Αντιμικροβιακά πεπτίδια και ψωρίαση Ψωρίαση: Πέρα από τα όρια Πορταριά, 18-20 Ιανουαρίου 2013 Ελισάβετ Λαζαρίδου Επικ. Καθηγήτρια Δερματολογίας-Αφροδισιολογίας Α Δερματολογική Κλινική Α.Π.Θ.
Αντιμικροβιακά πεπτίδια (AMPs) Μικρά πεπτίδια (15-20 αμινοξέα) Σε όλους τους οργανισμούς Παρόμοια δομή (α-helix, β-sheet, εκτεταμένη, σαν θηλιά δομή) Εξουδετέρωση παθογόνων μικροοργανισμών (φυσικά αντιβιοτικά) Τροποποίηση φλεγμονώδους-ανοσολογικής απάντησης ξενιστή Δράση ως χημειοτακτικοί, αγγειογενετικοί παράγοντες, ρυθμιστές κυτταρικού πολ/σμού
Αντιμικροβιακά πεπτίδια (AMPs) και δέρμα Συνολικά >1800, >20 στο δέρμα Έκκριση από επιθηλιακά και κύτταρα με ανοσολογικές ιδιότητες Κερατινοκύτταρα Κύτταρα σμηγματογόνων και εκκρινών αδένων Κύτταρα φλεγμονώδους διήθησης: ουδετερόφιλα, κύτταρα φυσικούς φονιάδες (NKC) AMPs με μόνιμη έκφραση στο δέρμα AMPs με αύξηση σε καταστάσεις κινδύνου
Αντιμικροβιακά πεπτίδια (AMPs) και δέρμα Σύνθεση ως προπεπτίδια Ενεργοποίηση μετά από πρωτεολυτικό διαχωρισμό μέσω πρωτεασών επίπεδα AMPs: ατοπική δερματίτιδα, εγκαύματα, χρόνια τραύματα επίπεδα AMPs: ψωρίαση, ροδόχρους νόσος
Αντιμικροβιακά πεπτίδια (AMPs) και ψωρίαση έκφρασης AMPs σε ψωριασικές βλάβες Cathelicidin LL-37 β-defensins: HBD2, HBD3 S100 proteins: S100A7 (psoriasin) Rnase Lysozyme Elafin Neutrophil gelatinase-associated lipocalin
β-defensins: HBD2, HBD3 α-,β-,θ-defensins α-defensins: HNP1, HNP2, HNP3 σε ψωριασικά λέπια β-defensins: HBD2, HBD3 σε ψωριασικά λέπια Αντιμικροβιακές και ανοσορρυθμιστικές ιδιότητες Μηχανισμός δράσης στην ψωρίαση: όχι εξακριβωμένος
S-100 πρωτεΐνες 21 S-100 proteins συνολικά, 13 στο δέρμα S100A7 (psoriasin), S100A8, S100A9, S100A12, S100A15 στις ψωριασικές βλάβες Αντιμικροβιακές ιδιότητες S100A7 (psoriasin): η πιο καλά μελετηθείσα Χημειοτακτικός ρόλος
Ανθρώπειος καθελισιντίνη: Προπεπτίδιο N-terminal cathelin (100 αμινοξέα) + C-terminal cathelin (37 αμινοξέα) Σε μικρά επίπεδα στο φυσιολογικό δέρμα
LL-37 Εξουδετερώνει διάφορα μικρόβια Τροποποιεί την ανοσιακή απάντηση του ξενιστή και τον κυτταρικό πολ/σμό Δράση που προάγει τη φλεγμονή Αντιφλεγμονώδης δράση Επαγωγή χημειοταξίας Επαγωγή αγγειογένεσης Υποβοήθηση επούλωσης Η μοναδική μορφή καθελισιντίνης στην ψωρίαση απουσιάζει στο φυσιολογικό δέρμα
LL-37 Αύξηση της αντιμικροβιακής άμυνας του διαταραγμένου επιδερμιδικού φραγμού ποσοστό δερματικών λοιμώξεων στην ψωρίαση ποσοστό δερματικών λοιμώξεων στην ατοπική δερματίτιδα
Παθοφυσιολογία ψωρίασης Κερατινοκύτταρα: μη φυσιολογικά Επηρεάζουν τα ανοσολογικώς δρώντα κύτταρα μέσω παραγωγής κυτταροκινών και χημειοκινών Υπερπαραγωγή αντιμικροβιακών πεπτιδίων και πρωτεϊνών
Παθοφυσιολογία ψωρίασης Αντιμικροβιακά πεπτίδια Κερατινοκύτταρα: μη φυσιολογικά Επηρεάζουν τα ανοσολογικώς δρώντα κύτταρα μέσω παραγωγής κυτταροκινών και χημειοκινών Υπερπαραγωγή αντιμικροβιακών πεπτιδίων και πρωτεϊνών
Κερατινοκύτταρα και ψωρίαση Επανεξέταση του ρόλου τους στη δημιουργία φλεγμονώδους περιβάλλοντος στην επιδερμίδα Κερατινοκύτταρα > pdcs Εντόπιση κερατινοκυττάρων στην επιδερμίδα σε σχέση με εξωτερικά ερεθίσματα (τραυματισμοί, λοιμώξεις) Φαινόμενο Köbner ρόλος κερατινοκυττάρων στην ψωρίαση
LL-37 και βιταμίνη D 3 (1) Ενεργός μορφή: 1α,25-διυδροξυβιταμίνη D 3 UVB δέρμα: παραγωγή 7-διυδροχοληστερόλης (προβιταμίνη D 3 ) 25-υδροξυβιταμίνη D 3 Καλσιποτριόλη: έκφρασης HBD2, HBD3, IL-17A, IL-17F, IL-8 στις ψωριασικές πλάκες Ελάττωση φλεγμονής, βελτίωση ψωρίασης
LL-37, βιταμίνη D 3 και ψωρίαση Βιταμίνη D 3 προάγει την έκφραση καθελισιντινών στα κερατινοκύτταρα! Παράδοξο φαινόμενο Ενδοκυττάρια LL-37: αναχαίτιση ενεργοποίησης φλεγμονοσωματιδίων (AIM2) αναχαίτιση απελευθέρωσης IL-1β (αντιφλεγμονώδης δράση) Η θέση της LL-37 ενδοκυτταρίως στην επιδερμίδα ή εξωκυτταρίως στο χόριο πιθανώς παίζει ρόλο στην άσκηση δράσης υπέρ ή κατά της φλεγμονής
Συμπεράσματα AMPs έκφραση στις ψωριασικές βλάβες Αντιμικροβιακές + ανοσορρυθμιστικές ιδιότητες Επιδείνωση αλλά και βελτίωση ψωρίασης UVB και παράγωγα βιταμίνης D αυξάνουν την έκφραση καθελισιντινών στα κερατινοκύτταρα
Το μέλλον Πιθανή εκμετάλλευση των αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων της επιδερμιδικής καθελισιντίνης LL-37 εάν η θεραπεία στοχεύσει τα μονοπάτια της βιταμίνης D Η αναστολή της εξαρτώμενης από την LL-37 ενεργοποίησης των pdc, μέσω του αποκλεισμού των TLR, πιθανώς θα ελαττώσει τη δερματική φλεγμονή
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας