ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ 1ης ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ

Transcript

1 Αναστοχασμός

2 ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ 1ης ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ(A) : Αθηνά Ανδριανοπούλου ΠΕ19 ΤΙΤΛΟΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: Προγραμματισμός σε Ψευδογλώσσα - Δομές Επανάληψης. Το πρόβλημα ελαστικής/ανελαστικής κρούσης μικρής σφαίρας μάζας m με ακλόνητη επιφάνεια. Επέκταση σε άλλα προβλήματα της καθημερινής ζωής ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: 06/05/2015 Ζητήματα μάθησης Τι είδους συνδέσεις ανάμεσα στον χώρο εργασίας και το γνωστικό σας αντικείμενο αναγνωρίσατε στις απαντήσεις των μαθητών σας; Οι περισσότερες απαντήσεις έδιναν περισσότερο βάρος στις εφαρμογές που χρησιμοποιούμε (PIN κινητού, ηλεκτρονικά παιχνίδια) από ότι στη σύνδεση με το χώρο εργασίας και το επάγγελμα του προγραμματιστή. Από τους 20 μαθητές 6 ασχολήθηκαν με τις προαιρετικές δραστηριότητες που αφορούσαν τις παραπάνω εφαρμογές. Παρόλα αυτά όμως από τις απαντήσεις του συνόλου των μαθητών, εκτιμώ ότι τους δόθηκε κάποιο κίνητρο να ανακαλύψουν τι κρύβεται πίσω από τις έτοιμες εφαρμογές που χρησιμοποιούν, ποια ειδικότητα τις κατασκευάζει και γιατί όχι τι θα μπορούσαν να κατασκευάσουν οι ίδιοι οι μαθητές. Ποιες δεξιότητες/γνώσεις/ ικανότητες θεωρείτε ότι απέκτησαν οι μαθητές σας; Δεξιότητες σχετικά χρήση ενός προγραμματιστικού περιβάλλοντος σε Η/Υ και τη χρήση και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών. Χρήση λογικής στην αντιμετώπιση προβλημάτων (με επέκταση σε προβλήματα της καθημερινής ζωής), μάθηση μέσω πρακτικής άσκησης, Γνώσεις ή εμπέδωση γνώσεων σχετικά με τις δομές επανάληψης στην προγραμματιστική διαδικασία, τις διαφορές τους και τη χρήση τους ανάλογα με τις συνθήκες του προβλήματος. Εφαρμογή των γνώσεων για την επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων. Εξάσκησαν την ικανότητα επικοινωνίας, ομαδικής εργασίας, λήψης αποφάσεων (σε κάποιο βαθμό), διαχείρισης χρόνου, ομαδικότητας και συνεργασίας. Κλήθηκαν να ενεργοποιήσουν την κριτική τους σκέψη. Ζητήματα διδασκαλίας Γιατί επιλέξατε αυτή τη δραστηριότητα; Πώς συνδέθηκε με το πρόγραμμα σπουδών και ποιοι ήταν οι διδακτικοί σας στόχοι; Η δραστηριότητα αυτή επιλέχτηκε στο πλαίσιο της συνεργασίας με άλλες ειδικότητες καθώς επίσης και για να καταδειχτεί η χρησιμότητα του προγραμματισμού στην επίλυση προβλημάτων.

3 Η δραστηριότητα συνδέθηκε με το μάθημα Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των Η/Υ Β Λυκείου σε συνδυασμό με τη Φυσική Γενικής Παιδείας Β Λυκείου Διδακτικοί στόχοι: Γενικοί: o Επίλυση προβλήματος με Η/Υ o Γνωριμία με Προγραμματιστικά Περιβάλλοντα o Δημιουργία Απλών Αλγορίθμων για τη λύση Προβλημάτων o Παρακολούθηση Αλγορίθμου o Επαλήθευση/Εκτίμηση Αποτελεσμάτων/Διόρθωση λαθών/επανατροφοδότηση o Επέκταση / Τροποποίηση του Προβλήματος/ o Σύνδεση με προβλήματα καθημερινής ζωής και το επάγγελμα του προγραμματιστή Ειδικοί: o Κατανόηση των δομών επανάληψης και της λειτουργίας τους o Αναγνώριση της αναγκαιότητας της ύπαρξης διαφορετικών δομών επανάληψης, των διαφορετικών τρόπων λειτουργίας τους καθώς και τη διαφορά ως προς τη χρήση τους. o Επιλογή της κατάλληλης δομής επανάληψης για δεδομένο πρόβλημα o Εφαρμογή προβλήματα φυσικής o Χρήση των δομών επανάληψης σε εφαρμογές Η/Υ που χρησιμοποιούμε στην καθημερινή ζωή Πώς αξιοποιήσατε τον χώρο εργασίας; Κρίνετε ότι η προσέγγιση με τον χώρο εργασίας βοήθησε τους μαθητές και με ποιο τρόπο; (τι θα μπορούσατε άλλο να κάνετε;) Η σύνδεση με θέματα όπως αρχικά οι ασκήσεις φυσικής και στο τέλος το PIN του κινητού και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια έδωσε στους μαθητές ένα ερέθισμα για σύνδεση με το επάγγελμα του προγραμματιστή. Μετά το τέλος της διαδικασίας κα σε άσχετο χρόνο οι μαθητές μου έκαναν ερωτήσεις σχετικά με τον προγραμματισμό. Αυτό που θα μπορούσα να κάνω επιπλέον είναι μια πιο εκτεταμένη εισαγωγική διερεύνηση σχετικά με τι γνωρίζουν για το επάγγελμα του προγραμματιστή ή και του αναλυτή, ποιος δημιουργεί τις εφαρμογές που χρησιμοποιούν καθημερινά στον Η/Υ, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, κ.λ.π. Δεν έγινε για οικονομία χρόνου.

4 Ποια στοιχεία διερευνητικής μάθησης αναγνωρίσατε στη διδασκαλία σας; Παρακαλώ τσεκάρετε ( ) στον Πίνακα Ι και ΙΙ όποιες διαστάσεις διερεύνησης αναγνωρίσατε στη διδακτική σας παρέμβαση είτε δικαιολογώντας την άποψή σας είτε δίνοντας ένα παράδειγμα. ΠΙΝΑΚΑΣ Ι Ο ρόλος του εκπαιδευτικού σε μια τάξη διερευνητικής μάθησης Διαστάσεις Δικαιολόγηση/παράδειγμα Να υποστηρίζει τις προσπάθειες των μαθητών, Ενθάρρυνση και βοήθεια Να αξιοποιεί εποικοδομητικά την υπάρχουσα γνώση τους, Να προκαλεί το ενδιαφέρον των μαθητών με κατάλληλα ερωτήματα Να διαχειρίζεται συζητήσεις σε μικρές ομάδες μαθητών αλλά και στην ολομέλεια της τάξης, Να ενθαρρύνει τους μαθητές να εκφράζουν διαφορετικές οπτικές για το ίδιο θέμα Να συνδέει τις ιδέες των μαθητών με έννοιες των μαθηματικών και των φυσικών επιστημών. Να υλοποιήσει αλγόριθμο με χρήση των γνωστών δομών. Με ερωτήσεις του τύπου δικαιολογείστε την επιλογή της συγκεκριμένης δομής Ερωτήματα για: να διαπιστωθεί γιατί δε δουλεύει σωστά ο αλγόριθμος να εντοπιστούν τα λάθη και να γίνει διόρθωση Σε εργαστηριακό μάθημα αυτό είναι προφανές Παρότρυνση για δοκιμή του αλγορίθμου και διαφορετικών λύσεων Εφαρμογή στη φυσική Σε άλλα προβλήματα ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Oι μαθητές σε μια τάξη διερευνητικής μάθησης Διαστάσεις Δικαιολόγηση/παράδειγμα Παρατηρούν φαινόμενα Παρακολούθηση της εκτέλεσης του αλγορίθμου Θέτουν ερωτήματα Γιατί δεν εκτελείται σωστά ο αλγόριθμος Αναζητούν επιστημονικούς τρόπους για να απαντήσουν στα ερωτήματα (διενεργούν πειράματα, ελέγχουν μεταβλητές με συστηματικό τρόπο, υπολογίζουν, αναζητούν κανονικότητες και σχέσεις, κάνουν εικασίες και προσπαθούν να τις αποδείξουν κλπ.) Ανάπτυξη και Παρακολούθηση Αλγορίθμου. Δοκιμή / Διόρθωση Επαλήθευση των Αποτελεσμάτων Ανατροφοδότηση

5 Ερμηνεύουν τα αποτελέσματα Με μικρές τροποποιήσεις ζητήθηκε από τους μαθητές να ερμηνεύσουν το αποτέλεσμα του αλγορίθμου Αξιολογούν τις λύσεις Σε κάποιες ασκήσεις ζητήθηκε οι μαθητές να βελτιώσουν τον αλγόριθμο ή και να προτείνουν Επικοινωνούν σχετικά με τα αποτελέσματα και τις λύσεις με διαφορετικούς τρόπους (συζητήσεις, παρουσιάσεις, posters κ.λπ.) Επαγγελματική εξέλιξη διαφορετική λύση Έγινε συνεργασία τόσο μεταξύ των μαθητών της ίδιας ομάδας όσο και μεταξύ των ομάδων Παρουσιάστε ένα περιστατικό που νομίζετε ότι ήταν κρίσιμο για την εξέλιξη της διδασκαλίας σας. Η διδακτική παρέμβαση έγινε σε μάθημα, το οποίο για πρώτη χρονιά φέτος συμπεριελήφθη στο ωρολόγιο πρόγραμμα της Β Λυκείου. Οι μαθητές για πρώτη φορά διδάχτηκαν στοιχεία προγραμματισμού και κλήθηκαν σε μικρό χρονικό διάστημα να αφομοιώσουν νέες έννοιες και γνώσεις καθώς επίσης και να μάθουν τρόπους αντιμετώπισης προβλημάτων. Κατά γενική ομολογία αυτό δεν ήταν εύκολο για τους μαθητές με αποτέλεσμα να διαμορφώσουν και αντίστοιχη στάση (θετική/ αρνητική) απέναντι στον προγραμματισμό. Η διδακτική παρέμβαση έγινε σε ένα τμήμα, στο οποίο δεν είχα διδάξει καθόλου και επομένως δε γνώριζα ούτε το επίπεδο γνώσεων των μαθητών ούτε τη στάση τους στο συγκεκριμένο μάθημα. Διαπίστωσα λοιπόν ότι υπήρχε κάποια επιφύλαξη έως και αρνητική στάση και έτσι προσπάθησα να ενθαρρύνω και να επέμβω για βοήθεια σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι αρχικά είχα αποφασίσει. Τι νομίζετε ότι μάθατε εσείς; Τι καινούριο αναγνωρίζετε στις διδακτικές σας ενέργειες και επιλογές; Οι μαθητές δεν είναι έτοιμοι να διαχειριστούν μόνοι τους βοηθητικές πληροφορίες και να τις αξιοποιήσουν για να αντιμετωπίσουν ένα πρόβλημα. Προτιμούν να κάνουν ερωτήσεις και να ζητούν τη βοήθεια του εκπαιδευτικού, δηλαδή να παίρνουν έτοιμες τις απαντήσεις. Χρειάζεται ακόμα αρκετή δουλειά προς αυτή την κατεύθυνση και επίμονη εξάσκηση ώστε να δώσουμε στους μαθητές να καταλάβουν, πως το ζητούμενο δεν είναι να αποκτήσουν έτοιμες γνώσεις αλλά με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού να μάθουν τον τρόπο απόκτησης γνώσεων και αξιοποίησής τους.

6 Ποιες αλλαγές θα κάνατε στη διδακτική σας παρέμβαση αν την επαναλαμβάνατε; Πιο εκτεταμένη συζήτηση/διερέυνηση σχετικά με το αντικείμενο, τη σημασία του, τη χρήση και την παρουσία του σε χώρους εργασίας ή και αναζήτηση στο διαδίκτυο. Διερευνητικές και βοηθητικές ερωτήσεις σχετικά με απαιτούμενες γνώσεις Έντονη παρότρυνση προς τους μαθητές να διαβάσουν προσεκτικά τις οδηγίες και να χρησιμοποιήσουν τα βοηθητικά αρχεία, που είχαν στη διάθεσή τους. Σημείωση: Στους μαθητές δόθηκαν αρχεία με αναλυτικές οδηγίες, στοιχεία θεωρίας, παραδείγματα, που όμως δε χρησιμοποιήθηκαν σε ικανοποιητικό βαθμό. Παρατηρήσεις - Συμπεράσματα Η διδακτική παρέμβαση ήταν στην πραγματικότητα ένα πείραμα που έγινε σε ένα τυχαίο και άγνωστο δείγμα μαθητών διότι: Το μαθητικό δυναμικό πάνω στο οποίο εφαρμόστηκε ήταν ένα μαύρο κουτί, καθώς δεν είχα διδάξει σε αυτό το τμήμα άλλη φορά. Δεν υπήρχε εκ των προτέρων εικόνα για το επίπεδο γνώσεων, τις προτιμήσεις του, την επίδοση και την προθυμία του. Το πείραμα αυτό έγινε σκόπιμα κάτω από τις προαναφερθείσες συνθήκες. Παρόλα αυτά πιστεύω ότι λειτούργησε σε ικανοποιητικό βαθμό. Οι μαθητές αρχικά ήταν αρκετά επιφυλακτικοί. Στη συνέχεια είτε με τη συνεργασία μεταξύ τους είτε με τη βοήθεια τη δική μου απάντησαν ή τουλάχιστον προσπάθησαν να απαντήσουν στις περισσότερες ερωτήσεις του φύλλου εργασίας. Μέσα από τις απαντήσεις τους μπορεί να διακρίνει κανείς σε πολύ μικρό βαθμό ότι απέκτησαν και μια αντίληψη για το σχετιζόμενο με το επάγγελμα του προγραμματιστή χώρο εργασίας. Μια μικρή εικόνα παίρνουμε και από τις απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο.

7 The mascil project has received funding from the European Union s Seventh Framework Programme for research, technological development and demonstration under grant agreement no mascil project (G.A. no ), lead partner: University of Education Freiburg; CC BY_NC_SA 4.0 license granted Original idea of this task: Mascil Team The Netherlands