Προοπτικές της ΚΑΠ και προώθηση προϊόντων "Εξάγοντας ποιοτικά γεωργικά προϊόντα" Costa Navarino, Πύλος 11 Μαρτίου 2013 Τάσος Χανιώτης Διευθυντής Διεύθυνση οικονομικών αναλύσεων, προοπτικών και αξιολογήσεων ΓΔ Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Σύνοψη Προκλήσεις και στόχοι της μεταρρύθμισης της ΚΓΠ Οι νέες πολιτικές προτεραιότητες Καλύτερη στόχευση ενίσχυσης (περιφερειοποίηση) "Πρασίνισμα" Ανταγωνιστικότητα και καινοτομία Προϋποθέσεις επιτυχίας της μεταρρύθμισης της ΚΓΠ
Προκλήσεις και προοπτικές της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής Η ΚΓΠ χρειάζεται να ανταποκριθεί σε νέες ιδιαίτερες προκλήσεις Γενικευμένη άνοδος των τιμών των εμπορευμάτων, με σημαντικές επιπτώσεις στη γεωργία Μεταβλητότητα τιμών και αύξηση ακραίων καιρικών φαινομένων με επιπτώσεις σε αβεβαιότητα Επιδείνωση όρων εμπορίου και παραγωγικότητας, ενίσχυση εμπορικού ισοζυγίου γεωργίας ΕΕ Η μεταρρύθμιση της ΚΓΠ μπορεί να θεωρηθεί ως μια προσπάθεια αντιμετώπισης Αποτυχίας των αγορών, ιδίως σε σχέση με την οικονομική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα Αστοχίας πολιτικών, και ανάγκης για αύξηση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητάς τους Από κοινού παροχής ιδιωτικών και δημόσιων αγαθών (με το ένα ως προαπαιτούμενο του άλλου) Η μεταρρύθμιση της ΚΓΠ ανταποκρίνεται στα νέα δεδομένα με αλλαγή παραδείγματος Περισσότερο στοχευμένες ενισχύσεις, "πρασίνισμα" και ενίσχυση έρευνας και καινοτομίας Προσαρμογή άμεσων ενισχύσεων προς οικονομικούς και περιβαλλοντικούς στόχους χρήση γης Καλύτερο συντονισμό με κοινοτικές πολιτικές περιφερειακής ανάπτυξης και συνοχής 3
1948 1950 1952 1954 1956 1958 1960 1962 1964 1966 1968 1970 1972 1974 1976 1978 1980 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 Μακροπρόθεσμες τάσεις τιμών εμπορευμάτων 450 (Παγκόσμια Τράπεζα, αποπληθωρισμένοι δείκτες, 2005 = 100) 400 350 300 250 200 150 100 50 0 Γεωργία Λιπάσματα Μέταλλα/Ορυκτά Ενέργεια Πηγή: Παγκόσμια Τράπεζα. Τα στοιχεία του 2012 είναι προβλέψεις του Σεπτεμβρίου 2012. 4
Διάρθρωση γεωργικού εμπορίου ΕΕ (εκ. EUR) 120 000 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 0 20 000 40 000 60 000 80 000 100 000 120 000 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 (Jan- Nov) Confidential Trade Commodities Intermediate Final products Other products Balance Exchange rate (right axis) ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ 1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 Sources: EUROSTAT COMEXT. 5
Προκλήσεις και προοπτικές της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής Η ΚΓΠ χρειάζεται να ανταποκριθεί σε νέες ιδιαίτερες προκλήσεις Γενικευμένη άνοδος των τιμών των εμπορευμάτων, με σημαντικές επιπτώσεις στη γεωργία Μεταβλητότητα τιμών και αύξηση ακραίων καιρικών φαινομένων με επιπτώσεις σε αβεβαιότητα Επιδείνωση όρων εμπορίου και παραγωγικότητας, ενίσχυση εμπορικού ισοζυγίου γεωργίας ΕΕ Η μεταρρύθμιση της ΚΓΠ μπορεί να θεωρηθεί ως μια προσπάθεια αντιμετώπισης Αποτυχίας των αγορών, ιδίως σε σχέση με την οικονομική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα Αστοχίας πολιτικών, και ανάγκης για αύξηση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητάς τους Από κοινού παροχής ιδιωτικών και δημόσιων αγαθών (με το ένα ως προαπαιτούμενο του άλλου) Η μεταρρύθμιση της ΚΓΠ ανταποκρίνεται στα νέα δεδομένα με αλλαγή παραδείγματος Περισσότερο στοχευμένες ενισχύσεις, "πρασίνισμα" και ενίσχυση έρευνας και καινοτομίας Προσαρμογή άμεσων ενισχύσεων προς οικονομικούς και περιβαλλοντικούς στόχους χρήση γης Καλύτερο συντονισμό με κοινοτικές πολιτικές περιφερειακής ανάπτυξης και συνοχής 6
Περιβαλλοντική ποιότητα Το πρασίνισμα της ΚΓΠ Γεωργική Έρευνα Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας «Γεωργική παραγωγικότητα και βιωσιμότητα" Γεωργικό Σύστημα Συμβουλών Αγροτική Ανάπτυξη Οικολογική άμεση ενίσχυση Πολλαπλή συμμόρφωση Επιλέξιμη γεωργική έκταση Μηχανισμός εφαρμογής Προαιρετικός μέσω κινήτρων (αντιστάθμιση αύξησης κόστος και απώλειας εισοδήματος) Υποχρεωτικός με οικονομική στήριξη (αποσυνδεδεμένη οικολογική ενίσχυση) Νομοθετικός (Κανονιστικές Υποχρεώσεις Διαχείρισης - Καλές Γεωργικές Περιβαλλοντικές Συνθήκες) 7
Προκλήσεις και προοπτικές της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής Η ΚΓΠ χρειάζεται να ανταποκριθεί σε νέες ιδιαίτερες προκλήσεις Γενικευμένη άνοδος των τιμών των εμπορευμάτων, με σημαντικές επιπτώσεις στη γεωργία Μεταβλητότητα τιμών και αύξηση ακραίων καιρικών φαινομένων με επιπτώσεις σε αβεβαιότητα Επιδείνωση όρων εμπορίου και παραγωγικότητας, ενίσχυση εμπορικού ισοζυγίου γεωργίας ΕΕ Η μεταρρύθμιση της ΚΓΠ μπορεί να θεωρηθεί ως μια προσπάθεια αντιμετώπισης Αποτυχίας των αγορών, ιδίως σε σχέση με την οικονομική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα Αστοχίας πολιτικών, και ανάγκης για αύξηση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητάς τους Από κοινού παροχής ιδιωτικών και δημόσιων αγαθών (με το ένα ως προαπαιτούμενο του άλλου) Η μεταρρύθμιση της ΚΓΠ ανταποκρίνεται στα νέα δεδομένα με αλλαγή παραδείγματος Περισσότερο στοχευμένες ενισχύσεις, "πρασίνισμα" και ενίσχυση έρευνας και καινοτομίας Προσαρμογή άμεσων ενισχύσεων προς οικονομικούς και περιβαλλοντικούς στόχους χρήση γης Καλύτερο συντονισμό με κοινοτικές πολιτικές περιφερειακής ανάπτυξης και συνοχής 8
Οι προοπτικές της ελληνικής γεωργίας στη νέα ΚΑΠ Η ελληνική γεωργία είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ευρωπαϊκή Το πλαίσιο πολιτικής είναι κοινό για όλους, και ιδιαίτερα ευνοϊκό για την Ελλάδα Το μέγεθος της ελληνικής γεωργίας αποτελεί πλεονέκτημα στις διεθνείς συνθήκες Η διάρθρωση της ελληνικής γεωργίας και κυρίως η εφαρμογή της ΚΓΠ χρήζουν βελτίωσης Οι προοπτικές της γεωργίας είναι ευνοϊκότερες από άλλους κλάδους Σταθερό δημοσιονομικό πλαίσιο σε εποχή έντονων δημοσιονομικών προσαρμογών Η ζήτηση για ιδιωτικά και δημόσια αγαθά είναι σε τομείς ευνοϊκούς για την Ελλάδα Οι αρνητικές επιπτώσεις της κρίσης έχουν ήδη εκδηλωθεί, ενώ τα δυνητικά οφέλη εκκρεμούν Τρείς βασικές προϋποθέσεις για την επιτυχή εφαρμογή της ΚΓΠ Ανάδειξη πλεονεκτημάτων και προώθηση ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας Η εφαρμογή της ΚΓΠ στηριγμένη στην κατανόηση και εξήγηση των διατάξεών της H συνεχής βελτίωση του συστήματος όλων των ελέγχων είναι κομβικής σημασίας προτεραιότητα 9
Ευχαριστώ για την προσοχή σας! http://ec.europa.eu/agriculture/index_en.htm