Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ HIV ΛΟΙΜΩΞΗ. Δρ Παρασκευή Ντετοπούλου. Κλινική διαιτολόγος ΓΝΑ Κοργιαλένειο- Μπενάκειο Διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου

Σχετικά έγγραφα
ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ

Η σημασία της ποσότητας και της ποιότητας των υδατανθράκων στη δίαιτα του σακχαρώδη διαβήτη

Μεσογειακής Διατροφής

Μεσογειακή Διατροφή Τι γνωρίζουμε για αυτή;

Αντιοξειδωτικά στην διατροφή μας

Γράφει η Ράνια Σαμαρά, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Τα τρόφιμα που περιέχουν υδατάνθρακες (γάλα, φρούτα, δημητριακά, όσπρια κλπ) αυξάνουν την

Υδατάνθρακες: σύνθετο και μπερδεμένο και στους καταναλωτές & επαγγελματίες υγείας

«Μεσογειακή δίαιτα και υγεία»

Φαμίσης Κωνσταντίνος Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα

Μενού 1 ης εβδομάδας. Δευτέρα. Διατροφική ανάλυση

Διατροφή στο παιδί και τον έφηβο Παραλείψεις και υπερβολές. Γιώτα Καφρίτσα

Γνωρίστε τα νηστίσιμα - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 14 Φεβρουάριος :44

Τόνια Μαχαίρα MSc Sports Nutrition. Διαιτολόγος ΠΑΕ Παναθηναϊκού

Μενού Μεγάλης Εβδομάδας

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΩΝ ΚΥΠΡΟΥ

Καλλιόπη Μπουκέα Κλινική Διαιτολόγος - Προϊσταμένη Τμήματος Διατροφής Γ.Ν. Καλαμάτας ΜΠΟΥΚΕΑ Κ.

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ

Tα ιδιαίτερα οφέλη το καλοκαίρι. Μεσογειακή διατροφή: Ο γευστικός θησαυρός του καλοκαιριού

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΔΙΑΒΗΤΗΣ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.

Δέσποινα Μάλλη Φρειδερίκη Ραχμανίδου Σοφία Ντούνη Χαρά Μπροτζάκη

1 ο Καλοκαιρινό CAMP Ποδοσφαίρου για παιδιά ηλικίας 6-14 ετών. Φρέσκα Φρούτα. Μπανάνα, νεκταρίνια κ.α. Παστέλι. Μπάρες Δημητριακών

ΜΑΘΗΜΑ 2 ο. Πρόγραμμα ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ. Εκπαίδευση στην πυραμίδα της υγιεινής διατροφής ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Διατροφή στην καλαθοσφαίριση

Βρέφη 0-12 μηνών. Παιδιά 4-8 ετών. Παιδιά και έφηβοι 9-18 ετών. Ενήλικες > 50 ετών. Γυναίκες έγκυες και θηλάζουσες

Ο ρόλος του γλυκαιμικού δείκτη και γλυκαιμικού φορτίου στον έλεγχο του σωματικού βάρους και στην πρόληψη του Σακχαρώδη Διαβήτη.

ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ Οι τροφές αυτές βρίσκονται στη βάση της διατροφικής πυραμίδας, είναι πλούσιες σε σύνθετους υδατάνθρακες, βιταμίνες της ομάδας Β, πρωτεΐνες,

προϊόντων του Δρ Κωσταρέλλη Βασιλική Λέκτορας Χαροκοπείου Πανεπιστημίου


Διατροφή & εγκυμοσύνη. Νικ. Α. Βιτωράτος, MD Β Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Δ/ντής: Καθηγητής Γ.Κ.

10 Healthy Lifestyle Tips for Adults

Πρωτεΐνες (proteins) Υδατάνθρακες (carbohydrates) 13/7/2015. Ομάδες Τροφίμων (food groups) Θρεπτικά συστατικά (nutrients)

Η ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΡΟΦΗΣ

μεγάλες νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας έχουν διάρκεια από δύο έως εφτά εβδομάδες. Μιλάμε, λοιπόν, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, όπου

ΟΙ ΠΥΡΑΜΙΔΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Διαιτητικές οδηγίες για το ΣΔ. Κατευθυντήριες οδηγίες για τη Διαχείριση του Διαβητικού Ασθενούς

Γράφει: Φανή Πρεβέντη, MSc, Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

2. Ποιον θεωρείτε ιδανικότερο αριθμό γευμάτων στη διάρκεια της ημέρας; 3 (2 μεγάλα και 1 μικρό) 4 (2 μεγάλα και 2 μικρά) 5 (3 μεγάλα και 2 μικρά)

«Διατροφικές οδηγίες για να διώξεις τα ψωμάκια και τη κοιλιά», από την Νικόλ Τσιάνη, Κλινική Διαιτολόγο Διατροφολόγο, BSc και το logodiatrofis.gr!

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ

Οι αθλητές επιτυγχάνουν μέγιστη απόδοση με προπόνηση και σωστό διαιτολόγιο που περιλαμβάνει ποικιλία τροφών. Οι αθλητές ωφελούνται περισσότερο από

ΜΕΓΑΛΩΝΟΝΤΑΣ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΣΩΣΤΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ

Ξεκινήστε με C. Εμπλουτίστε τη διατροφή σας με αντιοξειδωτικά

» Η διατροφή που ρίχνει το ζάχαρο», από τον Κλινικό Διαιτολόγο -Βιολόγο Χάρη Δημοσθενόπουλο, M MedSci. SRD.

Ασβέστιο Πηγές ασβεστίου:

ΔΙΑΤΡΟΦΗ _ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ

» Γλυκαιμικός δείκτης και τροφές», από το Διαιτολογικό γραφείο Θαλή Παναγιώτου.

Μενού Εβδομάδας του Πάσχα

ΜΑΥΡΙΔΟΥ Δ.

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΩΝ ΚΥΠΡΟΥ

Επίδραση της Μεσογειακής Δίαιτας στη ρύθμιση του Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 1 σε παιδιά και εφήβους.

Αλέξανδρος Λαζαρίδης Καθηγητής Φυσικής Αγωγής MSc Διατροφή και Άσκηση

Διατροφή ινσουλινοεξαρτώμενων ατόμων νεαρής ηλικίας

Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας «Η διατροφή των εφήβων»

Διαιτητική Αντιμετώπιση ασθενών με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 - Αντλίες Ινσουλίνης

Θερµιδικός περιορισµός ή διαφοροποίηση της πρόσληψης µακροθρεπτικών συστατικών στην πρόληψη και αντιµετώπιση του Σ.Δ;

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Η μεσογειακή διατροφή είναι επίσης πλούσια σε βιταμίνες, ενώ η κύρια μορφή λίπους που χρησιμοποιείται είναι το ελαιόλαδο.

Κεφάλαιο 9 - Σύνταξη διαιτολογίου

«Οι Top Τροφές για απώλεια βάρους!», από την Μαργαρίτα Μυρισκλάβου Τελειοφ. Διαιτολόγο Διατροφολόγο και το logodiatrofis.gr!

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ. ΝΕΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΑ

Διαβητολογική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος 27ο Ετήσιο Πανελλήνιο Συνέδριο Θεσσαλονίκη, Νοεµβρίου 2013

Πληροφοριακό Δελτίο για Γονείς και Φροντιστές Υγιεινή Διατροφή για Διαβητικούς

Η διατροφική πρόσληψη των παιδιών και εφήβων της Κύπρου ηλικίας 6-18 ετών καθώς και η συμμόρφωσή τους στις εκάστοτε διατροφικές συστάσεις

ΙΣΤΟΡΙΑ Η χοληστερίνη εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε πέτρες της χολής το 1784.Η σχέση της με τα καρδιαγγειακά νοσήματα ανακαλύφθηκε στις τελευταίες

Υδατάνθρακες και διατροφή. Καράτζη Καλλιόπη, PhD Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

Πρόγευμα: Μια απαραίτητη και υγιεινή συνήθεια

Διατροφή και καρδιαγγειακά νοσήµατα στα άτοµα µε Σακχαρώδη Διαβήτη

Παραδοσιακή Ελληνικη Διατροφή στην Ανάπτυξη των Παιδιών και την Πρόληψη των Χρόνιων Νοσημάτων

Διατροφή και Σακχαρώδης Διαβήτης: Η θέση της Κορινθιακής σταφίδας στη διατροφή ασθενών με Σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2

Μεσογειακή διατροφή ονομάζουμε τον τρόπο διατροφής ο οποίος αποτελείται από τροφές με ακόρεστα ή χαμηλά λιπαρά.αυτός ο τρόπος διατροφής είναι

«Ελαιόλαδο το χρυσάφι στο πιάτο μας»

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΙΑΤΡΟΦΗΣ

1-2 μερίδες/ημέρα για παιδιά από 1-8 ετών και 2-3 μερίδες/ημέρα για παιδιά από 9-18 ετών

Αναστάσιος Βαμβάκης Κλινικός - Αθλητικός Διαιτολόγος Διατροφολόγος (MSc)

Μηδενική Δίαιτα: Η πιο αυστηρή Δεν γίνεται πρόσληψη ενέργειας Οργανισμός καταφεύγει σε αποθήκες του: Λίπος Πρωτεΐνες Γλυκογόνο

Επιπλέον η έλλειψη ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει στις παρακάτω παθολογικές καταστάσεις:

ΠΡΟΛΟΓΟΣ. Μαρία Χασαπίδου Καθηγήτρια Διατροφής και Διαιτολογίας ΑΤΕΙΘ > 3

Διατροφή & Εξετάσεις. Γιατί είναι μια ιδιαίτερη περίοδος οι εξετάσεις Αυξημένο stress Ανάγκη για υψηλές αποδόσεις Ενίσχυση της μνήμης Μεγάλες αντοχές

Πιο συγκεκριμένα, επιτρεπόμενα προς πώληση είδη στα σχολικά κυλικεία είναι: - Φρέσκα φρούτα-λαχανικά ανάλογα µε την εποχή (π.χ.

«Τι να κάνουμε για να χάσουμε τα κιλά των εορτών;», από τον Κλινικό Διαιτολόγο-Βιολόγο Χάρη Δημοσθενόπουλο και το dimosthenopoulos.gr!

Διατροφή & Καλοκαιρινές διακοπές!

Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ

ΜΑΘΗΜΑ 1 ο. Οι διατροφικές ανάγκες των παιδιών ΓΕΩΠΟΝΙΚΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΑΘΗΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. 1.1 Ανακαλύπτοντας τις διατροφικές ανάγκες

Ένας από τους δομικούς λίθους της ποιοτικής προπόνησης είναι η καλή διατροφή. Κάθε κολυμβητής και κάθε γονέας κολυμβητή πρέπει να γνωρίζει ότι:

I) ΒΗΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΟΥ

Πόλλυ Μιχαηλίδου Κλινική Διαιτολόγος Γενικό Νοσοκοµείο Λευκωσίας, Κύπρος. 9 ο Πανελλήννιο Συνέδριο Αθηροσκλήρωσης 28 Φεβρουαρίου 2012 Θεσσαλονίκη

Ιδέες για ένα σωστό πρωινό

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΩΝ ΚΥΠΡΟΥ

Μεταβολισμός λιπιδίων Δυσλιποπρωτειναιμίες. Μαρίνα Νούτσου Διευθύντρια Β Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Ιπποκράτειο

Υψηλή κατανάλωση οσπρίων Υψηλή κατανάλωση δημητριακών Μέτρια κατανάλωση γάλακτος και γαλακτοκομικών. 57ο Γενικό Λύκειο Αθήνας

Λαχανικά. Φυτά. Ψάρια. Ψάρια. Ε ι κ ο σ α ν ο ε ι δ ή. Ακετυλο-CoA. Πλαστίδια. Eλαϊκό οξύ. Ενδοπλασµατικό δίκτυο. Λινελαϊκό οξύ (ω-6)

ΒΗΜΑ, ΒΗΜΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ 1 ος στόχος: 2 ος στόχος: ξέχασες το πρόγευμα σου! 3 ος στόχος:

Διατροφικές συστάσεις για νεαρούς αθλητές. Μέγιστη απόδοση στις διαδοχικές προπονήσεις. Άννα Ευλογημένου Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Ξανασκέψου το καθημερινό σου πρόγραμμα.

Υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο

Οικιακή Οικονομία Τάξη: Γ Γυμνασίου ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Θέμα: Ισοδύναμα Τροφών Τάξη: Γ Γυμνασίου Ημερομηνία: 04/03/08 Χρόνος: 40

Στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής, η συχνότητα και η ποιότητα των γευμάτων ασκεί ουσιαστικό ρόλο για τη διασφάλιση της καλής υγείας.

Νεότερες τεχνολογίας θεραπευτικές μέθοδοι στον Σακχαρώδη Διαβήτη ως εργαλείο του/της Κλινικού/Κλινικής Διαιτολόγου

Η ομορφιά, η υγεία και η μακροζωία κρύβονται στη σωστή διατροφή.

Καλοκαίρι και δίαιτα; Πώς θα τα καταφέρω χωρίς να πάρω κιλά;

Transcript:

Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ HIV ΛΟΙΜΩΞΗ Δρ Παρασκευή Ντετοπούλου Κλινική διαιτολόγος ΓΝΑ Κοργιαλένειο- Μπενάκειο Διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου

Μία δίαιτα επαρκής σε θρεπτικά συστατικά και η κατανάλωση ενός ισορροπημένου διαιτολογίου είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία και την επιβίωση όλων των ασθενών με HIV λοίμωξη. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) Nutrient requirements for people living with HIV/AIDS. 2003

Fields-Gardner, C..J Am Diet Assoc, 2010. 110(7): p. 1105-19.

Διατροφικοί στόχοι σε ασθενείς με HIV λοίμωξη Κάλυψη ενέργειας, μικρο-, μακροθρεπτικών συστατικών Διατήρηση άλιπηςμάζας σώματος Έλεγχος καρδιομεταβολικών παραγόντων Ασφάλεια τροφίμων Αλληλεπιδράσεις φαρμάκωνδιατροφής ] [ ] [ [ Papakonstantinou V et al. AIDS Reviews, in press Pribram, V., Nutrition and HIV, ed. V. Pribram. 2011: Wiley-Blackwell

Ενεργειακό ισοζύγιο Μακροθρεπτικά συστατικά Αλκοόλ Νάτριο Συνήθειες γευμάτων Πρότυπα διατροφής Ασφάλεια τροφίμων Αλληλεπιδράσεις φαρμάκων διατροφής

Ενεργειακό Ισοζύγιο

Οι ασθενείς με HIV λοίμωξη έχουν 10% αύξηση των βασικών ενεργειακών αναγκών Παρουσία λοιμώξεων Στάδιο ασθένειας Φάρμακα Fields-Gardner, C.J Am Diet Assoc, 2010. 110(7): p. 1105-19. Batterham, M.J. Am J ClinNutr, 2005. 81(3): p. 702-13. Kosmiski, L.Am J ClinNutr, 2011. 94(6): p. 1677S-1682S. Φυσική δραστηριότητα σε προχωρημένα στάδια

Τα άτομαπου είναιεμφανώς παχύσαρκοιπρέπεινα παρακινηθούν να χάσουνβάρος. Αποφύγετετην κραιπάλη («δίαιταγιο-γιο») Στα άτομαμε HIV σχετιζόμενη καχεξίακαι δυσλιπιδαιμία, αντιμετωπίστε πρώτατην καχεξίακαι μετα παραπέμψτε σε διαιτολόγο. Guidelines of the European AIDS Clinical Society, 2015

Μακροθρεπτικά Συστατικά

Πρωτεΐνες Ενέργεια (δευτερευόντως) Βιταμίνες του συμπλέγματος Β Σίδηρο και ψευδάργυρο. Ρόλος: σύνθεση και αναδόμηση ιστών ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτελούν και άλλες σημαντικές λειτουργίες του οργανισμού (όπως μεταφορά οξυγόνου, ορμόνες) Σύσταση: Επιλέγουμε άλιπεςπηγές πρωτεΐνης (ψάρια, πουλερικά, άπαχα κρέατα) 1,2-1,5 γρ/kg/ημέρα Guidelines of the European AIDS Clinical Society, 2015 Ockenga, J., et al., ESPEN Guidelines, Clin Nutr, 2006. 25(2): p. 319-29.

Λιπαρά κορεσμένα (π.χ. βούτυρο, ζωικό λίπος, καρύδα) μονοακόρεστα (π.χ. ελαιόλαδο) πολυακόρεστα (π.χ. σπορέλαια, ιχθυέλαια) Τι προσφέρουν: ενέργεια (9 Kcal/g) πηγή των λιποδιαλυτών βιταμινών Α, D, E, Κ Δομικό συστατικό των μεμβρανών Δρουν σαν προστατευτικός μανδύας στην επιφάνεια διαφόρων οργάνων Συμμετέχουν στη γεύση, στο αίσθημα κορεσμού Βοηθούν στην απορρόφηση ορισμένων αντιρετροϊκών φαρμάκων

Λιπαρά Η ποιότητατου λίπους φαίνεται να είναι πολύ περισσότερο σημαντική σε σχέση με την ποσότητα. Σύσταση: Ολικό λίπος< 30% Σύσταση: μείωση κορεσμένων λιπαρών Σύσταση: χοληστερόλη<300 mg Guidelines of the European AIDS Clinical Society, 2015

Κορεσμένα λιπαρά Σύσταση: Μείωση κορεσμένων λιπαρών Mensink RP, Am J Clin Nutr 2003;77:1146 1155.

τρανςλιπαρά χοληστερόλης LDL-χοληστερόλης HDL-χοληστερόλης

Τρανςλιπαρά Food Serving size Trans-fatty acids g/serving Cake, pound, cholesterol-free 2 ounce 3.04 Cookie(chocolate) bar with 2 ounce 3.88 caramel and chocolate coating Cookie(vanilla) with crème filling 3 cookies 2.13 Crackers, snack crackers, cheese 14 crackers 1.04 Donut, cake or yeast 1 donut 1.72 French fries, made from frozen 10 fries 1.27 French fries, fast food 30-40 fries 3.43 Hamburger, 25% fat patty, 3 ounce, cooked 1.14 broiled Margarine, corn & soy, 80% fat, 1 Tbl 2.76 stick Margarine, stick 1 Tbl 2.72 Popcorn, microwave popped 3.5 cups 2.11 Tortilla chips 1 ounce 1.15

Ω-3 λιπαρά οξέα α-λινολενικό (18:3, ALA) Εικοσαπεντενοικό (20:5, EPA) Δοκοσαεξενοικό οξύ (22:6, DHA) Δράσεις: 1) Ρευστότητα μεμβρανών 2) Αμφιβληστροειδή 3) Ανάπτυξη εγκεφάλου και νευρικού συστήματος 4) Σύνθεση εικοσανοειδών 5) Αντιφλεγμονώδης δράση 6) Μείωση τριγλυκεριδίων, ενδείξεις για προστασία από καρδιαγγειακά επεισόδια 7) Αντιπηκτική δράση Συνιστώμενη πρόσληψη Άνδρες: 1,6 g/ημέρα Γυναίκες: 1,1 g/ ημέρα Δεν έχει οριστεί ακόμα Ανώτατη Ασφαλής Πρόσληψη

g EPA+DHAστα90g Τόνος κονσέρβας σε νερό 0,73 Τόνος φρέσκος 0,24-1,28 Σαρδέλες 0,98-1,70 Σολωμός Ατλ, Ιχθυοτροφείου 1,09-1,83 Σολωμός Ατλ, Ελεύθερος 0,9-1,56 Ρέγκα Ατλαντικού 1,71 Πέστροφα ιχθυοτροφείου 0,98 Πέστροφα ελεύθερη 0,84 Μπακαλιάρος Ατλαντικού 0,24 Μπακαλιάρος παστός 0,2 Γατόψαρο 0,2 Γλώσσα 0,42

StradlingC. PLoSONE 7(6): e381212012 τριγλυκεριδίων1.1 mmol/l (97 mg/dl) 900 4860 mg EPA+DHA για 12 εβδ

Συμπληρωματική χορήγηση ω-3 Μετα-ανάλυση: τριγλυκεριδίων κατά 80 mg/dl (95% CI: -129 to -31) σε δόσεις 900-3360 mg/ημέρα για 2-4 μήνες. Oliveira, J.M. et al. HIV Clin Trials, 2011. 12(5): p. 268-74. ευεργετικές επιδράσεις στην HDL Paranandi, A., et al. AIDS Res Hum Retroviruses, 2014. 30(8): p. 800-5. IL-6 and TNF-a Metkus, T.S., et al., HIV Med, 2013. 14(9): p. 530-9. Hileman, C.O., et al. AIDS Res Hum Retroviruses, 2012. 28(7): p. 649-55.

Υδατάνθρακες Φρούτα Χυμοί φρούτων Γάλα και Γιαούρτι Ψωμί Ρύζι, Μακαρόνια Δημητριακά πρωινού To κεντρικό νευρικό σύστημα και τα ερυθρά αιμοσφαίρια χρησιμοποιούν υδατάνθρακες (γλυκόζη) Ζάχαρη, μέλι Σύσταση: κατανάλωση προϊόντων ολικής άλεσης. Guidelines of the European AIDS Clinical Society, 2015 Σύσταση για άτομα με ΣΔ: Φυτικές ίνες >40 γρ την ημέρα ESC-EASD, European Heart Journal, 2013

Γλυκαιμικόςδείκτης (ΓΔ) Επίπεδα γλυκόζης Υψηλός ΓΔ Χρόνος (ώρες) Χαμηλός ΓΔ Μας δείχνει τη μεταγευματική αύξηση γλυκόζης ανά 100 γρτροφίμου σε σχέση με τρόφιμα αναφοράς ΓΔ λαμβάνοντας τη γλυκόζη ως τρόφιμο αναφοράς Χαμηλός (30-55) Μήλα,χουρμάδες, δαμάσκηνα, όσπρια, γάλα, γιαούρτι, καρότα Μέτριος (55-70) Βρώμη, ζυμαρικά,ανανάς, σταφύλια, πορτοκάλια Υψηλός (>70) Ψωμί, Άσπρο ρύζι, Κράκερ ρυζιού Βραστή πατάτα,πουρές πατάτας Cornflakes Γλυκόζη, μέλι, μπανάνα, καρπούζι

Γλυκαιμικόφορτίο ΓΔ GR CHO ΓΦ = ΓΔ x GR CHO 1 μικρό μήλο 39 16 6 1 κούπα κορν φλέικς 93 25 23 1 κούπα all bran 38 21 8 1 κούπα άσπρο ρύζι 87 42 36 1 κούπα μαύρο ρύζι 50 44 22 1 κούπα ζυμαρικά 46 47 22 ΓΔ: Γλυκαιμικός Δείκτης ΓΦ: Γλυκαιμικό Φορτίο GR CHO: Γραμμάρια υδατανθράκων Η έννοια του γλυκαιμικού φορτίου εισήχθη το 1997 από ερευνητές του Πανεπιστημίου Harvard. ΓΦ <10 (χαμηλό), ΓΦ >20 (υψηλό) Μέτρια βελτίωση στο γλυκαιμικό έλεγχο μπορεί να επιτευχθεί όταν τρόφιμα χαμηλού γλυκαιμικού φορτίου αντικαθιστούν άλλα υψηλότερου γλυκαιμικού φορτίου. Diabetes Care 2013; 36: 3821-3842

Μικροθρεπτικά Συστατικά

Μικροθρεπτικάσυστατικά Zn, Fe, Se B 12, E, B 6, C, D,καροτενοειδή ( στον ορό ασθενών) Fields-Gardner, C. et al. J Am Diet Assoc, 2010. 110(7): p. 1105-19. Semba, R.Det al. Br J Nutr, 1999. 81(3): p. 181-9. Griffin, A.T et al.aids Patient Care STDS, 2012. 26(9): p. 516-25. Τα μικροσυστατικάαυξάνουν την αντιοξειδωτική άμυνα και επηρεάζουν την παραγωγή κυτταροκινών. Η βιταμίνη D έχει πρόσθετη σημασία λόγω του κινδύνου οστεοπόρωσης των ασθενών και του ρόλου της στο ανοσοποιητικό σύστημα και τα καρδιαγγειακά νοσήματα.

Μικροθρεπτικάσυστατικά

Αλκοόλ

Αλκοόλ Εφόσον οι ασθενείς με HIV λοίμωξηεπιθυμούν να καταναλώνουν αλκοόλ, θα πρέπει να καταναλώνουνμέχρι 1 ποτό/ ημέρα οι γυναίκες και μέχρι 2 ποτά/ ημέρα οι άνδρες. Guidelines of the European AIDS Clinical Society, 2015

Αλκοόλ! Στα άτομα με ηπατικη νόσο, προβλήματα συμμόρφωσης, ανεπαρκή αύξηση των CD4 κυττάρων, όγκους, ιστορικο φυματίωσης, διάρροιες και άλλες καταστάσεις που σχετίζονταιμε αυξημένη πρόσληψηαλκοόλ, πρέπεινα δίνονται κίνητρα για να μειώσουν ή να σταματήσουν την πρόσληψη αλκοόλ.!η κατανάλωση αλκοόλ από ασθενείς με ΣΔ μπορεί να οδηγήσει σε κίνδυνο υπογλυκαιμίας, ειδικά όταν βρίσκονται σε ινσουλινοθεραπείαή σε αγωγή με ινσουλινοεκκριτικά δισκία.!προσοχή σε περιπτώσεις υπερτριγλυκεριδαιμίας

Νάτριο

Προϊόντα Νάτριο (mg) Μπέικιν πάουντερ (1 κ.γλ.) 400-550 Σάλτσα σόγιας (1 κ.σ.) 800-1000 Ζαμπόν (1 φέτα) 270 αλεύρι που φουσκώνει μόνο του (1 κούπα ) 1500 1 cheeseburger 600-800 Σαλάτα του Καίσαρα 838 1 πακέτο nachos (100 γρ) 510 1 μεσαία μερίδα τηγανιτές πατάτες 266 Τόνος σε νερό (100 γρ) 377* Ελιές Καλαμών(5) 300 Κορν φλεικς (30 γρ) 366 Αναψυκτικό τύπου cola (330 ml) 13 Club soda (330 ml) 71 Πορτοκαλάδα με ανθρακικό (330 ml) 40 Guidelines of the European AIDS Clinical Society, 2015 *Η περιεκτικότητα νατρίου μπορεί να μειωθεί μετά από ξέπλυμα και παραμονή στο νερό

Ψωμί σίκαλης Μπαγκέτα 211 mg 184 mg mg Να ανά 30 g USDA Database Φρατζόλα Πίτα αραβική/ σουβλάκι 175 mg 322 mg mg Να ανά 60 g USDA Database Κριτσίνι (1) 20-90 mg Ψωμί τοστ 100-150 mg Φρυγανιές (2) 20-120 mg Ψώμι burger 294 mg Ντάκος (80 g) 356 mg Ετικέτες τροφίμων

Εθνικός διατροφικός οδηγός για ενήλικες, 2014

Συνήθειες γευμάτων

Εθνικός διατροφικός οδηγός για ενήλικες, 2014

Εθνικός διατροφικός οδηγός για ενήλικες, 2014

Διατροφικά πρότυπα

Διατροφικά πρότυπα A t b A l Αύξηση: λαχανικά φρούτα δημητριακά ολ. άλεσης ψάρια πουλερικά και άπαχα κρέατα Μείωση: ποτών και τροφίμων με πρόσθετη ζάχαρη Guidelines of the European AIDS Clinical Society, 2015

Guidelines of the European AIDS Clinical Society, 2015

Guidelines of the European AIDS Clinical Society, 2015

Guidelines of the European AIDS Clinical Society, 2015

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΙΤΑ

Μεσογειακή δίαιτα και HIV λοίμωξη λιποδυστροφίας Tsiodras, S., et al.metabolism, 2009. 58(6): p. 854-9. Ng et al. Sex Health. 2011 Mar;8(1):43-51. Θετική σχέση με HDL και οριακά αρνητική με τα ΤG. Μειωμένη υποκλινική αθηροσκλήρωση Δεν σχετίστηκε με το μεταβολικό σύνδρομο Turcinov, D., et al., Coll Antropol, 2009. 33(2): p. 423-30. Višković K et al. Croat Med J. 2013 Aug;54(4):330-8. Policarpo, S., et al.. J IntAIDS Soc, 2014. 17(4 Suppl3): p. 19727.

Στη HIV λοίμωξη παράγεται PAF μέσω της ιικής πρωτεΐνης Τat. Del Sorbo Let al. Eur J Immunol 2001,31:376 Oι naive ασθενείς εμφανίζουν βιοσύνθεση και καταβολισμό PAF στα λευκοκύτταρα. u1 Tsoupras, A.B., et al., Angiology, 2012. 63(5): p. 343-52 Η αγωγή HAART (tenofovir, efavirenz, ritonavir) αναστέλλει τις δράσεις του PAF in vitro. Tsoupras, A.B., et al. AIDS Res Hum Retroviruses, 2008,24:1079 Η αγωγή HAART επηρεάζει τα επίπεδα PAF. tenofovir-df/emtricitabine/efavirenz βιοσύνθεσης PAF abacavir/lamivudine/efavirenz βιοσύνθεσης PAF Chini, M., et al. Int J Immunopathol Pharmacol, 2012. 25(1): 247-58 Chini, M., et al., AIDS Res Hum Retroviruses, 2012. 28(8): 766-75 Papakonstantinou, V.D., et al. Lipids Health Dis, 2014.13: 90

Διαφάνεια 45 u1 user; 21/11/2014

παραγωγής ελευθέρων ριζών και ox LDL ενεργοποίηση αιμοπεταλίων διαπερατότητας ενδοθηλίου Πολλαπλασιασμός λείων μυϊκών κυττάρων Ninio E. Curr Opin Clin Nutr Metab Care 2005;8:123-31. Demopoulos C et al. Eur. J. Lipid Sci. Technol. 2003;105:705 716.

ω-3 λιπαρά, πολικά λιποειδή ψαριού Λυκοπένιο, σελήνιο Εκχυλίσματα κρασιού, μελιού Εκχυλίσματα μεσογειακών γευμάτων πολυφαινόλες ελαϊκόοξύ, ελαϊκό πολικό οξύ εκχύλισμα ελαιολάδου Αντιοξειδωτικά της δίαιτας NomikosT et al. Cur NutrFood Sci2007;3: 255-76 Tsoupras AB et al. Mediators Inflamm 2007;2007:27683 Sugatani J et al. Int Arch Allergy Immunol 2004;134:17-28. Cao YZ et al. Antioxid Redox Signal 2001;3:1147-52. KoussissisS, et al. Rev Fr Corp Gras 1994;41:127-132. KarantonisHC, et al. Diabetes Res ClinPract2006;72:33-41. Detopoulou et al Eur J Nutr. 2015 Feb;54(1):25-34 Hartisch C et al. Planta Med 1997;63:106-10. Balestrieri ML et al. J Lipid Res 2003;44:380-7. Antonopoulou S, et al. J Agric Food Chem1996;44:3047-3051. Panayiotou A, et al. J Agric Food Chem2000;48:6372-9. Detopoulouet al. Ann NutrDisord& Ther2015; 2(1): id1016

n= 21 μη προθεραπευόμενοι ασθενείς με HIV λοίμωξη Παρακολούθηση για 1 έτος tenofovir-df/ emtri citabine/ a tazanavi r-r (n=7 ) abacavir/ lamivudine/ atazanavir-r (n=5 ) a ba cavir/ l amivudine/ efavirenz(n=4) tenofovir-df/ emtricitabine/ darunavir-r (n=4 ) tenofovir-df/ emtri citabine/ efavirenz(n=1)

Ασφάλεια Τροφίμων

Ασφάλεια τροφίμων Ατομική υγιεινή Διαχωρισμός επιφανειών και εργαλείων κοπής Σωστό μαγείρεμα Σωστή συντήρηση των τροφίμων Αποφυγή «ύποπτων τροφίμων» (π.χ. oστρακοειδή, σούσι, μαλακά τυριά) Εθνικός διατροφικός οδηγός για ενήλικες, 2014

Αλληλεπιδράσεις Φαρμάκων-διατροφής

Αντιρετροϊκή αγωγή Λήψη τροφής Άδειο στομάχι: indinavir, Didanosine Με γεύμα: Tenofovir, Nelfinavir, Ritonavir, saquinavir Αλκοόλ Αλληλεπίδραση µε αναστολείς ανάστροφης µεταγραφάσης (efavirenz, abacavir, didanosine, lamivudine, stavudine, tenofovir, zidovudine) Γκρειπφρουτ Συμπληρώματα Αλληλεπίδραση µε Indinavir Papakonstantinou V et al. AIDS Reviews, in press Σκόρδου: αναστολείς πρωτεάσης St John s: αναστολείς πρωτεάσης, αναστολείς ανάστροφης µεταγραφάσης Echinacea vit C: αναστολείς πρωτεάσης

Φαρμακευτική αγωγή για το ΣΔ Σουλφονυλουρίες Κίνδυνος υπογλυκαιμίας Ενέργειες: τακτικά γεύματα και προσοχή κατά τη λήψη αλκοόλ και την άσκηση Βάρους Αλληλεπίδραση με Ginseng Μεγλιτιδίνες Αλληλεπίδραση με Ginseng Μετφορμίνη Βάρους B12 Αλληλεπίδραση με Ginseng Malin et al Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes. 2014 Oct;21(5):323-9 Ινσουλίνη Γλιταζόνες Βάρους καταγμάτων Κίνδυνος υπογλυκαιμίας Ενέργειες: τακτικά γεύματα και προσοχή κατά τη λήψη αλκοόλ και την άσκηση βάρους Αναστολείς α-γλυκοζιδάσης Αντιμετώπιση υπογλυκαιμίας με καθαρή γλυκόζη

Στατίνες Ελαιόλαδο Γκρειπφρουτ Μειώνει το μεταβολισμό της συμβαστατίνης, λοβαστατίνης και ατορβαστατίνης Βελτιώνει τις επιδράσεις τις συμβαστατίνης Sánchez-Muniz FJ et al. Nutr Hosp. 2009 May-Jun;24(3):333-9. Ολικής άλεσης προϊόντα Ο συνδυασμός στατινών με κατανάλωση προϊόντων ολικής άλεσης οδηγείσε καλύτερο λιπιδαιμικό προφίλ Wang et al. Am J Clin Nutr. 2014 Oct;100(4):1149-57. Μεσογειακή δίαιτα Η µεσογειακή δίαιτα αυξάνει την αποτελεσµατικότητα της φαρµακευτικής αγωγής Jula et al. JAMA. 2002 Feb 6;287(5):598-605

Αντι-υπερτασικά Διουρητικά-αγκύλης Απώλειες Κ, Mg, Ca αύξηση σακχάρου, λιπιδίων, ουρικού οξέος Διουρητικά- θειαζίδες Απώλειες Κ, Mg Αύξηση κατακράτησης ασβεστίου αύξηση σακχάρου, λιπιδίων, ουρικού οξέος Διουρητικά (αμιλορίδη, σπιρονολακτόνη) Υπερκαλιαιμία Αναστολείς ΜΕΑ Υπερκαλιαιμία β-blockers μείωση του μεταβολικού ρυθμού ηρεμίας ~10%. Pischon T and Sharma AM, Obes Rev. (2001),2, 275-80. Αποκλειστές διαύλων ασβεστίου Χυµός γκρέιπφρουτ Mason, P. Proc Nutr Soc (2010), 69, 1 7 α-blockers Βελτίωση λιπιδαιμικού προφίλ

Ενεργειακό ισοζύγιο: ΒΜΡ κατά 10% Μακροθρεπτικάσυστατικά:ολικό λίπος<30% ( κορεσμένα,χοληστερόλη ω-3 λιπαρών) Μικροθρεπτικάσυστατικά: Se, Zn, vitd, Β6, Β12, Αλκοόλ:Μέχρι 1 ποτήρι για γυναίκες μέχρι 2 για άνδρες Νάτριο: μέχρι 1500 mg Πρότυπα διατροφής: φρούτων, λαχανικών, τροφίμων ολικής άλεσης, άλιπης πρωτείνης Ασφάλεια τροφίμων: Ατομική υγιεινή, διαχωρισμός επιφανειών, σωστό μαγείρεμα, σωστή συντήρηση των τροφίμων, αποφυγή «ύποπτων τροφίμων» Αλληλεπιδράσεις φαρμάκων διατροφής: γκρειπφρουτ, σκόρδο, St John s, vitc

Το ιδανικό διατροφικό πλάνο Δημιουργείται με βάση τις προτιμήσεις του ασθενούς και τις διατροφικές οδηγίες. «Σκεφτείτε την ανάγκη παραπομπής σε διαιτολόγο». Guidelines of the European AIDS Clinical Society, 2015

Δρ Παρασκευή Ντετοπούλου Κλινική διαιτολόγος ΓΝΑ Κοργιαλένειο- Μπενάκειο viviandeto@yahoo.gr viviandeto@gmail.com

Κατάλληλες διατροφικές συμβουλές μπορούν να δοθούν και στις ακόλουθες περιπτώσεις: Ξηροστομία Αλλαγές στη γεύση Διάρροια/ δυσκοιλιότητα Μειωμένη όρεξη

Άσκηση: 1 h βάρη 3-4 φορές την εβδ,] αερόβια (μείωση σπλαγχνικού λίπους) Συνδυασμός: 3 φορές 80 min