Μονϊδα Ενδοκρινολογύασ Αναπαραγωγόσ Α Μαιευτικό - Γυναικολογικό Κλινικό ΑΠΘ Ιατρικό Σχολό Αριςτοτϋλειο Πανεπιςτόμιο Θεςςαλονύκησ Θεραπεύα του υπογοναδιςμού κατϊ τη διϊρκεια τησ αναπαραγωγικόσ ηλικύασ Δημότριοσ Γ. Γουλόσ Επύκουροσ καθηγητόσ Ενδοκρινολογύασ Αναπαραγωγόσ ΑΠΘ
Σκοπού Αποτελεςματικότητα και αςφϊλεια τησ χρόςησ τεςτοςτερόνησ, κατϊ τη διϊρκεια τησ αναπαραγωγικόσ ζωόσ ςτον ϊνδρα Εφαρμογό αυτών των γνώςεων ςτην κλινικό πρϊξη
Δομό τησ ειςόγηςησ Ειςαγωγικϊ ςτοιχεύα Θεραπεύα υπογοναδιςμού Θεραπεύα υπογονιμότητασ Άλλεσ ενδεύξεισ Συμπερϊςματα
Δομό τησ ειςόγηςησ Ειςαγωγικϊ ςτοιχεύα Θεραπεύα υπογοναδιςμού Θεραπεύα υπογονιμότητασ Άλλεσ ενδεύξεισ Συμπερϊςματα
H διπλό δρϊςη των όρχεων Όρχισ Επιδιδυμύδα
Εκφορητικό οδόσ των όρχεων
Δρϊςη τησ τεςτοςτερόνησ
Γεννητικόσ ϊξονασ ςτον ϊνδρα
Γεννητικόσ ϊξονασ ςτον ϊνδρα
Γεννητικόσ ϊξονασ ςτον ϊνδρα
Γεννητικόσ ϊξονασ ςτον ϊνδρα
Γεννητικόσ ϊξονασ ςτον ϊνδρα
Δρϊςεισ FSH και τεςτοςτερόνησ
Τεστοστερόνη πλάσματος (nmol/l) Παραγωγή σπέρματος (% τοσ μέγιστοσ) Συγκεντρώςεισ τεςτοςτερόνησ Εμβρσική Νεογνική Ευηβική Ενήλικη 1ο 2ο 3ο Τρίμηνο κύησης Γέννηση Έτος
Η τεςτοςτερόνη ωσ προ-ορμόνη
Δρϊςεισ τεςτοςτερόνησ
Δρϊςεισ τεςτοςτερόνησ
Δρϊςεισ τεςτοςτερόνησ
Υπογοναδιςμόσ και θνηςιμότητα Massachusetts Male Aging Study Σχετικόσ κύνδυνοσ (ςταθμιςμϋνοσ για ηλικύα) για ϊνδρεσ με ολικό T < 200 ng/dl ςε ςύγκριςη με ϊνδρεσ με ολικό T 400-600 ng/dl: 1,93 για ολικό θνηςιμότητα 3,30 για ειδικό θνηςιμότητα καρκύνου 1,93 για ειδικό θνηςιμότητα καρδιαγγεικών νοςημϊτων Araujo AB et al. Endocrine Society Meeting, 2005
Δομό τησ ειςόγηςησ Ειςαγωγικϊ ςτοιχεύα Θεραπεύα υπογοναδιςμού Θεραπεύα υπογονιμότητασ Άλλεσ ενδεύξεισ Συμπερϊςματα
Δομό τησ ειςόγηςησ Ειςαγωγικϊ ςτοιχεύα Θεραπεύα υπογοναδιςμού Θεραπεύα υπογονιμότητασ Άλλεσ ενδεύξεισ Συμπερϊςματα
H διπλό δρϊςη των όρχεων
Υπογοναδοτροπικόσ υπογοναδιςμόσ
Υπογοναδοτροπικόσ υπογοναδιςμόσ
Σύνδρομο Kallmann
Υπεργοναδοτροπικόσ υπογοναδιςμόσ
Υπεργοναδοτροπικόσ υπογοναδιςμόσ
Σύνδρομο Klinefelter
Δρϊςεισ τεςτοςτερόνησ
Δρϊςεισ τεςτοςτερόνησ
Δρϊςεισ τεςτοςτερόνησ
Ερωτηματολόγιο υπογοναδιςμού Morley JE et al. Med Clin North Am 83:1279, 1999
Επιπολαςμόσ υπογοναδιςμoύ 1 Vermeulen A et al. Horm Res 43:25, 1995
Θεραπευτικό προςϋγγιςη Τεςτοςτερόνη Κλινικό ςύνδρομο Ορμονικό ςύνδρομο Οςτεοπόρωςη
Θεραπεύα οςτεοπόρωςησ Behre et al. J Clin Endocrinol Metab 1997, 82:2386
Αντενδεύξεισ χορόγηςησ τεςτοςτερόνησ Καρκύνοσ προςτϊτη Καρκύνοσ μαςτού Καλοόθησ υπερτροφύα προςτϊτη, με απόφραξη Σύνδρομο υπνικόσ ϊπνοιασ Η ηλικύα per se δεν αποτελεύ αντϋνδειξη
Καρκύνοσ προςτϊτη και τεςτοςτερόνη Comhaire FH. Eur Urol 38:655, 2000
Τεςτοςτερόνη
Τεςτοςτερόνη 19 17 5
Σχόματα υποκατϊςταςησ Per os: 3-4 caps ανά ημέρα IM: κάθε 10-14 εβδομάδες Ωρες Μήνες IM: κάθε 2-3 εβδομάδες Gel: κάθε ημέρα Εβδομάδες Ωρες Jockenhövel F. Aging Male 6:200, 2003
Σχόματα υποκατϊςταςησ Per os: 3-4 caps ανά ημέρα IM: κάθε 10-14 εβδομάδες Ωρες Μήνες IM: κάθε 2-3 εβδομάδες Gel: κάθε ημέρα Εβδομάδες Ωρες Jockenhövel F. Aging Male 6:200, 2003
Σχόματα υποκατϊςταςησ
Ανεπιθύμητεσ ενϋργειεσ Αποδεδειγμϋνεσ Ηπατοτοξικότητα Επύταςη ςυμπτωμϊτων υπερπλαςύασ Διαταραχϋσ θυμικού Επύταςη ςυμπτωμϊτων υπνικόσ ϊπνοιασ Πολυκυτταραιμύα Υπό διερεύνηςη Δυςλιπιδαιμύα Καρδιαγγειακό νόςοσ Καλοόθησ υπερπλαςύα του προςτϊτη Καρκύνοσ προςτϊτη Επιθετικό ςυμπεριςφορϊ
Παρϊμετροι παρακολούθηςησ Κλινικϋσ Αύςθηςη ευεξύασ Αρτηριακό πύεςη Δακτυλικό εξϋταςη Εργαςτηριακϋσ Γενικό αύματοσ Ηπατικϊ ϋνζυμα Λιπιδαιμικό profile PSA Τεςτοςτερόνη, ολικό SHBG
Τεςτοςτερόνη Ελεύθερη T (2%) T ςυνδεδεμϋνη με αλβουμύνη (68%) Βιο-διαθϋςιμη T (70%) T ςυνδεδεμϋνη με SHBG (30%)
Δομό τησ ειςόγηςησ Ειςαγωγικϊ ςτοιχεύα Θεραπεύα υπογοναδιςμού Θεραπεύα υπογονιμότητασ Άλλεσ ενδεύξεισ Συμπερϊςματα
Δομό τησ ειςόγηςησ Ειςαγωγικϊ ςτοιχεύα Θεραπεύα υπογοναδιςμού Θεραπεύα υπογονιμότητασ Άλλεσ ενδεύξεισ Συμπερϊςματα
Θεραπεύα υπογονιμότητασ Πϊθηςη Σύνδρομο Kallmann Προλακτύνωμα Υπερθυρεοειδιςμόσ Υποθυρεοειδιςμόσ Θεραπεύα Γοναδοτροπύνεσ Αγωνιςτϋσ ντοπαμύνησ Αντιθυρεοειδικό αγωγό L-θυροξύνη
Ανϊκτηςη ςπερματοζωαρύων FNA όρχεων TESE
Θεραπεύα υπογονιμότητασ
Θεραπεύα υπογονιμότητασ AR AR FSH Τ
Θεραπεύα υπογονιμότητασ κιτρικό ταμοξιφαύνη AR AR FSH Τ
Σύνδρομο ορχικόσ δυςγενεςύασ Skakkebaek et al. Hum Reprod 16:972, 2000
Σύνδρομο ορχικόσ δυςγενεςύασ Skakkebaek et al. Hum Reprod 16:972, 2000
Δομό τησ ειςόγηςησ Ειςαγωγικϊ ςτοιχεύα Θεραπεύα υπογοναδιςμού Θεραπεύα υπογονιμότητασ Άλλεσ ενδεύξεισ Συμπερϊςματα
Δομό τησ ειςόγηςησ Ειςαγωγικϊ ςτοιχεύα Θεραπεύα υπογοναδιςμού Θεραπεύα υπογονιμότητασ Άλλεσ ενδεύξεισ Συμπερϊςματα
Στυτικό δυςλειτουργύα Υπογοναδιςμόσ Στυτικό δυςλειτουργύα Τεςτοςτερόνη Αναςτολεύσ 5-PDE
Δρϊςη μϋςω DHT
Προςταςύα όρχεων GnRH-ανϊλογα Τεςτοςτερόνη
Κατϊψυξη ςπϋρματοσ
Χρόςη και κατϊχρηςη τεςτοςτερόνησ
Εμμηνόπαυςη Σχετικό ςυγκϋντρωςη ορμονών (%) 100 προγεςτερόνη τεςτοςτερόνη οιςτραδιόλη Ηλικύα (ϋτη) Carr BR et al. Williams Textbook of Endocrinology, 8th ed, 1992
Ελεύθερη τεςτοςτερόνη (nmol/l) Υπογοναδιςμόσ όψιμησ ϋναρξησ Gray A et al. JCEM 73:1016, 1991
Ελεύθερη τεςτοςτερόνη (nmol/l) Υπογοναδιςμόσ όψιμησ ϋναρξησ Gray A et al. JCEM 73:1016, 1991
Ορχικό λειτουργύα Υπογοναδιςμόσ όψιμησ ϋναρξησ Χρόνοσ Goulis DG. Anir 5:88, 2003
Ορχικό λειτουργύα Υπογοναδιςμόσ όψιμησ ϋναρξησ Φυςιολογικού Χρόνοσ Goulis DG. Anir 5:88, 2003
Ορχικό λειτουργύα Υπογοναδιςμόσ όψιμησ ϋναρξησ Φυςιολογικού LOH Χρόνοσ Goulis DG. Anir 5:88, 2003
Παρϊγοντεσ κινδύνου για LOH Μη αποφρακτικό αζωοςπερμύα (NOA) Κρυψορχύα, μεταπαρωτιδικό ορχύτιδα Χημειοθεραπεύα, τραύμα όρχεων Χρωμοςωμικϋσ ανωμαλύεσ Διαβότησ τύπου 2 Στυτικό δυςλειτουργύα
Υπογοναδιςμόσ όψιμησ ϋναρξησ
Δομό τησ ειςόγηςησ Ειςαγωγικϊ ςτοιχεύα Θεραπεύα υπογοναδιςμού Θεραπεύα υπογονιμότητασ Άλλεσ ενδεύξεισ Συμπερϊςματα
Δομό τησ ειςόγηςησ Ειςαγωγικϊ ςτοιχεύα Θεραπεύα υπογοναδιςμού Θεραπεύα υπογονιμότητασ Άλλεσ ενδεύξεισ Συμπερϊςματα
Σκοπού Αποτελεςματικότητα και αςφϊλεια τησ χρόςησ τεςτοςτερόνησ, κατϊ τη διϊρκεια τησ αναπαραγωγικόσ ζωόσ ςτον ϊνδρα Εφαρμογό αυτών των γνώςεων ςτην κλινικό πρϊξη
Συμπερϊςματα Η υποκατϊςταςη με τεςτοςτερόνη αποτελεύ αποτελεςματικό και αςφαλό θεραπεύα του υπογοναδιςμού, κατϊ τη διϊρκεια τησ αναπαραγωγικόσ ζωόσ ςτον ϊνδρα Άλλεσ πιθανϋσ χρόςεισ τησ τεςτοςτερόνησ (υπογονιμότητα, ανδρικό αντιςύλληψη, προςταςύα γονϊδων) δεν ϋχουν επαρκώσ τεκμηριωθεύ