φνθετη λζξη: Η λζξθ που προκφπτει από δφο άλλεσ, αν ενϊςουμε τα κζματά τουσ. Οι δφο αυτζσ λζξεισ ονομάηονται πρϊτο και δεφτερο ςυνθετικό.

Σχετικά έγγραφα
Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΥΝΘΕΣΗ ΛΕΞΕΩΝ:

Το γλωςςικό μάθημα. διδαςκαλία τησ γλώςςασ με τη βοήθεια του υπολογιςτή. 1. Ειςαγωγικά ςτοιχεία

ΡΗΜΑ: Η λζξθ που φανερϊνει ότι το Υποκείμενο ενεργεί ι δζχεται μια ενζργεια ι βρίςκεται ςε μια κατάςταςθ

Ερωτιςεισ & απαντιςεισ για τα ξφλινα πνευςτά

Νν Ξξ Οο Ρπ ρ Σς Ττ Υυ Φφ Χχ Ψψ Ωω

ΑΔΡΑΝΕΙΑ ΜΑΘΗΣΕ: ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΠΑΡΑΘΤΡΑ ΑΝΑΣΑΗ ΠΟΤΛΙΟ ΠΑΝΑΓΙΩΣΗ ΠΡΟΔΡΟΜΟΤ ΑΝΑΣΑΙΑ ΠΟΛΤΧΡΟΝΙΑΔΟΤ ΙΩΑΝΝΑ ΠΕΝΓΚΟΤ

Θεςιακά ςυςτιματα αρίκμθςθσ

ΧΗΥΙΑΚΟ ΔΚΠΑΙΔΔΤΣΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ «ΥΤΙΚΗ ΘΔΣΙΚΗ ΚΑΙ ΣΔΦΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΣΔΤΘΤΝΗ» ΦΥΣΙΚΗ ΘΔΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΔΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ ΘΔΜΑ Α ΘΔΜΑ Β

ΘΥ101: Ειςαγωγι ςτθν Πλθροφορικι

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ

Διαχείριςθ του φακζλου "public_html" ςτο ΠΣΔ

Σθλεςκόπιο. Ιςτορία. Σο τθλεςκόπιο εφευρζκθκε το 1608 ςτθν Ολλανδία και θ αρχικι

ςυςτιματα γραμμικϊν εξιςϊςεων

cdna ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Καρβέλης Φώτης Φώτο 1

Ακολουκιακά Λογικά Κυκλώματα

Slide 1. Εισαγωγή στη ψυχρομετρία

ΕΦΑΡΜΟΓΕ ΒΑΕΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΗ ΝΟΗΛΕΤΣΙΚΗ. Φιλιοποφλου Ειρινθ

ΡΟΓΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΡΕΙΒΑΛΛΟΝ MICRO WORLDS PRO

Α1. Ροιεσ από τισ δυνάμεισ του ςχιματοσ ζχουν μθδενικι ροπι ωσ προσ τον άξονα (ε) περιςτροφισ του δίςκου;

Χθμεία Β Γυμναςίου ΦΤΛΛΑ ΕΡΓΑΛΑ. Σ μακθτ : χολικό Ζτοσ: vyridis.weebly.com

ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΚΆ ΤΣΉΜΑΣΑ. 7 θ Διάλεξθ Διαχείριςθ Μνιμθσ Μζροσ Γ

ΕΝΟΣΗΣΑ 1: ΓΝΩΡIΖΩ ΣΟΝ ΤΠΟΛΟΓΙΣΗ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Σο Τλικό του Τπολογιςτι

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΟ 7 8 (Α - Β Γυμνασίου)

ΓΡΑΠΣΕ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕ ΕΞΕΣΑΕΙ ΙΟΤΝΙΟΤ 2012 ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Β ΓΤΜΝΑΙΟΤ. Ημερομθνία: Παραςκευι Διάρκεια: 2 ϊρεσ

ΗΜΕΙΩΕΙ ΣΕΧΝΙΚΗ ΣΟΤ ΣΕΡΜΑΣΟΦΤΛΑΚΑ ΕΙΗΓΗΣΗ: ΚΑΡΑΒΕΛΗ ΓΡΗΓΟΡΗ

Σο θλεκτρικό κφκλωμα

Μεθολογία αςκιςεων αραίωςησ και ανάμειξησ διαλυμάτων (με τθν ίδια δ. ουςία).

ΒΙΟΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥΣ

x n D 2 ENCODER m - σε n (m 2 n ) x 1 Παραδείγματα κωδικοποιθτϊν είναι ο κωδικοποιθτισ οκταδικοφ ςε δυαδικό και ο κωδικοποιθτισ BCD ςε δυαδικό.

Ανϊτερεσ πνευματικζσ λειτουργίεσ Μνιμθ Μάκθςθ -Συμπεριφορά

ΚΤΚΛΩΜΑ RLC Ε ΕΙΡΑ (Απόκριςη ςε ημιτονοειδή είςοδο)

Δείκτεσ Διαχείριςθ Μνιμθσ. Βαγγζλθσ Οικονόμου Διάλεξθ 8

Το διδακτικά άρρυκμο μάκθμα. Μια μορφι διδακτικισ αςκζνειασ

ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΑΠΑΝΣΗΕΙ ΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΣΕΤΘΤΝΗ 2013

Web οδθγόσ "φνοψθ τθσ νομοκεςίασ τθσ ΕΕ" Ενότθτα 2

ΛΕΜΕ ΟΧΙ ΣΟ ΠΛΑΣΙΚΟ!!! ΛΕΜΕ ΟΧΙ ΣΙ ΠΛΑΣΙΚΕ ΑΚΟΤΛΕ!!!

Παράςταςη ςυμπλήρωμα ωσ προσ 1

Ποσοτικές Μέθοδοι Δρ. Χάϊδω Δριτσάκη

ΡΑΝΕΛΛΘΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΘΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΘΣ

Ακράτεια οφρων είναι οποιαςδιποτε μορφισ ακοφςια απώλεια οφρων.

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Α Γυμνασίου

THE ENGLISH SCHOOL ΑΓΓΛΙΚΗ ΧΟΛΗ

Αυτόνομοι Πράκτορες. Αναφορά Εργασίας Εξαμήνου. Το αστέρι του Aibo και τα κόκαλα του

ΛΕΙΤΟΥΓΙΚΆ ΣΥΣΤΉΜΑΤΑ. 5 ο Εργαςτιριο Ειςαγωγι ςτθ Γραμμι Εντολϊν

ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΤΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Γνωριμία με το λογιςμικό του υπολογιςτι

ΟΔΗΓΙΕ ΔΗΜΙΟΤΡΓΙΑ ΚΑΙ ΡΤΘΜΙΗ ΔΩΡΕΑΝ ΗΛΕΚΣΡΟΝΙΚΟΤ ΣΑΧΤΔΡΟΜΕΙΟΤ ΣΟ GOOGLE (G-MAIL)

Μζρη διαςκζδαςησ παιδιών

Προώθησε το site σου στις μηχανε ς αναζη τησης

Ζρευνα ικανοποίθςθσ τουριςτϊν

Aντιπτζριςη (ΕΠ027) Ενότητα 5

ΣΕΙΣΜΟΣ. Τι είναι; Πϊσ δημιουργείται;

Διαγώνισμα Φυσική ς Α Λυκει ου Έργο και Ενε ργεια

Οι περιπέτειεσ των πουλιών ςτη λίμνη Κουρνά

Δϋ Δθμοτικοφ 12 θ Κυπριακι Μακθματικι Ολυμπιάδα Απρίλιοσ 2011

8 τριγωνομετρία. βαςικζσ ζννοιεσ. γ ςφω. εφω και γ. κεφάλαιο

ΑΝΣΙΣΡΟΦΗ ΤΝΑΡΣΗΗ. f y x y f A αντιςτοιχίηεται ςτο μοναδικό x A για το οποίο. Παρατθριςεισ Ιδιότθτεσ τθσ αντίςτροφθσ ςυνάρτθςθσ 1. Η. f A τθσ f.

Η ίδια κατά μζτρο δφναμθ όταν εφαρμοςκεί ςε διαφορετικά ςθμεία τθσ πόρτασ προκαλεί διαφορετικά αποτελζςματα Ροιά;

Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ Η ΤΑΞΗ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ. Στθ ΓϋΛυκείου οι Ομάδεσ Προςανατολιςμοφ είναι τρεισ:

Δομι και λειτουργία των πρωτεϊνϊν

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ ΑΠΟ ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Μθχανολογικό Σχζδιο, από τθ κεωρία ςτο πρακτζο Χριςτοσ Καμποφρθσ, Κων/νοσ Βαταβάλθσ

ΕΦΑΡΜΟΓΖσ ΒΆΕΩΝ ΔΕΔΟΜΖΝΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΣΥΟΤ. Ειρινθ Φιλιοποφλου

Ενδεικτικζσ Λφςεισ Θεμάτων

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΙΜΌ ΤΠΟΛΟΓΙΣΏΝ. Κεφάλαιο 8 Η γλϊςςα Pascal

NH 2 R COOH. Σο R είναι το τμιμα του αμινοξζοσ που διαφζρει από αμινοξφ ςε αμινοξφ. 1 Πρωτεΐνες

ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΓΙΑ ΣΟΝ ΤΝΣΟΝΙΜΟ ΣΘ ΟΜΑΔΑ ΚΑΙ ΣΘΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΘ ΑΚΟΤΣΙΚΘ ΜΝΘΜΘ- ΒΑΘΜΙΔΑ 2 και αρχζσ 3

16. Πίνακεσ και Συναρτήςεισ

Φυλλάδιο Εργαςίασ 1. Αξιολόγηςη Διδακτικών Δραςτηριοτήτων από τα διδακτικά εγχειρίδια. Δραςτηριότητα 1. Κωνςταντίνοσ Κακαρίκοσ, Ευφροςφνθ Κοντοκϊςτα

Das Präpositionalobjekt Εμπρόθετο αντικείμενο

ΣΑ ΜΕΡΗ ΣΟΤ ΛΟΓΟΤ ΣΗΝ ΕΡΒΙΚΗ ΓΛΩΑ

= = 124

Πόςο εκτατό μπορεί να είναι ζνα μη εκτατό νήμα και πόςο φυςικό. μπορεί να είναι ζνα μηχανικό ςτερεό. Συνιςταμζνη δφναμη versus «κατανεμημζνησ» δφναμησ

Επικοινωνία, ομιλία και γλώςςα: Πωσ μπορώ να βοηθήςω;

Ένα πρόβλθμα γραμμικοφ προγραμματιςμοφ βρίςκεται ςτθν κανονικι μορφι όταν:

Α2. το ςτιγμιότυπο αρμονικοφ μθχανικοφ κφματοσ του χιματοσ 1, παριςτάνονται οι ταχφτθτεσ ταλάντωςθσ δφο ςθμείων του.

ΣΑΞΗ: Το ςενάριο απευκφνεται ςε παιδιά προςχολικισ θλικίασ. ΤΜΒΑΣΟΣΗΣΑ ΜΕ ΣΟ ΔΕΠΠ ΚΑΙ ΑΠ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΩΝ

Μετατροπι Αναλογικοφ Σιματοσ ςε Ψθφιακό. Διάλεξθ 10

Διαδικασία Δημιοσργίας Ειδικών Λογαριασμών. (v.1.0.7)

Επαφξθςθ Δείκτθσ Β Επαφξθςθ Δείκτθσ C Επαφξθςθ Δείκτθσ D. ςτο κεφάλι του. παίκτθ. ςυμβαίνει τίποτα. Προςτίκενται νότεσ μουςικισ.

Α)Ποιεσ από τισ παρακάτω προτάςεισ είναι ςωςτζσ (Σ) και ποιεσ λάθοσ (Λ);

ΕΝΩΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΙΚΩΝ. 4η ΠΑΓΚΤΠΡΙΑ ΟΛΤΜΠΙΑΔΑ ΕΠΙΣΗΜΗ Δ ΣΑΞΗ ΔΗΜΟΣΙΚΟΤ. Κυριακή, 7 Ιουνίου 2015, ώρα: 10:00-11:00

Παράςταςη ακεραίων ςτο ςυςτημα ςυμπλήρωμα ωσ προσ 2

Συγγραφι επιςτθμονικισ εργαςίασ. Η κορφφωςθ τθσ προςπάκειάσ μασ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

Ηλεκτρονικι Επιχειρθςιακι Δράςθ Εργαςτιριο 1

ΛΥΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2010

1. Εγκατάςταςη κειμενογράφου JCE

ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΩ ΜΕ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Αρχεία - Φάκελοι

ΜΟΙΑΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ Α. ΤΟ ΚΕΝΤΙΚΟ ΔΟΓΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ. Η κατεφκυνςθ με τθν οποία θ γενετικι πλθροφορία ρζει προσ τισ πρωτεΐνεσ

Επίπεδα ελληνομάθειασ. Ονοματικό ςφςτημα

Γεωργικός Πειραματισμός ΙΙ ΑΥΞΗΜΕΝΑ ΣΧΕΔΙΑ

Joomla! - User Guide

«Οπτικόσ» ςχεδιαςμόσ μαθήματοσ. Νικήτασ Παρίςησ

Ο ήχοσ ωσ φυςικό φαινόμενο

Διαγώνισμα Φυσική ς Κατευ θυνσής Γ Λυκει ου - Ταλαντώσεις

w e b t r a i l s. g r Η ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΚΟΣΗΣΑ ΣΟΤ ΙΣΟΣΟΠΟΤ J24CLASS.GR

Πίεςη. 1. Αν ςε μία επιφάνεια με εμβαδό Α αςκείται κάκετα δφναμθ F Κ,τότε ορίηουμε ωσ πίεςθ Ρ (επιλζξτε μία ςωςτι απάντθςθ):

Αντιδράςεισ Οξείδωςθσ-Αναγωγισ. Fe(s) + CuSO 4 (aq) Fe(s) + Cu 2+ (aq) FeSO 4 (aq) + Cu(s) Fe 2+ (aq) + Cu(s)

Γράφοι. Δομζσ Δεδομζνων Διάλεξθ 9

ΑΚΗΕΚ ΚΟΝΣΚΚΗ ΚΟΡΡΟΠΚΑ ΑΚΗΕΚ ME ENAN ΗΛΕΚΣΟΛΤΣΗ

Transcript:

φνθετη λζξη: Η λζξθ που προκφπτει από δφο άλλεσ, αν ενϊςουμε τα κζματά τουσ. Οι δφο αυτζσ λζξεισ ονομάηονται πρϊτο και δεφτερο ςυνθετικό. μπαίνω (κ. μπαιν-) + βγαίνω (κ. βγαιν-) = μπαινοβγαίνω αϋ ςυνκετικό βϋ ςυνκετικό ςφνκετθ λζξθ Μεταξφ των δφο ςυνκετικϊν ςυνικωσ αναπτφςςεται ζνα φωνιεν (τισ περιςςότερεσ φορζσ το ο), το οποίο ονομάηεται ςυνδετικό. Η παραπάνω διαδικαςία ονομάηεται ςφνθεςη. Η ΗΜΑΙΑ ΣΩΝ ΤΝΘΕΣΩΝ Παρατακτικά ςφνκετα λζγονται όςα ςθμαίνουν ό,τι και τα δφο ςυνκετικά τουσ ενωμζνα με το ςφνδεςμο και. μερόνυχτο: μζρα και νφχτα ςτενόμακροσ: ςτενόσ και μακρφσ μπαινοβγαίνω: μπαίνω και βγαίνω Προςδιοριςτικά ςφνκετα λζγονται εκείνα τα ςφνκετα ςτα οποία το αϋ ςυνκετικό προςδιορίηει το δεφτερο. αγριοπερίςτερο: άγριο περιςτζρι ςιγοτραγουδϊ: τραγουδϊ ςιγά ροδοκόκκινοσ: κόκκινοσ ςαν ρόδο κατακόκκινοσ: πολφ κόκκινοσ κουτςοπερνϊ: περνϊ ςχετικά καλά τα δφο τελευταία παραδείγματα το αϋ ςυνκετικό ζχει επιρρθματικι ςθμαςία. Κτητικά ςφνκετα λζγονται όςα ςφνκετα ςθμαίνουν εκείνον που ζχει κάτι ςαν κτιμα του. Αναλφονται ςτθ φράςθ: αυτόσ που ζχει + αυτό που ςθμαίνει το βϋ ςυνκετικό (το αϋ ςυνκετικό χρθςιμεφει ωσ επικετικόσ προςδιοριςμόσ). καλόκαρδοσ: αυτόσ που ζχει καλι καρδιά μεγαλόςωμοσ: αυτόσ που ζχει μεγάλο ςϊμα γαλανομάτθσ: αυτόσ που ζχει γαλανά μάτια ςγουρομάλλθσ: αυτόσ που ζχει ςγουρά μαλλιά Αντικειμενικά ςφνκετα λζγονται τα ςφνκετα ςτα οποία το ζνα ςυνκετικό είναι Αντικείμενο του άλλου. Ζχουν πάντα για αϋ ι βϋ ςυνκετικό ζνα Ριμα. λογογράφοσ: αυτόσ που γράφει λόγουσ χορτοφάγοσ: αυτόσ που τρϊει χόρτα (λαχανικά) ψωμοηιτθσ: αυτόσ που ηθτάει ψωμί (ηθτιάνοσ) 1

2 ΤΝΘΕΗ ΜΕ ΑΧΩΡΙΣΑ ΜΟΡΙΑ Οι ςφνκετεσ λζξεισ ςχθματίηονται με δφο τρόπουσ: Α. Δφο ι περιςςότερεσ λζξεισ ενϊνονται ςε μία. Σάββατο+Κυριακι = Σαββατοκφριακο Β. Μία λζξθ ενϊνεται με ζνα αχϊριςτο μόριο. Αχϊριςτα λζγονται τα μόρια που δε ςυναντϊνται μόνα τουσ ςτο λόγο, αλλά μόνο ωσ πρϊτα ςυνκετικά ςφνκετων λζξεων. Λαϊκά αχϊριςτα μόρια είναι τα εξισ: α-: ξε-: Λζγεται ςτερθτικό μόριο. Αναιρεί τθ ςθμαςία του βϋ ςυνκετικοφ. Π.χ θ λζξθ άβραςτοσ ςθμαίνει όχι βραςτόσ. Σο μόριο αυτό ςυχνά -όχι πάντα- παίρνει τθ μορφι αν-, όταν το βϋ ςυνκετικό ξεκινάει από φωνιεν (ανϊριμοσ=α+ϊριμοσ, ανάξιοσ=α+άξιοσ, αναιμία, ανάλατοσ κλπ). πανιότερα, ζχει τθ μορφι ανα- (αναβροχιά=α+βροχι, αναδουλειά=α+δουλειά κλπ.). τθν ποιθτικι γλϊςςα ςυνθκίηεται και ο τφποσ ανε- (ανζμυαλοσ=α+μυαλό). Ζχει τισ εξισ ςθμαςίεσ: ζξω: ξεπορτίηω, ξεμυτίηω πολφ: ξζμακρα, ξετρελαίνομαι εντελϊσ: ξεπαγιάηω, ξεπουλϊ ςτζρθςθ, αναίρεςθ του βϋ ςυνκετικοφ: ξεβάφω, ξεδιψϊ, ξεγράφω (μπροςτά από φωνιεν ζχει τθ μορφι ξ-: ξαραχνιάηω=ξε+αραχνιάηω) ανα-: Ζχει τισ εξισ ςθμαςίεσ: επάνω: αναδίδω, αναςθκϊνω πάλι: αναγζννθςθ, αναδάςωςθ πίςω: ανακαλϊ (μπροςτά από φωνιεν ζχει τθ μορφι αν-: ανοικοδομϊ=ανά+οικοδομϊ) Σα κυριότερα λόγια αχϊριςτα μόρια είναι τα εξισ: αει-: αμφί-: αρτι-: αρχι-: δια-: διχο-: δυς-: πάντοτε, αδιάκοπα: αεικίνθτοσ από τα δφο μζρθ, γφρω: αμφίκυρτοσ διχαςμόσ: αμφίρροποσ, αμφιβάλλω πριν από λίγο: αρτιγζννθτοσ πρϊτοσ, ανϊτεροσ: αρχιςτράτθγοσ, αρχιμθνιά ανάμεςα: διαβαίνω παντοφ: διαδίδω διάλυςθ: διαςπϊ διάφορα άλλα: διαδζχομαι διαίρεςθ, διχαςμόσ: διχογνωμία άςχθμοσ, κακόσ: δυςάρεςτοσ, δυςοίωνοσ

3 εις-: εκ-, εξ-: κίνθςθ προσ τα μζςα: ειςάγω ζξω: εκφράηω αλλαγι: εξελλθνιςμόσ πολφ: ζκκαμβοσ εν-, εγ-, εμ-, ερ-, ελ-: μζςα: ενιλικοσ, ζγχορδοσ, εμπρόκετοσ, ζρρινοσ, ζλλογοσ ενδο-: μζςα: ενδοχϊρα επι-, επ-, εφ-: επάνω: επίγειοσ ζμφαςθ: επιηθτϊ, επιμζνω ευ-: καλόσ: ευάεροσ, ευκαιρία εφκολοσ: ευερζκιςτοσ ημι-: μιςό, ςχεδόν: θμίκεοσ ομο-: μαηί: ομόκρθςκοσ οψι-: αργά: οψιμάκεια περι-: γφρω: περικυκλϊνω πολφ: περιηιτθτοσ ςυν-, ςυγ-, ςυλ-, ςυμ-, ςυρ-, ςυς-, ςυ-, ςυνε-: μαηί: ςυνζδριο, ςυγκλίνω, ςυλλυποφμαι, ςυμπακϊ, ςυρροι, ςφςπαςθ, ςυνεφζρνω τηλε-: μακριά: τθλεςκόπιο υπο-, υπ- υφ-: από κάτω: υπόγειο, υφιςτάμενοσ κρυφά, λίγο: υπομειδιϊ ςυνοδεία: υπόκρουςθ πίςω: υποχωρϊ υψι-: ψθλά: υψίπεδο ΤΝΘΕΗ ΛΕΞΕΩΝ, το αϋ ςυνθετικό α) Σο αϋ ςυνθετικό όνομα: Σα επίκετα ςε -φσ ωσ αϋ ςυνκετικό φυλάγουν ςυνικωσ το υ κατά τθ ςφνκεςθ ι το μετατρζπουν ςε ιο ι ο. βακφσ: βακφπλουτοσ βαρφσ: βαρυςιμαντοσ, βαριόμοιροσ δαςφσ: δαςφτριχοσ μακρφσ: Μακρυγιάννθσ, μακρολαίμθσ Όταν το βϋ ςυνκετικό αρχίηει από ι, τότε ςτθ ςφνκετθ λζξθ παραμζνει το ζνα [ι]. βακφσ+ίςκιοσ=βακφςκιωτοσ

4 Κάποιεσ λζξεισ, όταν εμφανίηονται ωσ αϋ ςυνκετικό, παρουςιάηονται διαφορετικζσ από τθν αρχικι τουσ μορφι. Σζτοιεσ λζξεισ είναι οι εξισ: γηγθ γεωγαι(ο)- πατζρασ πατρο- μθτζρα μητρο- μθτρόπολθ χάρθ χαριτο- χαριτολογϊ χζρι χερο- χερόμυλοσ χειρο- χειρόγραφο καλόσ καλο- καλοκαίρι καλλι- καλλιτζχνθσ μεγάλοσ μεγαλ(ο)- μεγα- γιλοφοσ γεωγραφία γαιάνκρακεσ, γαιοκτιμονασ πατροπαράδοτοσ μεγαλοπιάνομαι μεγακιριο β) Σο αϋ ςυνθετικό αριθμητικό Σα αρικμθτικά που χρθςιμεφουν ωσ αϋ ςυνκετικό παίρνουν κατά τθ ςφνκεςθ τθν ακόλουκθ μορφι: ζνα μον(ο)- μονάκριβοσ δφο δι- δίβουλοσ, δικζφαλοσ δις- διςζγγονοσ τρία τρι- τρίγλυφο, τριφφλλι τρις- τριςάγιο τζςςερα τετρα- τετράγωνο πζντε πεντα- πεντανόςτιμοσ πενθη- πενκιμερο ζξι εξα- εξάχρονοσ εφτά εφτα- εφτάψυχοσ, (Επτάνθςα) οχτϊ οχτα- οχτάςτιχο, (οκτάςτθλο) εννιά εννια- εννιάμερα δζκα δεκα- δεκάχρονοσ εκατό εκατο- εκατόλιρο χίλια χιλιο- χιλιόχρονοσ γ) Σο αϋ ςυνθετικό Ρήμα Αν το αϋ ςυνκετικό είναι Ριμα, τότε χρθςιμοποιοφμε ςτθ ςφνκεςθ το κζμα του Αορίςτου κυρίωσ, και ςπανιότερα του Ενεςτϊτα. χαςομζρθσ (χάνω, ζχαςα) κλαψομοφρθσ (κλαίω, ζκλαψα) φυγόδικοσ (φεφγω, ζφυγα)

5 δ) Σο αϋ ςυνθετικό άκλιτο Αν το αϋ ςυνκετικό είναι άκλιτο, τότε μπορεί να είναι: α) επίρρημα: Κυρίωσ μερικά τοπικά και τροπικά επιρριματα κατωςζντονο (κάτω), καλοβλζπω (καλά), κρυφομιλϊ (κρυφά). Όςα επιρριματα είναι αϋ ςυνκετικά και λιγουν ςε ω διατθροφν το ω κατά τθ ςφνκεςθ. Σα υπόλοιπα αποβάλλουν το τελικό τουσ φωνιεν και παίρνουν το ςυνδετικό ο. β) πρόθεςη: τθ ςφνκεςθ χρθςιμεφουν οι ακόλουκεσ προκζςεισ: κατά, παρά, μετά, από, αντί, προσ. Όςεσ τελειϊνουν ςε φωνιεν ςυχνά το χάνουν, όταν το βϋ ςυνκετικό αρχίηει από φωνιεν παραβλζπω (παρά), μεταφυτεφω (μετά), καταγίγνομαι (κατά), παρακοφω (παρά, μετοικϊ (μετά), μεθαφριο (μετά), αντιαεροπορικά (αντί), ανθελλθνικόσ (αντί), προςευχι (προσ), προςδιορίηω (προσ), κατάξεροσ (κατά), κάταςπροσ (κατά), απομεινάρι (από), απάνεμοσ (από), απαρνιζμαι (από). ΤΝΘΕΗ ΛΕΞΕΩΝ, το βϋ ςυνθετικό Όταν το βϋ ςυνκετικό είναι ουςιαςτικό, τότε θ ςφνκετθ λζξθ μπορεί να είναι ουςιαςτικό, επίκετο, ριμα ι επίρρθμα: άνεμοσ + μφλοσ ανεμόμυλοσ ςτενόσ + καρδιά ςτενόκαρδοσ ξε- + πόρτα ξεπορτίηω. Όταν το βϋ ςυνκετικό είναι επίθετο, τότε θ ςφνκετθ λζξθ είναι επίκετο: ζνα + ακριβόσ μονάκριβοσ κατά + γαλανόσ καταγάλανοσ. Όταν το βϋ ςυνκετικό είναι ρήμα, τότε θ ςφνκετθ λζξθ μπορεί να είναι ριμα, ουςιαςτικό ι επίρρθμα: καλά + κάθομαι καλοκάθομαι καντιλι + ανάβω καντθλανάφτθσ ζνα + ρουφϊ μονοροφφι. Όταν το βϋ ςυνκετικό είναι μετοχή, τότε και θ ςφνκετθ λζξθ είναι μετοχι: κόςμοσ + γυριςμζνοσ κοςμογυριςμζνοσ ιλιοσ + καμζνοσ θλιοκαμζνοσ.

6 Όταν το βϋ ςυνκετικό είναι επίρρημα, τότε και θ ςφνκετθ λζξθ κα είναι επίρρθμα: κατά + αντίκρυ κατάντικρυ ΠΑΡΑΤΝΘΕΣΑ - ΓΝΗΙΑ ΚΑΙ ΚΑΣΑΧΡΗΣΙΚΗ ΤΝΘΕΗ Παραςφνθετα ή παραςφνθετεσ λζξεισ λζγονται οι παράγωγεσ λζξεισ που δεν παράγονται από απλζσ λζξεισ αλλά από ςφνκετεσ, με τθν προςκικθ τθσ παραγωγικισ κατάλθξθσ. το καλωςόριςμα < καλωςορίηω + παραγωγ. κατάλθξθ -μα ςιδηροδρομικόσ < ςιδθρόδρομοσ + παραγωγ. κατάλθξθ ικόσ Παραςφνκετεσ ονομάηονται και οι λζξεισ που γίνονται από δφο άλλεσ λζξεισ οι οποίεσ ςυνικωσ λζγονται μαηί: Αιγαίο Πζλαγοσ > Αιγαιοπελαγίτησ τερεά Ελλάδα > τερεοελλαδίτησ Γνήςια ςφνθεςη: Αυτι κατά τθν οποία χρθςιμοποιοφνται μόνο τα θζματα των δφο ςυνκετικϊν. Ζτςι, ανάμεςα ςτα δφο ςυνκετικά αναπτφςςεται ζνα ςυνδετικό φωνιεν (ςυνικωσ το ο) και ςτο τζλοσ τθσ ςφνκετθσ λζξθσ μία κλιτικι κατάλθξθ. αςτραπι + βροντι (αςτραπ- + βροντ-) = αςτραπόβροντο γυναίκεσ + παιδιά (γυναικ- + παιδ-) = γυναικόπαιδα Καταχρηςτική ςφνθεςη: Αυτι κατά τθν οποία το ζνα ςυνκετικό τίκεται δίπλα ςτο άλλο (το ίδιο το ςυνκετικό, όχι απλϊσ το κζμα του), ενϊ ςυχνά προςτίκεται και μία παραγωγικι κατάλθξθ. Νζα + πόλθ = Νεάπολη Χριςτοφ + γζννα = Χριςτοφγεννα