ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ (BUSINESS PLAN)

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ 2007-2013» ΠΡΑΞΗ: «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΉΛΙΔΑΣ» ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ (BUSINESS PLAN) Ιανουάριος 2015 1

2

Πίνακας Περιεχομένων ΕΙΣΑΓΩΓΗ 5 1. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ 7 2. ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 8 3. ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ 9 3.1. ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ 9 3.2. ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 11 3.3 ΠΕΛΑΤΕΣ 11 3.4 ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ 12 3.5 Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ 13 3.6 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ 13 3.7 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ 15 4. ΣΧΕΔΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ 17 4.1 ΠΑΡΑΓΩΓΗ 17 4.2 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ 17 4.3 ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ 18 4.4 ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ 18 4.5 ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ 19 4.6 ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ 19 4.7 ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ 20 4.8 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ 20 4.9 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΛΗΡΩΤΕΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ 21 5. ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 22 5.1 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ 22 6. ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 23 3

7. S.W.O.T. ΑΝΑΛΥΣΗ 23 8. ΔΑΠΑΝΕΣ ΕΝΑΡΞΗΣ 27 9. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ 28 9.1 ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ ΚΕΡΔΗ ΚΑΙ ΖΗΜΙΕΣ ΣΕ 12-ΜΗΝΗ ΒΑΣΗ 28 9.2 ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ ΚΕΡΔΗ ΚΑΙ ΖΗΜΙΕΣ ΣΕ ΠΕΝΤΑΕΤΗ ΒΑΣΗ 28 9.3 ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ 29 9.4 ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΑΡΞΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 30 9.5 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΝΕΚΡΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ 30 10. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 32 10.1 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΑΓΙΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 32 10.2 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΟΣΤΟΥΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ 34 10.2.1 Αμοιβές Προσωπικού 35 10.2.2 Δαπάνες Ενοικίου 37 10.2.3 Δαπάνες Ύδρευσης Φωτισμού 38 10.2.4 Δαπάνες Τηλεφώνου 39 10.2.5 Δαπάνες Προβολής και Διαφήμισης 40 10.2.6 Γραφική Ύλη και Αναλώσιμα Ηλεκτρονικού Υπολογιστή 41 10.2.7. Λοιπές Δαπάνες 42 10.2.8 Δαπάνες Συντήρησης και Κίνησης Αυτοκινήτων 43 10.2.9 Απρόβλεπτα Έξοδα 44 10.3 ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΝΑΓΚΑΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ 44 10.4 ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΠΩΛΗΣΕΩΝ 45 10.5 ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΣΟΔΩΝ ΚΑΙ ΔΑΠΑΝΩΝ 46 11.ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ 48 11.1 ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΕΥΡΕΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 48 11.1.1 Για τις τράπεζες 48 11.1.2 Για τους Επενδυτές 48 12.ΣΥΝΟΨΗ 50 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 51 4

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο παρόν Οδηγός επιχειρηματικού σχεδίου εκπονήθηκε από την εταιρεία Ι. Αγγελίδης και ΣΙΑ Ο.Ε, εταίρο της Αναπτυξιακής Σύμπραξης "Bio-Ήλις", στο πλαίσιο της Πράξης «Ολοκληρωμένο Σχέδιο για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας στον τομέα της βιολογικής γεωργίας στο Δήμο Ήλιδας». Ο οδηγός αυτός αναμένεται να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για την εκπόνηση των Business Plan και των αιτήσεων υπαγωγής των επενδυτικών σχεδίων των ωφελούμενων σε επιδοτούμενα προγράμματα. Επιπλέον η διαδικασία άντλησης πληροφοριών για την εκπόνηση των Business Plan θα ωθήσει τους ωφελούμενους - υποψήφιους επενδυτές να λάβουν υπόψη τις κρίσιμες παραμέτρους της επιχειρηματικής τους δραστηριοποίησης, στις οποίες μέχρι τότε ίσως να μην είχαν δώσει έμφαση. Η δημιουργία ενός Επιχειρηματικού Σχεδίου είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τη βελτίωση της απόδοσης κάθε επιχείρησης και συμβάλλει στη δομή και οργάνωση της επιχείρησης, στη λήψη αποφάσεων με βάση τους στόχους και την πολιτική αυτής, την καταγραφή, ανάλυση και κατανόηση της αγοράς, των καταναλωτών και του ανταγωνισμού και καταδεικνύει την επίτευξη ή μη των στόχων της. Επίσης, το Επιχειρηματικό Σχέδιο αντανακλά τις ιδέες και τις επιδιώξεις της επιχείρησης, ώστε οι πιθανοί επενδυτές να σχηματίσουν άποψη για το πόσο καλή είναι η προτεινόμενη επιχειρηματική ιδέα και για την ικανότητα της διοίκησης να την εκμεταλλευτεί και να την υλοποιήσει αποτελεσματικά. Σε γενικές γραμμές, το Επιχειρηματικό Σχέδιο χρησιμεύει ως εγχειρίδιο για την επιχείρηση και ως σημείο αναφοράς για πιθανούς επενδυτές και τη διοίκηση. Η σύνταξη ενός επιχειρηματικού σχεδίου είναι αναγκαία, καθώς δίνει μια ξεκάθαρη εικόνα για την αγορά, τους ανταγωνιστές και τους πελάτες της. Δείχνει τις αδυναμίες, τα δυνατά σημεία και τους στόχους της επιχείρησης και αποτελεί τη βάση με την οποία θα συγκριθούν τα πραγματοποιηθέντα αποτελέσματα και γενικότερα την πορεία της επιχείρησης. Η προετοιμασία του είναι ιδιαίτερα κοπιαστική και χρονοβόρα, αφού προϋποθέτει μελέτη της αγοράς, των 5

ανταγωνιστών, των πελατών και των ιδιαιτεροτήτων της επιχείρησης. Δεν παύει βέβαια, να αποτελεί το πιο σημαντικό εργαλείο για τη δημιουργία μιας νεοϊδρυόμενης επιχείρησης. Ο σκοπός του επιχειρηματικού σχεδίου είναι πολλαπλός, καθώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο εσωτερικά στην επιχείρηση από τη διοίκηση και το προσωπικό, όσο και από εξωτερικούς φορείς, όπως συμβούλους, πιθανούς συνεργάτες, κρατικούς φορείς, επενδυτές. Καταρχάς, η σύνταξή του θεωρείται απαραίτητη για την προώθηση μιας νέας επιχειρηματικής ιδέας ή δραστηριότητας, η οποία και συνεπάγεται την προσέλκυση των επενδυτών και συντελεί στην εξασφάλιση του κεφαλαίου για την υλοποίηση αυτής. Αυτό που προσφέρεται στους πιθανούς επενδυτές είναι αναλυτικές πληροφορίες για όλες τις πτυχές των προηγούμενων, τρεχουσών και μελλοντικών δραστηριοτήτων της επιχείρησης. Εκτός όμως, από την προώθηση επιχειρηματικών ιδεών, η σύνταξή του είναι αναγκαία για οποιαδήποτε νεοσύστατη επιχείρηση και σε κάθε νέα επιχειρηματική δραστηριότητα. Λειτουργεί ως οδηγός για την επιχείρηση, καθώς αυτή αναπτύσσεται. Κατά κύριο λόγο, αποτελεί ένα προσχέδιο της μελλοντικής εξέλιξης της επιχείρησης και παρέχει πολύτιμα επιχειρηματικά εργαλεία για την ανάλυσή της, τον προσδιορισμό των αναγκών της και την πραγματοποίηση απαραίτητων αλλαγών. Συμπερασματικά, ένα άρτιο Επιχειρηματικό Σχέδιο δεν βοηθά απλώς μία επιχείρηση στην προσπάθειά της για εξασφάλιση χρηματοδότησης, αλλά συμβάλλει και στην ανάπτυξη της επιχείρησης μακροπρόθεσμα. 6

1. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ Η περίληψη περιλαμβάνει τα βασικά στοιχεία της προτεινόμενης επιχείρησης και συγκεκριμένα: ποιο θα είναι το προϊόν, ποιοι θα είναι οι πελάτες, ποιοι είναι οι ιδιοκτήτες, και τι πιστεύει ο υποψήφιος επιχειρηματίας για την προοπτική και το μέλλον της επιχείρησης που σχεδιάζει να ιδρύσει και τον κλάδο που αυτή ανήκει. Η περίληψη πρέπει να είναι πλήρης, περιεκτική, σαφής και να περιλαμβάνει βεβαιότητα για την επιτυχία του σχεδίου. 7

2. ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Συνήθως προηγείται ένα σύντομο κείμενο σχετικά με το όραμα της επιχείρησης, στο οποίο εξηγούνται οι λόγοι της δημιουργίας της και οι κατευθυντήριες αρχές της. Οι στόχοι και οι σκοποί της επιχείρησης: Οι στόχοι είναι προορισμοί, πού πρέπει να φθάσει η επιχείρηση. Οι σκοποί είναι σημεία προόδου καθ οδόν προς την επιτυχία. Για παράδειγμα, ένας στόχος μπορεί να είναι μια υγιής και επιτυχημένη επιχείρηση με πιστούς πελάτες που βρίσκεται μεταξύ των πρώτων στην εξυπηρέτηση πελατών. Οι σκοποί μπορεί να είναι οι ετήσιες πωλήσεις και κάποια συγκεκριμένα μέτρα προς ικανοποίηση των πελατών. Επιχειρηματική Φιλοσοφία: Σε ποιους θα προωθηθούν τα προϊόντα. Εδώ μπορεί να γίνει μια σύντομη περιγραφή. Η αναλυτική περιγραφή θα γίνει στην Ενότητα Σχέδιο Mάρκετινγκ. Περιγραφή του κλάδου. Είναι ένας αναπτυσσόμενος ή όχι κλάδος; Ποιές αλλαγές προβλέπεται ότι θα γίνουν στον κλάδο αυτό βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα; Πώς η επιχείρησή θα είναι έτοιμη να τις εκμεταλλευτεί; Αναφορά στα πιο δυνατά σημεία της επιχείρησης και τις βασικές της δυνατότητες. Ποιοι είναι οι παράγοντες που θα συμβάλλουν στην επιτυχία της επιχείρησης και ποια τα ανταγωνιστικά της σημεία. Τι αναμένεται να προσφέρει ο υποψήφιος επιχειρηματίας σ αυτή τη νέα επιχείρηση από την προηγούμενη εμπειρία του, τις ικανότητές του και τα ισχυρότερα σημεία του; Νομική μορφή της εταιρείας: Επιλογή της νομικής μορφής της επιχείρησης. Ατομική επιχείρηση, Συνεταιριστική, Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ), ομόρρυθμος εταιρεία, ετερόρρυθμος εταιρεία κλπ. 8

3. ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ 3.1. ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Όσο καλό και αν είναι το παραγόμενο προϊόν και οι παρεχόμενες υπηρεσίες, η επιχείρηση θα έχει θετικά αποτελέσματα μόνο αν υπάρξει αποτελεσματικό marketing. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί ξεκινώντας με προσεκτική και συστηματική έρευνα. Είναι παρακινδυνευμένο να υποθέσει κάποιος ότι γνωρίζει εξ αρχής την αγορά που θέλει να κατακτήσει. Για επιβεβαίωση πρέπει να υπάρχει σχετική έρευνα αγοράς. Πρέπει να αξιοποιηθεί η διαδικασία επιχειρηματικού σχεδιασμού ως μια ευκαιρία ανακάλυψης νέων δεδομένων και διερεύνησης πολύπλευρα του όλου επιχειρηματικού εγχειρήματος. Υπάρχουν δυο είδη έρευνας αγοράς: η «πρωτογενής» και η «δευτερογενής». Στην περίπτωση της δευτερογενούς έρευνας κάποιος μπορεί να χρησιμοποιήσει δημοσιευμένες πληροφορίες που ανευρίσκονται σε προφίλ της αγοράς, επαγγελματικά έντυπα, εφημερίδες, περιοδικά, στατιστική υπηρεσία, στοιχεία δημογραφικής απογραφής, κλπ. Τα στοιχεία αυτά μπορούν να βρεθούν σε βιβλιοθήκες, εμπορικά και βιομηχανικά επιμελητήρια, προμηθευτές, συνδέσμους και κυβερνητικές πηγές, το διαδίκτυο, κλπ. Στην περίπτωση της πρωτογενούς έρευνας θα πρέπει να συλλέγουν πληροφορίες από τον υποψήφιο επιχειρηματία. Για παράδειγμα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο Χρυσός Οδηγός για να αναγνώριση πιθανών ανταγωνιστών, ο Τηλεφωνικός Κατάλογος για να εντοπιστούν πιθανοί πελάτες ή ομάδες πελατών και να γίνουν ποσοτικές ή/και ποιοτικές έρευνες για να διαπιστωθούν οι προτιμήσεις τους. Μία έρευνα από εξειδικευμένη εταιρεία έρευνας αγοράς θα έχει κόστος. Όμως, υπάρχουν αρκετά έντυπα που προσφέρουν πληροφορίες αναφορικά με τον τρόπο που μπορεί ο ιδιοκτήτης μίας μικρής επιχείρησης να προβεί σε μία επιτυχημένη έρευνα αγοράς. 9

Στοιχεία για τον κλάδο που ανήκει η επιχείρηση : Μέγεθος αγοράς, στη οποία απευθυνόμαστε. Επιθυμητό μερίδιο αγοράς που επιδιώκουμε να καταλάβουμε Παρούσα ζήτηση στην αγορά που στοχεύουμε Τάσεις της αγοράς- στόχος αναφορικά με: ανάπτυξη, προτιμήσεις καταναλωτή και εξέλιξης προϊόντος Προοπτική ανάπτυξης και ευκαιρία για επιχείρηση του μεγέθους που σχεδιάζουμε. Εμπόδια εισόδου της επιχείρησης στην αγορά, όπως : Υψηλό κεφάλαιο/ κόστος κεφαλαίου Υψηλό κόστος παραγωγής Υψηλό κόστος marketing Αποδοχή από τον καταναλωτή και αναγνώριση προϊόντος Εκπαίδευση και δεξιότητες Ειδική τεχνολογία και πατέντες Μεταφορικά έξοδα Δίκτυο διανομής, εφόσον απαιτείται. Δασμοί, τέλη, κλπ Θα πρέπει να γίνει αναφορά στις δυνατότητες υπέρβασης των εμποδίων και περιορισμών. Περιβαλλοντικές αλλαγές που ίσως επηρεάσουν την δημιουργία της επιχείρησης Αλλαγή Τεχνολογίας Νομοθετικές Αλλαγές Οικονομικές Αλλαγές Αλλαγές στον κλάδο που ανήκει η επιχείρηση Και εδώ θα πρέπει να γίνει αναφορά στο πως θα γίνει διαχείριση των πιθανών αυτών αλλαγών, ώστε να μειωθεί η αρνητική επίδραση και να μεγιστοποιηθούν οι θετικές επιπτώσεις για την επιχείρηση. 10

3.2. ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Περιγραφή των προϊόντων που πρόκειται να παραχθούν ή των υπηρεσιών που πρόκειται να παρασχεθούν, από των υπό ίδρυση επένδυση (τεχνικές προδιαγραφές, σχέδια, φωτογραφίες, έντυπα πωλήσεων). Οι παράγοντες που θα δώσουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα ή θα περιλαμβάνουν μειονεκτήματα. Τέτοια είναι το επίπεδο της ποιότητας ή μοναδικά ή ιδιοκτησιακά χαρακτηριστικά. Χαρακτηριστικά και Πλεονεκτήματα Δημιουργία καταλόγου των βασικότερων προϊόντων ή υπηρεσιών που θα παρέχονται. Για κάθε προϊόν ή υπηρεσία θα γίνει: Περιγραφή των βασικότερων χαρακτηριστικών και πλεονεκτημάτων του. Τι προσφέρει το συγκεκριμένο προϊόν στον πελάτη; Οι υπηρεσίες που θα παρέχονται μετά την πώληση. Τέτοια παραδείγματα είναι η εγγύηση, η παράδοση στον πελάτη, η τεχνική υποστήριξη, το σέρβις και η πολιτική επιστροφής χρημάτων. 3.3 ΠΕΛΑΤΕΣ Στα πλαίσια αυτού του κεφαλαίου πρέπει να γίνει αναγνώριση των χαρακτηριστικών της πελατείας στην οποία απευθύνεται η επιχείρηση, των χαρακτηριστικών και της κοινωνικοοικονομικής τους κατανομής, δηλαδή ανάλυση των δημογραφικών στοιχείων. Η περιγραφή διαφέρει ανάλογα αν πρόκειται να γίνουν πωλήσεις σε άλλες επιχειρήσεις ή κατευθείαν στον καταναλωτή. Εάν γίνουν πωλήσεις ενός καταναλωτικού προϊόντος μέσω εμπόρων χονδρικής ή λιανικής, πρέπει να αναλυθούν λεπτομερώς τόσο ο τελικός καταναλωτής, όσο και οι ενδιάμεσες επιχειρήσεις που παρεμβάλλονται. Εάν απευθυνόμαστε σε περισσότερες από μια ομάδα καταναλωτών, θα πρέπει να προσδιορίσουμε τις ομάδες που θεωρούμε πιο σημαντικές. Στη 11

συνέχεια, για κάθε ομάδα καταναλωτών θα προσδιοριστεί το δημογραφικό προφίλ και συγκεκριμένα: Η ηλικία Το φύλο Ο τόπος/κατοικία Η οικονομική κατάσταση Η κοινωνική τάξη και απασχόληση Η εκπαίδευση Άλλα στοιχεία σχετικά με το προϊόν και των αγορών. Για πελάτες επιχειρήσεις, οι δημογραφικοί παράγοντες μπορεί να είναι: Είδος επιχείρησης ή κλάδος Περιοχή Μέγεθος επιχειρήσεων Προτίμηση για ποιότητα, τεχνολογία και τιμή Άλλο στοιχείο σχετικό με το προϊόν και τον κλάδο 3.4 ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ Τα προϊόντα/υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις που θα είναι ανταγωνιστές Αναφορά των βασικότερων ανταγωνιστών. Θα είναι ανταγωνιστικοί σε όλα τα επίπεδα ή επιλεκτικά σε κάποια προϊόντα, πελάτες ή περιοχές; Θα υπάρχουν σημαντικοί έμμεσοι ανταγωνιστές; ( πχ ένα video club ανταγωνίζεται με τους κινηματογράφους, αν και είναι διαφορετικού τύπου επιχειρήσεις) Πως θα συγκρίνονται τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες με τα αντίστοιχα ανταγωνιστικά; 12

3.5 Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ Μετά την συστηματική ανάλυση της επιχείρησης, του προϊόντος, της πελατείας και του ανταγωνισμού θα πρέπει να έχει διαμορφωθεί μία σαφής εικόνα για τη θέση που αρμόζει να πάρει η επιχείρηση στην αγορά. 3.6 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Ανάπτυξη των βασικών σημείων της στρατηγικής μάρκετινγκ που θα ακολουθηθεί και η οποία πρέπει να είναι συμβατή με το μερίδιο αγοράς. 3.6.1 Προώθηση Τρόπος επικοινωνίας με τους πελάτες Διαφήμιση: Ποια διαφημιστικά μέσα θα χρησιμοποιηθούν, και με τι συχνότητα. Οι λόγοι επιλογής τους. Αναζήτηση μεθόδων προβολής με χαμηλό κόστος που θα αποδώσουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Εξέταση και άλλων μεθόδων εκτός από την πληρωμένη διαφήμιση, όπως ένταξη σε καταλόγους, συμμετοχή σε εκθέσεις, δικτύωση με φίλους ή άλλους επαγγελματίες, δημοσιότητα, το διαδίκτυο, κλπ. Δημιουργία εικόνας που πρέπει να έχει η επιχείρηση και ποια εικόνα πρέπει να έχουν οι πελάτες για αυτήν. Εκτός από τη διαφήμιση, περιγραφή των σχεδίων που υπάρχουν για τον σχεδιασμό του λογοτύπου, των επισκεπτηρίων, επιστολόχαρτων, για τις μπροσούρες, για την εσωτερική διαρρύθμιση των γραφείων ή καταστήματος, κλπ. Προετοιμασία ενός συστήματος αναγνώρισης των σταθερών πελατών, ώστε να υπάρχει συστηματική επαφή μαζί τους. 13

3.6.2. Προϋπολογισμός Προώθησης Τα ποσά που θα ξοδευτούν για την προώθηση των πωλήσεων. Έξοδα πριν την έναρξη λειτουργίας. Έξοδα κατά τη διάρκεια της λειτουργίας. Τα ποσά αυτά θα συμπεριληφθούν στον προϋπολογισμό του επιχειρησιακού σχεδίου της επιχείρησης. 3.6.3 Τιμολόγηση Καθορισμός της πολιτικής τιμολόγησης των προϊόντων / υπηρεσιών και του τρόπου με τον οποίο υπολογίστηκαν. Είναι απαραίτητο να παρουσιαστεί μία μεθοδολογία στην ανάπτυξη τιμολόγησης. Για παράδειγμα, ένα κατάστημα πώλησης ρούχων που βρίσκεται σε καλή τοποθεσία μπορεί να πουλάει ακριβότερα τα προϊόντα του σε σχέση με τον ανταγωνισμό γιατί έχει το πλεονέκτημα της ευνοϊκής τοποθεσίας. Για την πλειοψηφία των μικρών επιχειρήσεων, η τακτική των πολύ χαμηλών τιμών δεν αποτελεί πάντοτε σωστή πολιτική. Στερεί από την εταιρεία το απαραίτητο περιθώριο κέρδους, οι πελάτες πιθανότατα να μην ενδιαφέρονται τόσο για την τιμή, ενώ οι μεγάλοι ανταγωνιστές μπορούν πάντα να πωλήσουν ακόμα πιο χαμηλά. Συνήθως καλύτερα είναι να ανταγωνιζόμαστε στην ποιότητα και την εξυπηρέτηση, και να υπάρχουν τιμές σε μέτρια επίπεδα. Η συμπόρευση της τιμολογιακής στρατηγικής με την ανταγωνιστική ανάλυση. Σύγκριση των τιμών με εκείνες του ανταγωνισμού. Είναι υψηλότερες, χαμηλότερες, ίδιες και γιατί; Πόσο σημαντικός ανταγωνιστικός παράγοντας είναι η τιμή; Οι πελάτες στους οποίους στοχεύουμε αγοράζουν όντως βάσει τιμής; Ποια θα είναι η πολιτική στην εξυπηρέτηση του καταναλωτή καθώς και ποια η πιστωτική πολιτική; 14

3.6.4 Τόπος εγκατάστασης της Επιχείρησης Εφόσον δεν έχει ακόμα επιλεγεί η ακριβής τοποθεσία εγκατάστασης της επιχείρησης, θα πρέπει να επιλεγεί με βάση τι θέλουμε και τι χρειαζόμαστε ως θέση εγκατάστασης. Περιγραφή των κριτηρίων της θέσης όπου θα λειτουργεί η επιχείρηση, όπως αυτό επηρεάζει την πελατεία. Είναι η θέση σημαντική για την πελατεία; Αν ναι, γιατί; Θα σας επισκέπτονται οι πελάτες; Είναι κατάλληλη; Εσωτερικοί χώροι; Στάθμευση ; Εντός αγοράς; Είναι ότι θέλει η πελατεία και προσδοκεί ; Που βρίσκεται ο ανταγωνισμός; 3.6.5 Δίκτυα Διανομής Πως θα διατίθενται τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες; Λιανική Άμεσα (Διαδίκτυο, Ταχυδρομείο, Κατάλογος) Χονδρική Με δύναμη πωλήσεων Με αντιπροσώπους Με συμμετοχή σε διαγωνισμούς 3.7 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Αφού περιγραφούν με κάθε λεπτομέρεια τα προϊόντα, οι υπηρεσίες, οι πελάτες, οι αγορές και η στρατηγική μάρκετινγκ, πρέπει να προστεθούν κάποια αριθμητικά στοιχεία στο επιχειρηματικό σχέδιο, σχετικά με την πρόβλεψη των πωλήσεών. Οι προβλέψεις πρέπει να γίνουν βάσει των ιστορικών πωλήσεων (αν υπάρχουν), τις στρατηγικές μάρκετινγκ που περιγράφηκαν, την έρευνα αγοράς που έγινε και τα στοιχεία της αγοράς, που είναι διαθέσιμα. 15

Αποτελεί βέλτιστη πρακτική να γίνουν δυο προβλέψεις : «Καλύτερη εκτίμηση», δηλαδή τι αναμένεται ρεαλιστικά «Χειρότερη περίπτωση», δηλαδή μια χαμηλή εκτίμηση η οποία είναι σίγουρο ότι θα επιτευχθεί, άσχετα του τι μπορεί να συμβεί. Πρέπει να λαμβάνεται πάντοτε υπόψη η έρευνα και οι υποθέσεις που έγιναν, καθώς θα διαμορφώνονται οι προβλεπόμενες πωλήσεις, και οι υπόλοιπες οικονομικές καταστάσεις που απαιτούνται σε ένα επιχειρηματικό σχέδιο. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για να παρουσιαστεί το σχέδιό σε πηγές χρηματοδότησης. 16

4. ΣΧΕΔΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Περιγραφή της καθημερινής λειτουργίας της επιχείρησης, του επαγγελματικού χώρου, του εξοπλισμού, του προσωπικού, των διαδικασιών και του περιβάλλοντα χώρου. 4.1 ΠΑΡΑΓΩΓΗ Πώς και πού θα παράγονται τα προϊόντα ή θα παρέχονται οι υπηρεσίες. Περιγραφή των μεθόδων που θα χρησιμοποιηθούν σχετικά με: Τις τεχνικές παραγωγής και το κόστος Τον ποιοτικό έλεγχο Την εξυπηρέτηση των πελατών Τον έλεγχο των αποθεμάτων Την ανάπτυξη του προϊόντος ή των προϊόντων, που θα παραχθούν. 4.2 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ Περιγραφή των χαρακτηριστικών του χώρου που απαιτείται. Περιγραφή του τύπου του επαγγελματικού χώρου που θα δημιουργηθεί. Απαιτούμενα φυσικά χαρακτηριστικά: Χώρος Τύπος κτιρίου Πολεοδομική ζώνη Ηλεκτρικό και άλλες παροχές Πρόσβαση: Είναι σημαντικό οι εγκαταστάσεις να είναι εύκολα προσβάσιμες όσον αφορά στη συγκοινωνία ή στους προμηθευτές. Προσδιορισμός και ανάλυση της απαιτούμενης προσβασιμότητας χωρίς όχημα. 17

Απαιτήσεις σχετικά με τους χώρους στάθμευσης και απαιτούμενες προσβάσεις σε εθνική και επαρχιακή οδό, αεροδρόμια, σιδηροδρομικούς σταθμούς και λιμάνια. Τοπογραφικό σχέδιο και κάτοψη των προτεινόμενων εγκαταστάσεων. Κατασκευή: Υπολογισμός στο επιχειρηματικό σχέδιο των προδιαγραφών και του προϋπολογισμού κατασκευής των εγκαταστάσεων. Κόστος: Υπολογισμός των εξόδων του χώρου, συμπεριλαμβανομένου και του ενοικίου, καθώς και των εξόδων συντήρησης, των παροχών (ηλεκτρικό, τηλεπικοινωνίες, κλπ.), της ασφάλισης και των αρχικών εξόδων διαμόρφωσης του χώρου για να εξυπηρετεί τις ανάγκες της επιχείρησης. Αυτά τα ποσά θα πρέπει να περιληφθούν στο χρηματοοικονομικό σχέδιο. 4.3 ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ Περιγραφή διαδικασιών για την συγκεκριμένη περίπτωση για τα ακόλουθα και σχεδιασμός αντιμετώπισής τους. Απαιτήσεις αντιπροσώπευσης ή συνεργασίας με τρίτους Άδεια λειτουργίας Κανονισμοί υγείας, εργασιακού χώρου και περιβάλλοντος Ειδικοί κανονισμοί που καλύπτουν τον συγκεκριμένο κλάδο ή το επάγγελμά Απαιτήσεις σχετικά με τις πολεοδομικές ζώνες, τους πολεοδομικούς κανόνες της περιοχής και τους όρους δόμησης Ασφαλιστική κάλυψη Εμπορικά σήματα, πνευματική ιδιοκτησία, ευρεσιτεχνίες (που εκκρεμούν, υπάρχουν ή έχουν αγοραστεί) 4.4 ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Αριθμός υπαλλήλων 18

Είδος εργασίας (ειδικευμένοι, ανειδίκευτοι και επαγγελματίες) Αγορά εργασίας για την αναζήτηση του κατάλληλου προσωπικού Ποιότητα του διατιθέμενου προσωπικού Μισθολογική δομή και απαιτήσεις Μέθοδοι επιμόρφωσης και απαιτήσεις εκπαίδευσης Επιμερισμός και κατανομή καθηκόντων Διαδικασίες λειτουργίας της επιχείρησης Περιγραφή θέσεων εργασίας του προσωπικού. Κανονισμός λειτουργίας και οργανισμός Υπηρεσίας. Προσδιορισμός εργασιών για τις οποίες θα χρησιμοποιηθεί προσωπικό με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου, πλέον του τακτικού προσωπικού. 4.5 ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ Προσδιορισμός των αποθεμάτων, πρώτων υλών, προμηθειών, έτοιμων προϊόντων. Μέση αξία τηρουμένων αποθεμάτων Δείκτης κύκλου εργασιών και σύγκριση με τις μέσες τιμές του κλάδου. Προσδιορισμός των αποθεμάτων εποχικών αιχμών, εφόσον προβλέπονται. Χρονικές ανοχές για παράδοση παραγγελθέντων προϊόντων. 4.6 ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ Προσδιορισμός των βασικών προμηθευτών. Τύπος και ποσότητα πρώτων υλών που θα προμηθεύεται η επιχείρηση. Καθορισμός της πολιτικής της επιχείρησης, όσον αφορά τις προμήθειες με πίστωση και την παράδοση των παραγόμενων προϊόντων. Αξιοπιστία προμηθευτών Επιλογή περισσοτέρων από έναν προμηθευτή για τις αναγκαίες πρώτες ύλες κλπ. για την περίπτωση μη ανταπόκρισης και ασυνέπειας ορισμένων. 19

Υπολογισμός του κόστους προμηθειών σε σταθερά και κυμαινόμενα μεγέθη. Αντιμετώπιση των περιπτώσεων διακύμανσης του κόστους. 4.7 ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Προσδιορισμός των πωλήσεων με πίστωση ή τοις μετρητοίς. Εξέταση της ανάγκης πώλησης με πίστωση. Εξέταση εάν πρόκειται για συνήθη πρακτική στον τομέα αυτό ή είναι κάτι που το αναμένουν οι πελάτες. Σε καταφατική περίπτωση προσδιορισμός της αντίστοιχης πολιτικής, των πελατών που θα χορηγείται πίστωση και καθορισμός του ύψους αυτής κατά περίπτωση. Διαδικασία ελέγχου της φερεγγυότητας αυτών που θα ζητούν πίστωση για πρώτη φορά. Προσδιορισμός των όρων χορήγησης πίστωσης, του ύψους αυτής και του χρόνου καταβολής της οφειλής. Προσφορά ή μη έκπτωσης για έγκαιρη πληρωμή. Προσδιορισμός του κόστους στην περίπτωση προσφοράς πίστωσης. Υπολογισμός του κόστους στις τιμές των προϊόντων. 4.8 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ Στην περίπτωση προσφοράς πίστωσης θα πρέπει να γίνεται σε μηνιαία βάση χρονολογική κατάταξη των εισπρακτέων λογαριασμών, ώστε να προκύπτει πόσα από τα χρήματα είναι δεσμευμένα σε πιστώσεις πελατών και να αντιμετωπίζονται τυχόν προβλήματα πληρωμών. Η χρονολογική κατάταξη των εισπρακτέων λογαριασμών μπορεί να έχει την μορφή του ακόλουθου πίνακα. 20

Σύνολο Τρέχοντες Λογαριασμοί 30 Ημέρες 60 Ημέρες 90 Ημέρες Άνω των 90 Ημερών Χρονολογική κατάταξη Εισπρακτέων Λογαριασμών Προσδιορισμός πολιτικής για την αντιμετώπιση των πελατών που καθυστερούν τις πληρωμές τους: Χρόνος τηλεφωνικής υπενθύμισης. Χρόνος εγγραφής υπενθύμισης Χρόνος έναρξης διαδικασίας δικαστικής διεκδίκησης. 4.9 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΛΗΡΩΤΕΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ Πραγματοποίηση χρονολογικής κατάταξης των πληρωτέων λογαριασμών, δηλαδή των οφειλόμενων και κύρια στους προμηθευτές. Αν πληρωθούν νωρίτερα μειώνονται τα μετρητά, αλλά αν πληρωθούν αργότερα μπορεί να κοστίσει την απώλεια πολύτιμων εκπτώσεων ή να θίξει την πιστοληπτική ικανότητα της επιχείρησης. Εξέταση της δυνατότητας οι προτεινόμενοι προμηθευτές να προσφέρουν έκπτωση για την έγκαιρη πληρωμή. Η χρονολογική κατάταξη των πληρωτέων λογαριασμών μπορεί να έχει την μορφή του ακόλουθου πίνακα: Σύνολο Τρέχοντες Λογαριασμοί 30 Ημέρες 60 Ημέρες 90 Ημέρες Άνω των 90 Ημερών Χρονολογική κατάταξη Πληρωτέων Λογαριασμών 21

5. ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Πρόσωπο διοίκησης της επιχείρησης σε καθημερινή βάση. Προσόντα, εμπειρία που θα φέρει το άτομο αυτό στην επιχείρηση. Ειδικές ικανότητες. Εξέταση δυνατότητας αναπλήρωσής του. Ανάλογα με τον αριθμό των απασχολούμενων υπαλλήλων θα απαιτηθεί ένα οργανόγραμμα που θα δείχνει την ιεραρχία και ποιος θα είναι υπεύθυνος για κάθε θέση. Μεταξύ άλλων θα συμπεριλαμβάνει τις περιγραφές θέσεων για τους υπαλλήλους στις θέσεις-κλειδιά. 5.1 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ Στο τμήμα αυτό του σχεδίου θα γίνει αναφορά για : Διοικητικό Συμβούλιο (εφόσον υπάρξει) Δικηγόρο Λογιστή Ασφαλιστικό πράκτορα Συνεργαζόμενη τράπεζα ή τράπεζες Σύμβουλο ή συμβούλους (consultants) Μέντορες και εμπειρογνώμονες (advisors) 22

6. ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Στο τμήμα αυτό θα γίνει αναφορά στα προσωπικά οικονομικά στοιχεία για κάθε ιδιοκτήτη και μεγάλο μέτοχο, από τα οποία θα φαίνονται τα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις που έχουν πέραν της επιχείρησης και την προσωπική τους καθαρή αξία. Συχνά οι ιδιοκτήτες χρειάζεται να χρησιμοποιήσουν τα προσωπικά τους περιουσιακά στοιχεία για να χρηματοδοτήσουν την επιχείρηση και δείχνουν τι υπάρχει διαθέσιμο. Οι τράπεζες και οι επενδυτές συνήθως χρειάζονται και αυτές τις πληροφορίες. 7. S.W.O.T. ΑΝΑΛΥΣΗ Η Ανάλυση SWOT εξετάζει τα Ισχυρά (Strengths) και Αδύναμα σημεία (Weaknesses) μιας επιχείρησης, τις Ευκαιρίες (Opportunities) και Απειλές (Threats) από το περιβάλλον που δραστηριοποιείται. Χρησιμοποιείται από πολλές επιχειρήσεις προκειμένου να αξιολογήσουν την κατάσταση που βρίσκονται με σκοπό να πάρουν αποφάσεις και να διαμορφώσουν έτσι την μελλοντική στρατηγική τους. Η Ανάλυση SWOT χωρίζεται σε δύο βασικά μέρη. Στην ανάλυση του εσωτερικού περιβάλλοντος της επιχείρησης που είναι τα Δυνατά (Strengths) και Αδύναμα (Weaknesses) σημεία, και στην ανάλυση του εξωτερικού περιβάλλοντος της επιχείρησης που είναι οι Ευκαιρίες (Opportunities) και οι απειλές (Threats). Οι Δυνατότητες και οι Αδυναμίες της επιχείρησης είναι εσωτερικοί παράγοντες που εντοπίζονται από την ανάλυση και των λειτουργιών και συστημάτων της επιχείρησης. Τα ΔΥΝΑΤΑ σημεία σε μια επιχείρηση μπορεί να περιλαμβάνουν: Κάποια ειδικά προϊόντα και υπηρεσίες που δεν υπάρχουν στην αγορά. 23

Υγιής οικονομική κατάσταση (ταμειακές ροές, αυξανόμενος κύκλος εργασιών και κερδοφορία, κλπ.). Σωστή οικονομική διαχείριση. Ισχυρή πιστοληπτική ικανότητα και καλή σχέση με την τράπεζα. Καλή φήμη και brand name. Ηγέτης σε ένα επιλεγμένο τμήμα της αγοράς (niche market). Ύπαρξη πατέντας ή πνευματικών δικαιωμάτων. Εκπαιδευμένους και έμπιστους υπαλλήλους. Η γνώση και εμπειρία του αντικειμένου. Η καλή τοποθεσία της επιχείρησης. Το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της επιχείρησης! Κάτι το οποίο προσφέρει η επιχείρηση το οποίο δεν προσφέρει άλλος. Τα ΑΔΥΝΑΤΑ σημεία ή τα σημεία που μειονεκτεί η επιχείρησή μπορεί να είναι: Η κακή οικονομική διαχείριση. Οι μικρές ικανότητες διοίκησης και οργάνωσης της επιχείρησης. Το ανεπαρκές κεφάλαιο κίνησης. Αδυναμία είσπραξης οφειλών από πελάτες. Μη υιοθέτηση πρακτικών μάρκετινγκ. Το μη εξειδικευμένο και ανεκπαίδευτο προσωπικό της επιχείρησης. Προβλήματα στις λειτουργίες της (π.χ. στην παραγωγή, διανομή, προώθηση, τιμολόγηση, κτλ.) Τα σημεία υστέρησης έναντι του ανταγωνισμού. Οι Ευκαιρίες και Απειλές της επιχείρησης εντοπίζονται από την μελέτη του εξωτερικού περιβάλλοντος, στο οποίο και δραστηριοποιείται η επιχείρηση. Εξωγενείς παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την λειτουργία της επιχείρησης είναι οι πολιτικοί παράγοντες (ένα καινούριο νομοσχέδιο, ή ακόμα και μια αλλαγή στην κυβέρνηση), οικονομικοί (αύξηση φορολογίας, μείωση 24

επιτοκίων), κοινωνικοί (αύξηση πληθυσμού, ανεργία) και τεχνολογικοί (νέες μέθοδοι παραγωγής, νέες τεχνολογίες, ). Οι ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ σε μια επιχείρηση μπορεί να περιλαμβάνουν: Νέες υποδομές που δημιουργούνται (πχ. Εγνατία Οδός, Βιοτεχνικές Περιοχές, κλπ.). Οι επιδοτήσεις από αναπτυξιακά Εθνικά και Ευρωπαϊκά προγράμματα (πχ. ΕΣΠΑ). Τα κενά στην αγορά τα οποία να μπορεί να καλύψει η επιχείρηση. Η ανάγκη για νέα προϊόντα και υπηρεσίες από τους καταναλωτές. Οι αλλαγές στις προτιμήσεις των καταναλωτών. Η ανάπτυξη νέων καναλιών διανομής (π.χ. μέσω του Διαδικτύου). Η τεχνολογική πρόοδος (νέα υλικά, νέες μέθοδοι παραγωγής, έξυπνα συστήματα, κλπ.). Οι νέοι τρόπου εύρεσης και αγοράς προϊόντων από τους καταναλωτές (πχ. amazon, e-shop, ebay, κλπ.). Οι νέοι τρόπου δικτύωσης των νέων (πχ. blogs, facebook, κλπ.). Οι ΚΙΝΔΥΝΟΙ (ή απειλές) που μπορεί να εμφανιστούν περιλαμβάνουν: Μια Οικονομική Κρίση. Μια ενδεχόμενη μείωση της κατανάλωσης. Η αύξηση του ανταγωνισμού. Η είσοδος πολλών νέων επιχειρήσεων στην αγορά. Μια ενδεχόμενη μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών. Η υπερβολική εξάρτηση από έναν Προμηθευτή. Η αύξηση των τιμών από τους Προμηθευτές Αλλαγές στη νομοθεσία (πχ. αύξηση φορολογίας, επιπλέον άδειες ή εγκρίσεις για άδεια λειτουργίας, κλπ.) Οι Διεθνείς πολιτικό-οικονομικές συγκυρίες (π.χ τρομοκρατία, αύξηση πετρελαίου, κλπ.). Μια ενδεχόμενη αύξηση του πληθωρισμού και των επιτοκίων. 25

Η μη κάλυψη οικονομικών υποχρεώσεων από πελάτες (πχ. αύ ξηση ακάλυπτων επιταγών, κλπ.). Η ανάλυση SWOT μπορεί να αποτελέσει ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για κάθε επιχείρηση. Μέσω αυτού η επιχείρηση μπορεί να εντοπίσει και να αξιοποιήσει τα Δυνατά σημεία της επιχείρησης, να επενδύσει πάνω σε αυτά και να εκμεταλλευτεί τις μελλοντικές ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν. Μπορεί να προσδιοριστούν οι Απειλές και οι Κίνδυνοι που θα παρουσιαστούν και να αποφευχθούν με τα κατάλληλα βήματα. Οι πληροφορίες και οι γνώσεις που θα αποκτηθούν μέσα από την διαδικασία της SWOT Analysis, θα μειώσουν σημαντικά το ρίσκο κατά την διαδικασία λήψης αποφάσεων. Θα δοθεί έτσι η δυνατότητα να προβεί σε μελετημένες και στρατηγικού τύπου αποφάσεις. 26

8. ΔΑΠΑΝΕΣ ΕΝΑΡΞΗΣ Η επιχείρηση θα έχει έξοδα έναρξης πριν ακόμα αρχίσει την λειτουργία της. Είναι σημαντικό να υπολογιστούν ακριβώς τα έξοδα αυτά και μετά να σχεδιαστεί πώς θα εξασφαλιστούν επαρκή κεφάλαια. Αυτό είναι ένα πρόγραμμα έρευνας και όσο πιο ακριβής είναι η έρευνα αυτή τόσο λιγότερες πιθανότητες υπάρχουν να μην υπολογιστούν σημαντικά έξοδα ή να υποτιμηθούν. Ακόμη και με την καλύτερη έρευνα και καταγραφή η έναρξη μιας επιχείρησης κοστίζει συνήθως περισσότερο από την πρόβλεψη. Υπάρχουν δύο τρόποι για να υπάρξουν περιθώρια για απρόβλεπτα έξοδα. Ο πρώτος είναι να γίνει αυξημένος υπολογισμός σε κάθε αντικείμενο του προϋπολογισμού. Το πρόβλημα όμως με την προσέγγιση αυτή είναι ότι δεν εμφανίζει την ακρίβεια του επιχειρηματικού σχεδίου. Η δεύτερη προσέγγιση είναι να προστεθεί ένα επί πλέον αντικείμενο στον προϋπολογισμό που θα ονομάζεται απρόβλεπτα, ώστε να καλυφθούν έκτακτα έξοδα που μπορεί να προκύψουν. Μπορεί να γίνει συζήτηση με άλλα άτομα που έχουν ξεκινήσει παρόμοιες επιχειρήσεις σχετικά με το ποσό που πρέπει να υπολογιστεί για τα έκτακτα. έξοδα. Περιγραφή του τρόπου υπολογισμού των προβλέψεων των δαπανών. Αναφορά στις πηγές, τα ποσά και τους όρους των προτεινόμενων δανείων. Σε περίπτωση σύστασης εταιρείας με περισσότερους του ενός εταίρους, πρέπει να γίνει λεπτομερής περιγραφή του ποσοστού και του ποσού, με το οποίο θα συμμετέχει ο κάθε επενδυτής. 27

9. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Το χρηματοοικονομικό σχέδιο αποτελείται από τα εξής: Τα προβλεπόμενα κέρδη και ζημίες σε 12-μηνη βάση, Τα προβλεπόμενα κέρδη και ζημίες σε πενταετή βάση, Τις προβλεπόμενες ταμειακές ροές, Τον προβλεπόμενο ισολογισμό και τον υπολογισμό του νεκρού σημείου (break-even calculation). Όλα αυτά τα στοιχεία αποτελούν μια λογική εκτίμηση του οικονομικού μέλλοντος της επιχείρησης. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι μελετώντας το χρηματοοικονομικό σχέδιο θα γίνουν αντιληπτά καλύτερα τα οικονομικά της επιχείρησής. 9.1 ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ ΚΕΡΔΗ ΚΑΙ ΖΗΜΙΕΣ ΣΕ 12-ΜΗΝΗ ΒΑΣΗ Το στοιχείο αυτό, δηλαδή τα προβλεπόμενα κέρδη και ζημίες σε 12-μηνη βάση, αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του επενδυτικού σχεδίου. Στο στοιχείο αυτό περιλαμβάνονται τα πάντα σε αριθμούς και προκύπτει τι θα χρειαστεί για να είναι η επιχείρηση επικερδής και επιτυχημένη. Οι προβλεπόμενες πωλήσεις θα προκύψουν από την πρόγνωση των πωλήσεων, στην οποία θα προβλεφθούν οι πωλήσεις, το κόστος των πωληθέντων προϊόντων, οι δαπάνες και το μηνιαίο κέρδος για ένα έτος. Τα προβλεπόμενα κέρδη θα πρέπει να συνοδεύονται από ένα κείμενο στο οποίο θα περιγράφονται οι κυριότερες παραδοχές που θα χρησιμοποιηθούν για να εκτιμηθούν τα έσοδα και τα έξοδα της επιχείρησης. 9.2 ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ ΚΕΡΔΗ ΚΑΙ ΖΗΜΙΕΣ ΣΕ ΠΕΝΤΑΕΤΗ ΒΑΣΗ Τα προβλεπόμενα κέρδη και ζημίες σε 12-μηνη βάση αποτελούν την βάση του χρηματοοικονομικού σχεδίου. Τα προβλεπόμενα κέρδη και ζημίες σε πενταετή βάση απαιτούνται για προβλέψεις για διάστημα μεγαλύτερο του έτους. 28

9.3 ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ Πολλές επιχειρήσεις αποτυγχάνουν γιατί δεν είναι σε θέση να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους. Κάθε σημείο του επιχειρηματικού σχεδίου είναι σημαντικό, αλλά κανένα δεν έχει νόημα αν τελειώσουν τα μετρητά. Το θέμα σε αυτό το τμήμα του σχεδίου είναι να προγραμματιστεί πόσα χρήματα χρειάζονται πριν ξεκινήσει, πόσα για τα αρχικά έξοδα, για τα λειτουργικά έξοδα και για το αποθεματικό. Έτσι θα είναι δυνατόν να προβλεφτούν έγκαιρα οι ελλείψεις και να ληφθούν μέτρα - ίσως να γίνουν περικοπές δαπανών, ή ίσως να συναφθεί ένα δάνειο. Η πρόβλεψη των ταμειακών ροών είναι μια εκ των προτέρων γνώση του λογαριασμού όψεως. Για κάθε σημείο πρέπει να προσδιοριστεί πότε αναμένεται να ληφθούν μετρητά (για πωλήσεις) ή πότε θα πρέπει να εκδοθεί επιταγή (για έξοδα). Πρέπει να γίνει παρακολούθηση των σημαντικών λειτουργικών στοιχείων, τα οποία δεν αποτελούν απαραίτητα μέρος των ταμειακών ροών, αλλά επιτρέπουν να παρακολουθούνται τα στοιχεία που έχουν μεγάλη επίπτωση στις ταμειακές ροές, όπως για παράδειγμα πωλήσεις και αγορές αποθεμάτων. Πρέπει επίσης να παρακολουθούνται οι πληρωμές σε μετρητά πριν από την έναρξη. Λογικά θα πρέπει να έχει γίνει έρευνα σχετικά με αυτά για το σχέδιο δαπανών έναρξης. Οι ταμειακές ροές θα δείξουν αν το κεφάλαιο κίνησης είναι επαρκές. Με απλά λόγια, αν το προβλεπόμενο ταμειακό υπόλοιπο έχει κάποτε αρνητικό πρόσημο θα χρειασθεί μεγαλύτερο κεφάλαιο έναρξης. Με αυτό το σχέδιο προβλέπεται επίσης πότε και πόσα χρήματα θα χρειαστούν να δανειστεί η επιχείρηση. Περιγραφή των σημαντικότερων παραδοχών, ιδιαίτερα αυτών που κάνουν τις ταμειακές ροές να είναι διαφορετικές από τα Προβλεπόμενα Κέρδη και Ζημιές. Για παράδειγμα, αν γίνει κάποια πώληση τον πρώτο μήνα, πότε θα εισπραχθούν τα μετρητά; Όταν αγοράζονται αποθέματα ή υλικά, πληρώνονται προκαταβολικά, με την παράδοση ή πολύ αργότερα; Πώς θα επηρεαστούν από αυτό οι ταμειακές ροές; 29

Υπάρχουν δαπάνες που πρέπει να πληρωθούν προκαταβολικά και πότε. Υπάρχουν έξοδα που δεν γίνονται σε τακτά διαστήματα, όπως οι περιοδικές καταβολές φόρου, η συντήρηση και οι επισκευές ή η εποχική αιχμή αποθεμάτων, που θα πρέπει να περιληφθούν στον προϋπολογισμό; Οι πληρωμές δανειακών δόσεων, οι αγορές εξοπλισμού και οι αναλήψεις των ιδιοκτητών δεν εμφανίζονται στις καταστάσεις κερδών και ζημιών, αλλά δεν παύουν να είναι ανάληψη μετρητών. Η απόσβεση δεν εμφανίζεται καθόλου στις ταμειακές ροές γιατί ποτέ δεν εκδίδεται επιταγή γι αυτήν. 9.4 ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΑΡΞΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Ο ισολογισμός είναι από τις πλέον βασικές οικονομικές καταστάσεις που χρειάζεται μια επιχείρηση για την ενημέρωση και για την οικονομική διαχείριση. Ο ισολογισμός δείχνει τι αντικείμενα αξίας έχει η εταιρεία (ενεργητικό) και ποια είναι τα χρέη της (παθητικό ή υποχρεώσεις). Αυτό που μένει όταν οι υποχρεώσεις αφαιρεθούν από το ενεργητικό είναι τα ίδια κεφάλαια (των ιδιοκτητών). Χρησιμοποιείται ένα λογιστικό φύλλο δαπανών και κεφαλαιοποίησης κατά την έναρξη της επιχείρησης, ως οδηγό για να συνταχθεί ο ισολογισμός την ημέρα έναρξης. 9.5 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΝΕΚΡΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ Ο υπολογισμός του νεκρού σημείου (break-even point) προβλέπει τον όγκο των πωλήσεων, σε κάποια δεδομένη τιμή, που απαιτείται για να καλυφθούν όλα τα κόστη. Με άλλα λόγια, είναι το επίπεδο των πωλήσεων κάτω του οποίου η επιχείρηση είναι ζημιογόνα και άνω του οποίου είναι κερδοφόρα. Ο παρακάτω μαθηματικός τύπος υπολογίζει το νεκρό σημείο: Πωλήσεις νεκρού σημείου = Σταθερά κόστη/ (1- Μεταβλητά κόστη) 30

(Όπου: τα σταθερά κόστη εκφράζονται σε ευρώ, ενώ τα μεταβλητά κόστη εκφράζονται ως ποσοστό των συνολικών πωλήσεων.) Σταθερά κόστη είναι εκείνα που παραμένουν σχετικά αμετάβλητα μέσα σε ένα ευρύ φάσμα όγκου παραγωγής ή πωλήσεων. Στα σταθερά κόστη περιλαμβάνονται: Η μίσθωση χώρων (ενοίκιο) Οι παροχές βασικών αναγκών, όπως το ηλεκτρικό ρεύμα και το τηλέφωνο Η μίσθωση εξοπλισμού Οι αποσβέσεις Η ασφάλιση Οι πληρωμές τόκων Τα διοικητικά έξοδα Το μάρκετινγκ και η διαφήμιση Το έμμεσο κόστος εργασίας, π.χ. έμμισθο εποπτικό προσωπικό Μεταβλητά είναι τα κόστη που αλλάζουν σε ευθεία αναλογία προς τις μεταβολές των δραστηριοτήτων. Παραδείγματα μεταβλητού κόστους είναι: Οι πρώτες ύλες Το άμεσο κόστος εργασίας Η συσκευασία Τα μεταφορικά Οι προμήθειες πωλήσεων Η φορολογία εισοδήματος 31

10. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Στο τμήμα αυτό πρέπει να αναλυθεί η βιωσιμότητα της επιχείρησης σύμφωνα με τις δραστηριότητες που σκοπεύει να αναπτύξει. Συγκεκριμένα θα πρέπει να περιληφθούν τα εξής: Υπολογισμός Παγίων Στοιχείων Κόστος Ίδρυσης Επιχείρησης (δαπάνες ίδρυσης, σχεδιασμού, κ.λ.π) Κόστος Παγίων Επενδυτικών Στοιχείων Επιχείρησης (δαπάνες εξοπλισμού για λειτουργία της επιχείρησης) Υπολογισμός Κόστους Λειτουργίας της Επιχείρησης - Λειτουργικά Έξοδα (δαπάνες ηλεκτρικού, φωτισμού, επικοινωνιών) - Μισθοί και επιβαρύνσεις προσωπικού - Άλλες δαπάνες (έξοδα προβολής, διοικητικά έξοδα) Υπολογισμός Αναγκαίων Κεφαλαίων - Κεφάλαιο για Αγορά Εξοπλισμού - Κεφάλαιο Κίνησης - Πηγές Χρηματοδότησης Έσοδα της Επιχείρησης Βιωσιμότητα της Επιχείρησης 10.1 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΑΓΙΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Στο τμήμα αυτό θα παρουσιασθούν τα παρακάτω : Ο τόπος εγκατάστασης της επιχείρησης. Αυτό θα περιλαμβάνει την γεωγραφική τοποθεσία που επιλέχθηκε, την χωροταξική περιγραφή των εγκαταστάσεων (m², αριθμός γραφείων / αποθηκών κ.λ.π). Επίσης είναι χρήσιμο να αιτιολογηθεί η επιλογή του συγκεκριμένου χώρου βάσει ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων που προσφέρει στην επιχείρηση (φθηνότερο ενοίκιο, στρατηγική θέση στην αγορά, καταλληλότητα χώρων κ.α) Ο εξοπλισμός που είναι απαραίτητο να αγοράσει η επιχείρηση για τις ανάγκες λειτουργίας της. 32

Τα έξοδα ίδρυσης της Επιχείρησης. Εδώ πρέπει να συμπεριληφθούν ιδρυτικές και προλειτουργικές δαπάνες, όπως εγγραφή σε Επιμελητήρια, έναρξη στην ΔΟΥ κ.λπ. Άλλα έξοδα της Επιχείρησης. Τέτοια έξοδα μπορεί να είναι δαπάνες τηλεφωνικής σύνδεσης, σύνδεσης με την ΔΕΗ, δημιουργία λογότυπου και διαφημιστικού τρίπτυχου κ.α Απρόβλεπτα έξοδα Επιχείρησης. Πρέπει να γίνει πρόβλεψη για έκτακτα έξοδα που θα προκύψουν κατά την ίδρυση της επιχείρησης. Αυτό το ποσό αποτελεί περίπου το 5% των συνολικών δαπανών παγίων στοιχείων. Αποσβέσεις. Αναλυτική παρουσίαση των αποσβέσεων των παγίων στοιχείων κατά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της επιχείρησης. 10.1.1. Χρηματοδότηση Παγίων Στοιχείων Επιχείρησης Αναφορά στις χρηματοδοτήσεις τις οποίες μπορεί να εκμεταλλευτεί η επιχείρηση από φορείς όπως ο ΟΑΕΔ, το Υπουργείο Ανάπτυξης, καθώς επίσης και Ευρωπαϊκά Προγράμματα Χρηματοδότησης Νέων Επιχειρήσεων. Επίσης παρουσιάστε και την δυνατότητα χρηματοδότησης από ίδιους πόρους. Εάν έχετε εξασφαλίσει την χρηματοδότηση των παγίων στοιχείων δείξτε την αναλογία εξωτερικής χρηματοδότησης και ίδιων πόρων. Στη συνέχεια θα εμφανιστούν οι δαπάνες χρησιμοποιώντας τον παρακάτω πίνακα: Είδος Δαπανών Παγίων Στοιχείων Ποσό Δαπάνες Ίδρυσης Επιχείρησης Δαπάνες Εξοπλισμού Άλλες Δαπάνες Απρόβλεπτα Σύνολο Δαπανών Αποσβέσεις Στη συνέχεια θα γίνει ανάλυση της χρήσης των χρηματοδοτήσεων για την κάλυψη των δαπανών. Πρέπει να καλυφθούν οι δαπάνες με την χρηματοδότηση 33

από εξωτερικούς φορείς και από ίδιους πόρους. Αυτό δείχνει την ικανότητα της επιχείρησης να ξεκινήσει κατά την ίδρυση της. Πρέπει να υπάρχει μία ολοκληρωμένη εικόνα των δυνατοτήτων χρηματοδότησης της επιχείρησης για να προβληθεί η βιωσιμότητα της επιχειρηματικής ιδέας. 10.2 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΟΣΤΟΥΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Το κόστος λειτουργίας της επιχείρησης υπολογίζεται από τις παρακάτω κατηγορίες εξόδων δαπανών. 34

10.2.1 Αμοιβές Προσωπικού Χρησιμοποιώντας τις πληροφορίες σχετικά με το προσωπικό που χρειάζεται η επιχείρηση για την λειτουργία της μπορεί να υπολογιστούν οι αμοιβές τους. Είναι απαραίτητο να αναφερθεί η βάση με την οποία υπολογίζονται οι μισθοί του προσωπικού. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας βάσει των οποίων υπολογίζεται ο προβλεπόμενος μισθός ανά κατηγορία εργαζομένων και οι προβλεπόμενες εργοδοτικές εισφορές και επιβαρύνσεις (επιδόματα κλπ). Για παράδειγμα, οι μισθοί θα υπολογίζονταν ως εξής; Υπεύθυνος Πωλήσεων Μηνιαίος Μισθός:. Χ 14 μήνες = Εργοδοτικές Εισφορές 24,56 % Χ 24,56% = Γραμματέας Μηνιαίος Μισθός:.. Χ 14 μήνες =. Εργοδοτικές Εισφορές 24,56 % Χ 24,56% = Με το ίδιο σκεπτικό θα υπολογισθούν όλοι οι μισθοί του Μόνιμου προσωπικού. Ο υπολογισμός των αμοιβών προσωπικού θα υπολογισθεί για ένα διάστημα πέντε (5) χρόνων. Κάθε χρόνο θα πρέπει να υπολογίζεται μία αύξηση. Παράδειγμα: Ετήσιες Συνολικές Αμοιβές Προσωπικού κατά τον πρώτο χρόνο:.. Ετήσια Προσαύξηση: 5% 35

Έτος 1 ο Έτος 2 ο Έτος 3 ο Έτος 4 ο Έτος 5 ο Έτος Σύνολο Αμοιβών Προσωπικού 36

10.2.2 Δαπάνες Ενοικίου Με τον ίδιο τρόπο υπολογίζονται οι δαπάνες ενοικίου. Εάν υποθέσουμε ότι το μηνιαίο ποσό ενοικίου είναι, η ετήσια δαπάνη ενοικίου θα είναι: Χ 12 μήνες =.. Στο ποσό αυτό θα πρέπει να υπολογιστεί και η προβλεπόμενη ή συμφωνηθείσα νόμιμη προσαύξηση κατ έτος. Παράδειγμα: Συνολικές Δαπάνες Ενοικίου: Ετήσια Προσαύξηση: 10% Έτος 1 ο Έτος 2 ο Έτος 3 ο Έτος 4 ο Έτος 5 ο Έτος Σύνολο Δαπανών Ενοικίου 37

10.2.3 Δαπάνες Ύδρευσης Φωτισμού Είναι απαραίτητο να βασιστείτε σε κάποιους υπολογισμούς για τις δαπάνες Ύδρευσης Φωτισμού. Οι δαπάνες Ύδρευσης υπολογίζονται ανά τρίμηνο και οι δαπάνες Φωτισμού ανά τετράμηνο. Παράδειγμα: Δαπάνες Ύδρευσης ανά τρίμηνο:.. Ετήσιες δαπάνες Ύδρευσης:. Δαπάνες Φωτισμού ανά τετράμηνο Ετήσιες δαπάνες Φωτισμού: Στη συνέχεια πρέπει να υπολογίσετε ότι οι δαπάνες αυτές θα προσαυξάνονται κατά ένα ποσοστό που κυμαίνεται από 5 7 %. Συνολικές Δαπάνες Ύδρευσης Φωτισμού κατά τον πρώτο χρόνο: Ετήσια Προσαύξηση: 5% Έτος Σύνολο Δαπανών Ύδρευσης Φωτισμού 1 ο Έτος 2 ο Έτος 3 ο Έτος 4 ο Έτος 5 ο Έτος 38

10.2.4 Δαπάνες Τηλεφώνου Με τον ίδιο τρόπο υπολογίζονται οι δαπάνες Τηλεφώνου ανά δίμηνο. Παράδειγμα: Δαπάνες Τηλεφώνου ανά δίμηνο:.. Συνολικές Δαπάνες Τηλεφώνου κατά τον πρώτο χρόνο:.. Ετήσια Προσαύξηση: 5% 1 ο Έτος 2 ο Έτος 3 ο Έτος 4 ο Έτος 5 ο Έτος Έτος Σύνολο Δαπανών Τηλεφώνου 39

10.2.5 Δαπάνες Προβολής και Διαφήμισης Για την σωστή παρουσίαση των υποστηρικτικών λειτουργιών της επιχείρησης και της επαγγελματικής διάθεσης πρέπει να γίνει ένας αρχικός υπολογισμός των ενεργειών προβολής και διαφήμισης με στόχο την προώθηση των πωλήσεων. Αυτές οι ενέργειες περιλαμβάνουν την εκτύπωση επαγγελματικών καρτών, την εκτύπωση διαφημιστικών φυλλαδίων και την διαφήμιση σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα. Επίσης θα πρέπει η επιχείρηση να δείξει την διάθεσή της για την συνεχή προβολή και διαφήμιση. Αυτό μπορεί να φανεί με μία πρόβλεψη ετήσιας αύξησης των δαπανών για τέτοιες ενέργειες κατά ένα ποσοστό της τάξης του 5 %. Παράδειγμα: Πίνακας Δαπανών Προβολής Διαφήμισης 1 ου Έτους ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΔΑΠΑΝΩΝ ΚΟΣΤΟΣ Επαγγελματικές Κάρτες Διαφημιστικά έντυπα Διαφήμιση στα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ΣΥΝΟΛΟ Συνολικές Δαπάνες Προβολής και Διαφήμισης κατά τον πρώτο χρόνο:. Ετήσια Προσαύξηση: 5% 1 ο Έτος 2 ο Έτος 3 ο Έτος 4 ο Έτος 5 ο Έτος Έτος Σύνολο Δαπανών Προβολής και Διαφήμισης 40

10.2.6 Γραφική Ύλη και Αναλώσιμα Ηλεκτρονικού Υπολογιστή Για την λειτουργία της επιχείρησης πρέπει να ληφθούν υπόψη τα έξοδα γραφικής ύλης (χαρτί εκτύπωσης, φωτοαντ ίγραφα κ.λ.π) και αναλώσιμα Η/Υ (μελάνι, δισκέτες κ.λ.π). Οι δαπάνες αυτές υπολογίζονται σε μηνιαία βάση και υπολογίζεται ετήσια προσαύξηση. Παράδειγμα: Συνολικές Δαπάνες Γραφικής Ύλης και Αναλωσίμων Ηλεκτρονικών Υπολογιστών κατά τον πρώτο χρόνο: Ετήσια Προσαύξηση: 5% 1 ο Έτος 2 ο Έτος 3 ο Έτος 4 ο Έτος 5 ο Έτος Έτος Σύνολο Δαπανών Γραφικής Ύλης και Αναλωσίμων Η / Υ 41

10.2.7. Λοιπές Δαπάνες Στις δαπάνες αυτές μπορούν να περιλαμβάνονται διάφορα υλικά καθαρισμού, εισφορές σε Επιμελητήρια Ταμεία, και γενικά δαπάνες που είναι σταθερής μορφής και επαναλαμβανόμενες. Οι δαπάνες πρέπει να υπολογίζονται με ετήσια προσαύξηση. Παράδειγμα: Συνολικές Λοιπές Δαπάνες κατά τον πρώτο χρόνο:.. Ετήσια Προσαύξηση: 5% Έτος 1 ο Έτος 2 ο Έτος 3 ο Έτος 4 ο Έτος 5 ο Έτος Σύνολο Λοιπών Δαπανών 42

10.2.8 Δαπάνες Συντήρησης και Κίνησης Αυτοκινήτων Σε περίπτωση που η χρήση αυτοκινήτου είναι απαραίτητη για την λειτουργία της επιχείρησης θα πρέπει να συμπεριληφθεί και ο υπολογισμός δαπανών για Συντήρηση και Κίνηση Αυτοκινήτων. Τέτοιες δαπάνες περιλαμβάνουν καύσιμα, λιπαντικά, ανταλλακτικά, ασφάλειες και λοιπές δαπάνες. Οι δαπάνες για καύσιμα υπολογίζονται σε μηνιαία βάση Οι υπόλοιπες δαπάνες υπολογίζονται βάσει χιλιομέτρων. Υπολογίζεται μικρή ετήσια προσαύξηση Παράδειγμα: Δαπάνες καυσίμων ανά μήνα:. Ετήσιες Δαπάνες καυσίμων: Λοιπές δαπάνες ανά χιλιόμετρο Σύνολο χλμ. Ανά μήνα :1.000 χλμ/ μήνα Χ.. = Ετήσιες Λοιπές Δαπάνες: 1.000 χλμ/ μήνα Χ. / χλμ = το μήνα. Χ 12 μήνες =.. Σύνολο Δαπανών Συντήρησης και Κίνησης Αυτοκινήτων : το χρόνο Ετήσια Προσαύξηση: 5% 1 ο Έτος 2 ο Έτος 3 ο Έτος 4 ο Έτος 5 ο Έτος Έτος Σύνολο Δαπανών για Συντήρηση και Κίνηση Αυτοκινήτου 43

10.2.9 Απρόβλεπτα Έξοδα Τα απρόβλεπτα έξοδα υπολογίζονται σε ποσοστό 5% επί των προβλεπόμενων ετήσιων λειτουργικών εξόδων και εκτιμάται ότι θα προσαυξάνονται κατά 5% κάθε χρόνο. 10.3 ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΝΑΓΚΑΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ Στο τμήμα αυτό παρουσιάζεται το συνολικό κόστος Λειτουργίας της επιχείρησης. Αυτό το κόστος προκύπτει από το άθροισμα των δαπανών Αμοιβών Προσωπικού και όλων των εξόδων λειτουργίας (δαπάνες ενοικίου, ύδρευσης - φωτισμού, κ.λ.π.). Το άθροισμα αυτό μας δίνει το ποσό που είναι απαραίτητο για να μπορέσει να καλύπτει η επιχείρηση τις δαπάνες της. Το αναγκαίο κεφάλαιο κίνησης υπολογίζεται ως το μηνιαίο κόστος λειτουργίας Χ 2 μήνες. Παράδειγμα: Έστω ότι το Ετήσιο Κόστος λειτουργίας της επιχείρησης είναι:. Το μηνιαίο Κόστος λειτουργίας θα είναι: / 12 μήνες = Άρα το αναγκαίο Κεφάλαιο Κίνησης θα είναι:.. Χ 2 =.. Το ποσό αυτό πρέπει να εμφανίζεται ότι θα καλυφθεί από ίδιους πόρους ή άλλες εξασφαλισμένες πηγές χρηματοδότησης, εάν είναι δυνατόν. 10.4 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΣΟΔΩΝ Τα έσοδα μιας επιχείρησης προέρχονται από τις δραστηριότητες που θα αναπτύξει. Τα έσοδα χρειάζονται προσεκτική εκτίμηση. Είναι εύκολο να παρουσιαστούν τα προϊόντα / υπηρεσίες ως υψηλής ποιότητας και σε χαμηλή τιμή. Είναι αναγκαίο να αποδειχθεί η δυνατότητα κέρδους υπό αυτές τις συνθήκες. Εάν γίνει έναρξη με χαμηλές τιμές στα προϊόντα / υπηρεσίες τότε ίσως είναι δύσκολο να 44

αυξηθούν αργότερα. Εάν χρεώνεται περισσότερο από τους ανταγωνιστές θα πρέπει να αποδειχθεί η ύπαρξη υψηλής ποιότητας και εγγύησης. Υπάρχουν διάφοροι μέθοδοι τιμολόγησης. Ο καθένας έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Πρέπει να βρεθεί ποια μέθοδος ταιριάζει στην συγκεκριμένη περίπτωση. Τιμολόγηση με υπολογισμό του κόστους και πρόσθεση κέρδους (Cost- Plus Pricing) Αυτή η μέθοδος είναι σχεδιασμένη ώστε να καλύπτονται πάντα τα σταθερά και κυμαινόμενα έξοδα. Προσθέτοντας στα άμεσα και έμμεσα έξοδα το κέρδος υπολογίζουμε την τιμή του προϊόντος / υπηρεσίας. Τιμολόγηση με βάση τον ανταγωνισμό Εάν η αγορά έχει συγκεκριμένες τιμές και η διαφοροποίηση στα προϊόντα / υπηρεσίες είναι δύσκολη τότε θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί η τιμολόγηση με βάση τον ανταγωνισμό. Κάνοντας μία διάγνωση της αγοράς και των τιμών που ισχύουν μπορεί να εντοπιστεί που μπορούν να κυμανθούν οι τιμές. Είναι απαραίτητο να διαλεγεί με βάση τα πλεονεκτήματα, την κατάλληλη τιμή που θα είναι αποδεκτή και από το αγοραστικό κοινό που θα απευθύνεται η επιχείρηση. Τιμολόγηση με βάση την Ζήτηση Εάν το αγοραστικό κοινό διαφέρει πολύ στην σύνθεσή του, τότε μπορεί να γίνει τιμολόγηση με βάση την δυναμική της ζήτησης. Μπορούν να ισχύουν διαφορετικές τιμές με βάση τις παραγγελίες που κάνει ο κάθε πελάτης. 10.4 ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Οι προβλέψεις πωλήσεων της επιχείρησης βασίζονται στον υπολογισμό: των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων των προϊόντων / υπηρεσιών, του μεγέθους της αγοράς και του υπάρχοντος ανταγωνισμού. Η πρόβλεψη των πωλήσεων θα 45

συμπεριλάβει τις πωλήσεις των επόμενων πέντε (5) χρόνων. Η πρόβλεψη πωλήσεων είναι πολύ σημαντική για την σύνταξη άλλων οικονομικών αναφορών. Είναι απαραίτητο να παρουσιάζονται τα επιχειρήματα για την λογική με βάση την οποία έγιναν οι προβλέψεις. Επισήμανση των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων που διαφοροποιούν τα προϊόντα / υπηρεσίες από την υπόλοιπη αγορά. Είναι χρήσιμο να στηρίζεται η πρόβλεψη των πωλήσεων στα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα των προϊόντων / υπηρεσιών, το μέγεθος της αγοράς, τον υπάρχοντα ανταγωνισμό και τις πωλήσεις περασμένων ετών, εάν λειτουργεί ήδη η επιχείρηση, ή πωλήσεις παρόμοιων επιχειρήσεων εάν ξεκινάει τώρα. 10.5 ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΣΟΔΩΝ ΚΑΙ ΔΑΠΑΝΩΝ Ο παρακάτω πίνακας αποτελεί έναν οδηγό για τον Προϋπολογισμό Εσόδων και Δαπανών Χρησιμοποιώντας τις πληροφορίες που έχουν συλλέγει στα προηγούμενα τμήματα της μελέτης παρουσιάζονται συγκεντρωτικά τα έσοδα και οι δαπάνες της επιχείρησης. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ 1 ο ΕΤΟΣ 2 ο ΕΤΟΣ 3 ο ΕΤΟΣ 4 ο ΕΤΟΣ 5 ο ΕΤΟΣ Έσοδα Αμοιβές Προσωπικού Δαπάνες Ενοικίου Δαπάνες Ύδρευσης Φωτισμού Δαπάνες Τηλεφώνου Δαπάνες Προβολής Διαφήμισης Δαπάνες Γραφικής ύλης και Αναλωσίμων Η/Υ Λοιπές Δαπάνες 46

Δαπάνες Συντήρησης και Κίνησης Αυτοκινήτων Απρόβλεπτα έξοδα Σύνολο Δαπανών Μικτά Κέρδη προ Φόρων Απόδοση (κέρδη / έσοδα x 100) 47

11.ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ Το γενικό επιχειρηματικό σχέδιο που αναπτύχθηκε παραπάνω πρέπει να τροποποιείται και να προσαρμόζεται, ώστε να είναι κατάλληλο για το συγκεκριμένο τύπο της επιχείρησης που σχεδιάζεται και τους αποδέκτες για τους οποίους απευθύνεται, όπως: 11.1 ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΕΥΡΕΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 11.1.1 Για τις τράπεζες Οι τράπεζες θέλουν διαβεβαιώσεις για την τακτική αποπληρωμή του δανείου. Αν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί το σχέδιο σε δανειστές, πρέπει να συμπεριληφθεί: o Το ποσό του δανείου o Πώς θα χρησιμοποιηθούν τα χρήματα του δανείου o Τι θα επιτευχθεί με αυτό και πώς θα κάνει την επιχείρηση ισχυρότερη. o Τους αιτούμενους όρους αποπληρωμής (τα έτη αποπληρωμής). Πιθανώς δεν θα υπάρχουν μεγάλα περιθώρια διαπραγμάτευσης του επιτοκίου, αλλά μπορεί να είναι δυνατό να επιτευχθεί μεγαλύτερος χρόνος αποπληρωμής, πράγμα που θα βοηθήσει τις ταμειακές ροές. o Το περιουσιακό στοιχείο που προσφέρεται ως εγγύηση και κατάλογο με τα υπάρχοντα εμπράγματα βάρη του περιουσιακού στοιχείου που προσφέρεται ως εγγύηση. 11.1.2 Για τους Επενδυτές Οι επενδυτές βλέπουν τα πράγματα από άλλη σκοπιά. γρήγορη και σίγουρη ανάπτυξη και περιμένουν μερίδιο από την υπεραξία: o Κεφάλαια απαιτούμενα βραχυπρόθεσμα o Κεφάλαια απαιτούμενα σε δύο με πέντε χρόνια Επιζητούν την o Πώς θα χρησιμοποιήσει η επιχείρηση τα κεφάλαια και πως θα συμβάλλει αυτό στην ανάπτυξή της. 48

o Εκτιμώμενη απόδοση της επένδυσης o Όροι που θα γίνουν αποδεκτοί o Οικονομικές καταστάσεις που θα παρέχονται o Συμμετοχή των επενδυτών στο Διοικητικό Συμβούλιο ή στη Διοίκηση 49

12.ΣΥΝΟΨΗ Η σύνταξη επιχειρηματικού σχεδίου αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση μιας νέας επιχειρηματικής ιδέας, η οποία και συνεπάγεται την προσέλκυση των επενδυτών και την εξασφάλιση του απαραίτητου κεφαλαίου, την βελτίωση της απόδοσης μίας ήδη υπάρχουσας επιχείρησης, την χάραξη πολιτικής και την επίτευξη ή μη των στόχων της. Το επιχειρηματικό σχέδιο συντάσσεται αφού έχει προηγηθεί η έρευνα αγοράς και αποτελεί ένα προσχέδιο της μελλοντικής πορείας που αναμένεται να ακολουθήσει μία επιχείρηση. Η σύνταξη ενός επιχειρηματικού σχεδίου προϋποθέτει το σχεδιασμό μίας στρατηγικής εξεύρεσης προμηθευτών, εξοπλισμού, συνδυασμού με τον αποδοτικότερο τρόπο των συντελεστών παραγωγής, εκμετάλλευση των διαφορετικών τιμών που μπορεί να υπάρχουν στην αγορά, τρόπου διάθεσης του προϊόντος στην αγορά, πρόβλεψη πωλήσεων, ποσοστά κέρδους και ζημίας κ.α. 50