ي م ي م مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي سمنان- جلد 11 شماره 1 (پياپي 33) پاي يز 1388 حي تا ثير يك دوره تمرين هوازي بر ميزان لپتين فاكتور نكروزدهنده تومور- آلفا و اينترلوكين -6 مردان چاق و لاغر 2 1 در صادقي (Ph.D) مجتبي سنكيان (Ph.D) 1 وحدت بقرآبادي 1* (M.Sc) مقصود پيري (Ph.D) - 1 دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي - 2 دانشگاه علوم پزشكي مشهد چكيده سابقه و هدف: چاقي شرايط معمولا فعاليت سيستم ايم ين تواند سبب بيماريه يا گوناگوني از قبيل آترواسكلروز و ديابت ايجاد نمايد. در اين بدن نيز تغيير مي كند. با توجه به نقش انكارناپذير ورزش در سلامت عمومي هدف اين تحقيق بررسي اثرات يك دوره تمرين هوازي بر ميزان لپتين فاكتور نكروزدهنده تومور- آلفا و اينترلوكين -6 مردان چاق و لاغر است. مواد و روشها: 37 نفر مرد غير ورزشكار داوططلب به دو گروه چاق و لاغر تقسيم شدند. از دو گروه نمونههاي خوني جهت تعيين ميزان لپتين فاكتور نكروزدهنده تومور- آلفا و اينترلوكين -6 48 ساعت قبل از تمرين بي هوازي گرفته شد. سپس هر دو گروه تحت يك برنامهي ورزشي هوازي (دويدن روي نوارگردان با 65 تا 80 درصد حداكثر ضربان قلب) 30 دقيقه 3 جلسه در هفته و به مدت 2 ماه قرار گرفتند. 48 ساعت پس از پايان آخرين جلسهي تمريني مجددا نمونههاي خوني اخذ شد و فاكتورهاي فوق مجددا اندازهگيري شدند. يافتهها: نتايج نشان داد كه تمرين هوازي باعث كاهش معنيدار لپتين در هر دو گروه چاق (0/000 =P) و لاغر (0/004 =P) و كاهش معنيدار در فاكتور نكروزدهندهي تومور-آلفا (0/042 =P) در گروه لاغر شد ولي اثر معني داري روي ميزان اينترلوكين- 6 در هيچ كدام از گروهها نداشت. نتيجهگيري: نتايج اين تحقيق نشان مي دهد كه كه تمرينات ورزشي سبك و منظم ميتواند ميزان لپتين را در افراد چاق و لاغر كاهش دهد ولي اثرات آن بر سايتوكاين فاكتور نكروزدهندهي تومور-آلفا در دو گروه متفاوت است. اين تغييرات مي تي اند اثرات متفاوتي بر سوخت وساز و فعاليت سيستم ايمني در افراد چاق و لاغر اثر بگذارد. واژههاي كليدي: لپتين فاكتور نكروزدهندهي تومور- آلفا اينترلوكين -6 تمرين هوازي مردان چاق و لاغر مقدمه در دسترس بودن غذاهاي پرچرب و اضافي از يك سو و داشتن ويژگيهاي ژنتيك و كاهش تحرك جسماني ميتواند به عارضهاي به نام چاقي منجر شود[ 1 ]. تحقيقات نشان داده است كه ارتباط مثبت قوي بين ميزان سلولهاي چربي و اختلالات ناشي از چاقي از قبيل پرتنشي افزايش فشار خون آرترواسكلروز و عدم تحمل به گلوكز (ديابت نوع 2) وجود * نويسنده مسي ول تلفن: 09151029231 دارد. افزايش توده چربي در افراد چاقي تواند موجب افت ايم ين افراد شود [2]. بيان شده است كه بافت چربي سفيد در انسانها نقش كليدي در وضعيت ايمني در زمان چاقي دارد [3]. لپتين هورموني است كه از بافت چربي به طور ضرباني ترشح ميشود [4]. هر چه ميزان بافت چربي سفيد بيشتر باشد به همان نسبت ميزان بيشتري لپتين در گردش خون نمايان ميشود [5]. ترشح لپتين با تحريك التهاب افزايش Email:vahdat.boghrabadi@gmail.com تاريخ دريافت: 1388/3/23 تاريخ پذيرش: 1388/6/28 نمابر: - 6618710 0511 33
مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي سمنان مييابد و پاسخهاي ايمني هومورال و سلولي را افزايش ميدهد [6]. علاوه بر اين امروزه مداركي وجود دارد كه آديپوسيتها سيگنالهاي پروتي يني گوناگوني را ترشح ميكنند كه ميتوانند شامل تعدادي سايتوكاين از قبيل: IL-10 TNF- IL-6,, αو IL-1α و پروتي ينهاي جذبكننده باشند [7]. در طي چاقي بيان ژنهاي مواد التهابي گوناگوني كه از بافت چربي ترشح ميشوند افزايش مي يابد [8]. برخي از اين فاكتورها مثل IL-6 TNF-α, مستقيما عملكرد ايمني را تنظيم مي كنند و برخي به صورت غيرمستقيم از طريق فعالسازي سيستم عصبي خودكار و محور هيپوتالاموس هيپوفيز- آدرنال (HPA) عمل ميكنند [9]. لپتين بهوسيلهي تحريك ترشح TNFα و IL- 6 از سلولهاي تك هستهاي در سايتوكاينها موجب التهاب ميشود [6]. IL-6 يكي از سايتوكاينهايي است كه ميتواند تا ثير مهاري بر فعاليت سلولهاي تنظيمكنندهي T بگذارد [10]. سلولهاي تنظيمكنندهي T با ترشح IL-10 بر عملكردهاي سلولهاي التهابي اثر منفي دارند [11]. TNFα يكي از مهمترين سايتوكاينهايي است كه از بافت چربي ترشح ميشود و سايتوكاينهاي پيش التهابي از قبيل IL-6 و IL-1 را افزايش ميدهد [12]. دي روسا و همكارانش (2007) نشان دادند كه لپتين TNFα و IL-6 نقش كليدي در تنظيم سلولهاي تنظيمكنندهي T دارد. بنابراين احتمالا افزايش غلظت سرمي آنها در چاقي ميتواند تكثير سلولهاي تنظيمكنندهي T را كاهش دهد [13]. با توجه به اثرات گستردهي تمرينات بدني در پيشگيري و درمان چاقي و عوارض ايمني ناشي از آن فرض بر اين است كه احتمالا اين اثرات با تنظيم بافت چربي ارتباط دارد [14]. از سوي ديگر برخي تحقيقات نشان دادهاند كه افزايش بيش از حد چربي ميتواند ايمني را به مخاطره بيندازد. به عنوان مثال در تحقيقات رودين و بارزيلاي نشان داد كه ميزان لپتين TNFα و IL-6 هم در شرايط طبيعي و هم آزمايشگاهي در افراد چاق افزايش داشت [15]. جلد 11 شماره 1 (پياپي 33 ) پاي يز 1388 در پژوهش ديگري كه در سال 2008 توسط لركه و همكارانش انجام شد غلظت سرمي اينترلوكين- 6 و لپتين و TNFα در 37 مرد چاق غير ديابتي اندازهگيري شد كه اندازهگيريها به طور مكرر تا 48 ساعت انجام شد و نتايج نشان داد كه ميزان لپتين و اينترلوكين- 6 در مقايسه با ديگر فاكتور يعني TNFα افزايش بيشتري داشتند [5]. تحقيقات گوناگون ديگري نيز در رابطه با تا ثير فعاليت بدني و كاهش وزن در جهت بهبود وضعيت ايمني و كاهش اين فاكتورها انجام شده است كه اغلب با توجه به شدت تمرين (vo2max) و سن آزمودنيها نتايج متفاوتي را در برداشته است. به طور مثال ميتوان تحقيق پريوس و نشان داد كه كه تمرين حاد و مزمن با شدت vo2max 50-75 اثري بر مقدار لپتين در مردان و زنان ندارد [16]. تحقيقات آندري و همكارانش نشان داد كه تمرين حاد با شدت 60-65vo2max درصد موجب افزايش TNFαمي شود[ 17 ]. ميزان IL-6 و با توجه به اهميت نقش چاقي و تا ثير آن بر سيستم سلامت عمومي و نقش احتمالي ورزش در كاهش عوارض چاقي از جمله افزايش وضعيت ايمني هدف اين پژوهش بررسي تاثير ورزش منظم بر ميزان لپتين فاكتور نكروزدهنده تومور- آلفا (TNFα) و در اينترلوكين- 6 در مردان چاق و لاغر است. مواد و روشها آزمودنيها. جامعه پژوهش دانشجويان غيرورزشكار دانشگاه آزاد اسلامي مشهد بودند كه از لحاظ شاخص توده بدني در دو انتهاي بالاترين و پايينترين ميزان اين شاخص قرار داشتند. پس از اعلام فراخوان پژوهشي مردان چاق و لاغر داوطلب شركت در تحقيق به دانشگاه آزاد اسلامي واحد مشهد مراجعه و اقدام به دريافت و تكميل پرسشنامه حاوي مشخصات فردي تاريخچه سلامتي ميزان مصرف دخانيات و فعاليت بدني كردند. سپس با استفاده از دستگاه تجزيه و تحليل 34
تا ثير يك دوره تمرين هوازي بر ميزان لپتين... تركيب بدني شاخص تودهي بدني داوطلبان (BMI) تعيين گرديد. از بين مراجعين داوطلب در دامنهي سني 25 تا 30 سال تعداد 37 نفر غيرورزشكار كه شرايط شركت در تحقيق را داشتند به طور منظم و هدفمند انتخاب شدند. هيچ يك از آزمودنيها سيگاري نبوده و آلرژي نداشتند و حداقل 2 هفته قبل از شروع پژوهش و در دورهي پژوهش تحت درمان دارويي نبودند و رژيم غذايي معمول خود را دارا بودند. تعداد 18 نفر كه BMI آنها بين 30-35 kg/m2 بود در گروه چاق و تعداد 19 نفر ديگر كه BMI آنها بين 18/5- kg/m2 16 بود در گروه لاغر قرار گرفتند. روش اجراي تحقيق. دو روز قبل از شروع دورهي تمريني جهت تعيين ميزان لپتين فاكتور نكروزدهنده تومور- آلفا و اينترلوكين -6 نمونههاي خوني از تمام افراد ساعت 8/30 صبح در حالت ناشتا اخذ شد. سپس هر دو گروه تحت يك برنامهي ورزشي هوازي (دويدن روي نوارگردان با 65 تا 80 درصد حداكثر ضربان قلب) 30 دقيقه 3 جلسه در هفته و به مدت 2 ماه قرار گرفتند. 48 ساعت پس از پايان آخرين جلسهي تمريني مجددا نمونههاي خوني اخذ شد و فاكتورهاي فوق مجددا اندازهگيري شدند. برنامهي تمريني. در اين پژوهش هر دو گروه چاق و لاغر تحت تا ثير يك برنامه تمرين هوازي قرار گرفتند. تمرين عبارت بود از دويدن روي نوار گردان (با مارك Sports Art 6300 ساخت تايوان) شامل 10 دقيقه گرم كردن به صورت راه رفتن سريع و دويدن آهسته و 20 دقيقه دويدن با شدت 65 تا 80 درصد ضربان قلب بيشينه. شدت تمرين بهوسيلهي ضربان وحدت بقرآبادي و همكاران سنج Polar كنترل ميشد. اين برنامه به مدت 2 ماه و 3 جلسه در هفته انجام شد. روش اندازهگيري فاكتورهاي بيوشيمايي. از روش اليزا براي اندازه گيري فاكتورهاي بيوشيمايي استفاده شد. براي لپتين ازكيت الايزا شركت كانادايي ) ( با درجه حساسيت 0/5 ng/ml و Diagnostic Biochem براي اندازهگيري فاكتور نكروزدهندهي تومور- آلفا و اينترلوكين- 6 از روش از كيتهاي شركت Diaclone فرانسه استفاده به ترتيب با درجه حساسيت pg/ml) 8 و 2 pg/ml استفاده شد. روش آماري. براي از روش آماري t student براي مقايسه ميانگين داده ها قيل و بعد از ورزش استفاده شد. كليهي مراحل تجزيه و تحليل آماري با استفاده از نرمافزار 12.v Spss انجام گرفت. نتايج جدول 1 اطلاعات توصيفي گروهها را نشان مي دهد. جدول 2 لپتين فاكتور نكروز دهندهي تومور- آلفا (TNFα) و اينترلوكين- 6 (IL-6) دئ گروه را قبل و بعد از ورزش نشان مي دهد. آناليز داده ها نشان داد كه: 1- ميانگين سطوح لپتين گروه چاق بعد از تمرين (1/4 نانوگرم در ميليليتر) نسبت به قبل از تمرين (5/5 نانوگرم در ميليليتر) به ميزان 4/06 نانوگرم در ميليليتر كاهش يافت كه از نظر آماري كاهش معنيدار است و ميانگين سطوح لپتين گروه لاغر پس از تمرين نسبت به قبل از تمرين به مقدار 1/22 نانوگرم در ميليليتر كاهش يافته كه اين كاهش نيز معنيدار بود. جدول 1. اطلاعات توصيفي مربوط به آزمودنيهاي چاق و لاغر گروه تعداد وزن قد ) cm ( سن شاخص توده بدني BMI ( Kg / m 2 ) 1 32 / 3 ± 2 2/5± 26 171/5±12/ 3 96/8± 9/ 15 18 چاق 18/1±0/58 3/4± 28 177±4/ 47 57±3/ 3 19 لاغر 35
مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي سمنان جلد 11 شماره 1 (پياپي 33 ) پاي يز 1388 جدول 2. نتايج آزمون t هم بسته مربوط به متغيرهاي مورد اندازهگيري در افراد چاق و لاغر گروه متغير آزمون تعداد t M±SD ارزش p نتيجه معني دار 0/000 4/ 73 5/5 پيش آزمون ± 3/87 18 1/4 پس آزمون ± 0/72 18 لپتين (ng.ml) چاق لاغر /0 غير معني دار 59-0/ 245 /0 غير معني دار 74-0/ 331 /0 معني دار 004 3/ 26 16/6 پيش آزمون ± 9/5 18 پس آزمون ± 28/5 18 20 7/4 پيش آزمون ± 11/39 18 8/4 پس آزمون ± 10/6 18 1/8 پيش آزمون ± 8/18 19 0/6 پس آزمون ± 0/28 19 TNFα (pg.ml) IL -6 (pg.ml) لپتين /0 معني دار 042 2/ 18 /0 غير معني دار 17 1/ 43 95/7 پيش آزمون ± 349 19 90/9 پس آزمون ± 343/9 19 پيش آزمون ± 7/7 19 4 1/7 پس آزمون ± 1/6 19 (ng.ml) TNFα (pg.ml) IL -6 (pg.ml) -2 هرجند ميزان TNFα در گروه چاق پس از طي برنامه تمريني هوازي افزايش يافت ) زا 16/6 به pg/ml) 20 ولي اين افرايش معنيدار نبود در حاليكه همين فاكتور در گروه لاغر به طور معنيداري از 95/7 به (pg/ml) 90/9 كاهش داشت 3- تغييرات ميزان IL-6 در هيچ كدام از گروهها معنيداري نبود. بحث و نتيجهگيري تحقيقات فراوان نشان دادهاند كه چاقي موجب بروز بيماريهاي گوناگوني از قبيل پرفشار خوني ديابت (نوع 2) و افزايش ابتلا به آلرژي و ضعف در ترميم جراحت ميشود [18]. يكي از مهمترين دلايل اثرات چاقي به افزايش توده چربي بدن و افزايش غلظت سرمي لپتين مربوط ميشود. اثرات لپتين در هيپوتالاموس( مركز هموستاز بدن) سيستم عصبي هورموني و سلولهاي ايمني نشان داده شده است [19]. از سويي ديگر تمرينات منظم ورزشي با افزايش سوخت و ساز انرژي مصرفي تاثير بسزايي در پيشگيري و درمان چاقي و عوارض ناشي از آن دارد [14]. لپتين. پژوهشهاي قيلي نشان داده اند كه تمرين منظم ورزشي ميتواند موجب كاهش چاقي (توده چربي) و ميزان لپتين شود [20]. نتايج پژوهش حاضر نشان داد كه يك دوره تمرين ورزشي هوازي منظم باعث كاهش معنيدار لپتين در هر دو گروه چاق و لاغر شد. اين نتايج با نتايج پژوهش تونگ و همكاران (2000) روي مردان نسبتا چاق همخواني دارد. آنها بيان داشته اند كه اساسا اندازه سلولهاي چربي در نواحي تجمع چربي و پاسخ آنها به تحريك بتا آدرنرژيك و انسولين متفاوت است. بنابر اين تغييرات كوتاهمدت و بلندمدت در تعادل انرژي ميتواند بيان ژن چاقي و ترشح لپتين را تعديل كند [4]. در پژوهشهاي ديگري كه توسط ايسيگ و همكاران (2000) و اليو و همكاران (2001) انجام شد همگي بيان كردند كه اين تمرينات سوخت وساز سلولي را افزايش داده و با كاهش حجم بافت چربي موجب كاهش غلظت لپتين و افزايش كارآيي آن ميشود [21]. نتايج اين مطالعه با نتايج مطالعات ديگران در اين زمينه متفاوت است. براي مثال دلتمان و همكارانش (2000) تاثير 30 دقيقه تمرين با شدتهاي متفاوت را بر ميزان سطوح لپتين 7 مرد جوان بررسي كردند و دريافتند كه ميزان لپتين نه تنها در حين تمرين بلكه تا 3/5 ساعت پس از دوره بهبودي كاهش نمي يابد[ 22 ]. همچنين پژوهشهاي تورجمن و همكاران (1999) زولاوز و همكاران (2005) و كرامر و همكارانش 36
ي م تا ثير يك دوره تمرين هوازي بر ميزان لپتين... (2002) با با نتايج اين پژوهش متفاوت هستند[ 25 24 23 ]. از دلايل احتمالي ايتن تفاوت ها ميتوان كوتاه بودن برنامه تمرينات ورزشي شدتهاي گوناگون برنامهها و وضعيتهاي گوناگون غذايي را در حين تمرين نام برد. همانگونه كه در جدول شماره 2 مشاهده ميشود سطح لپتين قبل از آغاز دوره تمريني درافراد چاق بسيار بالاتر از گروه لاغر است (5/5 نانوگرم در مقابل 1/8 نانوگرم) كه بهدليل داشتن توده چربي بيشتر و افزايش ميزان ترشح لپتين محلول بيشتر در خون باشد [26]. سطوح افزايشيافته لپتين در افراد چاق عليرغم انتظار نميتواند همچون افراد لاغر موجب كاهش اشتها و افزايش سوخت وساز شود. محققين بيان كردهاند احتمالا اين اثرات ميتواند بهدلايل اشباع گيرندههاي لپتين و اختلال در انتقال علاي م آن بهوجود بيايد [27]. در اين پژوهش سطوح لپتين پلاسما پس از برنامه تمريني در هر دو گروه كاهش معنيداري داشت كه با ساير تحقيقات انجام شده در اين زمينه همخواني دارد. يكي از مهمترين دلايل آن اين موضوع است كه لپتين هورموني است كه در سوخت وساز سلول ششركت مي كند و اختلال عملكرد آن ميتواند بهوسيله فعاليت جسماني منظم و سبك و افزايش حساسيت گيرندههاي سلولي هيپوتالاموس به آن جبران شود [28]. مكانيسم احتمالي آن اين است كه در اثر فعاليت ورزشي ميزان لپتين در اثر فعاليت سيستم عصبي سمپاتيك يا بهوسيله اپينفرين موجود گردش خون همزمان با كاهش حجم سلولي بافتهاي چربي و افزايش حساسيت گيرندهها به لپتين كاهش مييابد [30 29]. با توجه به اينكه در اين پژوهش نمونههاي خوني 48 ساعت قبل و 48 ساعت پس از برنامه تمريني اخذ شد بنابراين تفاوت بين افراد نميتواند ناشي از چرخه شبانهروزي در رژيم غذايي باشد بلكه در پاسخ به تمرين است. زيرا چرخه روزانه به در دسترس بودن كربوهيدرات بستگي دارد و روشن است كه ترشح لپتين نسبت معكوسي با كربوهيدرات رژيم غذايي دارد و سطح آن ممكن است با كل انرژي مصرفي تمرين تحت تا ثير قرار گيرد[ 20 ]. كاهش بيشتر ميزان لپتين در گروه چاق در مقايسه با گروه وحدت بقرآبادي و همكاران لاغر ميتواند ناشي از تا ثير بيشتر تمرين بر سلولهاي چربي اين گروه باشد. تمرينات بدني نه تنها ليپتين بلكه ساير هورمونهاي بدن از جمله كورتيزول و تسترسترون را بيشتر تحت تا ثير قرار دهد. [20 31] فاكتور نكروز دهنده تومور آلفا.(TNFα) TNFα يكي از سايتوكاينهاي مهم پيش التهابي است كه ارتباط بسيار نزديكي با ميزان لپتين درصد چربي [10] و متابوليسم انرژي [32] دارد. ارتباط بين TNFα و متابوليسم انرژي بسيار پيچيده است به گونهاي كه افزايش غلظت TNFα در خون موجب افزايش سوخت وساز و انرژي مصرفي در حال استراحت و كاهش وزن ميشود [33]. در اين پژوهش ميزان TNFα گروه لاغر قبل از اجراي برنامه ورزشي بسيار بالاتر از گروه چاق بود كه ميتواند به نوعي بيانگر افزايش سوخت وساز باشد كه با افزايش انرژي مصرفي و كاهش وزن همراه است [32]. پس از دو ماه برنامه تمريني هوازي مشاهده شد كه غلظت سرمي TNFα در گروه چاق از ميزان 16/6 به 20pg/ml افزايش داشته است. علت افزايش آن مي تواند مربوط به فاكتورهاي عصبي هورموني باشد كه قادرند بر ميران TNFα همچون لپتين اثر بگذارند [34]. در اين زمينه تحقيقات گذشته نشان داده است كه ورزش و فعاليت بدني ميتوانند ميزان كورتيزول [35] كاتكول آمينها و ذخاير كربوهيدرات را [36] تحت تا ثير قرار دهد كه اين تغييرات به نوبه خود منجر به افزايش TNFα گرددند. به عنوان مثال تحقيق اندري و همكارانش (2000) نشان داد كه أثير سه ساعت تمرين هوازي با شدت 60-65 vo2max درصد منجر به افزايش ميزان TNFα مي شود. آنها اين افزايش را به تغييرات سوخت وساز و و عصبي- هورموني ناشي از ورزش نسبت دادند [17]. از سويي ديگر ميزان TNFα مردان لاغر در اثر اجراي برنامه ورزشي كاهش معنيداري نشان داد كه احتمالا بهدليل ايجاد پديده واكنشي بدن ميباشد. افراد لاغر با داشتن ميزان TNFα پايهي بالا 7/95 pg/ml از سوخت وساز بسيار 37
IL مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي سمنان زيادي برخوردارند كه ميتواند همراه با كاشكسي باشد [35] لذا ورزش به نوعي تعادل را در اين گروه برقرار ميكند و احتمالا با كاهش TNFα از فرآيند متابوليكي كه موجب افزايش انرژي مصرفي شود ميكاهد تا بدن را به سطح تعادل متابوليكي نزديكتر كند [37]. اينترلوكين /(IL-6) 6 اينترلوكين- 6 يكي از سايتوكاينهاي پيشالتهابي است كه از بافت چربي ترشح ميشود و سطوح موجود در گردش خون آن به طور مستقيم با چاقي در ارتباط است [15]. در اين مطالعه مشخص شد كه غلظت پايه IL-6 در گروه چاق قبل از آغاز تمرينات بالاتر از گروه لاغر ميباشد. اين موضوع بيانگر اين است كه هر چه وزن كمتر باشد سطوح گردش خون IL-6 نيز كمتر است. [15]. اثر ورزش و فعاليت بدني بر توليد IL-6 به شدت مدت تمرين و حجم عضلاني بدن وابسته است [38]. غلظت گليكوژن درون سلولي عضلات محرك مهمي براي توليد 6- IL است. به عبارت ديگر IL-6 به عنوان يك سايتوكاين حساس به ذخاير انرژي (گليكوژن) نيز عمل ميكند [39]. 6- IL توليد شده توسط عضله در حال انقباض اغلب در ورزشهاي شديد و كوتاه مدت زياد ميشود [40 17]. اين افزايش ناشي از اثرات ورزش بر بر بافت چربي و افزايش ليپوليز و اكسيداسيون چربي [41] بر هموستاز گليكوژن در كبد [42] و تا ثير ضد التهابي آن است. افزايش IL-6 در اين شرايط با افزايش IL1-ra و IL-10 و كاهش [43] TNFα ميتواند تا ثير مهاري بر بر فعاليت سلولهاي تنظيمكننده T (Tregs) داشته باشد [44]. از سويي ديگر در گروه لاغر پس از اجراي 2 ماه برنامه هوازي مشاهده ميشود كه ميزان IL-6 كاهش معنيداري پيدا مي كند. عليرغم اين كه در طي فعاليتهاي ورزشي شديد كه با التهاب و آسيب بافتي همراه هستند و ميزان افزايش يافته IL-6 را نشان ميدهند [45 5]. يك دليل كاهش غلظت آن در گروه لاغر حجم عضلاني كم و ميزان ميزان كم گليكون عضلاني است. نشان داده شده است كه غلظت IL-6 با ذخاير سوختي عضلات بويژه گليكوژن در ارتباط است و جلد 11 شماره 1 (پياپي 33 ) پاي يز 1388 فعاليت درازمدت باعث تخليه اين ذخاير و كاهش ميزان 6- مي شود[ 39 ]. به طور كلي نتايج اين مطالعه نشان مي دهد كه تمرينات ورزشي سبك و منظم ميتواند ميزان لپتين را در افراد چاق و لاغر كاهش دهد ولي اثرات آن بر سايتوكاين فاكتور نكروزدهندهي تومور-آلفا در دو گروه متفاوت است. اين تغييرات متفاوت بر سوخت وساز و فعاليت سيستم ايمني افراد چاق و لاغر اثر بگذارد. براي تعين مكانيسم هاي دخيل مطالعات بيشتري نياز است. تشكر و قدرداني نويسندگان از آقاي دكتر بروشكي كه در به انجام رسيدن اين تحقيق زحمات بسياري كشيدهاند تشكر مينمايند. منابع [1] Speakman JR. Obesity: the integrated roles of environment and genetics. J Nutr 2004; 134: 2090S-2105S. [2] Messerli FH, Christie B, DeCarvalho JG, Aristimuno GG, Suarez DH, Dreslinski GR. and Frohlich ED. Obesity and essential hypertension. Hemodynam, intricsavascular volume, sodium excretion, and plasma renin activity. Arch Intern Med 1981; 141:81-85. [3] Fain JN. Release of interleukins and other inflammatory cytokines by human adipose tissue is enhanced in obesity and primarily due to the nonfat cells. vitam horm 2006; 74: 443-477. [4] Thong FS, Hudson R, Ross R, Janssen I. and Graham TE. Plasma leptin in moderately obese men: independent effects of weight loss and aerobic exercise. Am J Physiol Endocrinol Metab 2000; 279: E307-E313. [5] Lehrke M, Broedl UC, Biller-Friedmann IM, Vogeser M, Henschel V, Nassau K. and et al. Serum concentrations of cortisol, interleukin 6, leptin and adiponectin predict stress induced insulin resistance in acute inflammatory reactions. crit care 2008; 12: R157. [6] Gainsford T, Willson TA, Metcalf D, Handman E, McFarlane C, Ng A. and et al. Leptin can induce proliferation, differentiation, and functional activation of hemopoietic cells. Proc Natl Acad Sci USA 1996; 93: 14564-14568. [7] Hersoug LG. and Linneberg A. The link between the epidemics of obesity and allergic diseases: does obesity induce decreased immune tolerance? Allergy 2007; 62: 1205-1213. [8] Uysal KT, Wiesbrock SM, Marino MW. and Hotamisligil GS. Protection from obesity-induced insulin resistance in mice lacking TNF-α function. Nature1997; 389: 610-614. [9] Sprung CL, Annane D, Keh D, Moreno R, Singer M, Freivogel K. and et al. Hydrocortisone therapy for patients with septic shock. N Engl J Med 2008; 358: 111-124. [10] Pasare C. and Medzhitov R. Toll pathway-dependent blockade of CD4+CD25+ T cell-mediated suppression by dendritic cells. Science 2003; 299: 1033-1036. [11] Tilburgs T, Roelen DL, van der Mast BJ, van Schip JJ, Kleijburg C, Groot-Swings GM. and et al. Differential distribution of CD4(+)CD25(bright) and CD8(+)CD28(-) T-cells in decidua and maternal blood during human pregnancy. Placenta 2006; 27: S47-S53. [12] Weiss ST. Obesity: insight into the origins of asthma. Nat Immunol 2005; 6: 537-539. 38
تا ثير يك دوره تمرين هوازي بر ميزان لپتين... وحدت بقرآبادي و همكاران [30] Considine RV, Sinha MK, Heiman ML, Kriauciunas A, Stephens TW, Nyce MR. and et al. Serum immunoreactive-leptin concentrations in normal-weight and obese humans. N Engl J Med 1996; 334: 292-295. [31] Kraemer RR, Acevedo EO, Synovitz LB, Hebert EP, Gimpel T. and Castracane VD. Leptin and steroid hormone responses to exercise in adolescent female runners over a 7-week season. Eur J Appl Physiol 2001; 86: 85-91. [32] Mantzoros CS, Moschos S, Avramopoulos I, Kaklamani V, Liolios A, Doulgerakis DE. and et al. Leptin Concentrations in Relation to Body Mass Index and the Tumor Necrosis Factor- System in Humans1. J Clin Endocrinol Meta 1997; 82: 3408-3413. [33] Staal-van den Brekel AJ, Dentener MA, Schols AM, Buurman WA. and Wouters EF. Increased resting energy expenditure and weight loss are related to a systemic inflammatory response in lung cancer patients. J Clin Oncol 1995; 13: 2600-2605. [34] Nieman DC, Fagoaga OR, Butterworth DE, Warren BJ, Utter A, Davis JM. and et al. Carbohydrate supplementation affects blood granulocyte and monocyte trafficking but not function after 2.5 h or running. Am J Clin Nutr 1997; 66: 153-159. [35] Cupps TR. and Fauci AS. Corticosteroid-induced immunoregulation in man. Immunol Rev 1982; 65: 133-155. [36] Turnbull AV. and Rivier CL. Regulation of the hypothalamic-pituitary-adernal axis by cytokines: actions and mechanism of actions. Physiol Rev 1999; 79: 1-71. [37] Rosenbaum M, Nicolson M, Hirsch J, Heymsfield SB, Gallagher D, Chu F. and Leibel RL. Effects of gender, body composition and menopause on plasma concentrations of leptin. J Clin Endocrinol Metab 1996; 81: 3424-3427. [38] Pedersen BK, Steensberg A. and Schjerling P. Musclederived interleukin-6: possible biological effects. J Physiol 2001; 536: 329-337. [39] Keller P, Keller C, Carey AL, Jauffred S, Fischer CP, Steensberg A. and Pedersen BK. Interleukin-6 production by contracting human skeletal muscle: autocrine regulation by IL-6. Biochem Biophys Res Commun 2003; 310: 550-554. [40] Luheshi GN, Gardner JD, Rushforth DA, Loudon AS. and Rothwell NJ. Leptin actions on food intake and body temperature are mediated by IL-1. Proc Natl Acad Sci U S A 1999; 96: 7047-7052. [41] Nonogaki K, Fuller GM, Fuentes NL, Moser AH, Staprans I, Grunfeld C. and Feingold KR. Interleukin-6 stimulates hepatic triglyceride secretion in rats. Endocrinology 1995; 136: 2143-2149. [42] Petersen AM. and Pedersen BK. The anti-inflammatory effect of exercise. J Appl Physiol 2005; 98: 1154-1162. [43] Fiers W. Tumor necrosis factor. Characterization at the molecular, cellular and in vivo level. FEBS Lett 1991; 285: 199-212. [44] Pasare C. and Medzhitov R. Toll pathway-dependent blockade of CD4+CD25+ T cell-mediated suppression by dendritic cells. Science 2003; 299: 1033-1036. [45] Nieman DC, Henson DA, Davis JM, Dumke CL, Utter AC, Murphy EA. and et al. Blood leukocyte mrna expression for IL-10,IL-1Ra,and IL-8, but not IL-6 increases after exercise. J Interferon Cytokine Res 2006; 26: 668-674. [13] De Rosa V, Procaccini C, Cali G, Pirozzi G, Fontana S, Zappacosta S. and et al. A key role of leptin in the control of regulatory T cell proliferation. Immunity 2007; 26: 241-255. [14] Berggren JR, Hulver MW. and Houmard JA. Fat as an endocrine organ: influence of exercise. J Appl Physiol 2005; 99: 757-764. [15] Rudin E. and Barzilai N. Inflammatory peptides derived from adipose tissue. immun Ageing 2005; 2: 1. [16] Perusse L, Collier G, Gagnon J, Leon AS, Rao DC, Skinner JS. and et al. Acute and chronic effects of exercise on leptin levels in humans. J Appl Physiol 1997; 83: 5-10. [17] Moldoveanu AI, Shephard RJ. and Shek PN. Exercise elevates plasma levels but not gene expression of IL-1beta, IL-6, and TNF-alpha in blood mononuclear cells. J Appl Physiol 2000; 89: 1499-1504. [18] Samartin S, Chandra R. Obesity, overnutrition and the immune system. Nutr 2001; 21: 243-262. [19] Caldefie-Chezet F, Poulin A, Tridon A, Sion B. and Vasson MP. Leptin: a potential regulator of polymorphonuclear neutrophil bactericidal action? J Leukoc Biol 2001; 69: 414-418. [20] Kraemer RR. Chu H. and Castracane VD. Leptin and Exercise. Exp Biol Med 2002; 227: 701-708. [21] Olive JL. and Miller GD. Differential Effects of Maximal-and Moderate-Intensity Runs on Plasma Leptin in Healthy Trained Subjects. Nutrition 2001; 17: 365-369. [22] Weltman A, Pritzlaff CJ, Wideman L, Considine RV, Fryburg DA, Gutgesell ME. and et al. Intensity of acute exercise does not affect serum leptin concentration in young men. med sci sports Exerc 2000; 32: 1556-1561. [23] Torjman MC, Zafeiridis A, Paolone AM, Wilkerson C. and Considine RV. Serum leptin during recovery following maximal incremental and prolonged exercise. Int J Sports Med 1999; 20: 444-450. [24] Zolad JA, Konturek SJ, Duda K, Majerczak J, Sliwowski Z, Grandys M. and Bielanski W. effect of modearate incremental exercise,performed in fed and fasted state on cardio-respiratory variables and leptin and gherlin concentrations in young healty men. J physiol pharmacol 2005; 56: 63-85. [25] Kramer RR, Chu H. and Castracane VD. Leptin and exercise. Exp biol med (maywood) 2002; 227: 701-708. [26] Sinha MK, Opentanova I, Ohannesian JP, Kolacxynski JW, Heiman ML, Hale J. and et al. Evidence of free and bound leptin in human circulation. Studies in lean and obese subjects and during short-term fasting. J Clin Invest 1996; 98: 1277-1282. [27] Margetic S, Gazzola C, Pegg GG. and Hill RA. Leptin: a review of its peripheral actions and interactions. Int J Obes Relat Metab Disord 2002; 26: 1407-1433. [28] Dryden S, Frankish H, Wang Q. and Williams G. Nero peptide Y and energy balance: one way ahead for the treatment of obesity. Eur J Clin Invest 1994; 24: 293-308. [29] Mantzoros CS, Qu D, Frederich RC, Susulic VS, Lowell BB, Maratos-Flier E. and Flier JS. Activation of 3 adrenergic receptors suppresses leptin expression and mediates a leptinindependent inhibition of food intake in mice. Diabetes 1996; 45: 909-914. 39
مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي سمنان جلد 11 شماره 1 (پياپي 33 ) پاي يز 1388 40
تا ثير يك دوره تمرين هوازي بر ميزان لپتين... وحدت بقرآبادي و همكاران Effects of aerobic training on leptin, tumor necrosis factor-α and interleukin-6 levels in obese and lean men Vahdat Boghrabadi (M.Sc) *1, Maghsood Piri (Ph.D) 1, Heydar Sadeghi (Ph.D) 1, Mojtaba Sankian (Ph.D) 2 1- Islamic Azad University of Central Tehran, Tehran, Iran 2- Dept. of Immunology, Faculty of Medicin, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran (Received: 13 Jun 2009 Accepted: 19 Sep 2009) Introduction: Obesity results in some diseases such as of atherosclerosis diabetic and therefore influence on the immune system, greatly. Given the undeniable role of sport in general health, the aim of this present study was to assay the effects of regular exercise on serum levels of immunoregulators factors (leptin, tumor necrosis factor- α (TNF- α) and interleukin-6) in obese and lean men. Material and methods: 37 male subjects divided two groups of obese and lean with body composition analyzer. Blood samples were taken 48 h before starting the aerobic training program. Then, both groups performed the aerobic training program included running with 65-85% of individual maximum heart rate on treadmill for 3 sessions per week, 30 minutes per session and 2 consecutive months. Then another blood sample was taken following the training period. Serum levels of leptin, TNF- α and interleukin-6 of all subjects before and after the training period were measured using standard biochemical methods from all the subjects and all the parameters were measured in both groups again. Results: Our results showed that the aerobic training resulted in a significant decrease in leptin levels in obese (p=0.000) and non obese (p=0.004) peoples and also a significant decrease in TNF- α (p=0.042) in lean people. However, the aerobic training had no significant influence in the levels of interleukin-6 in both groups. Conclusion: The results showed that regular and light aerobic exercises could decrase leptin levels in both obese and lean men, but have differential effects on levels of TNF- α in both groups. These effects may influence functions of immune system and metabolism in obese and lean men in a different way. Key Words: Leptin, Tumor necrosis factor-alpha, Interleukin-6, Aerobic training, Obese men, Lean men * Corresponding author: Fax: +98 511 6618710; Tel: +98 9151029231 vahdat.boghrabadi@gmail.com 41