Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - COM(2015) 89 final.

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 2 Μαρτίου 2015 (OR. en) 6709/15 FIN 170 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Ημερομηνία Παραλαβής: Αποδέκτης: Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: Θέμα: Για το Γενικό Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Jordi AYET PUIGARNAU, Διευθυντής 26 Φεβρουαρίου 2015 κ. Uwe CORSEPIUS, Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης COM(2015) 89 final Έκθεση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: απαντήσεις των κρατών μελών στην ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 2013 Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - COM(2015) 89 final. συνημμ.: COM(2015) 89 final 6709/15 γπ DG G 2A EL

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 26.2.2015 COM(2015) 89 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΣΤΗΝ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013 {SWD(2015) 18 final} EL EL

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ TABLE OF CONTENTS Απαντήσεις των κρατών μελών στην ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 2013... 2 Σύνοψη... 2 Απαντήσεις των κρατών μελών στην ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 2013... 4 1. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ... 4 2. ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΕΕΣ ΓΙΑ ΤΟ 2013... 4 3. ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ... 6 3.1. Κύρια ποσοτικώς προσδιορίσιμα σφάλματα στην επιμερισμένη διαχείριση... 6 3.2. Ενισχυμένη ευθύνη των κρατών μελών - χρηστή δημοσιονομική διαχείριση... 9 3.3. Ενισχυμένη ευθύνη των κρατών μελών - προς μια πραγματική νοοτροπία επιδόσεων 12 4. Συμπέρασμα... 14

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΣΤΗΝ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013 ΣΥΝΟΨΗ Η παρούσα έκθεση αναλύει τις απαντήσεις των κρατών μελών στην ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (του Συνεδρίου) για το οικονομικό έτος 2013 και εκπληρώνει τις υποχρεώσεις που ορίζει το άρθρο 162 (παράγραφος 5) του δημοσιονομικού κανονισμού 1. Η ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το 2013 ανέφερε ότι οι ενοποιημένοι λογαριασμοί ήταν απαλλαγμένοι από ουσιώδεις ανακρίβειες και ότι τα έσοδα και οι αναλήψεις υποχρεώσεων, στο σύνολό τους, χαρακτηρίζονταν από νομιμότητα και κανονικότητα. Το Συνέδριο κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι, συνολικά, οι πληρωμές περιείχαν ουσιώδη σφάλματα και ότι τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου υπήρξαν, εν γένει, μερικώς αποτελεσματικά. Τα αποτελέσματα του ελέγχου κατέδειξαν ότι, συνολικά, το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος ήταν 4,7 %, κατά 0,1 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από το ποσοστό του προηγούμενου έτους, αλλά εξακολουθούσε να υπερβαίνει το επίπεδο σημαντικότητας. Επίσης, το Συνέδριο επεσήμανε ότι σημαντικό θετικό στοιχείο για το 2013 ήταν η αύξηση του αντικτύπου των διορθωτικών μέτρων που εφαρμόζονται από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή. Επιπλέον, ο έλεγχος του Συνεδρίου αποκάλυψε επίσης ότι, για μεγάλο μέρος των πράξεων που περιείχαν σφάλματα στους τομείς επιμερισμένης διαχείρισης, οι αρχές των κρατών μελών διέθεταν επαρκείς πληροφορίες ώστε να εντοπίσουν και να διορθώσουν τα σφάλματα πριν από την αίτηση επιστροφής εξόδων από την Επιτροπή. Οι τομείς πολιτικής που αφορούν την αγροτική ανάπτυξη, το περιβάλλον, την αλιεία και την υγεία, καθώς και την περιφερειακή πολιτική, την ενέργεια και τις μεταφορές, παρουσίασαν το υψηλότερο εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος - 6,9 % και 6,7 % αντίστοιχα. Κατά τον έλεγχο του 2013, το Συνέδριο εντόπισε συγκεκριμένες κατηγορίες ποσοτικά προσδιορίσιμων σφαλμάτων στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης, οι οποίες συνέβαλαν σημαντικά στο πιθανότερο ποσοστό σφάλματος για τους σχετικούς τομείς πολιτικής. Στον τομέα πολιτικής «Γεωργία: Αγορά και άμεση στήριξη "(κεφάλαιο 3), ο υπερτιμημένος αριθμός επιλέξιμων εκταρίων ή ζώων και οι μη επιλέξιμες δαπάνες ανά δικαιούχο/δραστηριότητα συνέβαλαν από κοινού κατά 80 % στο πιθανότερο ποσοστό σφάλματος. Στους τομείς της περιφερειακής πολιτικής, των μεταφορών και της ενέργειας, σοβαρά σφάλματα στις δημόσιες συμβάσεις είχαν ως συνέπεια το 45 % του συνόλου των προσδιορίσιμων ποσοτικώς σφαλμάτων και το 39 % περίπου του εκτιμώμενου ποσοστού σφάλματος για τους συγκεκριμένους τομείς πολιτικής. Στον τομέα πολιτικής Απασχόληση και Κοινωνικές Υποθέσεις, σφάλματα που σχετίζονται με 1 Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2012 σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου. ΕΕ L 298 της 26.10.2012, σ. 1. 3

παραβάσεις στο πλαίσιο των δημόσιων συμβάσεων αντιπροσώπευαν το 7 % του συνόλου των σφαλμάτων, γεγονός που αποδεικνύει ότι ο κίνδυνος μη συμμόρφωσης με τις δημόσιες συμβάσεις εξακολουθεί να είναι σημαντικός. Στο κεφάλαιο 3 της ετήσιας έκθεσής του, το Συνέδριο αναφέρθηκε στις συστημικές αδυναμίες στο σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων (LPIS) που απορρέουν από εσφαλμένη εκτίμηση των επιλέξιμων εκτάσεων στις βάσεις δεδομένων του. Τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη κλήθηκαν, ως εκ τούτου, να παράσχουν πληροφορίες σχετικά με το εάν ήταν ενημερωμένες οι βάσεις δεδομένων και εάν είχαν λάβει πρόσθετα μέτρα για την επίλυση των επαναλαμβανόμενων προβλημάτων. Όλα τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη απάντησαν ότι θα μπορούσαν πλέον να εγγυηθούν ότι οι βάσεις δεδομένων LPIS επικαιροποιούνται σε τακτική βάση και ότι το LPIS διασφαλίζει τη σωστή αξιολόγηση της επιλεξιμότητας των εκτάσεων, και εντοπίζει συστηματικά δηλώσεις εκτάσεων μεγαλύτερων των πραγματικών. Τα κράτη μέλη ρωτήθηκαν εάν ήταν σε θέση να δηλώσουν ότι το σύστημά τους ελέγχου είχε αντιμετωπίσει τις επαναλαμβανόμενες ελλείψεις που εντοπίστηκαν από το Ελεγκτικό Συνέδριο σε ό, τι αφορά: γεωργοπεριβαλλοντικές δεσμεύσεις, μη επιλέξιμους δικαιούχους, μη τήρηση των κανόνων σύναψης δημόσιων συμβάσεων και μη επιλέξιμες ενισχύσεις για πρόωρη συνταξιοδότηση. Τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη δήλωσαν ότι είχαν αντιμετωπίσει όλες ή σχεδόν όλες τις εντοπισθείσες επαναλαμβανόμενες ελλείψεις. Όσον αφορά το ερώτημα σχετικά με τις παραβιάσεις δημόσιων συμβάσεων, σχεδόν τα μισά κράτη μέλη απάντησαν ότι είχαν εντοπίσει συστημικά ζητήματα που σχετίζονται με τις δημόσιες συμβάσεις και ότι έχουν λάβει προληπτικά μέτρα στο πλαίσιο αυτό. Η έκθεση εξέτασε απαντήσεις σε ερωτήσεις σχετικά με τις ευθύνες των κρατών μελών, εστιάζοντας στη διαχείριση και τις εθνικές δηλώσεις, τις διαχειριστικές επαληθεύσεις και τον ρόλο και τη σημασία των εκτιμήσεων του Συνεδρίου. 76% των κρατών μελών δήλωσαν ότι οι υποχρεωτικές δηλώσεις διαχείρισης θα μπορούσαν να έχουν θετικό αντίκτυπο στην πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση των σφαλμάτων από τα κράτη μέλη. Η μεγάλη πλειονότητα των κρατών μελών (86 %) θεώρησε ότι τα αποτελέσματα των εκτιμήσεων του Συνεδρίου είναι χρήσιμα και ότι συμβάλλουν στην δική τους βεβαιότητα για τη νόμιμη και τακτική χρήση των κονδυλίων της ΕΕ. Σχετικά με το θέμα της χρησιμότητας των εθνικών δηλώσεων, λίγο περισσότερα από τα μισά κράτη μέλη απάντησαν θετικά. Τέλος, στην έκθεσή του για το 2013, το Συνέδριο διαπίστωσε ότι, γενικά, για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013, η έμφαση δινόταν περισσότερο στην ανάγκη να δαπανώνται τα κεφάλαια της ΕΕ σύμφωνα με τους κανόνες και ότι η έμφαση στις επιδόσεις ήταν περιορισμένη. Στο ερωτηματολόγιο του έτους αυτού ρωτήθηκαν τα κράτη μέλη πώς διασφάλισαν ότι οι επιδόσεις συνιστούσαν βασικό στοιχείο για τη χρησιμοποίηση των κονδυλίων της ΕΕ και ποια μέτρα είχαν τεθεί σε εφαρμογή για την παρακολούθηση των επιδόσεων του προγράμματος και των έργων. Η πλειονότητα των κρατών μελών παρέσχε πλήρεις απαντήσεις στα δύο αυτά ερωτήματα. Η χρήση κριτηρίων, δεικτών και αξιολογήσεων αποτελούν για πολλές χώρες τα μέσα με τα οποία διασφαλίζουν ότι οι επιδόσεις αποτελούν βασικό στοιχείο. Όσον αφορά την παρακολούθηση των επιδόσεων, οι εκθέσεις προόδου, τα μέτρα ελέγχου, οι αξιολογήσεις και η παρακολούθηση δεικτών αποτελούν ορισμένα από τα πιο κοινά μέτρα που χρησιμοποιούνται από τα κράτη μέλη. 4

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΣΤΗΝ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013 1. Πεδίο εφαρμογής της έκθεσης Σύμφωνα με το άρθρο 162 παράγραφος 5 του δημοσιονομικού κανονισμού, μετά τη διαβίβαση της ετήσιας έκθεσης από το Ελεγκτικό Συνέδριο, η Επιτροπή ανακοινώνει αμέσως στα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη τα λεπτομερή στοιχεία της έκθεσης αυτής που αφορούν τη διαχείριση των πόρων για τους οποίους είναι αρμόδια. Τα κράτη μέλη οφείλουν να απαντήσουν στην Επιτροπή εντός εξήντα ημερών και η Επιτροπή διαβιβάζει περίληψη των απαντήσεων προς το Ελεγκτικό Συνέδριο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πριν από τις 28 Φεβρουαρίου του επόμενου έτους. Μετά τη δημοσίευση της ετήσιας έκθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 2013, η Επιτροπή ενημέρωσε δεόντως τα κράτη μέλη σχετικά με τις λεπτομέρειες που περιέχει η έκθεση. Η ενημέρωση αυτή πραγματοποιήθηκε υπό μορφή επιστολής και τριών παραρτημάτων προς συμπλήρωση από κάθε κράτος μέλος, καθώς και συνοδευτικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την προετοιμασία και την παρουσίαση των απαντήσεων στα ερωτηματολόγια. Το παράρτημα Ι ήταν ένα ερωτηματολόγιο επί των παραγράφων που αναφέρονται στα μεμονωμένα κράτη μέλη. Το παράρτημα ΙΙ ήταν ένα ερωτηματολόγιο επί των διαπιστώσεων του ελέγχου που αναφέρονται στο εκάστοτε κράτος μέλος και το παράρτημα ΙΙΙ ήταν ένα ερωτηματολόγιο επί των βασικών διαπιστώσεων που αφορούν την επιμερισμένη διαχείριση για τη δήλωση αξιοπιστίας (DAS) για το οικονομικό έτος 2013. Για την έκθεση του τρέχοντος έτους, έχουν εντοπιστεί τρία κύρια θέματα. Πρόκειται για τα εξής: 1) Κύρια ποσοτικώς προσδιορίσιμα σφάλματα στην επιμερισμένη διαχείριση, 2) Ενισχυμένη ευθύνη των κρατών μελών - χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, και 3) Ενισχυμένη ευθύνη των κρατών μελών - προς μια πραγματική νοοτροπία επιδόσεων. Η έκθεση συνοδεύεται επίσης από έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών (ΕΕΥ) το οποίο περιλαμβάνει τις απαντήσεις των κρατών μελών στα παραρτήματα I και III. 2. Τα βασικά στοιχεία της έκθεσης του ΕΕΣ για το 2013 Η ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το 2013 ανέφερε ότι οι ενοποιημένοι λογαριασμοί ήταν απαλλαγμένοι από ουσιώδεις ανακρίβειες και ότι τα έσοδα και οι αναλήψεις υποχρεώσεων, στο σύνολό τους, χαρακτηρίζονταν από νομιμότητα και κανονικότητα. Το Συνέδριο κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι, συνολικά, οι πληρωμές περιείχαν ουσιώδη σφάλματα και ότι τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου υπήρξαν, εν γένει, μερικώς αποτελεσματικά 2. Τα αποτελέσματα του ελέγχου κατέδειξαν ότι, συνολικά, το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος ήταν 4,7 %, κατά 0,1 2 Ετήσια έκθεση του ΕΕΣ για το 2013, σ. 23. 5

ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από το ποσοστό του προηγούμενου έτους, αλλά εξακολουθούσε να υπερβαίνει το επίπεδο σημαντικότητας. Το Συνέδριο επεσήμανε ότι σημαντικό στοιχείο κατά το 2013 ήταν η αύξηση του αντίκτυπου των διορθωτικών μέτρων που εφαρμόζονται από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή. Σύμφωνα με την έκθεση του Συνεδρίου, εάν τα μέτρα αυτά δεν είχαν εφαρμοστεί σε πράξεις του δείγματος, το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος θα ήταν 1,6 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο 3. Οι τομείς πολιτικής που αφορούν την αγροτική ανάπτυξη, το περιβάλλον, την αλιεία και την υγεία, καθώς και την περιφερειακή πολιτική, την ενέργεια και τις μεταφορές, παρουσίασαν το υψηλότερο εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος - 6,7 % και 6,9 % αντίστοιχα. Επιπλέον, ο έλεγχος του Συνεδρίου αποκάλυψε επίσης ότι για μεγάλο μέρος των πράξεων που περιείχαν σφάλματα στους τομείς επιμερισμένης διαχείρισης, οι αρχές των κρατών μελών διέθεταν επαρκείς πληροφορίες ώστε να εντοπίσουν και να διορθώσουν τα σφάλματα πριν από την αίτηση επιστροφής εξόδων από την Επιτροπή 4. Το κατωτέρω διάγραμμα απεικονίζει την κατανομή της συμβολής του κάθε τομέα πολιτικής στο εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος 5. 7% 2% 7% 2% 23% Κεφάλαιο 3 - Γεωργία: αγορά και άμεση στήριξη Κεφάλαιο 4 - Αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον, αλιεία και υγεία Κεφάλαιο 5 - Περιφερειακή πολιτική, ενέργεια και μεταφορές Κεφάλαιο 6 - Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις Κεφάλαιο 7 - Εξωτερικές σχέσεις, βοήθεια και διεύρυνση 15% Κεφάλαιο 8 - Έρευνα και λοιπές εσωτερικές πολιτικές Κεφάλαιο 9 - Διοικητικές και συναφείς δαπάνες 44% Όσον αφορά τους τύπους των σφαλμάτων, η έκθεση του Συνεδρίου ανέφερε ότι τα σφάλματα επιλεξιμότητας συνέβαλαν σημαντικά στο συνολικό εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος. Σοβαρά σφάλματα στις δημόσιες συμβάσεις και ανακριβείς δηλώσεις γεωργών αντιπροσώπευαν επίσης μεγάλο μέρος των σφαλμάτων. Το κατωτέρω διάγραμμα απεικονίζει την κατανομή της συμβολής των ειδών σφαλμάτων στο συνολικό εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος. 3 Ετήσια έκθεση του ΕΕΣ για το 2013, σ. 23. 4 Ετήσια έκθεση του ΕΕΣ για το 2013, σ. 83, σ. 111 και σ. 153. 5 Ετήσια έκθεση του ΕΕΣ για το 2013, σ. 26. 6

4% 14% Μη επιλέξιμες δαπάνες συμπεριλαμβανόμενες στις δηλώσεις δαπανών 39% Μη επιλέξιμα έργα/δραστηριότητες ή δικαιούχοι Σοβαρά σφάλματα στις δημόσιες συμβάσεις 21% Λανθασμένες δηλώσεις γεωργικών εκτάσεων Άλλα είδη σφαλμάτων 22% 3. Σύνοψη των απαντήσεων των κρατών μελών 3.1. ΚΥΡΙΑ ΠΟΣΟΤΙΚΩΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΙΜΑ ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΜΕΡΙΣΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Κατά τον έλεγχο του 2013, το Συνέδριο εντόπισε συγκεκριμένες κατηγορίες ποσοτικά προσδιορίσιμων σφαλμάτων στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης, οι οποίες συνέβαλαν σημαντικά στο πιθανότερο ποσοστό σφάλματος για τους σχετικούς τομείς πολιτικής. Στον τομέα πολιτικής Γεωργία: η αγορά και άμεση στήριξη, ο υπερτιμημένος αριθμός επιλέξιμων εκταρίων ή ζώων και οι μη επιλέξιμες δαπάνες ανά δικαιούχο/δραστηριότητα συνέβαλαν από κοινού κατά 80 % στο πιθανότερο ποσοστό σφάλματος. Στους τομείς της περιφερειακής πολιτικής, των μεταφορών και της ενέργειας, σοβαρά σφάλματα στις δημόσιες συμβάσεις προκάλεσαν το 45 % του συνόλου των προσδιορίσιμων ποσοτικώς σφαλμάτων και το 39 % περίπου του εκτιμώμενου ποσοστού σφάλματος για τους συγκεκριμένους τομείς πολιτικής 6. Στον τομέα πολιτικής Απασχόληση και Κοινωνικές Υποθέσεις, σφάλματα που σχετίζονται με παραβάσεις στο πλαίσιο των δημόσιων συμβάσεων αντιπροσώπευαν το 7 % του συνόλου των σφαλμάτων, γεγονός που αποδεικνύει ότι ο κίνδυνος μη συμμόρφωσης με τις δημόσιες συμβάσεις εξακολουθεί να είναι σημαντικός 7. Στο κεφάλαιο 3 της ετήσιας έκθεσής του, το Συνέδριο αναφέρθηκε στις συστημικές αδυναμίες στο σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων (LPIS) που απορρέουν από εσφαλμένη εκτίμηση των επιλέξιμων εκτάσεων στις βάσεις δεδομένων του LPIS 8. Τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη κλήθηκαν, ως εκ τούτου, να παράσχουν πληροφορίες σχετικά με το εάν ήταν ενημερωμένες οι βάσεις δεδομένων και με τα μέτρα που λήφθηκαν για την επίλυση των επαναλαμβανόμενων προβλημάτων. Όλα τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη απάντησαν ότι θα μπορούσαν πλέον να εγγυηθούν ότι οι βάσεις δεδομένων LPIS επικαιροποιούνται σε τακτική βάση και ότι το LPIS διασφαλίζει τη σωστή αξιολόγηση της επιλεξιμότητας των εκτάσεων, και εντοπίζει συστηματικά δηλώσεις εκτάσεων μεγαλύτερων των πραγματικών. 6 Ετήσια έκθεση του ΕΕΣ για το 2013, σ. 148. 7 Ετήσια έκθεση του ΕΕΣ για το 2013, σ. 177. 8 Ετήσια έκθεση του ΕΕΣ για το 2013, πλαίσιο 3.1 και πλαίσιο 3.4. 7

Η Πολωνία ανέφερε ότι από το 2009: «αναδιοργανώνει σταθερά και σταδιακά τη μέθοδο επικαιροποίησης των δεδομένων του LPIS. Η κύρια αλλαγή ήταν η εισαγωγή στο σύστημα παραγωγής επιγραμμικών επικαιροποιήσεων της βάσης δεδομένων αναφοράς από εμπειρογνώμονες του ARiMR 9 μέσω ενός ειδικού εργαλείου ΤΠ GIS 10.» Περαιτέρω, οι πολωνικές αρχές επισήμαναν ότι «όσον αφορά τη σχετική με το LPIS παρατυπία που εντόπισε το Ελεγκτικό Συνέδριο το 2013, δεν είναι ακριβές ότι η παρατυπία είναι συστημικού χαρακτήρα» και ότι το Συνέδριο εσφαλμένα αναγνώρισε μέρος πλημμυρισμένου το 2013 αγροτεμαχίου ως μη επιλέξιμου για πληρωμή το 2012 11. Η Ιρλανδία ανέφερε ότι η ανασκόπηση της βάσης δεδομένων του είναι μια συνεχής επαναληπτική διαδικασία 12, ενώ η Γαλλία δήλωσε ότι έχει καταρτιστεί για την επικαιροποίηση του LPIS σχέδιο δράσης που εγκρίθηκε από την Επιτροπή και βρίσκεται σε εξέλιξη το 2015 13. Η Ρουμανία ανέφερε ότι για τη βελτίωση της κατάστασης θα χρειαζόταν η χρηματοδότηση νέων ορθοφωτογραφιών, καθώς και νέο προσωπικό και εκπαίδευση. Τέλος, η Γερμανία υπογράμμισε το γεγονός ότι, στην περίπτωσή της, η διαπιστωθείσα δήλωση έκτασης μεγαλύτερης από την πραγματική αποτελούσε μεμονωμένη περίπτωση «η οποία δεν είχε δημοσιονομικές επιπτώσεις» και ότι καταβάλλονται πάντα προσπάθειες ώστε να εξασφαλιστεί ότι το LPIS ενημερώνεται σωστά και σε τακτά διαστήματα 14. Στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης, το Συνέδριο εντόπισε σοβαρές περιπτώσεις μη τήρησης των απαιτήσεων επιλεξιμότητας για επενδυτικά σχέδια, γεγονός που είχε ως συνέπεια να καταστούν μη επιλέξιμες ορισμένες κατηγορίες δαπανών. Τα κράτη μέλη ρωτήθηκαν εάν ήταν σε θέση να δηλώσουν ότι το σύστημά τους ελέγχου είχε αντιμετωπίσει τις επαναλαμβανόμενες ελλείψεις που εντοπίστηκαν από το Ελεγκτικό Συνέδριο σε ό, τι αφορά: γεωργοπεριβαλλοντικές δεσμεύσεις, μη επιλέξιμους δικαιούχους, μη τήρηση των κανόνων σύναψης δημόσιων συμβάσεων και μη επιλέξιμες ενισχύσεις για πρόωρη συνταξιοδότηση. Τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη δήλωσαν ότι είχαν αντιμετωπίσει όλες ή σχεδόν όλες τις εντοπισθείσες επαναλαμβανόμενες ελλείψεις. Οι γραφικές παραστάσεις κατωτέρω παρέχουν μια επισκόπηση των απαντήσεων που ελήφθησαν: 9 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). 10 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 143.. 11 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 143. 12 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 118. 13 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, Παράρτημα 1 και παράρτημα III σ. 33, σ. 106 14 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 108. 8

Γεωργοπεριβαλλοντικές δεσμεύσεις 89% 11% Έλλειψη απάντησης ΝΑΙ 67% Επιλεξιμότητα δικαιούχων 6% ΟΧΙ 27% Έλλειψη απάντησης ΝΑΙ 67% Κανόνες δημοσίων συμβάσεων 16% 17% ΟΧΙ Έλλειψη απάντησης ΝΑΙ Υπολογισμός ενίσχυσης πρόωρης συνταξιοδότησης 100% ΝΑΙ Η Ελλάδα επισήμανε δύο τομείς στους οποίους επέφερε σημαντικές βελτιώσεις: τροποποίηση των γεωργοπεριβαλλοντικών ενισχύσεων, γεγονός που είχε ως συνέπεια τον επανασχεδιασμό του συστήματος κυρώσεων για ορισμένες δράσεις, καθώς και τροποποίηση της εθνικής νομοθεσίας στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων 15. Οι πολωνικές αρχές ανέφεραν ότι, όσον αφορά τη μη επιλεξιμότητα της στήριξης για πρόωρη συνταξιοδότηση, διαφώνησαν με το Συνέδριο και με την Επιτροπή ως προς το ότι «η εφαρμογή του μέτρου «διαρθρωτικές συντάξεις» αφορούσε απάτη ή άλλη παράνομη δραστηριότητα σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης». Συνεπεία τούτου, οι αρχές προέβησαν σε διευκρινίσεις και έλαβαν διορθωτικά μέτρα. Η Επιτροπή ζήτησε την ανάκτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών. Όσον αφορά το ερώτημα σχετικά με τις παραβιάσεις δημόσιων συμβάσεων, σχεδόν τα μισά κράτη μέλη απάντησαν ότι είχαν εντοπίσει συστημικά ζητήματα που σχετίζονται με τις δημόσιες συμβάσεις και ότι έχουν λάβει προληπτικά μέτρα στο πλαίσιο αυτό. Η Σκωτία (ΗΒ) ανέφερε ότι: «Παρόλο που δραστηριοποιηθήκαμε για την προώθηση της συμμόρφωσης με τους κανόνες σύναψης συμβάσεων, απομένει να γίνουν περισσότερα για την ενημέρωση της διαχειριστικής αρχής και των δικαιούχων σχετικά με τη σημασία της συμμόρφωσης με τους κανόνες σύναψης συμβάσεων και την επίπτωση που τούτο μπορεί να έχει.» Η Σλοβενία υπέβαλε αναφορά για τρεις τομείς βελτίωσης 1) τον Νοέμβριο του 2014 διορίστηκε ομάδα έργου επιφορτισμένη ειδικά με θέματα που αφορούν τον τομέα των δημόσιων συμβάσεων, 2) πραγματοποιήθηκε ανάλυση των δημόσιων συμβάσεων, και 3) η διοικητική αρμοδιότητα (πρόσθετη απασχόληση και κατάρτιση 15 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 112. 9

στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων) έχει εφαρμοστεί και πρόκειται να υλοποιηθεί ως μέρος της τεχνικής βοήθειας 16. Άλλα κράτη μέλη έχουν λάβει ορισμένα μέτρα, επιδιώκοντας τον περιορισμό και την πρόληψη των παραβάσεων στο πλαίσιο των δημόσιων συμβάσεων. Η Ρουμανία έχει θεσπίσει νομοθετικά μέτρα και μέτρα βασισμένα στα συστήματα, ενώ η Τσεχική Δημοκρατία έχει λάβει εθνικά προληπτικά και διορθωτικά μέτρα. Η Κροατία έχει δρομολογήσει πολυάριθμες προληπτικές δράσεις, μεταξύ των οποίων εργαστήρια και πρόγραμμα εκπαίδευσης 50 μαθημάτων που οδηγούν στη χορήγηση πιστοποιητικού στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων, το οποίο ισχύει για τρία έτη 17. Η Πορτογαλία και η Ουγγαρία έχουν θεσπίσει σχέδια δράσης για να βελτιώσουν τον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, ενώ στην Εσθονία το σύστημα διαχείρισης και ελέγχου σε σχέση με τις δημόσιες συμβάσεις έχει «ενισχυθεί σοβαρά» τα τελευταία έτη 18. Ορισμένα κράτη μέλη, ωστόσο, επιβεβαίωσαν ότι αντιμετώπιζαν ελάχιστα συστημικά προβλήματα όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις. Η Ισπανία διαβεβαίωσε ότι: «Αν και εντοπίστηκαν διάφορα ζητήματα όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις, το είδος τους ποικίλλει ανάλογα με τον φορέα και συνήθως επηρεάζει ειδικές συμβάσεις... Επιπλέον, τα προβλήματα που εντοπίστηκαν στις δημόσιες συμβάσεις δεν θεωρούνται συστημικά και σε όλες τις περιπτώσεις στις οποίες διαπιστώθηκαν παρατυπίες σε δημόσιες συμβάσεις, η σχετική δαπάνη αποσύρθηκε ώστε να μην επηρεαστεί ο προϋπολογισμός της ΕΕ.» 19 Η Φινλανδία ανέφερε ότι: «Η συμμόρφωση με τους κανόνες περί δημόσιων συμβάσεων παρακολουθείται στενότερα σε περίπτωση ενισχύσεων που συγχρηματοδοτούνται από κονδύλια της ΕΕ απ' ό,τι σε περιπτώσεις εθνικών προγραμμάτων ενισχύσεων. 20» Τέλος, η Γερμανία δήλωσε ότι δεν είχε «διαπιστώσει τυχόν συστημικά προβλήματα όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) που να συνδέονται με τις δημόσιες συμβάσεις», αλλά παρ όλα αυτά, σε ορισμένες περιπτώσεις, έλαβε «προληπτικά μέτρα» 21. Οι απαντήσεις των κρατών μελών σε θέματα που συνδέονται με τα κύρια ποσοτικώς προσδιορίσιμα σφάλματα υπογραμμίζουν το γεγονός ότι έχουν δρομολογήσει σειρά δράσεων πρόληψης και αποκατάστασης. Επιπλέον, φαίνεται ότι υπάρχει δέσμευση για την αντιμετώπιση των συστημικών αδυναμιών, μειώνοντας κατ αυτό τον τρόπο τον αριθμό των προσδιορίσιμων ποσοτικώς σφαλμάτων. 16 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 173. 17 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 90. 18 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 103.. 19 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 177. 20 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 104. 21 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 110. 10

3.2. ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ - ΧΡΗΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Στην έκθεση του 2013, όσον αφορά την επιμερισμένη διαχείριση, το Συνέδριο διαπίστωσε ότι, σε πολλές περιπτώσεις, οι εθνικές αρχές διέθεταν επαρκείς πληροφορίες για την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση των σφαλμάτων, πριν από τη δήλωση των δαπανών στην Επιτροπή 22. Το Συνέδριο υπογράμμισε το γεγονός ότι η ΕΕ διαθέτει τα κονδύλια του προϋπολογισμού της, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει σημαντικό περιθώριο περαιτέρω βελτίωσης του τρόπου με τον οποίο δαπανώνται τα κονδύλια αυτά. Τα κονδύλια θα πρέπει να δαπανώνται σύμφωνα με τους κανόνες και παράλληλα να επιτυγχάνονται τα αναμενόμενα αποτελέσματα 23. Στο υποτμήμα αυτό της έκθεσης εξετάζονται απαντήσεις σε ερωτήσεις σχετικά με τις ευθύνες των κρατών μελών εστιάζοντας στη διαχείριση και τις εθνικές δηλώσεις, τις διαχειριστικές επαληθεύσεις και τον ρόλο και τη σημασία των εκτιμήσεων του Συνεδρίου. 76% των κρατών μελών δήλωσαν ότι οι υποχρεωτικές δηλώσεις διαχείρισης θα μπορούσαν να έχουν θετικό αντίκτυπο στην πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση των σφαλμάτων από τα κράτη μέλη. Η Ουγγαρία επιβεβαίωσε ότι έχουν εκπονηθεί δηλώσεις διαχείρισης και ότι οι δηλώσεις πρέπει να διαβιβαστούν στον αρμόδιο για τον κρατικό προϋπολογισμό υπουργό 24. Η Σκωτία (ΗΒ) και η Λετονία απάντησαν ότι οι δηλώσεις διαχείρισης θα είχαν θετικό αντίκτυπο, καθώς θα αύξαναν την ευθύνη των κρατών μελών. Όταν ρωτήθηκαν για τη χρησιμότητα των εθνικών δηλώσεων, σχεδόν τα μισά από τα κράτη μέλη απάντησαν θετικά. Η Δανία και το ΗΒ, που συμμμετέχουν αμφότερες στη διοργανική ομάδα εργασίας για τις εθνικές δηλώσεις, προέβησαν σε δηλώσεις υπέρ των εθνικών δηλώσεων. Η Δανία παρατήρησε ότι: «Ένα από τα συμπεράσματα ήταν ότι ο σκοπός των εθνικών δηλώσεων είναι να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη πολιτική ευθύνη για τη διασφάλιση της διόρθωσης των σφαλμάτων σε εθνικές πληρωμές κονδυλίων της ΕΕ. Εμείς στη Δανία πιστεύουμε ότι τούτο αποτελεί σημαντική έννοια προς διάδοση και οι συστάσεις αποτελούν ένα καλό σημείο αφετηρίας για χώρες που δεν διαθέτουν ακόμη ένα μοντέλο στον τομέα αυτό. Στη Δανία, η πολιτική τάξη είναι υπόλογη, καθώς η επιτροπή δημόσιων λογαριασμών υποβάλλει ετησίως έκθεση σχετικά με τη χρήση των κονδυλίων της ΕΕ στη Δανία... Το δανικό μοντέλο, κατ αυτόν τον τρόπο, διασφαλίζει υποχρέωση λογοδοσίας όσον αφορά τη χρήση των κεφαλαίων της ΕΕ σε εθνικό πολιτικό επίπεδο» 25. Το Ηνωμένο Βασίλειο δήλωσε ότι υποστηρίζει τις συστάσεις της ομάδας εργασίας και ότι: «χαιρετίζουμε το γεγονός ότι οι συστάσεις αυτές είναι επαρκώς ευέλικτες, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι εθνικές συνθήκες και διαδικασίες, υπό την έννοια ότι τα κράτη μέλη διαθέτουν διακριτική ευχέρεια κατά την εκπόνηση ενός τέτοιου προαιρετικού εγγράφου. Χαιρετίζουμε επίσης το γεγονός ότι αυτές οι συστάσεις 22 Ετήσια έκθεση του ΕΕΣ για το 2013, σ. 83, σ. 111 και σ. 153. 23 Ομιλία - Παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης 2013 προς την Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου- πρόεδρος Caldeira. 24 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 117. 25 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 102. 11

υπογραμμίζουν τη σημασία της ορθής υποβολής εκθέσεων για τη βελτίωση της διαχείρισης των κονδυλίων της ΕΕ» 26. Ωστόσο, η κριτική των δηλώσεων διαχείρισης επικεντρώθηκε στο γεγονός ότι δεν παρείχαν καμία προστιθέμενη αξία, δεδομένου ότι τα υφιστάμενα συστήματα ήταν επαρκή και, ενδεχομένως, θα προέκυπτε αυξημένος διοικητικός φόρτος 27. Τα κράτη μέλη που δεν προκρίνουν την ιδέα των εθνικών δηλώσεων (Λετονία και Εσθονία, για παράδειγμα) αναφέρθηκαν στο γεγονός ότι ενδέχεται να υπάρξουν αλληλεπικαλύψεις με άλλες ετήσιες εκθέσεις και πρόσθετη γραφειοκρατία 28. Επιπλέον, σε αποκεντρωμένες (Γαλλία) και σε ομοσπονδιακές χώρες (Γερμανία) οι εθνικές δηλώσεις θεωρήθηκαν αναποτελεσματικές. Η μεγάλη πλειονότητα των κρατών μελών (84 %) θεώρησε ότι τα αποτελέσματα των εκτιμήσεων του Συνεδρίου είναι χρήσιμα και ότι συμβάλλουν στην δική τους βεβαιότητα για τη νόμιμη και τακτική χρήση των κονδυλίων της ΕΕ. Η Σλοβακία δήλωσε: «Οι εκτιμήσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου μπορούν να παρέχουν σχετικά κίνητρα για αναθεώρηση εθνικών κανόνων που εφαρμόζονται από μεμονωμένες οντότητες όσον αφορά την παροχή συνεισφορών από ταμεία της ΕΕ. Σε σχέση με την εκτίμηση των αποτελεσμάτων για συστημικά ή οριζόντια θέματα, τούτο συνιστά άμεσο και πολύτιμο πόρο για την εφαρμογή των αναγκαίων προσαρμογών και διορθωτικών μέτρων σε εθνικό επίπεδο 29.» Η Κροατία επεσήμανε επίσης ότι: «Τα αποτελέσματα της εκτίμησης του Συνεδρίου λαμβάνονται επίσης υπόψη και συμβάλλουν στη βελτίωση της υφιστάμενης νομοθεσίας και στις προβλεπόμενες διαδικασίες για τη χρήση των κονδυλίων της ΕΕ 30.» Σχετικά με το θέμα της βελτίωσης των διαχειριστικών επαληθεύσεων, το 72 % των κρατών μελών απάντησαν θετικά. Η Τσεχική Δημοκρατία και η Ισπανία 31 δήλωσαν ότι είχαν καταρτίσει σχέδια δράσης με σκοπό τη βελτίωση των διαχειριστικών επαληθεύσεων και, στην περίπτωση της Ισπανίας, «ως αποτέλεσμα της εφαρμογής των σχεδίων αυτών, τα ποσοστά σφάλματος που αναφέρονται στις ετήσιες εκθέσεις ελέγχου της αρχής ελέγχου έχουν μειωθεί σημαντικά.» Το Λουξεμβούργο απαρίθμησε βελτιωμένα μέτρα στα οποία περιλαμβάνονται: ομάδες εργασίας με τους δικαιούχους, θέσπιση κατευθυντηρίων γραμμών και 100 % έλεγχος όλων των δικαιολογητικών εγγράφων από τη διαχειριστική αρχή, πριν υποβληθεί αίτηση πληρωμής στην Επιτροπή 32. Η Λετονία δήλωσε ότι η διαχειριστική αρχή καταρτίζει τακτικά πιστοποιητικό για την αρχή πιστοποίησης και ότι το ισχύον σύστημα επαληθεύσεων είναι άρτιο. Ως αποτέλεσμα, κατέστη δυνατή η απόρριψη δηλώσεων δαπανών δύο δικαιούχων και η 26 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 181. 27 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής - Γερμανία, Ιρλανδία, Βέλγιο- σ. 82, 111, 119. 28 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, Λετονία και Εσθονία- σ. 123, σ. 103. 29 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής- σ. 169. 30 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 90. 31 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής- σ. 93, σ. 177. 32 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 131. 12

αναφορά των αντίστοιχων υποθέσεων στην εθνική υπηρεσία καταπολέμησης της απάτης 33. Άλλα κράτη μέλη δήλωσαν ότι τα υφιστάμενα συστήματα επαληθεύσεων ήταν αξιόπιστα, όπως αποδείκνυε το χαμηλό ποσοστό σφαλμάτων και, επομένως, δεν υπήρχε ανάγκη βελτίωσης. Τούτο ισχύει για τις Κάτω Χώρες και την Αυστρία 34. Όσον αφορά την υποχρέωση λογοδοσίας, οι απαντήσεις των κρατών μελών καταδεικνύουν αυξημένη συνειδητοποίηση της ανάγκης για λογοδοσία, πράγμα που αντικατοπτρίζεται σε δράσεις όπως τα μέτρα που έχουν ληφθεί για τη βελτίωση των διαχειριστικών επαληθεύσεων. Ωστόσο, υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την προστιθέμενη αξία και τον υπερβολικό διοικητικό φόρτο σε σχέση με τη διαχείριση και τις εθνικές δηλώσεις. 3.3. ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ - ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ Στην έκθεσή του για το 2013, το Συνέδριο διαπίστωσε ότι, γενικά, για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013, η έμφαση δινόταν περισσότερο στην ανάγκη να δαπανώνται τα κεφάλαια της ΕΕ σύμφωνα με τους κανόνες και ότι η έμφαση στις επιδόσεις ήταν περιορισμένη 35. Στο ερωτηματολόγιο του έτους αυτού ρωτήθηκαν τα κράτη μέλη πώς διασφάλισαν ότι οι επιδόσεις συνιστούσαν βασικό στοιχείο για τη χρησιμοποίηση των κονδυλίων της ΕΕ και ποια μέτρα είχαν τεθεί σε εφαρμογή για την παρακολούθηση των επιδόσεων του προγράμματος και των έργων. Η πλειονότητα των κρατών μελών παρέσχε πλήρεις απαντήσεις στα δύο αυτά ερωτήματα. Η χρήση κριτηρίων, δεικτών και αξιολογήσεων αποτελούν για πολλές χώρες τα μέσα με τα οποία διασφαλίζουν ότι οι επιδόσεις αποτελούν βασικό στοιχείο. Οι Κάτω Χώρες ανέφεραν ότι στο πλαίσιο του ΕΤΠΑ χρησιμοποιούνται κριτήρια αξιολόγησης για την επιλογή των έργων. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται: «συνεισφορά στα ΕΠ, βαθμός καινοτομίας, ποιότητα επεξηγηματικού υπομνήματος ή/και επιχειρηματικού σχεδίου, ποιότητα του έργου και βιωσιμότητα. Για τον σκοπό αυτό, καταρτίζονται επίσης από κοινού κατάλογοι ελέγχου» 36. Η Πολωνία ανέφερε ότι χρησιμοποίησε «σταθμισμένα κριτήρια» στο πλαίσιο του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης 2007-2013 και ότι «στόχος της εφαρμογής των κριτηρίων επιλογής είναι να διασφαλιστεί ότι επιλέγονται για χρηματοδότηση τα έργα που είναι πιο πιθανό να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων και των αποτελεσμάτων που καθορίζονται στο πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης». Για την περίοδο 2014-2020, τα έργα θα επιλεγούν με την εφαρμογή των «κριτηρίων επιλογής». Η Ρουμανία (AM POSCCE) συνδύασε την αξιολόγηση με κλίμακα επιλογής και σύστημα βαθμολόγησης, διασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό ότι παρέχεται 33 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 121. 34 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 78,136. 35 Ετήσια έκθεση του ΕΕΣ για το 2013, σ. 257. 36 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 136. 13

χρηματοδότηση στα έργα με τις καλύτερες επιδόσεις 37. Το Βέλγιο (Βαλλονία) έχει συστήσει ειδική ομάδα από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες του ακαδημαϊκού και του βιομηχανικού κόσμου, προκειμένου να αξιολογεί την ποιότητα των προτεινόμενων σχεδίων. Οι επιδόσεις αυτών των σχεδίων αναλύονται, επίσης, μέσω στόχων SMART 38. Δείκτες χρησιμοποιούνται από διάφορα κράτη μέλη. Η Τσεχική Δημοκρατία έχει θεσπίσει εναρμονισμένους βασικούς/οριζόντιους κανόνες που καλύπτουν τα επιχειρησιακά προγράμματα και έναν εθνικό κατάλογο κωδικών δεικτών ο οποίος περιλαμβάνει δείκτες για όλα τα προγράμματα, ώστε να παρακολουθείται η πρόοδός τους. Η Ισπανία κάνει αναφορά στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 ο οποίος καθορίζει δείκτες για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), καθώς και του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ). Το Λουξεμβούργο παρέχει σαφή περιγραφή του τρόπου με τον οποίο εξασφαλίζει ότι οι επιδόσεις παραμένουν κεντρικό ζήτημα. Δηλώνει ότι η διαχειριστική αρχή ελέγχει το επιχειρησιακό πρόγραμμα βάσει σαφών δεικτών που επικαιροποιούνται τακτικά. Οι δείκτες αυτοί αναφέρονται στη Συνοπτική Έκθεση. Επιπλέον, το έντυπο αίτησης για έργα είναι σχεδιασμένο ώστε να επαληθεύεται κατά πόσον ακόμη και στο πρώιμο στάδιο της υποβολής του έργου υπάρχουν πιθανότητες επίτευξης των στόχων του επιχειρησιακού προγράμματος του ΕΚΤ. Όσον αφορά την παρακολούθηση των επιδόσεων, οι εκθέσεις προόδου, τα μέτρα ελέγχου, οι αξιολογήσεις και η παρακολούθηση δεικτών αποτελούν ορισμένα από τα πιο κοινά μέτρα που χρησιμοποιούνται από τα κράτη μέλη. Η Μάλτα παραθέτει σαφώς τα μέτρα που χρησιμοποιεί για την παρακολούθηση. Πρόκειται για τα εξής: 1) τακτική ενημέρωση της βάσης δεδομένων των διαρθρωτικών ταμείων από δικαιούχους 2) υποβολή δύο φορές ετησίως εκθέσεων προόδου του έργου στην αρχή διαχείρισης, 3) φυσικούς επιτόπιους ελέγχους, και 4) συναντήσεις με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη με θέμα την πρόοδο του έργου 39. Οι Κάτω Χώρες, η Αυστρία, η Λετονία και η Σλοβενία κάνουν αναφορά σε εκθέσεις προόδου ή ετήσιες εκθέσεις και επανεξετάσεις ως κύριο μέσο για την παρακολούθηση των επιδόσεων 40. Η Δανία (οργανισμός γεωργίας και αλιείας της Δανίας) αναφέρεται στα ολοκληρωμένα μέτρα ελέγχου που έχει λάβει όσον αφορά την καταβολή των κονδυλίων της ΕΕ για καθεστώτα που είτε συνδέονται είτε δεν συνδέονται με τις εκτάσεις. Τα εν λόγω μέτρα ελέγχου καλύπτουν τόσο διοικητικό όσο και φυσικό έλεγχο 41. Η Βουλγαρία (OPRD) απαριθμεί τα μέτρα ελέγχου και δηλώνει ότι οι γενικοί όροι στις συμφωνίες για χορήγηση οικονομικής στήριξης περιλαμβάνουν τις ακόλουθες απαιτήσεις 1) ο δικαιούχος εκτελεί και τεκμηριώνει τρεις επιθεωρήσεις σχετικά με τη φυσική κατάσταση των επενδύσεων, 2) ο δικαιούχος υποβάλλει έκθεση σχετικά 37 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 152. 38 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 80. 39 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 133-134. 40 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 77, 120, 136, 171. 41 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 98. 14

με τα αποτελέσματα των εν λόγω ελέγχων στην αναθέτουσα αρχή, και 3) ο δικαιούχος δεν μεταφέρει την κυριότητα των εγκαταστάσεων που κατασκευάστηκαν με την επένδυση στο πλαίσιο της εν λόγω συμφωνίας. Η Τσεχική Δημοκρατία δηλώνει ότι πρέπει να παρακολουθείται τουλάχιστον ένας δείκτης έργου και τα έργα χωρίς δείκτες δεν γίνονται αποδεκτά. Συνολικά, τα κράτη μέλη επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους όσον αφορά τις επιδόσεις. Τα αντληθέντα διδάγματα και οι βέλτιστες πρακτικές από την προηγούμενη περίοδο προγραμματισμού έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή κατά τη διάρκεια της νέας αυτής περιόδου προγραμματισμού. Η Τσεχική Δημοκρατία δηλώνει ότι θα δρομολογήσει «νέα εξέλιξη» για την περίοδο 2014-2020 που θα οδηγήσει σε πιο λεπτομερή περιγραφή του έργου η οποία θα αντανακλά σαφώς τα πιθανά αναμενόμενα αποτελέσματα, ενώ η Εσθονία θα δώσει «ιδιαίτερη έμφαση» στους δείκτες επιδόσεων κατά τη νέα περίοδο προγραμματισμού. 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Στην έκθεσή του για την ΔΑ του οικονομικού έτους 2013, το Συνέδριο εξακολουθεί να ασκεί κριτική για τον υψηλό αριθμό προσδιορίσιμων ποσοτικώς σφαλμάτων στην επιμερισμένη διαχείριση. Όπως και το 2012, το Συνέδριο υπογράμμισε και πάλι το γεγονός ότι, για μεγάλο μέρος των πράξεων που περιείχαν σφάλματα, οι αρχές των κρατών μελών διέθεταν επαρκείς πληροφορίες ώστε να εντοπίσουν και να διορθώσουν τα σφάλματα πριν από την υποβολή αίτησης επιστροφής εξόδων. Επιπλέον, το Συνέδριο τόνισε την ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην επίτευξη των βέλτιστων δυνατών αποτελεσμάτων με περιορισμένους πόρους. Το Συνέδριο συνιστά να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στις επιδόσεις. Στις απαντήσεις τους στα τρία ερωτηματολόγια, τα κράτη μέλη παρείχαν αποδεικτικά στοιχεία για τις συνεχείς ενέργειές τους με σκοπό τη μείωση του αριθμού των σφαλμάτων στην επιμερισμένη διαχείριση. Αρκετά κράτη μέλη κατάρτισαν, στο πλαίσιο εταιρικής σχέσης με την Επιτροπή, σχέδια δράσης στους τομείς τόσο της γεωργίας όσο και της συνοχής. Όσον αφορά τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων, πολλά κράτη μέλη αποδέχτηκαν ότι επηρεάστηκαν από συστημικά ζητήματα, αλλά τόνισαν επίσης ότι υπήρξαν πολλές προληπτικές και διορθωτικές ενέργειες. Τα κράτη μέλη έχουν εν γένει ενστερνιστεί την έννοια της μεγαλύτερης ευθύνης. Γενικά, οι δηλώσεις διαχείρισης θεωρούνται ότι έχουν θετικό αντίκτυπο, ενώ οι εθνικές δηλώσεις, αν και λιγότερο δημοφιλείς, έχουν θεωρηθεί επωφελείς. Τέλος, η δέσμευση για επιδόσεις στο επίπεδο του κράτους μέλους μπορεί να καταδειχθεί από τις καταληκτικές παρατηρήσεις της Δανίας: «Η Δανία πιστεύει ότι βασική παράμετρος της ικανοποιητικής εκτέλεσης του προϋπολογισμού της ΕΕ είναι η επίτευξη αποτελεσμάτων. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο για ένα σύστημα προσανατολισμένο στα αποτελέσματα το οποίο επικεντρώνεται σε μεγαλύτερο βαθμό στα αποτελέσματα και τις επιπτώσεις των έργων της ΕΕ. Εμείς στη Δανία πιστεύουμε επίσης ότι είναι σημαντικό να υφίσταται διαφάνεια όσον αφορά την προστιθέμενη αξία που δημιουργείται από τα κεφάλαια της ΕΕ. Η Δανία επιθυμεί οι συζητήσεις σχετικά με την επίτευξη των αποτελεσμάτων να συμβάλουν στην ενίσχυση της σύνδεσης 15

μεταξύ του αποτελέσματος των αξιολογήσεων και των δημοσιονομικών και νομοθετικών ρυθμίσεων των διαφόρων τομέων πολιτικής 42.» 42 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, σ. 182. 16