ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟ

ΑΤΕΙ ΧΑΛΚΙ ΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ιδάσκουσα: Μαρία Γεωργακάλου Ψαχνά, Νοέµβριος 2010

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ... i ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ- ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ- ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ... 1 1.1 Ορισµός Καινοτοµίας... 1 1.2 Ορισµός Επιχειρηµατικότητας... 1 1.3 ηµιουργικότητα... 2 1.3.1 Μελέτη δηµιουργικότητας σε 4 επίπεδα (τα 4Ρ της ηµιουργικότητας)... 3 1.3.2 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ... 4 1.3.3 ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ και ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ... 4 1.4 Καινοτοµία, Επιχειρηµατικότητα, ηµιουργικότητα... 5 1.4.1 ΣΧΕΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ και ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ... 5 1.5 Καινοτοµία και πολιτική της Λισσαβόνας... 6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Επιλογή του τύπου της επιχείρησης... 11 2.1 Ατοµική Επιχείρηση... 11 2.2 Εταιρική Επιχείρηση... 11 2.3 Προσωπικές και Κεφαλαιουχικές εταιρίες... 12 2.3.1 Οµόρρυθµη -Βασικά Χαρακτηριστικά Ο.Ε.... 12 2.3.2 Ετερόρρυθµη Εταιρία -Βασικά Χαρακτηριστικά Ε.Ε... 12 2.3.3 Σχετικά µε τις εταιρίες... 13 2.4 Ανώνυµη Εταιρία... 13 2.4.1 Βασικά Χαρακτηριστικά Α.Ε.... 14 2.5 Εταιρία Περιορισµένης Ευθύνης... 14 2.5.1 Βασικά Χαρακτηριστικά Ε.Π.Ε.... 15 2.6 Η διαχείριση της εταιρίας... 15 2.7 ιαδικασίες ίδρυσης κάποιων εξειδικευµένων µορφών επιχείρησης... 16 2.7.1 Μικροµεσαίες Επιχειρήσεις (http://observatory.eommex.gr/eommex/153_ell_html.aspx)... 16 2.7.1.1 Ορισµός των Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων... 16 2.7.1.2 Οι ΜΜΕ στην Ελλάδα... 17 2.7.1.3 Οι ΜΜΕ στην Ευρώπη... 18 2.7.1.4 ΑΞΟΝΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΗ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΠΙΣΤΥΗΜΕΝΩΝ ΜΜΕ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010... 19 2.7.1.5 ιαδικασίες ίδρυσης Μικρής-Μεσαίας Επιχείρησης σε 9 βήµατα.. 19 2.7.2 ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: ( ΙΑ ΙΚΑΣΙΕΣ Ι ΡΥΣΗΣ - ΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ και ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΕΓΓΡΑΦΗΣ)... 21 2.7.3 Εταιρεία περιορισµένης ευθύνης µε έναν και µόνο εταίρο: δωδέκατη οδηγία... 22 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Η εταιρία από την πλευρά του µάρκετινγκ... 24 3.1 Τα σχέδια του µάρκετινγκ (marketing plans)... 24 3.2 Ανάλυση SWOT (SWOT Analysis)... 28 3.3 Η Ανάλυση των Πέντε υνάµεων (Five Forces Analysis)... 30 3.3.1 Ανάλυση του περιβάλλοντος... 30 3.3.2 Η απειλή εισόδου... 30 3.3.3 Η δύναµη των αγοραστών.... 30 3.3.4 Η δύναµη των προµηθευτών... 31 3.3.5 Η απειλή των υποκαταστάτων.... 31 3.3.6 Ανταγωνισµός... 31 i

3.4 Έρευνες αγοράς στο Internet... 32 3.4.1. Το περιβάλλον της αγοράς... 32 3.4.2 Η ανάλυση της δοµής της αγοράς... 33 3.4.3. Το µέγεθος της αγοράς... 33 3.4.4. Η δυναµική της αγοράς... 33 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: Επιχειρηµατικό Σχέδιο (Business Plan)... 34 4.1 Γενικές Συµβουλές... 36 4.2 Αντιδράσεις αναγνωστών Ε.Σ... 38 4.2.1 Βασικές αρχές παρουσίασης Ε.Σ... 38 4.3 ΛΟΓΟΙ ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ Ε.Σ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ... 38 4.4 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ... 39 4.5 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΤΥΧΙΑ... 39 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Ψηφιακό Outsourcing για τεχνολογίες αιχµής µε µικρό κόστος... 40 5.1 Τι είναι το outsourcing... 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: Τεκµηρίωση: Η επιχείρηση ως σύστηµα... 42 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: Πηγές Χρηµατοδότησης... 43 7.1 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ... 43 7.2 ΠΗΓΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΗΣ... 43 7.3 ΠΛΗΡΟΦΡΙΕΣ... 43 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 44 ii

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ- ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ- ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 1.1 Ορισµός Καινοτοµίας Καινοτοµία: «η χρήση της γνώσης µε σκοπό την παραγωγή και παροχή νέων προϊόντων ή υπηρεσιών που οι καταναλωτές επιθυµούν» Η Καινοτοµία µπορεί να αναφέρεται σε: ένα νέο προϊόν ή µια νέα υπηρεσία στους τρόπους παραγωγής τους ή στην τεχνολογία που χρησιµοποιείται στην διοικητική δοµή ενός οργανισµού (εσωτερικά ή εξωτερικά σε σχέση µε τους πελάτες ή καταναλωτές). Μια Καινοτόµα ράση µπορεί να είναι ριζοσπαστική, ή σταδιακή (ανάλογα µε τις αλλαγές σε υφιστάµενες λειτουργίες µιας επιχείρησης). Καινοτοµία είναι το ειδικό εργαλείο του επιχειρηµατία, είναι το µέσον µε το οποίο εκµεταλλεύεται την αλλαγή ως ευκαιρία για µια διαφορετική επιχείρηση ή διαφορετική υπηρεσία (P.Drucker 1985, p. 17) Καινοτοµία είναι διαδικασία αλλαγής, εφαρµογή της δηµιουργικότητας για τη λύση προβληµάτων και εκµετάλλευση των ευκαιριών. Σχετίζεται µε τελικά προϊόντα ή µε τις διαδικασίες µε τις οποίες αυτά δηµιουργούνται. 1.2 Ορισµός Επιχειρηµατικότητας Κάποιοι ορισµοί επιχειρηµατικότητας είναι οι εξής: Ορισµός 1: ιαδικασία δηµιουργίας καινούργιου που έχει αξία, µε την ορθολογική διαχείριση χρόνου, πόρων και ιδεών και την ανάληψη των συνοδευόµενων οικονοµικών, κοινωνικών, ψυχολογικών κινδύνων, που προσφέρει ανταµοιβές (οικονοµικές, ψυχολογικές) στον επιχειρηµατία και γενικότερα στην κοινωνία (Hisrich, 2007). Ορισµός 2: Με τον όρο «επιχειρηµατικότητα» εννοούµε τη δεξιότητα της οργάνωσης, του σχεδιασµού και της υλοποίησης µιας ιδέας, προκειµένου να προσφερθεί στην αγορά ένα προϊόν ή µια υπηρεσία µε τρόπο έξυπνο, πρωτότυπο, ανταγωνιστικό και αποτελεσµατικό. Ορισµός 3: Η έννοια της επιχειρηµατικότητας εµπεριέχει και τις διαδικασίες ανακάλυψης των ευκαιριών καθώς και αξιοποίησης των διαθέσιµων πόρων (ΥΠΕΠΘ - Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, 2003). 1

Επιχειρηµατίας είναι κάποιος, ο οποίος βρίσκεται σε επιφυλακή για να εντοπίσει επικερδείς ευκαιρίες συναλλαγής, Ο επιχειρηµατίας είναι καινοτόµος και επιφέρει την αλλαγή µε την εισαγωγή νέων τεχνολογικών διαδικασιών ή προϊόντων (Deakins, & Freel, 2007). Η ουσία της επιχειρηµατικής συµπεριφοράς είναι η αναγνώριση ευκαιριών και η εφαρµογή καινοτόµων ιδεών (Ireland, Hitt, & Sirmon, 2003). Με την επιχειρηµατικότητα ο άνθρωπος προσπαθεί να κάνει κάτι καινούργιο. Η επιχειρηµατικότητα (entrepreneurship) περιλαµβάνει όλες τις λειτουργίες, δραστηριότητες και ενέργειες που συνδέονται µε τον εντοπισµό των ευκαιριών και τη δηµιουργία µιας οργάνωσης που θα τις αξιοποιεί. Η «επιχειρηµατικότητα», έχει ονοµοµαστεί και τέταρτος συντελεστής της παραγωγής. Αναφέρεται σε: παραγωγή αξιών για άλλες παραγωγικές µονάδες ή για καταναλωτές ανάληψη επιχειρηµατικού κινδύνου µετατροπή των συντελεστών της παραγωγής σε προϊόντα ορθολογική διάθεση των στοιχείων παραγωγής πραγµατοποίηση νέων συνδυασµών συντελεστών παραγωγής και στη συνεισφορά τους στην οικονοµική πρόοδο της επιχείρησης. 1.3 ηµιουργικότητα 2

1.3.1 Μελέτη δηµιουργικότητας σε 4 επίπεδα (τα 4Ρ της ηµιουργικότητας) Η ηµιουργική ιαδικασία (PROCESS) Το ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΑΤΟΜΟ (PERSON) Το ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ (Product) Το ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (Press) Άτοµαο ιαδικασία Προϊόν Περιβάλλον 3

1.3.2 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ MINDMAPPING BRAINSTORMING LATERAL THINKING SIX THINKING HATS SYNECTICS 1.3.3 ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ και ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΦΙΛΤΡΑΡΙΣΜΑ ΦΙΛΤΡΑΡΙΣΜΑ ΚΑΙΝΟΤΜΙΑ Ι ΕΑ ΕΝΝΟια ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 4

1.4 Καινοτοµία, Επιχειρηµατικότητα, ηµιουργικότητα ύο είδη επιχειρηµατικότητας: Υψηλή δηµιουργικότητα, νέες ιδέες (καινοτόµος) Ή Προσαρµογή σε παλιές λύσεις Η συστηµατική εφαρµογή της δηµιουργικότητας και της καινοτοµίας στην αγορά καταλήγει σε επιχειρηµατικότητα. ηµιουργικότητα: Η ικανότητα να σκέφτεσαι νέα πράγµατα. Καινοτοµία: Η ικανότητα να κάνεις νέα πράγµατα 1.4.1 ΣΧΕΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ και ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ 5

1.5 Καινοτοµία και πολιτική της Λισσαβόνας ΣΤΟΧΟΣ Καθορισµός της διαδικασίας καινοτοµίας, της πολιτικής καινοτοµίας και παρουσίαση ενός προγράµµατος δράσης για την Κοινότητα και τα κράτη µέλη που θα έχει σκοπό να συµβάλει στην υλοποίηση των στόχων που επελέγησαν από τη στρατηγική της Λισσαβόνας. ΣΥΝΟΨΗ 1. Πλαίσιο. Η ανακοίνωση ενηµερώνει ως προς τη διαδικασία καινοτοµίας και τη στρατηγική της Λισσαβόνας που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2000, η οποία έχει στόχο να καταστήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση τη δυναµικότερη και ανταγωνιστικότερη οικονοµία του κόσµου µέχρι το 2010. Με την πράσινη Βίβλο σχετικά µε το επιχειρηµατικό πνεύµα και την επικοινωνία στη βιοµηχανική πολιτική µέσα σε µία διευρυµένη Ευρώπη η ανακοίνωση συµµετέχει στην ανάπτυξη της πολιτικής της επιχείρησης που είναι προσανατολισµένη προς την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και την οικονοµική ανάπτυξη. 2. Ορισµός. Η καινοτοµία συνίσταται στην παραγωγή, την αφοµοίωση και την εκµετάλλευση µε επιτυχία των νέων επιτευγµάτων στον οικονοµικό και κοινωνικό τοµέα. 3. Σηµασία της καινοτοµίας για τις επιχειρήσεις. Η καινοτοµία επιτρέπει στις επιχειρήσεις να κατακτήσουν νέες αγορές ή να αντισταθούν στον ανταγωνισµό. Αυτή λαµβάνει ιδιαίτερα ποικίλες µορφές, οι οποίες φθάνουν από την εφεύρεση που προέρχεται από την έρευνα και την ανάπτυξη, περνώντας από την προσαρµογή των µεθόδων παραγωγής, την εκµετάλλευση νέων αγορών, τη χρησιµοποίηση νέων οργανωτικών προσεγγίσεων ή τη δηµιουργία νέων εννοιών διάθεσης στο εµπόριο. Ο συναγωνισµός στην καινοτοµία αποδεικνύεται ότι είναι εξίσου σηµαντικός µε τον ανταγωνισµό στον τοµέα των τιµών. Οι επιχειρήσεις οφείλουν λοιπόν να διαδραµατίσουν ρόλο στον τοµέα αυτό ιδίως για τη λήψη των αποτελεσµάτων της έρευνας και τη συµβολή στην ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 4. Η πολιτική καινοτοµίας. Στο πολιτικό επίπεδο, η ποικιλοµορφία της καινοτοµίας δηµιουργεί δυσχέρειες για τη συµπερίληψη της διαδικασίας στο σύνολό της. Στην αρχή, ακολουθήθηκε µια δυναµική προσέγγιση, που λάµβανε ως βάση την έρευνα, 6

ενώ πλέον ενδεδειγµένη είναι µια συστηµατική διαδικασία που περιλαµβάνει όλα τα στοιχεία τα οποία συµµετέχουν στην καινοτοµία. Το συστηµατικό µοντέλο θα πρέπει να αναπτυχθεί ώστε να επιτρέψει την κατανόηση όχι µόνο της τεχνολογικής καινοτοµίας, αλλά επίσης άλλων µορφών αυτής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει λοιπόν ως καθήκον την εµβάθυνση των γνώσεών της στη διαδικασία αυτή ώστε να εκπονήσει µια αποτελεσµατική πολιτική. Η ενσωµάτωση της καινοτοµίας στις διάφορες πολιτικές θα επέτρεπε την ενίσχυση της επιχείρησης, η οποία βρίσκεται στο επίκεντρο της διαδικασίας καινοτοµίας. Έτσι, η κατάρτιση του προσωπικού στο πνεύµα της επιχείρησης θα τους επέτρεπε να εκµεταλλευτούν καλύτερα τις ευκαιρίες που προσφέρονται από την αγορά. Η επιτυχηµένη συνεργασία µε άλλες επιχειρήσεις και τις δηµόσιες αρχές επιβάλλει τη δηµιουργία συµπληρωµατικών, γεωγραφικά συγκεντρωµένων αλληλοεξαρτώµενων και ανταγωνιστικών «οµάδων επιχειρήσεων» (clusters). Οι συνθήκες της αγοράς και η ζήτηση από µέρους των καταναλωτών διαδραµατίζουν επίσης σηµαντικό ρόλο. Ορισµένες παράµετροι όπως ο ανταγωνισµός, η προσφορά κεφαλαίων, το ελάχιστα δεσµευτικό κανονιστικό περιβάλλον, η ύπαρξη ειδικευµένων και ευχερώς µετακινούµενου εργατικού δυναµικού είναι επίσης απαραίτητες για την ανάπτυξη καινοτόµων µεθόδων. Λόγω αυτού του πολύµορφου περιεχοµένου, η εφαρµογή της πολιτικής της καινοτοµίας λαµβάνει ευαίσθητο χαρακτήρα. Οι κοινοτικές, εθνικές και περιφερειακές αρχές οφείλουν λοιπόν να την αντιµετωπίζουν µε τη µέγιστη δυνατή ευελιξία. 5. Οι προκλήσεις Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να επανακτήσει την καθυστέρηση που εµφανίζει έναντι των κυριοτέρων της ανταγωνιστών, να βοηθήσει τα νέα κράτη µέλη να εξαλείψουν τα κενά τους να αναπτύξει τις απαραίτητες δεξιότητες και να επωφεληθεί της οικονοµικής και κοινωνικής της κατάστασης. Έτσι, παρά ορισµένα ενθαρρυντικά αποτελέσµατα που καταγράφηκαν κατά την εκπόνηση των πινάκων πορείας για την καινοτοµία 2001 και 2002, η Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσιάζει πάντα σηµαντική καθυστέρηση ως προς τις Ηνωµένες Πολιτείες και την Ιαπωνία. Εν τούτοις, ορισµένα κράτη µέλη προόδευσαν περισσότερο από άλλα, πράγµα που επιτρέπει στα λοιπά κράτη µέλη να προχωρήσουν ταχύτερα χάρη στη µέθοδο του ανοιχτού συντονισµού. 7

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει επίσης να υπερνικήσει τους εσωτερικούς δισταγµούς για την προσαρµογή στις καινοτόµες µεθόδους. Η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιβάλει την υλοποίηση συγκεκριµένων δράσεων. Οι κάτοικοι των υποψηφίων χωρών συχνά επέδειξαν καινοτόµο πνεύµα προσαρµοζόµενοι στο µετασχηµατισµό της οικονοµίας τους. Αλλά και τα προβλήµατα που αντιµετώπισαν οι χώρες αυτές και τα κράτη µέλη της ΕΕ είναι συχνά ταυτόσηµα, θα πρέπει οπωσδήποτε να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη διαµόρφωση, την προσαρµογή και την καθιέρωση κατάλληλων χρηµατοδοτικών κυκλωµάτων. Κατά γενικό κανόνα, τα ειδικά ή γενικά επαγγελµατικά προσόντα των ευρωπαίων εργαζοµένων θα πρέπει να βελτιωθούν. Επιπλέον, λόγω της δηµογραφικής εξέλιξης που οδηγεί σε γήρανση του πληθυσµού, η επαγγελµατική οργάνωση θα πρέπει να αναθεωρηθεί δίνοντας βάρος στην ελαστικότητα για να ενισχυθεί ειδικότερα η επαγγελµατική κατάρτιση. Εξάλλου, στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει να αντληθούν οφέλη από τις ιδιαιτερότητες της ΕΕ όπως το µέγεθος του δηµόσιου τοµέα ή της αυξανόµενης αστικοποίησης. 6. Το πλαίσιο της πολιτικής της καινοτοµίας. Στο ευρωπαϊκό επίπεδο καταβλήθηκαν προσπάθειες συντονισµού, κυρίως στο πλαίσιο των προγραµµάτων-πλαισίων έρευνας ώστε να βελτιωθεί η σχέση µεταξύ έρευνας και καινοτοµίας. Στους λοιπούς τοµείς θα πρέπει επίσης να ενισχυθεί η πλευρά «καινοτοµία». Οι 5 προτεραιότητες που ορίστηκαν από την Επιτροπή στην ανακοίνωσή της για την καινοτοµία σε µια οικονοµία βασισµένη στη γνώση, παραµένουν πάντα επίκαιρες αλλά είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η προώθησή τους. Ένα κατάλληλο για το συντονισµό πλαίσιο δράσης πρόκειται να θεσπιστεί: Τα κράτη µέλη οφείλουν να εκπονήσουν και να ενισχύσουν τις εθνικές τους στρατηγικές καινοτοµίας και να συντονίσουν τη δράση των αρµοδίων υπουργείων. Στο ευρωπαϊκό επίπεδο, η συστηµατική προσέγγιση θα πρέπει να ενισχυθεί χάρη στη θέσπιση του Συµβουλίου «ανταγωνιστικότητας» που συγκεντρώνει τις 8

δραστηριότητες οι οποίες συνδέονται µε την εσωτερική αγορά, την έρευνα και τη βιοµηχανία. Επιπλέον, αφήνοντας συγχρόνως περιθώριο για τη δράση των κρατών µελών, η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να ενεργήσει ώστε να αντλήσει το µέγιστο των πλεονεκτηµάτων από την ευρωπαϊκή διάσταση της καινοτοµίας. Στο εθνικό και κοινοτικό επίπεδο θα πρέπει να βελτιωθούν οι γνώσεις επί της καινοτοµίας βελτιώνοντας ειδικότερα τα στατιστικά εργαλεία. Θα εφαρµοστούν σχετικά µέτρα. Έτσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει την ενίσχυση της διαδικασίας µαθητείας. Ένα πιλοτικό σχέδιο θα έχει στόχο τη βελτίωση του συστήµατος υποστήριξης για την προώθηση της τεχνολογίας και θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις υποψήφιες χώρες. 7. Άλλες δράσεις. Οι νέες ιδέες θα πρέπει να µπορούν να µελετούνται για την ενίσχυση της διαδικασίας της καινοτοµίας. Πρόκειται πρώτα από όλα για τη βελτίωση του περιβάλλοντος των επιχειρήσεων ενισχύοντας τη διαδραστικότητα µε τις λοιπές πολιτικές όπως ο ανταγωνισµός, η εσωτερική αγορά, η περιφερειακή πολιτική, τα φορολογικά µέτρα, η εκπαίδευση και η επαγγελµατική κατάρτιση, το περιβάλλον η τυποποίηση ή το κοινοτικό δίπλωµα ευρεσιτεχνίας. Η καινοτοµία δεν θα προοδεύσει παρά µόνο αν γίνει θετικά δεκτή από την αγορά. Στην περίπτωση αυτή είναι δυνατόν να µελετηθεί η αντίδραση των καταναλωτών στις πιλοτικές αγορές, οι οποίες από τα ίδια χαρακτηριστικά τους µπορούν να είναι ιδιαίτερα δεκτικές εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η διαδικασία αυτή θα βοηθήσει επίσης τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να εγκατασταθούν στην παγκόσµια αγορά. Ο δηµόσιος τοµέας στην Ένωση αποτελεί επίσης πηγή για χρήση καινοτοµίας έστω και αν παραµένουν διάφορα εµπόδια. Θα πρέπει λοιπόν να συνεχιστεί η πορεία προς την ίδια κατεύθυνση, προσφεύγοντας συγκεκριµένα στις µεθόδους της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Στο περιφερειακό επίπεδο, όπου συχνά συλλαµβάνονται οι καινοτόµες µέθοδοι, θα πρέπει να αναληφθούν προσπάθειες για την αποφυγή πολυτεµαχισµού, ενισχύοντας συγχρόνως τη δηµιουργία «οµάδων επιχειρήσεων» και πυρήνων 9

κατάρτισης. Η Επιτροπή θα υποστηρίξει τις προσπάθειες των περιφερειακών αρχών και τα ευρωπαϊκά δίκτυα. 8. Σχέδιο δράσης. Αν και η καθυστέρηση ως προς τις Ηνωµένες Πολιτείες στα θέµατα της καινοτοµίας δεν γίνεται ακόµη αισθητή, είναι σηµαντικό για την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναπτύξει µια πολιτική της καινοτοµίας. Τα κράτη µέλη και η Επιτροπή οφείλουν λοιπόν να καταρτίσουν ένα πλαίσιο δράσης που θα περιλαµβάνει προτεραιότητες και στόχους. Τα κράτη µέλη οφείλουν, να ενισχύσουν την εθνική τους στρατηγική υπέρ της καινοτοµίας, να διαβιβάζουν στην Επιτροπή πληροφορίες για την καινοτοµία και να ενισχύουν τη συµµετοχή τους στη διαδικασία αµοιβαίας µαθητείας. Η Επιτροπή θα καταβάλει προσπάθειες για τη βελτίωση της συνοχής των διαφόρων διαθεσίµων δεδοµένων, θα βελτιώσει τη διαδικασία αµοιβαίας µαθητείας, θα αναλύσει µε τα κράτη µέλη τα αποτελέσµατα της διαδικασίας και θα ξεκινήσει µια πιλοτική πρωτοβουλία για την αξιολόγηση των αποτελεσµάτων. Στις υποψήφιες χώρες, θα εγκαταστήσει µία πλατφόρµα ανταλλαγών και θα επεκτείνει εκεί τον πίνακα της καινοτοµίας. Θα συντάξει µία έκθεση για την πολιτική καινοτοµίας στο εθνικό και κοινοτικό επίπεδο και θα συµβάλει στην καινοτοµία στο δηµόσιο τοµέα. Η Επιτροπή και τα κράτη µέλη θα θεσπίσουν µία διαδικασία συντονισµού, θα ενισχύσουν την αµοιβαία µαθητεία και τη συνεργασία τους για την ανάπτυξη της καινοτοµίας εντός της ΕΕ. 10

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Επιλογή του τύπου της επιχείρησης Πάντα χρήζει προσεκτικής έρευνας από νοµικό και φοροτεχνικό σύµβουλο. Η επιλογή γίνεται βάσει κάποιων κριτηρίων. Παρακάτω αναφέρονται ενδεικτικά κάποια από αυτά τα κριτήρια: (α) Είδος δραστηριότητας, (β) ιαθέσιµο κεφάλαιο, (γ) Φορολογικό καθεστώς, (δ) Προσωπικότητα επιχειρηµατία, (ε) Αγορά στην οποία απευθύνεται, (στ) Κόστος σύστασης, (ζ) Κόστος λειτουργίας κ.α. 2.1 Ατοµική Επιχείρηση Η µορφή αυτή είναι ιδιαίτερα διαδεδοµένη. Κύριο πλεονέκτηµά της είναι η µεγάλη ευελιξία ως προς τις επιχειρηµατικές αποφάσεις που αφορούν στο είδος της δραστηριότητας, στην επιλογή των τεχνικών µεθόδων και, ως ένα βαθµό, στο µέγεθος της παραγωγής. Τα πλεονεκτήµατα αυτά είναι ουσιώδη, κυρίως για τις µικρές και µέσου µεγέθους αγροτικές, βιοτεχνικές και εµπορικές επιχειρήσεις, στις οποίες η προσωπική επίβλεψη και πρωτοβουλία είναι µεγάλης σηµασίας. Όταν όµως το είδος της δραστηριότητας επιβάλλει την ανάπτυξη µεγάλου µεγέθους, τότε η εταιρική µορφή της επιχείρησης είναι συχνά η πιο κατάλληλη. Στο ερώτηµα αν θα πρέπει να προτιµηθεί η δηµιουργία ατοµικής ή εταιρικής επιχείρησης, η απάντηση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Κύριο πλεονέκτηµα: Μεγάλη ευελιξία ως προς τις επιχειρηµατικές αποφάσεις που αφορούν στο είδος της δραστηριότητας, στην επιλογή των τεχνικών µεθόδων και, ως ένα βαθµό, στο µέγεθος της παραγωγής Μειονέκτηµα: Μειωµένη δυνατότητα προσαρµογής και αντίδρασης στον ολοένα αυξανόµενο ανταγωνισµό 2.2 Εταιρική Επιχείρηση Η εταιρική επιχείρηση ανήκει σε δύο ή περισσότερα άτοµα, τους εταίρους, που συνδέονται µε εταιρική σχέση µεταξύ τους. Τα κυριότερα χαρακτηριστικά µίας εταιρικής επιχείρησης συνοψίζονται στα εξής: Εµπλέκονται πολλά πρόσωπα, οπότε απαιτείται η συµφωνία τους, ώστε να υπάρξει η σύµπραξη κεφαλαίων και ικανοτήτων για την επίτευξη του κοινού σκοπού Τα ατοµικά συµφέροντα των µελών επιδιώκονται µέσα από τον κοινό σκοπό Απαιτείται προστασία, αφ ενός µεν για εταίρους από αυθαιρεσίες συνεταίρων, και αφ ετέρου των τρίτων µε τους οποίους έρχεται σε συναλλακτική επαφή το εταιρικό µόρφωµα. 11

2.3 Προσωπικές και Κεφαλαιουχικές εταιρίες Οι εταιρίες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: τις προσωπικές και τις κεφαλαιουχικές. Το κύριο χαρακτηριστικό των προσωπικών εταιριών είναι η αµοιβαία εµπιστοσύνη, ενώ οι κύριες µορφές τους είναι: (α) η Οµόρρυθµη Εταιρία (Ο.Ε.), και (β) η Ετερόρρυθµη Εταιρία (Ε.Ε.) Το κύριο χαρακτηριστικό των κεφαλαιουχικών εταιριών είναι η καταβολή κεφαλαίου, ενώ οι κύριες µορφές τους είναι: (α) η Ανώνυµη Εταιρία (Α.Ε.) και (β) η Εταιρία Περιορισµένης Ευθύνης (Ε.Π.Ε.) Όσον αφορά δε στις εµπορικές εταιρίες, το βασικό χαρακτηριστικό τους είναι η νοµική προσωπικότητα και η νοµική αυτοτέλεια έναντι τρίτων και εταίρων 2.3.1 Οµόρρυθµη -Βασικά Χαρακτηριστικά Ο.Ε. Όλοι οι εταίροι είναι αλληλέγγυα υπεύθυνοι µε όλη τους την περιουσία για τη δραστηριότητα και τα χρέη της εταιρείας. Επιπλέον υπόκεινται σε προσωπική κράτηση όταν βρίσκονται σε αδυναµία να εξοφλήσουν τους πιστωτές τους. Η οµόρρυθµη εταιρεία δεν χρειάζεται συµβολαιογραφικό έγγραφο για τη σύστασή της, αρκεί ένα ιδιωτικό συµφωνητικό Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση της Γενικής Γραµµατείας Εµπορίου: http://www.gge.gr/09diadsystasis/html/body_oe.html 2.3.2 Ετερόρρυθµη Εταιρία -Βασικά Χαρακτηριστικά Ε.Ε. ιαίρεση των εταίρων της ετερόρρυθµης εταιρείας σε δύο κατηγορίες: τους οµόρρυθµους και τους ετερόρρυθµους. Η ευθύνη των οµόρρυθµων εταίρων απέναντι στους πιστωτές της εταιρίας είναι αλληλέγγυα και απεριόριστη (ένας τουλάχιστον εταίρος είναι υπεύθυνος µε όλη του την περιουσία για τα χρέη της εταιρείας και υπόκειται σε προσωπική κράτηση για τη µη εξόφλησή τους) Η ευθύνη των ετερόρρυθµων εταίρων είναι περιορισµένη και δεν µπορεί να υπερβεί το ποσό της εισφοράς τους στην εταιρία. Η ετερόρρυθµη εταιρεία δεν χρειάζεται συµβολαιογραφικό έγγραφο για τη σύστασή της, αρκεί ένα ιδιωτικό συµφωνητικό Ένας τουλάχιστον εταίρος είναι υπεύθυνος µε όλη του την περιουσία για τα χρέη της εταιρείας και υπόκειται σε προσωπική κράτηση για τη µη εξόφλησή τους. 12

Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση της Γενικής Γραµµατείας Εµπορίου: http://www.gge.gr/09diadsystasis/html/body_ee.html 2.3.3 Σχετικά µε τις εταιρίες Πρέπει να γνωρίζετε ότι: Μία προσωπική εταιρία µπορεί να αποκτήσει νοµική προσωπικότητα στις εξής περιπτώσεις: α) αν έχει εµπορικό σκοπό, β) αν τηρήσει ορισµένες προϋποθέσεις δηµοσιότητας Ο σκοπός των προσωπικών εταιριών µπορεί να είναι ευρύτατος. Η αναγραφή του αποσκοπεί στο να προσδιορίσει τον κύκλο των πράξεων τις οποίες ο διαχειριστής διενεργεί εγκύρως Οι προσωπικές εταιρίες δεν είναι εκ του νόµου εµπορικές (όπως π.χ. οι Α.Ε. και οι Ε.Π.Ε.) αλλά χαρακτηρίζονται ως εµπορικές από το σκοπό τους. εν αρκεί ο σκοπός τους να είναι η διενέργεια εµπορικών πράξεων, αλλά πρέπει πράγµατι να διενεργούν εµπορικές πράξεις Η διάρκεια ζωής της εταιρίας µπορεί να είναι ορισµένη ή αόριστη. Το να είναι ορισµένη σηµαίνει ότι και µόνο µε την παρέλευση του χρόνου διάρκειας η εταιρία λύεται χωρίς επιπλέον διατυπώσεις δηµοσιότητας. Με συµφωνία των εταίρων που είτε προβλέπεται στο καταστατικό είτε όχι (οπότε και ακολουθεί τροποποίηση και δηµοσίευση πριν τη πάροδο του χρόνου) µπορεί να παραταθεί η διάρκεια της εταιρίας. Πλεονέκτηµα της ορισµένης διάρκειας της εταιρίας είναι ότι παρελθόντος του χρόνου λύεται η σύµβαση και οι εταίροι µπορούν να αποχωρήσουν χωρίς διατυπώσεις δηµοσιότητας και ζητήµατα καταγγελιών. Το να είναι αόριστη η διάρκεια της εταιρίας σηµαίνει ότι δεν έχει προβλεφτεί ορισµένος χρόνος διάρκειας, οπότε αυτή συνεχίζει τη δράση της µέχρις ότου κάποιος από τους εταίρους καταγγείλει την εταιρική σύµβαση 2.4 Ανώνυµη Εταιρία Στις Α.Ε., που είναι µετοχικές, κάθε εταίρος (µέτοχος) είναι υπεύθυνος µόνο για το ποσοστό συµµετοχής του, δηλαδή για τον αριθµό των µετοχών τις οποίες διαθέτει. Σε περίπτωση ζηµιών ή πτωχεύσεως είναι υπεύθυνος µέχρι του ποσού που έχει καταβάλει για τις µετοχές του, δηλαδή, στη χειρότερη περίπτωση, οι µετοχές του χάνουν τελείως την αξία τους. Ο µέτοχος συµµετέχει στην εκλογή της διοίκησης της εταιρείας, στη διαµόρφωση των γενικών αρχών της πολιτικής και στα κέρδη, 13

ανάλογα µε τον αριθµό των µετοχών που διαθέτει. Στη γενική συνέλευση των µετόχων κάθε µέτοχος διαθέτει τόσες ψήφους όσες είναι οι µετοχές που κατέχει. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση της Γενικής Γραµµατείας Εµπορίου: http://www.gge.gr/09diadsystasis/html/body_ae.html Απαιτείται συµβολαιογραφική σύνοψη καταστατικού Μέχρι την καταχώριση στο µητρώο Α.Ε., µπορούν να προβληθούν όλοι οι λόγοι ακυρότητας, ενώ οι πράξεις των ιδρυτών της Α.Ε. είναι δεσµευτικές πριν την ίδρυση. 2.4.1 Βασικά Χαρακτηριστικά Α.Ε. Το µεγάλο σχετικά κεφάλαιο που απαιτείται για την ίδρυσή της Η διαίρεση του κεφαλαίου σε ίσα µερίδια, που ενσωµατώνονται σε έγγραφα, τις µετοχές Οι αυστηροί όροι δηµοσιότητας κατά την ίδρυσή της αλλά και καθ όλη τη διάρκεια της ζωής της Η µακρά διάρκειά της (συνήθως 50 ετών) Η περιορισµένη ευθύνη των µετόχων Η λήψη αποφάσεων κατά πλειοψηφία Η ύπαρξη δύο οργάνων, ήτοι της Γενικής Συνέλευσης των µετόχων και του ιοικητικού Συµβουλίου. 2.5 Εταιρία Περιορισµένης Ευθύνης Οι Ε.Π.Ε. είναι ένας ενδιάµεσος τύπος µεταξύ των προσωπικών εταιριών (Ο.Ε. και Ε.Ε.) και της ανώνυµης εταιρίας. Το κύριο γνώρισµα των εταιριών αυτών είναι το σχετικά µικρό κεφάλαιο που χρειάζεται για τη σύστασή τους σήµερα- και η περιορισµένη ευθύνη των εταίρων τους µέχρι το ύψος του κατατεθειµένου εταιρικού κεφαλαίου, όπως ακριβώς συµβαίνει και µε τις ανώνυµες εταιρίες (σε αντίθεση µε τις προσωπικές εταιρίες) Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση της Γενικής Γραµµατείας Εµπορίου: http://www.gge.gr/09diadsystasis/html/body_epe.html 14

2.5.1 Βασικά Χαρακτηριστικά Ε.Π.Ε. Η διαίρεση του κεφαλαίου σε «µερίδες συµµετοχής» κάθε µία εκ των οποίων αποτελείται από εταιρικά µερίδια, από τα οποία το καθένα δεν µπορεί να είναι µικρότερο των 29,35 ευρώ Συγκεκριµένοι όροι δηµοσιότητας κατά την ίδρυσή της αλλά και καθ όλη τη διάρκεια της ζωής της Η ορισµένη διάρκειά της (αν και η παράλειψη αναγραφής της διάρκειας δεν αποτελεί λόγο ακυρότητας της εταιρείας) Η περιορισµένη ευθύνη των εταίρων Η λήψη αποφάσεων κατά πλειοψηφία πλέον του µισού του όλου αριθµού των εταίρων, που εκπροσωπούν πλέον του µισού του όλου εταιρικού κεφαλαίου Η ύπαρξη δύο οργάνων, ήτοι της Γενικής Συνέλευσης των εταίρων και του διαχειριστή ή διαχειριστών 2.6 Η διαχείριση της εταιρίας Η διαχείριση µίας εταιρίας αφορά στη διαδικασία λήψης επιχειρηµατικών αποφάσεων και χάραξη οικονοµικής πολιτικής. Ορισµένες κατευθυντήριες γραµµές προς την αποτελεσµατική διαχείριση µίας εταιρίας παρουσιάζονται στη συνέχεια: Η λήψη επιχειρηµατικών αποφάσεων καλό θα είναι να γίνεται µόνο από διαχειριστές Ειδικότερα στις Α.Ε. υπάρχει ο χωρισµός των αρµοδιοτήτων που διασφαλίζεται από την ύπαρξη ιοικητικού Συµβουλίου Όσον αφορά τώρα στην Προσωπική Εταιρία, όπου δεν υπάρχει ειδικό όργανο, παρ όλο που η άσκηση εταιρικών υποθέσεων είναι ενιαία, είναι δυνατός ο συµβατικός χωρισµός (ενδοτικό δίκαιο) µε τον ορισµό διαχειριστή στην εταιρική σύµβαση ΑΚ 748: κατ αρχήν συλλογική άσκηση διαχείρισης (= απαιτείται η σύµφωνη απόφαση και σύµπραξη όλων των εταίρων)=> άκρως προσωποπαγής σχέση Στην προσωπική εταιρία εφαρµόζεται η ρύθµιση της ατοµικής διαχείρισης και εκπροσώπησης από τον ένα εταίρο µε δέσµευση όλης της εταιρίας (ευθύνη και των εταίρων µε την ατοµική τους περιουσία. Ασφαλιστική δικλείδα το δικαίωµα εναντιώσεως των εταίρων έναντι του εταίρουδιαχειριστή Συνέπειες: α) προς τα έσω: υποχρέωση υπακοής στην απαγόρευση και β) προς τρίτους: µη αντιτάξιµο στοιχείων που ο τρίτος δε γνώριζε 15

υνατή η µε πρόβλεψη συµβατικού όρου απόφαση κατά πλειοψηφία ικαίωµα διαχείρισης: δεκτικό αφαίρεσης υνατή η συµφωνία ατοµικής διαχείρισης εκτός της σύναψης συµφωνίας ορισµένου ποσού και άνω, οπότε θα απαιτείται υπογραφή. Πράξεις εκτός του πλαισίου του εταιρικού σκοπού (στο βαθµό που αυτός είναι γνωστός ή προσβάσιµος στους τρίτους) δεν δεσµεύουν την εταιρία. Πάντως, για όλες ανεξαιρέτως τις επιχειρήσεις είτε αυτές εµφανίζονται στις συναλλαγές µε τη µορφή της ατοµικής εταιρικής επιχείρησης είτε µε κάποιον από τους περιοριστικά αναφερόµενους στον ΕµπΝ είτε σε άλλα νοµοθετήµατα εταιρικό τύπο υποχρεούνται όταν παρουσιάζουν ακαθάριστα έσοδα πάνω από 1 εκατ. να τηρούν βιβλία Γ κατηγορίας (εκτός από κάποιες εξαιρέσεις οι οποίες ρυθµίζονται ιδιαίτερα π.χ. επιχειρήσεις που πωλούν προϊόντα καπνού) 2.7 ιαδικασίες ίδρυσης κάποιων εξειδικευµένων µορφών επιχείρησης 2.7.1 Μικροµεσαίες Επιχειρήσεις (http://observatory.eommex.gr/eommex/153_ell_html.aspx) 2.7.1.1 Ορισµός των Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων Σύµφωνα µε την σύσταση της Ευρωπαϊκή Επιτροπή του 2003 (http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sme/facts-figures-analysis/smedefinition/index_en.htm), ο ορισµός για τις µικροµεσαίες επιχειρήσεις είναι ο ακόλουθος: Ως µικροµεσαίες επιχειρήσεις, που στο εξής θα καλούνται «ΜΜΕ», ορίζονται οι επιχειρήσεις οι οποίες: Απασχολούν λιγότερους από 250 εργαζοµένους, Έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών που δεν υπερβαίνει τα 50 εκατ. ή έχουν ετήσιο συνολικό ισολογισµό που δεν υπερβαίνει τα 43 εκατ., και πληρούν το κριτήριο ανεξαρτησίας, δηλαδή δεν ανήκουν, κατά ποσοστό 25% ή περισσότερο του κεφαλαίου ή των δικαιωµάτων ψήφου, σε µια επιχείρηση ή, από κοινού, σε περισσότερες επιχειρήσεις, οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στους ορισµούς της ΜΜΕ ή της µικρής επιχείρησης (ανάλογα µε την περίπτωση). Η διάκριση µεταξύ πολύ µικρών, µικρών και µεσαίου µεγέθους επιχειρήσεων γίνεται ως ακολούθως (Πίνακας 1): 16

Πολύ µικρές επιχειρήσεις: απασχολούν λιγότερα από 10 άτοµα Μικρές επιχειρήσεις: απασχολούν λιγότερα από 49 άτοµα και έχουν είτε ένα ετήσιο κύκλο εργασιών που δεν ξεπερνά τα 10 εκ., ή ένα ετήσιο σύνολο ισολογισµού που δεν ξεπερνά τα 10 εκ.. Μεσαίες επιχειρήσεις : απασχολούν λιγότερα από 249 άτοµα και έχουν είτε ένα ετήσιο κύκλο εργασιών που δεν ξεπερνά τα 50 εκ., ή ένα ετήσιο σύνολο ισολογισµού που δεν ξεπερνά τα 43 εκ.. Κατηγορίες Επιχειρήσεων Αριθµός εργαζοµένων (αµετάβλητος) ΠΙΝΑΚΑΣ 1 Κύκλος εργασιών Συνολικός Ισολογισµός Μεσαίες < 250 < 50 εκατ. < 43 εκατ. Μικρές < 50 < 10 εκατ. < 10 εκατ. Πολύ µικρές < 10 < 2 εκατ. < 2 εκατ. 2.7.1.2 Οι ΜΜΕ στην Ελλάδα ΠΗΓΗ: Γ.Γ. ΕΣΥΕ / ΜΗΤΡΩΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ έτους 2004 17

ΠΗΓΗ: Γ.Γ. ΕΣΥΕ / ΜΗΤΡΩΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ έτους 2004 2.7.1.3 Οι ΜΜΕ στην Ευρώπη ΠΗΓΗ: OBSERVATORY OF EUROPEAN SME's, SME's IN EUROPE 2003 18

ΠΗΓΗ: OBSERVATORY OF EUROPEAN SME's, SME's IN EUROPE 2003 2.7.1.4 ΑΞΟΝΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΗ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΠΙΣΤΥΗΜΕΝΩΝ ΜΜΕ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010 (http://observatory.eommex.gr/eommex/prosdiorismos_parametrwn_stratigikis_gia_ MME.pdf) 2.7.1.5 ιαδικασίες ίδρυσης Μικρής-Μεσαίας Επιχείρησης σε 9 βήµατα Η δηµιουργία µιας Μικρο-µεσαίας Επιχείρησης (ΜΜΕ) απαιτεί ουσιαστικές ενέργειες σχεδιασµού και ανάπτυξής της καθώς και τυπικές, αλλά υποχρεωτικές, ΙΑ ΙΚΑΣΙΕΣ Ι ΡΥΣΗΣ. Το παρακάτω κείµενο αποβλέπει σε µια πρώτη παρουσίαση των στοιχειωδών απαιτήσεων για την ίδρυση της επιχείρησης Επιπλέον ενηµέρωση παρέχεται από τους αρµόδιους φορείς που αναφέρονται στο έντυπο. Πληροφόρηση επίσης για πολλά θέµατα, διαδικαστικά και ουσιαστικά, που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της δηµιουργίας µιας ΜΜΕ, δίδεται από τον ΕΟΜΜΕΧ BHMA 1o Ο ΧΩΡΟΣ ΕΓΚΑTΑΣTΑΣΗΣ της επιχείρησης είναι απαραίτητο να είναι γνωστός και εξασφαλισµένος πριν από οποιαδήποτε άλλη ενέργεια 19

BHMA 2o ΝΟΜΙΚΗ ΜΟΡΦΗ BHMA 3o Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ίδρυσης επιχείρησης είναι υποχρεωτική η εγγραφή στο οικείο ΕΠΙΜΕΛΗTΗΡΙΟ (Ν.2081/92). BHMA 4o Εγγραφή στον οικείο ΑΣΦΑΛΙΣTΙΚΟ ΦΟΡΕΑ. Πληροφορίες δίδονται στον οικείο ασφαλιστικό φορέα για την αίτηση εγγραφής και τα συνυποβαλλόµενα δικαιολογητικά. BHMA 5o Οι περισσότερες επιχειρήσεις που θα ασκήσουν µεταποιητική δραστηριότητα υποχρεούνται σε έκδοση TΕΧΝΙΚΗΣ Α ΕΙΑΣ ΕΓΚΑTΑΣTΑΣΗΣ και στην συνέχεια TΕΧΝΙΚΗΣ Α ΕΙΑΣ ΛΕΙTΟΥΡΓΙΑΣ (βάσει του Π.. 84/84 και του Ν. 2516/97). Οι ιευθύνσεις Βιοµηχανίας των κατά τόπους Νοµαρχιών είναι αρµόδιες για την πληροφόρηση των υπόχρεων ή µη κατηγοριών και για την έκδοση των αδειών. BHMA 6o Α ΕΙΑ ΑΣΚΗΣΕΩΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑTΟΣ ΕΙ ΙΚΗ Α ΕΙΑ ΛΕΙTΟΥΡΓΙΑΣ. Η πλειοψηφία των Αδειών Ασκήσεως Επαγγέλµατος και των Ειδικών Αδειών Λειτουργίας εκδίδονται από τις αρµόδιες για την δραστηριότητα ιευθύνσεις των κατά τόπους Νοµαρχιών, όπως ιευθύνσεις Βιοµηχανίας, Υγιεινής, Μεταφορών κ.λ.π., καθώς και από άλλες αρχές όπως Αστυνοµία (όπλα), Ε.Ο.T. (τουρισµός), ιεύθυνση Εµπορίου Υπουργείου Ανάπτυξης κ.λ.π. Οι ίδιες αρχές ενηµερώνουν για την υποχρέωση ή όχι της επιχείρησης σε έκδοση ειδικής άδειας, καθώς και για τα απαιτούµενα δικαιολογητικά. Ορισµένες σχετικές πληροφορίες δίδονται επίσης από τα Επιµελητήρια. ΒΗΜΑ 7ο ΗΛΩΣΗ ΕΝΑΡΞΗΣ ΕΠΙTΗ ΕΥΜΑTΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΗTΡΩΟΥ (ΑΦΜ) ΘΕΩΡΗΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣTΟΙΧΕΙΩΝ ΒΗΜΑ 8ο ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ 20

Ο εργοδότης υποχρεούται να: καταθέσει ήλωση και Κάρτα Πρόσληψης, για κάθε εργαζόµενο που προσλαµβάνει, στο κατάστηµα του Οργανισµού Απασχολήσεως Εργατικού υναµικού (ΟΑΕ ) του τόπου όπου εδρεύει η επιχείρηση. υποβάλλει Κατάσταση προσωπικού και ωρών εργασίας στα κατά τόπους γραφεία της Επιθεώρησης Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. παρουσιαστεί (ως εργοδότης) και να δηλώσει τους εργαζόµενους στον ασφαλιστικό τους φορέα, που κατά κανόνα είναι το κατά τόπους Ίδρυµα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΙΚΑ). ΒΗΜΑ 9 ο Ανάλογα µε τις ανάγκες και τις ιδιαίτερες δραστηριότητες µιας επιχείρησης ή επαγγελµατικής δραστηριότητας, µπορεί να απαιτούνται και άλλες κατά περίπτωση, ενέργειες κατά την διαδικασία της ίδρυσής της. 2.7.2 ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: ( ΙΑ ΙΚΑΣΙΕΣ Ι ΡΥΣΗΣ - ΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ και ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΕΓΓΡΑΦΗΣ) Α. ΙΑ ΙΚΑΣΙΕΣ Ι ΡΥΣΗΣ Για να ιδρυθεί µία "Εµπορικής ραστηριότητας" Ατοµική Επιχείρηση θα πρέπει : 1. Nα υπάρχει ή να εξευρεθεί ο ΧΩΡΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ της 2. Να ΑΣΦΑΛΙΣΘΕΙΤΕ στο Υποχρεωτικό Ασφαλιστικό Ταµείο, που υπάγεστε. 3. Να πάρετε από το οικείο ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ "Βεβαίωση για το δικαίωµα χρήσης της Επωνυµίας και του ιακριτικού Τίτλου", που προτίθεστε να χρησιµοποιήσετε στην επιχείρησή σας. 4. Να πάρετε "ΒΕΒΑΙΩΣΗ Έναρξης ραστηριότητας" και ΑΦΜ από την αρµόδια.ο.υ., στην περιφέρεια της οποίας θα εγκατασταθεί ή υπάγεται η επιχείρησή σας. 21

5. Να Εγγραφείτε στο οικείο ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ (από το οποίο έχει εκδοθεί η κατά την ανωτέρω παράγραφο 3 βεβαίωση). 6. Να θεωρήσετε ΒΙΒΛΙΑ και ΣΤΟΙΧΕΙΑ του ΚΒΣ, από την αρµόδια.ο.υ. 7. Να Εκδοθεί «Α ΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ». 2.7.3 Εταιρεία περιορισµένης ευθύνης µε έναν και µόνο εταίρο: δωδέκατη οδηγία Αυτή η οδηγία έχει ως σκοπό τη δηµιουργία ενός νοµικού µέσου που θα επιτρέπει τον περιορισµό της ευθύνης του κατ' ιδίαν επιχειρηµατία σε ολόκληρη την Κοινότητα. ΠΡΑΞΗ ωδέκατη οδηγία 89/667/ΕΟΚ του Συµβουλίου, της 21ης εκεµβρίου 1989, στον τοµέα του δικαίου των εταιρειών σχετικά µε τις εταιρείες περιορισµένης ευθύνης µε έναν και µόνο εταίρο. ΣΥΝΟΨΗ Τα µέτρα που προβλέπονται από την οδηγία εφαρµόζονται στις νοµοθετικές διατάξεις των κρατών µελών σχετικά µε τις εταιρείες περιορισµένης ευθύνης. Η εταιρεία µπορεί να έχει έναν µοναδικό εταίρο, κατά τη σύστασή της, καθώς και µε τη συγκέντρωση όλων των εταιρικών µεριδίων σε ένα µόνο πρόσωπο (µονοπρόσωπη εταιρεία). Όταν µία εταιρεία καθίσταται µονοπρόσωπη λόγω της συγκέντρωσης όλων των µεριδίων σε ένα µόνο πρόσωπο, η ένδειξη του γεγονότος αυτού καθώς και η ταυτότητα του µοναδικού εταίρου πρέπει είτε να καταχωρηθεί σε µητρώο που τηρείται από την εταιρεία και το οποίο δύναται να συµβουλεύεται το κοινό, είτε να τεθεί στο φάκελο ή να καταχωρηθεί σε µητρώο κατά την έννοια της οδηγίας 68/151/ΕΟΚ του Συµβουλίου (περίληψη 6.1.2). Ο µοναδικός εταίρος ασκεί τις εξουσίες της συνελεύσεως των εταίρων. Οι αποφάσεις του µοναδικού εταίρου καθώς και οι συµβάσεις που συνάπτονται µεταξύ αυτού και της εταιρείας την οποία εκπροσωπεί εγγράφονται στα πρακτικά ή καταρτίζονται γραπτώς. Όταν ένα κράτος µέλος επιτρέπει τη µονοπρόσωπη εταιρεία και στην περίπτωση της ανώνυµης εταιρείας, ισχύουν οι διατάξεις της παρούσας οδηγίας. 22

ιευκόλυνση της πρόσβασης σε επιχειρηµατικά κεφάλαια Η αναθεώρηση διευκολύνει τη χρηµατοδότηση των ΜΜΕ µε µετοχικά κεφάλαια προβλέποντας ευνοϊκή µεταχείριση για τα περιφερειακά ταµεία, τις εταιρείες επιχειρηµατικών κεφαλαίων και τους ιδιώτες επενδυτές ("Business angels", http://www.eban.org/). Προώθηση των επενδύσεων στην καινοτοµία και την έρευνα Προβλέπονται παρόµοιες απαλλαγές για επενδύσεις σε παράγωγα προϊόντα (spinoffs, επιχειρήσεις έντασης γνώσης ή τεχνοβλαστοί) (http://www.investopedia.com/terms/s/spinoff.asp) από πανεπιστήµια και ερευνητικά ιδρύµατα, µε στόχο την προώθηση των επενδύσεων στην έρευνα και την καινοτοµία. Είναι εταιρείες των οποίων η δραστηριότητα επικεντρώνεται στην εφαρµογή καινοτόµων επιχειρηµατικών σχεδίων καθώς και την εµπορική εκµετάλλευση γνώσεων που παράγονται σε ερευνητικά εργαστήρια, τεχνολογικούς φορείς καθώς και σε παραγωγικές µονάδες στην Ελλάδα από άτοµα υψηλού επιπέδου τεχνικής και επιστηµονικής εκπαίδευσης µε τη συνδροµή εµπειρογνωµόνων στην επιχειρηµατική λειτουργία, παραγωγικών µονάδων και ιδιωτικών χρηµατοδοτικών οργανισµών. Έτσι επιχειρείται η πραγµατική σύνδεση της ερευνητικής δραστηριότητας µε την παραγωγική διαδικασία, µέσω της εκµετάλλευσης και της αξιοποίησης των ερευνητικών αποτελεσµάτων. 23

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Η εταιρία από την πλευρά του µάρκετινγκ 3.1 Τα σχέδια του µάρκετινγκ (marketing plans) Τα σχέδια του µάρκετινγκ είναι πολύ σηµαντικά για την επιτυχία στην αγορά, διότι βοηθούν τις αντίστοιχες οµάδες της εταιρίας να επικεντρώσουν το ενδιαφέρον τους στη διαδικασία της αγοράς αυτήν καθ εαυτήν, δηλαδή στα αποτελέσµατα τα οποία επιδιώκουµε να επιτύχουµε και στον τρόπο µε τον οποίο αυτό πρόκειται να συµβεί. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για την δηµιουργία του σχεδίου µάρκετινγκ. Το ακρωνύµιο AOSTC ορίζει τα βασικά βήµατα για τη δηµιουργία ενός σχεδίου µάρκετινγκ. ANALYSIS (Ανάλυση) OBJECTIVES (Στόχοι) STRATEGIES (Στρατηγικές) TACTICS (Τακτικές) CONTROLS (Έλεγχοι) Στάδιο 1- Ανάλυση κατάστασης: Περιλαµβάνει την ανάλυση των εξής στοιχείων: (α) Περιβάλλον αγοράς (Marketing environment), (β) Νόµοι και κανονισµοί (Laws and regulations), (γ) Πολιτική (Politics), (δ) Τρέχουσες τεχνολογικές εξελίξεις (The current state of technology), (ε) Οικονοµικές εξελίξεις (Economic conditions), (στ) Κοινωνικο-πολιτισµικές παράµετροι (Sociocultural aspects), (ζ) Τις τάσεις της ζήτησης (Demand trends), (η) ιαθεσιµότητα µέσων (Media availability), (θ) το ενδιαφέρον των εµπλεκοµένων φορέων (Stakeholder interests), (ι) Τα σχέδια µάρκετινγκ και τις εκστρατείες προώθησης των προϊόντων των αντγωνιστών (Marketing plans and campaigns of competitors), (ια) Εσωτερικούς παράγοντες, π.χ. η προσωπική εµπειρία και οι διαθέσιµοι πόροι (Internal factors such as your own experience and resource availability). Στάδιο 2 Πρέπει να τεθούν αντικειµενικοί στόχοι για το µάρκετινγκ (marketing objectives). Ο ορισµός των αντικειµενικών στόχων θα πρέπει να γίνεται µε βάση τις αρχές που ακολουθούν το ακρωνύµιο SMART. Αν δεν συµβεί αυτό, τότε το σχέδιό σας θα είναι πολύ αόριστο και δεν θα µπορεί να επιτευχθεί επιτυχώς, καθώς το υπόλοιπο σχέδιο 24

στηρίζετε στους αντικειµενικούς στόχους τους οποίους καλείται να εκπληρώσει. Πιο συγκεκριµένα, οι αντικειµενικοί στόχοι θα πρέπει να είναι: Συγκεκριµένοι (Specific) - Θα πρέπει να είστε ακριβείς, σχετικά µε το τι θέλετε να επιτύχετε. Μετρήσιµοι (Measurable) Θα πρέπει να ποσοτικοποιήσετε τους στόχους που θα θέσετε. Επιτεύξιµοι (Achievable) Θα πρέπει να προσέξετε ώστε να µην στρέψετε τις προσπάθειες της εταιρίας σας προς κάτι ακατόρθωτο. Ρεαλιστικοί (Realistic) Θα πρέπει να υπολογίσετε αν έχετε τους απαραίτητους πόρους όσον αφορά στους τοµείς του ανθρώπινου δυναµικού, της τεχνολογικής υποδοµής, των οικονοµικών πόρων, των πρώτων υλών αλλά και του χρόνου- ώστε να επιτύχετε τους στόχους σας. Χρονολογηµένοι (Timed) Θα πρέπει να ορίσετε τον χρόνο κατά τον οποίον θα έχει επιτευχθεί ο κάθε στόχος. Στάδιο 3 Περιγραφή της αγοράς στόχου (target market) Πιο συγκεκριµένα θα πρέπει να γνωρίζετε από την αρχή κάποιες πληροφορίες, οι οποίες αφορούν σε: (α) τµήµα αγοράς στην προσέλκυση του οποίου προσβλέπουµε (segment), (β) ο τρόπος µε τον οποίον πρόκειται να προσεγγιστεί αυτό το συγκεκριµένο τµήµα της αγοράς (target), (γ) µε ποιον τρόπο θα πρέπει να τοποθετηθούµε στο συγκεκριµένο τµήµα της αγοράς (position), (δ) γιατί θα πρέπει να ασχοληθούµε µε το συγκεκριµένο τµήµα της αγοράς και όχι µε κάποιο άλλο, (ε) Καθορισµός του συγκεκριµένου τµήµατος της αγοράς µε δηµογραφικούς και κοινωνικούς όρους, µε τρόπο ώστε να φαίνεται το πώς θα «τοποθετηθεί» το καινούργιο προϊόν/ υπηρεσία, για την κάλυψη των αναγκών του συγκεκριµένου τµήµατος της αγοράς. Στάδιο 4 Οι τακτικές του µάρκετινγκ (Marketing Tactics). Η στρατηγική θα πρέπει να εκφραστεί µε τους όρους του µείγµατος µάρκετινγκ (marketing mix 4Ps). Όσον αφορά στο µείγµα µάρκετινγκ, θεωρήστε το σαν τα υλικά για την παρασκευή ενός γλυκού. Αν αλλάξετε τις ποσότητες του κάθε υλικού, τότε θα αλλάξει η συνταγή και θα προκύψει διαφορετικό γλυκό. Πιο συγκεκριµένα: Τιµή (Ρrice) Θα είναι η τιµή ανταγωνιστική; 25

Τοποθεσία (Ρlace) Θα είναι η είσοδος στην αγορά άµεση ή θα χρησιµοποιηθούν µεσάζοντες; Προϊόν (Ρroduct) Θα πωλείται µεµονωµένο, σαν µέρος πακέτου ή µε κάποιον άλλον τρόπο; Προώθηση (Ρromotion) Ποια µέσα θα χρησιµοποιηθούν για την διαφήµιση και την προώθηση του προϊόντος; PRODUCT PRICE MARKET PLACE PROMOTION 26

Στάδιο 5 Έλεγχοι Αγοράς (Marketing Controls). Είναι σηµαντικό να θυµόµαστε πάντα ότι δεν υπάρχει προγραµµατισµός χωρίς έλεγχο. Ο έλεγχος είναι κρίσιµος. Τα στοιχεία τα οποία πρέπει να ελέγχουµε είναι τα εξής: Τα κόστη έναρξης (Start-up costs). Οι µηνιαίοι προϋπολογισµοί (Monthly budgets). Η γραφική παράσταση των πωλήσεων (Sales figure). Οι πληροφορίες που αφορούν στο µερίδιο της αγοράς (Market share data). Τον κύκλο των ελέγχων (cycle of control). Τέλος, στην αρχή κάθε σχεδίου, θα πρέπει να υπάρχει και µία σύνοψη, η οποία θα βοηθά τους άλλους να κατανοήσουν το σχέδιο. Επίσης, στο τέλος του σχεδίου θα πρέπει να υπάρχει παράρτηµα µε όλες τις υποστηρικτικές πληροφορίες που αφορούν στο σχέδιο µάρκετινγκ. ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ ΜΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Το οργανόγραµµα βοηθά στη διοίκηση και στον έλεγχο της επιχείρησης 27

3.2 Ανάλυση SWOT (SWOT Analysis) υνατά σηµεία (Strengths), Αδύνατα σηµεία (Weaknesses), Ευκαιρίες (Opportunities), Απειλές (Threats) (SWOT). Η ανάλυση SWOT είναι ένα εργαλείο παρακολούθησης ενός οργανισµού και του περιβάλλοντός του. Πρόκειται για το πρώτο στάδιο του προγραµµατισµού και βοηθά στο να επικεντρώσουµε το ενδιαφέρον µας σε κάποια µεγάλης σηµασίας θέµατα. Τα δυνατά σηµεία (Strengths) και τα αδύνατα σηµεία (weaknesses) είναι εσωτερικοί παράγοντες, σε αντίθεση µε τις ευκαιρίες (οpportunities) και τις απειλές (threats) που είναι εξωτερικοί παράγοντες. Η ανάλυση SWOT µπορεί να είναι πολύ υποκειµενική. Παράδειγµα δυνατών σηµείων (strengths): Η µεγάλη εµπειρία του υπευθύνου µάρκετινγκ της εταιρίας. Ένα καινούργιο, καινοτοµικό προϊόν ή υπηρεσία. Η τοποθεσία στην οποία βρίσκεται η επιχείρηση. Οι διαδικασίες ποιότητας της επιχείρησης. Οποιοδήποτε άλλο στοιχείο της επιχείρησης προσθέτει αξία στο προϊόν ή την υπηρεσία της επιχείρησης. 28

Παράδειγµα αδύνατων σηµείων (weaknesses): Έλλειψη έµπειρων στελεχών στο µάρκετινγκ. Προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν διαφοροποιούνται από τα αντίστοιχα των ανταγωνιστών. Τοποθεσία της επιχείρησης. Κακή ποιότητα προσφερόµενων αγαθών. Τραυµατισµένη φήµη της επιχείρησης. Παράδειγµα ευκαιριών (opportunities): Μία αναπτυσσόµενη αγορά, π.χ. Internet. Συγχωνεύσεις, συνεργασίες και στρατηγικές συµφωνίες. Η είσοδος σε νέα τµήµατα της αγοράς, τα οποία έχουν και µεγαλύτερα κέρδη. Μία νέα διεθνής αγορά. Μία αγορά στην οποία µέχρι τώρα δραστηριοποιείται ένας αναποτελεσµατικός ανταγωνιστής. Παράδειγµα απειλών (threats): Η είσοδος ενός νέου ανταγωνιστή στην οικεία αγορά. Πόλεµοι τιµών µε τους ανταγωνιστές. Ένας ανταγωνιστής προωθεί ένα νέα καινοτοµικό προϊόν ή υπηρεσία. Οι ανταγωνιστές έχουν αποτελεσµατικότερη πρόσβαση στα δίκτυα διανοµής. Το προϊόν ή υπηρεσία που προσφέρετε έχει νέο υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ. Απλοί κανόνες για µία επιτυχή ανάλυση SWOT. Να κάνετε ρεαλιστικές εκτιµήσεις σχετικά µε τα δυνατά και τα αδύνατα σηµεία (δηλαδή µε τα στοιχεία τα οποία είναι εσωτερικά) της εταιρίας σας. Η ανάλυση SWOT θα πρέπει να κάνει σαφή διαχωρισµό ανάµεσα στη θέση που βρίσκεται σήµερα η εταιρία και σε αυτή στην οποία θα µπορούσε να βρεθεί στο µέλλον. 29

Η ανάλυση SWOT πρέπει να είναι πάντα συγκεκριµένη. Πρέπει να αποφεύγονται οι ασάφειες. Πάντα θα πρέπει η ανάλυση SWOT να γίνεται σε σύγκριση µε τους ανταγωνιστές. Η ανάλυση SWOT πρέπει να είναι σαφής, σύντοµη και περιεκτική. Να αποφεύγεται η περιπλοκότητα και η υπερανάλυση. Η ανάλυση SWOT είναι υποκειµενική. 3.3 Η Ανάλυση των Πέντε υνάµεων (Five Forces Analysis) 3.3.1 Ανάλυση του περιβάλλοντος Η ανάλυση των πέντε δυνάµεων δίνει στον αναλυτή την δυνατότητα να αναλύσει το ανταγωνιστικό περιβάλλον. Επικεντρώνει το ενδιαφέρον στην εταιρία αυτή καθ εαυτήν παρά σε ένα συγκεκριµένο προϊόν ή υπηρεσία. Η ανάλυση των πέντε δυνάµεων ερευνά τα εξής πέντε βασικά θέµατα: την απειλή εισόδου, την δύναµη των αγοραστών, τη δύναµη των προµηθευτών, την απειλή των υποκαταστάτων και τον ανταγωνισµό. 3.3.2 Η απειλή εισόδου. Οικονοµίες κλίµακας. Το υψηλό ή χαµηλό κόστος εισόδου. Ευκολία πρόσβασης στα δίκτυα διανοµής. Πλεονεκτήµατα κόστους, τα οποία δεν έχουν σχέση µε το µέγεθος της επιχείρησης. Ποια θα είναι η αντίδραση των ανταγωνιστών; Ποιος είναι ο προγραµµατισµός της κυβέρνησης; Πόσο σηµαντική είναι η διαφοροποίηση του προϊόντος ή της υπηρεσίας που προσφέρει η επιχείρησή µας; 3.3.3 Η δύναµη των αγοραστών. Είναι µεγάλη όταν υπάρχουν λίγοι και ισχυροί παίκτες στην αγορά, π.χ. οι µεγάλες αλυσίδες σούπερ µάρκετ. 30

Επίσης, όταν υπάρχει µεγάλος αριθµός µικρών προµηθευτών οι οποίοι δεν διαφοροποιούνται µεταξύ τους, π.χ. οι αγρότες που προµηθεύουν τις µεγάλες αλυσίδες σούπερ µάρκετ. Το κόστος αλλαγής προµηθευτή είναι χαµηλό. 3.3.4 Η δύναµη των προµηθευτών. Η δύναµη των προµηθευτών είναι αντίστροφη µε τη δύναµη των αγοραστών. Όταν τα κόστη αλλαγής προµηθευτή είναι υψηλά. Η δύναµη είναι υψηλή όταν η µάρκα είναι δυνατή, π.χ. Cadillac, Pizza Hut, Microsoft. Υπάρχει η πιθανότητα ο προµηθευτής να επεκτείνει τις δραστηριότητές του και στις πωλήσεις. Οι πελάτες είναι οµαδοποιηµένοι, πράγµα που έχει ως αποτέλεσµα την µείωση της διαπραγµατευτικής τους δυνατότητας. 3.3.5 Η απειλή των υποκαταστάτων. Όπου υπάρχει η δυνατότητα πλήρους υποκατάστασης του ενός προϊόντος µε το άλλο. Όπου υπάρχει η υποκατάσταση λόγω ανάγκης. Όταν υπάρχει γενική υποκατάσταση, π.χ. οι προµηθευτές video ανταγωνίζονται τα ταξιδιωτικά γραφεία. Πράγµατα που µπορούµε να ζήσουµε και χωρίς αυτά, π.χ. τσιγάρα. 3.3.6 Ανταγωνισµός. Είναι πιο πιθανό να υπάρχει στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η είσοδος είναι πιο πιθανή, υπάρχει µεγαλύτερη απειλή από την ύπαρξη υποκατάστατων προϊόντων και όπου τόσο οι προµηθευτές όσο και οι αγοραστές προσπαθούν να επιβάλλουν τους όρους τους στην αγορά. 31

3.4 Έρευνες αγοράς στο Internet Ως γνωστόν, ο παραγωγός παρασκευάζει προϊόντα όχι µε σκοπό να τα καταναλώσει ο ίδιος αλλά το κοινό, το οποίο φυσικά δεν γνωρίζει προσωπικά. Προσφέρει δηλαδή τα προϊόντα του στον καταναλωτή που τα έχει ανάγκη, ή πιστεύει ότι τα έχει ανάγκη. Στόχος της έρευνας αγοράς είναι η συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών, οι οποίες θα εξασφαλίσουν στον παραγωγό/επιχειρηµατία ικανοποιητική βάση για τη λήψη σηµαντικών αποφάσεων. Η έρευνα αγοράς είναι ουσιαστικά η "ακτινογραφία" µιας συγκεκριµένης αγοράς και η προσπάθεια πρόβλεψης της µελλοντικής της πορείας ή και της ανταπόκρισης που µπορεί να έχει ένα προϊόν ή µία υπηρεσία. Τα επιµέρους στοιχεία για τα οποία ο επιχειρηµατίας συλλέγει πληροφορίες και τις αναλύει είναι: 3.4.1. Το περιβάλλον της αγοράς Οι εξωτερικοί παράγοντες, οποιαδήποτε αλλαγή των οποίων επηρεάζει άµεσα τον τρόπο λειτουργίας της αγοράς. Οι κυριότεροι είναι: Ο τεχνολογικός. Εκφράζει το επίπεδο ανάπτυξης της επιστήµης και της τεχνικής, καθώς και το ρυθµό ανανέωσης και διαφοροποίησης των προϊόντων, τα οποία θα προσφερθούν στην αγορά. Ο δηµογραφικός. Ο πληθυσµός και η δοµή του πληθυσµού, καθώς επίσης και δηµογραφικά φαινόµενα, όπως η αστικοποίηση και οι µετακινήσεις πληθυσµού. Ο πολιτιστικός. ηλώνει τη συµπεριφορά του επιχειρηµατία και του πελάτη, ενώ περιλαµβάνει το βιοτικό επίπεδο, τα ήθη και τα έθιµα, τα θρησκευτικά συναισθήµατα, τις αξίες κ.λπ. Ο κοινωνικοπολιτικός. Αφορά στη δοµή της κοινωνίας, τις τάξεις, το ρόλο που αυτές παίζουν στην κοινωνία, τον τρόπο οργάνωσής της, το βαθµό της πολιτικής σταθερότητας κ.ά. Ο θεσµικός. Οι διαδικασίες και οι κανονισµοί νοµικής υφής, οι οποίοι ρυθµίζουν την κοινωνικοοικονοµική δραστηριότητα, τα δικαιώµατα και τις υποχρεώσεις των φυσικών και νοµικών προσώπων κ.λπ. 32

3.4.2 Η ανάλυση της δοµής της αγοράς Η µελέτη των οργανωτικών χαρακτηριστικών της αγοράς που παίζουν σηµαντικό ρόλο και επηρεάζουν τη λειτουργία µιας επιχείρησης. Η δοµή της αγοράς µπορεί να καθοριστεί σε σχέση µε τη σπουδαιότητα που έχουν οι µεµονωµένες επιχειρήσεις, ή οι κλάδοι σε µια οικονοµία. Τα επίπεδα δοµής της αγοράς που είναι χρήσιµα στην ανάλυσή µας είναι: Ο βαθµός συγκέντρωσης (seller and buyer concentration). Ο αριθµός και το µερίδιο της αγοράς των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε µια αγορά. Η διαφοροποίηση της παραγωγής (product differentiation). Αναφέρεται στον αριθµό και τη διαφορετικότητα των προϊόντων τα οποία διακινούνται σε µια αγορά (ή κλάδο). Η ευκολία πρόσβασης (height of barriers to entry). Τα εµπόδια που συναντά µια νέα επιχείρηση που εισέρχεται στην αγορά. 3.4.3. Το µέγεθος της αγοράς Περιλαµβάνονται δύο σηµαντικές παράµετροι, αυτή της πραγµατικής αγοράς και αυτή της δυνητικής. Για παράδειγµα, ένα προϊόν το οποίο απευθύνεται σε µια αγορά 500.000 καταναλωτών, καταναλώνεται µόνο από 300.000, ενώ η ανά άτοµο κατανάλωση στην Ελλάδα είναι 20 κιλά, σε σχέση µε τον ευρωπαϊκό µέσο όρο που είναι 30 κιλά. Υποθέτουµε ότι η επιχείρηση έχει τη δυνατότητα να αυξήσει την παραγωγή της ώστε να ικανοποιήσει όλες τις απαιτήσεις. Έτσι προκύπτει ότι το µέγεθος της πραγµατικής αγοράς είναι 6.000.000 κιλά (300.000x20), ενώ της δυνητικής 15.000.000 κιλά (500.000x30). 3.4.4. Η δυναµική της αγοράς Περιλαµβάνει κυρίως τη µεταβολή στο συνολικό µέγεθος της ζήτησης ή της προσφοράς (εξωτερική δυναµική), αλλά και τις αλλαγές που µπορεί να προκύψουν µέσα στην ίδια αγορά εξαιτίας της εισαγωγής νέων προϊόντων ή τάσεων σε αυτήν (εσωτερική δυναµική). Λ.χ. στην αγορά του Τουρισµού η ζήτηση και η προσφορά µπορεί να είναι σταθερές, όπως και τα χρήµατα που προτίθεται να δαπανήσει ο καταναλωτής, παρ' όλα αυτά µία τάση όπως τα spa, οι χειµερινές διακοπές κ.λπ. ή ένα έκτακτο γεγονός, όπως ο φόβος για τροµοκρατικό χτύπηµα, µπορούν να επιδράσουν καταλυτικά στην αγορά, ακόµα κι αν οι ταξιδιώτες και τα χρήµατα που ξοδεύουν παραµένουν ίδια. Επηρεάζεται δηλαδή η εσωτερική δυναµική των αγορών είτε θετικά είτε αρνητικά. 33

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: Επιχειρηµατικό Σχέδιο (Business Plan) Η δηµιουργία ενός Επιχειρηµατικού σχεδίου (business plan) είναι ένα σηµαντικό εργαλείο για την βελτίωση της απόδοσης της επιχείρησης. Τα τελευταία χρόνια η κατάθεση επιχειρηµατικού σχεδίου είναι απαραίτητη για επιχειρηµατικά δάνεια επιδοτήσεις από την ΕΕ και άλλες παρόµοιες ενέργειες. Μετά από αυτό το αφιέρωµα θα γνωρίζετe τα µέρη και το περιεχόµενο που θα πρέπει να έχει ένα ολοκληρωµένο επιχειρηµατικό σχέδιο και τι πρέπει να προσέχετε αν σχεδιάζετε ενέργειες η-επιχειρείν. Το Επιχειρηµατικό Σχέδιο (ΕΣ) είναι ένα χρήσιµο εργαλείο για κάθε επιχείρηση. Σκοπός του είναι, να αναλύσει την υπάρχουσα κατάσταση (αγορά, επιχείρηση) και να καθοδηγήσει τις ενέργειες των µελών-στελεχών της επιχείρησης προς συγκεκριµένες κατευθύνσεις και τακτικές. Ένα ΕΣ είναι χρήσιµο γιατί συµβάλει στις παρακάτω λειτουργίες: οµή και Οργάνωση της επιχείρησης Λήψη αποφάσεων µε βάση τους στόχους και την πολιτική της επιχείρησης. Καταγραφή, ανάλυση και κατανόηση της αγοράς, των καταναλωτών και του ανταγωνισµού. Αποτελεί σηµείο αναφοράς και καταδεικνύει την επίτευξη η µη των στόχων. Στη λήψη δανείου από τις τράπεζες και σε άλλες παρόµοιες ενέργειες θεωρείται πλέον απαραίτητο να προσκοµίζεται και ένα επιχειρηµατικό πλάνο. Το ΕΣ πρέπει να είναι σαφές κατανοητό και ρεαλιστικό. Ένα business plan αποτελείται από τέσσερις (4) µεγάλες ενότητες 1. Εσωτερική Ανάλυση (Περιγραφή της Επιχείρησης) 2. Εξωτερική Ανάλυση (Περιγραφή της Αγοράς) 3. Επιλογή, προσδιορισµός και υλοποίηση στρατηγικής 4. Οικονοµικό Πλάνο Η κάθε ενότητα περιέχει υποκατηγορίες οι οποίες πρέπει να καλύψουν όλο το φάσµα της επιχειρηµατικής δράσης. Η µορφή ενός ΕΣ δεν είναι τυποποιηµένη ως προς τη δοµή της, αλλά ούτε και ως προς το περιεχόµενό της. 34