ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 Αποδόσεις κλίµακας, Εκτίµηση κόστους και καινοτοµίες
Αποδόσεις κλίµακας Ο βαθµός στον οποίο µεταβάλλεται η παραγωγή µετά από µια µεταβολή στην ποσότητα των εισροών που χρησιµοποιούνται στην παραγωγή.
Αποδόσεις κλίµακας Με αύξουσες αποδόσεις κλίµακας αυξάνεται η κλίµακα λειτουργίας, επιτυγχάνεται µεγαλύτερος καταµερισµός εργασίας και εξειδίκευση αυτής και χρησιµοποιούνται παραγωγικά µηχανήµατα. Εµφανίζονται κυρίως σε χαµηλά επίπεδα εισροής. Με φθίνουσες αποδόσεις κλίµακας η αύξηση της κλίµακας λειτουργίας κάνει όλο και πιο δύσκολο τον συντονισµό και διαχείριση της επιχείρησης. Εµφανίζονται κυρίως σε υψηλά επίπεδα εκροής.
Αποδόσεις κλίµακας Q f(l, K): Συνάρτηση παραγωγής λq f(hl, hk) Αν λ h σταθερές αποδόσεις κλίµακας Αν λ > h αύξουσες αποδόσεις κλίµακας Αν λ < h φθίνουσες αποδόσεις κλίµακας
300Q 150Q
Αποδόσεις κλίµακας Αύξουσες αποδόσεις κλίµακας: Κ & L από 1 σε 2 µονάδες το προϊόν αυξάνεται από 3 σε 18. Φθίνουσες αποδόσεις κλίµακας: Κ & L από 3 σε 6 µονάδες το προϊόν αυξάνεται από 33 σε 39.
Σταθερές αποδόσεις κλίµακας: 1 ιπλασιασµός των εισροών (π.χ. το 1,11 σηµαίνει αύξηση της παραγωγής κατά 111% µετά από µια αύξηση κατά 100% των εισροών.
Εµπειρικές συναρτήσεις παραγωγής (Εκθετική) συνάρτηση παραγωγής Cobb- Douglas Q AK a L b Εκτίµηση µε τη χρήση φυσικών λογαρίθµων ln Q ln A + a ln K + b ln L H συνάρτηση παραγωγής Cobb-Douglas είναι γραµµική ως προς τους λογάριθµους
Ιδιότητες: Συνάρτηση παραγωγής Cobb- Douglas 1) Το οριακό προϊόν εργασίας και κεφαλαίου, τα οποία είναι θετικά και φθίνοντα, εξαρτώνται από την ποσότητα εργασίας και κεφαλαίου που χρησιµοποιούνται στην παραγωγή (όπως συµβαίνει στην πράξη). MP K Q K α AK a 1 L b α 1 K AK a L b a 1 K Q MP L L K bak a L b 1 b 1 L AK a L b b 1 L Q
Συνάρτηση παραγωγής Συνάρτηση παραγωγής Cobb Cobb- Douglas Douglas Ιδιότητες: 2) Το α και το b συµβολίζουν αντίστοιχα τις ελαστικότητες της εκροής ως προς το κεφάλαιο και την εργασία αντίστοιχα, ενώ το άθροισµά τους τις αποδόσεις κλίµακας K Q K Q 1 1 1 < + > + + b a b a b a b Q L L Q b Q L L Q E a Q K K Q a Q K K Q E L K
Συνάρτηση παραγωγής Cobb- Ιδιότητες: Douglas 3) Η συνάρτηση παραγωγής Cobb-Douglas µπορεί να έχει περισσότερες εισροές των οποίων η παράµετροι είναι προς εκτίµηση α) φυσικοί πόροι, β) κεφάλαιο και εργασία για παραγωγικούς σκοπούς, γ) κεφάλαιο και εργασία για µη παραγωγικούς σκοπούς
Συνάρτηση παραγωγής Cobb- Douglas Η συνάρτηση παραγωγής Cobb-Douglas µπορεί να εκτιµηθεί εµπειρικά είτε µε την χρήση χρονολογικών σειρών (για µια επιχείρηση, κλάδος ή έθνος διαχρονικά) είτε µε την χρήση διαστρωµατικών δεδοµένων (για περισσότερες από µια επιχείρηση, έθνος ή κλάδο σε µια δεδοµένη χρονική στιγµή).
Συνάρτηση παραγωγής Cobb- Douglas Προβλήµατα κατά την εκτίµηση 1) Αν η επιχείρηση παράγει πολλά προϊόντα τότε η εκροή µετριέται σε αξία και όχι σε όγκο. Αυτό σηµαίνει ότι η αξία της εκροής θα πρέπει να αποπλη θωριστεί µε βάση τον δείκτη τιµών (δηλ. η αξία της θα πρέπει να µετατραπεί από τρέχουσες σε σταθερές τιµές στην περίπτωση των χρονολογικών σειρών ή να προσαρµοστεί για τις διαφορές τιµών που παρουσιάζονται στα διαστρωµατικά δεδοµένα)
Συνάρτηση παραγωγής Cobb- Douglas Προβλήµατα κατά την εκτίµηση 2) Ποιο Κεφάλαιο πρέπει να χρησιµοποιείται κατά την εκτίµηση; Μόνο αυτό που χρησιµοποιείται για την παραγωγή της εκροής. Επειδή όµως ενδεχοµένως να υπάρχουν διαφορές µεταξύ των µηχανηµάτων (τύπος, παλαιότητα, παραγωγικότητα), τότε καλύτερα να χρησιµοποιείται το συνολικό απόθεµα κεφαλαίου που υπάρχει
Συνάρτηση παραγωγής Cobb- Douglas Προβλήµατα κατά την εκτίµηση 3) Αν χρησιµοποιούµε χρονολογικά δεδοµένα τότε λαµβάνουµε υπόψη τις διαχρονικές τεχνολογικές αλλαγές µε την χρήση µιας χρονικής τάσης στην δεξιά πλευρά του εµπειρικού υποδείγµατος. Αν χρησιµοποιούµε διαστρωµατικά δεδοµένα τότε πρέπει να βεβαιωθούµε ότι όλες π.χ. οι επιχειρήσεις του κλάδου χρησιµοποιούν την ίδια τεχνολογία.
Η διαδικασία των καινοτοµιών Οι καινοτοµίες αποτελούν το βασικότερο λόγο για µακροχρόνια ανταγωνιστικότητα µιας επιχείρησης. ύο είναι τα βασικά είδη: Καινοτοµίες προϊόντων: : αφορούν την εισαγωγή νέων ή βελτιωµένων προϊόντων Καινοτοµίες διαδικασίας: : αφορούν την εισαγωγή νέων ή βελτιωµένων διαδικασιών παραγωγής Οι καινοτοµίες συνήθως είναι τµηµατικές και αφορούν συνεχείς βελτιώσεις προϊόντων ή διαδικασιών
Η διαδικασία των καινοτοµιών Οι καινοτοµίες συνήθως είναι τµηµατικές και αφορούν συνεχείς βελτιώσεις προϊόντων ή διαδικασιών. Οι περισσότερες καινοτοµίες αφορούν εµπορική χρήση γνωστών ιδεών από χρόνια. Π.χ. η τελειοποίηση της επίπεδης οθόνης στη τηλεόραση έγινε µετά από 25 χρόνια από την εφεύρεση της. Το ίδιο ισχύει και για την εµπορική εισαγωγή των φορητών προσωπικών υπολογιστών.
Η διαδικασία των καινοτοµιών Λόγοι ανάπτυξης καινοτοµιών: Έντονος εγχώριος ανταγωνισµός (κίνδυνος απώλειας µεριδίου αγοράς) Έντονη γεωγραφική συγκέντρωση καινοτοµιών σε µια αγορά ή κλάδο Και οι δύο λόγοι αυξάνουν την ανταγωνιστικότητα των εταιριών στην παγκόσµια οικονοµία.
Η διαδικασία των καινοτοµιών Κλειστό µοντέλο καινοτοµιών: : οι εταιρίες δηµιουργούν, αναπτύσσουν και διοχετεύουν στην αγορά τις νέες ιδέες, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι δικές τους. Ανοιχτό µοντέλο καινοτοµιών: : οι εταιρίες ασχολούνται και µε καινοτοµίες άλλων εταιριών και µε εξωτερικούς τρόπους προώθησης τους στην αγορά.
Η διαδικασία των καινοτοµιών Παράδειγµα εταιρίας που χρησιµοποιεί το ανοικτό µοντέλο καινοτοµιών: P&G: εισαγωγή της οδοντόβουρτσας SpinBrush (λειτουργεί µε µπαταρίες) στην Αµερική. Πολύ γρήγορα το εν λόγω προϊόν έγινε πρώτο σε πωλήσεις. Η ανάπτυξη της οδοντόβουρτσας δεν έγινε στα εργαστήρια της P&G, αλλά σε εργαστήρια άλλων επιχειρηµατιών στις Η.Π.Α.
Η διαδικασία των καινοτοµιών Παράδειγµα εταιρίας που χρησιµοποιεί το ανοικτό µοντέλο καινοτοµιών: Η P&G ενθαρρύνει άλλες, και ανταγωνιστικές, επιχειρήσεις να χρησιµοποιούν καινοτοµίες δικές της. Π.χ., ιδέες της εταιρίας που δεν χρησιµοποιήθηκαν από την ίδια εντός µιας τριετίας µπορούν να προσφερθούν σε άλλες εταιρίας µέσω συµφωνιών παροχής άδειας ή κοινοπραξίας ή έναντι κάποιου τιµήµατος.
Καινοτοµίες και παγκόσµια ανταγωνιστικότητα Υπόδειγµα κύκλου προϊόντος: : το νέο προϊόν έχει κύκλο ζωής και το βασικό είναι η επιχείρηση που λανσάρει το νέο προϊόν στην αγορά να προωθήσει και άλλες νέα ιδέες στο διάστηµα µέχρι οι ανταγωνιστές της καταφέρουν να την µιµηθούν. Κλασσικό παράδειγµα οι Αµερικάνικες επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας, όπου είναι παγκόσµιοι leaders.
Καινοτοµίες και παγκόσµια ανταγωνιστικότητα Μαντικό ρόλο στο υπόδειγµα κύκλου προϊόντος κατέχει η αντίδραση των ανταγωνιστών. Αν οι τελευταίοι δίνουν έµφαση στις καινοτοµίες διαδικασίας τότε ενδεχοµένως και σε σύντοµο χρονικό διάστηµα να παράγουν αποτελεσµατικότερα και περισσότερα προϊόντα απ ότι η επιχείρηση που εισήγαγε το νέο προϊόν στην αγορά.
Καινοτοµίες και παγκόσµια ανταγωνιστικότητα Σύστηµα παραγωγής «τη στιγµή που χρειάζεται» Σύγκριση µε βάση τα πρότυπα των ανταγωνιστών Σχεδίαση µε τη βοήθεια υπολογιστή (CAD) Παραγωγή µε τη βοήθεια υπολογιστή (CAM)