Παρακίνηση ΑΠΟΔΟΣΗ ΑΤΟΜΟ. Διάθεση για απόδοση. Ικανότητα για απόδοση. Οργάνωση Εργασίας- Συνεργασία. Τεχνολογία - Μέσα ΟΡΓΑΝΩΣΗ

Transcript

1 1.2 Παρακίνηση

2 Παρακίνηση ΑΤΟΜΟ Ικανότητα για απόδοση Οργάνωση Εργασίας- Συνεργασία ΑΠΟΔΟΣΗ Διάθεση για απόδοση Τεχνολογία - Μέσα ΟΡΓΑΝΩΣΗ

3 Δυνατότητα Επηρεασμού της απόδοσης με παρακίνηση % Ικανότητας απόδοσης έργου 0% 100% Περιοχή που επηρεάζεται από παρακίνηση 30% Περιοχή που επηρεάζεται από συνθήκες- εργαλείατεχνολογία- γνώσειςικανότητες

4 Ορισμός «Κίνητρο είναι μια εσωτερική κατάσταση που ενεργοποιεί, και κατευθύνει τη συμπεριφορά προς τους στόχους» Στη βάση των κινήτρων βρίσκονται οι ανάγκες Πρωτογενείς Ανάγκες Επίκτητες Ανάγκες «Παρακίνηση είναι η εσωτερική διαδικασία ώθησης της συμπεριφοράς του ανθρώπου προς τους στόχους των οποίων η υλοποίηση έχει ως συνέπεια την ικανοποίηση των αναγκών του»

5 Κίνητρα: Από το Freud στη Θεωρία Κινήτρων Πρωτογενή κίνητρα (φυσιολογικά/βιολογικά, έμφυτα) Γενικά κίνητρα (μη βιολογικά αλλά έμφυτα) Κίνητρο της ικανότητας Κίνητρο της περιέργειας Κίνητρο της δραστηριότητας Κίνητρο της στοργής ή αγάπης Δευτερογενή κίνητρα Κίνητρο της κοινωνικής ένταξης Κίνητρο της ασφάλειας Κίνητρο της επιτυχίας Κίνητρο του κύρους Κίνητρο της εξουσίας

6 Θεωρίες Παρακίνησης Θεωρίες περιεχομένου: Τι παρακινεί Maslow Herzberg ERG του Alderfer Θεωρίες διαδικασίας: Εξηγούν τη διαδικασία μέσα από την οποία γίνεται η παρακίνηση (πώς) Vroom Porter & Lawler Equity Theory

7 Η Θεωρία της ιεράρχησης των Υποθέσεις: αναγκών του Maslow Ο άνθρωπος προσπαθεί συνεχώς να ικανοποιήσει καλύτερα τις ανάγκες του Η παρακινητική δύναμη των αναγκών είναι αντίστροφη του βαθμού ικανοποίησής τους Οι ανθρώπινες ανάγκες είναι ιεραρχικά δομημένες σύμφωνα με την προτεραιότητά τους για ικανοποίηση

8 Η πυραμίδα των αναγκών του Maslow Ανάγκες Ολοκλήρωσης Ανάγκες Αναγνώρισης Κοινωνικές Ανάγκες Ανάγκες Σιγουριάς Φυσιολογικές Ανάγκες

9 Ανάγκες και Παρακίνηση Ένταση ανάγκης Επίπεδο ικανοποίησης αναγκών

10 Συμπεράσματα Θεωρίας Maslow Δεν αρκούν οι χρηματικές απολαβές Διαφορά στην ένταση των αναγκών ανάμεσα σε ανθρώπους διαφορετικοί παρακινητικοί παράγοντες κατά περίπτωση Φθίνουσα παρακινητική δύναμη του χρήματος

11 Κριτική Θεωρίας του Maslow 1. Αδυναμία ξεκάθαρης ταξινόμησης σε κατηγορίες αναγκών 2. Αδυναμία ποιοτικού ποσοτικού προσδιορισμού της ικανοποίησης των αναγκών (υποκειμενικές) 3. Ο άνθρωπος μπορεί να παρακινείται ταυτόχρονα από πολλαπλές ανάγκες 4. Η ικανοποίηση μιας ανάγκης δε συνεπάγεται απαραίτητα μείωσή της 5. Αδυναμία ικανοποίησης μιας ανάγκης μπορεί να συνεπάγεται εγκατάλειψή της 6. Ο άνθρωπος λειτουργεί και με μακροχρόνιους στόχους 7. Η ένταση των αναγκών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την προσωπικότητα, την ομάδα, την κοινωνία και την κουλτούρα

12 Θεωρία Υγιεινής- Παρακίνησης του Herzberg Παράγοντες Υγιεινής/ Διατήρησης Πολιτική της επιχείρησης Τρόπος εποπτείας Διαπροσωπικές σχέσεις Ασφάλεια-σιγουριά Συνθήκες εργασίας Μισθός θέση Παράγοντες Παρακίνησης Επιτεύγματα Αναγνώριση Δυνατότητες ανάπτυξης Δυνατότητες προαγωγών Ενδιαφέρον της δουλειάς Ευθύνη- ελευθερία πρωτοβουλιών

13 Αδυναμίες και Εφαρμογές της Προσέγγισης του Herzberg Αδυναμίες: Ερευνητική Μέθοδος & Δείγμα Και γενικά η αδυναμία σύνδεσης με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ατόμων και ομάδων Για παρακίνηση ο Herzberg προτείνει τον κάθετο εμπλουτισμό εργασίας (job enrichment): Αύξηση αποτελεσματικότητας επικοινωνίας, μείωση αυστηρότητας της επίβλεψης, ουσιαστικοποίηση του περιεχομένου των καθηκόντων

14 Θεωρία ERG του Alderfer 1. Υπαρξιακές ανάγκες (existence needs) 2. Ανάγκες σχέσεων (relatedness needs) 3. Ανάγκες ανάπτυξης (growth needs) Παράγοντες Παρακίνησης Ανάγκες Ολοκλήρωσης Ανάγκες Αναγνώρισης Ανάπτυξη Παράγοντες Υγιεινής Κοινωνικές Ανάγκες Σχέσεις Ανάγκες Σιγουριάς Φυσιολογικές Ανάγκες Ύπαρξη Herzberg Maslow Alderfer

15 Συνεισφορά Θεωρίας του Alderfer 1. Συνεχής, χωρίς μεγάλη βαρύτητα στην ιεράρχηση, σειρά αναγκών 2. Δεν απορρίπτει να παρακινεί τον άνθρωπο μια ανώτερη ανάγκη, ενώ δεν έχει ικανοποιήσει μια κατώτερη 3. Ορισμένες ανάγκες γίνονται πιο έντονες όσο περισσότερο ικανοποιούνται 4. Σε αδυναμία ικανοποίησης μιας ανάγκης, το άτομο μπορεί να παραιτηθεί και να στραφεί σε άλλες

16 Θεωρία Δικαιοσύνης Συνεισφορές ιδίου Απολαβές ιδίου Συνεισφορές άλλων Απολαβές άλλων

17 Θεωρία των Προσδοκιών (Vroom) Υποθέσεις: 1. Οι εργαζόμενοι αντιλαμβάνονται αν το επίπεδο της απόδοσής τους συνδέεται άμεσα ή έμμεσα με τις ανταμοιβές τους 2. Οι εργαζόμενοι αντιλαμβάνονται αν μπορούν να φτάσουν το προσδοκώμενο επίπεδο απόδοσης 3. Οι εργαζόμενοι αισθάνονται αν οι προσφερόμενες ανταμοιβές έχουν αξία γι αυτούς Παρακίνηση = f Προσδοκία ότι η προσπάθεια θα οδηγήσει σε αύξηση της απόδοσης x Προσδοκία ότι η αύξηση της απόδοσης θα οδηγήσει σε αύξηση των αμοιβών x Ένταση της επιθυμίας για ανταμοιβή

18 Υπόδειγμα των Porter- Lawler (απόδοσης/ικανοποίησης) Αξία Ανταμοιβών για εργαζόμενο Ικανότητες & Χαρακτηριστικά Εσωτερικές Ανταμοιβές Αντιλαμβανόμενες Δίκαιες Ανταμοιβές Προσπάθεια Απόδοση Ικανοποίηση Αντιλαμβανόμενη σχέση προσπάθειας/ απόδοσης με ανταμοιβές Αντιλαμβανόμενος Ρόλος Μέσα & Οργάνωση Εξωτερικές Ανταμοιβές

19 H Θεωρία των Επιτευγμάτων (McClelland) Ανάγκη για κοινωνικές σχέσεις Ανάγκη για δύναμη Ανάγκη για επιτεύγματα Ανάληψη προσωπικής ευθύνης για λύση προβλημάτων & λήψη αποφάσεων Ανάληψη υπολογισμένου κινδύνου-αποφυγή αποτυχίας Ανάγκη για άμεση επαναπληροφόρηση Ενδιαφέρον για υλοποίηση στόχων Σοβαρή ενασχόληση με καθήκοντα και σκληρή εργασία για πραγματοποίησή τους

20 Τεχνικές Παρακίνησης Οικονομικά κίνητρα- σύνδεση με ανταμοιβές Ατομικά κίνητρα επιδόσεων Κίνητρα παραγωγικότητας ή επίτευξης στόχων Κίνητρα ποιότητας Κίνητρα παρουσίας Κίνητρα βελτιώσεων Ομαδικά Κίνητρα Σύστημα Scanlon Σύστημα προστιθέμενης αξίας Σύστημα Improshare Συμμετοχή στο Κεφάλαιο της Εταιρείας και Ανάληψη Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων + Διοίκηση μέσω στόχων +Συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων/ κύκλοι ποιότητας

21 Χαρακτήρας του ατόμου & Παρακίνηση Ανοιχτή Εκδηλωτική Συμπεριφορά Κυριαρχική Συμπεριφορά ΠΡΟΩΘΗΤΙΚΟΣ Ανάγκη: Αναγνώριση Λοιπά χαρακτηριστικά: εγκάρδιος, ενθουσιώδης, παρορμητικός, ομιλητικός, διαισθητικός, οράματα, φαντασία, προβολή, μεγάλα λόγια ΚΥΡΙΑΡΧΙΚΟΣ Ανάγκη: Επιτεύγματα Λοιπά χαρακτηριστικά: απαιτητικός, ρεαλιστής, δραστήριος, με αυτοπεποίθηση, ικανός, αποτέλεσμα ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΤΗΣ Ανάγκη: Ανθρώπινες σχέσεις Λοιπά χαρακτηριστικά: ζεστός, φιλικός, δεκτικός, υπομονετικός, εύκολα συνεργάσιμος, εξυπηρέτηση ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ Ανάγκη: Σιγουριά Λοιπά χαρακτηριστικά: αναλυτής, λεπτολόγος, ερευνητής, ακρίβεια, εγγύηση, απόδειξη Μη Κυριαρχική Συμπεριφορά Κλειστή Συμπεριφορά