Διοίκηση Ολικής Ποιότητας ΔΙΑΛΕΞΗ 8 η : Στατιστικός Έλεγχος Ποιότητας Δρ. Α. Στεφανή Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας - Μεσολόγγι
Πρόληψη - Επιθεώρησης Τεχνικές ελέγχου: Δειγματοληψία: στις εισόδους (π.χ. πρώτες ύλες) και τις εξόδους (τελικό προϊόν ή υπηρεσία) Στατιστικός έλεγχος: έλεγχος που εκτελείται κατά τη διάρκεια της παραγωγικής διαδικασίας H ΔΟΠ εστιάζει στην πρόληψη όχι στην επιθεώρηση μετά την παραγωγή του προϊόντος Άρα έμφαση στον έλεγχο και στην πρόληψη και όχι τόσο στον εντοπισμό λαθών
Πως γίνεται η πρόληψη Πρακτικά: Μπορούµε να εκτελέσουµε τη διαδικασία παραγωγής ορθά; (capability) Εκτελούµε τη διαδικασία ορθά; (έλεγχοςcontrol) Την εκτελέσαµε ορθά; (διασφάλιση ποιότηταςassurance) Μπορούµε να την εκτελέσουµε πιο σωστά την επόµενη φορά; (βελτίωση- improvement)
Στατιστικός Έλεγχος (τι είναι) Statistical process control (SPC) εφαρµογή στατιστικών µεθόδων για την παρακολούθηση και έλεγχο διαδικασιών Στόχος: 1. αν οι διαδικασίες λειτουργούν ορθά 2. αν λειτουργούν βέλτιστα (παράγουν το µέγιστο δυνατό ποιοτικό αποτέλεσµα) Εφαρµόζεται κυρίως Σε γραµµές παραγωγής αλλά και σε κάθε διαδικασία που παράγει µετρήσιµο αποτέλεσµα (πωλήσεις, µαρκετινγκ, εξυπηρέτηση πελατών)
Διαδικασία (τι είναι) Process: Oτι,δήποτε δέχεται µία είσοδο και χρησιµοποιεί πόρους για να παράγει κάποια έξοδο Παραδείγµατα: Εκπαιδευτική διαδικασία Καµπάνια marketing Παραγωγή κουτιών αναψυκτικού
Έλεγχος διαδικασίας (process control) Eκτελείται ορθά η διαδικασία; Διαδικασία πριν τον έλεγχο: Ανάλυσε τη διαδικασία (από ποια βήµατα αποτελείται;) Τι χρειάζεται να συµβεί για να εκτελεστεί ορθά (capability); Με ποιες µεθόδους θα πρέπει να γίνει ο έλεγχός της; Ο έλεγχος είναι εφικτός όταν: Συλλέγονται και αναλύονται δεδοµένα Ελέγχονται οι είσοδοι και η διαδικασία µετατροπής και µε αυτόν τον τρόπο ελέγχεται και η έξοδος!
Βασικά σηµεία Η κεντρική ιδέα είναι: Να καταγραφούν, αν υπάρχουν, διακυµάνσεις στην παραγωγική διαδικασία Να χρησιµοποιηθούν αντικειµενικά εργαλεία (αριθµοί) και όχι υποκειµενικά Να παρέχουν δεδοµένα έτσι ώστε να ανακαλυφθούν οι αιτίες που παράγουν τις ανωµαλίες Πρακτικά αποτελέσµατα: Διόρθωση λαθών πριν το τελικό αποτέλεσµα φθάσει στον πελάτη Μείωση κόστους µέσω µείωσης ελαττωµατικών προϊόντων Μείωση χρόνου παραγωγής µέσω βελτιστοποίησης της διαδικασίας (π.χ. εξάλειψη χαµένου χρόνου) Συµβάλει σηµαντικά στην αύξηση της ποιότητας και στη µείωση του κόστους
Μεταβλητότητα της παραγωγικής διαδικασίας
Παράδειγµα Παραγωγική διαδικασία: γέµισµα συσκευασιών µε δηµητριακά µέσω µηχανής αυτόµατου γεµίσµατος Κάθε κουτί θα πρέπει να γεµίζει µε 500 γρ δηµητριακών Κάποια τελικά θα περιέχουν 498 γρ, άλλα 502 γρ κτλ. Οι µικρές αυτές διαφορές µπορεί να οφείλονται στην κατασκευή της µηχανής, τη θερµοκρασία, την κατάσταση των εξαρτηµάτων της µηχανής κτλ. Αν µετά από καιρό η µηχανή φθαρεί, µπορεί να παρατηρηθούν µεγάλες διακυµάνσεις: 520 γρ, 483γρ, 420 γρ κτλ.
Αιτίες µεταβλητότητας
Κατάσταση διαδικασιών
Ικανότητα παραγωγικής διαδικασίας
Στατιστική Μέσος όρος Τυπική απόκλιση
Βασικοί τύπου στατιστικού ελέγχου Θεωρούµε ότι η διαδικασία είναι σταθερή Μετράµε το χαρακτηριστικό x (π.χ. βάρος εξαρτήµατος, χρόνος απόκρισης) Λαµβάνουµε δείγµα µεγέθους n
Κανονική κατανοµή Διασπορά γύρω από το ΜΟ Πιο πιθανά τα αποτελέσµατα κοντά στον ΜΟ (µ) Το 97,73% των µετρήσεων βρίσκεται εντός διαστήµατος (-3σ, +3σ) από τον ΜΟ Άρα αν τουλάχιστον το 97,73% των µετρήσεων είναι εντός του διαστήµατος (-3σ, +3σ), η διαδικασία είναι υπό έλεγχο
Μέτρηση ικανότητας παραγωγικής διαδικασίας Βασική ιδέα: Μετράµε τα όρια των προδιαγραφών Π.χ. µία υπηρεσία θα πρέπει να ανταποκρίνεται το πολύ σε 60 λεπτά από την ενεργοποίησή της µε όρια ±10 λεπτά (άρα από 50-70 λεπτά) Μετράµε τα πραγµατικά όρια µέσω της διακύµανσης: ±3σ Αν όρια προδιαγραφών < πραγµατικά -> µη ποιοτική Αν όρια προδιαγραφών >= πραγµατικά -> ποιοτική
Μέτρηση ικανότητας παραγωγικής διαδικασίας
Παράδειγµα
Άσκηση
Λύση
Διαγράµµατα Ελέγχου Control Charts Γραφική αναπαράσταση της µεταβλητότητας µίας διαδικασίας Εντοπισµός σφαλµάτων ενόσω συµβαίνουν Καταρτίζονται µε δειγµατοληπτικούς ελέγχους Οποιαδήποτε βελτίωση ή διόρθωση δεν προκύπτει άµεσα από τα διαγράµµατα Εντοπίζουµε τα κρίσιµα στοιχεία ελέγχου (χαρακτηριστικά προϊόντος ή διαδικασίας) Από 1 διάγραµµα ξεχωριστά
Διάγραµµα ελέγχου
Διαγράµµατα για διερεύνηση
Διαγράµµατα µεταβλητών το x διάγραµµα
Διαγράµµατα µεταβλητών το x διάγραµµα
Παράδειγµα 1
Λύση
Λύση
Λύση
Παράδειγµα 2
Διάγραµµα
Υλοποίηση στο Excel
Το R διάγραµµα
Παράδειγµα 1
Λύση
Άσκηση 1
Λύση
Λύση
Λύση
Λύση
Λύση
Άσκηση 2
Το p διάγραµµα
Πως σχεδιάζεται
Πως σχεδιάζεται
Παράδειγµα
Λύση
Λύση
Άσκηση
Λύση
Λύση
Λύση
Το διάγραµµα c
Πως σχεδιάζεται
Παράδειγµα
Άσκηση
Λύση
Άσκηση-Λύση
Άσκηση-Λύση