Μάκθμα: Διάγνωςθ, αξιολόγθςθ και αντιμετϊπιςθ τθσ δυςλεξίασ Αξιολόγθςθ Μακθςιακϊν Δυςκολιϊν Διδάςκουςα: Σ. Πολυχρονοποφλου Διδακτικό ςφγγραμμα: Μακθςιακζσ Δυςκολίεσ και Εκπαιδευτικι Πράξθ (2011) Σ. Παντελιάδου
Διαγνωςτικι Ομάδα Γιατρόσ (οφκαλμίατροσ & ακουολόγοσ) Εκπαιδευτικόσ ειδικισ αγωγισ Εκπαιδευτικόσ ψυχολόγοσ Κοινωνικι λειτουργόσ
Οι ςφγχρονεσ τάςεισ διαγνωςτικισ προςζγγιςθσ τθσ δυςλεξίασ τονίηουν τον κεντρικό ρόλο του δαςκάλου ςτθ διαγνωςτικι διαδικαςία.
Περιεχόμενο διαγνωςτικισ ζκκεςθσ Ατομικό ιςτορικό του παιδιοφ Λατρικό ιςτορικό κλθρονομικότθτα Οικογενειακι κατάςταςθ Πλθροφορίεσ από το ςχολείο Παροφςα κατάςταςθ του παιδιοφ Μακθςιακι αξιολόγθςθ Ψυχολογικι αξιολόγθςθ
Ατομικό ιςτορικό Κφθςθ, τοκετόσ, ςθμαντικά αναπτυξιακά βιματα του παιδιοφ (π.χ. πότε περπάτθςε, πότε μίλθςε κλπ), προβλιματα ςυμπεριφοράσ ςτο ςπίτι, ςχζςεισ με αδζρφια και άλλα παιδιά.
Λατρικό ιςτορικό - κλθρονομικότθτα Αςκζνειεσ, αλλεργίεσ, ατυχιματα, φαρμακευτικι αγωγι, κλπ.
Οικογενειακι κατάςταςθ Οικονομικι κατάςταςθ και μορφωτικό επίπεδο γονζων. Αςκζνειεσ γονζων, διαηφγια κλπ.
Πλθροφορίεσ από το ςχολείο Σχολικι επίδοςθ Συμπεριφορά ςτο ςχολείο
Παροφςα κατάςταςθ του παιδιοφ Μακθςιακζσ δυςκολίεσ. Προβλιματα ςυμπεριφοράσ. Αιτία παραπομπισ του παιδιοφ για διάγνωςθ. Θ ςτάςθ του παιδιοφ απζναντι ςτο πρόβλθμά του. Στόχοι & επικυμίεσ του παιδιοφ.
Μζςα ςυλλογισ πλθροφοριϊν για τθ διάγνωςθ των Μ.Δ. Παρατιρθςθ τθσ ςυμπεριφοράσ. Στακμιςμζνα τεςτ. Ερωτθματολόγια. Κλίμακεσ. Συνεντεφξεισ. Καταγραφι αναπτυξιακοφ, οικογενειακοφ & ςχολικοφ ιςτορικοφ.
Παρατιρθςθ (α) Συςτθματικι παρατιρθςθ Καταγράφεται θ ςυχνότθτα, θ διάρκεια και θ ζνταςθ τθσ ςυμπεριφοράσ που παρατθρείται.
Παρατιρθςθ με τθν τεχνικι του δειγματολθπτικοφ χρόνου Πρόβλθμα: Εγκαταλείπει τθ κζςθ του (Χ) Μάκθμα: Αρικμθτικι Χρόνοσ παρατιρθςθσ: 1ϋϋ κάκε 10ϋ Συνολικόσ χρόνοσ παρατιρθςθσ: 50ϋ 10ϋ 20ϋ 30ϋ 40ϋ 50ϋ Χ Χ Χ 3 : 5 = 0,6 = 60%
Άτυπθ ι μθ ςυςτθματικι παρατιρθςθ Ο εκπαιδευτικόσ παρατθρεί το μακθτι ςτο περιβάλλον τθσ τάξθσ και ςθμειϊνει τισ ςυμπεριφορζσ που κεωρεί ςθμαντικζσ.
Συνζντευξθ (α) δομθμζνθ (β) θμιδομθμζνθ (γ) αδόμθτθ
Δοκιμαςία (τεςτ) Είναι ζνα ςφνολο ερωτιςεων ι αςκιςεων ςτισ οποίεσ υπάρχουν προαποφαςιςμζνεσ, ορκζσ απαντιςεισ.
Θ δοκιμαςία ωσ τρόποσ αξιολόγθςθσ (ςελ. 106-110) Θ δοκιμαςία δομείται με βάςθ τρεισ άξονεσ: 1. Το περιεχόμενο. 2. Τθ νοθτικι λειτουργία που παρουςιάηεται. 3. Τον τφπο ι τρόπο τθσ απάντθςθσ.
1 οσ άξονασ: Περιεχόμενο Το περιεχόμενο περιλαμβάνει πλθροφορίεσ για: (α) τισ βαςικζσ δεξιότθτεσ μάκθςθσ (β) τθ γνϊςθ
(α) Βαςικζσ δεξιότθτεσ Δεξιότθτεσ γραφισ, ανάγνωςθσ, αρικμθτικισ, ςυλλαβιςμοφ, κλπ Ταχφτθτα ανάγνωςθσ, κλπ
Γνϊςθ Θ γνϊςθ αξιολογείται με δοκιμαςίεσ που ελζγχουν 6 νοθτικζσ λειτουργίεσ: (α) Επανάλθψθ (β) Ανακεφαλαίωςθ (γ) Επεξιγθςθ (δ) Πρόβλεψθ (ε) Αποτίμθςθ (ςτ) Εφαρμογι
(α) Επανάλθψθ Δίνουμε ςτο παιδί επαρκείσ πλθροφορίεσ και του ηθτάμε να αναφζρει επακριβϊσ θμερομθνίεσ, ονόματα, πρόςωπα. π.χ. - Ποιοι ιταν οι 12 απόςτολοι;
(β) Ανακεφαλαίωςθ Ηθτάμε από το μακθτι να παραφράςει ι να επαναλάβει περιλθπτικά το ακριβζσ περιεχόμενο των πλθροφοριϊν που του δόκθκαν. π.χ. Να πεισ με λίγα λόγια τθν ιςτορία τθσ χιονάτθσ.
(γ) Επεξιγθςθ Δίνουμε ςτο μακθτι ζνα παράδειγμα ζννοιασ ι αρχισ και του ηθτάμε να τθν αναγνωρίςει και να τθν κατονομάςει. Ι του δίνουμε τθν ζννοια και του ηθτάμε να δϊςει ζνα δικό του παράδειγμα. π.χ. Δϊςε ζνα παράδειγμα κετικισ ενίςχυςθσ.
(δ) Πρόβλεψθ Παρουςιάηουμε ςτο μακθτι μια κατάςταςθ, του δίνουμε τισ ςχετικζσ πλθροφορίεσ και του ηθτάμε να προβλζψει το αποτζλεςμα με βάςθ ζναν κανόνα. π.χ. Τι κα ςυμβεί αν ηεςτάνουμε τον πάγο;
(ε) Αποτίμθςθ Τίκενται ςυγκεκριμζνα κριτιρια με βάςθ τα οποία ο μακθτισ πρζπει να κάνει μια επιλογι ι να προβεί ςε μια κρίςθ. π.χ. Με βάςθ το νόμο του Νεφτωνα, ποφ κα πάει ζνα μιλο που κα φφγει από το χζρι ενόσ αςτροναφτθ ςτο Κολοφμπια;
(ςτ) Εφαρμογι Δίνεται ςτο μακθτι θ αρχι και το τζλοσ τθσ διαδικαςίασ και του ηθτείται να περιγράψει τθ διαδικαςία που οδθγεί ς αυτό το αποτζλεςμα. π.χ. Πϊσ κα μποροφςε να εξαςφαλιςτεί θ ςυναίνεςθ των δαςκάλων ςτθν ζνταξθ παιδιϊν με αναπθρία;
Τφποσ απάντθςθσ (ςελ. 110 115) (α) Μονολεκτικι απάντθςθ. π.χ. Το λιϊςιμο του πάγου είναι (β) Σφντομθ απάντθςθ. (γ) Εκτεταμζνθ απάντθςθ. (δ) Επιλογι (ςωςτό λάθοσ, πολλαπλή επιλογή, και ταίριαςμα).
Αξιολόγθςθ περιβάλλοντοσ (εξωτερικοί παράγοντεσ) (ςελ. 117-125) Αξιολογοφμε το περιβάλλον διότι οι εξωτερικοί παράγοντεσ παίηουν ςθμαντικό ρόλο ςτθ μάκθςθ του παιδιοφ.
Περιβάλλον: (Α) Παράγοντεσ που αφοροφν ςτθν τάξθ και ςτθ διδαςκαλία 1. Οι απόψεισ του εκπαιδευτικοφ. 2. Το περιβάλλον τθσ τάξθσ. 3. Θ ομαδοποίθςθ. 4. Θ μζκοδοσ διδαςκαλίασ.
1) Οι απόψεισ του εκπαιδευτικοφ ςχετικά με τισ διδακτικζσ μεκόδουσ (π.χ. τισ μεκόδουσ ανάγνωςθσ) επθρεάηουν τον τρόπο διδαςκαλίασ, επομζνωσ και τθν επίδοςθ του μακθτι.
2) Το περιβάλλον τθσ τάξθσ Φυςικό περιβάλλον Κοινωνικοςυναιςκθματικό περιβάλλον
Αξιολόγθςθ του φυςικοφ περιβάλλοντοσ (Υπόδειγμα 1 ς. 118) Υπάρχουν αναρτθμζνα ςτουσ τοίχουσ δείγματα τθσ γραφισ των παιδιϊν; Υπάρχουν αναρτθμζνοι κανόνεσ ορκογραφίασ ι γραμματικισ για άμεςθ χριςθ από τουσ μακθτζσ; κλπ
3) Η ομαδοποίθςθ (ςυνοπτικι παρουςίαςθ Υποδείγματοσ 2, ς. 119) Σε ποιεσ ομάδεσ ζχουν οργανωκεί τα παιδιά; Με ποια κριτιρια ζγινε θ ομαδοποίθςθ; Με ποιο ςτόχο δθμιουργικθκαν οι ομάδεσ; Πόςο χρόνο αναλογικά περνοφν τα παιδιά ςε κάκε τφπο ομάδασ;
4) Η μζκοδοσ διδαςκαλίασ (Υπόδειγμα 3, ς. 120 ςυνοπτικά) Διάλεξθ από το δάςκαλο. Ατομικι μεγαλόφωνθ ανάγνωςθ από το μακθτι. Ατομικι ςιωπθρι ανάγνωςθ. Οι μακθτζσ ςυηθτοφν. Άλλο.
Αυτοαξιολόγθςθ δαςκάλου ςχετικά με τθ μζκοδο διδαςκαλίασ (Υπόδειγμα 4, ςελ. 121 - ςυνοπτικά) Κατά πόςο υπάρχουν τα παρακάτω χαρακτθριςτικά ςτθν τάξθ ςασ; - Χριςθ εποπτικϊν μζςων - Ανατροφοδότθςθ - Στρατθγικζσ κινιτρων - Εξατομικευμζνθ διδαςκαλία, κ.ά.
Αξιολόγθςθ τθσ ςυμπεριφοράσ του δαςκάλου και των κινιτρων που παρζχει Παροχι επαίνου ι άλλθσ αμοιβισ. Άμεςθ ανατροφοδότθςθ ςτισ απαντιςεισ των μακθτϊν. Παροχι οργανογραμμάτων και χαρτϊν μάκθςθσ πριν τθ διδαςκαλία. Παροχι ευκαιριϊν για ενεργθτικι ςυμμετοχι των παιδιϊν. (Υπόδ. 5, ς. 122
Αξιολόγθςθ του μακθτι Πλθροφορίεσ για το οικογενειακό περιβάλλον. Βλζπε ςτο βιβλίο, Υπόδειγμα 10: Πρωτόκολλο πληροφοριών για την οικογένεια (σελ. 128, 129).
Στρατθγικι αξιολόγθςθσ Ο εκπαιδευτικόσ που ςυγκεντρϊνει πλθροφορίεσ για τουσ μακθτζσ του μζςω τθσ αξιολόγθςθσ, ακολουκεί μια ςυγκεκριμζνθ ςτρατθγικι, ζνα ςχζδιο. Το ςχζδιο αυτό περιλαμβάνει 7 βιματα.
Στρατθγικι αξιολόγθςθσ (7 βιματα) (1) Επιλζγω τθ γνωςτικι περιοχι που κα αξιολογιςω. (2) Αποφαςίηω από ποφ κα αρχίςω. (3) Επιλζγω τθ δοκιμαςία. (4) Χορθγϊ τθ δοκιμαςία και καταγράφω τα λάκθ του παιδιοφ. (5) Αναλφω τα ευριματα. (6) Διερευνϊ ςε βάκοσ και (7) ςυμπλθρϊνω τα ζντυπα καταγραφισ.
Θ Αφροδίτθ Θ Αφροδίτθ, μακιτρια Β τάξθσ δθμοτικοφ παραπζμφκθκε ςτο δάςκαλο του Τμιματοσ Ζνταξθσ για αξιολόγθςθ αναγνωςτικϊν δεξιοτιτων.
Παράδειγμα εφαρμογισ των 7 βθμάτων (ςελ. 142-147) 1 ο βιμα: Επιλζγω τθ γνωςτικι περιοχι που κα αξιολογιςω. (Κα είναι θ ανάγνωςθ)
Παράδειγμα εφαρμογισ των 7 βθμάτων (ςελ. 142-147) Χωρίηω τθν ανάγνωςθ ςε δφο μζρθ: (α) Αποκωδικοποίθςθ και (β) Κατανόθςθ.
2 ο βιμα: Από ποφ κα αρχίςω; Εξαρτάται από τισ πλθροφορίεσ που ζχω ςυγκεντρϊςει για το παιδί από τον προθγοφμενο δάςκαλο, τθν παρακολοφκθςι του μζςα ςτθν τάξθ κλπ. (π.χ. αν το παιδί μπορεί να διαβάηει αλλά δεν καταλαβαίνει το νόθμα, κα αρχίςω με τθν κατανόθςθ και όχι τθν αποκωδικοποίθςθ).
2 ο βιμα: Από ποφ κα αρχίςω; (ςυνζχεια) (1) Κα αρχίςω με τθν αποκωδικοποίθςθ. Συγκεκριμζνα, κα αξιολογιςω: Αναγνϊριςθ γραμμάτων, Διάκριςθ φωνθμάτων, Ανάγνωςθ απλϊν ςυλλαβϊν, Ανάγνωςθ πολυςφλλαβων λζξεων, Ανάγνωςθ πρόταςθσ, Ανάγνωςθ κειμζνου.
2 ο βιμα (ςυνζχεια) Κα αρχίςω από ζνα χαμθλό επίπεδο δεξιοτιτων για να δϊςω ςτο παιδί ευκαιρίεσ επιτυχίασ; Κα ξεκινιςω από ζνα επίπεδο ςτο οποίο ο μακθτισ κα μπορεί να απαντιςει, αλλά κα κάνει και αρκετά λάκθ;
3 ο βιμα: Επιλζγω τθ δοκιμαςία (το όργανο αξιολόγθςθσ) Αποφαςίηω να επιλζξω ζνα κείμενο από το βιβλίο «Θ Γλϊςςα μου» τθσ Αϋ τάξθσ δθμοτικοφ.
Αποφαςίηω πϊσ κα κωδικοποιϊ τα λάκθ Είδοσ λάκουσ Παράλειψθ... Διαγράφω με Χ Πρόςκεςθ.Βελάκι + λζξθ Αντικατάςταςθ.Διαγραφι + τι είπε Λζξθ που διαβάηει ο δάςκαλοσ...βάηω Δ πάνω από τθ λζξθ Αντιςτροφι Σθμειϊνω με
Βιμα 3 ο Χορθγϊ τθ δοκιμαςία και καταγράφω τα λάκθ. ε Τα παιδιά πιγαν ςτο τςίρκο. Εκεί δυο παλιάτςοι ζκαναν πωσ τςακϊνονται τςαι τςίριξαν. ΤρειΧ πίκθκοι ζπιναν το τςάι τουχ Δ
Το τςίρκο (ςυνζχεια) Μια αρκοφδα ζκανε τςουλικρα. Ζνασ Δ ά.. Δ ελζφαντασ άρπαξε με τθν προβοςκίδα του τθν τςάντα μιασ κυρίασ.
Πρωτόκολλο καταγραφισ και ταξινόμθςθσ λακϊν ςε κατθγορίεσ ΛΕΞΗ Παρά λειψθ Πρόςκεςθ Αντικατάςταςθ Δε διαβάηει Διαβάηει μιςι λζξθ Αντιςτροφι Πιγαν ν τςίρκο ν τςακϊ νονται ν
5 ο βιμα: Αναλφω τα ευριματα. 6 ο βιμα: Διερευνϊ ςε βάκοσ. 7 Ο βιμα: Συμπλθρϊνω τα ζντυπα καταγραφισ, ορίηω τουσ διδακτικοφσ ςτόχουσ, και αρχίηω τθ διδαςκαλία.
Στο ςθμερινό μάκθμα κα μιλιςουμε για τθν αξιολόγθςθ τθσ αναγνωςτικισ ετοιμότθτασ (Α.Ε) ι του αναδυόμενου γραμματιςμοφ (Α.Γ).
Γιατί; Διότι με βάςθ τα αποτελζςματα τθσ αξιολόγθςθσ του Α.Γ. ςχεδιάηουμε τισ κατάλλθλεσ δραςτθριότθτεσ για το δυςλεκτικό παιδί.
Αναγνωςτικι Ετοιμότθτα ι Αναδυόμενοσ Γραμματιςμόσ Ο όροσ αναφζρεται ςτθ ςταδιακι ανάδυςθ δεξιοτιτων που αφοροφν το γραπτό λόγο, ςτο πλαίςιο τθσ ανάπτυξθσ του προφορικοφ λόγου.
Με απλά λόγια, αξιολόγθςθ Α.Γ. ςθμαίνει: Ζχει το παιδί τισ δεξιότθτεσ που απαιτοφνται για να μάκει ανάγνωςθ και γραφι;
Σφμφωνα με τθν εξελικτικι άποψθ Προτοφ ζνα παιδί εκτεκεί ςτθ διδαςκαλία ανάγνωςθσ και γραφισ πρζπει να ζχει ωριμάςει γνωςτικά, ςυναιςκθματικά και ψυχοκινθτικά.
Σφμφωνα με τθν εμπειρικι άποψθ Αν θ αναγνωςτικι ετοιμότθτα δεν είναι παροφςα, μπορεί να κατακτθκεί μζςα από τθ διδαςκαλία και τθν παροχι κατάλλθλων μακθςιακϊν εμπειριϊν. (Δθλαδι, μπορεί να διδαχτεί).
Τα κφρια ςτοιχεία του Αναδυόμενου Γραμματιςμοφ είναι: 1) Θ ανάπτυξθ του προφορικοφ λόγου 2) Οι εμπειρίεσ γραμματιςμοφ. (Τα παραπάνω δφο αξιολογοφμε κατά τθν αξιολόγθςθ του Α.Γ.)
(1) Η ανάπτυξθ του προφορικοφ λόγου αποτελεί τθ βάςθ για τθν κατάκτθςθ τθσ ανάγνωςθσ διότι: (α) Τα παιδιά μακαίνοντασ να μιλοφν, αναπτφςςουν ζνα μεγάλο αρικμό γνωςτικϊν ςτρατθγικϊν μάκθςθσ.
(1) Θ ανάπτυξθ του προφορικοφ λόγου (ςυνζχεια) (β) Τα παιδιά μακαίνοντασ να ακοφν και να μιλοφν αποκτοφν τα μζςα για να κατανοιςουν τθν ανάγνωςθ (π.χ. λεξιλόγιο, ςφνταξθ, διαφορετικοί τρόποι μετάδοςθσ μθνυμάτων κλπ).
Πϊσ αξιολογοφμε τον προφορικό λόγο Ζνασ τρόποσ είναι να εξετάςουμε τθν ικανότθτα του παιδιοφ για αναδιιγθςθ. Διθγοφμαςτε μια ιςτορία και του ηθτάμε να τθ διθγθκεί όπωσ τθν άκουςε.
Στθν αναδιιγθςθ αξιολογοφμε: Αρικμό λζξεων, ποιότθτα λζξεων, πλθρότθτα προτάςεων, διιγθςθ βαςικϊν γεγονότων, παρουςίαςθ γεγονότων με ςωςτι χρονολογικι ςειρά.
Αξιολόγθςθ αναδιιγθςθσ (ςυνζχεια) Καταγράφουμε τισ δυςκολίεσ και ςυμπλθρϊνουμε το πρωτόκολλο (βλ. επόμενθ διαφάνεια)
Αξιολόγθςθ προφορικοφ λόγου μζςω αναδιιγθςθσ Αρικμόσ λζξεων. Ποιότθτα λζξεων. Πλθρότθτα προτάςεων Παρουςίαςθ βαςικϊν γεγονότων. Χρονικι παρουςίαςθ γεγονότων. Χαμθλι Μζτρια Πολφ καλι
Αξιολόγθςθ ικανότθτασ για αναδιιγθςθ (ςυνζχεια) Για μια πιο αξιόπιςτθ καταγραφι των δυςκολιϊν και των ικανοτιτων του παιδιοφ, μαγνθτοφωνοφμε τθν αναδιιγθςι του.
Αξιολόγθςθ προφορικοφ λόγου (Π.Λ.) (ςυνζχεια) Ζνασ άλλοσ τρόποσ αξιολόγθςθσ του Π.Λ. είναι να ηθτιςουμε από το παιδί να διθγθκεί μια δικι του ιςτορία.
Αξιολόγθςθ προφορικοφ λόγου (ςυνζχεια) Δίνει τίτλο ςτθν ιςτορία του; Διθγείται τθν ιςτορία με προτάςεισ ι με λζξεισ; Χρθςιμοποιεί πλοφςιο λεξιλόγιο ι λζει π.χ. αυτό το πράμα ιταν Ζχουν οι προτάςεισ του πλθρότθτα;
Αξιολόγθςθ προφορικοφ λόγου (ςυνζχεια) Ζχει: Καλι άρκρωςθ και ςφνταξθ; Επαρκζσ λεξιλόγιο; Ευχζρεια ςτθ χριςθ τθσ γλϊςςασ;
(2) Οι εμπειρίεσ γραμματιςμοφ βοθκοφν το παιδί να κατανοιςει: (α) τθ ςχζςθ μεταξφ προφορικοφ και γραπτοφ λόγου (β) τον επικοινωνιακό και λειτουργικό χαρακτιρα του γραπτοφ λόγου. (Δθλαδι..)
Οι εμπειρίεσ αναδυόμενου γραμματιςμοφ αποκτϊνται Στο φυςικό περιβάλλον του παιδιοφ. Θ απόκτθςθ και κατανόθςθ του Α.Γ. διευκολφνεται από τθν παροχι εκ μζρουσ μασ πλοφςιων και οργανωμζνων εμπειριϊν γραμματιςμοφ ςτο παιδί.
Οι εμπειρίεσ γραμματιςμοφ που αξιολογοφμε είναι: α) Θ επίγνωςθ του γραπτοφ λόγου. β) Θ κατανόθςθ του γραπτοφ λόγου των βιβλίων. γ) Θ κατανόθςθ τθσ δομισ μιασ ιςτορίασ. δ) Θ αντίλθψθ τθσ ζννοιασ τθσ λζξθσ. ε) Θ φωνολογικι επίγνωςθ. ςτ) Θ παραγωγι γραπτοφ λόγου.
Αξιολόγθςθ Αναδυόμενου Γραμματιςμοφ (Α.Γ) (ςυνζχεια) Ξεκινάμε με τθν αξιολόγθςθ τθσ επίγνωςθσ του γραπτοφ λόγου (βλ. α ςτθν προθγοφμενθ διαφάνεια). Δίνουμε ςτο παιδί τον Κατάλογο Ελζγχου για τθν Επίγνωςθ του Γραπτοφ Λόγου (βλ. Υπόδειγμα 15. ςελ. 151).
Κατάλογοσ Ελζγχου Επίγνωςθσ του Γραπτοφ Λόγου Αναγνωρίηει με το όνομα ι με τθν ιδιότθτα κουτιά κακθμερινισ χριςθσ; (π.χ ) Αναγνωρίηει το όνομα από γνωςτζσ μάρκεσ αυτοκινιτων ι μεγάλων καταςτθμάτων; Αναγνωρίηει λζξεισ που ςυναντϊνται ςυχνά ςτο περιβάλλον;
Κατάλογοσ Ελζγχου Επίγνωςθσ του Γραπτοφ Λόγου (ςυνζχεια) Γνωρίηει τθ χριςθ εφθμερίδων, βιβλίων; Δείχνει το μπροςτινό μζροσ ενόσ βιβλίου; Δείχνει ςε μια ςελίδα από ποφ πρζπει ν αρχίςω το διάβαςμα; Δείχνει από ποφ προσ τα ποφ πρζπει να διαβάςω;
Κατάλογοσ Ελζγχου Επίγνωςθσ του Γραπτοφ Λόγου (ςυνζχεια) Δείχνει με το δάχτυλό του ενϊ εγϊ διαβάηω; Αναγνωρίηει τα ςθμεία ςτίξθσ, τα κατονομάηει, ξζρει πότε τα χρθςιμοποιοφμε; Μπορεί να δείξει μόνο μία λζξθ; Μπορεί να δείξει μόνο ζνα γράμμα;
Το υλικό που χρθςιμοποιοφμε για να ελζγξουμε τθν επίγνωςθ του γραπτοφ λόγου (Ε.Γ.Λ.) (βλ. δεξιότθτεσ Ε.Γ.Λ. ςτο υπόδειγμα 15) το βρίςκουμε ζτοιμο ι το καταςκευάηουμε.
Υλικό για ζλεγχο Επίγνωςθσ Γραπτοφ Λόγου: Παράδειγμα Για να ελζγξω αν το παιδί μπορεί να δείξει «ζνα γράμμα» ι «μια λζξθ» (βλ. Υπόδειγμα 15), καταςκευάηω καρτζλα ίδια ι παρόμοια με του Υποδείγματοσ 16 (βλ. ςελ. 152).
Καρτζλα για τθν αξιολόγθςθ τθσ Επίγνωςθσ του Γραπτοφ Λόγου (Υπόδ. 16) ααα κότα 1245 λλ η κνμρ ΣΤΑΣΗ 5 uιο
Οι εμπειρίεσ γραμματιςμοφ που αξιολογοφμε είναι: (ςυνζχεια) (γ) Η κατανόθςθ τθσ δομισ μιασ ιςτορίασ (βλ. ςφγγραμμα ςελ. 152, 153, Θ Γάτα Κοιμάται και Υπόδειγμα 17: Υπαγόρευςθ ιςτορίασ).
Οι εμπειρίεσ γραμματιςμοφ που αξιολογοφμε είναι: (ςυνζχεια) (ε) Η φωνολογικι Ενθμερότθτα ι Φωνολογικι Επίγνωςθ (βλ. διαφάνεια 19 ςτο ςθμερινό power point).
Ο όροσ φωνολογικι ενθμερότθτα ι επίγνωςθ (Φ.Ε. ι Φ.Ε.) αναφζρεται ςτθ γνϊςθ του φωνολογικοφ ςυςτιματοσ μιασ γλϊςςασ.
Θ φ.ε. ι Φ.Ε. επιτρζπει ςτο παιδί να αντιλαμβάνεται ςωςτά, αλλά και να χρθςιμοποιεί τα δομικά ςτοιχεία του λόγου. Δθλαδι, να αναγνωρίηει τα φωνολογικά μζρθ μιασ λζξθσ και να μπορεί να τα χειρίηεται.
Με πιο απλά λόγια, θ Φ.Ε. Επιτρζπει ςτο παιδί να καταλάβει ότι οι λζξεισ αναλφονται και ςυντίκενται ςε μια ακολουκία διακριτϊν φωνθμάτων (π.χ. καλά κ-α-λ-α
Ζλεγχοσ Φωνολογικισ Επίγνωςθσ Βλ. Υπόδειγμα 19 (ςς. 156-157) Θ διδαςκαλία τθσ Φ.Ε. ςς. 177-179 Προτεινόμενεσ δραςτθριότθτεσ για τθν Φ.Ε. (από ςελ. 182 200).