Διάρκεια Εξέτασης: 10 Παρακαλώ να απαντήσετε σε όλα τα ερωτήματα. Απαντήστε με σαφήνεια και σε περίπτωση που χρησιμοποιήσετε διαγράμματα φροντίστε να είναι ευανάγνωστα και πλήρη. Κατανείμετε ανάλογα το χρόνο σας. Ονοματεπώνυμο: Αριθμός Μητρώου: ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Αρ. Απάντηση Αρ. Απάντηση Ερώτησης Ερώτησης 1. A 6. C. C 7. A 3. A 8. E 4. B 9. A 5. E 10. C 1) (0. μονάδες) Ας υποθέσουμε ότι ένα άτομο καταναλώνει δυο κανονικά αγαθά: σχόλη (L) και καταναλωτικά αγαθά (C). Έστω ότι η τιμή των καταναλωτικών αγαθών (P), το ωρομίσθιο (W) και το εισόδημα εκτός εργασίας (V) διπλασιάζονται. Τι θα συμβεί; A. Δεν θα υπάρξει καμία επίδραση από το αποτέλεσμα υποκατάστασης και καμία επίδραση από το αποτέλεσμα εισοδήματος και στα δύο αγαθά, L και C. B. Θα υπάρξει αρνητική επίδραση από το αποτέλεσμα υποκατάστασης και αρνητική επίδραση από το αποτέλεσμα εισοδήματος και στα δύο αγαθά, L και C. C. Θα υπάρξει θετική επίδραση από το αποτέλεσμα υποκατάστασης και στα δύο αγαθά (L και C) και θετική επίδραση από το αποτέλεσμα εισοδήματος και στα δύο αγαθά, L και C. D. Θα υπάρξει θετική επίδραση από το αποτέλεσμα υποκατάστασης και στα δύο αγαθά (L και C) και αρνητική επίδραση από το αποτέλεσμα εισοδήματος και στα δύο αγαθά, L και C. ) (0. μονάδες) Στο υπόδειγμα της προσφοράς εγασίας, η ισορροπία τύπου «εσωτερικής λύσης» σημαίνει ότι A. το άτομο εξισώνει τις οριακές χρησιμότητες των (C) και (L). B. το άτομο εξισώνει το οριακό έσοδο με το οριακό κόστος. C. το άτομο εξισώνει την οριακή χρησιμότητα της τελευτάιας χρηματικής μονάδας που δαπανά στο C με την οριακή χρησιμότητα της τελευτάιας χρηματικής μονάδας που δαπανά στο L. D. το άτομο ελαχιστοποιεί το κόστος από την κατανάλωση για δεδομένες ποσότητες των (C) και (L). 3) (0. μονάδες) Το ωρομίσθιο (W) αυξάνεται. Τόσο η κατανάλωση (C) όσο και η σχόλη (L) είναι κανονικά αγαθά. Τότε, A. το L θα μειωθεί λόγω του αποτελέσματος υποκατάστασης, αλλά θα αυξηθεί λόγω του αποτελέσματος εισοδήματος. B. το L θα αυξηθεί λόγω του αποτελέσματος υποκατάστασης, αλλά θα μειωθεί λόγω του αποτελέσματος εισοδήματος. C. το L θα μειωθεί λόγω του αποτελέσματος υποκατάστασης και θα μειωθεί, επίσης, λόγω του αποτελέσματος εισοδήματος. D. το L θα αυξηθεί λόγω του αποτελέσματος υποκατάστασης και θα αυξηθεί, επίσης, λόγω του αποτελέσματος εισοδήματος. 4) (0. μονάδες) Στην χώρα του Ήλιου, 000 άτομα έχουν επιλεγεί τυχαία από το σύνολο του πληθυσμού το έτος 009 και χωρίζονται σε δυο ομάδες: οι «εκπαιδευόμενοι» και οι «μη-εκπαιδευόμενοι». Το έτος 010 οι «εκπαιδευόμενοι» εντάχθηκαν σε ένα πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης ενώ οι «μη-εκπαιδευόμενοι» αφέθηκαν να επιλέξουν από μόνοι τους. Τα παρακάτω στοιχεία δείχνουν το μέσο όρο των ετήσιων αμοιβών των ατόμων στις δυο ομάδες τα έτη 009 και 011 (χρονική περίοδος μετά τη λήξη του προγράματος). 1
Έτος «εκπαιδευόμενοι» «μη-εκπαιδευόμενοι» 009 (πρίν το πρόγραμμα) 31,00 30,865 011 (μετά το πρόγραμμα) 33,50 31,865 A. Συμπέρασμα: το πρόγραμμα συνέβαλε στην αύξηση των ετήσιων αμοιβών κατά 1000. B. Συμπέρασμα: το πρόγραμμα συνέβαλε στην αύξηση των ετήσιων αμοιβών κατά 1500. C. Συμπέρασμα: το πρόγραμμα συνέβαλε στην αύξηση των ετήσιων αμοιβών κατά 500. D. Συμπέρασμα: το πρόγραμμα συνέβαλε στην αύξηση των ετήσιων αμοιβών κατά 000. E. Συμπέρασμα: το πρόγραμμα δεν συνέβαλε στην αύξηση των ετήσιων αμοιβών. 5) (0. μονάδες) Ποιός πληρώνει για το κόστος της επένδυσης σε εξειδικευμένη επαγγελματική κατάρτιση και ποιός συλλέγει τις αποδόσεις αυτής της επένδυσης; A. Ο εργαζόμενος καταβάλει το κόστος και ο εργαζόμενος συλλέγει τις αποδόσεις. B. Ο εργοδότης καταβάλει το κόστος και ο εργαζόμενος συλλέγει τις αποδόσεις. C. Ο εργοδότης καταβάλει το κόστος και ο εργοδότης συλλέγει τις αποδόσεις. D. Ο εργαζόμενος καταβάλει το κόστος και ο εργοδότης συλλέγει τις αποδόσεις. E. Κανένα από τα αναφερόμενα. 6) (0. μονάδες) Ένας βιομηχανικός κλάδος παράγει το προϊόν Q χρησιμοποιώντας τις εισορές K και E υπό συνθήκες σταθερών αποδόσεων κλίμακας. Η ελαστικότητα υποκατάστασης μεταξύ K και E συμβολίζεται με (σ) και ισούται με το μηδέν. Έστω ότι η τιμή του K αυξάνεται, τότε μπορούμε να πούμε ότι, A. η ζήτηση για K θα μειωθεί ενώ η ζήτηση για E θα αυξηθεί. B. η ζήτηση για K θα μειωθεί αλλά η ζήτηση για E θα πραμείνει αμετάβλητη. C. η ζήτηση για K θα μειωθεί αλλά και η ζήτηση για E θα μειωθεί D. η ζήτηση για K θα πραμείνει αμετάβλητη αλλά η ζήτηση για E θα μειωθεί. 7) (0. μονάδες) Το μεταναστευτικό πλεόνασμα αναφέρεται A. στην αύξηση του εθνικού εισοδήματος που συσωρεύεται για τους γηγενείς λόγω της παρουσίας μεταναστών. B. στη μείωση του εθνικού εισοδήματος που συσωρεύεται για τους γηγενείς λόγω της παρουσίας μεταναστών. C. στην αύξηση του εθνικού εισοδήματος που συσωρεύεται για τους μετανάστες λόγω της αλληλεξάρτησης με τους γηγενείς. D. στη μείωση του εθνικού εισοδήματος που συσωρεύεται για τους μετανάστες λόγω της αλληλεξάρτησης με τους γηγενείς. E. στον αριθμό μεταναστών εργαζομένων που δεν βρίσκουν δουλειά στη χώρα υποδοχής. 8) (0. μονάδες) Αυξήσεις στο κόστος εισόδου στην αγορά εργασίας, όλων των άλλων παραγόντων σταθερών, έχουν ως αποτέλεσμα A. Την αύξηση των ωρών εργασίας. B. Την έξοδο από την αγορά εργασίας. C. Τη μείωση των ωρών σχόλης. D. Τη μη συμμετοχή εργαζομένων στην αγορά εργασίας. E. Όλα τα αναφερόμενα εδώ. 9) (0. μονάδες) Σε μια ανταγωνιστική αγορά εργασίας, η αύξηση του οριακού προϊόντος της εργασίας και της τιμής του τελικού προϊόντος: A. Θα μετατοπίσει την καμπύλη ζήτησης για εργασία προς τα δεξιά. B. Θα μετατοπίσει την καμπύλη ζήτησης για εργασία προς τα αριστερά. C. Θα συνοδευτεί από κίνηση πάνω στην καμπύλη ζήτησης για εργασία. D. Θα αυξήσει την προσφορά εργασίας. E. Θα μειώσει την προσφορά εργασίας, στη βραχυχρόνια περίοδο. 10) (0. μονάδες) Όσο πιο άνιση είναι η κατανομή των αμοιβών, τόσο μεγαλύτερη είναι: A. η κοινωνική αποτελεσματικότητα. B. η παρουσία κινήτρων για προσπάθεια στην εργασία. C. η περιοχή μεταξύ της καμπύλης Lorenz και της γραμμής των 45 0. D. η εξάπλωση του αγοραίου μηχανισμού των τιμών στην λειτουργία της οικονομίας. E. όλα τα αναφερόμενα.
Ερώτηση 1. ( μονάδες) Μια επιχείρηση έχει την ακόλουθη συνάρτηση παραγωγής: q = f(k, L) = 4L 1/ + K 1/. Για αυτήν την επιχείρηση να a) (0.3 μονάδες) υπολογίσετε τα MP L, MP K και MRTS. b) (0.3 μονάδες) αποτυπώσετε το πρόβλημα της μεγιστοποίησης της συνάσρτησης κερδών. c) (0.3 μονάδες) υπολογίσετε το επίπεδο της ζήτησης για εργασία που μεγιστοποιεί τα κέρδη της επιχείρησης και να το αποτυπώσετε ώς συνάρτηση της τιμής του παραγόμενου προϊόντος και των τιμών των εισροών. d) (0.3 μονάδες) υπολογίσετε το επίπεδο της ζήτησης για κεφάλαιο που μεγιστοποιεί τα κέρδη της επιχείρησης και να το αποτυπώσετε ώς συνάρτηση της τιμής του παραγόμενου προϊόντος και των τιμών των εισροών. e) (0.3 μονάδες) υπολογίσετε το άριστο επίπεδο της ζήτησης για εργασία και κεφάλαιο καθώς και το άριστο επίπεδο παραγωγής εάν γνωρίζετε ότι p =, w = 1/ και r = 3. Ποιο είναι το κέρδος της επιχείρησης; f) (0.3 μονάδες) υπολογίσετε την ελαστικόητα της ζήτησης για εργασία ώς πρός το επίπεδο του μισθού. g) (0. μονάδες) υπολογίσετε την ελαστικότητα της εργασία εάν γνωρίζετε ότι w = 1/, r = 3 και p = 4. Απάντηση 1 a. MP L = L 1/, MP K = K 1/, MRTS = MP L MP K = ( K L )1/ b. max Π = pq wl rk = p (4L 1 + K 1 ) wl rk c. p f(k,l) L d. p f(k,l) K = w pl 1/ = w L = 4p w = r pk 1/ = r K = p e. L = 64, K = 4 9, q = 33, Π = 33 f. ε D = L w = w L 8p w 1 L g. ε D = 8(16)4 ( 1 ) = 56 r Ερώτηση. (3 μονάδες) Ο Αγάθωνας (διευθυντικό στέλεγχος της Alcohol is Free Inc.) καλείται να αποφασεί πόσους εργαζόμενους να προσλάβει. Η συνάρτηση παραγωγής της Alcohol is Free Inc. περιγράφεται από τη σχέση Q=6L 1/3 K 1/. Η τιμή του προϊόντος είναι p, ο μισθός το w και ο ρυθμός απόδοσης του κεφαλαίου το r. a. (1 μονάδα) Στη βραχυχρόνια περίοδο (σταθερό κεφάλαιο) ποιό είναι θα είναι η ζήτηση για εργασία που θα συμβάλλει στη μεγιστοποίηση της συνάρτησης κερδών της επιχείρησης; b. (1 μονάδα) Στη μακροχρόνια περίοδο όπου όλες οι εισροές είναι μεταβλητές ποιά θα είναι η ζήτηση για εργασία που θα συμβάλλει στη μεγιστοποίηση της συνάρτησης κερδών της επιχείρησης; c. (1 μονάδα) Με βάση τις απαντήσεις των υπο-ερωτημάτων (a) και (b) σε ποιά από τις δυο περιόδους η ζήτηση για εργασία είναι πιο ελαστική; Απάντηση. a. max Π = pq wl rk = 6pL 1 3K 1 wl rk Συνθήκες 1 ης τάξης Π L = 0 (6 3 ) pl 3K 1 = w L D SR = ( w pk 1 ) b. max Π = pq wl rk = 6pL 1 3K 1 wl rk Συνθήκες 1 ης τάξης (1) Π L = 0 (6 3 ) pl 3K 1 = w 3/ = ( pk1 w ) 3/ = 8p3 K 3 4 w 3/ () Π K = 0 (6 ) pl1 3K 1 = r 3
(3) MP L = w MP K r K 3L = w 3wL K = r r Αντικαθιστώντας την (3) στην (1) προκύπτει ( 6 3 ) pl 3 ( 3wL 1 r ) = w ή 1/ 3 1/ pw 1/ L 1/6 = w r 1/ L D LR = ( w1/ r 1/ 6 1/ 3 1/ p ) = ( 1/ 3 1/ 6 p w 1/ r 1/ ) = 16p6 w 3 r 3 Αντικαιστώντας στο K προκύπτει K LR D = 34p6 w r 4 c. Στη βραχυχρόνια περίοδο: η D SR = LD SR w w D L SR 8( 3/)p3/K 3/4 = w 5/ w 8p 3/ K 3/4 w 3/ = 3 Στη μακροχρόνια περίοδο: η D LR = LD LR w w = 16( 3)p6 w 4 r 3 D L LR w 16p 6 w 3 r 3 = 3 Η ελαστικότητα ζήτησης για εργασία στη μακροχρόνια περίοδο είναι μεγαλύτερη (ας μην ξεχνάμε ότι στη μακροχρόνια περίοδο τόσο η εργασία όσο και το κεφάλαιο αποτελούν μεταβλητούς παραγωγικούς συντελεστές.) Ερώτηση 3. (3 μονάδες) Έστω ότι οι εκτιμημένες συναρτήσεις αμοιβών για μετανάστες και γηγενείς εργαζόμενους είναι οι ακόλουθες Μετανάστες: WB = 5.0 + 0.10S Γηγενείς: WW = 6.0 + 0.14S όπου, S ο αριθμός των ετών εκπαίδευσης. Επίσης, γνωρίζουμε ότι ο μέσος όρος των ετών εκπαίδευσης των μεταναστών και των γηγενών είναι 1. και 13.6 έτη εκπαίδευσης, αντίστοιχα. a. (1 μονάδα) Απεικονίστε σε ένα (κοινό) διάγραμμα τη σχέση αμοιβών-εκπαίδευσης για τις δυο ομάδες εργαζομένων. Ποιά είναι η παρατηρούμενη διαφορά αμοιβών μεταξύ του αντιπροσωπευτικού μετανάστη και γηγενή εργαζόμενου; b. (1 μονάδα) Χρησομοποιώντας την ανάλυση διαχωρισμού των μισθολογικών διαφορών κατά Oaxaca υπολογίστε το ποσοστό της διαφοράς των αμοιβών που οφείλεται στις διαφορές στα έτη εκπαίδευσης μεταξύ μεταναστών και γηγηενών και αυτό που οφείλεται σε ενδεχόμενη πρακτική «διακρίσεων». c. (1 μονάδα) Ποιά πιστεύετε ότι είναι τα προβλήματα με την εφαρμογή της παραπάνω μεθόδου για την μέτρηση της ενδεχόμενης «διάκρισης»; Δηλαδή, γιατί πιστεύετε ότι η μέτρηση της «διάκρισης» με τον παραπάνω τρόπο μπορεί να είναι υπερεκτιμημένη; Επίσης, γιατι πιστεύετε ότι η μέτρηση της «διάκρισης» με τον παραπάνω τρόπο μπορεί να είναι υποεκτιμημένη; Απάντηση 3. a. Όπως φαίνεται από το διάγραμμα που ακολουθεί ο χάσμα στις αμοιβές είναι: 7.90-6. =1.68 4
Μισθός Κλίση=0.14 Εξίσωση: Μισθοί Γηγενών Διάκριση Κλίση=0.10 Εξίσωση: Μισθοί Μεταναστών Εάν οι μετανάστες αμείβονταν όπως και οι γηγενείς τότε ο μισθός τους θα ήταν 7.71 Εκπαίδευση (έτη) b. Από την ανάλυση διαχωρισμού των επιδράσεων προκύπτει ότι: Η διαφορά των αμοιβών που οφείλεται στη «διάκριση» είναι 7.71-6. =1.49 Η διαφορά των αμοιβών που οφείλεται στις διαφορές των ετών εκπαίδευσης είναι 1.68-1.49 =0.19 Συνεπώς τα ποσοστά είναι 1.49 /1.68 =89% για λόγους «διάκρισης» και 0.19 /1.68 =11% για λόγους διαφορετικών χαρακτηριστικών. c. Θα αναφέρουμε τρία βασικά προβλήματα. 1. Υπάρχει πιθανότητα να έχουμε παραλείψει κάποιους σημαντικούς προσδιοριστικούς παράγοντες της παραγωγικότητας του εργαζόμενου. Για παράδειγμα, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, πέραν της εκπαίδευσης, που επηρεάζουν την παραγωγικότητα όπως η εργασιακή εμπειρία και η επαγγελματική κατάρτιση. Η επίπτωση απο την παράλειψη αυτών των χαρακτηριστικών εξαρτάται από το ποιά ομάδα εργαζομένων κατέχει υψηλά επίπεδα από αυτά τα χαρακτηριστικά.. Συνήθως υπάρχουν διαφορές στην ποιότητα των μετρήσεων οι οποίες ποικίλουν μεταξύ των δυο ομάδων εργαζομένων. Για παράδειγμα, εάν οι γηγενείς παρακολουθούν υψηλότερης ποιότητας σχολεία σε σχέση με τους μετανάστες, τότε αυτό γεγονός θα μπορούσε να συμβάλλει στη διεύρυνση του χάσματος στις αμοιβές λόγω «διακρίσεων». 3. Πολλές φορές η ύπαρξη διακρίσεων αποτελεί τη βασική αιτία για να αποκτούν οι μετανάστες χαμηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης. Αυτό θα μπορούσε να συμβαίνει εάν για παράδειγμα λόγω των «διακρίσεων» οι αποδόσεις της εκπαίδευσης ήταν χαμηλότερες για τους μετανάστες. Δηλαδή, λόγω των χαμηλών αποδόσεων οι μετανάστες θα θεωρούσαν ως βέλτιστο να αποκτήσουν λιγότερα έτη εκπαίδευσης. Αυτό θα είχε ώς αποτέλεσμα την υπερ-εκτίμηση των διαφορών στις αμοιβές λόγω διαφορετικών επιπέδων εκπαίδευσης και συνεπώς την υπο-εκτίμηση του ρόλου της «διάκρισης» στη διαμόρφωση των μισθολογικών διαφορών. 5