ΠΑΡΑΓΟΝΣΕ ΤΝΝΟΗΡΟΣΗΣΑ Ε ΑΘΕΝΕΙ ΜΕ ΔΙΑΒΗΣΗ ΣΤΠΟΤ 2 ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΣΙΚΑ ΕΛΚΗ Γρηγοροποφλου Πηνελόπη, Ελευθεριάδου Ιωάννα, Μάρκου Γεωργία, Μακρυλάκησ Κωνςταντίνοσ, Σεντολοφρησ Νικόλαοσ 1η Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Πανεπιςτημίου Αθηνών, Λαϊκό, Αθήνα
Διαβητικά ζλκη - Επιδημιολογικά δεδομζνα Ετιςια επίπτωςθ εξζλκωςθσ : 5-10 % 5 % των διαβθτικϊν ζχει ιςτορικό εξζλκωςθσ 15 % των διαβθτικϊν κα αναπτφξει ζλκοσ Ο ΣΔ αποτελεί τθν αίτια για το 50 % των ακρωτθριαςμϊν κάτω άκρων παγκοςμίωσ 85% των ακρωτθριαςμϊν ςτουσ διαβθτικοφσ ζχει ωσ αιτία εξζλκωςθ ςτα πόδια Boulton et.al. Lancet (2005 ) 2
Οικονομικζσ διαςτάςεισ 1998 : 16100 26700 $ κόςτοσ ακρωτηριαςμοφ 7000 10000 $ κόςτοσ θεραπείασ διαβητικοφ ζλκουσ χωρίσ ακρωτηριαςμό Ψυχολογικι κοινωνικι επιβάρυνςθ παςχόντων και των οικογενειϊν τουσ 3 Matricali et al. Diab etes Metab Res Rev (2007)
Νοςηρότητα και θνητότητα των αςθενών με διαβήτη Η παρουςία περιφερικισ αρτθριοπάκειασ ςυνεπάγεται μείωςθ κατά 10 ζτθ του προςδόκιμου ηωισ και 2πλάςια κνθτότθτα Καρδιαγγειακι νόςοσ : κφρια αιτία κανάτου Δεν είναι απόλυτα γνωςτοί οι λόγοι τθσ ςυςχζτιςθσ αυξθμζνθσ κνθτότθτασ των αςκενϊν με διαβθτικά ζλκθ. Barzilay et al. Diabetes Care (1997) Chammas et al. J Int med Res ( 2002) 4
Σκοπός Μελζτη τησ επίπτωςησ παραγόντων ςυννοςηρότητασ ςε αςθενείσ με διαβητικά ζλκη 5
Τλικά και μζθοδοι 234 ζλκη ( +) 742 αςθενείσ με διαβήτη τφπου 2 508 ζλκη ( - ) Σαξινόμηςη ελκών Αμιγώσ νευροπαθητικά Αμιγώσ ιςχαιμικά (εξαιρζθηκαν) Νευροϊςχαιμικά 6
Δεδομζνα αςθενών Καταγραφι ςωματομετρικϊν παραμζτρων Εργαςτθριακόσ ζλεγχοσ (λιπίδια, νεφρικι λειτουργία, ΗbA1c) Ζλεγχοσ περιφερικισ νευροπάκειασ : ζλεγχοσ των τενοντίων αντανακλαςτικϊν, αίςκθςθσ τθσ πίεςθσ με μονοϊνίδιο (Monofilament), παλλαιςκθςίασ με διαπαςϊν και με βιοκεςιόμετρο Εκτίμθςθ κνθμοβραχιόνιου δείκτθ (ΑΒΙ) 7
Δεδομζνα αςθενών (2) o Στεφανιαία νόςοσ : ιςτορικό εμφράγματοσ μυοκαρδίου, επζμβαςθσ επαναιμάτωςθσ, ςτζνωςθ ςτεφανιαίων αρτθριϊν o o Αγγειακό εγκεφαλικό επειςόδιο Περιφερικι αρτθριοπάκεια : διαλείπουςα χωλότθτα, απουςία ςφφξεων ςε 2 από τισ 4 περιφερικζσ αρτθρίεσ των κάτω άκρων, επζμβαςθ επαναιμάτωςθσ, ΑΒΙ < 0,9 8
Δημογραφικά και κλινικά χαρακτηριςτικά Έλκη (- ) Έλκη (+) P value n 508 234 Άντρεσ/ γυναίκεσ 268 (52,8)/240 (47,2) 125 (53,4)/109 (46,6) 0,86 Ηλικία (ζτθ) 65,3 ±11,2 66,3 ±12,3 0,29 Διάρκεια διαβιτθ (ζτθ) 10 (5-17) 19 (12-27) < 0,001 ΒΜΙ ( kg/ m²) 28,9 ±5,6 27,9± 5,5 0,06 HbA1c (%) 7,9± 1,8 8,2 ±2,3 0,32 Kαπνιςτζσ (%) 178 (35) 70 (29,9) 0,16 Κάκαρςθ κρεατινίνθσ (ml/min) 77,9 ±38 65,9 ±28,2 0,003 Αρτθριακι υπζρταςθ (%) 273 (53,7) 132 (56,4) 0,49 Δυςλιπιδαιμία (%) 230 (45,3) 102 (43,6) 0,66 Στεφανιαία νόςοσ (%) 102 (20,1) 69 (29,5) 0,005 Περιφερικι αρτθριοπάκεια (%) 39 (7,7) 65 (27,8) < 0,001 Αγγειακό εγκεφαλικό επειςόδιο(%) 14 (2,7) 7 (3,0) 0,81 Αμφιβλθςτροειδοπάκεια (%) 96 (18,9) 82 (35) < 0,001 9 Νεφροπάκεια (Cl Cr <40μl/min) (%) 58 (11,4) 39 (16,7) 0,04
Κλινικά και δημογραφικά χαρακτηριςτικά ανάλογα με την αιτιολογία του ζλκουσ Νευροπαθητικά Νευροϊςχαιμικά P value N 152 82 Ηλικία (ζτθ) 64± 12,6 67,4± 10,6 0,04 Άντρεσ / γυναίκεσ (%) 80 (52,6)/72 (47,4) 62 (75,6)/20 (24,4) 0,001 ΒΜΙ ( kg/ m²) 28 ± 2 6,2 26,7 ± 4,3 0,14 HbA1c (%) 8 ± 2,1 8,4 ± 2,6 0,54 Κάκαρςθ κρεατινίνθσ (ml/min) 77,2 ± 30,9 52,9 ± 22,3 0,01 Διάρκεια διαβιτθ (ζτθ) 13 (6-12) 19 ( 11,7-26) 0,001 Καπνιςτζσ ( % ) 28 (18,4) 42(51,2) 0,001 Αρτθριακι υπζρταςθ (%) 72 (47,3) 60 (73,1) < 0,001 Δυςλιπιδαιμία (%) 52 (34,2) 50 (60,9) 0,001 Αμφιβλθςτροειδοπάκεια (%) 36 (23,6) 46 (56) < 0,001 Νεφροπάκεια (%) 12 (7,8) 27 (32,9) < 0,001 Στεφανιαία νόςοσ (%) 25 (16,4) 44 (53,6) < 0,001 Αγγειακό εγκεφαλικό επειςόδιο (%) 3 (1,9) 4 (4,8) 0,93 10 Κνθμοβραχιόνιοσ δείκτθσ (%) 1,02± 0,04 0,78 ±0,06 < 0,001
υμπεράςματα Οι αςκενείσ με διαβθτικά ζλκθ δεν διζφεραν ωσ προσ τθν θλικία, το φφλο, το κάπνιςμα και το γλυκαιμικό ζλεγχο ςε ςχζςθ με τουσ αςκενείσ χωρίσ ζλκθ. Η διάρκεια τθσ νόςου ιταν μεγαλφτερθ ςτουσ αςκενείσ με ζλκθ Νευροπακθτικά ζλκθ ιταν ςυχνότερα (64,9 %) από τα νευροϊςχαιμικά (35,1 % ) 11
Prevalnce (%) Επίπτωςη μικρο- και μακροαγγειοπαθητικών επιπλοκών Στεφανιαία νόςοσ Νεφροπάκεια Αμφιβλθςτροειδοπάκεια Περιφερικι αρτθριοπάκεια Μεγαλφτερη επίπτωςη ςτουσ αςθενείσ με ζλκη (p< 0,05) 40 35 30 25 20 No ulcer Ulcer 15 10 5 0 CAD LEAD Retinopathy Nephropathy 12 Blue columns: Diabetic patients without ulcer (n=508) Brown columns: Diabetic patients with ulcer (n=234) Doupis, Grigoropoulou et al.wounds, 2008
Επίπτωςη ςυννοςηρότητασ ςε αςθενείσ με νευροϊςχαιμικά ζλκη Αντρικό φφλο Mεγαλφτερθ διάρκεια διαβιτθ Υπζρταςθ Δυςλιπιδαιμία Κάπνιςμα Αμφιβλθςτροειδοπάκεια Νεφροπάκεια Στεφανιαία νόςοσ Μεγαλφτερη επίπτωςη ςτουσ αςθενείσ με νευροϊςχαιμικά ζλκη (p <0,001) 13
Επίπτωςη μικρο- και μακροαγγειοπαθητικών επιπλοκών ςε αςθενείσ με νεροπαθητικά και νευροϊςχαιμικά ζλκη * * *P<0.001 * 14 Doupis, Grigoropoulou et al.wounds, 2008
υμπεράςματα Η επίπτωςθ ελκϊν των κάτω άκρων είναι ιδιαίτερα αυξθμζνθ ςε αςκενείσ με παράγοντεσ κινδφνου (υπζρταςθ, κάπνιςμα, δυςλιπιδιαμία) Η παρουςία καρδιαγγειακισ νόςου, νεφροπάκειασ και αμφιβλθςτροειδοπάκειασ είναι ςυχνότερθ ςε αςκενείσ με νευροπακθτικά ζλκθ. Η φπαρξθ παραγόντων ςυννοςθρότθτασ επιβάλλει τθν ζγκαιρθ αναγνϊριςθ αςκενϊν ςε κίνδυνο. Η πρόλθψθ είναι πιο αποτελεςματικι και πιο οικονομικι από οποιαδιποτε εξελιγμζνθ κεραπεία. 15
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας 16