Προβατοτροφία (και αιγοτροφία): Πώς μπορεί να ενισχυθεί η παραγωγή και να αυξηθούν τα εισοδήματα Κων/νος Τσιμπούκας Καθηγητής Γεωργικής Οικονομίας Οργάνωσης Διαχείρισης Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Αριθμός αιγοπροβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων και κατηγορίες ζώων (2010) Πρόβατα Αίγες ΣΥΝΟΛΟ Αριθμ. Οχευμ. Εκμεταλ. Προβατίνες αρνάδες Κριοί Σύνολο Αίγες Οχευμ. ριφάδες Τράγοι Σύνολο 2.830 192.429 34.212 8.313234.954177.526 31.045 9.289 217.860 % 82% 15% 4% 100% 81% 14% 4% 100% Πηγή: Επισκόπηση Αιγοπροβατοτροφίας για το έτος 2010, Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας
ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΟΤΡΟΦΙΚΩΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΖΩΩΝ ΚΥΠΡΟΣ 2010 Μέγεθος εκμεταλ. Εκμεταλλεύσεις Σύνολο Προβάτων Σύνολο αιγών Γενικό σύνολο Αριθμ. Ζώων Αριθμός % Αριθμός % Αριθμός % Αριθμός % 1 50 1214 43% 11268 5% 16744 8% 28012 6% 51 100 460 16% 14624 6% 17917 8% 32541 7% 101 200 448 16% 34038 14% 29209 13% 63247 14% 201 400 362 13% 51874 22% 51142 23% 103016 23% 401 600 197 7% 50638 22% 44939 21% 95577 21% 601 1000 112 4% 47017 20% 37196 17% 84213 19% 1001 άνω 37 1% 25495 11% 20713 10% 46208 10% ΣΥΝΟΛΟ 2830 100% 234954 100% 217860 100% 452814 100% Πηγή: Επισκόπηση Αιγοπροβατοτροφίας για το έτος 2010, Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας
Παραγωγή αιγοπροβείου γάλακτος (2010) Πρόβατα Αίγες Συνολική κυπριακή παραγωγή πρόβειου και γίδινου γάλακτος (κιλά) 18.790.000 25.050.000 Παραγωγικότητα γάλακτος ανά προβατίνα ή αίγα (κιλά/ζώο) 98 141 Πηγές: FAOSTAT και Επισκόπηση Αιγοπροβατοτροφίας για το έτος 2010, Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας
Ανθρώπινη εργασία (2010) Μ.Ο. απασχολούμενων ανά αιγοπροβατοτροφική εκμετάλλευση 1,7 άτομα Χρησιμοποιούμενη οικογενειακή εργασία 80,40% Πηγή: Επισκόπηση Αιγοπροβατοτροφίας για το έτος 2010, Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας Συνολική έκταση Γη που καλλιεργείται με κτηνοτροφικά φυτά (2010) % ιδιόκτητη / συνολική έκταση % Καλλιεργούμενες εκτάσεις με ξηρικά κτηνοτροφικά φυτά/συνολική έκταση % Καλλιεργούμενες εκτάσεις με αρδευόμενα κτηνοτροφικά φυτά/συνολική έκταση 3091,8 ha 18% 84,40% 5% Πηγή: Επισκόπηση Αιγοπροβατοτροφίας για το έτος 2010, Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας
Λοιπά διαρθρωτικά χαρακτηριστικά των αιγοπροβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων (2010) Μέγεθος εκμεταλ. Αριθμ. Ζώων % του συνόλου των εκμεταλλεύσεων πουδιαθέτουν πλήρες αρμεκτικό διαθέτουν υποστατικά με άδεια % του συνόλου των εκμεταλλέυσεων που συγκρότημα ή απλή αρμεκτική μηχανή >100 27,80% 27,30% 101 200 37,10% 66,10% 201 400 41,40% 80,20% 401 600 45,70% 92,90% 601 1000 50,00% 89,30% 1001 άνω 64,90% 94,60% ΣΥΝΟΛΟ 33,60% 48,10% Πηγή: Επισκόπηση Αιγοπροβατοτροφίας για το έτος 2010, Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας
ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ 2011 ( ) Εθνικά ΑΜΕΣΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ Χορηγία ΕΕ Κονδύλια Σύνολο Σχέδιο Εκταρικών Επιδοτήσεων 52.069.221 19.375.737 71.444.959 Κεφαλική Επιδότηση Αιγοπροβάτων 0 10.400.168 10.400.168 ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΑΜΕΣΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ 55.634.637 36.259.538 91.894.175 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΩΝ 75.894.400 69.842.530 145.736.930 Πηγή: Κ.Ο.Α.Π., ετήσια έκθεση 2011
Farms represented (SYS02) Cyprus F.A.D.N., (44) Specialist sheep and goats. 2009 Total labour input (SE010) Unpaid labour input (SE015) Total Utilised Agricultural Area ha (SE025) Rented U.A.A. ha (SE030) Cereals ha (SE035) Forage crops ha (SE071) Sheep and goats LU (SE095) 1640 1,57 1,19 14,35 12,45 2,51 11,37 26,73 Feed for grazing livestock (SE310) Feed for grazing livestock homegrown (SE315) % Feed for grazing livestock homegrown /total feed Farm Net Income (SE420) Total subsidies excluding Subsidies on sheep & investments goats (SE605) (SE618) % Subsidies sheep & goats/farm Net Income 38644 9981 26% 20308 10533 6440 32%
Με βάση τα στοιχεία του FADN για την Κύπρο, η κατάργηση των κεφαλικών επιδοτήσεων των αιγοπροβάτων (από εθνικούς πόρους), λόγω της εφαρμογής της καινούργιας Κ.Α.Π. από το 2014, θα επιφέρει μείωση του Γεωργικού Οικογενειακού Εισοδήματος των αιγοπροβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων. H πτώση αυτή εκτιμάται ότι θα αντιστοιχεί περίπου στο 1/3 κατά μ.ο., του υφιστάμενου εισοδήματος.
Οι προτεινόμενοι τύποι ενισχύσεων (1ος ΠΥΛΩΝΑΣ ΤΗΣ Κ.Α.Π. 2014) Τύπος ενίσχυσης % του εθνικού δημοσιονομικού φακέλου Προαιρετική/Υποχρε ωτική Βασική ενίσχυση Ότι απομείνει μετά την αφαίρεση των άλλων πληρωμών Υποχρεωτική Περιβαλλοντικό τμήμα 30% Υποχρεωτική Περιοχές με φυσικά μειονεκτήματα ως 5% Προαιρετική Συνδεδεμένη ενίσχυση ως 5% (υπό όρους ως 10%) Προαιρετική Μικροί παραγωγοί ως 10% Υποχρεωτική Νεοεισερχόμενοι παραγωγοί ως 2% Υποχρεωτική Εθνικό απόθεμα ως 3% Υποχρεωτική
ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ (2 ος ΠΥΛΩΝΑΣ ΤΗΣ ΚΑΠ 2014) Προσδιορίζονται 6 κοινοτικές προτεραιότητες: 1. Προώθηση της μεταφοράς γνώσης στη γεωργία και τα δάση 2. Προώθηση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας των εκμεταλλεύσεων 3. Προώθηση της οργάνωσης της αγροδιατροφικής αλυσίδας και διαχείριση του κινδύνου 4. Διατήρηση και βελτίωση των οικοσυστημάτων που έχουν ως βάση τη γεωργία 5. Προώθηση της αποτελεσματικότητας στη χρήση των πόρων και μετάβαση σε μια οικονομία μειωμένων εκπομπών άνθρακα (μέτρο για την αντιμετώπιση τηςκλιματικήςαλλαγής) 6. Προστασία της απασχόλησης και προώθηση της ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές
Τρόποι ανάκτησης του χαμένου εισοδήματος 1.Αύξηση της γαλακτοπαραγωγής των αιγοπροβάτων (αύξηση εισοδήματος από την αγορά). Η μέση γαλακτοπαραγωγή δείχνει ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης της μέσω : της περεταίρω αναβάθμισης του γενετικού υλικού της ορθολογικής και ισορροπημένης διατροφής των ζώων της βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης των ζώων της κτηνιατρικής περίθαλψης
2. Αύξηση της προστιθέμενης αξίας παραγωγής μέσω της βελτίωσης της ποιότητας των προϊόντων (αύξηση εισοδήματος από την αγορά): Αναγνώριση του τυριού χαλούμι ως ΠΟΠ και εφαρμογή αποτελεσματικής εμπορικής πολιτικής Παραγωγή βιολογικών προϊόντων Εφαρμογή τοπικών συστημάτων ποιότητας (π.χ. κρέας) 3. Εφαρμογή παραγωγικών συστημάτων μειωμένων εκπομπών CO 2 (αύξηση εισοδήματος από νέες επιδοτήσεις του Πυλώνα ΙΙ), με στόχο τη μείωση εκπομπών μεθανίου, υποξειδίου του αζώτου και διοξειδίου του άνθρακα από την γεωργία και κτηνοτροφία. Τα εντατικά συστήματα παραγωγής έχει αποδειχθεί ότι παράγουν χαμηλότερες εκπομπές αερίων σε σχέση με τα εκτατικά.
Εκτίμηση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου σε διαφορετικά παραγωγικά συστήματα προβατοτροφίας στην Ελλάδα Τύπος παραγωγικού συστήματος κιλά C0 2 eq / λίτρο γάλακτος Μικτή αιγοπροβατοτροφική εκμετάλλευση 4,41 Εκτατική εκμετάλλευση 3,80 Ημιεντατική εκμετάλλευση 3,10 Εντατική εκμετάλλευση 1,92 Πηγή: Σιντόρη Αλεξάνδρα, «Ανάλυση της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων με πολλαπλούς στόχους. Η περίπτωση των προβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων της Ηπειρωτικής Ελλάδας», Διδακτορική διατριβή, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2012 Ευχαριστώ για την προσοχή σας