξερά φασόλια και αρακάς μαζί με μαλακό τυρί από σόγια μπορούν να μαγειρευτούν σε σούπα ή να προστεθούν σε ζυμαρικά, φαγητά κατσαρόλας και πιάτα σιτηρών ή δημητριακών. Διαλέξτε συνταγές επιδόρπιων που περιέχουν αυγά όπως αφράτο [ελαφρύ χωρίς βούτυρο] κέικ, γαλατόπιτα [ή κρέμα με γάλα και αυγά], πουτίγκα ψωμιού ή ρυζιού. Προσθέστε φυστικοβούτυρο σε γιαούρτι και αλείψτε το σε κράκερ, ψωμί, τηγανίτες [βάφλες] ή κοτσάνια σέλινου. ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ για την προσθήκη ΘΕΡΜΙΔΩΝ στην δίαιτά σας: 3

4 Μια κουταλιά του γλυκού βούτυρου, μαργαρίνης ή καλαμποκέλαιου προσθέτει 45 θερμίδες. Αναμείξτε το σε ζεστά πιάτα όπως γεμίσεις πουλερικών / κρεάτων, ζεστά δημητριακά, σούπες, λαχανικά, πουρέ παράτας, μαγειρεμένα δημητριακά, ρύζι και ζυμαρικά. Βουτυρώστε τα λαζάνια [ή τις χυλοπίτες] καλά πριν τις καλύψετε με σπαγγέτι ή με σάλτσα από τυρί. Προσθέστε βούτυρο σε ζεστό ψωμί καθότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί περισσότερο βούτυρο όταν αυτό λιώνει στις χαρακιές. Η μαγιονέζα έχει 100 θερμίδες ανά κουταλιά του γλυκού --- σχεδόν διπλάσιες από τις σάλτσες για σαλάτα. Χρησιμοποιήστε την σε σαλάτες ή σε σάντουιτς. Η ξινή κρέμα ή το γιαούρτι μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε λαχανικά όπως πατάτες, φασόλια, καρότα και κολοκύθια [ή λαχανάκια Βρυξελλών]. Δοκιμάστε τα σε σάλτσες ζωμού μαγειρεμένου κρέατος, ως σάλτσα [ντρέσινγκ] σαλάτας για φρούτα ή χρησιμοποιήστε τα για βούτημα. Μία κουταλιά της σούπας σαντιγί έχει περίπου 60 θερμίδες. Προσθέστε τη σε πουτίγκες, ζεστή σοκολάτα, γλυκές πίτες, φρούτα και ζελέ. Χρησιμοποιήστε την, επίσης, αντί για γάλα σε αυγά χτυπητά, πουρέ πατάτας ή ζεστά δημητριακά. Το κρέας, τα πουλερικά και το ψάρι, που είναι αλευρωμένα και τηγανισμένα, έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε θερμίδες από αυτά που είναι βρασμένα ή μαγειρευμένα στον φούρνο. Μπορείτε να προσθέσετε 100 θερμίδες με φιλέτα ψαριού ή μπουκιές κοτόπουλου πανέ, τηγανισμένα σε μια κουταλιά της σούπας φυτικό λάδι. Προσθέστε σταφίδες, χουρμάδες, τεμαχισμένους ξηρούς καρπούς και μαύρη ζάχαρη ή σιρόπι σφενδαμιού, σε ζεστά ή σε κρύα δημητριακά. Προσθέστε μείγμα από βρώμη, φύτρο σταριού, καρπούς, αποξηραμένα φρούτα κ.λ.π. σε μπισκότα, ψωμάκια από ζύμη βούτυρου, αλεύρι, αυγά και γάλα και πασπαλίστε το μέσα σε γιαούρτι, πουτίγκα και παγωτό. Να έχετε διαθέσιμα πρόχειρα γεύματα όπως ξηρούς καρπούς, αποξηραμένα φρούτα, βουτυρωμένο ποπ-κορν, κράκερ με τυρί ή φυστικοβούτυρο, μείγμα από βρώμη, φύτρο σταριού, καρπούς, αποξηραμένα φρούτα κ.λ.π., παγωτό και μισοπαγωμένους χυμούς. 4

5 Χρησιμοποιήστε ροφήματα γάλακτος σε κουτιά σαν πρόχειρο γεύμα αντί για χυμούς σε κουτιά. Μερικά παραδείγματα είναι το Σοκολατούχο Γάλα «Hershey», τα Σέϊκ Απ [«Shake Ups»] και το Στιγμιαίο Πρωινό «Carnation». Πρακτικές συμβουλές για ν αυξήσετε την λαμβανομένη ποσότητα τροφής: Να τρώτε μικρά συχνά γεύματα καθόλη τη διάρκεια της μέρας. 5-6 γεύματα/ σνακ την ημέρα. Να έχετε τα σνακ έτοιμα για τσίμπημα. Είναι αποδεδειγμένο ότι τρώμε περισσότερο όταν η τροφή είναι εύκολα διαθέσιμη. Προσπαθήστε να τρώτε ένα σνακ πριν πάτε στο κρεβάτι, πέρα από τα υπόλοιπα γεύματά σας. Αντί για πόσιμο νερό επιλέξτε ένα αναψυκτικό που περιέχει θερμίδες όπως χυμός, εμπλουτισμένο γάλα ή μισοπαγωμένους χυμούς (δείτε συνταγές). Παρατηρείστε σε πιο χρονικό σημείο της ημέρας έχετε περισσότερη όρεξη και να τρώτε περισσότερο σ αυτό το χρονικό διάστημα. Να διαβάζετε τις ετικέτες και να επιλέγετε τροφές με τις περισσότερες θερμίδες ανά μερίδα. Παράδειγμα: το παγωτό «Hagen Daz» έχει 280 θερμίδες ανά μισό φλιτζάνι σε σύγκριση με άλλα επώνυμα παγωτά που έχουν 150 θερμίδες ανά μισό φλιτζάνι. Δείγμα Πλάνου Γευμάτων Το ακόλουθο πλάνο ημερήσιας διατροφής αποτελεί ένα παράδειγμα ΔΙΑΙΤΑΣ ΥΨΗΛΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ΚΑΙ ΘΕΡΜΙΔΕΣ. 5

6 ΠΡΩΪΝΟ: Μισό φλιτζάνι χυμό εσπεριδοειδών (δηλ. πορτοκάλι ή γκρέιπ φρουτ) 1 πρωτεϊνούχα μερίδα (δηλ. 1 αυγό, 1/4 φλιτζανιού κότατζ τσίζ, 2 κουταλιές σούπας φυστικοβούτυρο, 1ουγγιά τυρί ή 1 ουγκιά κρέας) 2 μερίδες αρτοπαρασκευασμάτων ολικής άλεσης ή εμπλουτισμένων δημητριακών μαργαρίνη/ βούτυρο, μαρμελάδα / ζελέ/ ζάχαρη. 1 φλιτζάνι εμπλουτισμένου γάλακτος (δείτε συνταγή). ΠΡΩΪΝΟ ΣΝΑΚ: Σάντουιτς με μισή γέμιση φυστικοβούτυρο και μισή μαρμελάδα ή τυρί και κράκερ. ΓΕΥΜΑ: 3 με 4 ουγκιές πρωτεΐνης ½ κύπελλο λαχανικά 2 μερίδες ολικής άλεσης δημητριακών-σιτηρών /πατάτας / ρυζιού ή άλλου αμυλούχου υποκατάστατου. 1 μερίδα φρούτου / επιδόρπιου Βούτυρο / μαργαρίνη, μαρμελάδα, ζάχαρη. 1 φλιτζάνι εμπλουτισμένο γάλα ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟ ΣΝΑΚ: Μισοπαγωμένο χυμό ή εμπλουτισμένο γάλα. Σνακ πλούσιο σε πρωτεΐνες (δηλ. φυστικοβούτυρο ή τυρί με κράκερ, σάντουιτς). 6

7 ΔΕΙΠΝΟ: 3 με 4 ουγκιές πρωτεΐνης 2 μερίδες λαχανικών (μία με βαθύ πράσινο ή κίτρινο λαχανικό) 2 μερίδες σπόρων ολικής άλεσης /πατάτας / ρυζιού ή άλλου αμυλούχου υποκατάστατου 1 μερίδα φρούτο / επιδόρπιο βούτυρο / μαρμελάδα / ζάχαρη 1 κύπελλο εμπλουτισμένο γάλα. ΒΡΑΔΥΝΟ ΣΝΑΚ: Μισοπαγωμένος χυμός φρούτων / εμπλουτισμένο γάλα Σνακ πλούσιο σε πρωτεΐνες (πίτσα, ψητό σάντουιτς με τυρί [είδος τόστ], πουτίγκα κ.ά.) ΣΥΝΤΑΓΕΣ: Εμπλουτισμένο Γάλα 1 φλιτζάνι = 12 γρ. πρωτείνης, 189 θερμίδες 1/4 γαλονιού πλήρες γάλα 3/4 φλιτζανιού στιγμιαίο αφυδατωμένο άπαχο γάλα σε σκόνη Φτιάξτε πολτό προσθέτοντας μια μικρή ποσότητα γάλακτος σε σκόνη. Προσθέστε το υπόλοιπο γάλα και ανακατέψτε καλά. Βάλτε το στο ψυγείο. (Για να κάνετε τη συνταγή με αναλογίες φλιτζανιού: 1 φλιτζάνι πλήρες γάλα, 3 κουταλιές της σούπας αφυδατωμένο, άπαχο γάλα σε σκόνη). Μισοπαγωμένος Χυμός Βανίλιας 17 γραμ. πρωτεΐνης 549 θερμίδες 7

8 1½ φλιτζάνι παγωτό (3-4 μπάλες) ½ φλιτζάνι πλήρες γάλα Ανακατέψτε καλά στο μπλέντερ 3 κουταλιές του γλυκού στιγμιαίο, αφυδατωμένο, άπαχο γάλα σε σκόνη Γευστικές παραλλαγές: Στην παραπάνω συνταγή μισοπαγωμένου χυμού βανίλιας προσθέστε είτε 2 κουταλιές της σούπας σιρόπι σοκολάτας, 2 κουταλιές της σούπας σιρόπι φράουλας ή 1 κουταλιά του γλυκού στιγμιαίο καφέ. Στιγμιαίος Μισοπαγωμένος Χυμός Πρωινού 24 γραμ. πρωτεΐνης 754 θερμίδες 1 πακέτο Στιγμιαίου Πρωινού 1 φλιτζάνι πλήρες γάλα Ανακατέψτε καλά στο μπλέντερ 3 κουταλιές της σούπας στιγμιαίο, αφυδατωμένο, άπαχο γάλα σε σκόνη 1 ½ φλιτζάνι παγωτό (3-4 μπάλες) Μισοπαγωμένος Χυμός Πορτοκαλιού 11 γραμ. πρωτεΐνης 539 θερμίδες ½ φλιτζάνι πλήρες γάλα 2 κουταλιές της σούπας στιγμιαίο, αφυδατωμένο, άπαχο γάλα σε σκόνη ½ φλιτζάνι χυμό πορτοκαλιού Ανακατέψτε καλά στο μπλέντερ 1 φλιτζάνι σερμπέτι πορτοκαλιού 1 πακέτο Στιγμιαίο Πρωινό Βανίλιας Σνακ επάλειψης φυστικοβούτυρου 8

9 3,2 γραμ. πρωτεΐνης 83 θερμίδες (ανά κουταλιά της σούπας) 1 κουταλιά της σούπας αφυδατωμένου γάλακτος στιγμιαίας παρασκευής 1 κουταλιά του γλυκού νερό 1 κουταλιά του γλυκού βανίλια 1 κουταλιά της σούπας μέλι ( Μην χρησιμοποιείτε μέλι όταν πρόκειται για παιδιά μικρότερα των 2 χρόνων). 3 τουλουμωτές κουταλιές της σούπας φυστικοβούτυρο Αναμείξτε το αφυδατωμένο γάλα, το νερό και τη βανίλια για να υγροποιηθεί το μείγμα. Προσθέστε μέλι και φυστικοβούτυρο, ανακατεύοντας αργά έως ότου το υγρό αρχίσει να δένει με το φυστικοβούτυρο. Απλώστε το μείγμα ανάμεσα σε κράκερ από αλεύρι ολικής άλεσης ή κράκερ milk lunch [γαλέτες?]. Η επάλειψη μπορεί επίσης να πάρει μορφή σε στυλ μπαλάκια (τυλιγμένα σε καρύδα, εάν επιθυμείτε) και, στη συνέχεια, αφού ψυχθεί τρώγεται σαν ζαχαρωτό. Διατηρείται καλά στο ψυγείο αλλά είναι δύσκολο να απλωθεί όταν είναι παγωμένο. Τα υλικά αυτά ισοδυναμούν με ποσότητα ίση με το 1/3 του φλιτζανιού. Μείγμα Σνακ φιστίκια, σταφίδες, κομματάκια μπανάνας, Cheerios, αποξηραμένα φρούτα (χουρμάδες, σύκα, βερίκοκα και αποξηραμένος ανανάς), καρύδα (τριμμένη), μείγμα από βρώμη, φύτρο σταριού, καρπούς, αποξηραμένα φρούτα κ.λ.π., Μ + Μ, κομματάκια σοκολάτας, Reese s Pieces, αμύγδαλα, ανακάρδιο δυτικό, ηλιόσπορους. Επιλέξτε οιοδήποτε από τα προαναφερόμενα συστατικά (ή σκεφτείτε και άλλα!) και αναμείξτε τα σε οιεσδήποτε επιθυμητές ποσότητες. Σημείωση: Η συνταγή αυτή μπορεί να μην αποδειχθεί κατάλληλη για μικρά παιδιά, επειδή μπορεί να πνιγούν καταπίνοντας μικρά κομμάτια. 9

10 Έκρηξη Γιαουρτιού (450 θερμίδες) 8 ουγκιές γιαούρτι ½ φλιτζάνι ενισχυμένο γάλα [μισό και μισό] 1 φλιτζάνι κατεψυγμένα φρούτα (όπως φράουλες). 10

11 Νοσοκομείο Παίδων Τμήμα Διατροφής και Υπηρεσίας Τροφίμων Υπηρεσία Διατροφής 300 Longwood Avenue Boston, MA Διατροφή του Νηπίου σας (που βρίσκεται στο στάδιο μπουσουλήματος - βάδισης) Η ανεξαρτησία αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα της μετάβασης ενός παιδιού από την κατάσταση του βρέφους σε αυτή του νηπίου, που μαθαίνει να βαδίζει. Τα νήπια αυτής της ηλικίας συχνά εκφράζουν την ανεξαρτησία τους επιλέγοντας και απορρίπτοντας διάφορες τροφές. Η ανάπτυξη ενός παιδιού επιβραδύνεται μετά τους 12 μήνες. Κατά συνέπεια, η όρεξη ενός νηπίου στην ηλικία αυτή συνήθως μειώνεται κατά την διάρκεια του δεύτερου έτους. Τα μικρά παιδιά έχουν ανάγκη περισσότερα από 3 γεύματα καθημερινά. Χρειάζονται τουλάχιστον δύο θρεπτικά σνακ, εξαιτίας του ότι οι ανάγκες τους σε ενέργεια είναι αυξημένες σε σχέση με την μικρή ποσότητα τροφής που μπορεί ν αντέξει το στομάχι τους κάθε φορά. Πρακτικές συμβουλές και στρατηγικές διατροφής που βοηθούν στην διαμόρφωση μιας καλής διατροφικής συμπεριφοράς Εγκαινιάστε ένα τακτικό πρόγραμμα γευμάτων και σνακ και ακολουθήστε το πρόγραμμα αυτό με συνέπεια. Δώστε στο παιδί αρκετό χρόνο για ν απολαύσει το γεύμα, αλλά σε περίπτωση που χάνει το ενδιαφέρον του, σταματήσει να τρώει ή διώχνει το πιάτο μακριά απομακρύνεται την τροφή ή δώστε την ευκαιρία στο παιδί να εγκαταλείψει το τραπέζι μετά από 20 ή 30 λεπτά. Δεν θα πρέπει να δίνεται άλλη τροφή ή ποτό μέχρι το επόμενο προγραμματισμένο γεύμα ή σνακ.

12 Περιορίστε την λήψη τροφής και ποτού στα πλαίσια των καθορισμένων χρονικών σημείων γευμάτων και σνακ. Μην επιτρέπετε την λήψη τροφής και αναψυκτικών ανάμεσα στους προκαθορισμένους αυτούς χρόνους (παρεκτός τη λήψη νερού, εάν το παιδί διψάει). Σερβίρετε μικρές μερίδες και δώστε την ευκαιρία στο παιδί να ζητήσει και δεύτερη. Να χρησιμοποιείτε σκεύη και τροφές που έχουν υφή τέτοια, η οποία είναι κατάλληλη για την ανάπτυξη των διατροφικών ικανοτήτων του νηπίου. Ένα φυσιολογικό μέγεθος μερίδας για ένα νήπιο αντιστοιχεί περίπου στο 1/4 με 1/3 του μεγέθους μιας μερίδας ενήλικα. Χρησιμοποιείτε μικρά πιάτα και σκεύη με τα οποία το παιδί χαίρετε να τρώει και τα θεωρεί σαν να είναι δικά του - της. Αποφεύγεται τα σκληρά κρέατα και να σερβίρετε τροφές που τρώγονται με τα χέρια. Να έχετε μια αναπαυτική καρέκλα και μια ειδική θέση καθίσματος με στήριξη για τα πόδια για να χρησιμοποιεί το παιδί. Μην χρησιμοποιείτε την τροφή ως ανταμοιβή, τιμωρία ή δωροδοκία. Για παράδειγμα το επιδόρπιο δεν θα πρέπει να παρακρατείται εάν το παιδί αρνείται να φάει όλο το φαγητό που βρίσκεται στο πιάτο. Ενθαρρύνετε την διατροφική συμπεριφορά με τον έπαινο και τη θετική ευχάριστη αλληλεπίδραση. Αποφεύγετε προστριβές και την τιμωρία εάν το παιδί δεν τρώει. Η προσοχή που εισπράττει το παιδί όταν αρνείται την τροφή και δεν τρώει συχνά προάγει την ανεπαρκή διατροφική συμπεριφορά. Εγκαινιάστε ένα χρονικό διάστημα ηρεμίας πριν από τα γεύματα που βοηθάει στην δημιουργία κατάλληλης ατμόσφαιρας για να εστιαστεί η προσοχή του παιδιού στο φαγητό. Τυχόν δραστηριότητα μπορεί να είναι υπερδιεγερτική και μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα το μειωμένο ενδιαφέρον του παιδιού για το φαγητό. Σερβίρετε στο παιδί ποικιλία τροφών συμπεριλαμβανομένων καινούργιων τροφών, καθώς και εκείνων που γνωρίζεται ότι αρέσουν στο παιδί. Δώστε την ευκαιρία στο παιδί να επιλέξει από διαφορετικές τροφές που προσφέρονται στα γεύματα. Μην διακόπτεται την ώρα του φαγητού ψάχνοντας για την προσφορά εναλλακτικών τροφών.

13 Να αναμένετε και να αποδέχεστε κάποια ατσαλιά και όχι τόσο με τον τρόπο που κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί μέσα από την καλή διαγωγή στο τραπέζι. Τα περισσότερα νήπια απολαμβάνουν το να τρώνε μόνα τους και να έχουν την ικανότητα να χρησιμοποιούν κύπελλο - φλιτζάνι και κουτάλι στην ηλικία των 2 ετών. Μια καινούργια τροφή μπορεί ν απορριφθεί κατ αρχήν αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το νήπιο θα την απεχθάνεται για πάντα. Ορισμένες νέες τροφές πρέπει να προσφέρονται σε μικρές μερίδες πολλές φορές πριν τις αποδεχθεί το νήπιο ή ακόμα και τις γευθεί. Να αναλαμβάνετε ένα καλό πρότυπο ρόλου. Τα παιδιά μαθαίνουν πως να συμπεριφέρονται παρακολουθώντας αυτούς που τα περιβάλουν. Το καλύτερο είναι τα γεύματα να προγραμματίζονται για το σύνολο της οικογένειας, συμπεριλαμβανομένου του νηπίου. Να θυμάστε ότι τα παιδιά τρώνε καλύτερα χωρίς πίεση.

14 Διατροφικές προτάσεις υψηλής περιεκτικότητας σε θερμίδες για την αύξηση βάρους σε νήπια που βρίσκονται στο στάδιο της βάδισης Τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε θερμίδες μπορούν να προστεθούν στις αγαπημένες τροφές ενός παιδιού για την αύξηση της πρόσληψης θρεπτικών συστατικών και θερμίδων χωρίς την δραστική αύξηση της ποσότητας της λαμβανομένης τροφής. Αποβουτυρωμένο γάλα σε σκόνη: 15 θερμίδες/κουταλιά της σούπας Ανακατέψτε το αποβουτυρωμένο γάλα σε σκόνη με πατάτες, σούπες, αλεσμένα κρέατα, μαγειρευμένα δημητριακά, πουτίγκες, γιαούρτι, μιλκσέικ, σούπες κονσέρβα καθώς και άλλες τροφές που περιέχουν γάλα. Τυρί: 100 θερμίδες/ουγκιά Προσθέστε έτοιμη σάλτσα τυριού ή λιωμένο τυρί σε λαχανικά, φαγητά κατσαρόλας, ψάρια, κρέατα, αυγά, ζυμαρικά και ρύζι. Ξινή κρέμα: 30 θερμίδες/ κουταλιά της σούπας Προσθέστε ξινή κρέμα σε πατάτες, φασόλια και κολοκυθάκια. Μπορείτε να την χρησιμοποιήσετε σαν βούτημα ανακατώνοντάς την με σάλτσες ζωμού μαγειρευμένου κρέατος, φαγητά κατσαρόλας ή σάλτσες [ντρέσσινγκ] για σαλάτες. Σαντιγί: (παχιά κρέμα): 60 θερμίδες/ κουταλιά της σούπας Προσθέστε σαντιγί σε ζεστή σοκολάτα, μαγειρευμένα δημητριακά, πουρέ πατάτας, επιδόρπια, αυγά χτυπητά, σούπες - κρέμα [από ζωμό κότας/κοτόπουλου, αλεύρι και λευκά μπαχαρικά] σε κονσέρβα και μιλκσέικ. Βούτυρο, μαργαρίνη, καλαμποκέλαιο: 45 θερμίδες/ κουταλιά του γλυκού

15 Προσθέστε βούτυρο, μαργαρίνη ή καλαμποκέλαιο σε σούπες, σάλτσες από ζωμό μαγειρευμένου κρέατος, πουρέ πατάτας, μαγειρευμένα δημητριακά, ρύζι και ζυμαρικά. Προσθέστε βούτυρο ή μαργαρίνη σε κράκερ, ψωμιά και τηγανίτες. Προσθέστε φυτικό λάδι σε σάλτσα σπαγγέτι και λαζάνια [ή χυλοπίτες]. Τυρί σε κρέμα: 50 θερμίδες/κουταλιά της σούπας Απλώστε το τυρί κρέμα πάνω σε τοστ, κράκερ, τηγανίτες, μπάγκελ [είδος γλυκού], ψωμιά και φρούτα. Δοκιμάστε το πάνω σε σάντουίτς με μαρμελάδα. Μαγιονέζα: 100 θερμίδες/ κουταλιά της σούπας. Χρησιμοποιείστε μαγιονέζα αντί για ντρέσσινγκ σαλάτας καθότι έχει σχεδόν διπλάσιες θερμίδες. Χρησιμοποιείστε την επίσης σε σαλάτες και σάντουιτς. Φυστικοβούτυρο: 100 θερμίδες/ κουταλιά της σούπας Απλώστε το φυστικοβούτυρο πάνω σε τοστ, ψωμί, κράκερ, μπισκότα ή φρούτα όπως μήλα και μπανάνες. Φύτρο σταριού: 25 θερμίδες/ κουταλιά της σούπας Προσθέστε φύτρο σταριού σε δημητριακά, σαλάτες, γιαούρτι ή σε φαγητά με κρέας,. Ανακατέψτε το με μπισκότα φτιαγμένα από αλεύρι, αυγά, γάλα και φαγητά κατσαρόλας. Μαγειρευμένα Κρέατα: 50 με 75 θερμίδες/ουγκιά Προσθέστε μαγειρευμένο και σε κύβους κρέας, γαρίδες ή τόνο σε σούπες, φαγητά κατσαρόλας, μαγειρευμένα λαζάνια [ή χυλόπιτες] και σάλτσες. Στιγμιαίο Πρωινό «Carnation»: 130 θερμίδες/πακέτο Τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε θερμίδες, που τρώγονται με το χέρι από νήπια που βρίσκονται στο στάδιο της βάδισης - μπουσουλήματος

16 Πρωτεΐνες Κομμάτια ή κύβοι τυριού, το καλύτερο μαλακοί τύποι [τυριού] Είδος τυριού [στρινγκ τσιζ - string cheese] Κομμάτια κρεάτων γευματίσματος Μικροί κεφτέδες φτιαγμένοι από αλεσμένο βοδινό, αλεσμένο μοσχάρι ή αλεσμένο κρέας γαλοπούλας Μαγειρεμένα κομματάκια κοτόπουλου Κοτόπουλο πανέ: προπαρασκευασμένος τύπος πανέ ή δάχτυλα Κινέζικου κοτόπουλου Φέτες ψαριού πανέ Αυγά: χτυπητά με πολλά μπαχαρικά που προστίθεται έξτρα σε τηγανητό ψωμί [γαλλικό τοστ] Καλομαγειρεμένα παϊδάκια Σάντουιτς: κόβετε σάντουιτς από φυστικοβούτυρο, με επάλειψη τυριού, από λουκάνικο με συκώτι, από τυρί σε κρέμα ή τυρί ψημένο σε γκριλ, ή με κρέας σε τρίγωνα ή σε μικρά σχήματα χρησιμοποιώντας κόφτη ζύμης μπισκότων. Φρούτα Φέτες αβοκάντο Μπανάνες Φέτες παπάγια Φέτες μάγκο Ξεκουκουτσιασμένα ξερά δαμάσκηνα Οι σταφίδες και άλλου τύπου μικρά αποξηραμένα φρούτα δεν συνιστώνται γενικά για παιδιά που είναι κάτω των τριών ετών εξαιτίας κινδύνου πνιγμού με την κατάποση. Λαχανικά Κολοκυθάκια, μανιτάρια και ροδέλες κρεμμυδιών τηγανητά

17 Μαγειρευμένη γλυκοκολοκύθα [κόκκινη κολοκύθα] ή κολοκύθα κανονική κομμένη σε τετράγωνα. Μαλακά λαχανικά όπως αγγούρια εμποτισμένα σε ξινή κρέμα Αρακάς, καρότα, μπρόκολα κ.λ.π. με σάλτσα τυριού ή τριμμένο λιωμένο τυρί Αμυλούχες τροφές Τηγανητές πατάτες, πατάτες σε σβώλους, [tater tots], κ.λ.π. Τηγανίτες, ρολς Κρουασάν Ζυμαρικά: μεγάλα rotini, μακαροτσίνια [elbows], κοφτά μακαρονάκια [rigatoni] προσθέστε έξτρα σάλτσα κρέατος, βούτυρο, λάδι ή τυρί Τηγανίτες [βάφλες], κρέπες, γαλλικό τοστ Λουκουμάδες Κράκερ: προσθέστε έξτρα βούτυρο, φυστικοβούτυρο ή τυρί σε κρέμα

18 Ημερήσιος Οδηγός Διατροφής για Νήπια στο στάδιο της βάδισης - μπουσουλήματος Διατροφική ομάδα Συνολική Μέγεθος μερίδας και αναλογίες ποσότητα/ημέρα συστατικών Γάλα 2 φλιτζάνια Ηλικία 1-2 ετών: 1/4 με 1/2 φλιτζάνια Ηλικία 2-5 ετών: 1/2 με 3/4 φλιτζάνια Πλήρες, ημιάπαχο, αποβουτυρωμένο ή σοκολατούχο γάλα Ή για την παροχή της ίδιας ποσότητας ασβεστίου, που αναλογεί στις 8 ουγκιές γάλατος, σερβίρετε: 1 φλιτζάνι γιαούρτι, 1 ουγκιά τυρί, 1 φλιτζάνι γαλατόπιτα ή πουτίγκα, 1 φλιτζάνι Παγωτό, 1 φλιτζάνι μαλακό τυρί από ανθόγαλα [κότατζ τσίζ], 2 φέτες πίτσα με τυρί, ή 4 κουταλιές σούπας γάλα σε σκόνη Θεμελιώδη συστατικά Ασβέστιο, ριβοφλαβίνη, πρωτεΐνη και βιταμίνη D Κρέας, ψάρι, πουλερικά, μαγειρευμένα ή ξερά φασόλια, καρποί 2 με 3 ουγκιές 1 ουγκιά = 1 αυγό, 1 φέτα τυρί, ½ φλιτζάνι μαγειρεμένα ξερά φασόλια, αρακά, ή φακές 2 κουταλιές σούπας φυστικοβούτυρο, 1 φέτα λουκάνικο μπολόνιας, 1 χοτ-ντογκ, ή 1/8 πίτσα με τυρί Πρωτεΐνη, νιασίνη, σίδηρος και θειαμίνη 3 ουγκιές = 1/4 κοτόπουλο (½ στήθος ή μπούτι) 1 μέτριο κομμάτι χοιρινού, πάχους 3/4 της ίντσας 1 άπαχο μπουρεκάκι αλεσμένου βοδινού (4 ανά λίβρα) κομμάτι κρέατος ή ψαριού στο μέγεθος και το πάχος της παλάμης του χεριού Ψωμιά 4 μερίδες 1 μερίδα = 1 φέτα ψωμί (λευκό, ολικής Βιταμίνες του

19 άλεσης, σίκαλης, με σταφίδες κ.λ.π.) ½ είδος γλυκού [μπάγκελ] ½ Εγγλέζικης τηγανίτας 1 μπισκότο (ψωμάκι δείπνου, τηγανίτα) 5-7 περίπου κράκερ ½ ψωμάκι (με χάμπουργκερ ή χοτ-ντογκ) συμπλέγματος Β, σίδηρο και ιχνοστοιχεία (εάν πρόκειται για προϊόντα ολικής άλεσης) Δημητριακά 1 μερίδα = ½ φλιτζάνι ζεστά δημητριακά, 3/4 του φλιτζανιού κρύα δημητριακά Αμυλούχα 1 μερίδα = ½ φλιτζάνι μαγειρευμένα μακαρόνια, σπαγγέτι, ή λαζάνια ½ φλιτζάνι μαγειρευμένο ρύζι ή βρώμη/πίτουρο ½ φλιτζάνι πατάτες, 1 μεσαίου μεγέθους τηγανίτα [κρέπα ή βάφλες] 1 μεσαίου μεγέθους μεξικάνικο σάντουιτς ή τορτίγια [ισπανικό κέικ] Φρούτα 4 μερίδες 1 μερίδα = ½ κομμάτι ή ½ φλιτζάνι (κατ ελάχιστο μία μερίδα ημερησίως) 1 μερίδα = 2 κουταλιές της σούπας περίπου (κατ ελάχιστο τρεις μερίδες/εβδομάδα) Βιταμίνες Α, C, ασβέστιο, βιταμίνες συμπλέγματος Β Πηγές βιταμίνης C: εσπεριδοειδή, σαρκώδη φρούτα [φράουλες/μούρα], πεπόνια, ντομάτες, πιπεριές, λάχανο, κουνουπίδι, μπρόκολα και σπανάκι Λαχανικά Πηγές βιταμίνης Α: βερίκοκα, πεπόνια, ροδάκινα, νεκταρίνια, καρότα, σπανάκι, πράσινα φασολάκια, κολοκύθα, γλυκές πατάτες, αρακάς, φασόλια, μπρόκολα και όποιο άλλο σκουροπράσινο ή κίτρινο λαχανικό ΙΔΕΕΣ ΥΨΗΛΗΣ ΘΕΡΜΙΔΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑ ΣΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΗΣ ΒΑΔΙΣΗΣ

20 ΣΥΝΤΑΓΕΣ: Εμπλουτισμένο γάλα Προσθέστε 2-4 κουταλιές της σούπας αποβουτυρωμένο γάλα σε σκόνη σε ένα φλιτζάνι πλήρους γάλακτος. Σούπερ Σέϊκ 1 φλιτζάνι παγωτό 1 φλιτζάνι εμπλουτισμένο γάλα 1 πακέτο Στιγμιαίου Πρωινού «Carnation» Σούπερ πουτίγκα 1 φλιτζάνι εμπλουτισμένο γάλα 1 φλιτζάνι κρέμα με πλήρη λιπαρά 1 πακέτο (4½ ουγκιές) στιγμιαίας πουτίγκας Παρασκευάζεται σε μερίδες του ½ φλιτζανιού Σούπερ Τοστ από Ψημένο στο Γκριλ Τυρί Εμποτίστε το σάντουιτς με τυρί σε μείγμα αυγού και εμπλουτισμένου γάλακτος πριν από το ψήσιμο στο γκριλ με μπόλικο βούτυρο ή μαργαρίνη. Το αποτέλεσμα θα μοιάζει με γαλλικό τοστ με τυρί στο μέσον.